 |
| 2013 filed photo |
ဗိုုလ္ထက္မင္း - ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ျပီဆိုရင္ ေျပာင္းလဲေရး မဟာဗ်ဳဟာ နည္းဗ်ဴဟာအစီအစဥ္ တိုက္တြန္းခ်က္ - (၅)
(မိုုးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၆
၄၆။ ပီတာဇီမန္းက ခ်က္နိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို ေလ်ွာက္တဲ့အခါမွာဘယ္လိုစတင္ခဲ့ရသလဲ ဆိုတာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေကာက္ႏွူတ္ ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးၿပီးေတာ့ ပထမႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ခ်က္ကိုစလုိဗက္ကီးယားရွိ အဓိက ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ သမၼတႏိုင္ငံ အစီအစဥ္ကို
ေျဖရွင္းမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အၾကပ္အတည္းဆီ ဦးတည္ေနတဲ့ စလိုေဗးကီးယားရဲ႕ ခြဲထြက္မယ္လုိ႔
ဖိအားေပးမႈနဲ႔ စီးပြားေရးအသြင္ေျပာင္းမႈ ပံုစံကို ေရြးခ်ယ္မႈ စတဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီ
ေရြးေကာက္ရလဒ္က ျပႆနာ ႏွစ္ရပ္ကို ႀကိဳတင္ အေျဖထုတ္ေပးလိုက္တယ္။ ဒါေတြက စီးပြားေရး အသြင္
ေျပာင္းဖုိ႔ရာ မွန္ကန္တဲ့ လမ္းကို ေရြးေပးတာရယ္၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို ႏွစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ခြဲထုတ္ေပးလိုက္ရတာတို႔ ျဖစ္တယ္။ လံုၿခံဳေရးကိစၥအတြက္ အာရံုမစိုက္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အုပ္စုိးသူလူသစ္ေတြဟာ ေထာက္လွမ္း ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ ဆုိတာကို မသိၾကတာမို႕ ၊ ဒီလိုနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးေတြကို သတိမမူမိလႊတ္ထားလိုက္သလို ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီစိတ္မဝင္စားမႈ၊ နားမလည္မႈနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က လႈပ္လႈပ္ရွားရွားအေျခအေနေတြက လူထုအေနနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကို အဆုိးျမင္ေစဖုိ႔ ဖန္တီးေနတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖုိ႔ အေတာ္ႀကီး အခက္အခဲ ေတြ႔ေစတယ္။
၄၇။ သူတို႔ကလည္း သူတို႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ စုေပါင္းကာကြယ္ေရးကို ရယူဖုိ႔ အားထုတ္တာပါ။တနည္းေျပာရရင္ သူတို႔က တကယ့္အလုပ္ကို အာရံုစိုက္မဲ့အစား သူတို႔ရဲ႕ ကိစၥေတြကို ပူပင္ဖို႔ အခ်ိန္ရသြားၾကပါတယ္။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ ျပင္ပနဲ႔ သေဘာကြဲလြဲမႈနဲ႔ အတြင္းအျငင္းပြားမႈေတြက ေထာက္လွမ္းေရးဌာန ေနာက္ကေန ထပ္ၾကပ္လုိက္ေနတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွာ ျပည္ေထာင္စု သတင္း လံုၿခံဳေရး ဌာန FBIS ကိုဖြဲ႔စည္းတယ္။ ဒီဌာနဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ကင္းတဲ့ ဌာန ျဖစ္လာပါတယ္။ ဦးစီးေနရာမွာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ တာဝန္ယူၾကတယ္။ အရင္ေဒသေတြရဲ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ရံုးေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ဌာနဟာ သီးျခားရပ္တည္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလုိ လည္ပတ္ေနတယ္။ အဖဲြ႔တစ္ခုလံုးကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တာကေတာ့ ဒီဌာနရဲ႕ အႀကီးဆံုး အားနည္းခ်က္ပါ။ ခ်က္သမၼတႏိုုင္ငံကို တည္ေထာင္ၿပီးေနာက္ အရပ္ဘက္ တန္ျပန္ေထာက္လွမ္းေရးဌာနကို ခ်က္ ႏုိင္ငံ သတင္းလံုၿခံဳေရးဌာန BISCR လုိ႔ နာမည္ေျပာင္းလိုက္တယ္။
၄၈။ ပီတာဇီမန္းက ေထာက္လွမ္းေရးဘယ္လိုစဖြဲ႕သင့္သလဲဆိုတာရွင္းျပသြားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြကို ျပဳျပင္ ဖြဲ႔စည္းရတာ အခ်ိန္ၾကာတယ္။ အကုန္အက် မ်ားတယ္။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ အမွားမရွိေအာင္လုပ္လုိ႔ မရတာေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ႏိုင္ငံမွာ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး၊ မူဝါဒေတြကုိ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ သီးျခားလူတစ္စုကို ႀကိဳတင္ ေလ့က်င့္ေပးရမယ္လို႕ သူကဆိုတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ေနာင္တက္မဲ့ အႀကီးအကဲဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္ လက္ဝဲ လက္ယာ အစြန္းႏွစ္ဘက္ကလူ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ေတြ အၾကာႀကီး ျပည္ေျပး ျဖစ္ခဲ့တဲ့လူ၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုန္သည္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေၾကးစားစစ္သားစတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႕လည္းေျပာပါတယ္။ အခ်ိန္တုိအတြင္း ကြ်မ္းက်င္ဖုိ႔ ဆုိတာ မလံုေလာက္ဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ တကယ့္အခက္အခဲက အေသးစိတ္လုပ္ၾကည့္မွ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခား ပံုစံေတြကို စုေပါင္း စပ္ေပါင္း လုပ္ၿပီး ေျဖရွင္းနည္းတစ္ခုကို ထုတ္ေကာင္း ထုတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ မေတာ္မတရား အုပ္စုိးမႈ စနစ္ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ တပ္ဖြဲ႔သစ္ကို မ်က္ႏွာသစ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔တာ အေကာင္းဆံုးနည္း ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပထမဆံုးအဆင့္မွာ အရင္အစုိးရ လက္ထက္က ေထာက္လွမ္းေရးေဟာင္းေတြကို မသံုးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒါဟာ မျဖစ္ႏုိင္ေလာက္ပါဘူးလို႕ သူကေထာက္ျပသြားပါတယ္။ သူတုိ႔ကို အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ တစ္ခုခုေပးမယ္လုိ႔ ဂတိေပးရပါမယ္။ ဥပမာ (၅) ႏွစ္တာ အကာအကြယ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး (၅) ႏွစ္ျပည့္ရင္ေထာက္ပံ့ေငြ ရက္ရက္ေရာေရာေပးကာ သူတို႔ကို ဖယ္ရွားရမယ္။ ဒီအာမခံခ်က္ေပးတဲ့အစီအစဥ္ကို သူကေျပာသြားပါတယ္။
၄၉။ ႏုိင္ငံေရးအထက္စီးရသူ လူသစ္ေတြကို အခ်ိန္တုိအတြင္း ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္ေအာင္ ပညာေပးဖို႔ လိုတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက တာဝန္ေတြ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အျမန္ဆံုး ခ်ေပးရမယ္လို႕ သူက မီးေမာင္းထိုးျပသြားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ေဟာင္းကို ၿဖိဳဖ်က္ၿပီး အဖြဲ႔အစည္းသစ္ကို အျမန္ တည္ေဆာက္တဲ့ (တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ထက္ ပိုမၾကာသင့္) ကနဦးအဆင့္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လူထု၊ စာနယ္ဇင္းတုိ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္မဲ့နည္းလမ္းကို ရွာတာဟာ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔က တုိင္းျပည္ကို
လတ္တေလာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကေန ကာကြယ္ေပးေလ့ ရွိတယ္။ လူရြယ္လူသစ္ေတြကို ရွာေဖြ ခန္႔ထားၿပီး အားသြန္ ေလ့က်င့္ေပးရမယ္။ အစိုးရစနစ္ ေျပာင္းၿပီးကာစက ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေတြဟာ အခ်ိန္တန္ရင္ ထြက္ေတာ္မူ နန္းကခြာရမယ္ဆိုတာ ေခါင္းထဲ ထည့္စဥ္းစားထားသင့္တယ္။ သူတို႔ကို အတြင္းစည္းထဲက ကြ်မ္းက်င္လူသစ္ေတြနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ အစားထုိးသြားသင့္တယ္။ ပါလီမန္ သက္တမ္း တစ္ဝက္ေလာက္မွာဆုိ ပုိေကာင္းပါတယ္။စတာေတြကိုေထာက္ျပသြားပါတယ္။
၅၀။ သူကေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႕ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာ နိဂံုးခ်ဳပ္တင္ျပပါ့မယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းဟာ ပါလီမန္နဲ႔ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိရပါမယ္။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအရ တရားဥပေဒ ျပဌာန္းေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နဲ႔ တရားစီရင္ေရး စတာေတြအၾကားမွာ အဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို မွ်တဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ခြဲေဝရတယ္ ဆုိပါတယ္။ အရင္က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဟာ အလြန္ နာမည္ပ်က္ခဲ့တာေၾကာင့္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းမဲ့ ဌာနအေနနဲ႔လည္း အေပ်ာ္တမ္းေတြ ပါဝင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ၊ တကယ္ထိထိေရာက္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ အစြန္းႏွစ္ဖက္ ၾကားထဲ ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ကူသလို၊ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ ပညာမတတ္၊ အေတ႔ြအႀကံဳ
မရွိတဲ့ လူေတြကိုလည္း အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကိစၥေတြမွာ ထည့္သြင္းၿပီး စြန္႔စားရတဲ့အေျခအေနကို ၾကံဳေတြ႕
ရပါတယ္။တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ အမ်ားျပည္သူကို ရာဇဝတ္မႈေဘးရန္က ကင္းေဝးေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႔လည္း လုိအပ္ေသးသလို ေဒသခံ ရဲတပ္ဖြ႔ဲေတြကို စစ္သားေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္ ေစရတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့အစိုးရ ဝန္ထမ္းနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြမ်ားအတြက္ အတန္အသင့္ အဆင္ေျပလာျပီးဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ ညိစြန္းသူမွန္သမွ်ကို ေငြေရးေၾကးေရးအရ ေလွ်ာ္ေၾကးမေပးဘဲ ဖယ္ရွားပစ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္လက္ ခန္႔ထား သူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြကို ေစလႊတ္ၿပီး ပညာသင္ယူ
ေစခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
၅၁။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ခ်က္ျပည္ေထာင္စုဟာ Interpol ေခၚ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ အဖဲြ႔ဝင္အျဖစ္ ပါဝင္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ထိန္းကြပ္မႈ၊ အျခားအရပ္ဘက္နဲ႔ စီးပြားေရး ဥပေဒ စတာေတြ ျပဌာန္းနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ မညိႇစြန္းတဲ့ လူသားေတြရဲ႕ သာမန္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကိုလည္း ရာဇဝတ္ဥပေဒကေန ဖယ္ရွားပစ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုလည္း အထိန္းအခ်ဳပ္ရွိေအာင္ ပံုစံခ်မွတ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရဲနဲ႔ မဆုိင္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြကိုလည္း အရပ္ဘက္ကို လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ အေနနဲ႔လည္း အရင္ကလို လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရဲနဲ႔ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနေတြကေန ထင္သလုိ ေတာင္းယူပိုင္ခြင့္ မရွိေတာ့ေအာင္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒအရသာ ရရိွပိုင္ခြင့္ ရွိပါေတာ့တယ္။ တိုင္းသူျပည္သားေတြအေနနဲ႔လည္း လံုၿခံဳမႈဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္ခြင့္ ရရွိလာေစပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အေသးအဖဲြ႔လုိ႔ ယူဆဖုိ႔လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူးလို႕ သတိေပးထားပါတယ္။လံုၿခံဳေရး အဖဲြ႔အစည္းမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႔တစ္ၿပိဳက္နက္တည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ။အသစ္ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြဟာ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြရွိလာေအာင္ ေဖၚေဆာင္ရံု နိုင္ယံုသာမက တုိင္းျပည္ကို ဥေရာပနဲ႔ အတၱလန္တိတ္ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔ထဲမွာ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရတဲ့အထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ကာ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ကို အသစ္ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
၅၂။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ေထာက္လွမ္းေရးအဆင့္အတန္းဟာ စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္ျပီးခန္႕မွန္းတြက္ခ်က္နိုင္စြမ္း၊
ဇြဲလံု႕လဝိရိယနဲ႕ ျဖတ္ထိုးဥဏ္ ၊ၾကံရည္ဖန္ရည္ရွိမွူ စြမ္းရည္အေနနဲ႕ ကမၻာ့ထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ျပီး နံမည္ၾကီး ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားျဖစ္တဲ့ C.I.A / KJB / အစၥေရးေမာ့ဆက္ ေထာက္လွမ္းေရးတို႕က အသိအမွတ္ျပဳခံ
ထားရပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးျပဳကြဲစ၊ အားနည္းေနခ်ိန္မွာေတာင္ ၁၉၈၃ခုႏွစ္ အာဇာနည္ဗံုးေပါက္ကြဲမွူ ျဖစ္စဥ္ တရားခံ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကြန္မန္ဒိုမ်ားကို ဖမ္းမိနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုအားေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက ေျမွာက္စားခဲ့ျပီး ေနာက္ဆံုးမထိမ္းသိမ္းနိုင္ျဖစ္ခဲ့ရာမွ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္၊ သုညေျဖရွင္းနည္းကို ဆက္တိုက္လုပ္ခဲ့လို႔ ဦးက်ိဳးျပီး လံုျခံဳေရးကြန္ယက္ ယေန႕ထိ ေပါက္ျပဲေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႕ ယံုၾကည္မိပါတယ္။
၄၆။ ပီတာဇီမန္းက ခ်က္နိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို ေလ်ွာက္တဲ့အခါမွာဘယ္လိုစတင္ခဲ့ရသလဲ ဆိုတာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေကာက္ႏွူတ္ ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးၿပီးေတာ့ ပထမႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ခ်က္ကိုစလုိဗက္ကီးယားရွိ အဓိက ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ သမၼတႏိုင္ငံ အစီအစဥ္ကို
ေျဖရွင္းမႈ၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အၾကပ္အတည္းဆီ ဦးတည္ေနတဲ့ စလိုေဗးကီးယားရဲ႕ ခြဲထြက္မယ္လုိ႔
ဖိအားေပးမႈနဲ႔ စီးပြားေရးအသြင္ေျပာင္းမႈ ပံုစံကို ေရြးခ်ယ္မႈ စတဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီ
ေရြးေကာက္ရလဒ္က ျပႆနာ ႏွစ္ရပ္ကို ႀကိဳတင္ အေျဖထုတ္ေပးလိုက္တယ္။ ဒါေတြက စီးပြားေရး အသြင္
ေျပာင္းဖုိ႔ရာ မွန္ကန္တဲ့ လမ္းကို ေရြးေပးတာရယ္၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုကို ႏွစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ခြဲထုတ္ေပးလိုက္ရတာတို႔ ျဖစ္တယ္။ လံုၿခံဳေရးကိစၥအတြက္ အာရံုမစိုက္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အုပ္စုိးသူလူသစ္ေတြဟာ ေထာက္လွမ္း ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ ဆုိတာကို မသိၾကတာမို႕ ၊ ဒီလိုနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးေတြကို သတိမမူမိလႊတ္ထားလိုက္သလို ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီစိတ္မဝင္စားမႈ၊ နားမလည္မႈနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္က လႈပ္လႈပ္ရွားရွားအေျခအေနေတြက လူထုအေနနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကို အဆုိးျမင္ေစဖုိ႔ ဖန္တီးေနတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖုိ႔ အေတာ္ႀကီး အခက္အခဲ ေတြ႔ေစတယ္။
၄၇။ သူတို႔ကလည္း သူတို႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ စုေပါင္းကာကြယ္ေရးကို ရယူဖုိ႔ အားထုတ္တာပါ။တနည္းေျပာရရင္ သူတို႔က တကယ့္အလုပ္ကို အာရံုစိုက္မဲ့အစား သူတို႔ရဲ႕ ကိစၥေတြကို ပူပင္ဖို႔ အခ်ိန္ရသြားၾကပါတယ္။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ ျပင္ပနဲ႔ သေဘာကြဲလြဲမႈနဲ႔ အတြင္းအျငင္းပြားမႈေတြက ေထာက္လွမ္းေရးဌာန ေနာက္ကေန ထပ္ၾကပ္လုိက္ေနတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွာ ျပည္ေထာင္စု သတင္း လံုၿခံဳေရး ဌာန FBIS ကိုဖြဲ႔စည္းတယ္။ ဒီဌာနဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ယ္ကင္းတဲ့ ဌာန ျဖစ္လာပါတယ္။ ဦးစီးေနရာမွာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္ တာဝန္ယူၾကတယ္။ အရင္ေဒသေတြရဲ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ရံုးေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ဌာနဟာ သီးျခားရပ္တည္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလုိ လည္ပတ္ေနတယ္။ အဖဲြ႔တစ္ခုလံုးကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တာကေတာ့ ဒီဌာနရဲ႕ အႀကီးဆံုး အားနည္းခ်က္ပါ။ ခ်က္သမၼတႏိုုင္ငံကို တည္ေထာင္ၿပီးေနာက္ အရပ္ဘက္ တန္ျပန္ေထာက္လွမ္းေရးဌာနကို ခ်က္ ႏုိင္ငံ သတင္းလံုၿခံဳေရးဌာန BISCR လုိ႔ နာမည္ေျပာင္းလိုက္တယ္။
၄၈။ ပီတာဇီမန္းက ေထာက္လွမ္းေရးဘယ္လိုစဖြဲ႕သင့္သလဲဆိုတာရွင္းျပသြားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြကို ျပဳျပင္ ဖြဲ႔စည္းရတာ အခ်ိန္ၾကာတယ္။ အကုန္အက် မ်ားတယ္။ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စရာ အမွားမရွိေအာင္လုပ္လုိ႔ မရတာေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ႏိုင္ငံမွာ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး၊ မူဝါဒေတြကုိ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ သီးျခားလူတစ္စုကို ႀကိဳတင္ ေလ့က်င့္ေပးရမယ္လို႕ သူကဆိုတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ေနာင္တက္မဲ့ အႀကီးအကဲဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္ လက္ဝဲ လက္ယာ အစြန္းႏွစ္ဘက္ကလူ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ေတြ အၾကာႀကီး ျပည္ေျပး ျဖစ္ခဲ့တဲ့လူ၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုန္သည္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေၾကးစားစစ္သားစတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႕လည္းေျပာပါတယ္။ အခ်ိန္တုိအတြင္း ကြ်မ္းက်င္ဖုိ႔ ဆုိတာ မလံုေလာက္ဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ တကယ့္အခက္အခဲက အေသးစိတ္လုပ္ၾကည့္မွ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခား ပံုစံေတြကို စုေပါင္း စပ္ေပါင္း လုပ္ၿပီး ေျဖရွင္းနည္းတစ္ခုကို ထုတ္ေကာင္း ထုတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ မေတာ္မတရား အုပ္စုိးမႈ စနစ္ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ တပ္ဖြဲ႔သစ္ကို မ်က္ႏွာသစ္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔တာ အေကာင္းဆံုးနည္း ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပထမဆံုးအဆင့္မွာ အရင္အစုိးရ လက္ထက္က ေထာက္လွမ္းေရးေဟာင္းေတြကို မသံုးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒါဟာ မျဖစ္ႏုိင္ေလာက္ပါဘူးလို႕ သူကေထာက္ျပသြားပါတယ္။ သူတုိ႔ကို အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ တစ္ခုခုေပးမယ္လုိ႔ ဂတိေပးရပါမယ္။ ဥပမာ (၅) ႏွစ္တာ အကာအကြယ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး (၅) ႏွစ္ျပည့္ရင္ေထာက္ပံ့ေငြ ရက္ရက္ေရာေရာေပးကာ သူတို႔ကို ဖယ္ရွားရမယ္။ ဒီအာမခံခ်က္ေပးတဲ့အစီအစဥ္ကို သူကေျပာသြားပါတယ္။
၄၉။ ႏုိင္ငံေရးအထက္စီးရသူ လူသစ္ေတြကို အခ်ိန္တုိအတြင္း ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္ေအာင္ ပညာေပးဖို႔ လိုတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက တာဝန္ေတြ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အျမန္ဆံုး ခ်ေပးရမယ္လို႕ သူက မီးေမာင္းထိုးျပသြားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႔ေဟာင္းကို ၿဖိဳဖ်က္ၿပီး အဖြဲ႔အစည္းသစ္ကို အျမန္ တည္ေဆာက္တဲ့ (တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ထက္ ပိုမၾကာသင့္) ကနဦးအဆင့္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လူထု၊ စာနယ္ဇင္းတုိ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္မဲ့နည္းလမ္းကို ရွာတာဟာ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔က တုိင္းျပည္ကို
လတ္တေလာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကေန ကာကြယ္ေပးေလ့ ရွိတယ္။ လူရြယ္လူသစ္ေတြကို ရွာေဖြ ခန္႔ထားၿပီး အားသြန္ ေလ့က်င့္ေပးရမယ္။ အစိုးရစနစ္ ေျပာင္းၿပီးကာစက ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေတြဟာ အခ်ိန္တန္ရင္ ထြက္ေတာ္မူ နန္းကခြာရမယ္ဆိုတာ ေခါင္းထဲ ထည့္စဥ္းစားထားသင့္တယ္။ သူတို႔ကို အတြင္းစည္းထဲက ကြ်မ္းက်င္လူသစ္ေတြနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ အစားထုိးသြားသင့္တယ္။ ပါလီမန္ သက္တမ္း တစ္ဝက္ေလာက္မွာဆုိ ပုိေကာင္းပါတယ္။စတာေတြကိုေထာက္ျပသြားပါတယ္။
၅၀။ သူကေထာက္လွမ္းေရးတပ္ဖြဲ႕ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာ နိဂံုးခ်ဳပ္တင္ျပပါ့မယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းဟာ ပါလီမန္နဲ႔ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိရပါမယ္။ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအရ တရားဥပေဒ ျပဌာန္းေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နဲ႔ တရားစီရင္ေရး စတာေတြအၾကားမွာ အဖြဲ႕ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို မွ်တဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ခြဲေဝရတယ္ ဆုိပါတယ္။ အရင္က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဟာ အလြန္ နာမည္ပ်က္ခဲ့တာေၾကာင့္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းမဲ့ ဌာနအေနနဲ႔လည္း အေပ်ာ္တမ္းေတြ ပါဝင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ၊ တကယ္ထိထိေရာက္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ အစြန္းႏွစ္ဖက္ ၾကားထဲ ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ကူသလို၊ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ ပညာမတတ္၊ အေတ႔ြအႀကံဳ
မရွိတဲ့ လူေတြကိုလည္း အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကိစၥေတြမွာ ထည့္သြင္းၿပီး စြန္႔စားရတဲ့အေျခအေနကို ၾကံဳေတြ႕
ရပါတယ္။တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ အမ်ားျပည္သူကို ရာဇဝတ္မႈေဘးရန္က ကင္းေဝးေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႔လည္း လုိအပ္ေသးသလို ေဒသခံ ရဲတပ္ဖြ႔ဲေတြကို စစ္သားေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္ ေစရတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့အစိုးရ ဝန္ထမ္းနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြမ်ားအတြက္ အတန္အသင့္ အဆင္ေျပလာျပီးဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ ညိစြန္းသူမွန္သမွ်ကို ေငြေရးေၾကးေရးအရ ေလွ်ာ္ေၾကးမေပးဘဲ ဖယ္ရွားပစ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္လက္ ခန္႔ထား သူေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြကို ေစလႊတ္ၿပီး ပညာသင္ယူ
ေစခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
၅၁။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ခ်က္ျပည္ေထာင္စုဟာ Interpol ေခၚ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွာ အဖဲြ႔ဝင္အျဖစ္ ပါဝင္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ထိန္းကြပ္မႈ၊ အျခားအရပ္ဘက္နဲ႔ စီးပြားေရး ဥပေဒ စတာေတြ ျပဌာန္းနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ မညိႇစြန္းတဲ့ လူသားေတြရဲ႕ သာမန္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကိုလည္း ရာဇဝတ္ဥပေဒကေန ဖယ္ရွားပစ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုလည္း အထိန္းအခ်ဳပ္ရွိေအာင္ ပံုစံခ်မွတ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရဲနဲ႔ မဆုိင္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြကိုလည္း အရပ္ဘက္ကို လႊဲေျပာင္း ေပးလိုက္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔ အေနနဲ႔လည္း အရင္ကလို လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရဲနဲ႔ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနေတြကေန ထင္သလုိ ေတာင္းယူပိုင္ခြင့္ မရွိေတာ့ေအာင္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒအရသာ ရရိွပိုင္ခြင့္ ရွိပါေတာ့တယ္။ တိုင္းသူျပည္သားေတြအေနနဲ႔လည္း လံုၿခံဳမႈဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္ခြင့္ ရရွိလာေစပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အေသးအဖဲြ႔လုိ႔ ယူဆဖုိ႔လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူးလို႕ သတိေပးထားပါတယ္။လံုၿခံဳေရး အဖဲြ႔အစည္းမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားနဲ႔တစ္ၿပိဳက္နက္တည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ။အသစ္ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြဟာ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြရွိလာေအာင္ ေဖၚေဆာင္ရံု နိုင္ယံုသာမက တုိင္းျပည္ကို ဥေရာပနဲ႔ အတၱလန္တိတ္ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔ထဲမွာ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရတဲ့အထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ကာ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ကို အသစ္ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
၅၂။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ေထာက္လွမ္းေရးအဆင့္အတန္းဟာ စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္ျပီးခန္႕မွန္းတြက္ခ်က္နိုင္စြမ္း၊
ဇြဲလံု႕လဝိရိယနဲ႕ ျဖတ္ထိုးဥဏ္ ၊ၾကံရည္ဖန္ရည္ရွိမွူ စြမ္းရည္အေနနဲ႕ ကမၻာ့ထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ျပီး နံမည္ၾကီး ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားျဖစ္တဲ့ C.I.A / KJB / အစၥေရးေမာ့ဆက္ ေထာက္လွမ္းေရးတို႕က အသိအမွတ္ျပဳခံ
ထားရပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးျပဳကြဲစ၊ အားနည္းေနခ်ိန္မွာေတာင္ ၁၉၈၃ခုႏွစ္ အာဇာနည္ဗံုးေပါက္ကြဲမွူ ျဖစ္စဥ္ တရားခံ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကြန္မန္ဒိုမ်ားကို ဖမ္းမိနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုအားေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက ေျမွာက္စားခဲ့ျပီး ေနာက္ဆံုးမထိမ္းသိမ္းနိုင္ျဖစ္ခဲ့ရာမွ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္၊ သုညေျဖရွင္းနည္းကို ဆက္တိုက္လုပ္ခဲ့လို႔ ဦးက်ိဳးျပီး လံုျခံဳေရးကြန္ယက္ ယေန႕ထိ ေပါက္ျပဲေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႕ ယံုၾကည္မိပါတယ္။
ယခုအခါ နိုင္ငံတကာမွာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္မ်ား ဆက္တိုက္ၾကံဳေတြ႕ေနရာ အင္ဒိုနီးရွားမွာျဖစ္ျပီးေနာက္ ထိုင္းနဲ႕မေလးရွားမွာ ကာကြယ္ေရး ေလ့က်င့္မွူအပူတျပင္း လုပ္ေနသေလာက္ ျခိမ္းေခ်ာက္ခံရတဲ့ ျမန္မာနို္င္ငံမွာေတာ့ ဘာကို အားကိုးရထားလို႔ ဧဧေဆးေဆး ေနနိုင္တာကိုက အံ့ၾသဖြယ္ျဖစ္ပါတယ္။
ယေန႕ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားဟာ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာသံုးသလို ထိုင္းမွာ ေလ့က်င့္ျပသေပးတဲ ့ပညာရွင္က ဗံုးကို မီးဖိုေခ်ာင္ပစၥည္းနဲ႕ပင္ အလြယ္တကူ လုပ္လို႕ရေနျပီ ေျပာကတည္းက နည္းပညာကိုဘဲ ေခါင္းထဲ ထည့္လာကာ အသြင္ယူ ရုပ္ဖ်က္ျပီး ပတ္စ္ပို္႔အတုနဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဝင္လုပ္လို႕ ရေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္၊ထိုင္းနိုင္ငံတို႕ရွိ မြတ္ဆလင္ခြဲထြက္ေရးအဖြဲ႕ေတြဟာ အၾကမ္းဖက္လုပ္ေဆာင္တာတခ်ိဳ႕ရွိခဲ့သလို အင္ဒိုနီးရွားမွာ ျဖစ္တဲ့ဗံုးကြဲမႈဟာ အိုင္အက္စ္ လုပ္တာျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာသြားခဲ့ျပီျဖစ္တယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဘဂၤလီေတြနဲ႕ ပဋိပကၡေနာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ျခိမ္းေခ်ာက္မွူရွိလာသလို တရုတ္နိုင္ငံမွ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ အျငင္းပြါးဖြယ္ ခိုလွူံခ်င္လို႕ ထြက္လာတဲ့သတင္းေတြလည္း သိရပါတယ္။ အိုင္အက္အၾကမ္းဖက္ေတြဟာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ နယ္ေျမက်ဥ္းလာတာမို႕ လႈပ္ရွားဖို႔ ေျခကုပ္နဲ႕ စီးပြါးေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႕ ျပန္ေပးဆြဲ အၾကပ္ကိုင္လုပ္ေဆာင္လာဖို႕ ရွိေနတယ္လို႕ နိုင္ငံတကာပညာရွင္မ်ားက သံုးသပ္ထားတာမို႕ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မဲ့ NIB နဲ႕ လံုျခံဳေရးစီမံခ်က္မ်ားဖြဲ႕စည္း၊ ေရးဆြဲဖို႕လိုလာျပီျဖစ္ပါတယ္။
ခ်က္နိုင္ငံရဲ႔႕ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးစာအုပ္ကို မွီျငမ္းခြင့္ေပးတဲ့အတြက္ AAPP မွ ဦးဘိုၾကည္ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)