စပယ္ျဖဴ - နံနက္ခင္းမ်ားကို ေက်ာ္လြန္၍ ဘ၀ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္၀ယ္
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၂၇၊ ၂၀၁၅
ငယ္ရြယ္နဳပ်ိဳတဲ့ ကေလးဘ၀၊ လူငယ္ဘ၀က နံနက္ခင္းလို လန္းဆန္းတဲ့ ဘ၀အစိတ္အပိုင္းဆိုရင္၊ လူလတ္ပိုင္းအရြယ္က ဘ၀ရဲ့ မြန္းတည့္ခ်ိန္ ျဖစ္ပါလိ္မ့္မယ္။ ငယ္ငယ္က အသက္ေလးဆယ္မွာ ဘ၀ စတယ္ဆိုတာကို လက္မခံေပမဲ့ အသက္ကေလးရလာေတာ့ ဟုတ္သလိုလို။ အသက္ ၃၅ႏွစ္ေက်ာ္လို႔ ၄၀ နားကပ္လာရင္ လူ႕သက္တမ္း တ၀က္က်ိဳးျပီမို႔ ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္ ၁၂ နာရီအခ်ိန္ကို ခ်ဥ္းကပ္လာျပီ။ ဒါေမမဲ့ ဘ၀ မစရေသး၊ စုန္လိုက္ ဆန္လိုက္နဲ႔ ဘယ္ကိုမွ ခရီးမေရာက္ေသးပဲ ေန႔တ၀က္က်ိဳးသြားကို သတိထားလိုက္ မိပါတယ္။ ကုန္ဆံုးခဲ့တဲ့ ဘ၀မနက္ခင္းေတြကို ျပန္ၾကည့္ရင္း၊ က်န္တဲ့ ေန႔တ၀က္ကို ဘယ္လို ေရွ႕ဆက္မလဲ စဥ္းစားရင္း စာတပုဒ္ ေရးလိုက္မိပါတယ္။
မိဘအရိပ္ခိုလံုခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဘ၀ဟာ ေဆာင္းနံနက္ခင္းေတြလို ေအးခ်မ္းခဲ့ပါတယ္။ မိဘေတြ စား၀တ္ေနေရး ၾကပ္တည္းလို႔ စိတ္ညစ္ေနေပမဲ့ ကေလးပီပီ ပူပင္ရမွန္း မသိခဲ့ဘူး။ မနက္မိုးလင္းရင္ လြယ္အိပ္ကိုလြယ္ ထမင္းဗူးသယ္ျပီး ေက်ာင္းကိုသြားလို႔ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္ခဲ့တယ္။ ပညာလိုခ်င္တဲ့ သားသမီးေတြအတြက္ အလုပ္သိပ္လုပ္တဲ့ လယ္သမား ကၽြန္မတို႔အေဖက လူတကာထက္ပိုျပီး ပင္ပန္းဆင္းရဲ ခံနိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ စည္းစနစ္က်ျပီး အိမ္ရွင္မေကာင္း ပီသတဲ့အေမရဲဲ႕ ထိန္းကြပ္မွဳေၾကာင့္ ကၽြန္မ ေကာင္းစြာလူလားေျမာက္ခဲ့ ပါတယ္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပတဲ့ၾကားက ကၽြန္မကို သူနာျပဳ တကၠသိုလ္ ေရာက္ေအာင္ပို႔ခဲ့ ပါတယ္။ ၁၉၉၆-၂၀၀၀ တုန္းက ပညာသင္စရိတ္ေတြ ခုေလာက္မမ်ားေပမဲ့ လယ္သမားတေယာက္အတြက္ ကၽြန္မရဲ႕ ေက်ာင္းစရိတ္ေတြဟာ ၀န္ပိေစပါတယ္။ သူမ်ားတိုင္းျပည္မွာလို ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြရရင္ မိဘေတြ ၀န္ပိမွာမဟုတ္ဘူး။ သားသမီးေတြ ပညာေရးအတြက္ အေဖ အလုပ္ၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ လုပ္ရင္းျမဳပ္ရင္း၊ အေၾကြးသံသရာလည္ ခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္မ ေက်ာင္းျပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘ၀ရဲ႕ ေဆာင္းနံနက္ခင္းေတြဟာ ေႏြလို႔ပူတဲ့ ရာသီကို ေျပာင္းလာခဲ့ ပါတယ္။ အိမ္မွာလည္း အဆင္မေျပ၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းအလုပ္ကို ဖက္တြယ္မိရက္သား ျဖစ္ေနေတာ့ လစာမေလာက္လို႔ အျပင္ေဆးခန္း ေျပးလုပ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြကို အရင္ကေရးျပီးသားမို႔ ထပ္မေရးေတာ့ဘူး။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ အဆင္မေျပတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႕ အစိုးရ၀န္ထမ္းဘ၀အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ မ်ားလာေတာ့ နိဳင္ငံျခားကိုထြက္ျပီး အလုပ္လုပ္ ခဲ့တယ္။ စကၤာပူသြားဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ မေလးရွားနဲ႔ပဲ ေရစက္ပါခဲ့တယ္။ ေရာက္စက ေတာ္ေတာ္ေလး မေပ်ာ္ေပမဲ့ ၾကာေတာ့လည္း ေနသားက်သြား ပါတယ္။ အတိုးေပၚ အတက္ေပါက္ေနတဲ့ အေဖ့ အေၾကြးေတြကို ကၽြန္မတို႔ ေမာင္ႏွမ ႏွစ္ေယာက္ မေလးရွားမွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ အလုပ္လုပ္ျပီး ျပန္ဆပ္ခဲ့ ပါတယ္။
အရင္ကယူထားတဲ့ အေၾကြး ၃ သိန္းက ႏွစ္ရွည္အတိုးေတြ တြက္လိုက္တဲ့အခါ ၁၀ သိန္းေက်ာ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အတိုးမတြက္ပဲ အရင္းတိုင္းပဲ ျပန္ယူတဲ့ အေၾကြးရွင္ေတြ လည္းရွိပါတယ္။ သန္႔ရွင္းတဲ့ လစာေငြနဲ႔ အေၾကြးေတြကို ျပန္ဆပ္နိဳင္တဲ့အတြက္ ရြာျပန္တဲ့အခါ လူေတြအားလံုးကို ျပံဳးျပနွဳတ္ဆက္ နိဳင္ပါတယ္။
ကၽြန္မ ဘ၀မနက္ခင္းက ေနပိုျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် အပူရွိန္ျမင့္လာသလို ခံနိဳင္ရည္အင္းအားေတြ ေလ်ာ့လာပါတယ္။ အေၾကြးေတြ ဆပ္ျပီးသြားျပန္ေတာ့ သြားေလသူ အမလင္မယားဆီက လက္ေဆာင္ရထားတဲ့ ကေလး ၄ ေယာက္အတြက္ ပညာသင္စရိတ္ေတြ ေထာက္ပံ့ဖို႔ တာ၀န္ေတြ ရလိုက္တာ ခုခ်ိန္ထိပဲ။ ဒီ၀န္ထုတ္ေတြကို မနိဳင္မနင္းထမ္းျပီး၊ ေနပူက်ဲမွာ ဘ၀ခရီးကို ေလွ်ာက္ရတာ ခရီးမတြင္ေပမဲ့ သိပ္ပင္ပန္းပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမွဳ သိပ္မ်ားတဲ့အခါ စိတ္ေလစိတ္ဓာတ္က်ျပီး၊ ဘာမွမလုပ္ျဖစ္ပဲ ကုန္သြားခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေတြကို ႏွေမွ်ာမိပါတယ္။ စိတ္ေကာင္းေလးေတြ ၀င္လာတဲ့အခါ တရားဓမၼကို ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ျပီး၊ ေအးခ်မ္းမွဳကို ၾကိဳးစားရွာယူ ခဲ့ပါတယ္။ စာေပကိုခ်စ္ျမတ္နိဳးတဲ့ အက်င့္ေကာင္းေလး ရထားလို႔ စာအုပ္ေတြကို အေဖာ္ျပဳရင္း စိတ္ထြက္ေပါက္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ဘ၀က ေနမြန္းတည့္ခါနီး အခ်ိန္ကို ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။
ငယ္ငယ္ကတည္းက ပညာကို တန္ဖိုးထားတဲ့ ကၽြန္မ၊ ပညာသင္စရိတ္ သက္သာတဲ့ မေလးရွားမွာ ဘြဲ႔လြန္တက္ဖို႔ မ်က္စိမွိတ္ျပီးဆံုးျဖတ္ခဲ့ ပါတယ္။ ေငြေၾကး မျပည့္စံုပဲ ပညာသင္ရတာ တကယ္ကို စိတ္ဖိစီးမွဳမ်ား ပါတယ္။ ကၽြန္မ အေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္းသိၾကတဲ့ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြ ကူညီေဖးမခဲ့လို႔ ကၽြန္မ ဘြဲ႔လြန္ျပီးခဲ့ ပါတယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡေတြကို ရင္ဆိုင္ျပီး ၾကိဳးစားခဲ့တာ ကၽြန္မရဲ႕ သုေတသနက်မ္းက ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပိုေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ သုေတသနက်မ္းေၾကာင့္ မလာယာ တကၠသိုလ္က ဆရာေတြရဲ့ ယံုၾကည္မွဳကို ရခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ေထာက္ခံေပးလို႔ အခုလုပ္ေနတဲ့ ဆာဘား မေလးရွား တကၠသိုလ္မွာ ကၽြန္မ ႏွစ္သက္တဲ့ သင္ၾကားေရးဆရာ အလုပ္ကို ရခဲ့ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္နဲ႔ခန္႔တာ ဆိုေပမဲ့ ဒီအလုပ္ကို အခိုက္အတန္႔ လုပ္ရလည္း ကၽြန္မ ေက်နပ္ပါတယ္။
ခက္ခဲပင္ပန္းတဲ့ ကၽြန္မဘ၀ မနက္ခင္းေတြအေၾကာင္း ေရးရတဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က ျမန္မာျပည္မွာ လယ္သမား သားသမီးတေယာက္ ပညာရဲရင့္ပြဲလယ္တင့္ဖို႔ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲ သလဲဆိုတာကို သိေစခ်င္လို႔ပါ။ အစိုးရက ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြကို လ်စ္လွ်ဴရွဳထားေတာ့ ကိုယ္ေလွ်ာက္မဲ့ လမ္းကို ကိုယ့္ဘာသာ ေဖာက္ရတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္မ ေလွ်ာက္ခဲ့တဲ့လမ္းဟာ အေဖ့ေခၽြးစက္ေတြနဲ႔ ေဖာက္ေပးခဲ့တဲ့ လမ္းပါ။ အေဖက ေနပူမေရွာင္ မိုးရြာမေရွာင္ လယ္ကြင္းထဲမွာ ရႊံ႕ဗြက္ရုန္းျပီး၊ ကၽြန္မကို စာသင္ေက်ာင္း ပို႔ေပးခဲ့လို႔ ကၽြန္မ ပညာနဲ႔ အသက္ေမြးခြင့္ ရခဲ့တယ္၊ ဘ၀ေနမေစာင္းခင္ အခ်ိန္မွာ တည္ျငိမ္တဲ့ အေျခအေနတခုကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အေဖ့ အေသြးအသားထဲက က်လာတဲ့ ေခၽြးစက္ေတြကို နင္းေလွ်ာက္ရတာ စိတ္ထဲ၀မ္းနည္း သလိုခံစားမိေပမဲ့၊ ကၽြန္မ ေလွ်ာက္တဲ့လမ္းမွာ ဘယ္သူ႔မ်က္ရည္စက္မွ မပါတဲ့အတြက္ စိတ္သန္႔ပါတယ္။ အေဖ ခင္းေပခဲ့တဲ့လမ္းမွာ ဘယ္သူ႔ေသြးစက္မွ စြန္းထင္းမေနတဲ့အတြက္ နင္းျပား လယ္သမား သားသမီးျဖစ္ရတာကို ကၽြန္မ ဂုဏ္ယူပါတယ္။
ကၽြန္မ ဘြဲ႔လြန္းတက္တုန္းက အင္တာနက္မွာ စာေတြရွာဖတ္ရင္း self-determination theory အေၾကာင္း ေလ့လာျဖစ္ပါတယ္။ သီအိုရဲ႕ အဆိုအရ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ သဘာ၀အားျဖင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵဓာတ္ခံ ရွိၾကတယ္။ အဲ့ဒီစိတ္ဆႏၵကို ပိုအားေကာင္းလာေအာင္ အေထာက္အကူ ျပဳေသာ ပတ္၀န္းက်င္ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကၽြန္မဆိုရင္ စာသင္ေက်ာင္းဆိုတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို ေရာက္ခဲ့လို႔ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လိုစိတ္ေတြ ပိုအားေကာင္း လာခဲ့တယ္။ ဆရာသမားေကာင္း၊ သူငယ္ခ်င္းေကာင္းေတြနဲ႔ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့လို႔ အဆင္မေျပမွဳမ်ားစြာကို ေက်ာ္လြန္နိဳင္ခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဘ၀မွာ အခက္အခဲေတြ သိပ္မ်ားလြန္း ခံနိဳင္ရည္အင္းအားေတြ ကုန္ခမ္းသြားတတ္ပါတယ္။ အခက္အခဲ အတားအဆီးေတြဟာ ေအာင္ျမင္မွဳဆီ ေရာက္ေအာင္ နင္းျဖတ္သြားရမဲ့ လမ္းခင္းေက်ာက္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတယ္ စကားကို ကၽြန္မ အျပည့္အ၀ မေထာက္ခံလိုဘူး။ လူတေယာက္ ရုန္းကန္နိဳင္အားထက္ပိုတဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ၾကံဳရရင္ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မျဖစ္နိဳင္ဘူးလို႔ self-determination theory ကလည္းရွင္းျပ ထားပါတယ္။ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာဖြံ႔ျဖိဳးဖို႔ အာဟာရ ျပည့္၀ဖို႔လိုအပ္သလို၊ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္တဲ့ ပညာရွင္ တေယာက္ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ေငြးေၾကးေထာက္ပံ့မွဳနဲ႔ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြ ရွိဖို႔လို အပ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လူငယ္အမ်ားစု ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လိုစိတ္ကို အေထာက္အကူျပဳေသာ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ စနစ္ေကာင္းကို မရၾကေတာ့ အဖိုးတန္ေသာ လူသားစြမ္းရည္ေတြကို ကၽြန္မတို႔ ဆံုးရွံဳးေနရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္မတို႔ မ်ိဳးဆက္က စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ေတြကို ေလထဲမွာ ထားရစ္ခဲ့ရသူေတြ။ ေအာက္ေျခအလႊာမွာ လူဦးေရမ်ားတဲ့ ကၽြန္မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ဆင္းဆင္းရဲရဲနဲ႔ ၾကိဳးစားရင္း ထူးခၽြန္ထက္ျမက္တဲ့သူဆို ျမန္မာလူငယ္ထုရဲ႕ (၁)ရာခိုင္နွဳန္း မရွိဘူး။
တကယ္ဆို ေအာက္ေျခအလႊာက လူငယ္ေတြမွာလည္း သဘာ၀အားျဖင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵဓာတ္ခံ ရွိၾကတယ္။ သူတို႔ဘ၀ေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ အစိုးရ ကူညီေထာက္ပံ့ ေပးရမယ္၊ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ေတြ တိုးျမွင့္ရမယ္။ လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္ကိုဖြင့္ေပးဖို႔ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ေက်ာင္းသားကို ဗဟိုျပဳတဲ့ ပညာေရးစနစ္ တကယ္ကို လိုအပ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္၍ စနစ္က်ေသာ သင္ယူမွဳပတ္၀န္းက်င္ ရွိမွသာလွ်င္ တီထြင္ၾကံဆမွဳနဲ႔ လြတ္လပ္ေသာ အေတြးအေခၚေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးနိဳင္ ပါလိမ့္မယ္။
ကိုယ္တိုင္လူငယ္ ဘ၀ကို ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီး၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံ ေနရေတာ့ ျဖဴစင္တဲ့ လူငယ္သဘာ၀နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အရည္အခ်င္းကို ကၽြန္မ ယံုၾကည္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြကို တန္ဖိုးထားတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္၊ လူငယ္ေတြကို ေကာင္းစြာ ပ်ိဳးေထာင္ေပးနိုင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ရွိရင္ ပတၱျမားနဲ႔တူတဲ့ ျမန္မာျပည္က လူငယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြ ကမၻာ့စံခ်ိန္မွီေအာင္ ေတာက္ေျပာင္ေနမွာ။ ဒီလိုဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္မာ ထူးခၽြန္တဲ့ လူငယ္ေတြ မရွိဘူးလား ေမးခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ တနိဳင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ ၾကည့္ရင္ အရည္အတြက္ အလြန္နည္းပါတယ္။ ထူးခၽြန္ေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ မရရင္၊ အရည္အခ်င္းေတြကို အသံုးခ်ခြင့္မရွိရင္ အဲဒီအရည္အေသြးေတြ ပိုမိုေတာက္ေျပာင္လာဖို႔ ခက္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ျမန္မာ့ျပည္က ပတၱျမားေတြ ႏြံနစ္ေနတဲ့ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ ေစခ်င္ပါတယ္။
ကၽြန္မ ဘ၀ရဲ႕ လက္က်န္အခ်ိန္ ေန႔တ၀က္မွာ အေျခအေနေပးရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပညာေရး က်န္းမာေရး ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ တေထာင့္တေနရာကေန ပါ၀င္ခ်င္ ပါေသးတယ္။ လက္ရွိအေနအထားမွာေတာ့ လက္ေဆာင္ရထားတဲ့ ၀န္ထုပ္ေတြကိုထမ္းရင္း၊ အိုစာမင္းစာ စုေဆာင္းဖို႔အတြက္ အမိေျမကို အေ၀းကပဲ ေမွ်ာ္ၾကည့္ေန ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ က်န္းမာပါေစ၊ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားရဲ႕ မနက္ခင္းေတြ ေအးခ်မ္းပါေစ၊ ႏြံနစ္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္က အဖိုးတန္ ပတၱျမားေတြ အေရာင္အ၀ါ ထြန္းလင္းေတာက္ပ နိဳင္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။
စံပယ္ျဖဴ
၂၅၊၁၀၊၂၀၁၅။