အိခ်ယ္ရီေအာင္(Myanmar Now) - HIV/AIDS ႏွင့္ေနထိုင္ေသာ ကေလးမ်ား ပညာေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ျခင္း
(မုိးမခ) မတ္ ၈၊ ၂၀၁၆
ယခုေဆာင္းပါးအား Myanmar Now မွ ရယူပါသည္။
(မုိးမခ) မတ္ ၈၊ ၂၀၁၆
ယခုေဆာင္းပါးအား Myanmar Now မွ ရယူပါသည္။
ရန္ကုန္ (Myanmar Now)— မျပည့္ဖူးခိုင္*အသက္ ၃ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ဖခင္ျဖစ္သူက AIDS ေခၚ ခုခံက်ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္ လြန္သြားၿပီး ေနာက္၂ ႏွစ္အၾကာတြင္ မိခင္ျဖစ္သူလည္း ထုိေရာဂါျဖင့္ပင္ကြယ္လြန္သြားရာ က်န္ရစ္သူ မျပည့္ဖူးခိုင္ကို အဘြားျဖစ္သူက ေခၚယူေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သည္။
မျပည့္ဖူးခိုင္၏ ဘဝအခက္အခဲမ်ားက ဤမွ်ႏွင့္ ရပ္မသြား။ အလယ္တန္းေက်ာင္းသူဘဝတြင္ ေသြးစစ္ၾကည့္ရာ သူ႔တြင္ လည္း HIV ပိုး ရိွေနသည္ဟူေသာအေျဖ ထြက္လာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဆင္ေျခဖံုးရပ္ရိွ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) က ႀကီးၾကပ္ေသာ ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ ကာ ကြယ္ေရးႏွင့္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရးေဂဟာ တစ္ခုတြင္ သြားေရာက္ေနထိုင္၊ ကုသမႈ ခံယူစဥ္ ေက်ာင္းတစ္ႏွစ္ နားလုိက္သည္။ NLD AIDS CENTER ဝန္ထမ္းတို႔၏ အကူအညီျဖင့္ ေက်ာင္းျပန္တက္ရာ ယခုအခါ ဒဂံုၿမိဳ ့သစ္ေျမာက္ပုိင္းၿမိဳ႕နယ္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုတြင္ နဝမတန္း တက္ေရာက္ေနေသာ မျပည့္ဖူးခိုင္က အနာဂတ္တြင္ သူနာျပဳဆရာမ ျဖစ္လို သည္ဟု ဆုိသည္။
မျပည့္ဖူးခိုင္က ဘဝေပးအေျခအေန မေကာင္းေသာ္လည္း ပညာသင္ၾကားႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ဘဝတူ မိဘမဲ့က ေလးမ်ားထက္ အခြင့္အလမ္းပုိရိွေနသည္ဟု HIV ႏွင့္ေနထိုင္သူမ်ားကုိ အကူအညီေပးေနသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ Phoenix Association Yangon အဖဲြ႔ မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကုိေနလင္းက ေျပာသည္။
ထိုသို႔ေသာ ကေလးငယ္မ်ား၊ HIV/AIDS ေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားသူတို႔၏ ကေလးမ်ားမွာ ပညာသင္ယူခြင့္ အခက္အခဲႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ရၿပီး စာသင္ခန္းထဲေရာက္သြားပါကလည္း ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္ဟု ကိုေနလင္းက က်န္းမာ ေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရန္ပုံေငြအဖြဲ႔တို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ပူးတဲြစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈ ရလဒ္တစ္ခုကုိ ကုိး ကားၿပီး ရွင္းျပသည္။ ထိုစစ္တမ္းမွာ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ ၁၃ ခုရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃ဝ မွ အုပ္ထိန္းသူ ၁၁၅၁ ဦးကုိ ေလ့လာမႈအေပၚ အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV/AIDS ႏွင့္ ေနထိုင္သူေပါင္း ၂၁ဝ,ဝဝဝ ရိွမည္ဟု နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ားအဖဲြ႔ (MSF) က ခန္႔မွန္း ထားသည္။ ၎တို႔အနက္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔၏ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ART ေဆး လက္ခံရရိွၿပီး ကုသမႈ ခံယူေနသူ အေရအတြက္မွာ ၁၆ဝ,ဝဝဝ ဝန္းက်င္ရိွမည္ဟု ဆုိသည္။
HIV ႏွင့္ ေနထိုင္သူ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ပညာေရးဆုိင္ရာ အေထာက္အပံ့မွာ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ရိွေနသည္။
“(HIV နဲ႔ ေနထိုင္တဲ့ ကေလးေတြရဲ႕) ပညာေရးနဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ပံ့ပိုးေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ လက္ခ်ိဳးေရလို႔ ရပါတယ္” ဟု ကိုေန လင္းက ေျပာသည္။
အကူအညီေပးေရးအဖဲြ႔အစည္းမ်ားကလည္း ပညာေရးထက္ က်န္းမာေရးကိုသာ ဦးစားေပးေနၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရေၾကာင္း ကုိေနလင္းက ရွင္းျပသည္။
ကိုေနလင္းတုိ႔အဖဲြ႔သည္ HIV ႏွင့္ ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ေက်ာင္းလခ၊ စာေရးကိရိယာမ်ားကုိ ၂ဝဝ၅ မွ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အထိ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၄ မွ စတင္ၿပီး ဘ႑ာေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ စာေရးကိရိယာကုိသာ ေထာက္ ပံ့ႏိုင္ေတာ့သည္ဟု ကုိေနလင္းကေျပာသည္။
NLD AIDS CENTER မွ တာဝန္ခံတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးျမင့္ေဇာ္ကလည္း ကေလးငယ္မ်ားကို ေက်ာင္း၊ က်ဴရွင္ တက္ႏိုင္ရန္၊ စိတ္ဓာတ္မက်ေစရန္ ကူညီေပးေနေၾကာင္း၊ ထုိအစီအစဥ္မ်ားအတြက္ ဘ႑ာေရးအေျခအေန အကန္႔အသတ္ ႀကီးမား ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။
“ေငြေရးေၾကးေရးပုိင္းက လံုေလာက္မႈမရိွေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးရိွေသးတာေပါ့” ဟု သူက ဆိုသည္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္မ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးမႈ၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းသင္တန္း စသည့္ အစီအစဥ္မ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈမ်ားကို ေလ်ာ့က်ေအာင္ ဖန္တီးေပးႏိုင္သည့္ အစီအစဥ္မ်ားလည္း လိုအပ္ေနေၾကာင္း ဦးျမင့္ေဇာ္ကေျပာသည္။
● လူမႈေရးအခက္အခဲ
HIV ႏွင့္ ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားက ၎တို႔၏ က်န္းမာေရး အေျခအေနကို အျခားသူတို႔ သိရိွသြားမည္ကို စိုးရိမ္ျခင္း ေၾကာင့္ ေက်ာင္းထြက္သြားသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားလည္းရိွေၾကာင္း က်န္းမာေရး အကူအညီေပး ဝန္ထမ္းမ်ားက ေျပာသည္။
မျပည့္ဖူးခိုင္ကလည္း “ေက်ာင္းကလူေတြ သမီးဒီေရာဂါရိွတယ္ဆိုတာသိသြားမွာ အေၾကာက္ဆံုးပဲ” ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ကိုင္သူမ်ားထဲတြင္ အထင္ရွားဆံုးျဖစ္ေသာ မဂၤလာေတာင္ညႊန္႔ၿမိဳ ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းက “ကူးစက္ေရာဂါဥပေဒဆိုတာရိွပါတယ္။ အဲဒီဥပေဒထဲမွာ ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္ပြားေနတဲ့သူေတြကို ခြဲျခားမဆက္ဆံဖို႔၊ ပညာသင္ၾကားတဲ့အခါမွာလည္း တန္းတူအခြင့္ အေရးရဖို႔ ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းေရးဆြဲသင့္ပါတယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
ကူးစက္ေရာဂါဥပေဒထဲတြင္ ေခတ္ကာလႏွင့္အညီ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။
“အတန္းငယ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းတက္တာ ျပသာနာမရိွေပမဲ့ အတန္းႀကီးလာတာနဲ ့အမွ် သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ အား ငယ္စိတ္ေတြ သိမ္ငယ္စိတ္ေတြ ဝင္ေရာက္လာပါတယ္” ဟု ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။ ။
(မွတ္ခ်က္ - * မျပည့္ဖူးခိုင္သည္ အမည္ရင္းမဟုတ္ပါ)
photo credit : unfpa.org