ေမာင္ရစ္ - အိုဘားမား ဘယ္သန္မို႔ လက္၀ဲဆန္သတဲ့လား
မိုးမခ၊ ဇူလိုင္ ၂၃၊ ၂၀၁၅
အိုဘားမား အေမရိကန္မွာ သမၼတအေရြးခံဖို႔ ခရီးစကတည္းက အိုဘားမားဟာ လူမည္း၊ မူဆလင္၊ ကြန္ျမဴနစ္ (ဆိုရွယ္လစ္လို႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္) အျဖစ္ စြပ္စြဲၾက၊ အပုပ္ခ်ၾက၊ နာမည္ ဖ်က္ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္က ေရွးရိုးစြဲ ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြ၊ လူျဖဴ အရင္းရွင္ၾကီးေတြ၊ သူတို႔ လက္ေ၀ခံေတြအတြက္ကေတာ့ ဒါဟာ ေဖာ္ေနၾက ေဆးခါးၾကီးပဲ။ သူတို႔ျပိဳင္ဖက္ေတြကို ဒီလိုမ်ဳိး ေပးစားျပီး အျပဳတ္တိုက္ၾကရတာပဲ။ လူမည္းဆိုတဲ့ သေကၤတက ဒီလူဟာ လူျဖဴမဟုတ္၊ အနိမ့္စားလူ၊ ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ဖြား စစ္စစ္မဟုတ္ဘူးလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ မူဆလင္ဆိုတာကေတာ့ အေနာက္ကမာၻကို အျပဳတ္တိုက္ခ်င္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ ႏြယ္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။ အဲေနာက္ဆုံး ကြန္ျမဴနစ္ဆိုတာကေတာ့ အရင္းရွင္ကမာၻရဲ့ ရန္သူအလိုေတာ္ရိ၊ အေမရိကန္ေတြကို ဆင္းရဲတြင္းထဲ မင္းမဲ့စရိုက္ေတြထဲ ဆြဲခ်မယ့္ ဘာသာမဲ့ အႏၱရာယ္ေကာင္လို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။
ဒီလုိ အတိုက္အခိုက္ေတြၾကားထဲက အိုဘားမားတေယာက္ သမၼတျဖစ္လာတာ သက္တမ္း ၂ ဆက္ ရွိခဲ့ျပီ။ ခုခ်ိန္ထိ အတိုက္အခိုက္က မရပ္ေသးပါဘူး။ အိုဘားမားကေတာ့ သူ႔သမၼတသက္တမ္းမွာ သူလုပ္ႏိုင္တာေတြ လုပ္သြားခဲ့တာပါပဲ။ လုပ္ေနခဲ့တာပါပဲ။ စြပ္စြဲပုပ္ခတ္သံေတြက စဲသြားတယ္ရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ သူတို႔အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးမွာ ဒါေတြက သဘာ၀မို႔လို႔ ရိုးဟိုးဟိုးေတာင္ ေနျပီလို႔ ေျပာေနၾကမလားပဲ။
အိုဘားမားကို ကြန္ျမဴနစ္ဆန္တယ္၊ လက္၀ဲသန္တယ္လို႔ ကြန္ဆားေဗးတစ္ေတြက ေျပာၾကေသာ္လည္း အိုဘားမားရဲ့ ဒီမိုကရက္ပါတီက လက္၀ဲအစြန္းေရာက္ေတြကေတာ့ ဒါကို ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ျဖစ္ေစခ်င္သေလာက္ အိုဘားမားက လက္၀ဲမဆန္ဘူးတဲ့။ အရင္းရွင္ဆန္ေနျပန္သတဲ့။ အေမရိကန္မွာက ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီလို႔ဆိုတဲ့ ေရွးရိုးစြဲ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီကို လက္ယာစြဲပါတီလို႔ ေျပာၾကျပီး ဒီမိုကရက္ပါတီကေတာ့ ေခတ္ဆန္တဲ့ လစ္ဘရယ္က်တဲ့ပါတီ လက္၀ဲဆန္တဲ့ပါတီ (လက္ ၀ဲ စြဲ လို႔ မေရးပါ၊ လက္မွာ ၀ဲေတြ စြဲတယ္ ထင္မဆိုးလို႔) လို႔ သေဘာထားၾကပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာလည္း လက္၀ဲဆန္တာ လက္၀ဲက်တာကို စကားလုပ္ေျပာေနၾကတယ္။ လက္၀ဲက်တယ္ဆိုတာ အေနာက္ဖက္က ေယဘူယ်အသုံးနဲ႔ သေဘာထားကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ စာပြဲ၀ိုင္းေပၚတက္ေျဖရွင္းတာထက္ လမ္းေပၚတက္ျပီး လႈံေဆာ္ ေသြးထိုးဖို႔ အစြဲသန္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဘိုလိုဆိုရင္ activism ေတြ ပိုျပီး အားသန္တယ္ေပါ့။ တဆိတ္ရွိ အစုိးရကို ဆဲ၊ လမ္းထြက္ ဆႏၵျပ၊ အေရးဆို၊ လႈံေဆာ္ အဲဒါမ်ဳိးကို ေျပာခ်င္တာပါ။
အေမရိကားမွာ လူမည္းေတြနဲ႔ အသားအေရာင္ကြဲျပားသူ လူနည္းစုေတြ လူျဖဴေတြလို တန္းတူအခြင့္အေရး မရတာ ၾကာေပါ့။ ခုထိလည္း မရေသးပါဘူး။ လူမည္းေတြဟာ အေမရိကန္အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အမ်ားဆုံး၊ လမ္းမွာ ပုလိပ္ေတြ အစစ္ခံရဆုံး၊ ပုလိပ္ေတြက ေသနတ္နဲ႔ ပစ္၊ အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္စက္ အခံရဆုံးဟာ လူမည္းေတြ အမ်ားစုပါ။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ ဥပေဒသမားေတြရဲ့ အကာအကြယ္နဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္မႈ မခံရတဲ့အတြက္ လူမည္းေတြဟာ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပ၊ ဆူပူ လႈံေဆာ္ အေရးဆိုျပီး ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာေပၚကို ရုန္းကန္ ကုတ္ကတ္ တြန္းထိုးျပီး တက္ေနၾကရတာ အေမရိကန္ျပည္ တသက္ ရွိျပီေပါ့။ အုိဘားမား သမၼတျဖစ္လိုက္ရုံနဲ႔ လူမည္းေတြ တန္းတူညီမွ်သြားျပီလို႔ စိတ္ဒုံးဒုံး မခ်ႏိုင္ပါ။ ခုခ်ိန္ထိ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတုန္း။ ဒီလုိ လႈပ္ရွားမႈေတြ တိုက္ပြဲေတြကို activist ေတြက ဦးေဆာင္ျပီး တိုက္ၾကတာပါ။ သူတို႔ေတြကို လက္ယာေတြလို႔ မေခၚပါ၊ လက္၀ဲေကာင္ေတြလို႔ သမုတ္ၾကပါတယ္။
အေမရိကန္က လက္၀ဲေကာင္ေတြ activists ေတြက occupy movement ဆိုတဲ့ လမ္းေပၚထြက္ သပိတ္စခန္းဖြင့္ အရင္းရွင္ေတြကို အပုတ္ခ်တဲ့ လႈပ္ရွားမႈလည္း လုပ္ခဲ့တာပဲ။ လူမည္းေတြ ပစ္သတ္ခံရေတာ့လည္း လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပၾကတာပဲ။ အေမရိကန္က ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြထြက္ျပီး စစ္လိုက္တိုက္ေနေတာ့လည္း စစ္ဆန္႔က်င္ရႈံ႔ခ်ျပီး ကန္႔ကြက္ၾကတာပါပဲ။ အစုိးရေတြ ဥပေဒေတြ အရင္းရွင္ေတြက သာမန္လူထု လူတန္းစားေတြ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကို လူလည္က် မတရားလုပ္ လွည့္စားတာေတြ က်ဴးလြန္ျပီ ထင္ရင္ လမ္းေပၚထြက္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပၾကတာဟာ activism ရဲ့ နည္းလမ္းေတြပါပဲ။ လက္မွတ္ထိုးျပီး ကန္႔ကြက္ၾက ကန္ပိန္းေတြလုပ္ၾကဆိုလည္း လုပ္တာပဲ။ အစုိးရနဲ႔ အရင္းရွင္ေတြက မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ဟိုဖက္လွည့္ေနလို႔ကေတာ့ activists ေတြဟာ protests ေတြ strikes ေတြ unions ေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲေခၚ လမ္းေပၚတက္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဒါ သဘာ၀ ျဖစ္ပါတယ္။
အိုဘားမားလည္း community organizer လူထုစည္းရုံးေရးသမားကေန ႏိုင္ငံေရးသမား ျဖစ္လာတာပဲ။ activism နဲ႔ မစိမ္းပါ။ လက္၀ဲဆန္တဲ့ သေဘာထားေတြ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးသူပါ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္းရွင္ေတြကို အခြန္တိုးေကာက္ႏိုင္ဖို႔၊ လူထုလူတန္းစားေတြ အခြန္သက္သာဖို႔၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ လုပ္ခ အာမခံခ်က္ေတြ ရွိဘို႔၊ လူတန္းစား အသားအေရာင္ လိင္တူ လိင္ကြဲမေရြး တန္းတူ ခံစားခြင့္ရွိဖို႔၊ စစ္ခ်ည္းပဲ တိုက္ေနမယ့္အစား စကား၀ိုင္းနဲ႔ အယူအဆေတြ ညိွႏႈိင္းဖို႔ စတာေတြကို အစုိးရေခါင္းေဆာင္တေယာက္အေနနဲ႔ စြမ္းသေလာက္ေတာ့ လက္၀ဲဆန္ျပခဲ့တာေပါ့။ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ဥပေဒေရးရာက လိုက္ေလ်ာမႈေတြ မရရင္ လက္၀ဲဆန္သူ သမၼတၾကီး အိုဘားမားဟာ အၾကိမ္ၾကိမ္ လူထုၾကားထဲ ဆင္းျပီး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေဟာေျပာပြဲေတြ ေလ်ာက္လုပ္ျပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္တာေတြ လႈံေဆာ္တာေတြ လုပ္ေလ့ရွိသူပါ။ အတိုင္းအတာတခုအေနနဲ႔ လက္၀ဲနည္းေတြ အသုံးခ်တတ္သူလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာကေတာ့ လူတဦးခ်င္းစီရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံသမို႔ အစုိးရေတြ ဥပေဒေတြ လႊတ္ေတာ္ေတြကေန ႏိုင္ငံေရးျပသနာကို ေျဖရွင္းမရဘူးထင္ရင္ အားမရဘူး ထင္ရင္ ေရြးေကာက္ပြဲကေန ျဖဳတ္ခ် အသစ္လဲ ေျပာင္းလဲတာေတြ လုပ္ဖို႔ အားသန္သူက သန္ခြင့္ရွိသလို လမ္းေပၚထြက္ စည္းရုံးလႈံေဆာ္ အင္အားျပ ဆႏၵထုတ္ျပီး လူထုနည္းနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဖိအားေပး ျပသနာရွာၾကတာကလည္း အခြင့္အေရးတရပ္ပါပဲ။ ေမြးရာပါပဲ။
အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဖို႔အတြက္ ဟီလရီကလင္တန္မၾကီး သမၼတျဖစ္မွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ နည္း တလမ္းတည္းသာ ရွိတယ္။ မင္းတို႔ လက္၀ဲေကာင္ေတြ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပမေနၾကနဲ႔ ေျမာင္းထဲ ဆင္းေနၾကလို႔ အေမရိကားမွာေတာ့ ၾကိမ္းေမာင္း ျခိမ္းေျခာက္ ဟိန္းေဟာက္ေနတဲ့ အသံေတာ့ မၾကားမိပါခင္ဗ်ား။ ကလင္တန္မၾကီးလည္း သူ႔လမ္းသူ ေလ်ာက္ပါေစ၊ လက္၀ဲေကာင္ေတြလည္း လမ္းေပၚ တဲထိုး သပိတ္ေမွာက္ေနၾကပါေစ ေပါ့။ (အေမရိကန္မွာ ေျပာပါတယ္ ...)
ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး ... ဒို႔အေရး
သပိတ္ သပိတ္ ေမွာက္ ေမွာက္
အေရးေတာ္ပုံ ေအာင္ရမည္ ....
သည္လိုမွေပါ့ ... (ဟဲဟဲ)