ဖိုုးထက္ - မမုန္းခ်င္တဲ႔ တံတိုင္းမ်ား
(မိုုးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၅၊ ၂၀၁၆
တံတိုင္းေတြ တည္ေဆာက္ အသံုးျပဳျခင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္တံုးက စခဲ႔ၾကသလဲ။ ေက်ာက္ေခတ္ကတည္းက စခဲ႔မည္ ထင္သည္။ သားရဲတိရစာၧန္ေတြ၏ ေဘးက လြတ္လြတ္ကင္းကင္း အိပ္စက္ အနားယူႏိုင္ဖို႔ အကာအရံ တံတိုင္းေတြ လုပ္ခဲ႔ၾကမည္။ အစကေတာ႔ တံတိုင္းခပ္ေသးေသး။ ေနာက္ေတာ႔ မ်ိဳးႏြယ္စု မတူေသာ ရန္သူမ်ားကိုပါ ကာကြယ္ဖို႔ ၀ါးခၽြန္ေတြ၊ သစ္လံုးေတြကို အသံုးျပဳၿပီး အခိုင္ အခံ႔ တံတိုင္းၾကီးေတြ တည္ေဆာက္ခဲ႔ၾကသည္။
ေခတ္ေတြ ေျပာင္း၊ လူ႔သက္တမ္းရင္႔လာေတာ႔ ဆူးေညွာင္႔ ခလုတ္ ကသင္းေတြ အျပည္႔ ျမဳပ္ထားသည္႔ ေရျပင္က်ယ္ၾကီးျခားေစသည္။ ဒါ႔အျပင္ အားမရေသးဘဲ ျမိဳ႕ရိုးၾကီးေတြ ေလးလက္ ေလးတန္ကာရံထားသည္႔ ရဲတိုက္ၾကီးေတြ၊ တိုင္း ႏိုင္ငံေတြ ေပၚေပါက္လာသည္။ တံတိုင္းၾကီးေတြ ကာရံလိုက္တာႏွင္႔ လူေတြ၏ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြ လံုျခံဳသြားၿပီလား။ စိတ္လက္ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ အနားယူႏိုင္ၿပီလား။ ေမးခြန္းေတြ ရိွလာသည္။
ကမာၻေပၚမွာ မရည္မတြက္ႏိုင္ေသာ တံတိုင္းၾကီးမ်ားကို တည္ေဆာက္ခဲ႔ၾကသည္။
တရုတ္ဧကရာဇ္ ရိီွဟြန္ဂ္တိ (BC 259-BC 210) က တရုတ္မဟာတံတိုင္းၾကီးကိုတည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ သူ႔တံတိုင္းၾကီးက ဘယ္ေလာက္ ၾကီးက်ယ္သလဲဆိုလွ်င္ လကမၻာမွ လွမ္းၾကည္႔လွ်င္ေတာင္မွ ျမင္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ သူ႔ေခတ္တံုးက တရုတ္ေျမာက္ဘက္နဲ႔ အေနာက္ဘက္ကို ေအာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း (မြန္ဂိုမ်ိဳးႏြယ္ေတြလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္သည္။) ရာသီဥတုအရ၊ လမ္းပမ္း ဆက္သြယ္ေရး အရ အရွည္အၾကာၾကီး နယ္ကို သိမ္းပိုက္ထားဖို႔ မျဖစ္။ သြားတိုက္လိုက္။ ႏိုင္လိုက္။ ျပန္လာလိုက္။ ဟိုဘက္က ျပန္လာတိုက္လိုက္ျဖင္႔ လံုးျခာလိုက္ေနခဲ႔သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အဲဒီ ေျမာက္ဘက္က ရန္သူေတြကိုကာကြယ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင္႔ ကမာၻေက်ာ္ မဟာ တံတိုင္းၾကီးကို တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
တရုတ္ မဟာတံတိုင္းၾကီးကို ၇ ရာစု အေစာပိုင္းက တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ မိုင္ေပါင္း ေလးေထာင္နီးပါး အရွည္ရိွသည္။ ဒီမိုင္ေလးေထာင္ဆိုတာက လူတည္ေဆာက္ထားေသာ ေက်ာက္သား နံရံ တံတိုင္းၾကီး၏ အလ်ားဘဲ ရိွေသးသည္။ ေျမသားနံရံ တံတိုင္းေတြလို ျဖစ္ေနသည္႔ ေတာင္တန္းေတြ၊ ျမစ္ေတြပါ ထည္႔ရည္တြက္လွ်င္ မိုင္ေပါင္း တစ္ေသာင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ရိီွဟြန္ဂ္တိ ႏွင္႔ သူ႔ လူမ်ားက တံတိုင္းၾကီးတည္ေဆာက္ လိုက္သည္ႏွင္႔ သူတို႔ အင္ပါယာၾကီး လံုျခံဳစိတ္ခ်ရၿပီ။ ကမာၻတည္သေရြ႕ ခိုင္ျမဲၿပီဟု အထင္ရိွခဲ႔မွာ ေသခ်ာသည္။ သို႔ေသာ္ သူေသတာႏွင္႔ သူ႔ကို ဆက္ခံေသာ သူ႔သား လက္ထက္မွာပင္ အသတ္ခံရကာ ေလးႏွစ္အတြင္း အင္ပါယာၾကီး ျပိဳကြဲခဲ႔ရသည္။ တံတိုင္း အျပင္က လာတိုက္ခိုက္ေသာ ရန္သူေတြေၾကာင္႔ မဟုတ္။ တံတိုင္း အတြင္းက သူဖိႏိွပ္ထားသျဖင္႔ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကေသာ လူေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။
ေနာက္ထပ္ ကမာၻေက်ာ္ တံတိုင္း တစ္ခုက ဘာလင္ တံတိုင္း။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၿပီးေတာ႔ ဖက္ဆစ္ ဂ်ာမဏီကို အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ေနတို္းတပ္ေတြ ႏွင္႔ ဆိုဗီယက္ တပ္နီေတာ္တို႔က သိမ္းပိုက္လိုက္ၾကသည္။ ဟစ္တလာလဲ ေသၿပီ။ ဖက္ဆစ္ စနစ္လဲ က်ဆံုးၿပီ။ သို႔ေသာ္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ ႏွင္႔ ဒီမိုကေရစီ စနစ္တို႔က ဆက္ၿပီး တုိက္ၾက ခိုက္ၾကရင္း ဂ်ာမဏီကို ႏွစ္ပိုင္း ခြဲျခား ျပစ္လိုက္ၾကသည္။ အေရွ႕ဂ်ာမဏီႏွင္႔ အေနာက္ ဂ်ာမဏီ။ အားမရႏိုင္ေသးဘဲ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီးကို ကာရံလိုက္ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ ႀသဇာလႊမ္းေသာ အေရွ႕ဂ်ာမဏီက ဂ်ာမန္မ်ား အေနာက္ ဂ်ာမဏီကို ကူးေျပာင္း ထြက္ေျပး အေျခခ်ေနတာေတြကို ရပ္တန္႔ျပစ္ဖို႔ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္ေပၚလာသည္။
ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ၁၉၆၁ မွာ တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ မိုင္ေပါင္း ၉၆ မိုင္ခန္႔ ရွည္လ်ားသည္။ ပ်မ္းမွ် အျမင္႔က ၁၂ မီတာ နီးပါး ျမင္႔သည္။ အေရွ႕ဂ်ာမဏီကေန အေနာက္ဂ်ာမဏီသို႔ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးၾကသည္႔ လူေတြ မရည္အတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေသနတ္ျဖင္႔ ျပစ္သတ္ခံခဲ႔ၾကရသည္။ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ဆိုဗီယက္ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ေခၚတာက Anti-Fascist Protective Wall တဲ႔။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကေတာ႔ Wall of Shame တဲ႔။ ကိုယ္႔အယူအဆနဲ႔ကိုယ္ ၾကိဳက္သလို ေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ႔ၾကေသာ္လည္း အေရွ႕ဂ်ာမဏီဘက္က လူေတြအတြက္ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးသည္ ေထာင္နံရံနဲ႔ အတူတူဘဲလို႔ သမုိင္းက အထင္အရွားျပသည္။ ရင္တမမ ေနခဲ႔ရသည္႔ စစ္ေအးကာလ တုိက္ပဲြ၏ တုိက္ပြဲေခၚသံ အစျပဳသည္႔ တံတိုင္းၾကီးဟု ဆိုေသာ္ ရေကာင္းသည္။
ဘာလင္တံတိုင္းကို တည္ေဆာက္ခ႔ဲစဥ္ကေတာ႔ ဆိုဗီယက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သူတို႔ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ၾကီး တည္တံ႔ခိုင္ျမဲဖို႔၊ လံုျခံဳစိတ္ခ်ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခဲ႔ဟန္တူသည္။ သူတို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ေတာင္ မၾကာလုိက္။ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံၾကီး ျပိဳကြဲျခင္းႏွင္႔ အတူတူ ၁၉၉၂ မွာ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီးလဲ ျပိဳပ်က္ခဲ႔သည္။ ဘာလင္တံတိုင္း၏ အစ၊ အပဲ႔ေတြကို ႏိုင္ငံစံုက ျပတုိက္ေတြထဲမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ျပသထားျခင္းသည္ လူ႔သမိုင္းကို ဂုဏ္ယူခ်ီးေျမွာက္ခ်င္ေသာ သေဘာေၾကာင္႔ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါသည္။
လက္ရိွ ကမာၻမွာလဲ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္သည္႔ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု တည္ေဆာက္ေနသည္။ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းကို ခြဲျခားဖို႔ မိုင္ေပါင္း ေလးရာနီးပါးရိွလာမည္႔ ကြန္ကရစ္ တံတုိင္းၾကီးကို တည္ေဆာက္ေနသည္။ ၂၅ ေပခန္႔ ျမင္႔သည္႔ အဆိုပါ တံတိုင္းၾကီးက လံုျခံဳစိတ္ခ်မွဳကို ယူေဆာင္လာမည္ မဟုတ္။ ခြဲျခား ဆက္ဆံမွဳေတြ၊ ပိုင္စိုး ပိုင္နင္း ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွဳေတြ၊ အမုန္းတရားေတြ၏ ျပယုဂ္ျဖစ္လာမည္႔ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ႔ေသာ လပိုင္း ေလာက္က အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးကို ေ၀ဖန္ရွဳံခ်သည္႔ သတင္း တစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရသည္။ ဘန္ကီမြန္း ေျပာေသာ စကားကို မၾကိဳက္လို႔ဟု ဆိုသည္။ မစၥတာ ဘန္က ပါလက္စတိုင္းေတြက အစၥေရးေတြကို အၾကမ္းဖက္ သတ္ခ်င္ ျဖတ္ခ်င္ လာတာကို သူ႔ထံုးစံအတုိင္း ကန္႔ကြက္ပါသည္ဟု ဆိုသည္။ ဒီအထိ အေကာင္း။ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆက္ေျပာတာက အစၥေရးဘက္ကလဲ အရာရာတိုင္းကို လံုျခံဳေရး အသိ၊ အျမင္နဲ႔ဘဲ ပါလက္စတိုင္းေတြကို ဆက္ဆံေနလွ်င္ ျပႆနာေတြက ဘယ္လို ၿပီးမလဲဟု ထပ္ျဖည္႔စြက္သည္။ ဒီစကားကို အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က သေဘာမက်ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဘယ္သူမွန္၊ ဘယ္သူမွား ခြဲျခားလုိက္ဖို႔ သိပ္ခက္တတ္ေသာ လူတို႔ ကိစၥေတြမွာ အစၥေရး၊ ပါလစတိုင္း အေရးလဲ ပါမည္ဟု ကၽြန္္ေတာ္ ထင္ျမင္မိသည္။ တစ္ဖက္ကလဲ လက္နက္အားကိုး၊ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၏ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံႏွင္႔ လံုျခံဳေအာင္ ေနခ်င္သည္။ ၿပီးေတာ႔ ခြဲျခား ဆက္ဆံသည္။ အႏိုင္က်င္႔သည္။ တစ္ဖက္ကလဲ ေသြးထဲ၊ သားထဲ၊ အူထဲကကို အမုန္းၾကီး မုန္းၾကသည္။ အမုန္းေတြကို မ်ိဳးဆက္ အဆက္ဆက္ လက္ဆင္႔ကမ္းခဲ႔ၾကတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသက္မကေတာ႔။ အူဇီေသနတ္ကိုင္ထားေသာ အစၥေရးစစ္သားေတြကို ေက်ာက္ခဲမ်ားျဖင္႔ ၊ ဓာတ္ဆီပုလင္း ဗံုးမ်ားျဖင္႔ ယွဥ္သတ္ရဲေသာ ပါလတိုင္းေတြရဲ႕ အမုန္းကို အစၥေရးတို႔ တည္ေဆာက္ေနေသာ တံတိုင္းၾကီးက ဘယ္လို ရပ္တန္႔ႏိုင္မွာလဲ။ တစ္ဖက္ႏွင္႔ တစ္ဖက္ မယံုမၾကည္ျဖစ္မွဳ အေတာမသတ္ႏိုင္ၾကႏိုင္ျခင္းက ျဖစ္ေပၚလာမည္႔ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္သည္။ လူ႔ေလာကကို အရုပ္ဆိုးေစေသာ တံတိုင္းၾကီးတစ္ခု အျဖစ္ ျဖစ္လာေတာ႔မည္။
တံတိုင္းဆိုတိုင္း အဆိုးဘက္က ၾကည္႔လို႔မရ။ အီရတ္ႏိုင္ငံ ဘဂၢဒက္ ျမိဳ႕ၾကီးကို တံတိုင္း ကာရံဖို႔ စလုပ္ေနၿပီဟု သတင္း ဖတ္လိုက္ရသည္။ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ IS ေတြ လာလာၿပီး တိုက္ခိုက္လြန္းလို႔ အီရတ္တို႔ တည္ေဆာက္ၾကမည္႔ အဆိုပါ တံတိုင္းၾကီးကေတာ႔ အရုပ္ဆိုးေသာ္လည္း လံုျခံဳစိတ္ခ်မွဳကို ေပးႏိုင္မည္လို႔ ထင္သည္။
ေနာက္ထပ္ ျမန္မာ႔သမိုင္းမွာလဲ ခ်စ္စရာေကာင္းသည္႔ တံတုိင္းၾကီး ရိွသည္။ အင္း၀ကိုသိမ္း။ ျမန္မာေတြ အျမတ္တႏိုးထားသည္႔ ဆံပင္ ပံုစံကိုပါ ဟံသာ၀တီ ပံုစံ သြတ္သြင္းျပီး အတင္းျဖတ္ေစခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ေရႊဘိုသား ဦးေအာင္ေဇယ်၏ နာက်ည္းစိတ္က အစျပဳခဲ႔ေသာ ထန္းလံုးခံတပ္ တံတိုင္းၾကီးကေတာ႔ သမိုင္းမွာ ဂုဏ္ယူစရာလို႔ ထင္ျမင္မိသည္။ ထန္းလံုး တံတိုင္းနံရံၾကီးက အစျပဳခဲ႔ေသာ ဦးေအာင္ေဇယ်၏ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မွဳက ျမန္မာ႔ သမိုင္းကို အမ်ားၾကီး ေျပာင္းလဲ ျပစ္ခဲ႔သည္။
တံတိုင္းမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ တံတိုင္းမ်ားက ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားသည္။ အခ်ိဳ႕တံတိုင္းမ်ားက အရုပ္ဆိုး အက်ဥ္းတန္သည္။ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို က်ဆင္းေစသည္႔ တံတုိင္းၾကီးေတြ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ အခ်ိဳ႕တံတိုင္းမ်ားကေတာ႔ အရွည္အကာအေ၀း၊ အျမင္႔ ဘယ္ေလာက္ ရိွမယ္ဟု သိပၸံနည္းက် တုိင္းတာလို႔ မရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ရိွေနတတ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ လက္ရိွ တံတုိင္း အကာအဆီးၾကီး ရိွေနသည္။ တံတုိင္းၾကီးကို အခိုင္အမာ အကာအကြယ္ယူကာ ေျခတစ္လွမ္းေသာ္မွ မက်ဴးႏိုင္ေအာင္ တည္ေဆာက္ထားၾကသည္။ ထိုတံတိုင္းၾကီးသည္ မျမင္ႏိုင္၊ ကိုင္တြယ္ စမ္းသပ္လို႔ မရႏိုင္ေသာ္လည္း တရားမွ်တမွဳ ကင္းေသာ တံတုိင္းၾကီး တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတယ္ဟု အခ်ိဳ႕က ထင္ၾကေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးက ျဖိဳကို ျဖိဳျပစ္ရမယ္႔ နံရံတံတိုင္းၾကီးဆိုတာ သိၾကသည္။
တံတိုင္းနံရံၾကီးေတြ အေၾကာင္းကို ေတြးမိတိုင္း၊ ျမင္မိတိုင္း အားက် လံုျခံဳသည္႔စိတ္ဘဲ ျဖစ္ေစခ်င္သည္။ မုန္းတီး နာက်ည္းရတဲ႔ တံတိုင္း၊ ေခါင္းနဲ႔ ၀င္ေဆာင္႔ခ်င္ေသာ တံတိုင္းၾကီးေတြ မတည္ေဆာက္မိဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကိဳးစားၾကရေပအံုးမည္။
ဖိုးထက္
တံတိုင္းေတြ တည္ေဆာက္ အသံုးျပဳျခင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္တံုးက စခဲ႔ၾကသလဲ။ ေက်ာက္ေခတ္ကတည္းက စခဲ႔မည္ ထင္သည္။ သားရဲတိရစာၧန္ေတြ၏ ေဘးက လြတ္လြတ္ကင္းကင္း အိပ္စက္ အနားယူႏိုင္ဖို႔ အကာအရံ တံတိုင္းေတြ လုပ္ခဲ႔ၾကမည္။ အစကေတာ႔ တံတိုင္းခပ္ေသးေသး။ ေနာက္ေတာ႔ မ်ိဳးႏြယ္စု မတူေသာ ရန္သူမ်ားကိုပါ ကာကြယ္ဖို႔ ၀ါးခၽြန္ေတြ၊ သစ္လံုးေတြကို အသံုးျပဳၿပီး အခိုင္ အခံ႔ တံတိုင္းၾကီးေတြ တည္ေဆာက္ခဲ႔ၾကသည္။
ေခတ္ေတြ ေျပာင္း၊ လူ႔သက္တမ္းရင္႔လာေတာ႔ ဆူးေညွာင္႔ ခလုတ္ ကသင္းေတြ အျပည္႔ ျမဳပ္ထားသည္႔ ေရျပင္က်ယ္ၾကီးျခားေစသည္။ ဒါ႔အျပင္ အားမရေသးဘဲ ျမိဳ႕ရိုးၾကီးေတြ ေလးလက္ ေလးတန္ကာရံထားသည္႔ ရဲတိုက္ၾကီးေတြ၊ တိုင္း ႏိုင္ငံေတြ ေပၚေပါက္လာသည္။ တံတိုင္းၾကီးေတြ ကာရံလိုက္တာႏွင္႔ လူေတြ၏ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြ လံုျခံဳသြားၿပီလား။ စိတ္လက္ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ အနားယူႏိုင္ၿပီလား။ ေမးခြန္းေတြ ရိွလာသည္။
ကမာၻေပၚမွာ မရည္မတြက္ႏိုင္ေသာ တံတိုင္းၾကီးမ်ားကို တည္ေဆာက္ခဲ႔ၾကသည္။
တရုတ္ဧကရာဇ္ ရိီွဟြန္ဂ္တိ (BC 259-BC 210) က တရုတ္မဟာတံတိုင္းၾကီးကိုတည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ သူ႔တံတိုင္းၾကီးက ဘယ္ေလာက္ ၾကီးက်ယ္သလဲဆိုလွ်င္ လကမၻာမွ လွမ္းၾကည္႔လွ်င္ေတာင္မွ ျမင္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ သူ႔ေခတ္တံုးက တရုတ္ေျမာက္ဘက္နဲ႔ အေနာက္ဘက္ကို ေအာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း (မြန္ဂိုမ်ိဳးႏြယ္ေတြလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္သည္။) ရာသီဥတုအရ၊ လမ္းပမ္း ဆက္သြယ္ေရး အရ အရွည္အၾကာၾကီး နယ္ကို သိမ္းပိုက္ထားဖို႔ မျဖစ္။ သြားတိုက္လိုက္။ ႏိုင္လိုက္။ ျပန္လာလိုက္။ ဟိုဘက္က ျပန္လာတိုက္လိုက္ျဖင္႔ လံုးျခာလိုက္ေနခဲ႔သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အဲဒီ ေျမာက္ဘက္က ရန္သူေတြကိုကာကြယ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင္႔ ကမာၻေက်ာ္ မဟာ တံတိုင္းၾကီးကို တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
တရုတ္ မဟာတံတိုင္းၾကီးကို ၇ ရာစု အေစာပိုင္းက တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ မိုင္ေပါင္း ေလးေထာင္နီးပါး အရွည္ရိွသည္။ ဒီမိုင္ေလးေထာင္ဆိုတာက လူတည္ေဆာက္ထားေသာ ေက်ာက္သား နံရံ တံတိုင္းၾကီး၏ အလ်ားဘဲ ရိွေသးသည္။ ေျမသားနံရံ တံတိုင္းေတြလို ျဖစ္ေနသည္႔ ေတာင္တန္းေတြ၊ ျမစ္ေတြပါ ထည္႔ရည္တြက္လွ်င္ မိုင္ေပါင္း တစ္ေသာင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ရိီွဟြန္ဂ္တိ ႏွင္႔ သူ႔ လူမ်ားက တံတိုင္းၾကီးတည္ေဆာက္ လိုက္သည္ႏွင္႔ သူတို႔ အင္ပါယာၾကီး လံုျခံဳစိတ္ခ်ရၿပီ။ ကမာၻတည္သေရြ႕ ခိုင္ျမဲၿပီဟု အထင္ရိွခဲ႔မွာ ေသခ်ာသည္။ သို႔ေသာ္ သူေသတာႏွင္႔ သူ႔ကို ဆက္ခံေသာ သူ႔သား လက္ထက္မွာပင္ အသတ္ခံရကာ ေလးႏွစ္အတြင္း အင္ပါယာၾကီး ျပိဳကြဲခဲ႔ရသည္။ တံတိုင္း အျပင္က လာတိုက္ခိုက္ေသာ ရန္သူေတြေၾကာင္႔ မဟုတ္။ တံတိုင္း အတြင္းက သူဖိႏိွပ္ထားသျဖင္႔ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကေသာ လူေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။
ေနာက္ထပ္ ကမာၻေက်ာ္ တံတိုင္း တစ္ခုက ဘာလင္ တံတိုင္း။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၿပီးေတာ႔ ဖက္ဆစ္ ဂ်ာမဏီကို အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ေနတို္းတပ္ေတြ ႏွင္႔ ဆိုဗီယက္ တပ္နီေတာ္တို႔က သိမ္းပိုက္လိုက္ၾကသည္။ ဟစ္တလာလဲ ေသၿပီ။ ဖက္ဆစ္ စနစ္လဲ က်ဆံုးၿပီ။ သို႔ေသာ္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ ႏွင္႔ ဒီမိုကေရစီ စနစ္တို႔က ဆက္ၿပီး တုိက္ၾက ခိုက္ၾကရင္း ဂ်ာမဏီကို ႏွစ္ပိုင္း ခြဲျခား ျပစ္လိုက္ၾကသည္။ အေရွ႕ဂ်ာမဏီႏွင္႔ အေနာက္ ဂ်ာမဏီ။ အားမရႏိုင္ေသးဘဲ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီးကို ကာရံလိုက္ၾကသည္။ ဆိုဗီယက္ ႀသဇာလႊမ္းေသာ အေရွ႕ဂ်ာမဏီက ဂ်ာမန္မ်ား အေနာက္ ဂ်ာမဏီကို ကူးေျပာင္း ထြက္ေျပး အေျခခ်ေနတာေတြကို ရပ္တန္႔ျပစ္ဖို႔ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္ေပၚလာသည္။
ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ၁၉၆၁ မွာ တည္ေဆာက္ခဲ႔သည္။ မိုင္ေပါင္း ၉၆ မိုင္ခန္႔ ရွည္လ်ားသည္။ ပ်မ္းမွ် အျမင္႔က ၁၂ မီတာ နီးပါး ျမင္႔သည္။ အေရွ႕ဂ်ာမဏီကေန အေနာက္ဂ်ာမဏီသို႔ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးၾကသည္႔ လူေတြ မရည္အတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေသနတ္ျဖင္႔ ျပစ္သတ္ခံခဲ႔ၾကရသည္။ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးကို ဆိုဗီယက္ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ေခၚတာက Anti-Fascist Protective Wall တဲ႔။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကေတာ႔ Wall of Shame တဲ႔။ ကိုယ္႔အယူအဆနဲ႔ကိုယ္ ၾကိဳက္သလို ေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ႔ၾကေသာ္လည္း အေရွ႕ဂ်ာမဏီဘက္က လူေတြအတြက္ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီးသည္ ေထာင္နံရံနဲ႔ အတူတူဘဲလို႔ သမုိင္းက အထင္အရွားျပသည္။ ရင္တမမ ေနခဲ႔ရသည္႔ စစ္ေအးကာလ တုိက္ပဲြ၏ တုိက္ပြဲေခၚသံ အစျပဳသည္႔ တံတိုင္းၾကီးဟု ဆိုေသာ္ ရေကာင္းသည္။
ဘာလင္တံတိုင္းကို တည္ေဆာက္ခ႔ဲစဥ္ကေတာ႔ ဆိုဗီယက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သူတို႔ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ၾကီး တည္တံ႔ခိုင္ျမဲဖို႔၊ လံုျခံဳစိတ္ခ်ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခဲ႔ဟန္တူသည္။ သူတို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ေတာင္ မၾကာလုိက္။ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံၾကီး ျပိဳကြဲျခင္းႏွင္႔ အတူတူ ၁၉၉၂ မွာ ဘာလင္ တံတိုင္းၾကီးလဲ ျပိဳပ်က္ခဲ႔သည္။ ဘာလင္တံတိုင္း၏ အစ၊ အပဲ႔ေတြကို ႏိုင္ငံစံုက ျပတုိက္ေတြထဲမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ ျပသထားျခင္းသည္ လူ႔သမိုင္းကို ဂုဏ္ယူခ်ီးေျမွာက္ခ်င္ေသာ သေဘာေၾကာင္႔ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါသည္။
လက္ရိွ ကမာၻမွာလဲ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္သည္႔ တံတိုင္းၾကီး တစ္ခု တည္ေဆာက္ေနသည္။ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းကို ခြဲျခားဖို႔ မိုင္ေပါင္း ေလးရာနီးပါးရိွလာမည္႔ ကြန္ကရစ္ တံတုိင္းၾကီးကို တည္ေဆာက္ေနသည္။ ၂၅ ေပခန္႔ ျမင္႔သည္႔ အဆိုပါ တံတိုင္းၾကီးက လံုျခံဳစိတ္ခ်မွဳကို ယူေဆာင္လာမည္ မဟုတ္။ ခြဲျခား ဆက္ဆံမွဳေတြ၊ ပိုင္စိုး ပိုင္နင္း ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွဳေတြ၊ အမုန္းတရားေတြ၏ ျပယုဂ္ျဖစ္လာမည္႔ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ႔ေသာ လပိုင္း ေလာက္က အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဳးကို ေ၀ဖန္ရွဳံခ်သည္႔ သတင္း တစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရသည္။ ဘန္ကီမြန္း ေျပာေသာ စကားကို မၾကိဳက္လို႔ဟု ဆိုသည္။ မစၥတာ ဘန္က ပါလက္စတိုင္းေတြက အစၥေရးေတြကို အၾကမ္းဖက္ သတ္ခ်င္ ျဖတ္ခ်င္ လာတာကို သူ႔ထံုးစံအတုိင္း ကန္႔ကြက္ပါသည္ဟု ဆိုသည္။ ဒီအထိ အေကာင္း။ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆက္ေျပာတာက အစၥေရးဘက္ကလဲ အရာရာတိုင္းကို လံုျခံဳေရး အသိ၊ အျမင္နဲ႔ဘဲ ပါလက္စတိုင္းေတြကို ဆက္ဆံေနလွ်င္ ျပႆနာေတြက ဘယ္လို ၿပီးမလဲဟု ထပ္ျဖည္႔စြက္သည္။ ဒီစကားကို အစၥေရး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က သေဘာမက်ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဘယ္သူမွန္၊ ဘယ္သူမွား ခြဲျခားလုိက္ဖို႔ သိပ္ခက္တတ္ေသာ လူတို႔ ကိစၥေတြမွာ အစၥေရး၊ ပါလစတိုင္း အေရးလဲ ပါမည္ဟု ကၽြန္္ေတာ္ ထင္ျမင္မိသည္။ တစ္ဖက္ကလဲ လက္နက္အားကိုး၊ အင္အားၾကီး ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား၏ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံႏွင္႔ လံုျခံဳေအာင္ ေနခ်င္သည္။ ၿပီးေတာ႔ ခြဲျခား ဆက္ဆံသည္။ အႏိုင္က်င္႔သည္။ တစ္ဖက္ကလဲ ေသြးထဲ၊ သားထဲ၊ အူထဲကကို အမုန္းၾကီး မုန္းၾကသည္။ အမုန္းေတြကို မ်ိဳးဆက္ အဆက္ဆက္ လက္ဆင္႔ကမ္းခဲ႔ၾကတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသက္မကေတာ႔။ အူဇီေသနတ္ကိုင္ထားေသာ အစၥေရးစစ္သားေတြကို ေက်ာက္ခဲမ်ားျဖင္႔ ၊ ဓာတ္ဆီပုလင္း ဗံုးမ်ားျဖင္႔ ယွဥ္သတ္ရဲေသာ ပါလတိုင္းေတြရဲ႕ အမုန္းကို အစၥေရးတို႔ တည္ေဆာက္ေနေသာ တံတိုင္းၾကီးက ဘယ္လို ရပ္တန္႔ႏိုင္မွာလဲ။ တစ္ဖက္ႏွင္႔ တစ္ဖက္ မယံုမၾကည္ျဖစ္မွဳ အေတာမသတ္ႏိုင္ၾကႏိုင္ျခင္းက ျဖစ္ေပၚလာမည္႔ တံတိုင္းၾကီး ျဖစ္သည္။ လူ႔ေလာကကို အရုပ္ဆိုးေစေသာ တံတိုင္းၾကီးတစ္ခု အျဖစ္ ျဖစ္လာေတာ႔မည္။
တံတိုင္းဆိုတိုင္း အဆိုးဘက္က ၾကည္႔လို႔မရ။ အီရတ္ႏိုင္ငံ ဘဂၢဒက္ ျမိဳ႕ၾကီးကို တံတိုင္း ကာရံဖို႔ စလုပ္ေနၿပီဟု သတင္း ဖတ္လိုက္ရသည္။ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ IS ေတြ လာလာၿပီး တိုက္ခိုက္လြန္းလို႔ အီရတ္တို႔ တည္ေဆာက္ၾကမည္႔ အဆိုပါ တံတိုင္းၾကီးကေတာ႔ အရုပ္ဆိုးေသာ္လည္း လံုျခံဳစိတ္ခ်မွဳကို ေပးႏိုင္မည္လို႔ ထင္သည္။
ေနာက္ထပ္ ျမန္မာ႔သမိုင္းမွာလဲ ခ်စ္စရာေကာင္းသည္႔ တံတုိင္းၾကီး ရိွသည္။ အင္း၀ကိုသိမ္း။ ျမန္မာေတြ အျမတ္တႏိုးထားသည္႔ ဆံပင္ ပံုစံကိုပါ ဟံသာ၀တီ ပံုစံ သြတ္သြင္းျပီး အတင္းျဖတ္ေစခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ေရႊဘိုသား ဦးေအာင္ေဇယ်၏ နာက်ည္းစိတ္က အစျပဳခဲ႔ေသာ ထန္းလံုးခံတပ္ တံတိုင္းၾကီးကေတာ႔ သမိုင္းမွာ ဂုဏ္ယူစရာလို႔ ထင္ျမင္မိသည္။ ထန္းလံုး တံတိုင္းနံရံၾကီးက အစျပဳခဲ႔ေသာ ဦးေအာင္ေဇယ်၏ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မွဳက ျမန္မာ႔ သမိုင္းကို အမ်ားၾကီး ေျပာင္းလဲ ျပစ္ခဲ႔သည္။
တံတိုင္းမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ တံတိုင္းမ်ားက ၾကီးက်ယ္ ခမ္းနားသည္။ အခ်ိဳ႕တံတိုင္းမ်ားက အရုပ္ဆိုး အက်ဥ္းတန္သည္။ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကို က်ဆင္းေစသည္႔ တံတုိင္းၾကီးေတြ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ အခ်ိဳ႕တံတိုင္းမ်ားကေတာ႔ အရွည္အကာအေ၀း၊ အျမင္႔ ဘယ္ေလာက္ ရိွမယ္ဟု သိပၸံနည္းက် တုိင္းတာလို႔ မရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ရိွေနတတ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ လက္ရိွ တံတုိင္း အကာအဆီးၾကီး ရိွေနသည္။ တံတုိင္းၾကီးကို အခိုင္အမာ အကာအကြယ္ယူကာ ေျခတစ္လွမ္းေသာ္မွ မက်ဴးႏိုင္ေအာင္ တည္ေဆာက္ထားၾကသည္။ ထိုတံတိုင္းၾကီးသည္ မျမင္ႏိုင္၊ ကိုင္တြယ္ စမ္းသပ္လို႔ မရႏိုင္ေသာ္လည္း တရားမွ်တမွဳ ကင္းေသာ တံတုိင္းၾကီး တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါသည္။ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတယ္ဟု အခ်ိဳ႕က ထင္ၾကေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးက ျဖိဳကို ျဖိဳျပစ္ရမယ္႔ နံရံတံတိုင္းၾကီးဆိုတာ သိၾကသည္။
တံတိုင္းနံရံၾကီးေတြ အေၾကာင္းကို ေတြးမိတိုင္း၊ ျမင္မိတိုင္း အားက် လံုျခံဳသည္႔စိတ္ဘဲ ျဖစ္ေစခ်င္သည္။ မုန္းတီး နာက်ည္းရတဲ႔ တံတိုင္း၊ ေခါင္းနဲ႔ ၀င္ေဆာင္႔ခ်င္ေသာ တံတိုင္းၾကီးေတြ မတည္ေဆာက္မိဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကိဳးစားၾကရေပအံုးမည္။
ဖိုးထက္