 |
| တင္မိုးန႔ဲ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္၊ မိုးမခတရားစခမ္း၊ |
ေမာင္စြမ္းရည္ - အဖမ္း မခံရဖူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာ
(မိုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၆
အလယ္တန္းေက်ာင္း ဖတ္စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ ဖတ္ရဖူးတာေလးတခုကုိ စဲြလန္းေနခဲ့ဖူးတယ္။ "ၾကက္သီး မထဖူးေသာ မင္းသား” တဲ့။ က်ေနာ့္အေပါင္းအသင္းမ်ားကေရာ၊ စာဖတ္ပရိသတ္ကေရာ က်ေနာ့္ကုိ အထူးသတိျပဳမိတာက “ အဖမ္းမခံရဖူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာ” တဲ့။ က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္က အမွတ္တမဲ့ေနခဲ့တာပါ။ ခုလုိ သူေျပာသူေျပာမ်ားလာေတာ့မွ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သတိထားမိလာရတယ္ “အလုိ..ငါဟာ အဖမ္းမခံရဖူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာပါလား” ။ “အဖမ္းမခံရဖူးတဲ့ တဦးတည္းေသာ ကဗ်ာဆရာပါကလား” လုိ႔။
ဒီအေၾကာင္းကုိေရးရတာက “ အရွက္ေျပ” ေျဖရွင္းတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ အဖမ္းမခံရတာကုိ ရွက္စရာတခုလုိ႔လဲ သတိမထားမိပါ။ ရွက္စရာလုိ႔လဲ မထင္ပါ။ မေကာင္းတာလုပ္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ ေကာင္းတာကုိ လုပ္သင့္လ်က္ ေရွာင္လႊဲေနရင္ေတာ့ ရွက္စရာေပါ့။ က်ေနာ္က ဒါကုိ ရွက္စရာလုိ႔မယူဆေပမယ့္ ရွက္စရာလုိ႔ ယူဆသလားမသိ။ “ေမးစရာရွိရင္ ေမးၾကပါ” လုိ႔ စာေပေဟာေျပာေတြမွာ ေၾကညာလုိက္ရင္- စာေပအေၾကာင္းမေမးခင္ “ဘာျဖစ္လုိ႔ ခင္မ်ား အဖမ္းမခံရတာလဲ” ဆုိတာကုိ အေမးခံရတာ တခါမကပါဘူး။
ခုတပတ္ ဗမာျပည္ျပန္ေရာက္ေတာ့ စာေပပရိသတ္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံပဲြမွာ ထူးထူးဆန္းဆန္း ဒီေမးခြန္းက ပါလာျပန္တဲ့အျပင္ စာအုပ္တအုပ္ထဲမွာလဲ ထည့္ေရးထားတာ ေတြ႔လုိက္ရပါေသးတယ္။ “စာအုပ္ထဲမွာ” ဆုိတာက က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း ကဗ်ာဆရာ ေလးေမာင္(ျမင္းၿခံ) ရဲ႕ ညီျဖစ္သူ ညီေစမင္းေရးထားတဲ့ “ ေလးေမာင္ အမွတ္တရ"စာအုပ္ထဲမွာလား၊ ေသခ်ာမမွတ္မိ။ (က်ေနာ့္ဆီမွာ အဲဒီစာအုပ္ေတြ သူမ်ား ေပးလုိက္ၾကလုိ႔ ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အေမရိကားကုိ ျပန္ေရာက္လွ်င္ေရာက္ျခင္း ရွစ္ေလးလုံးေက်ာင္းသားႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ကုိေနတင္ျမင့္နဲ႔ ကုိေမာင္ေမာင္ေက်ာ္တုိ႔က ခ်က္ျခင္းေရာက္လာၿပီး ငွားသြားၾကပါတယ္။ က်ေနာ့္မွာ တိတိက်က် မကုိးကားႏုိင္တာ ခြင့္လႊတ္ပါ။)
ညီေစမင္းက က်ေနာ္ဟာ သူ႔အကုိ “ေလးေမာင္(ျမင္းၿခံ)” ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္လုိ႔ က်ေနာ္႔ အေၾကာင္းကုိ ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္။ သူက က်ေနာ္ဟာ တကသတုိ႔ တပ္ဦးတုိ႔မွာ အမႈေဆာင္ျဖစ္လ်က္၊ ဘာျဖစ္လုိ႔အဖမ္းမခံရပါလိမ့္လုိ႔ ဆုိၿပီး ထည့္ေရးထားပါတယ္။ ဟုတ္လဲဟုတ္တယ္။ အကုန္လုံးအဖမ္းခံရၿပီး တေယာက္တေလ လႊတ္ေနရင္- ဒီလူဟာ သစၥာေဖါက္ သတင္းေပးျဖစ္တက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညီေစမင္းက က်ေနာ့္ကုိ သူ႔အကုိရဲ႕ငယ္သူငယ္ခ်င္း တၿမိဳ႕တည္းသား၊ တေက်ာင္းတည္းထြက္အျဖစ္နဲ႔သာ သိတာမဟုတ္ပါဘ ူး။ က်ေနာ့္ညီနဲ႔ သူငယ္ခ်င္၊ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဖၚကုိင္ဖက္ေတြလဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ တစုလုံးနဲ႔လဲ သိရွိရင္းႏွီးပါတယ္။ က်ေနာ့္ညီကလဲ ခုထက္ထိအဖမ္းမခံရေသးပါဘူး။ လုိက္ဖမ္းလုိ႔ ထြက္ေျပးရင္း တႏုိင္ငံ ၿမိဳင္ယံျခားကုိ ေရာက္သြားလုိ႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ညီေစမင္းက က်ေနာ္ လြတ္ေနပုံ ဓါတ္သိအျဖစ္နဲ႔ ထူးျခားလုိ႔လဲ ေရးလုိက္တာပါ။
ပထမဆုံး ဒီေမးခြန္းအေမးခံရတာက နယူးေယာက္မွာပါ။ ေမးသူက ႏုိင္ငံေရးသမားလဲမဟုတ္၊ စာေပသမားရယ္လုိ႔လဲ ပီပီသသမဟုတ္တဲ့ သာမန္ျပည္ပေရာက္၊ ပရိသတ္ထဲက တဦးပါ။ က်ေနာ္နဲ႔ တင္မုိးတုိ႔ စာေပေဟာေျပာပဲြအၿပီးမွာ ေမးခ်င္ရာေမးပါဆုိလုိ႔ ထေမးတာပါ။ “ဆရာတင္မုိးလဲ အဖမ္းခံရတယ္။ တျခားကဗ်ာဆရာေတြလဲ အဖမ္းခံရတယ္လုိ႔ ၾကားဖူးတယ္။ ဆရာတေယာက္တည္း အဖမ္းမခံရတာ ဘာေၾကာင့္္ပါလဲ” တဲ့။ သူကေတာ့ အထူးအဆန္းမုိ႔ စူးစမ္းတဲ့အေနနဲ႔ ေမးတာ ဟုတ္ပုံမရပါ။ ေဂ်ာက္ခ်တဲ့ ေမးခြန္းအျဖစ္ေမးလုိက္ပုံရပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးပဲ ေျဖလုိက္ပါတယ္။ “ အဖမ္းမခံရတာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ က်ေနာ္တေယာက္တည္းမဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္ေယာက္ပါ။ ဆရာႀကီးသခင္ကုိယ္ေတာ္မိႈင္းနဲ႔ က်ေနာ္ပါပဲ” လုိ႔ ေျဖလုိက္ပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ေနာက္တခ်က္ေျပာခ်င္တာက “အဖမ္းခံရသူမ်ားဟာ- အူလုိ႔ အလုိ႔ ဗ်” လုိ႔ သူငယ္ခ်င္းတင္မုိးဘက္ကုိ မ်က္စပစ္ၿပီး ေဟာလုိက္ပါေသးတယ္။ သူငယ္ခ်င္းက “ဟုတ္တယ္၊ ဟုတ္တယ္၊ သူက လူလည္” လုိ႔ ေျပာလုိက္ပါေသးတယ္။
ခုတခါေမးတာက ဘယ္သူမွန္းေတာင္ မသိဘူး။ ကုိမုိးသူကေတာင္- “ဟုတ္တယ္၊ ဒုိ႔အထဲမွာ အားလုံးအဖမ္းခံရၿပီး သူတေယာက္ပဲ လြတ္ေနတာ” လုိ႔ ဝင္ေျပာလုိက္ပါေသးတယ္။ အမွန္ကေတာ့ က်ေနာ္က (၁) အေျပး “ စြမ္းရည္” ရွိလုိ႔ရယ္။ (၂) ကံဖယ္လုိ႔ရယ္ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။
ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်ေနာ့္ကုိ ဖမ္းတာ က်ေနာ္သိလုိက္တာက ၁၉၅၈ ေလာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ကုိမုိးသူနဲ႔က မႏၱေလးတကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢ အမႈေဆာင္ ေရြးခံထားရသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူက ျပန္ၾကားေရး ဗ်ဴရုိ- ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္ၿပီး၊ က်ေနာ္က ျပန္ၾကားေရး ဗ်ဴရုိအတြင္းေရးမွဴးပါ။ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးက ကုိသာႏုိး၊ ဥကၠဌကုိသာလွ(ျမင္းၿခံ) ထင္ပါတယ္။ အမႈေဆာင္တေယာက္ အဖမ္းခံရတုိင္း ဒီေန႔တေယာက္ အဖမ္းခံရတယ္ဆုိတာကုိနာမည္ေရးၿပီး ေၾကညာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းဝန္းထဲမွာပဲ ေက်ာင္းသားထုလွည့္လည္ၿပီး ဆႏၵျပပဲြလုပ္ပါတယ္။ အမႈေဆာင္ထဲက မုံရြာကုိဝင္းဘုိနဲ႔၊ ေကာလင္း-မေမဝင္းၾကည့္တုိ႔က ေရွာင္တိမ္းသြားခဲ့ပါၿပီ။ က်ေနာ္နဲ႔ ကုိမုိးသူႏွစ္ေယာက္ပဲ က်န္လုိ႔ ေယာက်္ားေလးေဆာင္ ႏွစ္ေဆာင္ၾကားမွာ စားပဲြကုလားထုိင္ ခ်ၿပီး ေဟာေျပာပဲြလုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္က ေဟာေျပာတာညံ့လုိ႔ ကုိမုိးသူက ေဟာပါတယ္။ က်ေနာ္က အခမ္းအနားမွဴးပဲလုပ္ရပါတယ္။ ကုိမုိးသူက ေျပာရင္း အားတက္လာၿပီး ကုလားထုိင္ေပၚတက္ ေဟာရာက၊ စာပဲြေပၚ တက္ေဟာပါေတာ့တယ္။
“ဒီမွာ ဗုိလ္ေနဝင္း၊ သတၱိရွိရင္ တကၠသုိလ္မွာ စာရင္းသြင္းၿပီး စိန္ျမင့္နဲ႔ ယွဥ္ အေရြး အေရြးခံၾကည့္လွည့္ပါ” လုိ႔ စိန္ေခၚၿပီး ေဟာေျပာပါတယ္။ “ဖမ္းဆီးေနတဲ့အစုိးရက ဗုိလ္ေနဝင္း၊ အိမ္ေစာင့္အစုိးရပါ။ ေက်ာင္းသားေတြက သူ႔လက္ ဦးႏုက အာဏာအပ္ရတာကုိ ကန္႔ကြက္ေနတာဆုိေတာ့ ဗုိလ္ေနဝင္းက ဖမ္းတာပါ။ ဖမ္းသူကုိ ကုိမုိးသူ (အမည္ရင္း စိန္ျမင့္) က သူနဲ႔ ယွဥ္ရေအာင္လုိ႔ စိန္ေခၚတာပါ။ ေဟာေျပာပဲြၿပီးလုိ႔ ကုိမုိးသူက အိမ္ျပန္သြားၿပီး၊ သူ႔ဇနီးကုိေခၚတယ္။ ဝင္းလုိက္ရုံမွာ ရုပ္ရွင္သြားၾကည့္တယ္။ ရုံကအထြက္မွာ ရဲစုံေထာက္မ်ားက ညွပ္ပူးညွပ္ပိတ္ဖမ္းၿပီး ေခၚသြားတယ္။
ကုိစိန္ျမင့္( ကုိမိုးသူ)ကုိ ဖမ္းတယ္လုိ႔ၾကားေတာ့ က်ေနာ္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ က်ေနာ္က ျမင္းလွည္းငွား၊ အသံစက္ငွားၿပီး ေက်ာင္းထဲမွာပဲ ျမင္းလွည္းနဲ႔ ပတ္ၿပီးေအာ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔က တကၠသုိလ္ဆီးနိတ္ အစည္းအေဝးပဲြရွိတယ္။ က်ေနာ္က မေဟာတတ္ မေျပာတတ္ဖူးဆုိေတာ့ တကသအမႈေဆာင္ မဟုတ္တဲ့ တပ္ဦးရဲေဘာ္ ကုိအုန္းေက်ာ္(ျမင္းၿခံ) ကုိ ေခၚၿပီး ေအာ္ေပးဖုိ႔ အကူအညီေတာင္းရပါတယ္။
“ရဲေဘာ္တုိ႔- ဆီးနိတ္ကုိ ဝုိင္္းၾကေလာ့” ဒါပဲအထပ္ထပ္ေအာ္ပါလုိ႔ သူ႔ကုိပန္ၾကားပါတယ္။ သူကလဲ သူ႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္တဲ့ အသံႀကီးနဲ႔ “ရဲေဘာ္တုိ႔- ဆီးနိတ္ကုိ ဝုိင္းၾကေလာ့” ဆုိတာကုိ တမ်ိဳးတည္းပဲေအာ္ၿပီး အေဆာင္မႀကီးနဲ႔ အေဆာင္ေတြၾကားကုိ လွည့္ပတ္ေအာ္ေပးရွာပါတယ္။ ေနာက္ေနက် သူ႔ကုိလဲဖမ္းသြားေရာ၊ ေန႔ေက်ာင္းသားျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္က စာအုပ္ထဲကုိ မျပန္ေတာ့ပဲ တကၠသုိလ္အေဆာင္မွာပဲ ပုန္းေနလုိက္ပါတယ္။
တကၠသုိလ္ထဲကုိ ဝင္ဖမ္းတဲ့အေလ့အထ အဲဒီတုန္းက မရွိေသးပါဘူး။ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးကုိေလးကလဲ ဝင္ခြင့္ေပးရုိးမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလမဟုတ္လား။ တကၠသုိလ္ထဲကုိ ဝင္ၿပီးဖမ္းပါတယ္။ က်ေနာ္က ခါးမွာေမြးပြတဘက္ပတ္၊ အကၤ ်ီခြ်တ္။ သြားပြတ္တံမွာ သြားတုိက္ေဆးေတြအမ်ားႀကီးထည့္တုိက္ရင္း ေရဖလားေဆာင္ၿပီး အေဆာင္ထဲက ထြက္လာလုိ႔ ကပ္လြတ္သြားပါတယ္။ တျခားအေဆာင္ထဲကုိ အဝတ္ဝင္လဲၿပီး ျမင္းၿခံကားဂိတ္ကေန-လစ္ပါတယ္။ ျမင္းၿခံက်ေတာ့ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း၊ ျမင္းၿခံခရုိင္အသင္းအမႈေဆာင္အမ်ိဳးသမီးတဦး မူလတန္းေက်ာင္းအုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေတာရြာတရြာကုိ သြားေရွာင္ပုန္းေနလုိ႔ လြတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီက်မွ ေထာင္မက်ဘဲ 'အိမ္ေထာင္က်'တာ 'တသက္တကြ်န္း'မလြတ္ေတာ့ပါဘူး။
ေနာက္တခါကေတာ့ မႏၱေလးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပစဥ္က ထင္ပါတယ္။ ရုပ္ရွင္မင္းသား ဦးထြန္းေဝက ဥကၠဌ၊ ကုိမုိးသူက အတြင္းေရးမွဴးလုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ေနာက္ပုိင္းကပဲ လုပ္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ တအုံလုံးဖမ္းပါတယ္။ ကံအားေလ်ာ္စြာပဲ အဲဒီတုန္းကလဲ က်ေနာ့္ကို က်ေနာ္ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ေရႊဘုိခရုိင္ ေျမာက္ဆုံးၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ တဇယ္ၿမိဳ႕( ကံ့ဆည္ၿမိဳ႕) ကုိ ပုိ႔လုိက္တာနဲ႔ ႀကံဳပါတယ္။ တဇယ္ၿမိဳ႕က ေရဦးရဲဲ႕ ေျမာက္ဖက္ပါ။ အဲဒီၿမိဳ႕မွာ နလက ဥကၠဌ ဗုိလ္ႀကီးရယ္၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးရယ္၊ ၿမိဳ႕နယ္ဆရာဝန္ရယ္၊ က်ေနာ္ရယ္ - ၄ဦးေပါင္းၿပီး ၿမိဳ႕ရြာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ေက်ာင္းဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကုိ အားသြန္ႀကိဳးပန္းလုပ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တႏွစ္ က်ေနာ္ ျပန္ေျပာင္းခါနီးေတာ့ ဆရာႀကီးက ဖြင့္ေျပာပါတယ္။ မႏၱေလးက ေထာက္လွမ္းေရး လုိက္လာေတာ့- နလကဥကၠဌ ဗုိလ္ႀကီးက “ဒီၿမိဳ႕ကုိ ေခါင္လုိ႔ ေက်ာင္းဆရာလာခဲတယ္။ ဒီဆရာက အလြန္အလုပ္လုပ္တယ္။ ဘာႏုိင္ငံေရးမွလဲ မလုပ္ဘူး။ သူ႔အာမခံတယ္"ေျပာလႊတ္လုိက္လုိ႔ မဖမ္းတာလုိ႔ သိရပါတယ္။
ေနာက္တခါ မႏၱေလးမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ အားလုံးဖမ္းျပန္ေတာ့ က်ေနာ့္ကို ပညာေရးသုေတသန၊ ေက်ာင္းသုံးသမိုင္းစာအုပ္ ေရးဖို႔ ေခၚလို႔ ေျပာင္းသြားရတာနဲ႔ ၾကဳံၾကိဳက္ျပီး လြတ္သြားျပန္ပါတယ္။
ရန္ကုန္မွာ တင္မိုးတို႔ ေမာင္မိုးသူတို႔ကို ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံၾကီးအျပီး ဖမ္းျပန္ေတာ့ က်ေနာ့္ကို ေထာက္လွမ္းေရး ၆ က ၂ ခါ ေခၚပါတယ္။ က်ေနာ္က ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ခ်ိန္မွာ စာၾကည့္တိုက္သင္တန္းတခုကို ဦးေဆာင္ျပီး ပို႔ခ်ေနရတဲ့ အခါလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္က ရန္ကုန္ ကမ္းနားလမ္း၊ ေျခာက္ထပ္ရုံးမွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ အေျခခံပညာဦးစီး ဌာနရုံးရွိ ျမန္မာစာ ေက်ာင္းသုံးစာအုပ္မ်ား ျပဳစုေရးအဖြဲ႔ကို ေရာက္ေနပါျပီ။ စာအုပ္ေတြ ကိစၥျပီးေတာ့ ဌာနခြဲမွဴးအျဖစ္ ရာထူးတဆင့္ တိုးျပီး ရုံးခ်ဳပ္စာၾကည့္တိုက္ကို ကိုင္ေနရပါတယ္။ ရုံးခ်ဳပ္မွာ စာၾကည့္တိုက္ ဒီပလိုမာဘြဲ႔ ရရိွသူက က်ေနာ္ တေယာက္တည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေႏြရာသီမွာ တျပည္လုံးရွိ ေက်ာင္းမ်ားက ဆရာတေယာက္စီ ေခၚျပီး စာၾကည့္တိုက္ပညာ သင္တန္း ေပးေနစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ သင္တန္းကလည္း ယူနက္စကို အစီအစဥ္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ အေရွ႔ေတာင္အာရွ စာၾကည့္တိုက္မွဴးမ်ားညီလာခံကိုလည္း ဘန္ေကာက္ျမိဳ့သြားျပီး တက္လိုက္ရပါေသးတယ္။
ေထာက္လွမ္းေရးက "ဦး၀င္းတင္ သိသလား"တဲ့။ "နန္းေရွ႔တိုက္တန္းမွာ တရပ္ကြက္တည္း ေနၾကလို႔ ျမင္ဖူးတယ္။ ေက်ာင္းဆရာနဲ႔ သတင္းစာအယ္ဒီတာ ဆိုတာ မိတ္ေဆြ မျဖစ္ၾကပါဘူး"လို႔ ေျဖရပါတယ္။ "တင္မိုးနဲ႔ ေမာင္မိုးသူတို႔ကို သိသလား"တဲ့။ "တကၠသိုလ္ တက္စဥ္က က််ေနာ္က ဘူမိေဗဒ (သိပၸံ) ယူပါတယ္။ တင္မိုးက ဘာသာမတူ၊ အတန္းမတူ ပါဘူး။ သူက ျမန္မာစာဂုဏ္ထူး ရလာသူအျဖစ္ အျပင္မွာ နာမည္ၾကီးလို႔ ျမင္ဖူးပါတယ္။ ေမာင္မိုးသူကလည္း ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မုိ႔ ျမင္ဖူးပါတယ္။"
ဒါနဲ႔ အဖမ္းမခံရဘဲ ျပန္လြတ္လာခဲ့ပါျပီ။ ကံထူးသူေပါ့ေနာ္။
ေမာင္စြမ္းရည္၊ ၃၁ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၅