ေအးေက်ာ္ေက်ာ္ - မီးလိုခ်င္ေသာ စက္မႈဇံုမွ သူငယ္ခ်င္းဖတ္ဖို႔

(မိုုးမခ) ေမ ၃၁၊ ၂၀၁၆

စက္မႈဇံု လုပ္ငန္းရွင္ေတြ မီးမမွန္ေတာ့ စိတ္ေတြပ်က္ကာ အစိုးရအဆက္ဆက္လက္ထက္ တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အားလံုးက "ႏိုဝင္ဘာမွာ လာမွာလား၊ ဒီဇင္ဘာမွာ လာမွာလား"ပံုေတြေျပာကာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ေပးခဲ့ၾကတယ္။ အခုလည္း အစိုးရသစ္ကို ထံုးစံအတိုင္း တင္ျပၾကပါတယ္။

အစိုးရသစ္ကလည္း အစိုးရေဟာင္း လုပ္ခဲ့သည့္နည္းအတိုင္း လွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္း လုပ္သူမ်ားႏွင့္ စက္ရံုပိုင္ရွင္မ်ား စုေပါင္းျပီး ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ထုတ္ႏိုင္ၾကယင္ ထုတ္ျပီးသံုးၾက။ ဒီအတြက္ Proposal ေတြ တင္ၾက။ ျပႆနာေတြ ေျပာေနမယ့္အစား အေျဖေတြ တင္ျပၾကပါဟု ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ လွ်ပ္စစ္အေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္သူ ကိုေအးေက်ာ္ဆီ ေရာက္လာပါတယ္။

ေကာင္းျပီ၊ ဒီလိုျဖင့္ တစ္ခ်က္ျခင္း ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္
၁။ ပုဂၢလိက ဓာတ္အားေပးစက္ရံု (IPP: Independent Power Producer) ေတြက သူတို႔ဖါသာ ေလာင္စာကို တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ရေအာင္စီစဥ္ျပီး (ဥပမာ - LNG, HFO etc.) ဓာတ္အားထုတ္ခါ စက္မႈဇံုေတြကို မီးေပးမည္ဆိုပါစို႔။ စက္ရံုေတြကလည္း ဝယ္ဖို႔ သေဘာတူသည္ ဆိုပါစို႔။

၂။ IPP လုပ္ငန္းမ်ား၏ အဓိကအသက္ျဖစ္ေသာ ဓာတ္အား အေရာင္းအဝယ္စာခ်ဳပ္ (PPA: Power Purchase Agreement) ကို IPP သမားက မည္သူႏွင့္ ခ်ဳပ္ရမည္နည္း။ ဥပေဒအရေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ ခ်ဳပ္ရပါမည္။ စက္မႈဇံုေကာ္မတီေလာက္ႏွင့္ေတာ့ IPP ကလူေတြ စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္ရဲပါ။ မခိုင္မာသည့္အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။

၃။ IPP တို႔မည္သည္ ၂၄ နာရီ (၂၄ နာရီနီးပါး) မီးထုတ္ကာ ေရာင္းရပါသည္။ သို႔မွ အျမတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ စက္ရံုေတြ မလည္ေတာ့သည့္ ညအခ်ိန္မွာ ထြက္လာသည့္ မီးကို ဘယ္သူကယူပါမည္နည္း။ ဌာနႏွင့္ခ်ဳပ္ပါက ဌာနက ရွင္းေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ဌာနက တာဝန္ယူဖို႔ျဖစ္ႏိုင္မျဖစ္ႏိုင္ဆိုတာ ဓာတ္အားခ ေဈးအေပၚမူတည္ပါသည္။ စက္ရံုေတြက မီးစက္ႏွင့္လည္သည့္ႏႈန္းထက္ သက္သာသည္ဆိုကာ ေဈးအျမင့္ျဖင့္ ဝယ္ႏိုင္ေသာ္လည္း တစ္တိုင္းျပည္လံုးႏွင့္ အလုပ္လုပ္ေနရသည့္ လွ်ပ္စစ္ဌာနအေနႏွင့္ ဝယ္ေပးဖို႔ အခက္အခဲရွိပါသည္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ညွိႏိႈင္းရမည့္ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ လြယ္လြယ္ကူကူ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္၍ မရပါ။

၄။ IPP က စက္မႈဇံုကိုခ်ည္း သီးသန္႔ေရာင္းမည္ဆိုပါက ညပိုင္းမေရာင္းရသည့္အတြက္ ကာမိေအာင္ ဓာတ္အားခမ်ား တင္ထားမွ သူတို႔အတြက္ ကိုက္မည္ျဖစ္သည္။ စက္ရံုမ်ား ေပးႏိုင္ပါမည္လား။
(ေငြေၾကးမ်က္ႏွာပဲ ၾကည့္ၾကေသာ IPP အခ်ိဳ႔ကေတာ့ ဘယ္သူ႔အတြက္မွ မစဥ္းစားပဲ မီးမွန္ခ်င္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးပါ၊ လိုခ်င္ယင္ေတာ့ ပိုေပးရမွာေပါ့ စသည္ျဖင့္ ေငြတစ္ခုထဲ စဥ္းစားကာ ေပါ့ေပါ့ေတြးျပီး ေျပာေနၾကသည္မ်ားလည္း ၾကားေနရပါသည္။)

၅။ ဤသို႔ျဖင့္ IPP ႏွင့္ စက္မႈဇံု မဆံုႏိုင္ေသးသည့္ မ်ဥ္းျပိဳင္မ်ား ျဖစ္ေနၾကပါသည္။

အကယ္၍ သူငယ္ခ်င္းေျပာသလို ႏိုင္ငံျခားက စက္ေတြကိုယ့္ဖါသာဝယ္၊ ကိုယ္ဖါသာ IPP လုပ္ျပီး ကိုယ့္စက္မႈဇံု ကိုယ္ေပးမယ္ ဆိုပါက . .
၆။ နည္းပညာအခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာ ၾကံဳၾကရပါမယ္။ O&M လို႔ေခၚတဲ့ Operation & Maintenance ထိမ္းသိမ္းေမာင္းႏွင္ျခင္း ဆိုတာလြယ္သည့္ကိစၥမဟုတ္ပါ။ အေတြ႔အၾကံဳမရွိပါက လုပ္ငန္းဆံုးရံႈးနစ္နာမႈေတြ ၾကံဳႏိုင္ပါတယ္။

၇။ ထားပါ။ ဒါေတြကို Manage လုပ္ႏိုင္တယ္ပဲထားပါေတာ့။ မီးအသံုးနည္းသည့္ ညဖက္ေတြမွာ ေလွ်ာ့ခ်ထားရမယ့္ အေျခအေနေတြအတြက္ ROI ကိုက္ေအာင္ ေဈးေပါ၍ ရမည္မဟုတ္ပါ။

၈။ မိမိစက္မႈဇံုအတြင္းရွိ စက္ရံုအားလံုး မိမိတို႔မီးကို မယူမေနရ ယူခိုင္း၍မရပါ။ သူတို႔က ေဈးသက္သာေသာ အစိုးရမီး ပ်က္သည့္အခ်ိန္မွသာ ကိုယ့္မီးကို သံုးခ်င္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိစက္မႈဇံုကို ကိုယ္ဖါသာမီးေပးရန္ ကိုယ့္လူေတြကိုယ္ စည္းရံုးသည္ႏွင့္ပင္ တစ္ေယာက္တစ္ခြန္းႏွင့္ မလုပ္ျဖစ္ၾကဖို႔ မ်ားပါသည္။ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ပမာဏ မ်ားလြန္းသည္ကလည္း မျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနတစ္ခုျဖစ္ေစပါသည္။

၉။ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားရွိ စက္မႈဇံုတခ်ိဳ႔တြင္ ကိုယ့္မီးစက္ႏွင့္ကိုယ္ မီးေပးၾကသည္မ်ားရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွင့္ အေနအထား မတူပါ။ သူတို႔က စက္မႈဇံုကို စတင္အေကာင္အထည္ ေဖၚကတည္းက စက္မႈဇံုအေကာင္အထည္ေဖၚသူ ပုဂၢလိကရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူ Industrial Estate Developer က ကိုယ့္အစီအစဥ္ႏွင့္ကိုယ္ မီးေပးမည္။ ဓာတ္အားခ ဘယ္၍ဘယ္မွ် ျဖစ္မည္။ မပ်က္ေအာင္ တာဝန္ယူမည္၊ လာသည့္မီး Quality ေကာင္းရမည္၊ စသည္ျဖင့္ အာမခံကာ စက္ရံုမ်ားက သေဘာတူၾကျပီး ေျမဝယ္ယူကာ စက္ရံုေဆာက္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အစကတည္းက သေဘာတူ၍ လုပ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

၁ဝ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီလိုမဟုတ္တာ အားလံုးသိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႔ကယူမယ္၊ တခ်ိဳ႔က မယူဘူး၊ တခ်ိဳ႔က ပ်က္မွယူမယ္ ျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ အစိုးရကလည္း မင္းတို႔ကို မီးျဖတ္မယ္၊ ကိုယ့္ဖါသာကိုယ္ စီစဥ္ဆိုျပီးလည္း လုပ္လို႔မရပါ။

၁၁။ သည္လိုႏွင့္ ကိုယ့္မီးစက္ႏွင့္ကိုယ္လည္မည့္ အစီအစဥ္သည္လည္း အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ ခက္လွျပီး စိတ္ကူးယဥ္အဆင့္သာသာ ျဖစ္ပါသည္။

ဒါဆိုယင္ ဒီကိစၥ ဘယ္လိုရွင္းၾကမလဲ?
အင္မတန္ေကာင္းသည့္ ေမးခြန္းျဖစ္ပါသည္။ အေျဖကလည္း ရိုးရွင္းလွပါသည္။ အဂၤလိပ္လိုေျပာရယင္ "Nothing much we can do."ပါ။ ေလာေလာဆယ္ ဘာမွလုပ္လို႔မရပါ။

လွ်ပ္စစ္မီးဆိုတာ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး ေနရာအႏွံ႔ကြန္ယက္ၾကီးႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားရသည့္ လုပ္ငန္းၾကီးပါ။ ဒါၾကီးကို တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္၊ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး၊ ကိုယ့္အစီအစဥ္ႏွင့္ကိုယ္ ဟိုဟာေလးလုပ္လိုက္ ဒီဟာေလးလုပ္လိုက္ အခ်ိန္တိုအတြင္း လုပ္၍မရပါ။ လုပ္၍ မျဖစ္မဟုတ္ပါ။ လုပ္ပါက ေရရွည္အက်ိဳးနဲတတ္ပါတယ္။ ေဆးျမီးတိုေခၚ Quick fix မရွိပါ။

ဒီလုပ္ငန္းဆိုတာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကိုယ္တိုင္ အမ်ိဳးသားစြမ္းအင္ေပၚလစီ၊ အမ်ိဳးသားစြမ္းအင္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီ စသည္တို႔ကို ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းကာ လွ်ပ္စစ္၊စြမ္းအင္ဝန္ၾကီးဌာနက ကိုယ္ပိုင္ေသာ္၎ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ တြဲ၍ေသာ္၎ အေကာင္အထည္ေဖၚရသည့္ လုပ္ငန္းၾကီးပါ။ သူမ်ားတိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ဤကဲ့သို႔လုပ္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အဓိကေျပာခ်င္သည္က လုပ္ရမည့္သူသည္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသာျဖစ္သည္။ သူတို႔ မလုပ္ပဲ ကိုယ္ေတြက လိုက္လုပ္ေနရျခင္းက နည္းလမ္းမက်ပါ။ ေရရွည္အတြက္လည္း မေကာင္းပါ။ ယခုကိုပဲ အခ်ိန္ေတြကုန္ၾကရပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို ဝိုင္းတင္ျပပါ။ ဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ေတြ႔ပါ၊ ေဒၚေဆာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတၾကီး ဦးထင္ေက်ာ္ စသည္တို႔ႏွင့္ေတြ႔ပါ။ သူတို႔ေတြအတြက္ ရွင္းရမည့္ ျပႆနာအမ်ားၾကီး ရွိတာမွန္ပါသည္။ ဥပမာ- အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တိုင္းရင္းသားအေရး၊ နယ္စပ္မွခိုးဝင္သူမ်ားအေရး၊ မူးယစ္ျပႆနာ စသည္ စသည္။

သို႔ေသာ္ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာလည္း တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္ အေရးၾကီးသည့္က႑ျဖစ္သည္ဆိုတာ သူတို႔သိပါသည္။ သူတို႔ စိတ္ဝင္တစား ေဆြးေႏြးသင့္သည့္ အရာျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔ကို ဆက္ဆက္တင္ျပပါ။ ေပၚလစီေတြခ်ဖို႔ လမ္းစဥ္ေတြခ်ဖို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ဖို႔ ေျပာပါ။ မလုပ္ႏိုင္သူေတြကို ခ်န္ထားျပီး လုပ္ႏိုင္သူေတြ ရွာျပီးခန္႔ဖို႔ေျပာပါ။

ေလာေလာဆယ္ေတာ့ လုပ္၍ရတာ မ်ားမ်ားစားစားမရွိပါဟု ျမင္ပါသည္။ အယင္အတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္ပါသည္။

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေအးေက်ာ္ေက်ာ္