ေမာင္ေမာင္စိုုး - ေတာင္ျပာတန္း၏ အျခားတဖက္မ်က္ႏွာ - အပိုုင္း ၂
( ရွမ္းတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား )
(မိုုးမခ) ေမ ၃၁၊ ၂၀၁၆
ရွမ္းတုိ႔အတြက္ တြန္းအားတခု
ရွမ္းျပည္၌ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔သည္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ အတူ ေပၚေပါက္လာရာတြင္ ျမန္ဆန္စြာျဖစ္ေပၚေစသည့္ အျခားတြန္းအားလည္း တခုပါသည္ဟု ဆိုရမည္။ ၎မွာ ပအုိ႔ဝ္ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈျဖစ္သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးေတာင္ဖက္ရွိ ဆီဆိုင္ ပင္ေလာင္း ေက်ာက္တလုံးေဒသမ်ားတြင္ ပအို႔ဝ္လူမ်ဳိး အမ်ားအျပား ေနထိုင္ၾကသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ တက္ႂကြႏိုးၾကားေသာ ပအို႔ဝ္ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ပအို႔ဝ္ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းခ့ဲၿပီး ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခ့ဲၾကသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား သထုံခရိုင္ကိုသိမ္းေသာ အခါတြင္ ပအို႔ဝ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ သထုံဦးလွေဖသည္ ကရင္ (KNDO ) တို႔ႏွင့္ပူးေပါင္းခ့ဲသည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ KNDO တို႔ ေတာင္ႀကီးအားသိမ္းပိုက္ရာတြင္ သထုံဦးလွေဖလည္း လိုက္ပါလာၿပီးေနာက္ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ပအုိ႔ဝ္ မ်ားအား စည္းရံုးကာ ပအို႔ဝ္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္း၍ လက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားမႈ စတင္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္ ပအို႔ဝ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ သထုံဦးလွေဖ ဗိုလ္ခ်န္းဇံု ဗိုလ္စံသိန္းႏွင့္ ဗိုလ္စပါယ္ရွယ္ ေခၚ တာတီးကလိုး ( ေစာတာကလယ္၏အကို) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္း ေစာစီးစြာ အစိုးရအား လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္တိုက္ခိုက္ေနေသာ ပအို႔ဝ္တို႔၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား အတြက္ တြန္းအားတခု ျဖစ္ေစခ့ဲသည္ဟုဆိုရေပမည္။
ရွမ္းျပည္နိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ
ပထမအေျပာင္းအလဲမွာ ရွမ္းျပည္ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန္႔လႊတ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ အဂ္လိပ္လက္ေအာက္တြင္ ေစာဘြားမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို အသိမွတ္ျပဳထားသည္ျဖစ္ရာ ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၅၄ ႏွင့္ ၁၈၁ အရ ရွမ္းျပည္ေစာ္ဘြား ၂၅ ဦး ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္မွ ေစာ္ဖ်ာ ၃ ဦးအား ေရြးေကာက္ပြဲဝင္စရာမလိုဘဲ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္တြင္ သီးသန္႔အမတ္ေနရာ ေပးထားခ့ဲ သည္။ ၎အခ်က္အား လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၃ ႏွစ္ၾကာလွ်င္ ဤအခ်က္အား ျပည္လည္သုံးသပ္ ျပင္ဆင္မည္ဟူ၍ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရးဆပ္ေကာ္မတီက ၁၉၄၇ ၾသဂုတ္လ ထဲတြင္ ဆုံးျဖတ္ခ့ဲသည္ဟုဆိုပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၀ ႏွစ္ၾကာသည္အထိျပင္ဆင္ခ့ဲျခင္းမရွိေပ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု ပမညတ ကသာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္၍ ပေဒသရာဇ္အႂကြင္းအက်န္မ်ား ဖယ္ရွားေပးရန္ဟူေသာေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေစာ္ဘြားတို႔၏ အခြင့္အေရးကိုရုပ္သိမ္းရန္ ပါလီမန္တြင္ တင္ျပခ့ဲဖူးသည္။ ဖဆပလက မူသေဘာအရ လက္ခံေသာ္လည္း ပါလီမန္တြင္ မဲခြဲရာ၌ ပမညတတို႔ အဆို ရွံဳးနိမ့္ခ့ဲသည္။
ေစာ္ဘြားတို႔ တကယ္တမ္းအာဏာစြန္႔ရသည္မွာ ၁၉၅၈ မွစသည့္ ဗိုလ္ေနဝင္း၏ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ သက္တမ္းအတြင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၇ ရက္တြင္ ပါလီမန္က ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒ(ဒုတိယျပင္ဆင္ခ်က္) ကို ထုတ္ျပန္ေပးခ့ဲသည္။ ၎ျပင္ဆင္ခ်က္အရ ေစာ္ဘြားမ်ားသည္ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္တြင္ သီးသန္႔ေနရာရပိုင္ခြင့္မရွိေတာ့ဘဲ ႀကိဳက္ရာ လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ားနည္းတူ ယွဥ္ၿပိဳင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေစာ္ဘြားမ်ားအာဏာစြန္႔လႊတ္၍ အိမ္ေစာင့္အစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ထုတ္ေပးခ့ဲသည္ဟု ဆိုသည္။
ဤသုိ႔ျဖင့္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္တြင္ ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန္႔ လႊတ္ေၾကာင္းေၾကညာ၍ ၁၉၅၉ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္တြင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၌ ေစာ္ဘြားမ်ားအာဏာစြန္႔သည့္ အခန္းအနားကိုျပဳ လုပ္ခ့ဲသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွမ္းျပည္၌ အေျခခံလာေသာ ေစာ္ဘြားတို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗိုလ္ေနဝင္းအိမ္ေစာင့္အစိုးရလက္ထက္တြင္ အဆုံးသတ္သြားခ့ဲသည္။
(မိုုးမခ) ေမ ၃၁၊ ၂၀၁၆
ရွမ္းတုိ႔အတြက္ တြန္းအားတခု
ရွမ္းျပည္၌ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔သည္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ အတူ ေပၚေပါက္လာရာတြင္ ျမန္ဆန္စြာျဖစ္ေပၚေစသည့္ အျခားတြန္းအားလည္း တခုပါသည္ဟု ဆိုရမည္။ ၎မွာ ပအုိ႔ဝ္ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈျဖစ္သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးေတာင္ဖက္ရွိ ဆီဆိုင္ ပင္ေလာင္း ေက်ာက္တလုံးေဒသမ်ားတြင္ ပအို႔ဝ္လူမ်ဳိး အမ်ားအျပား ေနထိုင္ၾကသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ တက္ႂကြႏိုးၾကားေသာ ပအို႔ဝ္ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ပအို႔ဝ္ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းခ့ဲၿပီး ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခ့ဲၾကသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား သထုံခရိုင္ကိုသိမ္းေသာ အခါတြင္ ပအို႔ဝ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ သထုံဦးလွေဖသည္ ကရင္ (KNDO ) တို႔ႏွင့္ပူးေပါင္းခ့ဲသည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ KNDO တို႔ ေတာင္ႀကီးအားသိမ္းပိုက္ရာတြင္ သထုံဦးလွေဖလည္း လိုက္ပါလာၿပီးေနာက္ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ပအုိ႔ဝ္ မ်ားအား စည္းရံုးကာ ပအို႔ဝ္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္း၍ လက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားမႈ စတင္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္ ပအို႔ဝ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ သထုံဦးလွေဖ ဗိုလ္ခ်န္းဇံု ဗိုလ္စံသိန္းႏွင့္ ဗိုလ္စပါယ္ရွယ္ ေခၚ တာတီးကလိုး ( ေစာတာကလယ္၏အကို) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္း ေစာစီးစြာ အစိုးရအား လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္တိုက္ခိုက္ေနေသာ ပအို႔ဝ္တို႔၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ရွမ္းႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား အတြက္ တြန္းအားတခု ျဖစ္ေစခ့ဲသည္ဟုဆိုရေပမည္။
ရွမ္းျပည္နိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ
ပထမအေျပာင္းအလဲမွာ ရွမ္းျပည္ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန္႔လႊတ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ အဂ္လိပ္လက္ေအာက္တြင္ ေစာဘြားမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို အသိမွတ္ျပဳထားသည္ျဖစ္ရာ ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၅၄ ႏွင့္ ၁၈၁ အရ ရွမ္းျပည္ေစာ္ဘြား ၂၅ ဦး ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္မွ ေစာ္ဖ်ာ ၃ ဦးအား ေရြးေကာက္ပြဲဝင္စရာမလိုဘဲ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္တြင္ သီးသန္႔အမတ္ေနရာ ေပးထားခ့ဲ သည္။ ၎အခ်က္အား လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၃ ႏွစ္ၾကာလွ်င္ ဤအခ်က္အား ျပည္လည္သုံးသပ္ ျပင္ဆင္မည္ဟူ၍ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရးဆပ္ေကာ္မတီက ၁၉၄၇ ၾသဂုတ္လ ထဲတြင္ ဆုံးျဖတ္ခ့ဲသည္ဟုဆိုပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၁၀ ႏွစ္ၾကာသည္အထိျပင္ဆင္ခ့ဲျခင္းမရွိေပ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံညီညြတ္ေရးတပ္ေပါင္းစု ပမညတ ကသာ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္၍ ပေဒသရာဇ္အႂကြင္းအက်န္မ်ား ဖယ္ရွားေပးရန္ဟူေသာေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ေစာ္ဘြားတို႔၏ အခြင့္အေရးကိုရုပ္သိမ္းရန္ ပါလီမန္တြင္ တင္ျပခ့ဲဖူးသည္။ ဖဆပလက မူသေဘာအရ လက္ခံေသာ္လည္း ပါလီမန္တြင္ မဲခြဲရာ၌ ပမညတတို႔ အဆို ရွံဳးနိမ့္ခ့ဲသည္။
ေစာ္ဘြားတို႔ တကယ္တမ္းအာဏာစြန္႔ရသည္မွာ ၁၉၅၈ မွစသည့္ ဗိုလ္ေနဝင္း၏ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ သက္တမ္းအတြင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၇ ရက္တြင္ ပါလီမန္က ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒ(ဒုတိယျပင္ဆင္ခ်က္) ကို ထုတ္ျပန္ေပးခ့ဲသည္။ ၎ျပင္ဆင္ခ်က္အရ ေစာ္ဘြားမ်ားသည္ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္တြင္ သီးသန္႔ေနရာရပိုင္ခြင့္မရွိေတာ့ဘဲ ႀကိဳက္ရာ လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ားနည္းတူ ယွဥ္ၿပိဳင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေစာ္ဘြားမ်ားအာဏာစြန္႔လႊတ္၍ အိမ္ေစာင့္အစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ထုတ္ေပးခ့ဲသည္ဟု ဆိုသည္။
ဤသုိ႔ျဖင့္ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္တြင္ ေစာ္ဘြားမ်ား အာဏာစြန္႔ လႊတ္ေၾကာင္းေၾကညာ၍ ၁၉၅၉ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္တြင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၌ ေစာ္ဘြားမ်ားအာဏာစြန္႔သည့္ အခန္းအနားကိုျပဳ လုပ္ခ့ဲသည္။ ဤသုိ႔ျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွမ္းျပည္၌ အေျခခံလာေသာ ေစာ္ဘြားတို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ဗိုလ္ေနဝင္းအိမ္ေစာင့္အစိုးရလက္ထက္တြင္ အဆုံးသတ္သြားခ့ဲသည္။
ထိုစဥ္က ပေဒသရာဇ္ဆန္႔က်င္ေရး အျမင္မ်ား ေလထုမ်ားအရ ဤအခ်င္းအရာကို တိုးတက္သည့္ လကၡဏာအျဖစ္ ရွဳျမင္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္၌ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အျမစ္တြယ္ေနေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္အား ဖ်က္သိမ္းလိုက္ျခင္းသည္ ရွမ္းျပည္ကို ႀကီးစြာ ဂယက္ရိုက္ေစေသာ အေျပာင္းအလဲတရပ္ဆိုသည္ကိုေတာ့ ျငင္းပယ္၍ မရႏိုင္ေပ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခတည္ေနေသာ အေဆာက္အအုံတခု ၿဖိဳခ်ခံရေသာအခါ ၾကာျမင့္စြာ ဂယက္ရိုက္ေနတတ္သည္မဟုတ္ပါေလာ။
ထိုအျဖစ္အပ်က္သည္ ရွမ္းျပည္ခြဲထြက္ေရးႏွင့္ ရွမ္းျပည္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဦးစီးႀကိဳးကိုင္ေန သည့္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားအတြက္ ထိုးႏွက္ခ်က္တရပ္ျဖစ္ခ့ဲၿပီး ၎တို႔၏ ျပင္းထန္ေသာ တု႔ံျပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစခ့ဲပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပါလီမန္ႏွင့္ ပါလီမန္လႈပ္ရွားမွႈမ်ားရွိေနဆဲျဖစ္ရာ ျပည္ေထာင္စုမူ ဖက္ဒရယ္မူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးျငင္းခုံမႈမ်ားႏွင့္ ထိုသုိ႔ေဆြးေႏြးစရာ ပါလီမန္ရွိေနေသးသည္၍ ေတာ္ေသးသည္ဟုဆိုရပါမည္။
သုိ႔ေသာ္ ထိုအေျခအေနမ်ားသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ေနဝင္းအာဏာသိမ္းသည္မွစ၍ တခန္းရပ္ သြားေတာ့သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ေနဝင္းအာဏာသိမ္းပြဲသည္ ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးကို ထိခတ္ေစသည့္ ဒုတိယအေျပာင္းအလဲျဖစ္သည္။ အဆိုပါအာဏာသိမ္းပြဲ၏တခုတည္းေသာ ေသြးထြက္သံယိုအျဖစ္ စဝ္ေရႊသုိက္ႏွင့္ မဟာဒဝီ၏သားငယ္ ေသနတ္မွန္၍ ေသဆုံးသည္။ ထို႔ေနာက္ ဖဆပလ အစိုးရ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားနည္းတူ စဝ္ေရႊသုိက္အဖမ္းခံရသည္။ မဟာေဒဝီ ထိုင္းသုိ႔ ထြက္ခြာသြားသည္။ ထို႔ေနာက္ ေစာ္ဘြားမ်ားအားလုံးလိုလို အဖမ္းခံရသည္။ ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးလႈ ပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ တက္ႂကြစြာပါဝင္သူ ႏိုင္ငံျခားျပန္ပညာတတ္တဥိီးျဖစ္သူ သီေပါေစာ္ဘြား စဝ္ၾကာဆိုင္ကေတာ့ အဖမ္းဆီးခံရကထဲက သတင္းအစအနေပ်ာက္သြားသည္။ ေသသည္ရွင္သည္ကို သူ၏မိသားစုဝင္မ်ားပင္ မသိရေတာ့ေပ။
ဤတြင္ ရွမ္းျပည္နိုင္ငံေရးတြင္လည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားေတာ့သည္။ ျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ ရပ္တည္သူမ်ားက ဗိုလ္ေနဝင္းႏွင့္ေပါင္းလိုက္ၾကသည္။ ခြဲထြက္ေရးအတြက္ ပါလီမန္တြင္းမွ ျကိဳးစားေနသူမ်ားအဖို႔ ပါလီမန္လမ္းေၾကာင္းမရွိေတာ့သည္ျဖစ္ရာ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မွဳဆီသုိ့ ဥိီးတည္ေရာက္ရွိသြားၿပီး ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမ်ား ရွမ္းျပည္အႏွံ႔ျဖစ္ပြားလာေပေတာ့သည္။
အေစာပိုင္း ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမ်ား
အေစာဆုံးဖြဲ႔စည္းခ့ဲသည့္ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ႏြမ္စစ္ဟန္သည္ တျဖည္းျဖည္း အင္အား ေကာင္းလာၿပီး နယ္ေျမခ်ဲ့ထြင္လႈပ္ရွားလာရာ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းသာမက ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္းထိပါတိုးခ်ဲ႕လႈပ္ရွားလာခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ နယ္ေျမခြဲ၍ လွႈပ္ရွားရာမွအဖြဲ႔မ်ားလည္း ကြဲျပားမႈျဖစ္လာခ့ဲသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ခြန္ျကာႏုႏွင့္ စိုင္းလွေအာင္တို႔ဦးစီးသည့္အဖြဲ႔က "လြတ္ေက်ာက္ေဆာက္ "ေခၚ SSIA ရွမ္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္အမည္ျဖင့္၎ က်ဳိင္းတုံအေရွ႕ပိုင္းတြင္း ေက်ာက္ငါးခမ္းဦးစီး၍ "စဝ္ဟန္စစ္တိုင္း " SNA ရွမ္းအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္အျဖစ္၎၊ ရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ စဝ္ႏြဲ႔ဦးစီး၍ ႏြမ္စစ္ဟန္အေနျဖင့္၎ လွဳပ္ရွားခ့ဲၾကသည္။ တဖန္ ႏြမ္စစ္ဟန္အဖြဲ႔မွ မိုးဟိန္းဦးစီးသည့္ SNUF ရွမ္းျပည္လုံးဆိုင္ရာေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဟူ၍ ခြဲထြက္ခ့ဲျပန္သည္။ ဤကား ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္က အေျခအေနျဖစ္သည္။
ထိုအျဖစ္အပ်က္သည္ ရွမ္းျပည္ခြဲထြက္ေရးႏွင့္ ရွမ္းျပည္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဦးစီးႀကိဳးကိုင္ေန သည့္ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားအတြက္ ထိုးႏွက္ခ်က္တရပ္ျဖစ္ခ့ဲၿပီး ၎တို႔၏ ျပင္းထန္ေသာ တု႔ံျပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစခ့ဲပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပါလီမန္ႏွင့္ ပါလီမန္လႈပ္ရွားမွႈမ်ားရွိေနဆဲျဖစ္ရာ ျပည္ေထာင္စုမူ ဖက္ဒရယ္မူမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးျငင္းခုံမႈမ်ားႏွင့္ ထိုသုိ႔ေဆြးေႏြးစရာ ပါလီမန္ရွိေနေသးသည္၍ ေတာ္ေသးသည္ဟုဆိုရပါမည္။
သုိ႔ေသာ္ ထိုအေျခအေနမ်ားသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ေနဝင္းအာဏာသိမ္းသည္မွစ၍ တခန္းရပ္ သြားေတာ့သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ေနဝင္းအာဏာသိမ္းပြဲသည္ ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးကို ထိခတ္ေစသည့္ ဒုတိယအေျပာင္းအလဲျဖစ္သည္။ အဆိုပါအာဏာသိမ္းပြဲ၏တခုတည္းေသာ ေသြးထြက္သံယိုအျဖစ္ စဝ္ေရႊသုိက္ႏွင့္ မဟာဒဝီ၏သားငယ္ ေသနတ္မွန္၍ ေသဆုံးသည္။ ထို႔ေနာက္ ဖဆပလ အစိုးရ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားနည္းတူ စဝ္ေရႊသုိက္အဖမ္းခံရသည္။ မဟာေဒဝီ ထိုင္းသုိ႔ ထြက္ခြာသြားသည္။ ထို႔ေနာက္ ေစာ္ဘြားမ်ားအားလုံးလိုလို အဖမ္းခံရသည္။ ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးလႈ ပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ တက္ႂကြစြာပါဝင္သူ ႏိုင္ငံျခားျပန္ပညာတတ္တဥိီးျဖစ္သူ သီေပါေစာ္ဘြား စဝ္ၾကာဆိုင္ကေတာ့ အဖမ္းဆီးခံရကထဲက သတင္းအစအနေပ်ာက္သြားသည္။ ေသသည္ရွင္သည္ကို သူ၏မိသားစုဝင္မ်ားပင္ မသိရေတာ့ေပ။
ဤတြင္ ရွမ္းျပည္နိုင္ငံေရးတြင္လည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားေတာ့သည္။ ျပည္မႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ ရပ္တည္သူမ်ားက ဗိုလ္ေနဝင္းႏွင့္ေပါင္းလိုက္ၾကသည္။ ခြဲထြက္ေရးအတြက္ ပါလီမန္တြင္းမွ ျကိဳးစားေနသူမ်ားအဖို႔ ပါလီမန္လမ္းေၾကာင္းမရွိေတာ့သည္ျဖစ္ရာ လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မွဳဆီသုိ့ ဥိီးတည္ေရာက္ရွိသြားၿပီး ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမ်ား ရွမ္းျပည္အႏွံ႔ျဖစ္ပြားလာေပေတာ့သည္။
အေစာပိုင္း ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈမ်ား
အေစာဆုံးဖြဲ႔စည္းခ့ဲသည့္ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ႏြမ္စစ္ဟန္သည္ တျဖည္းျဖည္း အင္အား ေကာင္းလာၿပီး နယ္ေျမခ်ဲ့ထြင္လႈပ္ရွားလာရာ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းသာမက ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္းထိပါတိုးခ်ဲ႕လႈပ္ရွားလာခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ နယ္ေျမခြဲ၍ လွႈပ္ရွားရာမွအဖြဲ႔မ်ားလည္း ကြဲျပားမႈျဖစ္လာခ့ဲသည္။
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ခြန္ျကာႏုႏွင့္ စိုင္းလွေအာင္တို႔ဦးစီးသည့္အဖြဲ႔က "လြတ္ေက်ာက္ေဆာက္ "ေခၚ SSIA ရွမ္းျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္အမည္ျဖင့္၎ က်ဳိင္းတုံအေရွ႕ပိုင္းတြင္း ေက်ာက္ငါးခမ္းဦးစီး၍ "စဝ္ဟန္စစ္တိုင္း " SNA ရွမ္းအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္အျဖစ္၎၊ ရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ စဝ္ႏြဲ႔ဦးစီး၍ ႏြမ္စစ္ဟန္အေနျဖင့္၎ လွဳပ္ရွားခ့ဲၾကသည္။ တဖန္ ႏြမ္စစ္ဟန္အဖြဲ႔မွ မိုးဟိန္းဦးစီးသည့္ SNUF ရွမ္းျပည္လုံးဆိုင္ရာေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဟူ၍ ခြဲထြက္ခ့ဲျပန္သည္။ ဤကား ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္က အေျခအေနျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ ၁၉၆၃ ႏွစ္ဆန္းတြင္ နမ့္ဆန္ နမ့္ခမ္းတဝိုက္တြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ တအန္းပေလာင္ တပ္ရင္ ၅ ႏွင့္ ရင္း ၆ သည္ ရွမ္းတပ္ဖြဲမွခြဲထြက္၍ ပေလာင္အမ်ဳိးသားတပ္ဦးကို ဖြဲ႔စည္းခ့ဲၾကသည္။
ဤအေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ရွမ္းတပ္မ်ားျပန္ေပါင္းစည္းရန္ ႀကိဳးပမ္းလာခ့ဲၾကသည္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ SSIA ႏွင့္ SNUF တို႔ ျပန္လည္ေပါင္းစီးၿပီး ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSA ကိုျပန္လည္ ပူးေပါင္း ဖြဲ႔စည္းခ့ဲၾကသည္။ အဆိုပါပူးေပါင္းဖြဲ႔စည္းသည့္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္အား ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခ့ဲသည္။ အဆိုပါျပန္လည္စုစည္းသည္ SSA ၏နာယက အျဖစ္ ေညာင္ေရႊ ေစာ္ဘြား၏မဟာေဒဝီ နန္းဟိန္းခမ္းက ေဆာင္ရြက္ခ့ဲသည္။ ႏိုင္ငံေရးအရဦးေဆာင္ႏိုင္ရန္ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ SSPP ကို ၁၉၇၁ ၾသဂုတ္လ ၁၆ ရက္တြင္ ထပ္မံဖြ႔ဲစည္းခ့ဲသည္။
ထိုစဥ္ SSPP/SSA ၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအနက္ ဥကၠ႒ခြန္ၾကာႏုႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးစဝ္ေဆဝိုင္တိ႔ုသည္ ထိုင္းနယ္စပ္တြင္ အေျချပဳၿပီး ဒုဥကၠ႒ ခြန္အုန္းေဘာင္ တြဲဖက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး စဝ္ေဆထင္ ႏွင့္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ စိုင္းလွေအာင္တို႔သည္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ဦးေဆာင္သည္။ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း တြင္ ရင္း ၅ ရင္းခန္႔ရွိ၍ မိုင္းရယ္ ေဆာင္ျကဲ နမၼတူ မိုင္းေခးနယ္ေျမမ်ားတြင္ လႈပ္ရွားသည္။ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း တိုင္း ၂ ကို မိုးဟိန္းဦးစီး၍ တပ္ရင္း ၃ ရင္းျဖင့္ လြယ္လင္ ေတာင္ႀကီးခရိုင္ နယ္ေျမမ်ားတြင္ လႈပ္ရွားၿပီး ဌာနခ်ဳပ္ကို ထိုင္းနယ္စပ္ ပိန္းလုံတြင္ အေျခစိုက္ခဲ့သည္။
ရွမ္းလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားအေနႏွင့္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္အခ်ိန္ကာလအတြင္း အတန္ငယ္တည္ၿငိမ္လာ သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္းအဖြဲ႔မ်ားအကြဲအျပဲကေတာ့ မရပ္တန္႔ႏိုင္ေသးေပ။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ SSA အျဖစ္ပူးေပါင္းခ့ဲေသာ မိုးဟိန္းသည္ ၁၉၆၉ ဇန္နဝါရီလတြင္ ရွမ္းျပည္ေတာ္လွန္ေရးတပ္ေပါင္းစု SURA အမည္ႏွင့္ ျပန္လည္ခြဲထြက္ခ့ဲသည္။ SURA မိုးဟိန္္းအဖြဲ႔သည္ ပိန္လုံတြင္ ဆက္လက္အေျချပဳၿပီး ကန္စစ္ဦးစီးေသာ ေရွ႕တန္းဌာနခ် ဳပ္သည္ စိုင္းပိုင္မိန္းဦးစီး တိုင္း ၁ အင္အား ၃၀၀ ခန္႔ျဖင့္ လြယ္လင္ ေျမာက္ဖက္ႏွင့္ မိုင္းကိုင္နယ္ေျမမ်ားတြင္၎ ေစာကာလုံ ဦးစီး တိုင္း ၂ သည္ လင္းေခ း ေမာက္မယ္ မိုးနဲနယ္မ်ားတြင္၎ ေဆးေဟာက္ဦးစီး တိုင္း ၃ သည္ အင္အားအခ်ဳိ႕သည္ ထိုင္းနယ္စပ္ ပိန္းလုံတြင္ အေျချပဳလႈပ္ရွားၾကသည္။
က်ဳိင္းတုံအေရွ႕ပိုင္း၌ လႈပ္ရွားေနေသာ ေက်ာက္ငါးခမ္းဦးစီး စဝ္ဟန္စစ္တိုင္းအဖြဲ႔သည္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လခန္႔တြင္ ႏြမ္စစ္ဟန္မွ ခြဲထြက္သည္။ ခြဲထြက္ၿပီးေနာက္ တပ္ရင္း ၇ ရင္းဖြဲ႔ခ့ဲေသာ္လည္း ၁၉၆၆ ႏွစ္လည္ခန္႔တြင္ တပ္ရင္း ၃ ရင္းပ်က္သြာစခ့ဲသည္ဟုဆိုသည္။ စစ္ရဲတပ္မွေတာခိုခ့ဲေသာ ဝ လူမ်ဳိး ဗိုလ္ေမာင္၏တပ္ရင္းသည္ ၁၉၆၆ တြင္ စဝ္ဟန္စစ္တိုင္းမွ ခြဲထြက္လႈပ္ရွားၿပီးေနာက္ လက္နက္ခ် သြား သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိုင္းမ မိုင္းယန္း ပ်က္ကန္႔နယ္ေျမမ်ားတြင္ တပ္ရင္းတရင္းစီသာ က်န္ေတာ့သည္။
၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ စဝ္ဟန္စစ္တိုင္းမွေန၍ အိုက္ျမင့္ေခၚ စဝ္ခြင္းမင္စိုင္းေနာ္ပန္းတို႔မွ "တပ္စင္စစ္တ္ုိင္း "အမည္ျဖင့္ ထပ္မံခြဲထြက္သည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ စဝ္ခြင္းမင္တို႔သည္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းသြားခ့ဲၿပီး CPB အေရွ႕ေျမာက္စစ္ေဒသ တပ္မဟာ ၇၆၈ အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားၿပီး ဝနယ္ႏွင့္ မိုင္းလားေဒသျကားရွိ ဆီလူးေဒသ၌ စိုးမိုးလွဳ ပ္ရွားခ့ဲၾကသည္။ ၁၉၈၉ CPB ၿပိဳ ကြဲသြားေသာအခါ NDAA မိုင္းလားအဖြဲႏွင့္ ပူးေပါင္းသြားခ့ဲၾကေတာ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၇၂ ခုနွစ္ ျမန္မာစစ္ဖက္၏စာရင္းဇယားေဖာ္ျပခ်က္အရ ရွမ္းျပည္ရွိ အဓိက ရွမ္း လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၄ ခု မွာ စဝ္ေဆးဝိုင္စိုင္းလွေအာင္ဦးစီး SSPP/SSA အင္အား ၅၀၀ ေက်ာ္ ခန္႔၊ မိုးဟိန္းဦးစီးအင္အား ၅၀၀ ခန္႔၊ အြန္က်န္းဦးစီးစဝ္ဟန္စစ္တိုင္းမွ အင္အား ၅၀၀ ခန္႔၊ အိုက္ျမင့္ ေခၚ စဝ္ခြင္းမင္ဦးစီး တပ္စင္စစ္တိုင္း အင္အား ၆၀၀ ခန္႔တိ႔ုျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
စဝ္ဟန္စစ္တိုင္း အဖြဲ႔မွ ေခါင္းေဆာင္ ေက်ာက္ငါးခမ္းသည္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ႀကံခံခ့ဲရၿပီးေနာက္ က်ဳိင္းတုံေစာ္ဘြား၏ေငြတိုက္မွဴးေဟာင္းဦးဘသိန္းက ဦးေဆာင္ခ့ဲေသးေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ အြန္က်န္းက ဆက္လက္ဦးေဆာင္သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ စဝ္ဟန္စစ္တိုင္းမွ ဒုေခါင္းေဆာင္ နန္းဆိုင္ေက်ာက္ႏွင့္ အင္အား ၆၀ ခန္႔ အစိုးရထံလက္နက္ခ်ခ့ဲသည္။
ထို႔ေနာက္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ အြန္က်န္းႏွင့္ အင္အားလက္က်န္မ်ားသည္ နယ္စပ္ကိုျဖတ္ကူး သြားၾကၿပီး ထိုအဖြဲ႔ပ်က္သြားသည္ဟု ဆိုရပါမည္။ အဓိကအားျဖင့္ စဝ္ဟန္စစ္တိုင္းမွခြဲထြက္သြားေသာ စဝ္ခြင္းမင္းတို႔ပူးေပါင္းလိုက္သည့္ CPB အင္အားစုမ်ားသည္ က်ဳိင္းတုံအေရွ႕ႏွင့္ အေရွ႕ေျမာက္ ေဒသမ်ားတြင္ အင္အားေကာင္းလာရာ ရပ္တည္ရန္ခက္ခဲလာၿပီျဖစ္သည္။
သုိ႔ျဖစ္ရာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ SSPP/SSA ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ ပိုင္းရွိ မိုးဟိန္း၏ SURA တို႔သာ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္မ်ားအျဖစ္က်န္ခ့ဲၿပီး ေျမာက္ပိုင္းရွိ SSPP/SSA မွာ အခက္အခဲမ်ားၾကားတြင္ ေရရွည္ရပ္တည္လာခ့ဲႏိုင္ေသာ္လည္း မိုးဟိန္း၏ SURA ကေတာ့ ေရရွည္ရပ္ခံႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အျခားအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ေပါင္းလိုက္ကြဲလိုက္ျဖင့္္ ျဖတ္သန္းသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္
Mg Mg Soe ( ေမာင္ေမာင္စိုး )
သုိ႔ျဖစ္ရာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ SSPP/SSA ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ ပိုင္းရွိ မိုးဟိန္း၏ SURA တို႔သာ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္မ်ားအျဖစ္က်န္ခ့ဲၿပီး ေျမာက္ပိုင္းရွိ SSPP/SSA မွာ အခက္အခဲမ်ားၾကားတြင္ ေရရွည္ရပ္တည္လာခ့ဲႏိုင္ေသာ္လည္း မိုးဟိန္း၏ SURA ကေတာ့ ေရရွည္ရပ္ခံႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အျခားအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ေပါင္းလိုက္ကြဲလိုက္ျဖင့္္ ျဖတ္သန္းသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္
Mg Mg Soe ( ေမာင္ေမာင္စိုး )