ေမာင္ေမာင္စုိး - ျမစ္ဆုံျပႆနာ - အပိုင္း (၁)

● ျမစ္ဆံုဆည္အစ
ျမစ္ဆုံဆည္တည္ေဆာက္ေရးအစသည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ဟသၤာတၿမိဳ႕၌ စိုးရိမ္ေရမွတ္အထက္ ၄၇ လကၼထိေရာက္ရွိလာၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ေရႀကီးျခင္း ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ ရွိဆည္တမံမ်ားက်ိဳးေပါက္ျခင္းျဖစ္ပြါးခ့ဲရာမွ ထိုစဥ္ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာန ဒု ညႊန္မွဴ းေဒါက္တာအုန္းျမင့္၏ ဧရာဝတီျမစ္ေရႀကီးမႈ အစီရင္ခံစာမွ အစျပဳသည္ဟု ဆိုရပါမည္။

ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ၌ တမံေပါင္း ၁၈၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ေျမနုကြၽန္းေပၚတြင္တည္ေဆာက္ထားၾကသည္ျဖစ္ရာ တမံမ်ားျမင့္ေလ ခံႏိုင္အားနဲေလျဖစ္ရာဧရာဝတီျမစ္ေရနိမ့္က်ေစရန္ ေရသုိေလွာင္သည့္စနစ္ကို စဥ္းစားခ့ဲၾကရသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဧရာဝတီ ျမစ္ေရႀကီးျခင္းကို ထိမ္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ ဧရာဝတီျမစ္ေပၚရွိ တန္ဖရဲအနီး၌လည္းေကာင္း၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေပၚ၌ ထမံသီအနီး၌ လည္းေကာင္း၊ ဆည္ေဆာက္၍ ျမစ္ေရထိမ္းသိမ္းရန္ စဥ္းစားတြက္ခ်က္ခ့ဲၾကသည္ဟုဆိုပါသည္။ ေဒါက္တာအုန္းျမင့္၏ အစီရင္ခံစာ၌ အခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ျပခ့ဲ့ေသာ္လည္း အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား မပါခ့ဲဟုဆိုပါသည္။

၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး (ဒီဇိုင္း) ဦးခင္ေမာင္ခ်စ္ႏွင့္ ဦးေဇာ္ဝင္းရွိန္တုိ႔မွ ဧရာဝတီျမစ္ဆုံ ဘက္စုံစီမံကိန္းကိုေရးဆြဲခ့ဲၾကသည္ဟု ယေန႔အျငိမ္းစားယူထားၿပီးေသာ ဥိီးခင္ေမာင္ခ်စ္က ေမာ္ကြန္းဂ်ာနယ္ႏွင့္အင္တာဗ်ဴး တြင္ေျပာၾကားခ့ဲသည္ကို ၂၀၁၆ ဧျပီလထုတ္ ေမာ္ကြန္းဂ်ာနယ္အမွတ္ ၃၄ တြင္ ေဖၚျပထားသည္ကိုေတြ႕ရွိရပါသည္။

တန္ဖရဲရြာအနီး၌ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေရးဆြဲရသည့္အေၾကာင္းရင္းမွာ တန္ဖရဲရြာအနီး၌ ေရဝင္ဧရိယာ ၁၆၀၀၀၀ စတုရန္းမိုင္ရွိၿပီး ေရစီးေရလာ ဧက ေပသန္း ၁၀၀ ရွိရာ တႏွစ္လွ်င္ ဧရာဝတီျမစ္၏ေရစီးေရလာ ဧက သန္း ၄၀၀ ခန္႔ရွိရာ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး ၏ေရစီးေရလာ ေလးပုံတစ္ပုံရွိသည့္ တန္ဖရဲအနီးကို ေရြးခ်ယ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးခင္ေမာင္ခ်စ္က ဆိုပါသည္။ အျခားေရ သုိေလွာင္အားေကာင္းေသာေနရာတခုမွာ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ေအာက္နား၌ရွိေသာ္လည္း ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ပါ ေရနစ္ျမႇဳပ္သြားမည္ျဖစ္သ ျဖင့္ ထည့္သြင္းေရြးခ်ယ္ျခင္း မျပဳခ့ဲၾကဟုဆိုပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေဒါက္တာအုန္းျမင့္၏အစီရင္ခံစာကို အေျချပဳၿပီး ေနာက္ထပ္တိုင္းတာ တြက္ခ်က္မႈျဖည့္စြက္၍ တန္ဖရဲရြာအနီး ဧရာဝတီျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကို ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာနမွေရးဆြဲခ့ဲၾကသည္။ အဆိုပါေရးဆြဲခ့ဲသည့္ စီမံကိန္းသည္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားေပၚမူတည္သည္ဟု ဆိုပါသည္။

၁။ ျမစ္ဆုံ၌ဆည္ေဆာက္ၿပီး ေရေလွာင္လိုက္လွ်င္ ဟသၤာၿမိဳ႕၌ ဧရာဝတီျမစ္ေရ ၄ ေပခန္႔ေလ်ာ့က်သြားၿပီး ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ေဒသ ေရႀကီးျခင္းကို ကာကြယ္နိုင္မည္။

၂။ ေႏြရာသီ ဧရာဝတီျမစ္ေရနဲခ်ိန္ ေဖဖဝါရီ မတ္လမ်ား၌ ဆည္ေရလႊတ္လွ်င္ ဧရာဝတီျမစ္ေရ ၄ ေပ မွ ၆ ေပထိ ျမင့္တက္ လာမည္ဟုဆိုပါသည္။

၃။ ေႏြမိုးေဆာင္း သုံးရာသီလုံး လ်ွပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ ဘယ္ညာႏွစ္ဖက္ရွိ စိုက္ပ်ိဳးဧက ၂ သန္းအတြက္ လွ်ပ္စစ္ေရတင္စနစ္ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးနိုင္မည္။

၄။ ေႏြရာသီ ျမစ္ေရနည္းခ်ိန္ ေရလႊတ္ေပးနိုင္သျဖင့္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ၌ ပင္လယ္ဆားငံေရဝင္ျခင္း Sea water intrusion ကို သက္သာေစမည္။

၅။ ေႏြမိုးေဆာင္း သုံးရာသီစလုံး လွ်ပ္စစ္မီဂါဝပ္ ၆၀၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္နိုင္မည္ ဆိုသည့္ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအေပၚ၌ အေျခခံ ေရးဆြဲခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာနအျငိမ္းစားညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္ခ်စ္က ဆိုပါသည္။

ဤစီမံကိန္းမွာ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာမွ ဆြဲထားေသာစီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတရုတ္တို႔တည္ေဆာက္ရန္ဆြဲထားေသာ ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္းႏွင့္ ကြာျခားမႈရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဆည္ေျမာင္းကေရးဆြဲေသာစီမံကိန္းအရ ဆည္အျမင့္မွာ လက္ရွိ တရုတ္တုိ႔ ေဆာက္ရန္ရည္ရြယ္သည္ထက္ ၁.၆  ဆမွ ၁.၈ အထိျမင့္နိုင္ၿပီး ကုန္က်စားရိတ္မွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈ ဘီလ်ံခန္႔ ကုန္က် နိုင္ကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအရအျဖစ္ေစ အတတ္ပညာအရျဖစ္ေစ တ႐ုတ္တနိုင္တည္းအကူအညီႏွင့္မရဘဲ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ နိုင္ငံ တကာမွ နည္းပညာအကူအညီမ်ား ရယူရန္လိုအပ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။

လက္ရွိ ျမစ္ဆုံတြင္ ေဆာက္မည့္ တ႐ုတ္တုိ႔၏ဆည္မွာ လွ်ပ္စစ္အားထုတ္ယူရန္အတြက္သာ ဒီဇိုင္းထုတ္ထားၿပီး အျမင့္ေပ နိမ့္၍ ကုန္က်စားရိတ္ ၃ ဘီလီယံခန္႔သာ ရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ဧရာဝတီျမစ္ေရႀကီးျခင္း ထိမ္းသိမ္းရန္စီမံခ်က္ ေႏြအခါ ဧရာဝတီျမစ္ေရတိမ္ျခင္းအတြက္ ေရစီးေရလာေကာင္းမြန္ေရးစီမံခ်က္မ်ား မပါဝင္သျဖင့္ သူအေနႏွင့္ တ႐ုတ္တုိ႔၏ ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္းအား ကန္႔ကြက္သည္ဟု ဦးခင္ေမာင္ခ်စ္က ဆိုပါသည္။

မည္သုိ႔ဆိုေစ ၂၀၀၆ မွစ၍ တရုတ္တုိ႔လက္တြင္းသုိ႔ေရာက္ရွိသြားေသာျမစ္ဆုံစီမံကိန္း၏ ကနဦးအစသည္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာန၏ဧရာဝတီျမစ္ေရႀကီးျခင္း အစီရင္ခံစာမွ အစျပဳသည္ဟုဆိုရေပမည္။ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာန၏ အစီ ရင္ခံစာသည္ စာရြက္ေပၚတြင္ရွိေနဆဲမွာပင္ တရုတ္တုိ႔က လက္ေတြ႕ေျခလွမ္းမ်ား လွမ္းလာခ့ဲၾကေတာ့သည္။

● CPI ႏွင့္ ျမစ္ဆုံ
တကယ္တမ္း ျမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္တည္ေဆာက္ေရးကို အေကာင္အထည္ေဖၚရန္ ဝင္ေရာက္လာသူကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ဆက္ဆံေရးေကာင္းၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္ ရင္းႏွီးမႈမ်ားစြာျပဳလုပ္ေနသူ တရုတ္အစိုးရပိုင္ CPI China Power Investment ကုမၸဏီမွျဖစ္သည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ MOU ထိုးခ့ဲၿပီးေနာက္ လုပ္ငန္းမ်ားစတင္ခ့ဲသည္။ ရွယ္ရာပိုင္ဆိုင္မႈအရ CPI မွ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျမန္မာအစိုးရမွ ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ Asia World ကုမၸဏီမွ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပိုင္ဆိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။

၂၀၀၆ မွစတင္ေသာ အဆိုပါစီမံကိန္း တြင္ ျမစ္ဆုံေရအားစီမံကိန္းတခုတည္းသာမက မလိချမစ္ေပၚရွိ မလိယန္ ေရအားလွ်ပ္ စစ္ ေမချမစ္ေပၚရွိခ်ီေဗြေရအားလွ်ပ္စစ္ ဝဆုတ္ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဖီဆာေရအားလွ်ပ္စစ္ ေခါင္လန္ဖူးေရအားလွ်ပ္စစ္ႏွင့္ ေယ နန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္တုိ႔အပါ စုစုေပါင္း ဆည္ ၇ ခုတည္ေဆာက္ၿပီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ယူမည့္ စီမံကိန္းႀကီးျဖစ္သည္။ အရန္အားျဖင့္ ခ်ီေဗြငယ္ဟုေခၚသည့္ ခ်ီေဗြေခ်ာင္းေပၚတြင္ေဆာက္မည့္ေရအားလွ်ပ္စစ္အငယ္တခုပါသည္။

တရုတ္တုိ႔အေနႏွင့္ ၂၀၀၆ MOU ထိုးၿပီးသည္ႏွင့္ ဆည္ေဆာက္မည့္ေနရာမ်ားေရြးခ်ယ္ျခင္း ေျမသားစမ္းသပ္ျခင္း ေရစီးေရ လာ တိုင္းထြာျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။ CPI အေနႏွင့္ အခိုင္အမာစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုနိုင္ရန္ ျမန္မာနိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒႏွင့္ အညီ ေရးဆြဲျပင္ဆင္ၿပီး နအဖအစိုးရ၏ ျပည္ထဲေရးကာကြယ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ စီမံကိန္း၊ သတၱဳတြင္း၊ သစ္ေတာ၊ ငါးလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ အလုပ္သမား၊ စက္မႈ ၁၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုးအပါ ဝန္ႀကီးဌာနအဆင့္ ၁၅ ခုအား စာခ်ဳပ္ပါအေၾကာင္း အရာမ်ားကို ခ်ျပရွင္းလင္းၿပီးခ်ဳပ္ဆိုခ့ဲသည္ဟု ဆိုပါသည္။

၂၀၀၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလက ျမန္မာလွ်ပ္စစ္၀န္းႀကီးဌာနနဲ႔ တ႐ုတ္ CPI ကုမၸဏီတုိ႔ MOU လက္မွတ္ထုိးပြဲ အခမ္းအနား (Photo : Burma Rivers Network)

CPI အေနႏွင့္ အဓိကထား၍ ေျမသားစမ္းသပ္တိုင္းထြာျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲသည့္ေနရာ ၃ ခုမွာ တန္ဖရဲရြာအနီး ျမစ္ ဆုံဆည္ ဆြမ္ပရာဘြမ္အနီးရွိ မလိချမစ္ေပၚရွိ မလိယန္ဆည္ ခ်ီေဗြအထက္ ေမချမစ္ေပၚရွိ ခ်ီေဗြဆည္တို႔ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ျမစ္ဆုံဆည္ႏွင့္ ခ်ီေဗြဆည္ေဆာက္လုပ္ရာတြင္လွ်ပ္စစ္ေထာက္ကူျဖစ္ေစရန္ ေမချမစ္အတြင္း စီးဝင္သည့္ ခ်ီေဗြေခ်ာင္းေပၚ တြင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ငယ္တစ္ခုတည္ေဆာက္ခ့ဲသည္။ အဆိုပါခ်ီ ေဗြေခ်ာင္းသည္ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ ေက်ာက္တိုင္ ၄ ရွိ ပန္ဝါေတာင္ၾကားမွ ျမစ္ဖ်ားခံစီးဆင္း၍ ခ်ီေဗြၿမိဳ႕အနီး၌ ေမချမစ္အတြင္းသုိ႔စီးဝင္သည္။ ခ်ီေဗြၿမိဳ႕အထက္တြင္ ခ်ီေဗြေရအားလွ်ပ္စစ္ကိုတည္ေဆာက္ခ့ဲရာ ၂၀၁၃ စက္တင္ဘာလတြင္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးခ့ဲသည္။

အဆိုပါခ်ီေဗြေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုငယ္မွအပ က်န္ ျမစ္ဆုံ၊ မလိယန္၊ ခ်ီေဗြေရ ဆည္ ၃ ခုမွာ ေျမသားစမ္းသပ္တိုင္းထြာျခင္း ေရစီးေရလာတိုင္းထြာျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္ သမတဦးသိန္းစိန္သက္တမ္းအတြင္း ၂၀၁၁ စက္တင္ဘာ၌ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းအား သူ၏သမတသက္တမ္းအတြင္း ရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း ေၾကျငာခ့ဲသည္။

ျမစ္ဆုံႏွင့္အတူတကြ ေဆာက္လုပ္ရန္လ်ာထားေသာ ဆည္ ၇ ခု၏အၾကမ္းျပင္းအေျခအေနမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။

● ျမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္
ျမစ္ႀကိီးနားအထက္ တန္ဖရဲရြာအနီး ေမခ မလိချမစ္ႏွစ္သြယ္ဆုံရာေအာက္ဖက္ ဧရာဝတီျမစ္အေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ျမစ္ဆုံဆည္သည္၂၀၀၉ ခုႏွစ္ CPI ၏တြက္ခ်က္ခန္႔မွန္းမႈအရ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၄၁၀၀ မဂၢါ၀ပ္ (4100 MW) ထြက္ရွိမည္ဟု ဆိုသည္။ (သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပိုင္းရရွိသည့္ ေလ့လာတိုင္းထြာခ် က္မ်ားအရ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၆၃၀၀ မဂၢါ၀ပ္ (6300 MW )ထြက္ရွိနိုင္သည္ဟု CPI မွတာဝန္ရွိသူမ်ားက ၂၀၁၅ ေအာက္တိုဘာလတြင္ အတည္ျပဳေျပာၾကားထားပါသည္။)

ျမစ္ဆုံဆည္တည္ေဆာက္ရာတြင္ ေရေအာက္ေရာက္ရွိသြားမည့္ ေရျမဳပ္ေဒသမွာ ၆၄၇၈၄ ဧက (ဝါ) ၂၆၂၃၈ ဟက္တာ ရွိ မည္ျဖစ္သည္။ ျမစ္ႀကီးနား ပူတာအိုကားလမ္းေပၚရွိ တန္ဖရဲႏွင့္ တိန္ယန္ဇြပ္ၾကား  ၄၈ ကီလုိရွိ လမ္းပိုင္းသည္လည္းေကာင္း၊  ျမစ္ႀကီးနား- ခ်ီေဗြကားလမ္းေပၚရွိ ေခ်ာင္းဆုံတဝိုက္လမ္းပိုင္း ၆၄ ကီလုိ ခန္႔သည္လည္းေကာင္း၊ ေရနစ္ျမႇဳပ္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ထိုေရျမဳပ္ဧရိယာမ်ား ရြာေပါင္း ၄၇ ရြာအထိလူမႈဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိမည္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါေရျမဳပ္ေဒသတြင္ က် ေရာက္သည့္ ရြာေပါင္း ၃၀ အိမ္ေျခေပါင္း ၅၀၀၀ မွ လူဦးေရ ၈၀၀၀ အားေျပာင္းေရႊ႕ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ဧက  ၁၈၀၀၀ ခန္႔ရွိမည့္ သဘာဝသစ္ေတာမ်ား သဘာဝရင္းျမစ္မ်ား အားလုံး ေရေအာက္ေရာက္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ျမစ္ဆုံဆည္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးပါက အဓိကအားျဖင့္ ျမစ္ဆုံတဝိုက္ႏွင့္ျမစ္ႀကီးနား ခ်ီေဗြကားလမ္းေပၚရွိ ေခ်ာင္းဆုံတဝိုက္တြင္ အလ်ား ၁၂ မိုင္၊ အနံ ၁၀ မိုင္နီးပါးရွိ ေရအိုင္ႀကီး ၂ ခုေပၚထြက္လာမည္ျဖစ္သည္။

ဤသုိ႔ျဖင့္ ျမန္မာျပည္အတြက္လည္းေကာင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြက္လည္းေကာင္း၊ အထင္ကရျဖစ္သည့္ ေမခ မလိခ ျမစ္ ဆုံႏွင့္ သူ၏ သဘာဝအထိမ္းမွတ္လကၡဏာသည္လည္း ထာဝရေပ်ာက္ဆုံးသြားမည္ျဖစ္သည္။

အတိတ္၊ မ်က္ေမွာက္၊ ပစၥဳပၸန္ကာလထိတုိင္ ျမန္မာျပည္၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေနဦးမည့္ ဧရာ၀တီအလွ (Photo : www.galenfrysinger.com)

● လာဆာ (မလိယန္) ေရအားလွ်ပ္စစ္
လာဆာ ေခၚ မလိယန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ေဆာက္လုပ္မည့္ေနရာသည္ မလိချမစ္အား ပိတ္ေဆာက္မည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ျဖစ္ သည္။ ဆြမ္ပရာဘြမ္ၿမိဳ႕အနီးရွိ မလိယန္တြင္တည္ရွိသည္။ ျမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္အထက္ ၁၄၄.၂ ကီလိုမိုင္ အကြာတြင္ရွိ သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ CPI ၏ေလ့လာတြက္ခ်က္မႈအရ မလိယန္ေရအားလွ်ပ္စစ္မွ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၁၉၄၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး ထိုဆည္တည္ေဆာက္ၿပီးျဖစ္ေပၚလာမည့္ ေရျမႇဳပ္ေဒသမွာ ၆၀၆၂၇ ဧက (ဝါ) ၂၄၅၅၄ ဟက္တာ ရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထိုဆည္ေဆာက္ၿပီးပါက ေရကန္ႀကီး ၄ ခုခန္႔ ျဖစ္ေပၚလာမည္ျဖစ္ၿပီး အႀကီးဆုံးကန္ႀကီးမွာ မလိယန္တဝိုက္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာ မည္ျဖစ္သည္။

မလိယန္ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆည္ေၾကာင့္ အဓိက ေရျမဳပ္သြားမည့္ရြာႀကီးမွာ ကခ်င္လုူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ၾကသည့္ ဆြတ္ပီယန္ရြာ ႀကီးျဖစ္သည္။ အိမ္ေျခ ၂၀၀ ႏွင့္ လူဦးေရ ၁၂၀၀ ခန္႔ရွိသည့္ ဆြတ္ပီယန္ရြာႀကီးသည္ မလိခ ျမစ္ေဘးတေလ်ာက္ လယ္ဧက ၁၀၀ ခန္႔ပိုင္ဆိုင္ၿပီး အနီးတဝိုက္ရြာမ်ားကိုပါ ရိကၡာဖူလုံေစသည့္ရြာႀကီးျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အိမ္ေျခ ၂၀ ခန္႔ရွိေသာ ဖုန္းအင္ႏွင့္ နန္႔စီယန္ရြာမ်ားကိုပါ နစ္ျမႇဳပ္ေစမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ျမစ္ႀကီးနားပူတာအိုကားလမ္းပိုင္းရွိ ဆြတ္ပီယန္အပိုင္းကိုပါ ေရနစ္ ျမႇဳပ္ေစမည္ျဖစ္သည္။

● ခ်ီေဗြေရအားလွ်ပ္စစ္
ခ်ီေဗြေရအားလွ်ပ္စစ္သည္ ေမချမစ္ေပၚ၌ တည္ရွိသည္ ။ ေမချမစ္သုိ႔ ခ်ီေဗြေခ်ာင္း ေပါင္းစီးဝင္ေရာက္ရာေနရာ၏ အထက္ ၂၀ ကီလိုမိုင္အကြာတြင္ရွိသည္။၂၀၀၉ ခုႏွစ္ CPI ၏ တိုင္းထြာခ်က္မ်ားအရ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၂၈၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး ေရျမဳပ္ဧရိယာမွာ ၇၉၃၅ ဧက (ဝါ) ၃၂၁၄ ဟက္တာ ခန္႔ရွိမည္ျဖစ္သည္ ။ ေရျမႇဳပ္ဧရိယာတြင္း ပါသြားမည့္ ရြာမ်ားမွ ေကာင္းလ၊ ဖလ၊ မန္တုန္စသည့္ စုစုေပါင္း အိမ္ေျခ ၁၅ အိမ္ခန္႔ရွိမည့္ လခ်ိတ္ႏွင့္ ေလာ္ေဝၚ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားေနထိုင္သည့္ ရြာမ်ားျဖစ္သည္။

● ဝဆုတ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္
ေမချမစ္ေပၚတြင္ရွိသည္။ ပန္ဝါအထူးေဒသ ကန္ဖန္ၿမိဳ႕နယ္၏ အေနာက္ဖက္ တည့္တည့္တြင္ရွိသည္။ ၂၀၀၉ CPI ၏တိုင္း ထြာခ်က္အရ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၈၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ေရျမဳပ္ ဧရိယာ ၁၂၂၉ ဧက (ဝါ) ၄၉၈ ဟက္တာ ရွိမည္။ ေလာ္ေဝၚ လာခ်ိတ္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ေနထိုင္ရာ ရြာ ၃ ငယ္ခန္႔ ေရနစ္ျမႇဳပ္မည္။

● ဖီဆာ ေရအားလွ်ပ္စစ္
ေမချမစ္ေပၚတြင္တည္ရွိသည္။ ဝဆုတ္ႏွင့္ ေခါင္လန္ဖူးၾကားတြင္ရွိသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ CPI ၏ တိုင္းထြာခ်က္အရ လွ်ပ္စစ္ ဓါတ္အား ၂၀၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ေရျမႇဳပ္ဧရိယာ ၁၇၀၃ ဧက (ဝါ) ၆၉၀ ဟက္တာ ရွိသည္။

● ေခါင္လန္ဖူးေရအားလွ်ပ္စစ္
ပူတာအိုခရိုင္ ေခါင္လန္ဖူးၿမိဳ႕အနီး ေမချမစ္ေပၚတြင္ရွိသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ CPI ၏တိုင္းထြာခ်က္အရ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား၂၇၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိမည္ျဖစ္ၿပီး ေရျမဳပ္ဧရိယာ ၅၉၄၈ ဧက (ဝါ) ၂၄၀၉ ဟက္တာ ရွိသည္။ ေခါင္လန္ဖူး ေရအားလွ်ပ္စစ္ေဆာက္ မည့္ေနရာသည္ ေခါင္လန္ဖူးၿမိဳ႕နယ္ ဆန္ခြန္ခ်က္ရြာအနီး ေမချမစ္ႏွင့္ အဆန္းတီေခ်ာင္းဆုံရာအနီး၌ ရွိသည္။ ေပ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ျမင့္ေသာ အီေမာဘြမ္ေတာင္၏ ေရေဝေရလဲေဒသျဖစ္သည္။ ရီဒန္၊ မဂါတ စသည့္ ရဝမ္ေက်းရြာငယ္ ၂ ခု ေရနစ္ျမႇဳပ္ နိုင္ပါသည္။

● ယီနန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္
ယီနန္ေရအားလွ်ပ္စစ္သည္ ပူတာအိုခရိုင္ ပန္နန္ဒင္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ အလိေအာင္ရြာအနီး ေမချမစ္ႏွင့္ထရံုေခ်ာင္းဆုံရာအနီး၌ ရွိ သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္CPI ၏တိုင္းတာခ်က္အရ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၁၂၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထြက္ရွိနိုင္ၿပီး ေရျမဳပ္ဧရိယာ ၂၂၆၅ ဧက (ဝါ) ၉၁၇ ဟက္တာ ရွိနိုင္သည္။ ဆည္ေဆာက္လုပ္ၿပီးပါက ပန္နန္ဒင္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲအတြင္းရွိ ရဝမ္ လီဆူး ႏွင့္ ထ႐ုန္ ေက်းရြာမ်ား ျဖစ္ေသာ အလိေအာင္မုန္းဒုန္၊ ထြန္ဂိုယင္၊ ဂမ္ဂို စသည့္ရြာမ်ား ေရနစ္ျမႇဳပ္နိုင္သည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။