ကုိသစ္ (သီတဂူ) - ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမား
(မုိးမခ) မတ္ ၃၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) မတ္ ၃၊ ၂၀၁၆
"ကၽြႏု္ပ္သည္ ဘာသာတရားကို ယုံၾကည္သက္၀င္သူတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဘာသာတရားတစ္ခုတည္းနဲ႔ ဘ၀ျပႆနာ အားလုံးကို ေျဖရွင္းေပးနိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ"ဟု ကမၻာေက်ာ္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမား Tenzin Gyatso က သူ၏ ကမၻာေက်ာ္ Beyond Religion စာအုပ္ အဖြင့္စာမ်က္ႏွာတြင္ ဖြင့္ဆိုထားေလသည္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားသည္ လူသိအလြန္မ်ားေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးတစ္ျဖစ္ေၾကာင္း အထူးမိတ္ဆက္ဖို႔ လုိမည္မ ဟုတ္ပါ။ ဒလုိင္းလားမားဟုေျပာလုိက္လွ်င္ ဘာသာတူတူ မတူတူ သိၾကသူေတြမ်ားပါသည္။ အထူး သျဖင့္ ဥေရာပႏွင့္ အေနာက္ကမၻာတြင္ ဗုဒၶဘာသာဟုေျပာလုိက္လွ်င္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားကို ေျပးျမင္တတ္ၾကသည္အထိ ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားသူျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးက တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္၊ နိုဘယ္လ္ ျငိမ္ခ်မ္းေရးဆုရွင္ ၊ ျပီးေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ ဘက္ဆဲလား စာေရးဆရာ။ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔က သည္ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို ဗုဒၶ၀င္ စားသူ ဘုရားေလာင္းအျဖစ္ ယုံၾကည္ ကိုးကြယ္ၾကပါသည္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားကို ၁၉၃၅-ခု ဇူလုိင္လ ၆-ရက္ေန႔တြင္ တိဗက္ျပည္ အမ္ဒူးျပည္နယ္ရွိ ေက်းရြာ ကေလးတစ္ရြာ တြင္ လယ္သမားမိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားခဲ့သည္။ လားမားမျဖစ္ခင္ ငယ္နာမည္မွာ Lhamo Dondrub ျဖစ္သည္။ သူေမြးဖြား ခ်ိန္သည္ ၁၃-ေယာက္ေျမာက္ တိဗက္ဘာသာေရးႏွင့္ လူမႈေရးေခါင္းေဆာင္ Thubten Gytso ပ်ံလြန္ေတာ္မူျပီးခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္။ သူ႔အသက္ ႏွစ္ႏွစ္အရြယ္တြင္ တိဗက္ျမိဳ႕ေတာ္ လာဆာ မွ ၁၄-ေယာက္ေျမာက္ လူ၀င္စားလားမားကို လုိက္ရွာေန ၾကေသာ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံမိသည္။ ၁၃-ေယာက္ေျမာက္ လားမား၀င္စားသူ ဟုတ္?မဟုတ္ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာအမ်ိဳးမ်ိဳးစမ္းသပ္ျခင္းကို ေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ အသက္ေလးႏွစ္ အရြယ္တြင္ လားမားတို႔တပ္အပ္ေသာပညာရပ္မ်ားကိုသင္ယူရန္အတြက္ ျမိဳ႕ ေတာ္လာဆာသို႔ ပင့္ေဆာင့္သြား ၾကသည္။ ငယ္နာမည္ကို ပယ္ဖ်က္ျပီး Jetsun Jamphel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso ဟု အမည္သစ္ေပးလုိက္သည္။ ဒီနာမည္က ျမင့္ျမတ္ေသာ အရွင္သခင္၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ျပီး ကရုဏာတရားႏွင့္ ျပည့္စုံေသာသူ၊ ဘာသာတရားႏွင့္ ယုံၾကည္မႈကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူ၊ ဉာဏ္ပညာ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔သူဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။
အသက္ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ကစျပီး နိုဘုလင္ဂရွိ ေႏြရာသီနန္းေတာ္ႏွင့္ ပိုတလာနန္းေတာ္တို႔တြင္ တလွည့္စီ ေနထိုင္ခဲ့ျပီး တိဗက္ဗုဒၶဘာသာက်မ္းစာမ်ား၊ တိဗက္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ား၊ ေလာက ဓာတ္ပညာမ်ားကို ၁၈-ႏွစ္တိတိ ေလ့လာသင္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၆၄-ခုႏွစ္တြင္ ၾသစၾတီးယားေတာင္တက္သမား Heinrich Harrer ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံမိျပီး သူ႔ဆီကေန တိဗက္ျပင္ပရွိ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာမ်ားကို သင္ယူ ေလ့လာခဲ့သည္။
၁၉၅၀-ခုႏွစ္ နို၀င္ဘာ ၁၇-ရက္ေန႔တြင္ ၁၄-ဆက္ေယာက္ေျမာက္ ဒလုိင္းလားမားအျဖစ္ တရား၀င္ ေၾကညာ ခဲ့ျပီးေနာက္ တိဗက္ျပည္ရဲ႕ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က သူ႔အသက္မွာ ၁၅-ႏွစ္အရြယ္ မွ်သာရွိေသးသည္။
တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ မာအုိလက္ထက္တြင္ တရုတ္က တိဗက္အေပၚ မ်က္ေစာင္းထိုးလိုက္ေသာ အခါ တိဗက္ျပည္ႏွင့္ ဒလုိင္းလာမားရဲ႕ အေနအထားမွာ ေ၀၀ါး၀ါးျဖစ္သြားသည္။ တရုတ္က တိဗက္ျပည္ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္လုံးကုိ စစ္သားမ်ား အလုံးအရင္း ပို႔ထားလိုက္သည္။ ၁၉၅၁-ခုႏွစ္တြင္ တိဗက္ျပည္ ျငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ အခ်က္ ၁၇-ခ်က္ပါ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထုိးလုိက္ျခင္းသည္ တိဗက္ျပည္ ေန၀င္ခ်ိန္လည္းျဖစ္သြားသည္။ ဘုန္းေတာ္ေလး ဒလုိင္း လားမားႏွင့္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ တရုတ္ကိုယ္စား လွယ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္မွာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခြင့္အာဏာမရွိမွန္း တိဗက္ ေခါင္းေဆာင္တို႔ မသိခဲ့။
၁၉၅၄-ခုႏွစ္တြင္ ဒလုိင္းလားမားႏွင့္ ပန္ခ်န္းလားမားတို႔ မာအိုႏွင့္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးရန္ ေဘဂ်င္းကို သြားသည္။ ေဆြးေႏြး ပြဲအတြင္း သေဘာတူညီခ်က္ ၁၇-ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒလုိင္းလားမားက ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ လုိက္ေသာအခါ တိဗက္ႏွင့္ တရုတ္အၾကား တင္းမာမႈမ်ား ၾကီးထြားလာခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၅၆-ခု ဒလုိင္း လားမား အိႏၵိယျပည္ကိုသြားျပီး ေနာင္တခ်ိန္နိုင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ေတာင္းတဲ့အခါ လက္ခံေပးဖို႔ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေနရူးကို ဖြင့္ေျပာလုိက္သည္။
မာအိုက တိဗက္ကို သူ႔အိပ္ထဲထည့္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားျပီးျဖစ္ေၾကာင္း ဘုန္းေတာ္ၾကီးက သိေနသည္။ ၁၉၅၉-ခုႏွစ္တြင္ တရုတ္ က တိဗက္ျပည္ နုိဘုလင္ဂကို စစ္တပ္အလုံးအရင္းျဖင့္ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္စဥ္ အဓိကရုဏ္း ၾကီးျဖစ္ပြါးသည္။ တိဗက္လူ ေပါင္း ရွစ္ေသာင္းခုႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေသဆုံးျပီး ရွစ္ေသာင္းေက်ာ္ ျပည္ပကို ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။ ဆီးႏွင္းထူ ထပ္လွေသာ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္းၾကီးကို ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္ ေျခလ်င္ျဖတ္ေက်ာ္ျပီးေနာက္ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔က ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမားကို အိႏၵိယ ျပည္ထဲကို တိတ္တဆိတ္ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။ တိဗက္က ျပန္ယူလုိ႔ ရနိုင္သည္၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီး က ျပန္ရဖို႔မလြယ္ဘူး ဟု တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔က အျမဲေျပာေလ့ရွိသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလိုင္းလားမားသည္ ယခုအခါ အိႏၵိယ အေရွ႕ ေျမာက္ဘက္ရွိ ဓရံဆာလာဆိုေသာ ေတာင္ေပၚျမိဳ႕ကေလးတြင္ သီိတင္းသုံးလွ်က္ရွိသည္။ ဓရံ ဆာလာျမိဳ႕ ကေလး သည္ တိဗက္အေ၀းေရာက္အစိုးရ ရုံးစိုက္ရာ႒ာနခ်ဳပ္ျဖစ္ျပီး တိဗက္လူမ်ိဳး အမ်ားဆုံး ေနထိုင္ရာ ျမိဳ႕ကေလးတစ္ျမိဳ႕ လည္းျဖစ္သည္။ တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ စာေပ၊ တိဗက္သမိုင္း၊ တိဗက္ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ပြဲလမ္းသဘင္၊ အားကစား၊ အစား အစာ၊ ဘာသာသနာႏွင့္ ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ားကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ထားေသာ ျမိဳ႕ကေလးလည္းျဖစ္သည္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးသည္ အသက္ ၇-ႏွစ္အရြယ္ကပင္ နို္င္ငံျခားသံတမန္မ်ားကို လက္ခံေတြ႔ဆုံခဲ့သည္။ ပထမဆုံး လက္ခံေတြ႔ ဆုံေသာ သံတမန္အဖြဲ႔မွာ အေမရိကန္သမၼတရုစဗဲ့ေစလႊတ္လုိက္ေသာ သံအဖြဲ႔ျဖစ္ သည္ဟု ဆိုပါသည္။ ၁၉၅၄-ခုႏွစ္တြင္ ေပက်င္းကိုသြားျပီး အာဏာရွင္ေမာ္စီတုန္း၊ ခ်ဴအင္လုိင္၊ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္တို႔ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္း လားမားသည္ လြတ္လပ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိဗက္ျပည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ၀ိုင္း၀န္းၾကိဳးပမ္းေပးၾကရန္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ႒ာနခ်ဳပ္ အစည္းအေ၀းကေန ၁၉၅၉၊ ၁၉၆၁၊ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ လူသိရွင္ၾကားေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ေဆာင္ ေပးနိုင္ျခင္းမရွိတာကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ရပါသည္။
အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းျဖင့္ တိဗက္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အစဥ္တစိုက္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ၁၉၈၉-ခုႏွစ္တြင္ နိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုႏွင့္ ၂၀၀၇-ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ရဲ႕ ေရႊတံဆိပ္ဆုကိုလည္း ခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးသည္ ၁၉၈၉-ခုႏွစ္မွစ၍ Freedom in Exile, The Art of Happiness, Beyond Religion စေသာ ကမၻာေက်ာ္ စာအုပ္အမ်ားအျပား(၇၀-ေက်ာ္) ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ျပီး ကမၻာ့နိုင္ငံအမ်ားအျပား သို႔သြား ေရာက္ကာ သမၼတနယ္လ္ ဆင္မင္ဒဲလား၊ နိုဘယ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒစ္စမြန္တူးတူး၊ အေမရိ ကန္သမၼတ အိုဘားမား စသည့္ ကမၻာ့နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျခင္း၊ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္မ်ားတြင္ ေဟာေျပာပို႔ခ်ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
၂၀၀၈-ခုႏွစ္တြင္ လာဆာတြင္ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ တိဗက္ေထာက္ခံေရးအဓိကရုဏ္းတြင္ တိဗက္ျပည္သူအမ်ားအျပား အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြင္းခံရျခင္းကိုၾကည့္ျပီး နိုင္ငံေရးေလာကတြင္ သူရဲ႕ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ကို စြန္႔လႊတ္လုိက္ျပီး ၂၀၁၁-ခုႏွစ္တြင္ နိုင္ငံေရးေလာကကို အျပီးအပိုင္ ႏႈတ္ဆက္စြန္႔ခြါသြားခဲ့သည္။
ယခုအခါ ဘုန္းေတာ္ၾကီးသည္ သက္ေတာ္ရွစ္ဆယ့္တစ္ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ေနျပီျဖစ္ေသာ္လည္း တိဗက္ လူမ်ိဳး တို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ထြန္းညွိေပးေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးက သူ႔ဘ၀ေရွ႕ခရီးအတြက္ ခ်ီတုံခ်တုံ ျဖစ္ေနဟန္တူပါသည္။ ဒီဘ၀ပ်ံလြန္ျပီးေနာက္ လူ၀င္စားအျဖစ္ လူ႔ျပည္ျပန္လာျခင္း၊ မလာျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို သူကိုယ္တိုင္ပဲခ် မွတ္မယ္၊ အျခားဘယ္သူမွ ခ်မွတ္ေပးလုိ႔ မရဘူး လုိ႔ ၂၀၁၁-ခုႏွစ္က ကေနဒါသတင္း႒ာနတစ္ခုနဲ႔ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာဆိုထားတာရွိပါသည္။ ဘီဘီစီသတင္း ႒ာနနဲ႔ ေမးျမန္း ခ်က္မွာေတာ့ သူ႔ေနာက္ဆက္ခံမည့္သူဟာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နိုင္သည္ဟု ဘုန္းေတာ္ၾကီးက ဆိုသည္။ တိဗက္ရဲ႕ လက္ရွိအေနအထားကိုၾကည့္ျပီး ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားအေနနဲ႔ တိဗက္ျပည္မွာ ၁၅-ဆက္ေျမာက္ ဘုရား လူ၀င္စားအျဖစ္ ျပန္လာမွာကို တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔က စိုးရိမ္ေနၾကပုံလည္း ရပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ တိဗက္ျပည္တြင္ တရုတ္စစ္သား သုံးသိန္းေက်ာ္ရွိသည္ဟု သိရသည္။ တိဗက္စာသင္ၾကားခြင့္ ပိတ္ပင္ထားပါသည္။
သက္တမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀၀-ေက်ာ္ခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ တိဗက္လားမားဆက္ ၁၄-ဆက္ေျမာက္ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလား မားက "တရုတ္တို႔က တိဗက္လူမ်ိဳး တစ္သန္းေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ျပီး ေက်ာင္းေပါင္း ခုႏွစ္ ေထာင္ေက်ာ္ကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည့္တိုင္ သူကေတာ့ ေန႔စဥ္ဘုရားမွာဆုေတာင္းျပီး ေမတၱာမပ်က္ခဲ့ပါ"ဟု ေျပာပါသည္။ "ဘ၀ရဲ႕အၾကီးမားဆုံးရည္မွန္းခ်က္မွာ ကိုယ္ကသူတပါးကို ကူညီေပးရန္သာျဖစ္ျပီး မကူညီနိုင္ခဲ့ ဘူးဆိုလွ်င္လည္း နာက်င္ေၾကကြဲေအာင္ေတာ့ မလုပ္သင့္"ဟု ဘုန္းေတာ္ၾကီးက ခံယူထားသည္။
တိဗက္ျပည္တြင္ လူဦးေရ ႏွစ္သန္းေက်ာ္ရွိျပီး အိႏၵိယအပါ၀င္ နိုင္ငံေပါင္း ၁၃-နိုင္ငံတြင္ တိဗက္လူမ်ိဳး တသိန္း ေက်ာ္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ေနထိုင္လွ်က္ရွိပါသည္။
ကမၻာ့တိုင္းျပည္မ်ားသို႔သြားေရာက္ျပီး ကမၻာ့ဘာသာတရားမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေလ့ရွိေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး သည္ တစ္ခါတရံ အျခားဘာသာတရားမ်ား၏ ဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားကို လက္နာက်င့္သုံးတတ္ျခင္းေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔အၾကား ဘုန္းေတာ္ၾကီးကို အျမင္မၾကည္လင္သူမ်ားရွိပါသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဘာသာတရား အခ်င္းခ်င္း အမုန္းမပြါးေရး၊ လူသားအခ်င္းခ်င္းေမတၱာထားေရးကို အစဥ္ေဟာေျပာေလ့ရွိေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလုိင္းလားမားသည္ ဥေရာပႏွင့္ အေနာက္ကမၻာကို ဗုဒၶဘာသာႏွင့္မိတ္ဆက္ေပးရာ၌ အေက်ာ္ၾကားဆုံးေသာ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၂-ခုႏွစ္တြင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးရဲ႕ သက္ေတာ္ ၇၈-ရွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ပြဲကို ဓရံဆာလာျမိဳ႕တြင္ က်င္းပပါသည္။ စာေရးသူ ဘ၀တြင္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားကို အၾကိမ္မ်ားစြာ ျမင္ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့ဖူးေသာ္လည္း သည္ အၾကိမ္သည္ ပထမဆုံးအၾကိမ္ျမင္ေတြ႔ခြင့္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးရဲ႕ ေမြးေန႔မွာ အစားအစာမ်ား အမ်ိဳးအမည္မ်ားစြာေကၽြးေမြးၾကေသာ္လည္း နာမည္ၾကီးတိဗက္အစားအစာ မိုမိုေတြကို တ၀ၾကီး စားခဲ့ရဖူး သည္ကလြဲလုိ႔ က်န္အစားအစာမ်ားကို သိပ္မမွတ္မိေတာ့ပါ။
ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလုိင္းလားမားသည္ တိဗက္ျပည္သို႔ျပန္ခ်င္ေၾကာင္း အျမဲေျပာၾကားတတ္ျပီး တိဗက္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ အျပင္းျပဆုံးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာလည္း အခ်ိန္တန္ အိမ္ျပန္ေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။
စာေရးသူ ဓရံဆာလာျမိဳ႕ကေလးတြင္ ေလးလၾကာေနထိုင္ခဲ့စဥ္တုန္းက လားမားမ်ား၊ တိဗက္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ လက္ပြန္းတတီးေနထို္င္ခဲ့ဖူးပါသည္။ သူတို႔ကို ၾကည့္ရတာ ႏြမ္းႏြမ္းလ်လ်ရွိလုိက္တာ။ "မင္းတို႔က ငါတို႔ထက္ စာရင္ ေတာ္ပါေသးတယ္ဗ်ာ"ဟူေသာသူ႔စကားသံအဆုံးတြင္ က်ေနာ္ နာက်င္ေၾကကြဲခဲ့ရဖူးသည္။ ျပဳသူ အသစ္ ျဖစ္သူအေဟာင္းတဲ့လား။ မေသခ်ာမေရရာမႈေတြ၊ နာက်င္ေၾကကြဲျခင္းေတြ၊ တိဗက္ျပည္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ မိသားစုေတြအေပၚ လြမ္းဆြတ္တသ မႈေတြက သူတို႔ရဲ႕မ်က္ႏွာကို သနပ္ခါးလုိ လိမ္းက်ံထားပစ္လုိက္ေလျပီ။ အသက္အရြယ္ေတြဘယ္လုိပဲ ကြဲျပားေနေစကာမူ သူတို႔အားလုံးဆီက ထြက္က်လာတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အသံမွာ "အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္"ဟူေသာ အသံပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။