ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ - စာေရးဆရာဟူသည္
(မိုးမချပန္လည္ဆန္းသစ္) ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၅
နတ္ေတာ္လသည္ ျမန္မာျပကၡဒိန္အရ ကုိးလေျမာက္လျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ လူႀကီး၊ လူငယ္မ်ားတုိ႔၏ အေတြးမ်ားသည္ ျမန္မာစာေပႏွင့္ ကဗ်ာမ်ားဘက္သုိ႔ ဦးလွည့္၍ေနၾကသည္။ လူႀကီးမ်ားက ေရွးေခတ္က ေအာက္ေမ့ဖြယ္မ်ားကုိ ျပန္လည္သတိရၾကသည္။ လူငယ္မ်ားက သူတုိ႔၏စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မ်ားဆီသုိ႔ လွည့္သြားၾကသည္။
က်မကေတာ့ က်မ၏ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ လူႀကီးအရြယ္သုိ႔ ေရာက္ၿပီဟု အမ်ားက သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း က်မ၏ႏွလုံးသားကေတာ့ ငယ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္က်မ၏အေတြးမ်ားသည္ လူႀကီးအေတြးႏွင့္ လူငယ္အေတြးတုိ႔ေရာစပ္၍ေနပါသည္။ လူႀကီးကဲ့သုိ႔ေရွးက ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ့ပုံမ်ား၊ စိတ္ၾကည္ႏူစရာမ်ားႏွင့္ ေၾကကြယ္ဖြယ္ရာမ်ားကုိ ျပန္လည္၍သတိရပါသည္။ တစ္ဖက္တြင္လည္းေန အနာဂတ္သုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ ေမွ်ာ္ၾကည့္မိပါသည္။
ပစၥဳပၸန္ကာလကုိ ေရွးဦးစြာ သုံးသပ္၍ ၾကည့္မိပါသည္။ ထုိအခါ က်မေတြးမိသည္မွာ ယေန႔ေခတ္ လူငယ္စာေရးဆရာမ်ားသည္ အလြန္ပင္ကံေကာင္းၾကပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ သူတုိ႔၏ေရးသားခ်က္မ်ားကုိ ထုတ္ေဝေပးသည့္စာေပတုိက္မ်ားစြာႏွင့္ ဂ်ာနယ္မဂၢဇင္းမ်ားစြာရွိေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ စာေပဆုိင္ရာ နယ္ပယ္အစုံတုိ႔တြင္ နွစ္စဥ္ေပးေသာ ဆုမ်ားလည္းရွိပါသည္။ ၄င္းအျပင္ စာေရးဆရာမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေပးေသာ အဖဲြ႔အစည္းလည္း ရွိရန္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနပါသည္။
(ေဒၚခင္မ်ိဳးခ်စ္ ထုိေဆာင္းပါးကုိ ေရးသည့္အခ်ိန္ကား ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလျဖစ္ပါသည္။ ဘာသာျပန္သူ)
ယေန႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားအသင္းကုိ ဖဲြ႔ရန္အတြက္ ျပင္ဆင္ေနသည့္ ကာလျဖစ္ပါသည္။ ယင္းကာလတြင္ စာေပအတုိင္းအဝုိင္း၌ ေဆြးေႏြးေနၾကေသာ ကိစၥမွာ စာေရးဆရာဟူသည္ အဘယ္နည္း ? ဟူေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ဤ ေမးခြန္း၏အေျဖႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုိအသင္းဖဲြ႔စည္းပုံ၏ မူၾကမ္းတြင္ လူတစ္ေယာက္ကုိ စာေရးဆရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္အတြက္ ဝတၳဳရွည္ သုိ႔မဟုတ္ ေဆာင္းပါးမ်ား သုိ႔မဟုတ္ ကဗ်ာမ်ားအေရအတြက္ တစ္ခုခုကုိ ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပထားျခင္း ရွိရမည္ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
အသင္းဖဲြ႔စည္းေတာ့မည္ျဖစ္သျဖင့္ စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ားသည္ သူတုိ႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေကာင္းစြာအသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရေစရန္၊ သူတုိ႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ေစရန္ ၊ စာေရးဆရာဟူသည္ အဘယ္နည္း? ဟူေသာေမးခြန္းကုိ ေကာင္းစြာေျဖႏုိင္ဖုိ႔အခ်ိန္ေရာက္လာပါၿပီ။
ဤေနရာတြင္ သတင္းစာဆရာဟူေသာ အဓိပါၸယ္ သတ္မွတ္္ရန္ သူတုိ႔၏လုပ္ငန္း၏ သဘာဝအရ ျပႆနာ မရွိပါ။ အျခားေသာလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဥပေဒ၊ ေဆးပညာဆုိင္ရာတုိ႔တြင္ သက္ဆုိင္ရာလက္မွတ္၊ ေထာက္ခံစာလက္မွတ္မ်ားစြာကုိ ျပႏုိင္သည္။ ဥပမာ မည္သူမည္ဝါသည္ အျခားလူတစ္ဦး၏ ဗုိက္ကုိခဲြခြင့္ရွိေၾကာင္း လက္မွတ္မ်ားကုိ ျပစရာရွိၾကပါသည္။ စာေရးဆရာမ်ားတြင္ေကာ ဘယ္လုိလက္မွတ္ေတြ ျပစရာရွိပါသနည္း? အခ်ိဳ႕ေသာ သူမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာမဂၢဇင္းမ်ားမွ စာမူကုိ ပယ္လုိက္သည္ဟူေသာ အေၾကာင္းၾကားစာမ်ားႏွင့္ ပုံမႏွိပ္ရေသးေသာ စာမူမ်ားျပစရာရွိပါသည္။ ၄င္းတုိ႔သည္ စာေရးဆရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေထာက္အကူရွိပါမည္နည္း? သိမ္ေမြ႔ေသာေမးခြန္းတစ္ခုမွာ - စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ သတင္းစာဆရာမ်ား အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္းသည္ စာေရးဆရာျဖစ္ျခင္းကုိ အသိအမွတ္ျပဳရာ ေရာက္ပါသလား? ဒီေမးခြန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အခ်ိဳ႕လူမ်ားက စိတ္ပူေနၾကပါသည္။
သိထားရသည္မွာ မည္သည့္ေအာင္လက္မွတ္၊ ဘဲဲြ႔လက္မွတ္၊ ေထာက္ခံစာ၊ မည္သည့္အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္းတုိ႔သည္ စာေရးဆရာျဖစ္ျခင္းကုိ သတ္မွတ္ႏုိင္စြမ္းမရွိပါ။ စာမူအခ်ိဳ႕ကုိ ပုံႏိွပ္ေဖာ္ျပျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာပုဂၢိဳလ္အား လူမ်ားကအသိမွတ္ျပဳျခင္းကုိ ျပသရာေရာက္သည္။ ထုိပုဂၢိဳလ္၏အတၱကုိလည္း အစာေကြ်းရာေရာက္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စာေရးဆရာတစ္ဦးျဖစ္ျခင္း၊ စာေရးဆရာတစ္ဦးအျဖစ္ ေက်နပ္မႈရွိျခင္းသည္ စာေရးျခင္းအလုပ္အေပၚတြင္ သစၥာရွိျခင္း၊ ႏွစ္ျမွဳပ္ထားျခင္း ပမာဏႏွင့္သာဆုိင္ပါသည္။
စာေရးဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ ပထမဦးစားေပးရမည့္ အရာသည္ကာ ကုိယ္တုိင္ စိတ္ေက်နပ္မႈရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ား၏အသိမွတ္ျပဳခံရျခင္းကုိ ျပေသာအရာျဖစ္သည့္၊ ထင္ရွားေသာဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ပုံႏွိပ္ခံရျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ဆုရရွိျခင္း၊ အသင္းအဖဲြ႔တစ္ခုခုတြင္ ပါဝင္ျခင္းဟူသည္တုိ႔သည္ကား ဒုတိယ၊ တတိယဦးစားေပးသာျဖစ္သင့္ပါသည္။
တက္သစ္စ စာေရးဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ သိထားသင့္ေသာအရာမွာ စာေရးျခင္းဟူေသာအလုပ္သည္ အျခားအလုပ္မ်ားနည္းတူ ကုိယ္စိတ္ႏွလုံးႏွင့္ ဝိရိယတုိ႔ကုိ မ်ားစြာစုိက္ထုတ္ရေသာ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ ဧကန္တကယ္ပင္ ေလ့လာမႈကိုလည္း လုပ္ရပါသည္။
ဒါကုိေတာ့ ေကာင္းစြာသိထားပါ။
ေဆးပညာ၊ ဥပေဒပညာ၊ ဗိသုကာပညာကဲ့သုိ႔ေသာ ပညာရပ္မ်ားတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း လူမ်ား၏ အျမင္မွာ ေလးေၾကာင္းကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကုိ ညအနည္းငယ္ေလာက္ အိပ္ပ်က္ခံ၍ ေရးလုိက္လွ်င္ ကဗ်ာဆရာျဖစ္လာၿပီဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ပညာပါရမီ ထူးျခားေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားသည္ပင္လွ်င္ ဂႏၳဝင္စာတစ္ခုထြက္လာေစရန္အတြက္ ေလ့က်င့္မႈႏွင့္ ေလ့လာမႈမ်ားစြာကုိ လုပ္ခဲ့ရပါသည္။ ေလ့က်င့္မႈႏွင့္ေလ့လာမႈတုိ႔သည္ ေက်ာင္းႏွင့္ တကၠသုိလ္မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ရျခင္းမဟုတ္ပါ။ အလြန္ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ဘဝတကၠသုိလ္တြင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ တက္သစ္စ စာေရးဆရာမ်ားအေနျဖင့္ သိရမည့္အရာတစ္ခုမွာ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ အရွိအတုိင္း ျမင္တတ္ဖို႔ျဖစ္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ကုိယ့္ကုိယ့္ကုိ အရွိအတုိင္းႏွင့္ မရွိလွ်င္ မရွိသည့္အတုိင္း ျမင္ရန္အေရးႀကီးပါသည္။ Elliot Blackiston ၏ Teach Yourself to Write (ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ စာေရးသင္ပါ) ဟူေသာ စာအုပ္၏ ေရွ႕ဆုံးအခန္းတြင္ အဖြင့္စကားကုိ ဤသုိ႔ဆုိထားသည္။
“သင္သည္ စာေရးဆရာေကာင္းျဖစ္ခ်င္လွ်င္ သင္၏ လက္ႏွိပ္စက္ေပၚတြင္ စာလုံးႀကီးႀကီးျဖင့္ ရုိက္ထားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိစကားလုံးမွာ HONESTY (ေျဖာင့္မတ္ျခင္း) ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ အဂၤလိပ္အဘိဓာန္တြင္ ဤစကားလုံးကုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားပုံကုိ ဖတ္ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ တရားမွ်တျခင္း၊ ပြင့္လင္းျခင္း၊ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း၊ ရုိးသားျခင္း၊ မွန္ကန္ျခင္းဟူေသာ အရည္အတုိ႕ကုိ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ အဘိဓာန္ထဲတြင္ အေပၚယံအားျဖင့္ အဓိပၸါယ္သက္မွတ္ခ်က္တစ္ခုဟူ၍ သာျမင္ႏုိ္င္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္သူ မည္သူ႔အတြက္မဆုိ လမ္းျပအိမ္ေျမာင္ပမာျဖစ္ေသာ စကားစုေလးးတစ္ခုကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါသည္။ ထုိစကားစုေလးသည္ အားကုိအားထားစရာျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစကားစုေလးမွာ သိပ္ေလးေလးနက္နက္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းမွာအတုအပမွာ ကင္းျခင္း၊ လိမ္ညာျခင္းကင္းျခင္း၊ လွည့္စားျခင္းကင္းျခင္း၊ မာယာဥာဏ္တုိ႔မွ ကင္းျခင္းဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာသူသည္ ဤေမးခြန္းကုိ မလိမ္မညာဘဲ ေျဖာင့္မွန္စြာ မွန္ကန္စြာေျဖႏုိင္ရပါမည္။ ဤေမးခြန္းမွာ လြယ္လြယ္ရွင္းရွင္းေလးျဖစ္ပါသည္။
ဘာေၾကာင့္ စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္တာလည္း ေမးခြန္းက လြယ္သေလာက္၊ မလိမ္မညာဘဲ ေျဖာင့္မတ္စြာ ေျဖဖုိ႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါသည္။ အေျဖမ်ားစြာရွိပါသည္။ ဥပမာ- ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားေသာ စာေရးဆရာမ်ားကုိ ၾကည့္၍အားက်ၿပီး သူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ျဖစ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သာမန္စားၿပီး အိပ္ေနေသာ သတၱဝါတစ္ဦး၏ ဘဝထက္ပုိေသာ ဘဝကုိ ပုိလုိခ်င္၍ျဖစ္သည္။ ဘဝသစ္တစ္ခုကုိ လက္ျဖင့္ ဖန္တီးလုိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာအေၾကာင္းမ်ားစြာရွိႏုိင္ပါသည္။ စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေသာ သူအတြက္ အေရးႀကီးေသာအရာမွာ ခံႏုိင္ရည္ရိွဖုိ႔ျဖစ္သည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းခ်ီ၍ လ်စ္လ်ဴရႈခံရျခင္း၊ အထီးက်န္အေဖာ္မဲ့ျခင္း၊ အလုပ္လုပ္ရျခင္းတုိ႔ကုိ ခံႏုိင္ရန္လုိပါသည္။ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားသည္ အျမတ္ထုတ္လုိေသာ ထုတ္ေဝသူမ်ား၏ အႏၱရယ္မွ ကာကြယ္ေပးေကာင္းေပးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ေလ့လာမႈတုိ႔ကုိ အစားထုိးႏုိင္ေသာအရာမရွိပါ။ စာေရးဆရာကုိယ္တုိင္ ေဇာက္ခ်၍လုပ္ရေသာအလုပ္ကုိ အစားထုိးႏုိင္ေသာအရာလည္း မရွိပါ။ ဘယ္သူ႔အကူအညီမွမပါဘဲ စာေရးဆရာကုိယ္တုိင္လုပ္ရမည့္ အလုပ္မ်ားစြာရွိပါသည္။ စာေရးေသာအလုပ္သည္ စာေရးဆရာအေပၚ ေလ့လာမႈ၊ ဝိရိယ၊ ေစာက္ခ်ႏုိင္မႈ၊ အားထုတ္မႈမ်ားစြာကုိ ေတာင္းဆုိေသာ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။
ရုန္းကန္ေနဆဲ စာေရးဆရာမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ အေျခခုိင္ၿပီးေသာ စာေရးဆရာမ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ မေက်နပ္ခ်က္တစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညည္းညဴၾကသည္ကုိ ၾကားရပါသည္။ သူတုိ႔သည္ တရားမွ်တမႈ မရွိေသာ ထုတ္ေဝသူမ်ားႏွင့္ စာဖတ္ပရိသတ္တုိ႔၏ဒဏ္ကုိ အၿမဲတမ္းခံေနရသည္ ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ သက္သာေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ စာေရးသားျခင္း၏ အႏုပညာဖန္တီးမႈကုိ မူကား မည္သည့္အရာ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မွ အေထာက္အကူမေပးႏုိင္ပါ။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ မိခင္၏ဝမ္းဗုိက္ထဲမွ ကေလးကုိ ေမြးဖြားလာေစရန္အတြက္ အခ်ိန္ေရာက္ရန္ မည္သည့္ သိပၸံနည္းပညာမ်ားက မတတ္ႏုိ္င္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သည္။ စာေရးဆရာ၏ အခန္းက႑ာန္သည္ ရယူျခင္းမဟုတ္၊ ေပးဆပ္ရျခင္းျဖစ္သည္ကုိ သတိျပပါ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ စာေရးဆရာမ်ားအတြက္ အလုပ္ကုိ ေဇာက္ခ်ျခင္း၊ ရုန္းကန္ျခင္းတုိ႔သာလွ်င္ လုပ္ရန္ႏွင့္ လြဲ၍ အျခားနည္းမရွိပါ။ ကြ်န္မကုိယ္တုိင္သည္ ႏွစ္ေပါင္းေလးဆယ္ စာေရးသည့္အလုပ္ကို လုပ္ခဲ့ပါသည္။ ရုန္းကန္မႈႏွင့္ အလုပ္ႀကိဳးစားမႈကသာ ေအာင္ျမင္မႈကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။
ခင္မ်ိဳးခ်စ္ (၁၇၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၆၆)
( ဘာသာျပန္သူ၏ မွတ္ခ်က္ - ေမေမက စာေရးဆရာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ခ်င္သနည္းဟူေသာ ေမးခြန္းလုိ မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖဖုိ႔ေျပာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ ကုိယ္တုိင္ မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖရလွ်င္ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားေသာ စာေရးဆရမ်ားကုိ ျမင္၍ သူတုိ႔လုိျဖစ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ဟု ေျဖရပါမည္။ ဒီအေျဖကုိေမေမသိၾကားလွ်င္ ဘာေျပာမည္နည္း။ ဒါဆုိရင္ မင္းဟာ စာေရးဆရာမျဖစ္ထုိက္ဘူး ဟုေျပာမလား။ မင္းက မလိမ္မညာဘဲ မွန္မွန္ေျဖတတ္တာေတာ့ မဆုိးဘူးလုိ႔ ေျပာမလား။ ေမေမက စာေရးဆရာဟူသည္ ရယူျခင္းမဟုတ္ ေပးဆပ္ရျခင္းလုိ႔ ဆုိေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဘာေတြရမည္လဲ ဆုိတာကုိပဲ တြက္ၾကည့္ေနမိပါတယ္။ (ေဒါက္တာခင္ေမာင္၀င္း))