ေမာင္ေမာင္စိုး - တိုင္းရင္းသားအေရး တိုင္းရင္းသားအေတြး -အပိုင္း ( ၁ )

(မိုုးမခ) ေမ ၁၈၊ ၂၀၁၆

တိုင္းရင္းသားအေရးကို ေျဖရွင္းမည္ဆိုလ်င္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ဘဝခံစားခ်က္ သူတို႔၏အေတြးမ်ားကို နားလည္သိျမင္ေအာင္ႀကိဳးစားၾကရန္ လိုအပ္ေပသည္။ တိုင္းရင္းသားတို႔၏လက္ေတြ႔ဘဝ ခံစားခ်က္ ရင္မွဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားကို ျမင္ေအာင္မၾကည့္ဘဲ ထိုဘဝ ထိုခံစားခ်က္မ်ားမွ စီဆင္းလာသည့္ သူတို႔ အေတြးမ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္းမရွိဘဲေျဖရွင္းရန္ ခက္္ခဲေပလိမ့္မည္။

ျပႆနာတခုအေၾကာင္းအခ် င္းအရာတခုအား အကဲျဖတ္သုံးသပ္ရာတြင္ ယင္းျပႆနာ၏ဇစ္ျမစ္ ျပႆနာေပၚလာေစသည့္ ေစ့ေဆာ္မႈျပႆနာတြင္ ျပႆနာတြင္ပါဝင္ဘက္ေပါင္းစုံကို သုံးသပ္ ေစ့ငုမွသာ ျပႆနာအေၾကာင္းအခ်င္းအရာကို မွန္ကန္စြာ သုံးသပ္အေျဖရွာႏိုင္မည္။ ထိုသုိ႔မဟုတ္ဘဲ ေယဘူယ်ေကာက္ခ် က္ ေယဘူယ်ဆန္ေသာ သေဘာတရားမ်ားႏွင့္ ျပႆနာကိုၾကည့္ျမင္ ေျဖရွင္း ပါက ေျဖရွင္း၍ မရႏိုင္ေပ။

တိုင္းရင္းသားျပႆနာက့ဲသုိ႔ ရွည္လ်ားေသာဇစ္ျမစ္ရွဳတ္ေထြးေသာ သမိုင္းေၾကာင္းရွိသည့္ ျပႆနာႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပသနာတခုခ်င္းအရ ထူးျခားခ်က္မ်ားကို ေဝဖန္သုံးသပ္ႏိုင္မွ တိုင္းရင္းသားတို႔ခံစားခ်က္ ထိုခံစားခ်က္မ်ားျဖစ္ေပၚလာေစသည့္ အေျခအေနမ်ားကို မွန္ကန္စြာၾကည့္ျမင္သုံးသပ္မွ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေပမည္။

"ဗမာစကားေျပာသံမၾကားခ်င္ဘူး"တိုင္းရင္းသားတဦးက ဗမာစကားေျပာသံမၾကားခ်င္ဟုဆိုပါက ေယဘူယ် သုံးသပ္ပါက လူမ်ဳိးေရးအရ အစြန္းေရာက္သည္ဟု သုံးသပ္ၾကေလ့ရွိသည္။ ထိုစကားကို တိုင္းရင္းသား ကေလးငယ္တဦးက ေျပာဆိုသည္ဟုဆိုပါက မသိနားမလည္ဟု ေယဘုယ် ေကာက္ခ်က္ခ် ၾကမည္သာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ထိုစကားမည္သုိ႔ေသာ အေျခအေနတြင္ ထြက္ေပၚလာသည္ကို စူးစမ္းၾကည့္ပါမွ အေျဖမွန္ကိုရႏိုင္ေပမည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာစစ္ဖက္ႏွင့္ KIA တို႔တေက်ာ့ျပန္စစ္ပြဲျဖစ္ပြားသည့္အခါ ေဒသခံကခ် င္လူမ်ဳိးမ်ားစြာ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းဟု ေခၚဆိုၾကသည့္စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ဗန္းေမာ္ေဒသရွိ မိုင္းေခါင္စခန္းသည္ ကခ်င္စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမ်ားထဲကတခုျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁ တေက်ာ့ျပန္စစ္ပြဲျဖစ္ကထဲက မိုင္းေခါင္စခန္းသို႔ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ စတင္ေရာက္ရွိခ့ဲသည္။ တဖက္က အပစ္ရပ္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားလုပ္ႏိုင္ေသာ္လည္း အဆိုပါ စစ္ေဘးေရွာင္ဆိုသည့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားမိမိအိုးအိမ္သုိ႔ မျပန္ႏိုင္ခ့ဲေပ။

၂၀၁၁ ကထဲေရာက္လာသူမ်ား မျပန္ႏိုင္မီပင္ ၂၀၁၅ အတြင္ ထပ္မံတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္ထပ္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ ၂၀၀ ခန္႔ေရာက္ရွိလာသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ မိုင္းေခါင္စခန္းသုိ႔ သတင္းယူရန္ သြားၾကသည့္သတင္းေထာက္မ်ား၏ ျမန္မာစကား ေျပာသံ ၾကားရေသာအခါ အနီးတြင္ရွိေသာ ကေလးတဦးက "ဗမာစကားေျပာသံမၾကားခ်င္ဘူး "ဟု ကခ်င္စကားျဖင့္ စူးစူးဝါးဝါးေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုကာ ထြက္သြားသည္ကို ေတြ႔လိုက္ရသည္ဟု ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္၏ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကိုေတြ႔ရသည္။

တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ ႀကီးျပင္းလာေသာကေလးငယ္တစ္ဦးအဖို႔ဆိုလွ်င္ ထိုေဒသထိုေရေျမတြင္ သူတို႔ကခ်င္စကားေျပာေက်းရြာမ်ားတြင္ရွင္သန္ႀကီးျပင္းလာသည္။ သူတို႔ေတာေတာင္ သူတို႔ေမြးရပ္ သူတို႔ရပ္ရြာမ်ားတြင္ သူတို႔လြတ္လပ္စြာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာႀကီးျပင္းလာခ့ဲၾကသည္။ သူတို႔စာသင္ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ေသာ ဆရာမေလးမ်ားသည္လည္း ကခ်င္ဆရာမေလးျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ရြာတြင္၎ အိမ္တြင္၎ ေက်ာင္းတြင္၎ ကခ်င္လိုေျပာဆိုႀကီးျပင္းလာၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။

ထိုစဥ္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားသည္ ။ ျမန္မာစကားေျပာေသာ အစိုးရစစ္တပ္မ်ားဝင္ေရာက္လာသည္။ သူတို႔စစ္ေဘးလြတ္ရာထြက္ေျပးရသည္။ ဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ေရာက္သည္။ သူတို႔အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႔ထားခ့ဲရသည္။ သူတို႔၏စိုက္ခင္းမ်ား သူတို႔ေမြးျမဴ ထားေသာ အိမ္ေမြးတိရ စၦာန္မ်ား ဆုံးရွံဳးခ့ဲရသည္။ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေသာ္လည္း သူတို႔အိမ္ျပန္ခြင့္မရ။ စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းဟုဆိုသည့္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားရွိ တဲငယ္မ်ားတြင္ ၾကပ္တည္းဆင္းရဲစြာေနၾကရသည္။ ျမန္မာစစ္ဖက္မွတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားက သူတို႔ရြာမ်ားတြင္ တပ္စြဲ ထားၾကသည္။ သူတုိ႔လူမ်ဳိးမ်ား သူတို႔ဘာသာ စကားေျပာၾကားကာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာေနထိုင္ခ့ဲၾကေသာ လူမႈ ဘဝသည္ ျမန္မာစကားေျပာေသာ အစိုးရစစ္တပ္မ်ား ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ဆိတ္သုဥ္းသြားခ့ဲရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ကခ်င္ကေလးငယ္မ်ားအဖို႔ ျမန္မာစကားေျပာသံမ်ား ၾကားရၿပီးေနာက္ သူတို႔၏ ေပ်ာ္ရႊင္စရာဘဝမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည္ျဖစ္ရာ သူတို႔ျမန္မာစကားေျပာသံ မၾကားခ်င္ၾကေပ။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္လည္း ထိုကေလးငယ္မ်ား မွားေနသည္ဟု ေျဖာင့္ဖ်၍ရႏိုင္မည္လည္း မဟုတ္ေပ။

ဤသည္ကားလက္ေတြ႔ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႔ဘဝျဖစ္သည္။ ျပႆနာ၏ဇစ္ျမစ္လည္း ျဖစ္သည္။ တဖက္ကမူ ဤအခ်င္းအရာသည္ ဗမာတမ်ဳိးသားလုံးႏွင့္ဆိုင္သည့္ကိစၥမဟုတ္ စစ္ပြဲေၾကာင့္ တန္းတူညီမွ်မႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ဟူ၍ သေဘာတရားအရ ရွင္းလင္းေျပာဆိုႏိုင္ပါသည္။ သေဘာတရားအရကား ျငင္းပယ္ရန္မရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္ လက္ေတြ႔ႏွင့္သေဘာတရားသည္ ကြာဟေန တတ္သည္ကိုေတာ့ နားလည္ရန္လိုအပ္ေပသည္။

"ဗမာလာၿပီ "
ျမန္မာစစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္ လက္ရွိ အစိုးရစစ္တပ္ဟု ေခၚသည္ပင္မႏွစ္သက္ၾကေခ်။ တရားဝင္ "တပ္မေတာ္ "ဟုေခၚေဝၚေစလိုသည္။ အစိုးရစစ္တပ္ဆိုသည္ပင္ မႏွစ္ၾကေခ် ။ ျမန္မာစစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္ လက္ရွိအစိုးရစစ္တပ္အား တခုတည္းေသာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဟုရပ္ခံၾကသည္။ မီဒီယာႏွင့္လႊတ္ေတာ္တို႔၌ တပ္မေတာ္ဟုသာ တရားဝင္အသုံးျပဳၾကရန္ ရည္ညႊန္းေျပာဆိုၾကသည္။

ဤေနရာ၌ လက္ရွိအစိုးရစစ္တပ္သည္ တခုတည္းေသာျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဟုတ္မဟုတ္ ႏိုင္ငံေရးအရ မတူေသာအျမင္မ်ား ရွိၾကသည္။ ဤေနရာတြင္ ဤအခ်က္ကို အဓိကေဆြးေႏြးလိုျခင္း မရွိပါ။ လက္ေတြ႔ျဖစ္ပ်က္ေနသည္မ်ားကို ေထာက္ျပလိုျခင္းသာ လိုရင္းျဖစ္ပါသည္။

လက္ရွိ ျမန္မာစစ္ဖက္ႏွင့္ အျပန္အလွန္တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ေဒသခံမ်ားအေနႏွင့္ အစိုးရစစ္တပ္အား မည္သုိ႔ေခၚေဝၚၾကပါသနည္း ။ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ မဆိုထားႏွင့္ အစိုးရစစ္တပ္ ဝါ စစ္တပ္ ဝါ ဗမာစစ္တပ္ဟူ၍ပင္ မေခၚေဝၚၾကပါ။ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ျမန္မာစစ္ဖက္မွ စစ္ေၾကာင္းမ်ား ဝင္ေရာက္လာပါက ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကခ်င္စကားျဖင့္ "ျမင္ ဆာဝါဆိုင္ "ဟာဆိုမည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ရွမ္းစကားျဖင့္ "မန္ မားေရာက္ဝ္ "ဟုဆိုမည္။ ကိုးကန္႔ေဒသတြင္ တရုတ္စကားျဖင့္ "ေလာက္ျမင္ လိုင္ေလာ "ဟုဆိုမည္။ အဓိပၸာယ္ကားအတူတူပင္ျဖစ္သည္။ "ဗမာလာၿပီ "ဟုဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုသုိ႔ ေခၚေဝၚသုံးႏႈန္းျခင္းကို ပအိုဝ္ေဒသတြင္လည္းေတြ႔ႏိုင္သည္။ ဝ ေဒသ အခါေဒသ ကရင္နီေဒသ ကယန္းေဒသ ကရင္ေဒသ မြန္ေဒသရခိုင္ေဒသတို႔တြင္လည္း သူတို႔၏ ဘာသာစကားႏွင့္ ဤသုိ႔ပင္ဆိုသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။ ၾကားသိႏိုင္ပါသည္။ ဤသုိ႔လူမ်ဳိး ေရးလကၡဏာႏွင့္ေခၚေဝၚ သုံးစြဲျခင္းသည္ မွားယြင္းသည္ဟုဆိုနိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ ္ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတိ့ုစိတ္ထဲစြဲ၍ ေခၚေဝၚသုံးစြဲေနသည့္ ေဝါဟာရျဖစ္သည္ဆိုသည္ ကိုေတာ့ မလြဲမေသြ အသိအမွတ္ျပဳေပမည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ယေန႔တိုင္ ေဒသ
ခံတိုင္းရင္းသားမ်ား ေခၚေဝၚသုံးစြဲခ့ဲၾကသည္။ ထိုသုိ႔ေခၚေဝၚသုံးစြဲျခင္းႏွင့္အတူ တိုင္းရင္းသားလူထုအေနႏွင့္ လက္ရွိအစိုးရစစ္တပ္ကို ျပည္ေထာင္စုစစ္တပ္ ၎တို႔တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ကိုယ္စားျပဳသည့္စစ္တပ္ဟုမျမင္ၾကေပ။ ဗမာလူမ်ဳိးကိုသာ ကိုယ္စားျပဳ သည့္ ဗမာစစ္တပ္ဟုျမင္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ဤသုိ႔ေခၚေဝၚသုံးစြဲျခင္းသည္၎ ဤသုိ႔ၾကည့္ျမင္ျခင္းသည္၎ မွားယြင္းသည္ဟုဆိုေကာင္းဆိုနိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ မွားသည္ မမွားသည္က ျပႆနာ၏ ဘက္တဘက္ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ေခၚေဝၚသုံးစြဲၾကည့္ျမင္ေနသည္က ျပႆနာ၏ အျခားဘက္ျဖစ္သည္။ တည္ရွိေနသည့္ ျပႆနာ၏ဘက္တိုင္းကို မွန္ကန္စြာၾကည့္ျမင္သုံးသပ္ပါမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါ မွ ျပႆနာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ေျဖရွင္းႏိုင္ေပလိမ့္မည္။

စစ္ေဘးဒုကၡသည္
ယခုေတာ့ စစ္ေဘးေရွာင္ဟုဆိုၾကသည္။ တကယ္ေတာ့ ထိုသူမ်ားသည္ စစ္ေဘးေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ေနသူမ်ားသက္သက္ဟု ယူဆ၍မရေပ။ စစ္ေဘးေၾကာင့္ အတိဒုကၡေရာက္ ေနသူမ်ားျဖစ္ၾကရာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ဟုဆိုမွသာမွန္ကန္ေပလိမ့္မည္။ အဆိုပါ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားသည္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ မိမိတို႔အေျခခ်ေနထိုင္ရာေဒသကို စြန္႔ခြာခ့ဲရသူမ်ားျဖစ္သည္။ မိမိတို႔၏အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႔ခြာၿပီး အမ်ားစုမွာ ျဖစ္ကတတ္ဆန္းေဆာက္ထားသည့္ ခိုင္မာမႈမရွိသည့္ မိုးမလုံ ေလမလုံအိမ္မ်ားတြင္ ေနျကရသူမ်ားျဖစ္သည္။ သူတိ႔ုသည္ သူတို႔၏စိုက္ခင္းမ်ား အိမ္ေမြးတရိစၧာန္မ်ားကို စြန္႔ခ့ဲရသူမ်ား ျဖစ္သည္။ သူတိ့ုအိုးအိမ္မ်ား အိမ္အသုံးအေဆာင္မ်ားသည္ ပ်က္စီးဆံုးရွံဳး းခ့ဲရသူမ်ားျဖစ္သည္။ အိမ္မ်ားရြာမ်ား တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း မီးေလာင္ဆုံးရွံဳးခ့ဲရသူမ်ားျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထိုသူတို႔သည္ စစ္ေရွာင္ရံု သက္သက္သာမဟုတ္ စစ္ေၾကာင့္ ဒုကၡႏွင့္ရင္ဆိုင္ရသူမ်ားျဖစ္သည္။

လက္ရွိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းမွ မည္သည့္အခ်ိန္ အိမ္ျပန္ရမည္ကိုမသိၾကေသးသူမ်ားျဖစ္သည္။ သူတိ့ု၏ လူမႈေရး စီးပြားေရးက်န္းမာေရးအခြင့္အေရးမ်ားဆုံးရွံဳးေနၾကသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကခ်င္စစ္ေဘးဒုကၡသည္ တစ္သိန္းေက်ာ္ရွိသည္။ ၂၀၁၁ မွ ယခုခ်ိန္ထိ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ခ့ဲၿပီျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ေအာက္တိုဘာ ႏိုဝင္ဘာအတြင္း ရွမ္းျပည္အလယ္ပိုင္းဝမ္ဟိုင္းေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ ေသာင္းနွင့္ခ်ီ၍ ရွိခ့ဲသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ ဟိုက္ပါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ လူဦးေရ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိေသးသည္။ 13/5/2016 က ရွမ္းျပည္ အလယ္ပိုင္း ေက်ာက္မဲအေနာက္ေတာင္ဖက္ ပုန္ဝိုးေဒသတြင္ ျမန္နာစစ္ဖက္ႏွင့္ SSPP/ SSA တပ္ဖြဲ႔မ်ား ျပင္းထန္စြာတိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး ေဒသခံ ၅၀၀ ခန့္ေနာင္ပိန္ႏွင့္ ေက်ာက္မဲဖက္သုိ႔ တိမ္းေရွာင္ ထြက္ေျပးလာခ့ဲရသည္ဟုဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ၂၀၁၅ နိုဝင္ဘာမွစ၍ TNLA တအန္းပေလာင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ RCSS ရွမ္းေတာင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တို႔ၾကား လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားရာသီေပါ ေက်ာက္မဲ နမ့္ခမ္းနန္႔ဖတ္ကာေဒသမ်ားတြင္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အေရအတြက္မွာ ေထာင္အခ်ဳိ႔ ရွိလာၿပီး တိုက္ပြဲအရွိန္ေလ်ာ့သြားလွ်င္ အိမ္ျပန္ၾကၿပီး တိုက္ပြဲအရွိန္ျပန္ျမင့္ လာလ်င္ ျပန္ေျပးလာၾကရာ ဒုကၡသည္အေရအတြက္မွာ အတိုးအေလ်ာ့ရွိေနေသာ္လည္း လက္ရွိအေျခအေနတြင္ လူဦးေရေထာင္အခ်ဳိ႕ရွိေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၆ ဧၿပီလတြင္းမွ စတင္သည့္တိုက္ပြဲႏွင့္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္အထိရွိလာၿပီး ထပ္၍ တိုးလာဖြယ္ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထို႔ျပင္ ရခိုင္ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ဳိ႕တြင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားေနၿပီး ေသဆုံးသူမ်ားလည္း ရွိေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ၂၀၁၅ ႏွစ္ဆန္းက ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ကိုးကန့္စစ္ပြဲေျကာင့္ ထြက္ေျပးခ့ဲရသည့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အခ်ဳိ႕မွာ ယခုတိုင္ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ရွိေနဆဲၿပီး တရုတ္တို႔မွ ၎တို႔ပိုင္နက္မွ ထြက္ခြာရန္ ဖိအားေပးေနေၾကာင္း သတင္းမ်ား ရရွိပါသည္။ ထို႔အျပင္ ကရင္ ကယား မြန္ျပည္နယ္မ်ား မွ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ တစ္သိန္းခြဲခန္႔မွာ ထိုင္းနိုင္ငံအတြင္းေရာက္ရွိေနၿပီး ယေန႔တိုင္ ဌာေနသုိ႔မျပန္ႏိုင္ေသးေပ။ တတိယႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔ ၆၀၀၀၀ ခန္႔ေရာက္ရွိသြားၿပီး က်န္ရွိသည့္ တစ္သိန္းခြဲခန္႔အားလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ေနရပ္သုိ႔ဖိအားေပး ျပန္မလႊတ္၍ ေတာ္ေသးသည္ဟု ဆိုရေပမည္။

အဆိုပါစစ္ေဘးဒုကၡသည္အမ်ားတကာ့အမ်ားစုႀကီးမွာ ေဒသခံတိုင္း ရင္းသားအမ်ားစုႀကီးျဖစ္သည္။ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူျမန္မာအနည္းငယ္သာ ပါသည္။ ထိုစစ္ေဘးဒုကၡသည္တိုင္းရင္းသားတို႔၏ လူမွဳေရး စီးပြားေရး က်န္းမာေရး ပညာေရးအေျခအေန ပ်က္ျပားရမႈ လူမႈဘဝမတည္ၿငိမ္မႈတို႔ေၾကာင့္ သူတို႔ စိတ္ဝယ္ နားက်ည္းမႈမုန္းတီးမႈ လက္တုန္႔ျပန္လိုမႈယုံၾကည္မႈေပ်ာက္ဆံုးမႈတို႔ ေပၚေပါက္ လာေနသည္ကို ဂရုျပဳရန္ လိုအပ္သည္။ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ မေရာက္ေသာ္လည္း မိမိလူမ်ဳိးမ်ား ဒုကၡေရာက္ေနသည္ကိုမၾကည့္မျမင္ရက္သည့္ စိတ္ခံစားမႈမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစိတ္အစဥ္သုိ႔ ကူးစက္ ပ်ံ႕လြင့္ေနသည္ကို ဂရုျပဳရန္လိုသည္။

၂၀၁၅ မိုင္းေခါင္ စခန္းသုိ႔သြားေရာက္ခ့ဲသည့္ဧရာဝတီသတင္းေထာက္နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္အရ ထိုစခန္းရွိ ကခ်င္ကေလးငယ္မ်ားစိတ္ဓာတ္အေျခအေနကိုေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။ မိုင္းေခါင္စခန္းတြင္ ယာယီဖြင့္လွစ္ထားသည့္ စာသင္ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ၾကားေပးေနေသာ ကခ်င္ဆရာမေလးမ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ ကခ်င္ကေလးငယ္မ်ား၏စိတ္ခံစားခ်က္အရ စာသင္ၾကားစိတ္ထက္ အရြယ္ေရာက္လ်င္ ရွန္လြတ္ဖ်င္လာ ေခၚ KIA တပ္သာ လုပ္ရန္ စိတ္ထဲတြင္ ေမွ်ာ္မွန္းေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ကေလးငယ္ စိတ္ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားမွ နားက်ည္းမႈမုန္းတီးမႈ လက္တုံ႔ျပန္လိုမႈမ်ားကိုဆယ္ႏွစ္သားအရြယ္ကေလးငယ္မ်ားတြင္ပင္ အျမစ္တြယ္ေနၿပီဟုဆိုရမည္။ လူႀကီးမ်ားကေတာ့ သူတို႔၏စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားကို ေလးငယ္မ်ားက့ဲသုိ႔ ေဖာ္ျပလိမ့္မည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။

ျပည္မႏွင့္စစ္ပြဲ
ျပည္မဟုဆိုၾကသည့္ တိုင္း ၇ တိုင္းတြင္ တနသၤာရီတိုင္းမွအပ က်န္းတိုင္းမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား မျဖစ္သည္မွာ အတန္ၾကာခ့ဲၿပီျဖစ္သည္။ ၁၉၇၅ မွစ၍ ဆိုလွ်င္ အႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ခ့ဲၿပီဟုဆိုရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္မကလူမ်ားအတြက္ စစ္ေဘး စစ္ဒဏ္သည္ လက္ေတြ႔မခံၾကရေပ။

တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ကို ယေန႔တိုင္ ခံစားေနရသည္။ ေသေၾကဒဏ္ရာရမႈမ်ား ရွိသည္။ ထိတ္လန္႔တၾကားႏွင့္ အသက္လုေျပးရသည္မ်ား ရွိသည္။ အိုးအိမ္ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ပ်က္စီး ဆုံးရွံဳးရသည္မ်ားရွိသည္။ မူရင္းရပ္ရြာကိုစြန္႔၍ အေျခပ်က္အေနပ်က္ ျဖစ္ရသည္။ စစ္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာကာလတေလွ်ာက္လုံး ေပၚတာ အထမ္းသမား စာပို႔ဆက္သားစသည္တို႔ကိုလည္း ႏွစ္ဘက္စလုံးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေပးရသည္။ စစ္စားရိတ္မ်ားလည္း ေပးေဆာင္ရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထိုသူတို႔တြင္ ခံစားမႈနက္ရွဳိင္းသည္။ မုန္းတီးမႈရွိသည္။ နာၾကည္းမႈ ရွိသည္။ ခါးသီးမႈရွိသည္။ လက္တုံ႔ျပန္လိုမႈမ်ားလည္းရွိသည္။ ၎ခံစားမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အမွန္အမွား ဝိဝါဒ ကြဲျပားႏိုင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၎အခ်က္မ်ားရွိသည္ကို အသိအမွတ္ျပဳရန္လိုအပ္သည္။

ျပည္မရွိျပည္သူမ်ားက စစ္ပြဲ၏ဒဏ္ကို တိုက္ရိုက္မခံရ။ သြယ္ဝိုက္၍ေတာ့ ခံရသည္။ ၎မွာ တိုင္းျပည္၏ဘ႑ာမွ စစ္စားရိတ္မ်ားစြာသုံးစြဲရသျဖင့္ ကာလတာရွည္လွ်င္ တိုင္းျပည္ မြဲေတသည့္ ဒဏ္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၎စစ္စားရိတ္ဒဏ္သည္ သြယ္ဝိုက္၍ သက္ေရာက္ျခင္း အခ်ိန္ၾကာျမင့္မွ သိသာျခင္း ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႔ေတာ့ စစ္ဒဏ္မခံရေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ ထိုသူတုိ႔တြင္ စာနာမႈသာ ရွိႏိုင္ေကာင္းသည္။ အခ်ဳိ႕စာနာရေကာင္းမွန္း မသိသူလည္းရွိႏိုင္သည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ စစ္ပြဲစစ္ဒဏ္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာခံစားရေသာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ခံစားမႈ စဥ္းစားမႈ ၾကည့္ျမင္မႈေတြးေခၚမႈမ်ားသည္ စစ္ဒဏ္မခံစားသူမ်ားႏွင့္ တူလိမ့္မည္မဟုတ္သည္ကိုေတာ့ သတိျပဳရန္လိုအပ္သည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။