စုိးေနလင္း - လမ္းညႊန္ဆိုင္းဘုတ္ေတြၾကားက အမႈန္တခုရဲ႕အေရြ႕
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၁၊ ၂၀၁၅
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၁၊ ၂၀၁၅
တခါတခါ ၾကိဳးတန္းတခုေပၚမွာလိုလို၊ တခါတခါ ေခ်ာက္ကမ္းပါးတခုရဲ့ အစပ္မွာလိုလို၊ တခါတခါလည္း အာကာသတြင္း နက္ၾကီးတခုထဲမွာလိုလို ႐ုန္းမရ လႈပ္မရ အင္အားတခုကဖိစီးထားသလိုလို အဲဒီလိုခံစားမႈမ်ဳိးကို စိတ္ပညာမွာ ဘယ္ လိုေခၚမလဲ၊ ဆစ္ဂ္မန္ဖ႐ြိဳက္ဆို ဘာေျပာမလဲ။ သူမသိ။ ဟင္းလင္းပြင့္ေနတဲ့ ေကာင္းကင္ျပင္ၾကီးကို ႏွစ္သက္တယ္။ တခြင္ တျပင္က်ယ္ျပန္႔ေနတဲ့ လြင္ျပင္ေတြကို သေဘာက်တယ္။ ျပာမႈိင္းမႈိင္းေတာင္တန္းၾကီးေတြကို တမ္းမက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕မွာ အပိတ္အေလွာင္တို႔ ထြက္ဖုိ႔ခက္ခဲတဲ့ေနရာတုိ႔ကို ေၾကာက္တတ္တဲ့ claustrophobia ဆိုတဲ့ေရာဂါေတာ့မရွိပါဘူး။ ရွိရင္လည္း ႏွလံုးေသြးရပ္ျပီး ေသခဲ့တာၾကာလွေရာ့မယ္။ ေသဆံုးတယ္ဆိုတာ မေကာင္းဘူး၊ ေသဆံုးတယ္ဆိုတာ ေကာင္း တယ္။ ေျပာေနၾကတာပဲ။ အစမ္းေသၾကည့္လုိ႔မရေတာ့ ဘယ္သူသက္ေသျပနိုင္မွာလဲ။ ဒါေပမယ့္ သူခြဲစိတ္ကုသခံခဲ့ရတံုးကေမ့ေဆးအရွိန္နဲ႕သတိေမ့ေမ်ာေနခဲ့တဲ့အခ်ိန္ (နာရီေပါင္း ၉ နာရီေလာက္) ကို ျပန္အမွတ္ရမိတယ္။ ႐ုပ္ခံစားမႈ၊ စိတ္ခံစားမႈ (သူသိသေလာက္) နာက်င္မႈ၊ ဘာဆိုဘာမွမရွိခဲ့။ မနက္ေလးနာရီေလာက္မွာ ျပန္သတိရ ကမၻာေလာကထဲ ႐ုတ္္တရက္ ျပန္ ေရာက္လာသလို။ ေဆးရံုကုတင္တခုေပၚမွာ။ အသိျပန္၀င္လာတာနဲ႔ သူဘာျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ဘာလုိ႔ေဆးရံုေရာက္ခဲ့တယ္၊ မိခင္ ဇနီး သားနဲ႔ မိတ္ေဆြ အလုပ္ အားလံုးကို စကၠန္႔ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းငယ္တခုအတြင္းမွာပဲ ျပန္သတိရတယ္။ ပူပင္ေသာက စိတ္ကလည္း ခ်က္ခ်င္းပဲ ကပ္ညိလာတယ္။ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါဟာ ေသဆံုးျခင္းတမ်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ ေသဆံုးျခင္းပဲဆိုရင္ ေကာင္းတယ္။ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာပဲ။ ကန္႔ကြက္တဲ့သူ ရွိေကာင္းရွိလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ခံစားမႈ သူ႔အသိနဲ႔ေတာ့ မွန္တယ္။ လက္မခံလည္း ျပႆနာမရွိ။
ဘယ္အခ်ိန္မွာေသတာ အေကာင္းဆံုးလဲ။ ဆရာဒဂုန္တာရာရဲ့ “ေမ” ကေတာ့ ေပ်ာ္ေနတံုးေသရတာ အေကာင္းဆံုးပဲလုိ႔ ဆိုထင္ပါရဲ့။ ဇာတ္ေကာင္ရဲ့ အေတြးအျမင္ သက္သက္ပဲလား ဒါမွမဟုတ္ ဆရာဒဂုန္တာရာရဲ႕ ေတြးျမင္မႈပဲလား ဆရာ့ကို ေမးမွပဲသိမယ္။ တီဗီသတင္းေတြကလည္း မီးခိုးေတြ၊ ေသနတ္သံ ဗံုးသံေတြ၊ ဒဏ္ရာရသူေတြ၊ ေသဆံုးသူေတြ ဒါမွမဟုတ္ လည္း ေျမၿပိဳ၊ ေရၾကီး၊ ငလ်င္လႈပ္၊ မုန္တိုင္းက် ဒါမွမဟုတ္ ဆႏၵျပပြဲ၊ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ဒါေတြနဲ႔ပဲ ဖံုးလြမ္းေနရဲ႕။ သူ႕ရဲ့အ သက္၂၃ ႏွစ္ေက်ာ္သားၾကီးက "ေဖေဖ ကမၻာၾကီးမွာ ဘယ္ေနရာမွမေကာင္းပါလား” လုိ႔ ေျပာလိုက္တယ္ထင္ပါရဲ့။ ဟုတ္နိုင္တယ္။သူဘယ္လိုေျဖလိုက္မိသလဲ။ မမွတ္မိေတာ့။ သူေျပာတာ ဟုတ္ေနမွန္ေနတာပဲ။ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကားလိုင္း ေျပာင္း ၾကည့္လုိက္ေတာ့လည္း မမွန္တာေတြခ်ည္း ေၾကျငာေနျပေနတာ ၾကားေန၊ ျမင္ေနရျပန္တယ္။ ကမၻာၾကီးမွာေနလုိ႔ေကာင္း မယ့္ေနရာ မရွိေတာ့ဘူးလား။ ရွိနိုင္ေသးတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေနရာကိုသြားေနဖုိ႔ေရာ ျဖစ္နိုင္ပါ့မလား။ လက္ခံၾကပါ့မလား။ လူမ်ဳိးေတြ၊ နိုင္ငံသားေတြ၊ နိုင္ငံပိုင္နက္တြ၊ အဲဒီကိစၥေတြ႐ႈပ္ေထြးလာျပန္တယ္။ ယန္းေပါဆတ္ (Jean Paul Sartre) ေျပာ သလို “ငါေနထိုင္ရာေနရာဟာ ငါ့တိုင္းျပည္ျဖစ္တယ္” ဆိုၿပီး သြားေနလုိ႔ေရာမျဖစ္ဘူးလား။ သူသိသေလာက္ေတာ့ မျဖစ္ နိုင္ဘူး။ ဒါဆို ဘယ္မွာသြားေနၾကမလဲ။ လူတကိုယ္စာအတြက္ ေျမေနရာ ဘယ္ေလာက္လိုမလဲ။ အဲ အဲဒါကိုဘယ္သူေရး ခဲ့တာလဲ။ မမွတ္မိျပန္ဘူး။ အဲဒီလုိေတြးလိုက္ေတာ့လည္း ရွင္းေနတာပဲ။ မဟုတ္ေသးဘူးထင္ပါရဲ့။ ခုေခတ္မွာ အဲဒီေလာက္ ေတာင္မလိုေတာ့ဘူးထင္တယ္။ လူေတြရဲ့ သေဘာသဘာ၀ကိုစဥ္းစားေနမိတာၾကာၿပီ။ နားမလည္နိုင္ေအာင္ျဖစ္ရတယ္။
လူတေယာက္ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္၊ မရွဴနိုင္ မကယ္နိုင္ျဖစ္ေနတယ္။ အကူအညီမေပးခ်င္ၾကဘူး။ ေပးဖုိ႔ အလြန္စဥ္းစား ၀န္ ေလးၾကတယ္။ အဲဒီလူ ေသသြားတယ္၊ အငတ္ငတ္အျပတ္ျပတ္ အတိဒုကၡအျပည့္နဲ႔။ အဲဒီအခ်ိန္က်မွ စုတ္သပ္ၾက၊ က႐ုဏာသက္ၾက၊ အသုဘလာရွဳၾက (အေျပာအရ) ကူေငြထည္႕ၾက။ တခ်ိဳ႕ အမ်ားသိၾကတဲ့သူေတြဆို ေသမွပဲ မိသားစုကို လုပ္ကိုင္ရွာေဖြစားေသာက္ၾကဖုိ႔ အရင္းအႏွီးဖန္တည္းေပးလိုက္သလုိပဲ။ အေပါင္းအသင္း ေဆြမ်ဳိးမိသဂၤဟ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းရဲ႕ပံ့ပိုးကူညီမႈကို မေသခင္မ်ားရခဲ့ရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလိုက္ေလမလဲ။ ဒါေပမယ့္ ရာႏႈံးအမ်ားစုက မရခဲ့ၾကပါ ဘူး။ ေသမွပဲ အကူအညီအေထာက္အပံ့ ရၾကရွာတာပါ။ ဒါေတြဟာ သူတုိ႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ တကယ္ျဖစ္ေနတာပါ။ ကိစၥ ေကာင္းလား။ ကိစၥဆိုးလားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၾကရင္ေကာင္းမလား။ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ေရာ စိတ္ပါလက္ပါ ရွိၾကပါ့မလား။ မေျပာင္း လဲပဲ ဒီအတိုင္းဆက္ျပဳမူေဆာင္ရြက္ၾကမလား။ စဥ္းစားတာေတာင္ အလုိုလိုအကန္႔အသတ္ရွိလာတယ္။ မစြမ္းေဆာင္နိုင္ ေအာင္ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြက အျမဲလိုလိုရွိေနျပန္တယ္။ လူတေယာက္ရဲ့ အသက္ရွင္ ရပ္တည္ေရးအတြက္ တျခားသူေတြ ကို မထိခိုက္ဖူးဆိုရင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္ မရနိုင္ဘူးလား။ နိုင္ငံတနိုင္ငံတနိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒ ကိုမခ်ိဳးေဖာက္ ဘူး ရာဇ၀တ္မႈ မက်ဴးလြန္ဘူးဆိုရင္ေရာ ကိုယ္္သြားခ်င္တဲ့နိုင္ငံ ကိုယ္ေနခ်င္တဲ့နိုင္ငံတခုခုမွာ ကိုယ့္ဘ၀ကိုယ္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ ရွား ေနထိုင္လုိ႔မရဘူးလား။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ ဥပေဒအရ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္ အေရး ဥပေဒအရေတာင္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ခံခြင့္မရဘူးလား။ အဲဒီဥပေဒေတြကိုေရာ နိုင္ငံတကာက ေလးစား လိုက္နာၾကရဲ့လား။ နိုင္ငံအားလံုးက မလိုက္နာမေနရ ေလးစားလုိက္နာရေအာင္လုပ္ထားရင္ေရာ။ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အားလံုးနဲ႔ ကမၻာၾကီးအတြက္ မေကာင္းေပဘူးလား။ အဲဒီေမးခြန္းေတြကို အေျဖမေပးနုိ္င္ၾကဘူးထင္ပါရဲ႕။ ဒါမွမဟုတ္ အေျဖေပးဖုိ႔ၾကိဳး စားၾကရင္းနဲ႔ စကားမ်ားရန္ျဖစ္၊ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေနၾကတာလား။ အဲဒီလုိလည္း မဟုတ္ဘူးထင္ပါရဲ႕။
နည္းနည္းေလာက္စဥ္းစားၾကရင္ေကာင္းမယ္ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ စဥ္းကိုမစဥ္းစားတဲ့သူေတြမ်ားေနရင္ေရာ၊ ငါတုိ႔လုပ္ ေနတာ တရားရဲ႕လား၊ မွန္ရဲ႕လား၊ မဟုတ္ေသးဘူူးထင္ပါရဲ႕၊ အဲဒီလို ကိုယ္လုပ္တာကို ကိုယ္ျပန္ေ၀ဖန္သံုးသပ္ျပီး အမွား ေတြ၊ မတရားမႈေတြ ကင္းပသြားေအာင္ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူးလား။ ခက္ေနတာက တရားမွန္း မတရားမွန္း မွန္မွန္း မွားမွန္း ေ၀ ဖန္ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ဖုိ႔ေတာင္ အသိတရားမရွိတဲ့သူမ်ဳိးေတြလည္း ေလာကၾကီးမွာ ရွိေနတာပဲ။ ထပ္ခက္ေနတာက အဲဒီလိုလူမ်ဳိး ေတြလက္ထဲမွာ လူသားေတြကို ေသေၾက ဒဏ္ရာရ ေစနိုင္တဲ့ လက္နက္ေတြရွိေနတာပဲ။ ေသနတ္ေမာင္းကိုေကြးညႇစ္ဖုိ႔ ဘယ္လိုမွ၀န္မေလးတဲ့သူေတြ (Trigger happy) ျဖစ္ေနၾကတာပဲ။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ အာဏာရွင္ဟစ္တလာရဲ့ေမြးေန႔မွာ ေမြး ေန႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ႏွစ္မိနစ္မွာတေယာက္ႏႈံးနဲ႕ လူ ၄၈ ေယာက္ကို တန္းစီသတ္ျဖတ္ပစ္ခဲ့တဲ့အေထာက္အထားမွတ္တမ္းေတြကိုေတာင္ျပန္ေတြ႕ထားခဲ့ျပီပဲ။ ယံုနိုင္စရာေတာင္မရွိတဲ့ ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ိဴးေတြ တကယ္ပဲ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တယ္။ ျဖစ္ပ်က္ေနဆဲပဲ။ ယံုခ်င္ယံု မယံုခ်င္လည္းေန။ အဲဒီလုိဆိုရင္ လူသားဆိုတဲ့ သက္ရွိေတြကိုက မေကာင္းတာ လားေကာင္းတာထက္ မေကာင္းတာကို ပိုျပီးလုပ္ခ်င္တတ္ၾကတာလား။ ဟုတ္ပံုရတယ္။ သူတခါကေရးခဲ့ဖူးတဲ့ေဆာင္းပါးတခုထဲမွာ စိတ္ပညာရွင္တေယာက္ရဲ႕အဆိုတခုကိုကိုယ္းကားျပီး လူ႕သဘာ၀ကိုေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဆိုးတာက အဲဒီစိတ္ပညာရွင္ ရဲ့နာမည္ကိုျပန္မမွတ္မိေတာ့တာပဲ။ ေဆာင္းပါးကိုေဖာ္ျပေပးခဲ့တဲ့ မဂၢဇင္းကိုလည္း အလြယ္တကူရွာမရနိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပ မယ့္ သူ႕အဆိုကိုေတာ့ သေဘာအရမွတ္မိေနေသးတယ္။ သူက လူသားေတြရဲ့အတြင္းစိတ္ထဲမွာ ၀ံပုေလြစိတ္ ရွိေနတယ္။ တျခားသူေတြကို ရန္ျပဳတိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္လိုစိတ္ရွိတယ္။
ဒါကို ဆင္ျခင္တံုတရား၊ တရားဥပေဒ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာတရား စတာေတြနဲ႔ ဖံုုးလႊမ္းထိမ္းခ်ဳပ္ထားတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီ လိုျဖစ္မယ္ထင္ပါရဲ့။ ဖံုးလႊမ္းထိမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ဟာေတြ တခုခုလြတ္သြားတာနဲ႔ ခုနက ၀ံပုေလြစိတ္ဟာ ႐ုတ္တရက္ႂကြလာ တတ္တယ္။ လူသားဟာ လူသားကိုျပန္ရန္ျပဳတိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္သူျဖစ္္လာေတာ့တယ္။ ကမၻာၾကီးရဲ႕ နိစၥဓူ၀ ျဖစ္စဥ္ေတြ ကိုျပန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဲဒီအတုိင္း ျဖစ္ေနတာကိုေတြ႕ေနရတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ။ စဥ္းစားနည္းလမ္းရွာၾကသင့္ တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလိုစဥ္းစားနည္းလမ္းရွာရမယ့္သူေတြကလည္း လူေတြပဲျဖစ္ေနတယ္။
“ခြၽင္းခ်က္” ခြၽင္းခ်က္ဆိုတဲ့ စကားလံုးကေတာ့ မၾကာမၾကာ ေတြ႕ေနရတာပဲ။ ေနရာတိုင္းမွာမဟုတ္ေပမယ့္ ေနရာေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ား မွာေတြ႕ေနရတယ္။ ရွိေနတယ္။ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ရွိသင့္တယ္လုိ႔ လက္ခံယံုၾကည္ခဲ့ၾကလုိ႔ ရွိေနတာျဖစ္ မယ္။ တခ်ိဳ႕က ခြၽင္းခ်က္အရ ေကာင္းက်ိဳးသုခရသြားတာရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က ခြၽင္းခ်က္အရ ဒုကၡေရာက္သြားတာရွိတယ္။ သူ႕ဘ၀ကိုျပန္စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ေတာ့ ခြၽင္းခ်က္အရ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရတာေတြပဲေေတြ႕ၿပီး ခြၽင္းခ်က္အရ ေကာင္းက်ိဳးသုခခံစားခဲ့ရတာဆိုလုိ႔ မရွိသေလာက္ပဲ။ သူ႕ဘ၀တင္မဟုတ္ပါဘူး လူ႕ဘ၀ျဖစ္စဥ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ။ ကြမ္ တမ္သီအိုရီနဲ႕ေျဖရွင္းလုိ႔ရမလား။ ျဖစ္နိုင္စြမ္းရည္ တြက္ခ်က္နည္းအရေရာ၊ ဆီေလာဂ်စ္ဇမ္ (syllogism) အရေရာ၊ ဒိုင္ ယာလက္တစ္နည္းနဲ႕ေရာ။ ဘ၀တကၠသိုလ္မွာ ပညာရွာမွီးခြင့္ ကံအေၾကာင္းမလွလုိ႔ရခဲ့တံုးက နည္းလမ္းေပါင္းစံု ခ်ဥ္းကပ္ စဥ္းစားၾကည့္ခဲ့ဖူးတယ္။ ေက်နပ္ေလာက္စရာအေျဖမရခဲ့ဘူး။ သူခုေလးတင္ ေရးခဲ့တဲ့စာေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ “ကံအေၾကာင္းမလွ” လုိ႔ ေရးလုိက္မိတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ႐ုတ္တရက္ အလုိလိုေရးမိသြားတာ ပါ။ ဒါေပမယ့္ အဓိပၸါယ္ရွိေနတယ္။ “ကံအေၾကာင္းမလွ” ဆိုတာေျပာလုိ႔ရရင္ “ကံအေၾကာင္းလွ” လည္း ေျပာလုိ႔ ေရးလုိ႔ရရမယ္။ ဟုတ္လိုက္ေလ။ ဟာသစာအုပ္တခုခုထဲမွာပဲလား လူရႊင္ေတာ္ေတြရဲ့ပ်က္လံုးေတြထဲက ပဲလား။ ရီးဒါးဒိုင္ဂ်က္စ္ထဲက ဟာ သအတိုအထြာေလးေတြထဲကပဲလား၊ သူမမွတ္မိေတာ့။ “အဲဒီေန႕က ဒီလူ ႐ုတ္တရက္ခရီးထသြားတာေပမယ့္ ကံေကာင္း ခ်င္ေတာ့ ေလယာဥ္လက္မွတ္ရသြားတယ္ေလ” “ေတာ္ေသးတာေပါ့ေနာ္” “ေအးဒါေပမယ့္ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ အဲဒီေလယာဥ္က လမ္းမွာစက္ခ်ိဳ႕ ယြင္းျပီး ပင္လယ္ထဲ ပ်က္က်သြားတယ္ေလ” “ဟာဆိုးပါ့ကြာ” “အဲ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရး ေတြအခ်ိန္မွီေရာက္လာျပီး အခ်ိန္မွီကယ္တင္လိုက္နို္င္လုိ႔ ခရီးသည္အမ်ားစုေသၾကေပမယ့္ သူမေသခဲ့ဘူးေလ” “ေတာ္ေသး တာေပါ့ေနာ္” “ဒါေပမယ့္ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ သူအိမ္မေရာက္ခင္ပဲ သူတုိ႔ျမိဳ႕ေလးကမီးေလာင္မႈတခုျဖစ္တာမွာ သူတုိ႔အိမ္နဲ႕ ပစၥည္းေတြအားလံုး မီးထဲပါသြားတယ္လုိ႔ သူ႕မိန္းမဆီကဖုန္းလာတယ္ေလ”။ အိုး ဒါေပမယ့္ သူ႕မိန္းမေျပာတာက ကံေကာင္း ခ်င္ေတာ့ သူတုိ႔ရဲ့ ပုစုခ႐ု ကေလးသံုးေယာက္ကို သူ႕အဖြားကအိမ္လည္ေခၚသြားလုိ႔ အိမ္မွာတေယာက္မွမရွိပဲလြတ္သြားၾကတယ္ဆိုပဲ။ အဲ ဒါေပမယ့္ …။ အဲဒီလိုမ်ဳိးကံၾကမၼာနဲ႕ပတ္သက္တာေလးေတြကိုျပန္ျပီးသတိရမိတယ္။ ရယ္ခ်င္ရယ္လုိ႔ရေပမယ့္ အဲဒီလိုအျဖစ္မိ်ဳးေတြဟာ လူ႕ေလာကထဲမွာ ေန႕စဥ္ေန႕တိုင္းတေနရာမဟုတ္ တေနရာမွာျဖစ္ေနၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ ေဖတယ္လ္လစ္ဇမ္ (Fatalism) ကေရာ မွန္ေနသလား။ စဥ္းစားစရာပဲ။အဲဒီလိုစဥ္းစားစရာပဲ ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာဖိုင္ေတြအေတာ္မ်ားေနျပီ။ဖိုင္နံမယ္ေတြကိုေတာင္ မမွတ္မိခ်င္ေတာ့…။
တခ်ိဳ႕ဆိုရိုးစကားေလးေတြဟာ ရိုးရိုးစင္းစင္းနဲ႕ ဘ၀ကိုဖြင့္ဆိုျပနိုင္ၾကတာေတြ႕ရတယ္။ “ဘ၀ဆိုတာ အငိုနဲ႕စျပီး အငိုနဲ႕ဆံုးတာပါပဲတဲ့”ဘယ္သူကစေျပာခဲ့တဲ့ စကားလဲဆိုတာေတာ့ မသိနိုင္ပါဘူး။ လူတေယာက္အျဖစ္စျပီးေမြးဖြားလာတဲ့ျဖစ္စဥ္မွာ မိခင္ရဲ့၀မ္းထဲက လြတ္ထြက္လာျပီဆိုတာနဲ႕လူေပါက္စေလးေတြဟာ ငိုၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဒီျဖစ္စဥ္ကို သိပၸံနည္းက် ခ်ဥ္းကပ္ ေျဖရွင္းထားတာ ရွိျပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ လူေတြေသဆံုးေတာ့လည္း အငိုနဲ႕ဆံုးတယ္ဆိုတာကေတာ့ ေသဆံုးခါနီးတဲ့လူတိုင္း ေသသြားတဲ့လူတိုင္း (သတိရွိေနဆဲ) ငိုမသြားၾကပါဘူး။ ျပံဳးသြားရယ္သြားတဲ့သူေတြေတာင္ရွိေသးတယ္လုိ႔ၾကားဖူးဖတ္ဖူးထားခဲ့တယ္ထင္ပါတယ္။ ေသတဲ့သူနဲ႕ပတ္သက္သံေယာဇဥ္ရွိၾကတဲ့သူေတြ၊ ခ်စ္ခင္သူေတြကေတာ့ သူတုိ႔သံေယာဇဥ္တြယ္တာခ်စ္ခင္ရသူတေယာက္ဆံုးရွံဳးရတဲ့အတြက္ ပူေဆြးငိုေၾကြးၾကမွာပါပဲ။ ကာရကံရွင္ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ ငိုေကာင္းမွ ငိုေပလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အငိုနဲ႕စအငိုနဲ႕ဆံုးတယ္ဆိုတဲ့စကားရဲ႕ပထမပိုင္းဟာမွန္ျပီး ဒုတိယပိုင္းကေတာ့ အျမဲတမ္း မမွန္ နိုင္ေလာက္ပါဘူး။ ေသဆံုးေတာ့မယ့္သူရဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာရွိတဲ့ ႐ုပ္ပိုင္းစိတ္ပိုင္းအေျခအေန (အေတြးအေခၚ၊ ေလာကအျမင္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ထားတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေလ့အက်င့္) ေတြနဲ႕အဓိကသက္ဆိုင္ေပလိမ့္မယ္။ ငိုခ်င္မွငိုေပလိမ့္မယ္။ ဒါ ေပမယ့္ လူေတြဟာ ဘယ္လိုလူပဲျဖစ္ေစ ေလာကဓံတရားရဲ့ရိုက္ခတ္မႈ၊ အေကာင္းအဆိုး အေထြေထြကို မေသမခ်င္း ေတြ႕ ၾကံဳ ျဖတ္သန္းရမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။
အေကာင္းဆံုးဘယ္လိုျဖတ္သန္းၾကမလဲ။ ဘယ္လိုက်င့္ၾကံေနထိုင္ရင္ ေကာင္းမလဲ။ ျဖစ္တည္မႈပဓာန၀ါဒီေတြ( Existen tialist) ရဲ႕ ေတြးေခၚယံုၾကည္မႈက လူတေယာက္ဟာ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကိုကိုယ္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရိွတယ္။ဒါေပမယ့္ ကိုယ္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္လိုိက္တဲ့အရာေတြအားလံုးအတြက္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္တာ၀န္ယူနိုုင္ရမယ္။တာ၀န္ယူရဲရမယ္။ သူတုိ႔ငယ္ငယ္ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားဘ၀က စစ္အစိုးရကိုဆန္႕က်င္အာခံရင္ ဆႏၵျပသပိတ္ေမွာက္ရင္ ေက်ာင္းထုတ္ခံရနို္င္တယ္၊ အဖမ္းခံရနိုင္တယ္၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္းခံရနိုင္တယ္။ ေထာင္က်နိုင္တယ္။ မဆန္႕က်င္ရင္ ဘာမွမျဖစ္နုိင္ဘူး။ ဒါကိုသိရဲ႕နဲ႕ ဆန္႕က်င္အာခံတယ္၊ သပိတ္ေမွာက္တယ္ေက်ာင္းထုတ္ခံရတယ္၊ေထာင္က်တယ္။ကိုယ့္ေရြးခ်ယ္မႈနဲ႕ ကိုယ္ခံလိုက္တယ္။အဆင္ေျပပါတယ္။ျဖစ္လာနိုင္ေျခရွိတဲ့ အက်ိဳးဆက္ကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္တာ၀န္မယူရဲဘူး၊မဆံုးျဖတ္မေရြးခ်ယ္ရဲဘူးဆိုရင္ မလုပ္ပဲ ေနလိုက္ရံုပါပဲ။ အလြန္ရိုးစင္းတဲ့ ကိစၥပါ။ဒါေပမယ့္ ဘယ္တံုးက ဘယ္သူေျပာသြားတဲ့စကားလဲဆိုတာေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ထဲမွာ ကိုယ္းကားျပီးေရးခဲ့ဖူးတယ္။အမည္နာမကိုျပန္စဥ္းစားလုိ႔ မရေတာ့ ေပမယ့္ သူေျပာခဲ့တဲ့စကားကိုေတာ့ မွတ္မိေနပါေသးတယ္။“ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုငျ္ပီး္ မွားယြင္းသြားျခင္းသည္ မဆံုးျဖတ္ပဲထားျခင္းတက္ ပိုေကာင္း၏။”အဲဒီလိုပါ။မွန္ကန္တဲ့ဆိုစကား တခုအျဖစ္ လက္ခံထားခဲ့ပါတယ္။မွားမွန္းသိသြားရင္ ျပန္ျပင္လုိက္ရံုပါပဲ။ဒါမွအသိပညာရွိရာက်ေပလိမ့္မယ္။မွားမွန္းသိတယ္။မျပင္ဘူး။ဆက္မွားတယ္။ထပ္တလဲလဲမွားတယ္။လူမိုက္ပဲ။ လူေတြဟာမွားတတ္တာပဲ။မွားၾကတာပဲ။” To err is human”ဆိုတဲ့စကားေတာင္ရွိေသးတယ္ မဟုတ္လား။ဒါေပမယ့္ အဲဒီအမွားေတြေပၚ မွာဘယ္လိုသေဘာထား၊တုန္႕ျပန္တယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ ပညာရွိသူနဲ႕ မိုက္မဲသူ ကြဲျပားသြားတာပါပဲ။ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေလ်ာက္ၾကရမွာျဖစ္သလို ေတြ႕ၾကံဳလာတဲ့ ေလာကဓံ တရားေတြ၊ ဒုကၡ ေတြကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ပဲ ခံစားရမွာပါ။ စတိုး၀စ္(Stoic)ေတြကေတာ့ ေတြ႕ၾကံဳရသမွ် ဒုကၡေတြကိုဘာတခုမွ ျငီးတြား မေန၊ မေၾကမနပ္ေျပာမေနပဲ ေသြးေအးေအးနဲ႕ခံယူခဲ့ၾကတယ္ လုိ႔ဖတ္မွတ္ေလ့လာဖူးခဲ့ တာျပန္သတိရမိတယ္။ ဘ၀မွာဗုဒၵ ေဟာ ၾကားခဲ့တဲ့ ဒုကၡေ၀ဒနာ ေတြကေန တကိုယ္တည္းလြတ္ေျမာက္ေအာင္ က်င့္ၾကံအားထုတ္မႈ မလုပ္ခ်င္ေသး၊မလုပ္နိုင္ေသးခင္မွာ ျဖစ္တည္မႈပဓာန၀ါဒီေတြလို ေတြးေတာဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ စတိုး၀စ္ေတြလို ၾကံ႕ၾကံ႕ခံေနထိုင္ျဖတ္သန္းဖုိ႔ ၾကိဳးစား ၾကည္႕ရင္ေရာ….
ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီကမၻာေျမျပင္ေပၚမွာ ျငိမ္သက္ေအးခ်မ္းျခင္း ရွိေစခ်င္တယ္။ ။
(ခံစားမႈက ဒီအတိုင္းပဲမို႕လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ ႏွစ္ ေလာက္ကေရးခဲ့တဲ့ အက္ေဆးကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္တာပါ။)