ထက္ေခါင္လင္း - သစ္ေမွာင္ခိုေတြရန္ျပဳတာခံေနရတဲ့့ ပဲခူး႐ိုးမသစ္ေတာဝန္ထမ္းမ်ား
(Myanmar NOW)
ပဲခူး (Myanmar Now) - ပဲခူးရိုးမကို ျဖတ္ၿပီး ေဖာက္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕ေက်ာင္း-စိန္ကန္႔လန္႔လမ္းဟာ ေဒသတြင္း သစ္ခိုးထုတ္သူတို႔ရဲ႕အဓိက လမ္းေၾကာင္းေတြထဲက တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
သစ္တံုးေတြ လမ္းေဘးဝဲယာ ဟိုတစ္ပံု၊ ဒီတစ္ပံုျဖစ္ေနတဲ့ ဒီလမ္းရဲ႕အစမွာပဲ ျဖတ္သန္းသြားလာမယ့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြ ရပ္တန္႔ေစမယ့္ သံတန္းေမာင္းတံႀကီးကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေနရာကေတာ့ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္ အျမန္လမ္းရဲ႕ အေနာက္ဖက္ ၉ မိုင္ ခန္႔ အကြာမွာရွိတဲ့ စိန္ကန္႔လန္႔ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ပါ။
ဒီဂိတ္မွာ ေန႔ေရာ ညပါ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ အလွည့္က်တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသလို ၿပီးခဲ့တဲ့ လကစၿပီး ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီးရဲ႕ လက္နက္ကိုင္သစ္ေတာရဲ ၂ဝ ထဲက ထက္ဝက္ကို ဒီေဒသမွာ တာဝန္ခ်ထားပါတယ္။ လက္နက္တပ္ဆင္မထားတဲ့ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ အႏၱရာယ္ျပဳခံရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ သစ္ေတာရဲေတြကို အားျဖည့္ တာဝန္ခ်ထားရတာပါ။
ေက်ာက္တံခါး၊ ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕နယ္ေတြက သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ ပါဝင္တဲ့ အင္အား ၂၂ ဦးပါ ခရိုင္သစ္ေတာအဖြဲ႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လက ၂ ဖြဲ႔ခြဲၿပီး ပဲခူးရိုးမထဲကို ကင္းလွည့္ရာမွာ ခိုးထုတ္ၿပီးသား သစ္ေတြကို တင္ေနတဲ့ကားတစ္စီး ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေက်ာက္တံခါးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးမွဴး ဦးစန္းယုက ေျပာပါတယ္။
အခင္းျဖစ္တဲ့ေနရာဟာ စစ္ေဆးေရးဂိတ္နဲ႔ ၇ မိုင္ ကြာေဝးပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး အျမန္လမ္းမရိွရာဆီ အတင္းေမာင္းထြက္တဲ့ ခိုးသစ္တင္ကားေနာက္ သစ္ေတာအဖဲြ႔ႏွစ္ဖဲြ႔က လိုက္ဖမ္းရာမွာ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သစ္ခိုးကား မီးေလာင္တာေၾကာင့္ ကားေပၚမွာပါတဲ့သူေတြက ဆင္းေျပးၾကတယ္၊ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ မီးၿငိွမ္းေနတုန္း ထြက္ေျပးသြားသူမ်ား ျပန္ေရာက္လာတယ္၊ ေလးခြထဲ သံကုံးသီးထည့္ၿပီး ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ၾကရာမွာဝန္ထမ္း ၃ ဦး ဒဏ္ရာရသြားတယ္လို႔ သစ္ေတာဦးစီးမွဴးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
သစ္ခိုးသူတစ္ဦးက ဓားကိုင္ၿပီး တိုးဝင္လာတယ္၊ ဝန္ထမ္းေတြက လမ္းေဘးက ေက်ာက္ခဲေတြနဲ႔ ျပန္ပစ္ေပါက္ၾကတဲ့အတြက္ ရန္မူသူ ၄ ဦး ျပန္လည္ထြက္ေျပးသြားၾကတယ္လုိ႔ ဦးစန္းယုက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္ ဒီကိုေျပာင္းလာတာ ၈ လပဲ ၾကာေသးတယ္။ ဒီလို ကြ်န္ေတာ္တို႔သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြကို ျပန္ရန္ျပဳတဲ့အျဖစ္အပ်က္က ပထဆံုး အေတြ႔အႀကံဳပါ။ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးလန္႔တာေပါ့” လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာက ဘာလက္နက္မွ ပါသြားတာမဟုတ္ဘူး။ လက္နက္ဆိုလုိ႔ ေတာေတာင္ထဲသြားတဲ့အခါ သံုးဖုိ႔ေဆာင္သြားတဲ့ ဓါးေျမာင္ေလးပဲပါတာ။ ၄ ေယာက္က ေလးခြနဲ႔ ပစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ သူတုိ႔ေနာက္ကြယ္မွာ လူေတြ ထပ္ပါ မပါလည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ မသိႏိုင္ဘူး”
အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေနာက္ပိုင္းမွာ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရက စိန္ကန္႔လန္႔စစ္ေဆးေရးဂိတ္ကို လက္နက္ကိုင္ သစ္ေတာရဲ ၁ဝ ဦး ပို႔ၿပီး အားျဖည့္ေပးခဲ့တာပါ။
“သစ္ေတာရဲေတြ ေရာက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း (သစ္ခိုးထုတ္တဲ့ ထရပ္ကားတစ္စီး) ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ ေမာင္းတံကို အတင္းတိုက္ၿပီး ထြက္ေျပးမယ္လုပ္လုိ႔ သစ္ေတာရဲေတြက ကားဘီးကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္ၿပီး ဖမ္းလိုက္ရေသးတယ္” လုိ႔ ဦးစန္းယုက ဆိုပါတယ္။
သစ္ေတာကာကြယ္ေရး ႀကဳိးပမ္းမႈ
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏိုင္ငံရဲ႕သစ္ေတာေတြဟာ သစ္ထုတ္တဲ့ကုမၸဏီေတြ၊ လယ္ယာ စီးပြား ကုမၸဏီေတြ၊ သစ္ခိုးဂိုဏ္းေတြေၾကာင့္ ျဖဴခါျပာခါက်ခဲ့ရပါတယ္။ ကခ်င္၊ စစ္ကိုင္း၊ တနသၤာရီ၊ ရခိုင္၊ ပဲခူး ေဒသေတြက ထူထပ္တဲ့သစ္ေတာႀကီးေတြ ေျပာင္တလင္းခါသြားခဲ့ၿပီး ေဒၚလာဘီလ်ံနဲ႔ခ်ီၿပီးတန္တဲ့ သစ္လံုးေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားဆီကို တံခါးမရွိဓားမရွိေရာက္သြားၾကတယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ခန္႔မွန္းေနၾကပါတယ္။
တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြ၊ သူပုန္တပ္ေတြက တိုင္းရင္းသားေဒသ သစ္ေမွာင္ခိုသမား၊ သစ္ခုိးထုတ္သူမ်ားကို အခြန္ ေကာက္ၾကတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ေပၚထြက္ခဲ့သလို အစိုးရ အရာရိွေတြရဲ႕ျခစားမႈေတြကလည္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈကို မီးထိုးေပးခဲ့ပါတယ္။ ယခင္အစုိးရမ်ားလက္ထက္ သစ္ေတာကာကြယ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္လည္း သစ္ေတာေတြကေတာ့ ျမန္ျမန္ႀကီးပဲ ေလ်ာ့က်ျပဳန္းတီးေနခဲ့တာပါ။
၂ဝဝ၁ နဲ႔ ၂ဝ၁၃ အတြင္း သစ္ေတာဟက္တာ ၁ ဒသမ ၇ သန္း (ဧက ၄ ဒသမ ၂ သန္း) ဆုံးရႈံးခဲ့ရတယ္လို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရးေအဂ်င္စီ (Environmental Investigation Agency) ရဲ႕ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ သစ္ေတာဖုံးလႊမ္းမႈအျမင့္ဆုံးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာလည္း ႏွစ္စဥ္သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈႏႈန္း ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတဲ့အတြက္ ေတာျပဳန္းႏႈန္းအျမင့္ဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္လို႔ ဒီအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အာဏာရလာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သစ္ေတာ၊ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ သဘာဝ ရင္းျမစ္ေတြကို ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဦးစားေပးမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးမွာ သစ္ထုတ္ယူခြင့္ကို ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ဘ႑ာႏွစ္အတြင္း ရပ္ဆိုင္းၿပီး သစ္ထုတ္ယူႏိုင္စြမ္း အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ကၽြန္းသစ္မူရင္းေဒသ ပဲခူးရိုးမမွာေတာ့ ကၽြန္းနဲ႔ သစ္မာထုတ္ယူျခင္းမျပဳဘဲ ၁ဝ ႏွစ္အထိ အနားေပးဖုိ႔ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးအုန္းဝင္းက ဇြန္လ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
၂၉၆ မိုင္ ရွည္လ်ားတဲ့ ဒီပဲခူးရိုးမဟာ တစ္ခ်ိန္က သစ္ေတာထူထပ္၊ သားငွက္ေတြ အလြန္ေပါခဲ့ေပမယ့္ အခုအခါမွာေတာ့ အဆိုးရြားဆုံး သစ္ထုတ္လုပ္မႈ၊ ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ေတြကို ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈမ်ားနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါၿပီ။
ႏိုင္ငံအႏံွ႔မွာ ယခုႏွစ္ ပထမ ေျခာက္လ အတြင္း သစ္မ်ိဳးစံု တန္ခ်ိန္ ၁၅,ဝဝဝ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲက ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးဟာ ပဲခူးတိုင္း ေဒသႀကီးမွာ ဖမ္းမိတာျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးအုန္းဝင္းက ဇူလိုုင္ ၂၉ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ေျပာၾကားပါတယ္။
သစ္ေတာဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးမင္းက ပဲခူးတိုင္းမွာ သစ္ေတာဝန္ထမ္း ၉ဝဝ ေက်ာ္ လ်ာထားေပမဲ့ ခန္႔ထားႏိုင္တာ ၆ဝဝ ေက်ာ္ပဲ ရိွတယ္၊ လက္နက္ကိုင္ သစ္ေတာရဲ အင္အားကလည္း ၂ဝ ပဲ ရိွေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အင္အား မျပည့္စံုတာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ေတာျပဳန္းတီးမႈ၊ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ေတြ သတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခံေနရမႈတို႔ကို ရပ္တန္႔ေအာင္လုပ္ဖို႔ ခက္ခဲမယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ဆင္႐ိုင္း ၂ဝ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ အသတ္ခံရတာ ၁၂ ေကာင္ ရွိၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ပဲခူးနယ္မွာ သစ္ေတာေျမ ဧရိယာ အမ်ားအျပား ေပ်ာက္ကြယ္လာတာေၾကာင့္ ဆင္နဲ႔ လူတို႔ၾကားက ပဋိပကၡ ႀကီးထြားလာေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
ေဒသခံတို႔အတြက္ တျခား ေရြးခ်ယ္စရာ
ပဲခူးရိုးမေဒသခံ အမ်ားအျပားဟာ သူတို႔ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ တျခားေရြးစရာအခြင့္အလမ္းေတြ မရွိေသးတာေၾကာင့္လည္း သစ္ခိုးထုတ္မႈေတြမွာ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ပါဝင္ ပတ္သက္ေနၾကတယ္ လုိ႔ ေက်ာက္တံခါးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးမွဴး ဦးစန္းယုက သံုးသပ္ပါတယ္။
ခ်ဳိ႕တဲ့ၾကတဲ့ ေဒသခံ အမ်ားအျပားဟာ သစ္ခုတ္ေရာင္းခ်ရျခင္းကေန ဝင္ေငြရၾကၿပီး ကြ်န္း၊ ပ်ဥ္းကတိုးစတဲ့ သစ္မာေတြကို အဓိကထား ခုတ္ၾကကာ ေတာလမ္းေတြအတိုင္း ႏြားလွည္းနဲ႔ ခိုးထုတ္ၾကတယ္လို႔ ၎က ဆက္ေျပာပါတယ္။ ေဒသတြင္း သစ္အေခ်ာထည္လုပ္ငန္းေတြ၊ ပရိေဘာဂလုပ္ငန္းေတြက ျပည္တြင္းေဈးကြက္အတြက္ အဲဒီသစ္ေတြကို သံုးၾကတာပါ။
အခုဆိုရင္ ႐ိုးမေတာႀကီးရဲ႕အစြန္အဖ်ားေတြမွာဆိုရင္ ကြ်န္း၊ ပ်ဥ္းကတိုး စတဲ့ သစ္မာေတြကို ေတာနက္နက္ထဲသြားမွသာ ေတြ႔ႏိုင္ေတာ့တယ္လို႔ ဦးစန္းယုက ေျပာပါတယ္။ ပဲခူး႐ိုးမထဲမွာ သစ္ေတာ ႀကိဳးဝိုင္းေပါင္း ၁ဝ၃ ခု (ဧက ၃ သန္းေက်ာ္) ရွိေပမယ့္ သစ္ခိုးထုတ္မႈ၊ အေျပာင္ရွင္းမႈေတြေၾကာင့္ ေတာေတြက ပံုစံေျပာင္းသြားၿပီလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ရန္မူတတ္တဲ့ သစ္ခိုးဂိုဏ္းႀကီးေတြကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ၊ သစ္ေတာရဲေတြက လက္နက္ မျပည့္စုံဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ သစ္ခိုးထုတ္ရာမွာ ပါဝင္တဲ့ ေဒသခံ ဆင္းရဲသား ဖမ္းမိတာ မ်ားတယ္လို႔ ဦးစန္းယုက ဆိုပါတယ္။ သစ္ခိုးဂိုဏ္းေတြကို ဥပေဒအရ အျပစ္ေပးရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ေဒသခံအမ်ားအျပားက တျခားလုပ္ငန္းေျပာင္းလုပ္ဖို႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလို႔ သူက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ စားဝတ္ ေနေရးကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မယ့္ သစ္ေတာအေျခခံ နည္းပညာသစ္ေတြ၊ လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြကို ေရြးခ်ယ္စီမံခ်က္ခ်ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ဦးစန္းယုက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီေဒသမွာ ဝါးထြက္တယ္ဗ်ာ။ အဲ့ဒီဝါးကို အလံုးလိုက္ထုတ္ေနတာထက္ ဝါးကေနရလာမယ့္ ထရံေတြ၊ ဝါးတူေတြ ထုတ္တဲ့လုပ္ငန္းမ်ိဳးကို စနစ္တက် တည္ေထာင္ေပးမယ္၊ ဝါးကိုေပါင္းခံတဲ႔ နည္းပညာေတြနဲ႔အတူ လူသံုးကုန္ ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြကို ထူေထာင္ေပး (သင့္တယ္)” လို႔ သစ္ေတာဦးစီးမွဴးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ။
| (မိုုးမခ) ၾသဂုုတ္ ၁၇၊ ၂၀၁၆ |
သစ္ေတာေတြကိုကာကြယ္ဖို႔ အစုိးရသစ္ကႀကဳိးပမ္းေနခ်ိန္မွာ ပဲခူး႐ိုးမမွာေတာ့ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြဟာ သစ္ေမွာင္ခိုသမားေတြရဲ႕ ရန္လိုမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္
ထက္ေခါင္လင္း
ပဲခူး (Myanmar Now) - ပဲခူးရိုးမကို ျဖတ္ၿပီး ေဖာက္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕ေက်ာင္း-စိန္ကန္႔လန္႔လမ္းဟာ ေဒသတြင္း သစ္ခိုးထုတ္သူတို႔ရဲ႕အဓိက လမ္းေၾကာင္းေတြထဲက တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
 | ||
|
ဒီဂိတ္မွာ ေန႔ေရာ ညပါ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ အလွည့္က်တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသလို ၿပီးခဲ့တဲ့ လကစၿပီး ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီးရဲ႕ လက္နက္ကိုင္သစ္ေတာရဲ ၂ဝ ထဲက ထက္ဝက္ကို ဒီေဒသမွာ တာဝန္ခ်ထားပါတယ္။ လက္နက္တပ္ဆင္မထားတဲ့ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ အႏၱရာယ္ျပဳခံရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ သစ္ေတာရဲေတြကို အားျဖည့္ တာဝန္ခ်ထားရတာပါ။
 | ||
|
ေက်ာက္တံခါး၊ ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕နယ္ေတြက သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ ပါဝင္တဲ့ အင္အား ၂၂ ဦးပါ ခရိုင္သစ္ေတာအဖြဲ႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇြန္လက ၂ ဖြဲ႔ခြဲၿပီး ပဲခူးရိုးမထဲကို ကင္းလွည့္ရာမွာ ခိုးထုတ္ၿပီးသား သစ္ေတြကို တင္ေနတဲ့ကားတစ္စီး ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေက်ာက္တံခါးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးမွဴး ဦးစန္းယုက ေျပာပါတယ္။
အခင္းျဖစ္တဲ့ေနရာဟာ စစ္ေဆးေရးဂိတ္နဲ႔ ၇ မိုင္ ကြာေဝးပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး အျမန္လမ္းမရိွရာဆီ အတင္းေမာင္းထြက္တဲ့ ခိုးသစ္တင္ကားေနာက္ သစ္ေတာအဖဲြ႔ႏွစ္ဖဲြ႔က လိုက္ဖမ္းရာမွာ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သစ္ခိုးကား မီးေလာင္တာေၾကာင့္ ကားေပၚမွာပါတဲ့သူေတြက ဆင္းေျပးၾကတယ္၊ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ မီးၿငိွမ္းေနတုန္း ထြက္ေျပးသြားသူမ်ား ျပန္ေရာက္လာတယ္၊ ေလးခြထဲ သံကုံးသီးထည့္ၿပီး ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ၾကရာမွာဝန္ထမ္း ၃ ဦး ဒဏ္ရာရသြားတယ္လို႔ သစ္ေတာဦးစီးမွဴးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
သစ္ခိုးသူတစ္ဦးက ဓားကိုင္ၿပီး တိုးဝင္လာတယ္၊ ဝန္ထမ္းေတြက လမ္းေဘးက ေက်ာက္ခဲေတြနဲ႔ ျပန္ပစ္ေပါက္ၾကတဲ့အတြက္ ရန္မူသူ ၄ ဦး ျပန္လည္ထြက္ေျပးသြားၾကတယ္လုိ႔ ဦးစန္းယုက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္ ဒီကိုေျပာင္းလာတာ ၈ လပဲ ၾကာေသးတယ္။ ဒီလို ကြ်န္ေတာ္တို႔သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြကို ျပန္ရန္ျပဳတဲ့အျဖစ္အပ်က္က ပထဆံုး အေတြ႔အႀကံဳပါ။ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးလန္႔တာေပါ့” လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာက ဘာလက္နက္မွ ပါသြားတာမဟုတ္ဘူး။ လက္နက္ဆိုလုိ႔ ေတာေတာင္ထဲသြားတဲ့အခါ သံုးဖုိ႔ေဆာင္သြားတဲ့ ဓါးေျမာင္ေလးပဲပါတာ။ ၄ ေယာက္က ေလးခြနဲ႔ ပစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ သူတုိ႔ေနာက္ကြယ္မွာ လူေတြ ထပ္ပါ မပါလည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ မသိႏိုင္ဘူး”
အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေနာက္ပိုင္းမွာ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရက စိန္ကန္႔လန္႔စစ္ေဆးေရးဂိတ္ကို လက္နက္ကိုင္ သစ္ေတာရဲ ၁ဝ ဦး ပို႔ၿပီး အားျဖည့္ေပးခဲ့တာပါ။
“သစ္ေတာရဲေတြ ေရာက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း (သစ္ခိုးထုတ္တဲ့ ထရပ္ကားတစ္စီး) ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ ေမာင္းတံကို အတင္းတိုက္ၿပီး ထြက္ေျပးမယ္လုပ္လုိ႔ သစ္ေတာရဲေတြက ကားဘီးကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္ၿပီး ဖမ္းလိုက္ရေသးတယ္” လုိ႔ ဦးစန္းယုက ဆိုပါတယ္။
သစ္ေတာကာကြယ္ေရး ႀကဳိးပမ္းမႈ
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏိုင္ငံရဲ႕သစ္ေတာေတြဟာ သစ္ထုတ္တဲ့ကုမၸဏီေတြ၊ လယ္ယာ စီးပြား ကုမၸဏီေတြ၊ သစ္ခိုးဂိုဏ္းေတြေၾကာင့္ ျဖဴခါျပာခါက်ခဲ့ရပါတယ္။ ကခ်င္၊ စစ္ကိုင္း၊ တနသၤာရီ၊ ရခိုင္၊ ပဲခူး ေဒသေတြက ထူထပ္တဲ့သစ္ေတာႀကီးေတြ ေျပာင္တလင္းခါသြားခဲ့ၿပီး ေဒၚလာဘီလ်ံနဲ႔ခ်ီၿပီးတန္တဲ့ သစ္လံုးေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားဆီကို တံခါးမရွိဓားမရွိေရာက္သြားၾကတယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ခန္႔မွန္းေနၾကပါတယ္။
တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြ၊ သူပုန္တပ္ေတြက တိုင္းရင္းသားေဒသ သစ္ေမွာင္ခိုသမား၊ သစ္ခုိးထုတ္သူမ်ားကို အခြန္ ေကာက္ၾကတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ေပၚထြက္ခဲ့သလို အစိုးရ အရာရိွေတြရဲ႕ျခစားမႈေတြကလည္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈကို မီးထိုးေပးခဲ့ပါတယ္။ ယခင္အစုိးရမ်ားလက္ထက္ သစ္ေတာကာကြယ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္လည္း သစ္ေတာေတြကေတာ့ ျမန္ျမန္ႀကီးပဲ ေလ်ာ့က်ျပဳန္းတီးေနခဲ့တာပါ။
၂ဝဝ၁ နဲ႔ ၂ဝ၁၃ အတြင္း သစ္ေတာဟက္တာ ၁ ဒသမ ၇ သန္း (ဧက ၄ ဒသမ ၂ သန္း) ဆုံးရႈံးခဲ့ရတယ္လို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေရးေအဂ်င္စီ (Environmental Investigation Agency) ရဲ႕ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ သစ္ေတာဖုံးလႊမ္းမႈအျမင့္ဆုံးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာလည္း ႏွစ္စဥ္သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈႏႈန္း ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတဲ့အတြက္ ေတာျပဳန္းႏႈန္းအျမင့္ဆုံး ႏိုင္ငံတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္လို႔ ဒီအဖြဲ႔က ဆိုပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အာဏာရလာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သစ္ေတာ၊ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ သဘာဝ ရင္းျမစ္ေတြကို ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဦးစားေပးမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးမွာ သစ္ထုတ္ယူခြင့္ကို ၂ဝ၁၆-၂ဝ၁၇ ဘ႑ာႏွစ္အတြင္း ရပ္ဆိုင္းၿပီး သစ္ထုတ္ယူႏိုင္စြမ္း အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ကၽြန္းသစ္မူရင္းေဒသ ပဲခူးရိုးမမွာေတာ့ ကၽြန္းနဲ႔ သစ္မာထုတ္ယူျခင္းမျပဳဘဲ ၁ဝ ႏွစ္အထိ အနားေပးဖုိ႔ သယံဇာတနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးအုန္းဝင္းက ဇြန္လ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
၂၉၆ မိုင္ ရွည္လ်ားတဲ့ ဒီပဲခူးရိုးမဟာ တစ္ခ်ိန္က သစ္ေတာထူထပ္၊ သားငွက္ေတြ အလြန္ေပါခဲ့ေပမယ့္ အခုအခါမွာေတာ့ အဆိုးရြားဆုံး သစ္ထုတ္လုပ္မႈ၊ ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ေတြကို ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈမ်ားနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါၿပီ။
ႏိုင္ငံအႏံွ႔မွာ ယခုႏွစ္ ပထမ ေျခာက္လ အတြင္း သစ္မ်ိဳးစံု တန္ခ်ိန္ ၁၅,ဝဝဝ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲက ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးဟာ ပဲခူးတိုင္း ေဒသႀကီးမွာ ဖမ္းမိတာျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးအုန္းဝင္းက ဇူလိုုင္ ၂၉ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ေျပာၾကားပါတယ္။
သစ္ေတာဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးမင္းက ပဲခူးတိုင္းမွာ သစ္ေတာဝန္ထမ္း ၉ဝဝ ေက်ာ္ လ်ာထားေပမဲ့ ခန္႔ထားႏိုင္တာ ၆ဝဝ ေက်ာ္ပဲ ရိွတယ္၊ လက္နက္ကိုင္ သစ္ေတာရဲ အင္အားကလည္း ၂ဝ ပဲ ရိွေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အင္အား မျပည့္စံုတာေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ေတာျပဳန္းတီးမႈ၊ ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ေတြ သတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခံေနရမႈတို႔ကို ရပ္တန္႔ေအာင္လုပ္ဖို႔ ခက္ခဲမယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ဆင္႐ိုင္း ၂ဝ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ အသတ္ခံရတာ ၁၂ ေကာင္ ရွိၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ပဲခူးနယ္မွာ သစ္ေတာေျမ ဧရိယာ အမ်ားအျပား ေပ်ာက္ကြယ္လာတာေၾကာင့္ ဆင္နဲ႔ လူတို႔ၾကားက ပဋိပကၡ ႀကီးထြားလာေၾကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။
ေဒသခံတို႔အတြက္ တျခား ေရြးခ်ယ္စရာ
ပဲခူးရိုးမေဒသခံ အမ်ားအျပားဟာ သူတို႔ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ တျခားေရြးစရာအခြင့္အလမ္းေတြ မရွိေသးတာေၾကာင့္လည္း သစ္ခိုးထုတ္မႈေတြမွာ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ ပါဝင္ ပတ္သက္ေနၾကတယ္ လုိ႔ ေက်ာက္တံခါးၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာဦးစီးမွဴး ဦးစန္းယုက သံုးသပ္ပါတယ္။
ခ်ဳိ႕တဲ့ၾကတဲ့ ေဒသခံ အမ်ားအျပားဟာ သစ္ခုတ္ေရာင္းခ်ရျခင္းကေန ဝင္ေငြရၾကၿပီး ကြ်န္း၊ ပ်ဥ္းကတိုးစတဲ့ သစ္မာေတြကို အဓိကထား ခုတ္ၾကကာ ေတာလမ္းေတြအတိုင္း ႏြားလွည္းနဲ႔ ခိုးထုတ္ၾကတယ္လို႔ ၎က ဆက္ေျပာပါတယ္။ ေဒသတြင္း သစ္အေခ်ာထည္လုပ္ငန္းေတြ၊ ပရိေဘာဂလုပ္ငန္းေတြက ျပည္တြင္းေဈးကြက္အတြက္ အဲဒီသစ္ေတြကို သံုးၾကတာပါ။
အခုဆိုရင္ ႐ိုးမေတာႀကီးရဲ႕အစြန္အဖ်ားေတြမွာဆိုရင္ ကြ်န္း၊ ပ်ဥ္းကတိုး စတဲ့ သစ္မာေတြကို ေတာနက္နက္ထဲသြားမွသာ ေတြ႔ႏိုင္ေတာ့တယ္လို႔ ဦးစန္းယုက ေျပာပါတယ္။ ပဲခူး႐ိုးမထဲမွာ သစ္ေတာ ႀကိဳးဝိုင္းေပါင္း ၁ဝ၃ ခု (ဧက ၃ သန္းေက်ာ္) ရွိေပမယ့္ သစ္ခိုးထုတ္မႈ၊ အေျပာင္ရွင္းမႈေတြေၾကာင့္ ေတာေတြက ပံုစံေျပာင္းသြားၿပီလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ရန္မူတတ္တဲ့ သစ္ခိုးဂိုဏ္းႀကီးေတြကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ သစ္ေတာဝန္ထမ္းေတြ၊ သစ္ေတာရဲေတြက လက္နက္ မျပည့္စုံဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ သစ္ခိုးထုတ္ရာမွာ ပါဝင္တဲ့ ေဒသခံ ဆင္းရဲသား ဖမ္းမိတာ မ်ားတယ္လို႔ ဦးစန္းယုက ဆိုပါတယ္။ သစ္ခိုးဂိုဏ္းေတြကို ဥပေဒအရ အျပစ္ေပးရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ေဒသခံအမ်ားအျပားက တျခားလုပ္ငန္းေျပာင္းလုပ္ဖို႔ အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးဘူးလို႔ သူက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ စားဝတ္ ေနေရးကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မယ့္ သစ္ေတာအေျခခံ နည္းပညာသစ္ေတြ၊ လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြကို ေရြးခ်ယ္စီမံခ်က္ခ်ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ဦးစန္းယုက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီေဒသမွာ ဝါးထြက္တယ္ဗ်ာ။ အဲ့ဒီဝါးကို အလံုးလိုက္ထုတ္ေနတာထက္ ဝါးကေနရလာမယ့္ ထရံေတြ၊ ဝါးတူေတြ ထုတ္တဲ့လုပ္ငန္းမ်ိဳးကို စနစ္တက် တည္ေထာင္ေပးမယ္၊ ဝါးကိုေပါင္းခံတဲ႔ နည္းပညာေတြနဲ႔အတူ လူသံုးကုန္ ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြကို ထူေထာင္ေပး (သင့္တယ္)” လို႔ သစ္ေတာဦးစီးမွဴးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ။
 | ||
|
 | ||
|
 | |
|
 |
| ၆ - ပဲခူးရိုးမေတာထဲထုတ္လုပ္တဲ့ သစ္ခဲြသားမ်ားနဲ႔အတူ ေတြ႔ရတဲ့ ေဒသခံ ဆုိင္ကယ္သမားတခ်ဳိ႕ |