ၿငိမ္းခ်မ္းေအး ● အဂၤလိပ္စာ ေသခ်ာေပါက္ မတတ္ေစတဲ့ ကိုယ္ေတြ႕မ်ား
(Education Digest / မိုးမခ) ဇူလိုင္ ၂၁၊ ၂၀၁၆
(Education Digest / မိုးမခ) ဇူလိုင္ ၂၁၊ ၂၀၁၆
အဂၤလိပ္စာကို ဒုတိယဘာသာစကားအေနနဲ႔ ေသခ်ာပိုင္ႏိုင္ ေလ့လာလိုသူ ျမန္မာျပည္က လူငယ္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕တိုင္း အဂၤလိပ္စာေလ့လာပံု ဗဟုသုတေတြကို ကိုယ္ေတြ႕နဲ႔ ယွဥ္ေျပာမိဆိုမိတယ္။ အမ်ားဆံုး ေျပာျဖစ္တာကေတာ့ အဂၤလိပ္စာ ေသခ်ာေပါက္ မတတ္မယ့္ နည္းေတြကို ျဖတ္သန္းခဲ့မႈ အေတြ႕အၾကံဳနဲ႔ ေျပာမိတာပါ။ ကိုယ္တိုင္က ပညာေရးစနစ္ဆိုးကို ျဖတ္လာရသူမို႔ မတတ္မယ့္နည္းေတြကို ပိုသိေနတာေပါ့။ လူငယ္ေတြ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့သလို လမ္းလြဲလိုက္ရင္း ေသခ်ာေပါက္ မတတ္မယ့္နည္းေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ ေနမွာစိုးလို႔ အဂၤလိပ္စာအတြက္ ေဆာင္ရန္ေတြကို ေဇာင္းမေပးဘဲ၊ ေရွာင္ရန္ေတြကိုသာ ေျပာျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။
ပထမဆံုး ေျပာျဖစ္တဲ့ ေရွာင္ရန္ကေတာ့ “How to…” စာအုပ္ေတြပါ။ Essay ေရးနည္း၊ Letter Writing ေရးနည္း၊ စကားေျပာနည္း စတဲ့ စာအုပ္ေတြဟာ ဖတ္ရင္း၊ က်က္ရင္းသာ အသက္ႀကီးၿပီး ေသသြားပါမယ္ အဂၤလိပ္စာကို ဌာန္ကရိုဏ္းက်က် ေျပာဆိုေရးသားႏိုင္မွာမဟုတ္ပါ။
ေနာက္တခ်က္ အဂၤလိပ္စာေလ့လာသူ လူငယ္ေတြကို သိေစခ်င္တာကေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို အသံုးျပဳၿပီး ေျပာရင္၊ ေရးရင္ ျမန္မာလို အရင္ စဥ္းစားလို႔မရျခင္းကိုပါ။ ကိုယ္ဘာသာ့ ျမန္မာလို စဥ္းစားျဖစ္သြားလို႔ အဲဒီအတိုင္း လိုက္ အဂၤလိပ္လို ျပန္ေရးရင္လည္ အဂၤလိပ္စကားကို မိခင္ဘာသာအေနနဲ႔ ေျပာဆို၊ ေရးသားတဲ့ သူေတြ မသိနားမလည္ႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးအပ်က္၊ ပံုပ်က္ပန္းပ်က္ အဂၤလိပ္စာ၊ စကားနဲ႔ စာပဲ ထြက္လာပါမယ္။ Impression Down တယ္တို႔ဘာတို႔လို Broken English အက်ိဳးအပဲ့ေတြပဲ ရပါမယ္။
ဆိုေတာ့ စေရး၊ စေျပာကတည္း ျမန္မာစကားလံုးနဲ႔ လံုးဝမစဥ္းစားဖို႔ ေရွာင္ရန္ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ သိသေလာက္ အဂၤလိပ္စကားလံုးနဲ႔ စဥ္းစား ခ်ေျပာ၊ ခ်ေရးၾကည့္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာ တကယ္တတ္ခ်င္ရင္ အဂၤလိပ္စကားလံုး ေတြကို ျမန္မာစကားလံုးနဲ႔ ဖလွယ္ယူတဲ့ အက်င့္လံုးဝ ေဖ်ာက္ဖို႔တိုက္တြန္းပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားလံုးေတြရဲ႕ မသိတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြကို မွတ္သားရင္လည္း ကိုယ္သိတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ျပန္ေျဖေရး (Paraphrase) လုပ္ၿပီး မွတ္တဲ့ အက်င့္လုပ္ရပါတယ္။ အဂၤလိပ္လိုပဲ ကိုယ့္ဘာသာသာ နားလည္ေအာင္ မွတ္ေစခ်င္ပါတယ္။
“ျမန္မာလိုေတြး အဂၤလိပ္လိုေရး” ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာ အေျခခံအဆင့္သမားအတြက္ အလုပ္မျဖစ္ပါ။ ဘယ္အသံုးေတြက အဂၤလိပ္စာမွာ မရွိဘူး၊ မွားတယ္ဆိုတာကို သိတတ္ၿပီးတဲ့ ဆရာႀကီးေတြသာ လုပ္ႏိုင္တာပါ။ ခက္တာက ျမန္မာျပည္မွာ အဲဒီလို အဆင့္ ဆရာႀကီးေတြကိုယ္တိုင္က “ျမန္မာလိုေတြး၊ အဂၤလိပ္လိုေရး” နည္းေတြ ေဇာင္းေပးခ်င္ၾကပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ႕နဲ႔ ယွဥ္ ေျပာရရင္ လက္ေတြ႕ အလုပ္ မျဖစ္လို႔ပဲ ဆိုပါရေစ။
ဆိုေတာ့ “ျမန္မာလိုေတြး၊ အဂၤလိပ္လိုေရး” နဲ႔ ေျပာင္းျပန္ အဂၤလိပ္လိုေတြး၊ အဂၤလိပ္စကားလံုးေတြနဲ႔ စိတ္ကူးပံုေဖာ္၊ ၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္လို ေျပာ၊ အဂၤလိပ္လိုေရးဆိုတာကို ေဆာင္ရန္ အျဖစ္ အၾကံျပဳပါတယ္။ ဒီလို အဂၤလိပ္လိုေတြး၊ အဂၤလိပ္လိုေျပာ၊ အဂၤလိပ္လို ေရးႏို္င္ေအာင္ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို မိခင္ဘာသာစကားအေနနဲ႔ အသံုးျပဳေနသူေတြ ေရးတဲ့ စာေတြဖတ္ဖို႔၊ သူတို႔ေတြ ေျပာတဲ့ ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ေတြ၊ သတင္းေတြ၊ သီခ်င္း မ်ားမ်ားၾကည့္၊ နားေထာင္ဖို႔ပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ ေရွာင္ဖတ္ရမယ့္ စာေတြလည္း အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ ဘာေတြ ေရွာင္ရမလဲဆိုေတာ့ မဆလေခတ္ကတည္းက အိမ္တိုင္းလိုလုိမွာ ကေလးေတြ ဖတ္ဖို႔ဆိုၿပီး အသားက် ရွိေနေလ့ရွိတဲ့ “ေရႊေသြး” တို႔ “မိုးေသာက္ပန္း” တို႔လို စာေစာင္ေတြက အဂၤလိပ္စာေတြလိုမ်ိဳးနဲ႔ အလားတူ အဂၤလိပ္စကားလံုးနဲ႕ ေရးထားတဲ့ စာေတြကို မဖတ္မိပါေစနဲ႔။ အဲဒါေတြဟာ တကယ့္ အဂၤလိပ္စာ/စကား မဟုတ္ပါ။
“ေရႊေသြး” ဖတ္တဲ့ အရြယ္ေက်ာ္လာခဲ့ၿပီ လို႕ဆိုရင္လည္း “The New Light of Myanmar” လိုမ်ိဳး အဂၤလိပ္ သတင္းစာ ျပည္တြင္း သတင္း ေခါင္းႀကီး၊ သတင္း ျဖစ္စဥ္ေတြကို အဂၤလိပ္စာ ဗဟုသုတ အလို႔ငွာ မဖတ္မိပါေစနဲ႔။ အဲဒါေတြလည္း အမ်ားစုက တကယ့္ အဂၤလိပ္စာ/စကား မဟုတ္ပါ။ Tatmadaw တို႔ ဘာတို႔ ပဲ အရင္တုန္းက ဖတ္ခဲ့ရတာ မွတ္မိမွာပါ။ အခု အြန္လိုင္း စကားေျပာၾကတဲ့ Chatting ေခတ္မွာ လူငယ္ေတြ သံုးေနတဲ့ Myangalish ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္အကၡရာေတြ သံုး ျမန္မာအသံထြက္အတိုင္းရိုက္ေနၾကတာရဲ႕ အစ က အစိုးရထုတ္ အဂၤလိပ္သတင္းစာကလို႔ေတာင္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ “The New Light of Myanmar” မွာ ဆိုရင္ အဂၤလိပ္စာ အတြက္ ဖတ္သင့္တာက ႏိုင္ငံျခားသတင္းစဥ္ေတြက တိုက္ရိုက္ကူးေဖာ္ျပတဲ့ ႏိုင္ငံတကာသတင္းက႑၊ ႏိုင္ငံတကာ အားကစားသတင္းက႑ေတြ ဖတ္သင့္ပါတယ္။ “ေရႊေသြး”အဂၤလိပ္စာနဲ႔ အလားတူ အဂၤလိပ္စာမ်ိဳး ဖတ္ျခင္းဟာ “အဂၤလိပ္စာ ေသခ်ာေပါက္ မတတ္ေစမယ့္ နည္းလမ္း ထဲက တခု” ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုေတာ့ ေဆာင္ရန္အေနနဲ႔ ဘာေတြ ဖတ္သင့္သလဲဆိုရင္ ကေလးအရြယ္မွာ “Oxford” တို႔ “Cambridge” တို႔ “Penguin” တို႔လိုမ်ိဳး က ထုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္စာကို အေျခခံကေန အထက္တန္းအထိ အဆင့္ဆင့္ ခြဲထုတ္ အဆင့္လိုက္ ေရးထားတဲ့ Ladder Series ေတြ၊ ကေလးေတြ အတြက္ စကားလံုးအလြယ္ေတြနဲ႔ အတိုခ်ံဳ႕ထားတဲ့ “Abridged Books” ေတြ ဖတ္သင့္ပါတယ္။ အထက္တန္းနဲ႔ အထက္တန္း အၿပီး အရြယ္ဆိုရင္ Times တို႔၊ Newsweek တို႔ဖတ္သင့္ပါတယ္။ “Times နဲ႔ Newsweek” က ခက္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္သိပ္ စိတ္ဝင္စားတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ နည္းနည္းပိုလြယ္တဲ့ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ ေရးထားတဲ့ စာစံု၊ စာပေဒသာလည္း ျဖစ္တဲ့ “Reader’s Digest” ဖတ္သင့္ပါတယ္။
အဓိက ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို ပထမဘာသာစကားအျဖစ္ ေမြးကတည္းက အသံုးျပဳလာသူေတြ ေရးတဲ့ စာေတြကို အားထား ဖတ္ဖို႔ပါပဲ။ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြကို ရန္ကုန္မွာ ဆိုရင္ “British Council” ၊ “American Center “ တို႔မွာ ရွိတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ ရွာဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏိုင္သူေတြ အတြက္ အြန္လိုင္းမွာ PDF အေနနဲ႔ အမ်ားအျပား Free Download လုပ္လို႔လည္း ရပါတယ္။ အြန္လိုင္းမွာ အရည္မရ အဖတ္မရ မ်ားအတြက္ ဖုန္းဖိုးေငြ ေလးငါးေထာင္ အသံုးျပဳႏိုင္ၾကရင္ ဒီလို မူရင္း အဂၤလိပ္စာေတြကို Download လုပ္ ရွာဖို႔ လူငယ္မ်ား ဝန္မေလးသင့္ပါ။
ေနာက္တခ်က္ အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာသူ မိတ္ေဆြေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြကို အၾကံျပဳလိုတာကေတာ့ စကားပံုေတြ ဆိုရိုးေတြနဲ႔ အဂၤလိပ္ စကား/စာ ကို ေဝေဝဆာ သံုး/ေျပာ/ေရးခ်င္ ရင္လည္း အဂၤလိပ္စကားပံု (သို႔မဟုတ္) နာမည္ႀကီးတဲ့ ကမၻာ့စကားပံုေတြကိုပဲ အသံုးျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာစကားပံုေတြကို တိုက္ရိုက္ဖလွယ္ဘာသာျပန္ၿပီး ေန႔စဥ္သံုး အေျပာ၊ အေရးမွာ သံုးရင္ လူမ်ိဳးျခား အဂၤလိပ္စာတတ္သူေတြ အလြယ္တကူ နားလည္ႏို္င္မွာ မဟုတ္ပါ။
ဥပမာ - “သန္းေခါင္ထက္ ညဥ့္မနက္” ဆိုတဲ့ စကား ကို တိုက္ရိုက္ အဂၤလိပ္လို ျပန္ရင္ “The night cannot get darker after midnight.” ဆိုၿပီး ျပန္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ “The night cannot get darker after midnight.” ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စကား (သဒၵါလည္းမွန္၊ အဓိပၸာယ္လည္းနီးစပ္တဲ့) စာေၾကာင္းကိုေတာင္မွ အဂၤလိပ္ေတြ၊ အေမရိကန္ေတြဆိုရင္ ျမန္မာစကားပံုရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို အလြယ္တကူ အျပည့္အဝ ခ်က္ခ်င္း နားလည္ႏိုင္မယ္မထင္ပါ။
ၿပီးေတာ့ “The night is the darkest just before the dawn.” ဆိုတဲ့ ေလာက သဘာဝ ျဖစ္စဥ္အရ လလည္းကြယ္ၿပီး ေနလည္းမထြက္ေသးတဲ့ အရုဏ္ဦးမတိုင္ခင္အခ်ိန္က အေမွာင္ဆံုးစကားလည္း ရွိေသးေတာ့ အေမွာင္မိုက္ဆံုးအခ်ိန္ သတ္မွတ္ရာမွာကို ကြဲလြဲႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာစကားပံုရဲ႕ ဆိုလိုရင္း “သန္းေခါင္ထက္ ညဥ့္မနက္” ၊”ေသမထူး၊ ေနမထူး” ၊ “ေထာင့္အျပင္ တန္း မရွိဘူး (တကယ္ကေထာင္ထဲမွာ တိုက္ပိတ္ထားတဲ့ တန္းလည္းရွိပါတယ္)” စတဲ့ သေဘာကို အဂၤလိပ္လို ေပၚေအာင္ ေျပာဖို႔ ခက္သြားမွာပါ။
“အေျခအေနတခု၊ ျဖစ္စဥ္ တခုဟာ ဒီထက္ပိုဆိုးစရာ၊ လြန္စရာ မရွိ”ကို ေျပာခ်င္ေရးခ်င္ရင္ အဂၤလိပ္စာ/စကား မိခင္ဘာသာအေနနဲ႔ သံုးေနသူေတြ ပိုနားလည္လြယ္၊ ရွင္းေအာင္ "Things cannot get any worse"ဆိုၿပီး စကားပံုမပါ ေျပာလိုက္ရံုပါပဲ။ ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ “This is the worst situation that could ever happen.” “So it can’t get any worse than now” ဆိုတဲ့ “လက္ရွိအေျခအေနဟာ ျဖစ္လာႏိုင္သမွ်မွာေတာ့ အဆံုးဆံုးပဲ၊ ဒီထက္ပို မဆိုးႏိုင္ေတာ့ဘူး” ဆိုတဲ့ သေဘာ ကို ျခံဳၿပီး "Things cannot get any worse"လို႔ လိုတိုရွင္း ဆိုလိုက္တာပါ။ ဒီလို အသံုးဆိုရင္ အဂၤလိပ္ေတြ၊ အေမရိကန္ေတြ၊ ၾသစေၾတးလ်န္ ေတြလည္း အလြယ္တကူ နားလည္ႏိုင္မွာပါ။
ဒီေနရာမွာ စကားအလွသံုးခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း ကမၻာေက်ာ္တဲ့ အားလံုးလည္းသိႏိုင္တဲ့ စကားမ်ိဳး သံုးႏိုင္ပါတယ္။ “We have nothing to lose” ပါ။ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚပညာရွင္ ကားလ္မတ္စ္ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္းပါ စကားပါ။ “ငါတို႔မွာ ဘာမွဆံုးရံႈးစရာမရွိ၊ အဆိုးဆံုးကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ငါတို႔အေျခအေနဟာ ဒီထက္ဆိုးသြားစရာမရွိတဲ့အတြက္ တခုခု ထလုပ္ဖို႔ (သို႔မဟုတ္) ထပ္လုပ္ဖို႔ ထူးၿပီး ေတြေဝေနစရာ၊ ေၾကာက္ေနစရာ မရွိ” ဆိုတဲ့ သေဘာကို ပံုေဖာ္တာပါ။
ဆိုခ်င္တာကေတာ့ အလုပ္ခြင္မွာ၊ ေန႔စဥ္စကားေျပာမွာ အဂၤလိပ္လိုေျပာရင္ ျမန္မာစကားပံုေတြ တိုက္ရိုက္စကားျပန္ မေျပာမိဖို႔ ေရွာင္ရန္ လမ္းညႊန္ခ်င္ပါတယ္။
ျမန္မာ စကားပံုတခ်ိဳ႕ ကို အသံုးျပဳခ်င္ရင္လည္း သူနဲ႔နီးစပ္တဲ့၊ အလားတူ အဓိပၸာယ္နဲ႔ ဆိုလိုခ်က္ ထြက္တဲ့ အဂၤလိပ္ (သို႔မဟုတ္) ႏိုင္ငံတကာ စကားပံု၊ ဆိုရိုး နဲ႔ အဂၤလိပ္စကားလံုး အသံုးကို ေျပာင္းသံုးဖို႔ ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ရွင္းျပဖို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္ ။
ဥပမာ - “ငါးသိုင္းမ်ား ဟင္းဟံု” ကို တိုက္ရိုက္ ဘာသာျပန္ရင္ “Too much carp cloys the dish” လို႔ရပါမယ္။ ဒီလို “ဆရာမ်ားသားေသ” သေဘာကို ဆိုလိုခ်င္ရင္ အဂၤလိပ္အသံုးမွာလည္း ရွိတဲ့ “Too many cooks spoil the broth (or) too many cooks spoil the soup” လို႔ သံုးလိုက္ရင္ အဂၤလိပ္စကားကို အသံုးျပဳေနသူအားလံုး အလြယ္တကူ နားလည္ တမ္း သေဘာေပါက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ စကားလံုးအပိုေတြ ထပ္ရွင္းျပစရာ မလိုေတာ့ဘဲ တိုတိုနဲ႔လိုရင္း ထိမိတဲ့ အဂၤလိပ္ စကား/စာ အသံုး ျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလားတူပဲ “ဆိတ္ဆိတ္ေန ေထာင္တန္” လို႔ ေျပာခ်င္ရင္လည္း “Silence is golden.”, “‘Speech’ is silver, ‘Silence’ is golden.” “A still tongue makes a wise head” စတဲ့ အလြယ္တကူ ဆိုလိုခ်က္ေပါက္၊ ထိေရာက္တဲ့ အဂၤလိပ္ အသံုးေတြ သံုးတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။
ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ အဂၤလိပ္စာကို တကယ္တတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဟင္းခ်က္နည္းစာအုပ္ေတြလို အဂၤလိပ္စာ ဘာနည္း ညာနည္း စာအုပ္ေတြေရွာင္ပါ၊ ျမန္မာလိုေတြးၿပီး အဂၤလိပ္လိုတိုက္ရိုက္ ျပန္ ေရး/ေျပာ ေရွာင္ပါ၊ အဂၤလိပ္စကားလံုးေတြကို ျမန္မာလုိ တိုက္ရိုက္ျပန္ဖလွယ္မွတ္တဲ့ အက်င့္ ေရွာင္ပါ၊ အဂၤလိပ္စာ မပီျပင္တဲ့ ျမန္မာေရး အဂၤလိပ္စာေတြကို ေရွာင္ပါ။ ဒါေတြက အဂၤလိပ္စာ ေသခ်ာေပါက္ မတတ္ေစတဲ့ နည္းမ်ားကို တကိုယ္ေရ ျဖတ္သန္းခဲ့မႈ အေတြ႕အၾကံဳ၊ အျမင္နဲ႔ အၾကံျပဳျခင္းပါ။ အလ်ဥ္းသင့္ရင္ အဂၤလိပ္စာ ေသခ်ာေပါက္ မတတ္ေစတဲ့ တျခားနည္းမ်ား အေၾကာင္းဆက္ပါဦးမယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
ဇူလိုင္ ၁၅ ၂၀၁၆
(ဆက္သြယ္ရန္ႏွင့္ ေဝဖန္ရန္ - nyeinchanaye81@gmail.com)
(Education Digest (ပညာပေဒသာ) အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅)၊ အမွတ္ (၂၈) တြင္ မူလ ပံုႏွိပ္ခဲ့သည္။ Education Digest Journal Facebook Page https://web.facebook.com/TheNewEducationDigestJournal/photos/a.341284505956147.81743.340972365987361/1042873205797270/?type=3 တြင္လည္း ဝင္ေရာက္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။)