တင္ေဇာ္လြင္ - ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ျပီ (တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)
မိုုးမခ၊ ဧျပီ ၃၊ ၂၀၁၆
“ဦးေလးေရ … အစုုိးရအသစ္၊ လႊတ္ေတာ္အသစ္၊ ၀န္ၾကီးအသစ္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တိုု႔ေတာ့ အေတာ္ ဟန္က်ေနျပီေပါ့ေနာ္”
“ေအးေပါ့ကြ တိုု႔တေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ ရင္းႏွီး စေတးျပီး ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတဲ့ ဒုုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုုက္ပြဲၾကီး ေအာင္ျပီကိုုးကြာ”
“ဦးေလးနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ ႏွစ္ေလာက္က (၂၀၀၇ ခုုႏွစ္ေလာက္က) ေျပာခဲ့ၾကတာ မွတ္မိေနေသးတယ္။ တိုု႔တေတြ လြတ္လပ္တဲ့ အခ်ိန္အခါက်မွပဲ တိုု႔စိတ္ၾကိဳက္ တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုုတ္ႏိုုင္ေတာ့မယ္ ဆိုုတာေလ”
“မွတ္မိပါ့ကြာ။ အင္း - ဘာလိုုလိုုနဲ႔ ၉ ႏွစ္ေတာင္ ရွိျပီေပါ့ကြာ။ မင္းလဲ အခုုထိ လူပ်ဳိ လူလြတ္။ ငါလဲ ေရေ၀းနဲ႔ ေရစက္မဆုုံုျဖစ္ေသး။ ဒီမွာၾကည့္ - အသက္ၾကီးေပးမယ့္ မပ်က္စီးေသးပါဘူးကြ။ ငါ့မွတ္ဥာဏ္ေတြ ေကာင္းပါေသးတယ္။ အဲဒီတုုန္းက မင္းနဲ႔ ငါနဲ႔ ျငင္းၾက ခုုန္ၾကတာကိုု ခုုထိ မွတ္မိေနပါေသးတယ္ကြာ။”
“ဒုုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုုက္ပြဲ ေအာင္ပြဲခံတဲ့ အခါက်ရင္၊ အထိမ္းအမွတ္တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုုတ္ဘိုု႔၊ ဒီဇိုုင္းေတြ စိတ္ကူးယဥ္ျပီး ၾကိျပီး စဥ္းစားခဲ့ၾကတာေတြေလ ဦးေလးရဲ့။ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေဒၚစုု ပုုံထည့္ရင္ ေကာင္းမလား။ ခြပ္ေဒါင္းနဲ႔ ခေမာက္ပုုံထည့္ရင္ ေကာင္းမလား ဆိုုတာေလ။ ကဲ - အခုုလည္း ဆက္ျပီး ျငင္းၾကရေအာင္”
“အင္း အခုုေတာ ဆက္မျငင္းေတာ့ပါဘူးကြာ။ ဦးေလးကပဲ အရႈံးေပးပါတယ္။ ဘာျဖစ္လိုု႔လဲ မင္းသိလား”
“ဟင့္အင္း ဦးေလး၊ ေျပာပါဦး”
“အခုု ကိစၥက မင္းတိုု႔လူငယ္ေတြ လုုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥ။ လုုပ္ႏိုုင္တဲ့ ကိစၥ၊ ဆုုံးျဖတ္ႏိုုင္တဲ့ ကိစၥကြ။ ငါတိုု႔ လူၾကီးေတြ ၀င္ပါဖိုု႔ မလိုုဘူး။ မဟုုတ္ဘူးလား။ ဦးေလး ေျပာတာ။ ကဲ - ဒီေတာ့ မင္းၾကိဳက္တာကိုု မင္းဘာသာ စိတ္ၾကိဳက္ေရြးေပေတာ့။ ဟား ဟား”
“ဟုုတ္ကဲ့၊ ေကာင္းပါျပီ ဦးေလရာ။ ဒါနဲ႔ ႏိုုင္ငံတကာမွေကာ အဲဒီလိုုမ်ဳိး ေခတ္အေျပာင္းအလဲေတြ၊ အစိုုးရအေျပာင္းအလဲေတြ၊ သမၼတ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အေျပာင္းအလဲေတြမွာ အထိမ္းအမွတ္တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုုတ္ေလ့ရွိသလား”
“ဟာ - ရွိပါျပီလားကြာ။ အမ်ားၾကီးေပါ့။ အဲဒါေတြထဲက ဒီဘက္ေခတ္မွာ ေကာင္းေကာင္းမွီလိုုက္ျပီး ဒိုု႔အာရွတိုုက္ထဲက ဦးေလးစိတ္ထဲမွာ မွတ္မွတ္သားသား ျဖစ္ေနမိတာကေတာ့ ဖိလစ္ပိုုင္ႏိုုင္ငံကြ။ အာဏာရွင္ေအာက္မွာ ႏွစ္အၾကာၾကီး ေနခဲ့ရတာကလဲ တိုု႔နဲ႔ တူတယ္။ လူထုုက တခဲနက္ျဖဳတ္ခ်ျပီး လူထုုၾကိဳက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကိုု တခဲနက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခဲ့တာလဲ တူတယ္။ ဒဲဒီေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ ပုုံေတြနဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္းေတြ အမ်ားၾကီး ထုုတ္ေ၀ခဲ့တယ္ကြ။ အဲဒီထဲက တခ်ဳိ႔ကိုု ငါ့တူ ဒီမွာၾကည့္။ ဒါေတြက သမတအသစ္ ကိုုရာဇန္ အကြီႏိုု (Corazan Aquino) ရဲ့ ပုုံေတြကိုု ဒီဇိုုင္းလုုပ္ျပီး ထုုတ္ေ၀ခဲ့တာ၊ ၁၉ ၈၆ တုုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီးမွာ ”
ပုုံ (၁)
ပုုံ (၂)
၁၉ ၈၆ ဇြန္ ၃၀၊ သမတသက္တမ္း ၆ ႏွစ္တၾကိမ္ လႊဲေျပာင္းျခင္း
“ဟာ … ခန္႔ခန္႔ျငားျငားနဲ႔။ အားရစရာၾကီးပါလား ဦးေလးရာ”
“ေနာက္တခါ ေတာင္အာဖရိက (south africa) ႏိုုင္ငံကိုု ၾကည့္ဦး။ မင္း - နယ္ဆင္မင္ဒဲလား (Nelson Mandela) ကိုု သိတယ္ မိုု႔လား။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုုဘယ္ဆုုရွင္ေလကြာ။ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါး ေထာက္က်ခံရျပီး ေထာင္က လြတ္လာေတာ့ အစိုုးရဖြဲ႔ႏိုုင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၉၃ မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုုဘယ္ဆုု ရရုုံမက ၁၉၉၄ မွာ သမၼတ ျဖစ္လာေတာ့ တိုုင္းသူျပည္သားေတြက ဂုုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားစြာနဲ႔ သမၼတသစ္ က်န္းသစၥာ က်ိန္ဆိုုပြဲအထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုုတ္ခဲ့ၾကတယ္ကြ။”
ပံုု (၄)
ပုုံ (၅)
၁၉၉၄ ေမလ ၁၀ ရက္ ေန႔ထုုတ္
“ဟာ ဒါဆိုု က်ေနာ္တိုု႔လည္း ထုုတ္သင့္တာေပါ့ေနာ္။ ထုုတ္ကိုု ထုုတ္ရမယ္”
“ေအးေပါ့ကြ။ ထုုတ္ရေတာ့မွာေပါ့။ ဒါမွ မင္းတိုု႔ ငါတိုု႔သမိုုင္းမွာ တာ၀န္ေက်တဲ့သူေတြ ျဖစ္ေတာ့မေပါ့”
“အေမစုု ဓာတ္ပုုံနဲ႔ေတာ့ ထုုတ္ခ်င္သား။ ဒါေပမယ့္ အေမစုုက အဲဒါကိုု ခြင့္ျပဳပါ့မလား၊ ဦးေလးရာ”
“ေအး။ အဲဒါေတာ့ ငါလည္း မေျပာတတ္ဘူးကြ။ မင္းတိုု႔ လူငယ္ေတြ စုုျပီး ေျပာၾကည့္ၾကေပါ့ကြာ။ တိုု႔တေတြရဲ့ ဆႏၵကိုုေတာ့ ျငင္းလိမ့္မယ္လိုု႔ ငါေတာ့ မထင္ပါဘူး။”
“တကယ္လိုု႔ အေမစုုက သေဘာတူျပီ ဆိုုပါေတာ့။ အဲဒီအခါက် ဘယ္လိုုဓာတ္ပုုံမ်ဳိး သုုံးရင္ ေကာင္းမလဲ ဦးေလး။ အေမစုု ခေမာက္ကေလးေဆာင္းထားတဲ့ ပုုံမ်ဳိးဆိုုရင္ မဆိုုးဘူး ထင္ပါတယ္ေနာ္။ ဒါမွ မဟုုတ္ …”
“ကဲ ၾကြ ၾကြ ငါတူ။ အဲဒါကိုုေတာ့ မင္းအေမစုုနဲ႔ ေတြ႔မွပဲေမးၾကည့္ေပေတာ့ေဟ့”