ခင္စႏၵာျမင့္ ● "ဘက"သို႔မဟုတ္ အမိႈက္ထဲက ေရႊ ျဖစ္ေသာေနရာက အသံမ်ား
(မိုးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
■ စံုစမ္းေရးသားသူ - ခင္စႏၵာျမင့္
■ တည္းျဖတ္ျပင္ဆင္သူ - ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
■ ဓာတ္ပံုမ်ား - ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
±±±±± ±±±±± ±±±±±
"က်ဳပ္ကို ေက်ာင္းမွာ ေမတၱာအခါေတာ္ေန႔ လုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ က်ဳပ္တို႔ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ေန႔တိုင္းေက်ာင္းသားေတြကို ေမတၱာပို႔ခိုင္းတဲ့အလုပ္ လုပ္ေနတာ။ ဒီအခမ္းအနားေတြ လုပ္ဖို႔မလိုဘူး။ သူတို႔က ဓာတ္ပံုရိုက္ ဟိုတင္၊ ဒီတင္ အေပၚယံေတြလုပ္တယ္။ ဒါေတြက စာသင္ၾကားေရးပိုင္းကို ဘာ အေထာက္အကူမွ မျပဳဘူး။ ဘုန္းႀကီးတို႔က စာတတ္ေအာင္သင္ေပးေနတာ။ သူတို႔ျပ႒ာန္းထားတဲ့စာက တကယ္သင္ရင္ (၄) လနဲ႔ ျပတ္တယ္။ ဒါကို (၁၀) လ ဆြဲသင္တယ္။ တကယ္တတ္လားေမး မတတ္ဘူး"
အရွင္လာဘသိဒၶိ၊ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ (သင္ၾကားေရး)
ေမတၱာနႏၵ ပရဟိတ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရး မူလတန္းလြန္ေက်ာင္း
±±±±± ±±±±± ±±±±±
ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာသင္ၾကားေရးစနစ္နဲ႔၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းေတြဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မေန႔တေန႔ကမွ ေပၚေပါက္လာတဲ့ အရာေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ရွည္လ်ားတဲ့ ျမန္မာ့သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၁၁ ရာစု ပုဂံေခတ္ အေနာ္ရထာမင္း လက္ထက္ကတည္းကစၿပီး နန္းတြင္းမွာရွိတဲ့ မင္းညီမင္းသားေတြကစလို႔ ကၽြမ္းက်င္မႈအရည္အေသြးလိုအပ္ေနတဲ့ လုပ္သားေတြအထိ ပညာသင္ၾကားႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးကို ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးက စတင္ခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္သစ္ျမန္မာျပည္ကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာ၊ ပညာ၊ စာေပ ဘက္ဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား အားလံုးဟာလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက ေပးတဲ့ ပညာနဲ႔ ဘဝကို စတင္ခဲ့ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ေခတ္စနစ္အေျပာင္းအလဲနဲ႔ အစိုးရအေျပာင္းအလဲေတြၾကားမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာသင္ၾကားေရးေက်ာင္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ေရးစီးေၾကာင္းဟာလည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္က ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ အေျခခံပညာဦးစီးဌာန လက္ေအာက္မွာ ဌာနစိတ္ တခုအျဖစ္ရွိခဲ့ရာကေန ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီလက္ထက္မွာေတာ့ ပယ္ဖ်က္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၈၉-၉၀ ခုႏွစ္ေတြမွာေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္အရ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းေတြကို ျပန္လည္ဖြင့္ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး အခုဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းမွာ ေက်ာင္းေပါင္း ၁,၇၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေပါင္း ၃၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိေနၾကပါတယ္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးပညာသင္ေက်ာင္းမ်ားဟာ ဒီလို တိုင္းျပည္ရဲ႕ ပညာေရး က႑ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထမ္းရြက္ေနရေပမယ့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုနဲ႔ ရရွိတဲ့ ပံ့ပိုးမႈကေတာ့ ဝန္နဲ႔အား မမွ် နည္းပါးလြန္းေနပါတယ္။ ဘားနက္ အင္စတီက်ဴ႕ျမန္မာ (Burnet Institute Myanmar) နဲ႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းပညာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႕ (Monastic Education Development Group – MEDG) တို႔ ပူုးေပါင္းျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ထုတ္ ေလ့လာမႈ အရ ဆိုရင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးပညာသင္ေက်ာင္း အမ်ားစုမွာ စာသင္ခန္းသံုး ပရိေဘာဂ၊ သင္ေထာင္ကူ ပစၥည္းမ်ားနဲ႔ သန္႔ရွင္းတဲ့ ေရအိမ္စနစ္ မရွိၾကပါဘူး။
၂၉ % ကသာ စာသင္သားမ်ာ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ စာအုပ္နဲ႔ စာၾကည့္တိုက္မ်ား ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြရဲ႕ ၆ % မွာ ေရအိမ္လံုးဝ မရွိပါဘူး။ ေက်ာင္းအားလံုးရဲ႕ ၅၀ % ေက်ာ္မွာ ရွိသင့္တဲ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ေရအိမ္ အခ်ိဳး အေရအတြက္မရွိပါဘူး။ ၅၆ % က သာ ေရေလာင္းအိမ္သာ ရွိပါတယ္။ ရွိတဲ့ ေရအိမ္မ်ားရဲ႕ သန္းရွင္းမႈဟာလည္း ၄၃ % ကသာ အမွန္တကယ္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ သန္႔ရွင္းတယ္လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းအားလံုးရဲ႕ ၂၀ % နီးပါးခန္႔က မသန္႔ရွင္းတဲ့ ေရရင္းျမစ္ကို အသံုးျပဳေနရပါတယ္။ ၂၂ % ကသာ လက္ေဆးဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ ဆပ္ျပာထားေပးႏိုင္ပါတယ္။ သံုးပံုတပံု ဟာ ေသာက္သံုးႏိုင္တဲ့ ေရ မထားရွိႏိုင္ပါဘူး။ ၆၇ % ဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ ေရ၊ မိလႅာနဲ႔ အညစ္အေၾကးစြန္႔ စနစ္မရွိၾကပါဘူး။
ဒါေတြဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနကို ပံုေဖာ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ တခ်ိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ "ဘက"လို႔အမ်ားက အလြယ္ေခၚေနၾကတဲ့ ဒီလို ႏိုင္ငံအႏွံ႔က ေက်ာင္းေတြဟာ အခက္အခဲမ်ိဳးစံုကို ေန႔စဥ္ ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းေနရတဲ့ အျပင္ မတည္ၿငိမ္တဲ့ မူဝါဒမ်ိဳးစံု၊ နည္းစနစ္မ်ိဳးစံု၊ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ိဳးစံုေတြရဲ႕ ဖိအားေတြေအာက္မွာ အသက္ရွဴရပ္မသြားေအာင္ အစြမ္းကုန္ ရုန္းကန္ႀကိဳးစားေနရပံုဟာ မီးစာကုန္ခါနီး လူမမာသည္တေယာက္လို ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ေက်ာင္းမ်ိဳးေတြကပဲ အခ်ိန္မေရြး လမ္းမွား၊ လမ္းေဘး ဒုစရိုက္ေလာကထဲ ေရာက္သြားႏိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ နင္းျပားလူတန္းစား လူငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ အဓိက စြမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။
ပညာေရးဥပေဒသစ္နဲ႔ ေခတ္သစ္ စနစ္သစ္ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး ဆိုၾကတဲ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ "All Inclusive အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရး"ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြကို အမွန္လက္ေတြ႕သံုးႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကို ခ်န္လွပ္မထားမွသာ အက်ံဳး၀င္ႏိုင္မွာပါ။ ဒီေက်ာင္းေတြကသာ အားလံုးတန္းတူ သင္ယူႏိုင္တဲ့ ပညာေရးျဖစ္ေအာင္ လက္ေတြ႔က်က် အေျခခံအားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
“ဘက” ေက်ာင္းေတြဟာ ဒီလို အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးကို လက္ေတြ႕ေဖာ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ အစုအဖြဲ႕ေတြျဖစ္ေသာ္လည္း အစိုးရနဲ႔ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနကေတာ့ အားေပးသည္လည္း မဟုတ္၊ အားမေပးဘူးလည္း မဟုတ္ အေနအထားအျပင္၊ အေရးအရာမသြင္း ခြဲျခားခ်န္ထားတယ္ သေဘာဆိုႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ရြာသစ္ေက်းရြာ၊ ႏြယ္ေခြစံျပေက်းရြာအုပ္စု၊ ေထာက္ၾကံ့၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႔နယ္မွာ တည္ရွိတဲ့ ေမတၱာနႏၵ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းနဲ႔ မိဘမဲ့လူငယ္မ်ားဖြံၿဖိဳးေရး ပရဟိတေဂဟာကို အလွဴခရီးစဥ္တခုနဲ႔ ေရာက္သြားခဲ့စဥ္မွာ အခုလို သိရွိခဲ့ရပါတယ္။
![]()
ႏြယ္ေခြ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း၀င္းထဲကို ၀င္လိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ သပ္ရပ္သန္႔ရွင္းၿပီး စနစ္က်တဲ့ စာသင္ခန္းဖြဲ႔စည္းမႈ ပံုစံေတြနဲ႔ "ဘက"ေက်ာင္းေလးတေက်ာင္းဆိုတာကို ခံစားသိခဲ့ရပါတယ္။
![]()
![]()
![]()
![]()
မိမဲ့ ဘမဲ့ကေလးေတြ၊ စီးပြားေရး အဆင္မေျပတဲ့ မိသားစုက ကေလးေတြ၊ နယ္စပ္ေဒသက တိုင္ရင္းသားေလးေတြျဖစ္တဲ့ ရွမ္း၊ ပအို႔၊ ပေလာင္၊ ရခိုင္၊ ခမီး၊ အခါ၊ လားဟူ စတဲ့ လူနည္းစု လူမ်ိဳးအုပ္စုဝင္ ကေလးငယ္ေတြ၊ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ အေျခပ်က္အေနပ်က္ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသက ကေလးေတြ၊ အနီးနားတဝိုက္က ငါးကန္ေတြလို စီးပြားလုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္စားရတဲ့ အနယ္အနယ္အရပ္ရပ္က ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားရဲ႕ ကေလးေတြ စတဲ့ စတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားေတြထဲက ကေလးငယ္ေတြဟာ ဒီေနရာေလးမွာ သူတို႔ရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ ပညာရင္ႏို႔ေသာက္စို႔ ေနၾကပါတယ္။
![]()
![]()
ပဓာနနာယကဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရ (ေမတၱာနႏၵ ေက်ာင္း)
ဒီေက်ာင္းကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း အလြန္ကတည္းက တည္ေထာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရက ပဓာနနာယကဆရာေတာ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ မူလတန္းလြန္ ေက်ာင္း အျဖစ္ ၇ တန္း အထိ ေက်ာင္းမွာ အခမဲ့ စာသင္ၾကားေနေပးၿပီး ၈၊ ၉၊ ၁၀ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုေတာ့ အစိုးရ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ၾကားႏို္င္ေအာင္ ေက်ာင္းအိပ္၊ ေက်ာင္းစား အျဖစ္ စားရိတ္ၿငိမ္း လက္ခံကာ ပံ့ပိုးေပးေနပါတယ္။ ဆရာမ အင္အား (၁၂) ဦး နဲ႔ ေက်ာင္းေန နဲ႔ အျပင္အနီးအနားက လာတက္သူ စုစုေပါင္း ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေပါင္း (၅၁၀) ဦးကို ပရဟိတ စာသင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းကေန တကၠသိုလ္ဝင္တန္း ဝင္ေျဖခဲ့တာ ၃ ႏွစ္ ရွိၿပီ ျဖစ္ၿပီး
ပထမ ႏွစ္ ၇ ဦး၊ ဒုတိယႏွစ္ ၁၁ ဦး၊ တတိယႏွစ္က ၄ ဦး ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၀ တန္းအၿပီး မွာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ႏိုင္ေအာင္လည္း ဆရာေတာ္က သူ႔ရဲ႕ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနဲ႔ သင့္ေလ်ာ္ရာ အပ္ႏွံေပးပါတယ္။ စာသင္ၾကားမႈ ၿပီးဆံုးသြားေပမယ့္လည္း ေက်ာင္းမွာ အိမ္ေထာက္ မျပဳေသးသေရြ႕ ေနခြင့္ရွိၿပီး အျပင္မွာ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြ၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဘဝကို ရွာေဖြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ပညာေရးအတြက္ ဒီလို စနစ္က်တဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းေလးျဖစ္ေပၚလာဖို႔နဲ႔ ေရရွည္တည္တံ့ဖို႔ ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးစားေနၾကသူေတြမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပက ရဟန္း၊ လူ၊ ပုဂၢိဳလ္ တဦးခ်င္း၊ အဖြဲ႕အစည္း အစံုစံုပါပဲ။ ေက်ာင္းစတင္ ထူေထာင္စဥ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ သီတင္းသံုးေနတဲ့ ဆရာေတာ္ေဒါက္တာဓမၼပီယနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမေတြရဲ႕ အင္အားစိုက္ထုတ္မႈကလည္း အဓိကက်ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
![]()
ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက မသင္မေနရ မူလတန္းပညာေရးလို႔ ဆိုထားေပမယ့္လည္း သန္းေခါင္စာရင္းပါမွ၊ ေမြးစာရင္းပါမွ စသည္ျဖင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြမ်ားလြန္းလွတဲ့ စနစ္ေၾကာင့္ နာဂစ္လို သဘာ၀ေဘးဒဏ္နဲ႔ ေလာကဓံ အခက္အခဲေတြကို ခံစားခဲ့ရလို႔ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့၊ မိသားစုဘဝမဲ့ ျဖစ္ေနရတဲ့ ဘ၀ေတြထဲက ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြမွာေတာ့ ေမြးစာရင္းဆိုတာမေျပာနဲ႔ ေမြးတဲ့ အခ်ိန္ေန႔ရက္ေတြကိုေတာင္ မသိႏိုင္ၾကတာေၾကာင့္ သူတို႔ေတြအတြက္ ထံုးတမ္းစဥ္လာ ပညာေရးနဲ႔ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ပံုစံေတြမွာ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ ပညာရပ္ဝန္းနဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ ရွင္သန္ခြင့္ မရရင္ ဒီလို အေျခအေနမလွတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဘဝဟာ မေကာင္းမႈ ဒုစိုက္ေတြမွာ ေမြ႕ေလ်ာ္ႏိုင္ၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြ္ အဆိပ္အေတာက္ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
![]()
အရွင္လာဘသိဒၶိ၊ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ (သင္ၾကားေရး)
ေမတၱာနႏၵ ပရဟိတ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရး မူလတန္းလြန္ေက်ာင္း
![]()
ဒါ့အျပင္ တလအတြင္း အခန္း (၃) ခန္းၿပီးေအာင္သင္ရမယ္၊ တလမွာ ၂၅ မွတ္ဖိုး စာေမးပြဲေျဖရမယ္ ဆိုတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို လက္မခံႏိုင္တဲ့အတြက္ ဆရာေတာ္တို႔ဟာ က်ဴရွင္မလိုဘဲ တကယ္တတ္တဲ့ ပညာေရးကိုသာေပးတဲ့ ကိုယ္ပိုင္စာေမးပြဲစနစ္ေတြနဲ႔ သင္ၾကားေနေၾကာင္း၊ စာေမးပြဲကို အေျခခံတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို မႀကိဳက္တဲ့အတြက္ အတန္းတင္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေက်ာင္းတြင္း ဘုတ္အဖြဲ႕ အစည္းအေဝးထိုင္ၿပီး တကယ္အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကိုသာ အတန္းတင္ေပးေၾကာင္းကိုလည္း လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့လို႔ သိခဲ့ရပါတယ္။
အေျခအေနမေပးလို႔ ေက်ာင္းနဲ႔ အလွမ္းေ၀းေနရေသာ္လည္း စာသင္ၾကားခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားနည္းတူ သင္ၾကားႏိုင္ၾကတဲ့ ကေလးေတြအဖို႔ အသက္အရြယ္ကႀကီး အတန္းက မူလတန္းက မတက္ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္၊ သူသင္ယူႏိုင္တာထက္ ေက်ာင္းစာက နိမ့္ေနတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းစာအေပၚစိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းႏို္င္သလို၊ အစိုးရေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္က ၄တန္း၊ ၅တန္းေအာင္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း ကေလးရဲ႕ စာသင္ယူႏိုင္စြမ္းက ၃ တန္းေလာက္သာရွိေနမယ္ဆိုရင္လည္း ကေလးတေယာက္ဟာ သူ႔ရဲ႕ေက်ာင္းစာကို ေၾကာက္ရြံ႕သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳးေတြမရွိေအာင္ ဆရာေတာ္တို႔က အစိုးရေက်ာင္းေတြရဲ႕ မူ၀ါဒသတ္မွတ္မႈေတြနဲ႔မတူ အသက္ျပည့္တဲ့ ကေလးတိုင္းကို ေက်ာင္းအပ္လက္ခံၿပီး၊ သင္ယူႏိုင္တဲ့ကေလးတိုင္းကို အတန္းေက်ာ္တင္ေပးတဲ့ စနစ္ကို က်င့္သံုးေနတယ္လို႔လည္း သိခဲ့ရပါတယ္။
အစိုးရရဲ႕ "ဘက"ေက်ာင္းေတြအေပၚစိတ္၀င္စားမႈအပိုင္းနဲ႔ အကူညီေပးမႈအပိုင္းကို လက္ေထာက္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္ကို ဆက္လက္ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ "အစိုးရက စနစ္ေျပာင္းသြားတယ္သာဆိုတယ္။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဘက ေက်ာင္းေတြကို ဘာမွအသိမေပးဘဲ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့တာေတြရွိတယ္။ ပညာေရးဥပေဒ ဘယ္ေလာက္ေျပာင္းေျပာင္း ဘက ေက်ာင္းေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ စနစ္ႀကီးရွိေနသေရြ႕ အလကားပဲ"ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ပညာေရးကိုျမွင့္တင္ဖို႔ဆိုတာမွာ အေျခခံလူတန္းစားေတြရဲ႕ပညာေရးကို ဦးစားေပးစဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တူညီတဲ့နည္းစနစ္ကို ရရွိသင္ယူေနေစကာမူ လမ္းေဘးျမက္ေတာမွာ ေလ့က်င့္ကစားေနတဲ့ ေဘာလံုးအသင္းက အားကစားသမားနဲ႔၊ ေလ့က်င့္ေရးေဘာလံုးကြင္းမွာ ေလ့က်င့္ကစားခြင့္ရတဲ့ ေဘာလံုးအသင္းက အားကစားသမားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြက ကြာျခားသလိုပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္ပဲ သင္ၾကားေရးပိုင္းမွာ တတ္စြမ္းသမွ်ေစတနာထား သင္ၾကားေပးေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ စိတ္၀င္တစား ပံ့ပိုးေပးမႈအပိုင္းကလည္း အေရးႀကီးလွပါတယ္။
![]()
ဒါေၾကာင့္ "ဘက"ေက်ာင္းေတြရဲ႕ သင္ၾကားသင္ယူမႈ အပိုင္းေတြမွာ နည္းလမ္းက်တဲ့ ေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြကို အစိုးရက ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ရာမွာ လြန္စြာ အေရးႀကီးလွသလို၊ ေအာက္ေျခအဆင့္ဆင့္ကလည္း "ဘက"ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြကိုေရာ ဆရာေတြကိုပါ အျခား အျခားေသာ ေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာေတြလို တန္းတူထားဆက္ဆံေရး၊ တဆင့္ႏွိမ့္ကာခြဲျခား မဆက္ဆံၾကေရးတို႔ဟာလည္း အေရးတႀကီးလိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္ေနပါတယ္။
![]()
ဆရာမ ေဒၚေမျဖဴေအာင္ (ေမတၱာနႏၱေက်ာင္း)
အစိုးရဘက္က ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးမႈ အပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကို မႏွစ္ စာသင္ႏွစ္ကစၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းအသံုးစရိတ္အတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးေၾကာင္း၊ ‘ဒါေပမယ့္ တျခားေက်ာင္းေတြႏွင့္တန္းတူ ေပးျခင္းမဟုတ္ဘဲ ခြဲျခားေပးတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရေက်ာင္းေတြကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ကို (၅၀၀၀) ႏႈန္းနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေပးေပမယ့္ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကိုေတာ့ လူဦးေရ အခ်ိဳးနဲ႔ အခ်ိဳးခ်၍သာ ေပးေၾကာင္းကိုလည္း လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကေန သိရွိခဲ့ရပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆရာ ဆရာမ ေတြအတြက္ လစာအျဖစ္ ေက်ာင္းသား အေယာက္ (၄၀)တြင္ ဆရာ တေယာက္ႏႈန္းျဖင့္ တလလွ်င္ (၃၆,၀၀၀က်ပ္) ေပးေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းတြင္ ဆရာဆရာမ (၁၂) ေယာက္ရွိေသာ္လည္း (၅) ေယာက္စာသာရေၾကာင္း။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ေတြကပဲ ဆရာဆရာမေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေစတနာကို ေလးစားေသာအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဘ၀ရပ္တည္ေရး အေထာက္အကူျဖစ္ႏိုင္ဖို႔ရာ လည္းေကာင္း ဆရာတေယာက္ကို (၇၀,၀၀၀ က်ပ္) စီရေအာင္ အလွဴခံရရွိေငြမ်ားထဲကေန ျဖည့္စြက္ေပးရေၾကာင္းေတြကိုလည္း သိခဲ့ရပါတယ္။
ထိုသို႔ေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြႏွင့္အတူ ကန္႔သတ္မႈေတြ၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြလည္း ပါ၀င္လာတယ္လို႔ လက္ေထာက္ဆရာေတာ္က အခုလို မိန္႔ၾကားထားပါေသးတယ္။
ဘ၀ေပးအေျခအေနအရ "ဘက"ေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ၾကားေနရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြဟာ မိဘတေယာက္မရွိေသာသူ၊ ႏွစ္ေယာက္လံုးမရွိေသာသူေတြနဲ႔ မိဘရွိေသာ္လည္း လက္တေလာေျဖရွင္းေနရတဲ့ မိသားစု၀မ္းေရးျပသနာေတြ ကိုယ္စီရွိေနတတ္ၾကျပန္ပါေသးတယ္။ ဒီလိုကေလးငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္နဂိုအေျခခံမွာကိုက ၀မ္းနည္းစိတ္ေတြ၊ အားငယ္စိတ္ေတြနဲ႔ ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဘယ္ေလာက္ပဲႀကိဳးစားပါေစ "ဘက"ေက်ာင္းကထြက္တာေဟ့ ဆိုတဲ့ အထင္ေသး ႏွိမ္ခ်ခံရတဲ့ ခြဲျခားဆက္ဆံေရးကို ခံရတဲ့အခါမွာ "ငါတို႔ ဆယ္တန္းေအာင္လည္း ဘာမွထူးမွာလဲ။ ငါတို႔ဘြဲ႔ရေတာ့လည္း ဘယ္သူက အလုပ္ခန္႔မွာလဲ"ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးရွိေနတတ္ၾကၿပီး လမ္းေဘးကို အခ်ိန္မေရြးျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ၾကပါတယ္။
![]()
ဒီလိုမ်ိဳးအေျခအေနေတြရွိေနတဲ့ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းခန္းထဲ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ဆြဲေခၚကာ ပညာသင္ေပး၊ ေနစရာ စားစရာ ေပးေကၽြးထားရတဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းက ဆရာေတာ္ေတြ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ ေစတနာဟာ သာမန္ထက္အမ်ားႀကီး သာလြန္လွပါတယ္။ ေလာကီအရႈပ္အေထြးက လြတ္ခ်င္လို႔ သကၤန္း၀တ္ေနကာမွ မတေထာင္သားရဲ႕တာ၀န္ကို ထမ္းထားရတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြရဲ႕ ၀န္ထုပ္ဝန္ပိုးဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ားႀကီးမားလိုက္ပါသလဲ။ မိမဲ့၊ ဘမဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခဘ၀ေတြထဲက ကေလးေတြကို ဆြမ္းခံ၊ အလွဴခံ ေကၽြးေမြး ပညာသင္ေပးေနရင္း မေလာက္ မင ေတြျဖစ္လာရင္ ဘယ္လိုမ်ားရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းသလဲဆိုတာကို ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရ ကို ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ ဒကာမအရင္းေတြျဖစ္တဲ့ "ထူး ေရခဲမုန္႔"က ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမေတြ၊ ဒီေက်ာင္းကို ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္လွဴဒါန္းထားေပးတဲ့ ေျမအလွဴရွင္ ေဒၚညိဳညိဳ၀င္းနဲ႔ ေဒၚေအးေအး၀င္းညီအစ္မနဲ႔ ေထာက္ႀကံ႕မွာရွိတဲ့ "မဂၤလာ"ကုန္စံုေရာင္း၀ယ္ေရး တို႔ဆီမွာ အလွဴခံရပါတယ္"လို႔မိန္႔ၾကားပါတယ္။
စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ ပညာေပးေရး တင္မက ေက်ာင္းမွာက ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ေတြလည္း ရွိတာေၾကာင့္ မမွားမယြင္း ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းရတဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းက ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ ေစတနာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကလည္း မေသးလွပါဘူး။
![]()
![]()
ေျပာင္းလဲလိုက္တဲ့ မူ၀ါဒပိုင္းအရ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ကစၿပီး စတုတၳတန္းႏွင့္ အဌမတန္းေတြကို အစိုးရစစ္အျဖစ္ စာေမးပြဲေတြစစ္တဲ့ စနစ္မွာ ေအာင္ခ်က္ရာခိုင္ႏႈန္း ေကာင္းတဲ့ေက်ာင္းေတြထဲမွာ "ဘက"ေက်ာင္းေတြလည္း ပါပါတယ္။ ဒါကုိၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ "ဘက"ေက်ာင္းက ကေလးမ်ားနဲ႔ ဆရာေတြရဲ႕ အရည္အေသြးဟာလည္း အျခား အစိုးရေက်ာင္းမ်ား၊ ပုဂၢလိကပိုက္ဆံေက်ာင္းမ်ား ေအာက္ ထူးျခား နိမ့္က်တယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ သိသိသာသာ နိမ့္က်ေနတာကေတာ့ ေပယ်ာလကန္ ျပဳထားျခင္းရလဒ္ အေထြေထြ ပံ့ပိုးမႈ နိမ့္ပါးေနျခင္းပါပဲ။ အလွဴတခုတည္း အားကိုးနဲ႔ ဘယ္အရာမွ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္္ဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာင္းမြန္မွ်တတဲ့ စနစ္၊ မူဝါဒ၊ ဥပေဒျပဳမႈေတြ လိုေနပါတယ္။
“ဘက” ေက်ာင္းေတြ ထမ္းေနရတဲ့ မႏိုင္ဝန္ကို သိနားလည္ႏိုင္ၾကဖို႔၊ အခြင့္အေရး၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြ တန္းတူ ျဖစ္ဖို႔၊ မလိုလားအပ္တဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔၊ ပညာေရးစနစ္သစ္နဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဥပေဒေတြ မွာ အလႊာစံု အတန္းစံု အတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး လက္ေတြ႕ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ဒါေတြကေတာ့ အမိႈက္ထဲက လက္ေတြ႕ ေရႊေကာက္ျပေနသူ ဘက ဘုန္းေတာ္ႀကီးပညာသင္ေက်ာင္းက အႏွစ္ခ်ဳပ္ စကားေတြပဲ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
"ပညာျမင့္မွ လူမ်ိဳးတင့္မည္"ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္လို တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနိမ့္အျမင့္ေနရာအႏွံ႔မွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘ၀စံု၊ အေျခအေနစံုက ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးကို သက္ဆိုင္ရာပညာေရး ဌာနအဆင့္ဆင့္မွသည္ အစိုးရအဖြဲ႔အထိ အေလးအနက္ထားစဥ္းစားသင့္လွပါတယ္။ ဒါမွသာ ပညာရည္ျပည့္၀တဲ့ လူေဘာင္အသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ႏိုင္တကာနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္တဲ့ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အရင္းအျမစ္ေတြ ႏိုင္ငံမွာ ေပၚထြက္လာႏိုင္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ “အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္ေရး” ဆိုတဲ့ ပညာေရးကို လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးေနတဲ့ “ဘက” ေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပကတိအေျခအေနေတြ၊ “ဘက” ေက်ာင္းက ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ အခက္အခဲနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ႏွလံုးသားနဲ႔ နာၾကား နားလည္ရင္း ကံအေၾကာင္းမလွတဲ့ ႏိုင္ငံတဝွမ္းက သိန္း သန္းခ်ီ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ရာ အမိႈက္ထဲက ေရႊ ျဖစ္ေနေသာ ေနရာမ်ားကို တန္ဖိုးထား လွည့္ၾကည့္ေစခ်င္မိပါေၾကာင္း …။
ခင္စႏၵာျမင့္
23-8-2016 (5:26PM)
ကိုးကား -
J.R. Andrus in Burmese Economic Life, Stanford University Press, Stanford, California, 1946, pp. 36-37
http://www.medg.org/
ဒါေတြဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနကို ပံုေဖာ္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ တခ်ိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ "ဘက"လို႔အမ်ားက အလြယ္ေခၚေနၾကတဲ့ ဒီလို ႏိုင္ငံအႏွံ႔က ေက်ာင္းေတြဟာ အခက္အခဲမ်ိဳးစံုကို ေန႔စဥ္ ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းေနရတဲ့ အျပင္ မတည္ၿငိမ္တဲ့ မူဝါဒမ်ိဳးစံု၊ နည္းစနစ္မ်ိဳးစံု၊ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ိဳးစံုေတြရဲ႕ ဖိအားေတြေအာက္မွာ အသက္ရွဴရပ္မသြားေအာင္ အစြမ္းကုန္ ရုန္းကန္ႀကိဳးစားေနရပံုဟာ မီးစာကုန္ခါနီး လူမမာသည္တေယာက္လို ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ေက်ာင္းမ်ိဳးေတြကပဲ အခ်ိန္မေရြး လမ္းမွား၊ လမ္းေဘး ဒုစရိုက္ေလာကထဲ ေရာက္သြားႏိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ နင္းျပားလူတန္းစား လူငယ္ေတြရဲ႕ ပညာေရးအတြက္ အဓိက စြမ္းေဆာင္ေနပါတယ္။
ပညာေရးဥပေဒသစ္နဲ႔ ေခတ္သစ္ စနစ္သစ္ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး ဆိုၾကတဲ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ "All Inclusive အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရး"ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြကို အမွန္လက္ေတြ႕သံုးႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကို ခ်န္လွပ္မထားမွသာ အက်ံဳး၀င္ႏိုင္မွာပါ။ ဒီေက်ာင္းေတြကသာ အားလံုးတန္းတူ သင္ယူႏိုင္တဲ့ ပညာေရးျဖစ္ေအာင္ လက္ေတြ႔က်က် အေျခခံအားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။
“ဘက” ေက်ာင္းေတြဟာ ဒီလို အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးကို လက္ေတြ႕ေဖာ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ အစုအဖြဲ႕ေတြျဖစ္ေသာ္လည္း အစိုးရနဲ႔ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနကေတာ့ အားေပးသည္လည္း မဟုတ္၊ အားမေပးဘူးလည္း မဟုတ္ အေနအထားအျပင္၊ အေရးအရာမသြင္း ခြဲျခားခ်န္ထားတယ္ သေဘာဆိုႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ရြာသစ္ေက်းရြာ၊ ႏြယ္ေခြစံျပေက်းရြာအုပ္စု၊ ေထာက္ၾကံ့၊ မဂၤလာဒံုၿမိဳ႔နယ္မွာ တည္ရွိတဲ့ ေမတၱာနႏၵ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရးေက်ာင္းနဲ႔ မိဘမဲ့လူငယ္မ်ားဖြံၿဖိဳးေရး ပရဟိတေဂဟာကို အလွဴခရီးစဥ္တခုနဲ႔ ေရာက္သြားခဲ့စဥ္မွာ အခုလို သိရွိခဲ့ရပါတယ္။
ႏြယ္ေခြ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း၀င္းထဲကို ၀င္လိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ သပ္ရပ္သန္႔ရွင္းၿပီး စနစ္က်တဲ့ စာသင္ခန္းဖြဲ႔စည္းမႈ ပံုစံေတြနဲ႔ "ဘက"ေက်ာင္းေလးတေက်ာင္းဆိုတာကို ခံစားသိခဲ့ရပါတယ္။
မိမဲ့ ဘမဲ့ကေလးေတြ၊ စီးပြားေရး အဆင္မေျပတဲ့ မိသားစုက ကေလးေတြ၊ နယ္စပ္ေဒသက တိုင္ရင္းသားေလးေတြျဖစ္တဲ့ ရွမ္း၊ ပအို႔၊ ပေလာင္၊ ရခိုင္၊ ခမီး၊ အခါ၊ လားဟူ စတဲ့ လူနည္းစု လူမ်ိဳးအုပ္စုဝင္ ကေလးငယ္ေတြ၊ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ အေျခပ်က္အေနပ်က္ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသက ကေလးေတြ၊ အနီးနားတဝိုက္က ငါးကန္ေတြလို စီးပြားလုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္စားရတဲ့ အနယ္အနယ္အရပ္ရပ္က ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားရဲ႕ ကေလးေတြ စတဲ့ စတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားေတြထဲက ကေလးငယ္ေတြဟာ ဒီေနရာေလးမွာ သူတို႔ရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ ပညာရင္ႏို႔ေသာက္စို႔ ေနၾကပါတယ္။
ပဓာနနာယကဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရ (ေမတၱာနႏၵ ေက်ာင္း)
ဒီေက်ာင္းကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း အလြန္ကတည္းက တည္ေထာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရက ပဓာနနာယကဆရာေတာ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ မူလတန္းလြန္ ေက်ာင္း အျဖစ္ ၇ တန္း အထိ ေက်ာင္းမွာ အခမဲ့ စာသင္ၾကားေနေပးၿပီး ၈၊ ၉၊ ၁၀ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုေတာ့ အစိုးရ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ၾကားႏို္င္ေအာင္ ေက်ာင္းအိပ္၊ ေက်ာင္းစား အျဖစ္ စားရိတ္ၿငိမ္း လက္ခံကာ ပံ့ပိုးေပးေနပါတယ္။ ဆရာမ အင္အား (၁၂) ဦး နဲ႔ ေက်ာင္းေန နဲ႔ အျပင္အနီးအနားက လာတက္သူ စုစုေပါင္း ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေပါင္း (၅၁၀) ဦးကို ပရဟိတ စာသင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ ေက်ာင္းကေန တကၠသိုလ္ဝင္တန္း ဝင္ေျဖခဲ့တာ ၃ ႏွစ္ ရွိၿပီ ျဖစ္ၿပီး
ပထမ ႏွစ္ ၇ ဦး၊ ဒုတိယႏွစ္ ၁၁ ဦး၊ တတိယႏွစ္က ၄ ဦး ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၀ တန္းအၿပီး မွာ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ႏိုင္ေအာင္လည္း ဆရာေတာ္က သူ႔ရဲ႕ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားနဲ႔ သင့္ေလ်ာ္ရာ အပ္ႏွံေပးပါတယ္။ စာသင္ၾကားမႈ ၿပီးဆံုးသြားေပမယ့္လည္း ေက်ာင္းမွာ အိမ္ေထာက္ မျပဳေသးသေရြ႕ ေနခြင့္ရွိၿပီး အျပင္မွာ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြ၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဘဝကို ရွာေဖြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ပညာေရးအတြက္ ဒီလို စနစ္က်တဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းေလးျဖစ္ေပၚလာဖို႔နဲ႔ ေရရွည္တည္တံ့ဖို႔ ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးစားေနၾကသူေတြမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပက ရဟန္း၊ လူ၊ ပုဂၢိဳလ္ တဦးခ်င္း၊ အဖြဲ႕အစည္း အစံုစံုပါပဲ။ ေက်ာင္းစတင္ ထူေထာင္စဥ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ သီတင္းသံုးေနတဲ့ ဆရာေတာ္ေဒါက္တာဓမၼပီယနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမေတြရဲ႕ အင္အားစိုက္ထုတ္မႈကလည္း အဓိကက်ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက မသင္မေနရ မူလတန္းပညာေရးလို႔ ဆိုထားေပမယ့္လည္း သန္းေခါင္စာရင္းပါမွ၊ ေမြးစာရင္းပါမွ စသည္ျဖင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြမ်ားလြန္းလွတဲ့ စနစ္ေၾကာင့္ နာဂစ္လို သဘာ၀ေဘးဒဏ္နဲ႔ ေလာကဓံ အခက္အခဲေတြကို ခံစားခဲ့ရလို႔ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့၊ မိသားစုဘဝမဲ့ ျဖစ္ေနရတဲ့ ဘ၀ေတြထဲက ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြမွာေတာ့ ေမြးစာရင္းဆိုတာမေျပာနဲ႔ ေမြးတဲ့ အခ်ိန္ေန႔ရက္ေတြကိုေတာင္ မသိႏိုင္ၾကတာေၾကာင့္ သူတို႔ေတြအတြက္ ထံုးတမ္းစဥ္လာ ပညာေရးနဲ႔ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ပံုစံေတြမွာ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ ပညာရပ္ဝန္းနဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ ရွင္သန္ခြင့္ မရရင္ ဒီလို အေျခအေနမလွတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဘဝဟာ မေကာင္းမႈ ဒုစိုက္ေတြမွာ ေမြ႕ေလ်ာ္ႏိုင္ၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြ္ အဆိပ္အေတာက္ေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
အရွင္လာဘသိဒၶိ၊ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ (သင္ၾကားေရး)
ေမတၱာနႏၵ ပရဟိတ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ပညာေရး မူလတန္းလြန္ေက်ာင္း
"ပညာေရးမွာ အဆင့္ခြဲသတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ ဦးဇင္းတို႔က အဆိုး၀ါးဆံုး အေျခအေနေတြထဲက ကေလးေတြကို လက္ခံသင္ၾကားေပးေနရတာပါ။ ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္တဲ့ လူေတြကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းေတြပို႔မယ္၊ အလယ္အလတ္တန္းစားေတြက်ေတာ့ အစိုးရေက်ာင္းပို႔မယ္။ မိဘမရွိ၊ မျပည့္စံု၊ စာရိတၱညံ့ ဒီလိုကေလးေတြပဲ ဦးဇင္းတို႔ဆီေရာက္လာတာ။ ဒါကို ျဖစ္ေအာင္ ပညာသင္ေပးေနရတာ။ အမိႈက္ထဲက ေရႊေကာက္ေနရတာ။ ဒီလိုမွ မထိန္းရင္ လမ္းေဘးကို ေရာက္သြားၾကမွာ။ လမ္းေပၚေရာက္သြားတဲ့ တရာမွာ တေယာက္ေတာင္ လမ္းမွန္ျပန္ေရာက္ဖို႔ မလြယ္ဘူးေလ"လို႔ သင္ၾကားေရးပိုင္းမွာ တာ၀န္ယူထားရတဲ့ လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္ အရွင္လာဘသိဒၶိ က မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
၇ ႏွစ္သားကတည္းက သကၤန္းစည္းခဲ့သူ စစ္ကိုင္းတိုင္းကန္႔ဘလူက ကိုရင္ငယ္ ပ႑ိတ၊ အခု ဆဌမတန္းေရာက္ေနပါၿပီ၊ ဒီမွာ စာသင္ရတာ ေပ်ာ္တယ္ဆိုပါတယ္၊ အင္မတန္ သြက္လက္ ခ်က္ခ်ာတဲ့ ကိုရင္ငယ္ေလးပါ၊ ကၽြန္မ သူတို႔ အတန္းကို ေခတၱာ ခဏ အခ်ိန္ပိုင္း စာသင္ေပးေတာ့ ေမးခြန္းေမးလိုက္တိုင္း လက္ညွိဳးေထာင္ ေျဖၾကားတတ္သူ တဦးပါ။
ဒါ့အျပင္ တလအတြင္း အခန္း (၃) ခန္းၿပီးေအာင္သင္ရမယ္၊ တလမွာ ၂၅ မွတ္ဖိုး စာေမးပြဲေျဖရမယ္ ဆိုတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို လက္မခံႏိုင္တဲ့အတြက္ ဆရာေတာ္တို႔ဟာ က်ဴရွင္မလိုဘဲ တကယ္တတ္တဲ့ ပညာေရးကိုသာေပးတဲ့ ကိုယ္ပိုင္စာေမးပြဲစနစ္ေတြနဲ႔ သင္ၾကားေနေၾကာင္း၊ စာေမးပြဲကို အေျခခံတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို မႀကိဳက္တဲ့အတြက္ အတန္းတင္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေက်ာင္းတြင္း ဘုတ္အဖြဲ႕ အစည္းအေဝးထိုင္ၿပီး တကယ္အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကိုသာ အတန္းတင္ေပးေၾကာင္းကိုလည္း လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့လို႔ သိခဲ့ရပါတယ္။
အေျခအေနမေပးလို႔ ေက်ာင္းနဲ႔ အလွမ္းေ၀းေနရေသာ္လည္း စာသင္ၾကားခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ အမ်ားနည္းတူ သင္ၾကားႏိုင္ၾကတဲ့ ကေလးေတြအဖို႔ အသက္အရြယ္ကႀကီး အတန္းက မူလတန္းက မတက္ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္၊ သူသင္ယူႏိုင္တာထက္ ေက်ာင္းစာက နိမ့္ေနတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းစာအေပၚစိတ္၀င္စားမႈ ေလ်ာ့နည္းႏို္င္သလို၊ အစိုးရေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္က ၄တန္း၊ ၅တန္းေအာင္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း ကေလးရဲ႕ စာသင္ယူႏိုင္စြမ္းက ၃ တန္းေလာက္သာရွိေနမယ္ဆိုရင္လည္း ကေလးတေယာက္ဟာ သူ႔ရဲ႕ေက်ာင္းစာကို ေၾကာက္ရြံ႕သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳးေတြမရွိေအာင္ ဆရာေတာ္တို႔က အစိုးရေက်ာင္းေတြရဲ႕ မူ၀ါဒသတ္မွတ္မႈေတြနဲ႔မတူ အသက္ျပည့္တဲ့ ကေလးတိုင္းကို ေက်ာင္းအပ္လက္ခံၿပီး၊ သင္ယူႏိုင္တဲ့ကေလးတိုင္းကို အတန္းေက်ာ္တင္ေပးတဲ့ စနစ္ကို က်င့္သံုးေနတယ္လို႔လည္း သိခဲ့ရပါတယ္။
အစိုးရရဲ႕ "ဘက"ေက်ာင္းေတြအေပၚစိတ္၀င္စားမႈအပိုင္းနဲ႔ အကူညီေပးမႈအပိုင္းကို လက္ေထာက္ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္ကို ဆက္လက္ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ "အစိုးရက စနစ္ေျပာင္းသြားတယ္သာဆိုတယ္။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဘက ေက်ာင္းေတြကို ဘာမွအသိမေပးဘဲ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့တာေတြရွိတယ္။ ပညာေရးဥပေဒ ဘယ္ေလာက္ေျပာင္းေျပာင္း ဘက ေက်ာင္းေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ စနစ္ႀကီးရွိေနသေရြ႕ အလကားပဲ"ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ပညာေရးကိုျမွင့္တင္ဖို႔ဆိုတာမွာ အေျခခံလူတန္းစားေတြရဲ႕ပညာေရးကို ဦးစားေပးစဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တူညီတဲ့နည္းစနစ္ကို ရရွိသင္ယူေနေစကာမူ လမ္းေဘးျမက္ေတာမွာ ေလ့က်င့္ကစားေနတဲ့ ေဘာလံုးအသင္းက အားကစားသမားနဲ႔၊ ေလ့က်င့္ေရးေဘာလံုးကြင္းမွာ ေလ့က်င့္ကစားခြင့္ရတဲ့ ေဘာလံုးအသင္းက အားကစားသမားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးေတြက ကြာျခားသလိုပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္ပဲ သင္ၾကားေရးပိုင္းမွာ တတ္စြမ္းသမွ်ေစတနာထား သင္ၾကားေပးေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ စိတ္၀င္တစား ပံ့ပိုးေပးမႈအပိုင္းကလည္း အေရးႀကီးလွပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ "ဘက"ေက်ာင္းေတြရဲ႕ သင္ၾကားသင္ယူမႈ အပိုင္းေတြမွာ နည္းလမ္းက်တဲ့ ေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြကို အစိုးရက ျပဳလုပ္ေပးဖို႔ရာမွာ လြန္စြာ အေရးႀကီးလွသလို၊ ေအာက္ေျခအဆင့္ဆင့္ကလည္း "ဘက"ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြကိုေရာ ဆရာေတြကိုပါ အျခား အျခားေသာ ေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာေတြလို တန္းတူထားဆက္ဆံေရး၊ တဆင့္ႏွိမ့္ကာခြဲျခား မဆက္ဆံၾကေရးတို႔ဟာလည္း အေရးတႀကီးလိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္ေနပါတယ္။
ဆရာမ ေဒၚေမျဖဴေအာင္ (ေမတၱာနႏၱေက်ာင္း)
"ကၽြန္မတို႔လည္း ဒီႏိုင္ငံမွာေမြးတဲ့ ဒီလူမ်ိဳးပါပဲ။ ဒီႏိုင္ငံကေပးတဲ့ ဘြဲ႔ကို ယူထားၾကတဲ့သူေတြပါပဲ။ လက္ရွိသင္တန္းေတြအမ်ားႀကီးတက္ထားတဲ့ လူေတြနဲ႔ ေစတနာအရင္းခံၿပီး ကိုယ္သိထား၊ တတ္ထားေလးနဲ႔ သင္ေပးေနရတဲ့ ကၽြန္မတို႔ၾကားမွာ ကြာဟခ်က္ေတြရွိေနမယ္ဆိုတာကို ကၽြန္မတို႔ ကာယကံရွင္ေတြကိုယ္တိုင္လည္း နားလည္ပါတယ္။ လက္ခံပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္မတို႔ကိုလည္း တန္ဖိုးထားဆက္ဆံေပးဖို႔၊ လိုအပ္တာေတြပံ့ပိုးေပးဖို႔လည္းလိုပါတယ္။ ခြဲျခားတက္ဆံခံရတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ အစိုးရကေပးတဲ့ သင္တန္းေတြ သြားတက္တဲ့အခါ ပိုခံစားရတယ္။ ဟိုေရာက္ရင္ ကၽြန္မတို႔မွာ ဘယ္ေနရာထိုင္ရမွန္းေတာင္ မသိရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ကၽြန္မတို႔ကလူႀကီးေတြမို႔ ႀကိတ္ခံႏိုင္ေပမယ့္၊ ကေလးေတြၾကေတာ့ စိတ္ထိခိုက္ၾကတယ္။"လို႔ "ဘက"ပညာေရးတြင္ (၇) ႏွစ္ၾကာပညာသင္ၾကားေပးေနတဲ့ ေမတၱာနႏၱေက်ာင္းက ဆရာမ ေဒၚေမျဖဴေအာင္က အခုလို သူခံစားခဲ့ရတာေတြကို စိတ္ထိခိုက္စြာနဲ႔ ရင္ဖြင့္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သင္တန္းေခၚလို႔ သြားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေခၚႏွိမ္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးႀကီးဟာ မျဖစ္သင့္ပါဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။
အစိုးရဘက္က ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးမႈ အပိုင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကို မႏွစ္ စာသင္ႏွစ္ကစၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းအသံုးစရိတ္အတြက္ ေထာက္ပံ့ေပးေၾကာင္း၊ ‘ဒါေပမယ့္ တျခားေက်ာင္းေတြႏွင့္တန္းတူ ေပးျခင္းမဟုတ္ဘဲ ခြဲျခားေပးတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစိုးရေက်ာင္းေတြကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္ကို (၅၀၀၀) ႏႈန္းနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေပးေပမယ့္ "ဘက"ေက်ာင္းေတြကိုေတာ့ လူဦးေရ အခ်ိဳးနဲ႔ အခ်ိဳးခ်၍သာ ေပးေၾကာင္းကိုလည္း လက္ေထာက္ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္၏ မိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကေန သိရွိခဲ့ရပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆရာ ဆရာမ ေတြအတြက္ လစာအျဖစ္ ေက်ာင္းသား အေယာက္ (၄၀)တြင္ ဆရာ တေယာက္ႏႈန္းျဖင့္ တလလွ်င္ (၃၆,၀၀၀က်ပ္) ေပးေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းတြင္ ဆရာဆရာမ (၁၂) ေယာက္ရွိေသာ္လည္း (၅) ေယာက္စာသာရေၾကာင္း။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ေတြကပဲ ဆရာဆရာမေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေစတနာကို ေလးစားေသာအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဘ၀ရပ္တည္ေရး အေထာက္အကူျဖစ္ႏိုင္ဖို႔ရာ လည္းေကာင္း ဆရာတေယာက္ကို (၇၀,၀၀၀ က်ပ္) စီရေအာင္ အလွဴခံရရွိေငြမ်ားထဲကေန ျဖည့္စြက္ေပးရေၾကာင္းေတြကိုလည္း သိခဲ့ရပါတယ္။
ထိုသို႔ေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြႏွင့္အတူ ကန္႔သတ္မႈေတြ၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြလည္း ပါ၀င္လာတယ္လို႔ လက္ေထာက္ဆရာေတာ္က အခုလို မိန္႔ၾကားထားပါေသးတယ္။
"ဘုန္းႀကီးတို႔ကို သဒၵါရင္လွဴ၊ မသဒၵါရင္ မလွဴနဲ႔။ နဂိုထဲက အိတ္စိုက္ၿပီး ဒီဘုန္းႀကီးေတြက လုပ္ေနတာ။ ဟိုစစ္၊ ဒီစစ္လုပ္မယ္ဆိုလို႔ စာရင္းဇယားရႈပ္တယ္၊ မယူဘူးလို႔ ဆိုၿပီးကန္႔ကြက္ေတာ့၊ မယူမေနရ ယူရပါမယ္ဆိုၿပီးလုပ္တယ္။ ယူေတာ့ ဘာေတြျဖစ္လာလဲ။ ဒီေခါင္းစဥ္မွျဖစ္မယ္၊ ဟိုေခါင္းစဥ္နဲ႔ဆိုမရဘူး။ ဘာ၀ယ္ရမယ္၊ ညာ၀ယ္ရမယ္၊ ဒါဆိုမျဖစ္ဘူးဆိုေတာ့ ဦးဇင္းတို႔မွာ လိမ္ရမွာလား။ ဘုန္းႀကီးေတြကို ဖိုးတြမ္တီးလုပ္ခိုင္းေနတာလား။ ဘုန္းႀကီးေတြမွာ သူ႔၀ိနည္းနဲ႔ သူရွိေနတယ္။ အစကတည္းက အိမ္သာကေန စာသင္ခန္းအဆံုး ဘုန္းႀကီးတို႔ အလွဴခံၿပီး ဒီကေလးေတြကို ေကၽြးေမြး ပညာသင္ေပးေနတာ။ သူတို႔ဆရာမေတြ မယံုရတိုင္းဘုန္းႀကီးေတြကို လာမခ်ဳပ္နဲ႔ေလ"ဟု ပံ့ပိုးမႈမ်ားေနာက္ကြယ္က မလိုလားအပ္သည့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြအေၾကာင္းကို မိန္႔ၾကားသြားခဲ့သည္။
ဘ၀ေပးအေျခအေနအရ "ဘက"ေက်ာင္းေတြမွာ ပညာသင္ၾကားေနရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြဟာ မိဘတေယာက္မရွိေသာသူ၊ ႏွစ္ေယာက္လံုးမရွိေသာသူေတြနဲ႔ မိဘရွိေသာ္လည္း လက္တေလာေျဖရွင္းေနရတဲ့ မိသားစု၀မ္းေရးျပသနာေတြ ကိုယ္စီရွိေနတတ္ၾကျပန္ပါေသးတယ္။ ဒီလိုကေလးငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္နဂိုအေျခခံမွာကိုက ၀မ္းနည္းစိတ္ေတြ၊ အားငယ္စိတ္ေတြနဲ႔ ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဘယ္ေလာက္ပဲႀကိဳးစားပါေစ "ဘက"ေက်ာင္းကထြက္တာေဟ့ ဆိုတဲ့ အထင္ေသး ႏွိမ္ခ်ခံရတဲ့ ခြဲျခားဆက္ဆံေရးကို ခံရတဲ့အခါမွာ "ငါတို႔ ဆယ္တန္းေအာင္လည္း ဘာမွထူးမွာလဲ။ ငါတို႔ဘြဲ႔ရေတာ့လည္း ဘယ္သူက အလုပ္ခန္႔မွာလဲ"ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးရွိေနတတ္ၾကၿပီး လမ္းေဘးကို အခ်ိန္မေရြးျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ၾကပါတယ္။
ပဲခူးဘက္က ေရာက္လာတဲ့ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသူငယ္ပါ၊ ေမတၱာနႏၱေက်ာင္း မွာ ေနရ၊ စားရတာ အဆင္ေျပတယ္ ေျပာပါတယ္၊ အထက (၃) အစိုးရေက်ာင္း မွာ သြားတက္ရတာလည္း အဆင္ေျပပါတယ္တဲ့၊ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတာ့ သူ႔အေတြ႕အၾကံဳအရ မရွိပါဘူးဆိုပါတယ္၊ ဝမ္းသာစရာပါ၊ လမ္းေလွ်ာက္သြားရတာေတာ့ ေဝးတယ္ ေျပာပါတယ္၊ ၁၀ တန္းေအာင္ၿပီးရင္ ပရဟိတ စာျပန္သင္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိပါသတဲ့..။
ဒီလိုမ်ိဳးအေျခအေနေတြရွိေနတဲ့ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းခန္းထဲ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ဆြဲေခၚကာ ပညာသင္ေပး၊ ေနစရာ စားစရာ ေပးေကၽြးထားရတဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းက ဆရာေတာ္ေတြ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ ေစတနာဟာ သာမန္ထက္အမ်ားႀကီး သာလြန္လွပါတယ္။ ေလာကီအရႈပ္အေထြးက လြတ္ခ်င္လို႔ သကၤန္း၀တ္ေနကာမွ မတေထာင္သားရဲ႕တာ၀န္ကို ထမ္းထားရတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြရဲ႕ ၀န္ထုပ္ဝန္ပိုးဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ားႀကီးမားလိုက္ပါသလဲ။ မိမဲ့၊ ဘမဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခဘ၀ေတြထဲက ကေလးေတြကို ဆြမ္းခံ၊ အလွဴခံ ေကၽြးေမြး ပညာသင္ေပးေနရင္း မေလာက္ မင ေတြျဖစ္လာရင္ ဘယ္လိုမ်ားရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းသလဲဆိုတာကို ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရ ကို ေမးျမန္းၾကည့္ရာမွာေတာ့ ဒကာမအရင္းေတြျဖစ္တဲ့ "ထူး ေရခဲမုန္႔"က ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမေတြ၊ ဒီေက်ာင္းကို ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္လွဴဒါန္းထားေပးတဲ့ ေျမအလွဴရွင္ ေဒၚညိဳညိဳ၀င္းနဲ႔ ေဒၚေအးေအး၀င္းညီအစ္မနဲ႔ ေထာက္ႀကံ႕မွာရွိတဲ့ "မဂၤလာ"ကုန္စံုေရာင္း၀ယ္ေရး တို႔ဆီမွာ အလွဴခံရပါတယ္"လို႔မိန္႔ၾကားပါတယ္။
စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ ပညာေပးေရး တင္မက ေက်ာင္းမွာက ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ေတြလည္း ရွိတာေၾကာင့္ မမွားမယြင္း ေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းရတဲ့ "ဘက"ေက်ာင္းက ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ ေစတနာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကလည္း မေသးလွပါဘူး။
"အပ်ိဳအရြယ္ေလးေတြပါေတာ့ စည္းစနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ေနရာက လာရေတာ့ အရမ္းဗဟုသုတနည္းေတာ့ နားလည္ေအာင္ စိတ္ရွည္လက္ရွည္နဲ႔ေျပာရတာေတြရွိတယ္။ ကေလးမေလးတေယာက္ဆို အေဖနဲ႔အေမရန္ျဖစ္ၾကရင္း အေဖလုပ္သူက အေမကိုရိုက္တာလက္လြန္ၿပီးဆံုးသြားတယ္။ အေဖက ေထာင္က်တယ္။ ဒီလိုကေလးမွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္တာေတြရွိတယ္။ ဒါေတြကအစ လိုက္ၿပီး ထိန္းေက်ာင္းေပးရပါတယ္"လို႔ လည္း ေစတနာအရင္းခံ လုပ္ေဆာင္ေနရတဲ့ "ဘက"ဆရာေတြရဲ႕ ဘ၀ကို ေမတၱာနႏၱေက်ာင္းက အမ်ိဳးသမီးအေဆာင္မွဴးျဖစ္တဲ့ ဆရာမ ေဒၚအိေရႊစင္က ေျပာျပပါတယ္။
ေျပာင္းလဲလိုက္တဲ့ မူ၀ါဒပိုင္းအရ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ကစၿပီး စတုတၳတန္းႏွင့္ အဌမတန္းေတြကို အစိုးရစစ္အျဖစ္ စာေမးပြဲေတြစစ္တဲ့ စနစ္မွာ ေအာင္ခ်က္ရာခိုင္ႏႈန္း ေကာင္းတဲ့ေက်ာင္းေတြထဲမွာ "ဘက"ေက်ာင္းေတြလည္း ပါပါတယ္။ ဒါကုိၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ "ဘက"ေက်ာင္းက ကေလးမ်ားနဲ႔ ဆရာေတြရဲ႕ အရည္အေသြးဟာလည္း အျခား အစိုးရေက်ာင္းမ်ား၊ ပုဂၢလိကပိုက္ဆံေက်ာင္းမ်ား ေအာက္ ထူးျခား နိမ့္က်တယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ သိသိသာသာ နိမ့္က်ေနတာကေတာ့ ေပယ်ာလကန္ ျပဳထားျခင္းရလဒ္ အေထြေထြ ပံ့ပိုးမႈ နိမ့္ပါးေနျခင္းပါပဲ။ အလွဴတခုတည္း အားကိုးနဲ႔ ဘယ္အရာမွ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္္ဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာင္းမြန္မွ်တတဲ့ စနစ္၊ မူဝါဒ၊ ဥပေဒျပဳမႈေတြ လိုေနပါတယ္။
ေမတၱာနႏၱ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေရ၀တာစာရ က အဆံုးမွာ အစိုးရနဲ႔ တာဝန္ရွိသူမ်ား အားလံုးကို သိေစခ်င္တဲ့ သတင္းစကားကို မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။ “ေက်ာသားရင္သားမခြဲျခားသင့္ပါဘူး၊ ဘုန္းႀကီးတို႔ ရုန္းေနတာက ႏိုင္ငံအတြက္၊ သာသာနာ အတြက္ပါ၊ အစိုးရေက်ာင္း ဆရာ၊ ဆရာမ ေတြနဲ႔ ညီတူညာတူ ပရိဟတိ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကိုလည္း ခ်ီးျမွင့္ေစခ်င္ပါတယ္၊ ပရဟိတဆရာက ပညာမတတ္၊ ဘြဲ႕မရ၊ ေအာက္တန္းစားေတြလို ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈေတြ မျပဳေစခ်င္ပါဘူး” လို႔ ဆရာေတာ္ က ျမြက္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဘက” ေက်ာင္းေတြ ထမ္းေနရတဲ့ မႏိုင္ဝန္ကို သိနားလည္ႏိုင္ၾကဖို႔၊ အခြင့္အေရး၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြ တန္းတူ ျဖစ္ဖို႔၊ မလိုလားအပ္တဲ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔၊ ပညာေရးစနစ္သစ္နဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဥပေဒေတြ မွာ အလႊာစံု အတန္းစံု အတြက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီး လက္ေတြ႕ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ဒါေတြကေတာ့ အမိႈက္ထဲက လက္ေတြ႕ ေရႊေကာက္ျပေနသူ ဘက ဘုန္းေတာ္ႀကီးပညာသင္ေက်ာင္းက အႏွစ္ခ်ဳပ္ စကားေတြပဲ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
"ပညာျမင့္မွ လူမ်ိဳးတင့္မည္"ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္လို တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနိမ့္အျမင့္ေနရာအႏွံ႔မွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘ၀စံု၊ အေျခအေနစံုက ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးကို သက္ဆိုင္ရာပညာေရး ဌာနအဆင့္ဆင့္မွသည္ အစိုးရအဖြဲ႔အထိ အေလးအနက္ထားစဥ္းစားသင့္လွပါတယ္။ ဒါမွသာ ပညာရည္ျပည့္၀တဲ့ လူေဘာင္အသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ႏိုင္တကာနဲ႔ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္တဲ့ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အရင္းအျမစ္ေတြ ႏိုင္ငံမွာ ေပၚထြက္လာႏိုင္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ “အားလံုးပါ၀င္ႏိုင္ေရး” ဆိုတဲ့ ပညာေရးကို လက္ေတြ႔က်က် အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးေနတဲ့ “ဘက” ေက်ာင္းေတြရဲ႕ ပကတိအေျခအေနေတြ၊ “ဘက” ေက်ာင္းက ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ အခက္အခဲနဲ႔ ခံစားခ်က္ေတြကို ႏွလံုးသားနဲ႔ နာၾကား နားလည္ရင္း ကံအေၾကာင္းမလွတဲ့ ႏိုင္ငံတဝွမ္းက သိန္း သန္းခ်ီ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ရာ အမိႈက္ထဲက ေရႊ ျဖစ္ေနေသာ ေနရာမ်ားကို တန္ဖိုးထား လွည့္ၾကည့္ေစခ်င္မိပါေၾကာင္း …။
ခင္စႏၵာျမင့္
23-8-2016 (5:26PM)
ကိုးကား -
J.R. Andrus in Burmese Economic Life, Stanford University Press, Stanford, California, 1946, pp. 36-37
http://www.medg.org/