ဒီဇင္ဘာ ၁၀၊ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု လက္ခံရယူေနသည့္ အတိုက္အခံပါတီ ပထမဆံုးသမၼတ ကင္ေဒးဂ်ံဳ (Kim Dae-jung :1998-2003) - Photo credit : AP |
ဇာနီႀကီး - ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စံနမူနာ
(မုိးမခ) မတ္ ၉၊ ၂၀၁၆
လာဘ္စားမႈ (အစိုးရထိတ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား အဂတိလိုက္စားမႈ) အလြန္ႀကီးမားေနတဲ့ ၁၉၉၈ခုႏွစ္မွာ အတိုက္အခံေခါင္း ေဆာင္အျဖစ္ အသက္ (၇၄) အရြယ္မွာ သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံလိုက္ရပါတယ္။ သူဟာ အသက္ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္ကတည္းက အရပ္သားႏိုင္ငံေရးသမား လႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားရဲ့ပါတီကို အတိုက္ခံႏိုင္ငံေရး လုပ္ လာခဲ့တာ သမၼတေရြးပြဲေတြလဲဝင္ၿပိဳင္ရင္း အသက္ႀကီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးစြန္႔လႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဥေရာပတိုက္မွာ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရင္း မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ေတာင္ကိုးရီးယားေရြးေကာက္ပြဲကို ႏိုင္မယ္လဲမထင္ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ရင္း အေရြးခံ လိုက္ရတာပါ။ ေတာင္ကိုးရီးယားအစိုးရကလည္း တရားမွွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေပးတာေၾကာင့္ပါ။(မုိးမခ) မတ္ ၉၊ ၂၀၁၆
သူရဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားဘဝမွာ အာဏာရစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားရဲ့ ပါတီက ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တဲ့အျပင္၊ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းလဲ ခံရ ပါတယ္။ ျပည္တြင္း ျပည္ပခရီးစဥ္ေတြမွာလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေထာက္လွမ္းေရးလိုအဖြဲ႕ေတြက လုပ္ၾကံခံရမႈေတြမ်ားစြာက လြတ္ေျမာက္လာသူျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုပဲ အတိုက္ခံႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေထာင္က်၊ ႏွိပ္ကြပ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုပဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏို္ဘယ္ဆု ရခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လိုပဲ အသက္ (၇၀) က်မွ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုပါပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ အႏိုင္ရရွိခဲ့သလိုပါပဲ။ သမၼတကင္ေဒးဂ်ံဳကလည္း သူ႔အရင္ သမၼတကင္ယံုဆမ္းရဲ့ တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္း ပေပးၿပီး မဲလိမ္မဲခိုးမႈေတြ နည္းပါးေအာင္ေစလို႔ အႏိုင္ရရွိ သမၼတျဖစ္လာတာပါ။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားရဲ့ အာဏာရ ပါတီ ကလည္း အာဏာလႊဲေပးလိုက္ပါတယ္။
ဒါေတြကေတာ့ ျမန္မာအတိုက္ခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတာင္ကိုးရီးယား အတိုက္ခံေခါင္းေဆာင္ ကင္ေဒ ဂ်ံဳတို႔ တူညီမႈမ်ားစြာ ျဖစ္ပါတယ္။
အသက္ (၇၀) ေက်ာ္ အရြယ္၊ ႏွစ္ေပါင္း၂၀ ေက်ာ္ ေထာင္ခ်၊ ညႇဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အသက္ကိုပင္ လုပ္ၾကံျခင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ မသမာမႈမ်ား အလုပ္ခံခဲ့ရျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏို္ဘယ္ဆုရရွိျခင္း၊ အရပ္သား အတိုက္ခံျဖစ္ျခင္း ..စတဲ့ တူညီတဲ့အခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။
သူသမၼတအျဖစ္အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္မွာ ေတာင္ကိုးရီးယားမွာ အဂတိလိုက္စားမႈအရမ္းမ်ားျပားလြန္းလို႔ သမၼတေဟာင္း (၂) ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း (၂) ဦး ခ်န္ဒူးဝမ္နဲ႔ ရိုေတဝူးတို႔ကို အာဏာအလြဲသံုးမႈ၊ လာဘ္စားမႈနဲ႔ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ေသ ဒဏ္ခ်မွတ္ထားတဲ့ကာလျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ ကင္ေဒးဂ်ံဳ အဲဒီသမၼတေဟာင္း (၂) ဦးကို ေသဒဏ္ကေန လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးလိုက္ပါတယ္။
● ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတုယူစရာ ကင္ေဒဂ်ံဳအစိုးရ
သမၼတကင္ေဒးဂ်ံဳ လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာနဲ႔ အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ က႑ေတြမွာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဟာင္းမ်ားနဲ႔ သူတို႔ရဲ့ ခရိုနီမ်ားကပဲ ခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနလိုပါပဲ။ ေျမာက္ကိုး ရီးယား စစ္ေရးၿခိမ္းေျခာက္မႈကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အေရးအခင္းထက္ကိုပိုၿပီး ခက္ခဲလွပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အျမဲစိုးရိမ္ေနတဲ့ကာလပါပဲ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရလည္း ကင္ေဒဂ်ံဳအစိုးရရဲ့ နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးခ်ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကေတာ့ သူေလးစားအတုယူတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ သမၼတပတ္ခ်ံဳဟီး (၁၉၆၂-၁၉၇၉) ရဲ့နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳၿပီး အေျခခံ ဒီမိုကေရစီေဖာင္ေဒးရွင္းေတြ လုပ္ခဲ့မွာပါ။ ျမန္မာအစိုးရ အႀကီးတန္းအရာရွိႀကီးမ်ားစြာကို ေတာင္ကိုးရီးယားႏုိင္ငံ လနဲ႔ခ်ီၿပီး ေလ့လာေရးလႊတ္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုးရီးယား အစိုးရကလည္း အမ်ားႀကီး အကူညီေပးပါတယ္။
ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ အခုလိုကမာၻ႔ထိတ္တန္းႏိုင္ငံျဖစ္လာရျခင္းရဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းေတြ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ သူ႔ရဲ့ အေမရိကန္ခရီးစဥ္ အင္တာဗ်ဴးမွာ သူေလးစားအတုယူရသူကေတာ့ လုပ္ၾကံခံရတဲ့ သမၼ တပတ္ျခံဳဟီးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ... အေျခခံကေတာ့ ဟုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခု သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေလးစားအတုယူတဲ့ ပတ္ျခံဳဟီး ရဲ့သမီးျဖစ္သူ ေတာင္ကိုးရီးယား အမ်ိဳးသမီးသမၼတျဖစ္ေနၿပီး ေတာင္ကိုးရီးယား တကယ့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ ကင္ ေဒဂ်ံဳအစိုးရလိုပဲ ျမန္မာျပည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရေရြးေကာက္ခံရပါၿပီ။
မတူတာကေတာ့ ကင္ေဒးဂ်ံဳ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့အခိ်န္ ေတာင္ကိုးရီးယားပါလီမန္မွာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း စစ္တပ္အမတ္ မရွိပါ ဘူး။ မဲလိမ္ အႏိုင္ယူထားတဲ့ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း အမတ္မ်ားစြာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမကရွိေနတဲ့ ကာလျဖစ္ပါတယ္။
● ကင္ေဒးဂ်ံဳ၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား
၁။ စီးပြားေရး၊ အရင္အစိုးရ စီးပြားကပ္ဆိုက္ၿပီး ၁၉၉၈မွာ ဂ်ီဒီပီ ၅.၂ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲရွိရာကေန သမၼတကင္ေဒးဂ်ံဳ ပထမႏွစ္ ၁၉၉၉ မွာ ဂ်ီဒီပီ ၁၀.၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္လည္း ေတာင္ကိုးရီးယား အမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္ တဟုန္ ထိုး တိုးတက္လာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အစိုးရ၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားရဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈေတြကို အစိုးရက ဝက္ဆိုဒ္ တစ္ခုလုပ္ၿပီး ျပည္သူေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို တရားဝင္တိုင္တန္းေစပါတယ္။ အမႈေတြကို တကယ္တရားမွ်တစြာ ကိုင္ တြယ္ အျပစ္ေပး၊ အေရးယူပါတယ္။ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား မထိခိုက္ေစပဲနဲ႔ SME အေသးစား၊ အလတ္စားမ်ားျမႇင့္တင္ေပးတဲ့ ေပၚလစီ ေအာင္ျမင္စြာေဖၚေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
၂။ ဆင္းရဲတဲ့ ေတာင္ကိုးရီးယားလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ လူမႈဖူလံုေရး (ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စားဝတ္ေနေရး) စီမံကိန္းကို စတင္လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။
၃။ ၂၀၀၂ ကမာၻ႔ဖလား ေဘာလံုးျပိဳင္ပြဲကို ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကိုးရီးယား ပူးတြဲက်င္းပႏိုင္ပီး ေတာင္ကိုးရီးယားေဘာလံုးအသင္း စတၱဳထၳဆု ရရွိခဲ့ပါတယ္။
၄။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ႔ Sunshine Policy လုပ္ႏိုင္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆု ရရွိခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ (၅) ႏွစ္လုပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ စနစ္တစ္ခုကို အေကာင္ထည္ေဖၚခဲ့ၿပီး၊ အသက္ (၇၉) ႏွစ္အရြယ္မွာ အနားယူပါတယ္။ အသက္ (၈၅) ႏွစ္အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္ပါတယ္။ ကင္ေဒးဂ်ံဳဟာ ဘုရားအလြန္ကုိင္း႐ိႈင္းတဲ့ ရိုမင္ကာသိုလစ္ ခရစ္ယာန္ဘာ သာဝင္ျဖစ္ပါတယ္။
● အင္အယ္ဒီနဲ႔ တပ္မေတာ္ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ
ေတာင္ကိုးရီးယားပံုစံကေန အတုယူစရာမ်ားရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္အစိုးရ ပံုစံအတုယူထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေျခအေနနဲ႕ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း စစ္တပ္ပါလီမန္အမတ္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၊ ဘိန္းမူးယစ္ ဝိသမလုပ္ငန္းရွင္မ်ား စသျဖင့္ ရႈပ္ေထြးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးကို ေမတၱာနဲ႔ ရင္ၾကားေစ့စပ္ျခင္း လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေစာင့္ေမွ်ာ္ရင္း ျမန္မာျပည္သူ လူထု တစ္ဦးစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရင္ တိုင္းျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလည္း ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဇာနီႀကီး