၀င္းေအာင္ႀကီး ● ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေခါင္းေဆာင္မႈ
(မိုးမခ မဂၢဇင္း ဇူလိုင္-၂၀၁၆ ပါ ‘သက္ႀကီးစကား’ ေဆာင္းပါး)
(မိုးမခ) ၁၉ ဇူလိုင္၊ ၂၀၁၆
အာဇာနည္ေန႔ေရာက္တိုင္း ျမင္ေနက် ဓာတ္ပံုကိုမွတ္မိၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ အသက္ငယ္ငယ္နဲ႔ တာ၀န္ယူႀကီးႀကီးယူထားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈအပိုင္းကို ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစို႔။ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီတို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္စြမ္းထက္ အာဇာနည္ႀကီးမ်ားလို႔ သိၾကတဲ့ သူ႕အစိုးရအဖြဲ႕အေပၚ ဦးေဆာင္ပံုကို ၾကည့္ရင္ပိုရွင္းေပလိမ့္မယ္။ ၀န္ႀကီးအားလံုးရဲ႕ အသက္တို႔ ၀ါတို႔ သူနဲ႔ဘယ္ေလာက္ကြာသလဲၾကည့္။
ဒါေပမယ္လို႔ သူထိပ္က ျပတ္ျပတ္သားေနပံု သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ေရးသားထားတာက ဒီလိုပါ၊
Aung San is at the helm of collective leadership of top individuals.
ကိုယ္စီေတာ္တဲ့ ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈကို ထိပ္ကေနပဲ့ကိုင္တယ္။ ေဘာလံုးလိုဆို သူဟာအသင္း Captain မို႔ က်န္ ၁၀ ေယာက္နည္းတူ ကိုယ္တိုင္လည္း ကစားရင္း ေခါင္းေဆာင္တာပါ။ ေလွၿပိဳင္ပြဲနဲ႔ယူၾကည့္ရင္ေတာ့ သူဟာ Cox ေလွပဲ့ထိန္း၊ In လို႔အမိန္႔ေပးရင္ တက္မ်ားကိုေရးထဲႏွစ္ထားကာ Out ေလွာ္လို႔ေအာ္လိုက္အခါ က်မွသာ ေလွထိုးသမားေတြက တၿပိဳင္တည္းေလွာ္ရတယ္ မဟုတ္လား။
ဥပမာ ၁၉၄၇ ခု၊ ဖြဲ႕စည္းပံုထဲ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ အျဖစ္ထည့္ေရး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳ အဆိုတင္သြင္းေတာ့ သူကန္႔ကြက္ပံုထဲက ေကာက္ႏႈတ္ကာ “ --- ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ ရွိေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးအားလံုး၊ ဘာသာအားလံုးဘယ္ေတာ့မွ မၿပိဳကြဲဘဲ၊ ခြဲထြက္သြားမယ့္လူေတြ ေပၚမလာေစမယ့္ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဓာတ္ တခုတည္းရွိေအာင္ သိမ္းသြင္းၿပီး စည္းရံုးဖို႔လိုတယ္---“ စသျဖင့္ ထိမိျပတ္သားတဲ့ စကားလံုးေတြ သံုးတယ္။
၁၉၂၀ ျပည့္၊ပထမ ေကာလိပ္သပိတ္ကာလ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳတို႔ အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္ထူေထာင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကခ်ိန္မွာ ေမာင္ေအာင္ဆန္းမသကာရွိ ၅ ႏွစ္သား၊ ကႀကီးခေခြးေတာင္ တတ္မွတတ္ေသးရဲ႕လား။ အဲဒါက အေၾကာင္းမဟုတ္၊ အဓိကက သူ႕ရဲ႕အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားမႈနဲ႔ ျပတ္သားတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈေၾကာင့္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳသာမက သခင္ႏုအပါအ၀င္ အားလံုးက လက္ခံခဲ့ၾကရတာပါ။
သူ႕ရဲ႕တျခားမိန္႔ခြန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ၾကရေအာင္။
ဒီဘက္ကပ္လိုက္ ဟိုဘက္ပါလိုက္ လုပ္ေနသူေတြကို ဆိတ္လေစ့လို႔သံုးတာနဲ႔ သတင္းစာထဲကေန ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္းက ဆိတ္တေကာင္က သူ႕ေပါင္ ႏွစ္ဖက္္ကို အ၀တ္နဲ႔စီးထား၊ ခပ္ၿပံဳးၿပံဳးမ်က္နွာေလးနဲ႔ “ဒါေလးေတာ့ ခ်မ္းသားေပးပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရယ္” ဆိုတဲ့ပံုနဲ႔ ကလိလိုက္တာကို သိပ္သေဘာက်သြားတာမို႔၊ “..အဲဒီလို ခပ္ရိုင္းရိုင္းေျပာမွလည္း လူေတြကမွတ္မိၾကမွာ ဟဲဟဲ…” လို႔ ေျပာသြားတာ သတိထားမိၾကမွာေပါ့။
သူက လယ္သမားကို လယ္သမားလို႔သာေခၚကာ လယ္လုပ္သူတိုင္းလယ္ပိုင္ေရး။ ဦးႀကီးလို႔ေခၚသူေတြက လယ္ေတြသိမ္းပိုက္ေနတယ္။
“ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အက်င့္ဆိုးေတြ၊ ေစာက္က်င့္ေတြ” လို႔သူေျပာတာ ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ္တို႔နား၀င္ခ်ိဳ ေခါင္းထဲစြဲေနၿပီး၊ “မိဘျပည္သူမ်ား ခင္ဗ်ား” ဆိုတဲ့အသံ နားခါးေနရတာလဲ။
တုတ္ဆြဲ ဓားဆြဲ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ တပ္ေတြနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႕ထင္တိုင္းၾကဲ ေနၾကတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ မ်က္စိမွိတ္ ပါးစပ္ပိတ္ၾကည့္ေနၾကရင္၊ လြတ္လပ္ေရးမရေသးဘူး၊ လမ္းေပၚေဆးရိုးလွမ္းေနတဲ့ စည္းကမ္းမဲ့မႈကို ေထာက္ျပတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခ်စ္ရာေရာက္ပါ့မလား။
ေမာင္ေအာင္ဆန္းအဖို႔ “ေဒၚစုသည္အမိ၊ ဦးဖာသည္အဖ”၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအဖို႔ကေတာ့ “လူထုသည္သာအမိ လူထုသည္သာအဖ” ဆိုတာ သူမေျပာေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔ သူခ်စ္တဲ့ျပည္ေထာင္စုသား အားလံုးကသိေနၾကရတာလဲ။
သာမန္လူ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို တန္ဖိုးထားေလးစားသလို၊ သာမန္လူ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕ အစြမ္းအစကိုလည္း သူသိတယ္၊ ယံုတယ္။ အဲဒီလိုလူေတြ စုစည္းညီညြတ္လာရင္ ဧရာမစြမ္းအားျဖစ္လာကာ ဘယ္ေလာက္ေမွာင္မိုက္ ႀကီးမားပါေစ၊ ထိုးေဖာက္ၿဖိဳခြင္းႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြးျမင္မႈကို သူ႔အေၾကာင္းစာအုပ္ေတြမွာ ေတြ႕ရတယ္။ ရွာၾက ေဖြၾက၊ ဖတ္ၾက ေလ့လာၾကပါ။
ဒါမွသာ သူ႕လိုလူထူၾကား တသားတည္းေနတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္အစစ္ ရလာမွာ။ ပေဒသာပင္ဆိုတာ ေျမႀကီးအလိုလို ေပါက္လာမွာ မဟုတ္ဘူလို႔ ႀကိဳျမင္ႀကိဳတင္ သတိေပးသြားတယ္ေလ။ သူ႕ကိုေသးသိမ္ေအာင္၊ သူ႔အခန္းက႑ကို ေမွးမွိန္ေအာင္ စနစ္တက်လုပ္ေနၾကတာ မတြန္းလွန္ႏိုင္ရင္၊ သူ႕ဘြဲ႔မရပါဘူးဆိုရာကေန တေန႔ေသာအခါမွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို ဦးေဆာင္တဲ့ ဗိုလ္ေတဇဟာ ေအာင္ဆန္းမဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့အထိ ေရာက္မသြားဘူးလို႔ ဘယ္သူအာမခံႏိုင္မလဲ။
၂၀၁၆ ခု၊ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔၊ ကြယ္လြန္သြားတာ ၆၉ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေၾကာင္းကနည္းနည္း ကိုယ့္အေၾကာင္းကမ်ားမ်ား၊ ယုတၱိမဲ့ အေရးအသားမ်ားၾကား ေရြးဖတ္ၾကပါ။ စာတတ္လို႔ စာဖတ္မွေတာ့ အညံ့မခံၾကပါနဲ႔။ အာဇာနည္ေန႔ ေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးေၾကာင္း ေၾကညာအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ဆိုသလို ပြဲၿပီးမီးေသမျဖစ္ေစခ်င္ပါ။
ေလ့လာလိုပါက
၁။ လူေတြၾကားက လူေအာင္ဆန္း (ဘ၀တကၠသိုလ္စာေပထုတ္)
၂။ The Leadership by John F. Kennendy တို႔ကိုဖတ္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါရေစ။
ဝင္းေအာင္ႀကီး
(မိုးမခ မဂၢဇင္း အတြဲ (၃)၊ အမွတ္ (၇)၊ ဇူလိုင္လ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။)
ကိုယ္စီေတာ္တဲ့ ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈကို ထိပ္ကေနပဲ့ကိုင္တယ္။ ေဘာလံုးလိုဆို သူဟာအသင္း Captain မို႔ က်န္ ၁၀ ေယာက္နည္းတူ ကိုယ္တိုင္လည္း ကစားရင္း ေခါင္းေဆာင္တာပါ။ ေလွၿပိဳင္ပြဲနဲ႔ယူၾကည့္ရင္ေတာ့ သူဟာ Cox ေလွပဲ့ထိန္း၊ In လို႔အမိန္႔ေပးရင္ တက္မ်ားကိုေရးထဲႏွစ္ထားကာ Out ေလွာ္လို႔ေအာ္လိုက္အခါ က်မွသာ ေလွထိုးသမားေတြက တၿပိဳင္တည္းေလွာ္ရတယ္ မဟုတ္လား။
ဥပမာ ၁၉၄၇ ခု၊ ဖြဲ႕စည္းပံုထဲ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ အျဖစ္ထည့္ေရး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳ အဆိုတင္သြင္းေတာ့ သူကန္႔ကြက္ပံုထဲက ေကာက္ႏႈတ္ကာ “ --- ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ ရွိေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးအားလံုး၊ ဘာသာအားလံုးဘယ္ေတာ့မွ မၿပိဳကြဲဘဲ၊ ခြဲထြက္သြားမယ့္လူေတြ ေပၚမလာေစမယ့္ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဓာတ္ တခုတည္းရွိေအာင္ သိမ္းသြင္းၿပီး စည္းရံုးဖို႔လိုတယ္---“ စသျဖင့္ ထိမိျပတ္သားတဲ့ စကားလံုးေတြ သံုးတယ္။
၁၉၂၀ ျပည့္၊ပထမ ေကာလိပ္သပိတ္ကာလ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳတို႔ အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္ထူေထာင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကခ်ိန္မွာ ေမာင္ေအာင္ဆန္းမသကာရွိ ၅ ႏွစ္သား၊ ကႀကီးခေခြးေတာင္ တတ္မွတတ္ေသးရဲ႕လား။ အဲဒါက အေၾကာင္းမဟုတ္၊ အဓိကက သူ႕ရဲ႕အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားမႈနဲ႔ ျပတ္သားတဲ့ေခါင္းေဆာင္မႈေၾကာင့္ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳသာမက သခင္ႏုအပါအ၀င္ အားလံုးက လက္ခံခဲ့ၾကရတာပါ။
သူ႕ရဲ႕တျခားမိန္႔ခြန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ၾကရေအာင္။
ဒီဘက္ကပ္လိုက္ ဟိုဘက္ပါလိုက္ လုပ္ေနသူေတြကို ဆိတ္လေစ့လို႔သံုးတာနဲ႔ သတင္းစာထဲကေန ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္းက ဆိတ္တေကာင္က သူ႕ေပါင္ ႏွစ္ဖက္္ကို အ၀တ္နဲ႔စီးထား၊ ခပ္ၿပံဳးၿပံဳးမ်က္နွာေလးနဲ႔ “ဒါေလးေတာ့ ခ်မ္းသားေပးပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရယ္” ဆိုတဲ့ပံုနဲ႔ ကလိလိုက္တာကို သိပ္သေဘာက်သြားတာမို႔၊ “..အဲဒီလို ခပ္ရိုင္းရိုင္းေျပာမွလည္း လူေတြကမွတ္မိၾကမွာ ဟဲဟဲ…” လို႔ ေျပာသြားတာ သတိထားမိၾကမွာေပါ့။
သူက လယ္သမားကို လယ္သမားလို႔သာေခၚကာ လယ္လုပ္သူတိုင္းလယ္ပိုင္ေရး။ ဦးႀကီးလို႔ေခၚသူေတြက လယ္ေတြသိမ္းပိုက္ေနတယ္။
“ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အက်င့္ဆိုးေတြ၊ ေစာက္က်င့္ေတြ” လို႔သူေျပာတာ ဘာျဖစ္လို႔ က်ေနာ္တို႔နား၀င္ခ်ိဳ ေခါင္းထဲစြဲေနၿပီး၊ “မိဘျပည္သူမ်ား ခင္ဗ်ား” ဆိုတဲ့အသံ နားခါးေနရတာလဲ။
တုတ္ဆြဲ ဓားဆြဲ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ တပ္ေတြနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႕ထင္တိုင္းၾကဲ ေနၾကတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ မ်က္စိမွိတ္ ပါးစပ္ပိတ္ၾကည့္ေနၾကရင္၊ လြတ္လပ္ေရးမရေသးဘူး၊ လမ္းေပၚေဆးရိုးလွမ္းေနတဲ့ စည္းကမ္းမဲ့မႈကို ေထာက္ျပတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ခ်စ္ရာေရာက္ပါ့မလား။
ေမာင္ေအာင္ဆန္းအဖို႔ “ေဒၚစုသည္အမိ၊ ဦးဖာသည္အဖ”၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအဖို႔ကေတာ့ “လူထုသည္သာအမိ လူထုသည္သာအဖ” ဆိုတာ သူမေျပာေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔ သူခ်စ္တဲ့ျပည္ေထာင္စုသား အားလံုးကသိေနၾကရတာလဲ။
သာမန္လူ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို တန္ဖိုးထားေလးစားသလို၊ သာမန္လူ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕ အစြမ္းအစကိုလည္း သူသိတယ္၊ ယံုတယ္။ အဲဒီလိုလူေတြ စုစည္းညီညြတ္လာရင္ ဧရာမစြမ္းအားျဖစ္လာကာ ဘယ္ေလာက္ေမွာင္မိုက္ ႀကီးမားပါေစ၊ ထိုးေဖာက္ၿဖိဳခြင္းႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြးျမင္မႈကို သူ႔အေၾကာင္းစာအုပ္ေတြမွာ ေတြ႕ရတယ္။ ရွာၾက ေဖြၾက၊ ဖတ္ၾက ေလ့လာၾကပါ။
ဒါမွသာ သူ႕လိုလူထူၾကား တသားတည္းေနတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္အစစ္ ရလာမွာ။ ပေဒသာပင္ဆိုတာ ေျမႀကီးအလိုလို ေပါက္လာမွာ မဟုတ္ဘူလို႔ ႀကိဳျမင္ႀကိဳတင္ သတိေပးသြားတယ္ေလ။ သူ႕ကိုေသးသိမ္ေအာင္၊ သူ႔အခန္းက႑ကို ေမွးမွိန္ေအာင္ စနစ္တက်လုပ္ေနၾကတာ မတြန္းလွန္ႏိုင္ရင္၊ သူ႕ဘြဲ႔မရပါဘူးဆိုရာကေန တေန႔ေသာအခါမွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို ဦးေဆာင္တဲ့ ဗိုလ္ေတဇဟာ ေအာင္ဆန္းမဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့အထိ ေရာက္မသြားဘူးလို႔ ဘယ္သူအာမခံႏိုင္မလဲ။
၂၀၁၆ ခု၊ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔၊ ကြယ္လြန္သြားတာ ၆၉ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေၾကာင္းကနည္းနည္း ကိုယ့္အေၾကာင္းကမ်ားမ်ား၊ ယုတၱိမဲ့ အေရးအသားမ်ားၾကား ေရြးဖတ္ၾကပါ။ စာတတ္လို႔ စာဖတ္မွေတာ့ အညံ့မခံၾကပါနဲ႔။ အာဇာနည္ေန႔ ေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးေၾကာင္း ေၾကညာအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ဆိုသလို ပြဲၿပီးမီးေသမျဖစ္ေစခ်င္ပါ။
ေလ့လာလိုပါက
၁။ လူေတြၾကားက လူေအာင္ဆန္း (ဘ၀တကၠသိုလ္စာေပထုတ္)
၂။ The Leadership by John F. Kennendy တို႔ကိုဖတ္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါရေစ။
ဝင္းေအာင္ႀကီး
(မိုးမခ မဂၢဇင္း အတြဲ (၃)၊ အမွတ္ (၇)၊ ဇူလိုင္လ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။)