မိုင္လိန္းဟုန္းလိုင္း/Chin World - ခ်င္းရိုးရာအစားအစာ ရန္ကုန္ကိုထုိးေဖာက္ႏိုင္ရန္ ျပဳျပင္မြမ္းမံမႈ လိုအပ္
(Myanmar NOW) မိုးမခ၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၆
ရန္ကုန္ (Myanmar Now) - နာမည္ေက်ာ္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား ရိုးရာအစားအစာျဖစ္သည့္ ဆာဗူသီးကို ရန္ကုန္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ ေစ်းကြက္ဝင္လူႀကဳိက္မ်ားေစရန္အတြက္ ေၾကာ္ျငာျခင္း၊ ခ်က္ျပဳတ္ ျပင္ဆင္မႈပံုစံ အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲျခင္းတို႔ လိုအပ္မည္ဟု စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူမ်ား၊ စားသံုးသူမ်ားက ေျပာသည္။
ေျပာင္းဖူး၊ ႏြားေနာက္သားတို႔ကုိ ဆန္ျပဳတ္ပမာ ခ်က္ျပဳတ္ထားေသာ ဆာဗူသီးကို စားသံုးသူမ်ားက စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းပါးၾကသည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္၊ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္၊ ၃၈ လမ္းတြင္ စားေသာက္ဆိုင္ ဖြင့္ထားသူ ဦးခင္ဇာစိန္က ေျပာသည္။
“ခ်င္း အစားအစာက ေရလံုျပဳတ္ အစားအစာေတြ မ်ားတဲ့အတြက္ မႏွစ္သက္ၾကဘူးထင္တယ္။ စားၾကတဲ့သူေတြက ခ်င္းနဲ႔ ကခ်င္ေတြပဲ လာစားၾကတာ” ဟု ရန္ကုန္-ခ်င္းျပည္နယ္ ကားလက္မွတ္ႏွင့္ ရွမ္း၊ ခ်င္း အစားအစာတို႔ကုိ တဲြဘက္ေရာင္းခ်သည့္ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ ဦးခင္ဇာစိန္က ေျပာသည္။
“ေစ်းကြက္တစ္ခုရဖုိ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး ႀကိဳးစားရဦးမယ္။ ဆာဗူသီးကိုလည္း ဒီထက္အရသာ ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ၿပီး ေၾကာ္ျငာအား ေကာင္းေကာင္းနဲ႔မွ တျခား တိုင္းရင္းသား ရိုးရာ အစားအစာေတြနဲ႔အတူ ေစ်းကြက္ ထိုးေဖာက္ႏိုင္မယ္”
၃၈ လမ္း ေအာက္ဘေလာက္ရိွဆိုင္သည္ ရန္ကုန္ရိွ ေအာင္ျမင္ေသာ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားကဲ့သို႔ တခမ္းတနား ျပင္ဆင္ထားျခင္း မရိွေပ။
ခ်င္းအစားအစာ အေရာင္းသြက္ေရးမွာ ရန္ကုန္ရိွ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားအေရအတြက္ႏွင့္လည္း သက္ဆိုင္သည္ဟု ထိုဆိုင္သို႔ လာေရာက္စားသံုးသူ ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက သံုးသပ္သည္။
“ရန္ကုန္မွာဆိုရင္ က်မတို႔ကခ်င္ရိုးရာ အစားအစာကို စားဖုိ႔ က်မတုိ႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အျပည့္ပဲ” ဟု ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးက ေျပာသည္။
ဆာဗူသီးအပါအဝင္ ခ်င္းရုိးရာအစားအစာတို႔ကို ေစ်းကြက္ဝင္ေစေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
“ရခိုင္ရိုးရာ ျဖစ္တဲ့ မုန္႔တီဆိုလည္း ရန္ကုန္က တိုင္းရင္းသားအားလံုး ႏွစ္သက္စားသံုးၾကတယ္။ ရခိုင္မုန္႔တီဟာ အသက္ ေမြးဝမ္းေက်ာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုအျဖစ္ ဘယ္တိုင္းရင္းသားမဆို ေရာင္းခ်လုိ႔ရတယ္။ ဒီလုိပဲ ဆာဗူသီးလုိ ခ်င္းရိုးရာ အစားအစာကို စီးပြားေရးတစ္ခုအေနနဲ႔ ထိုးေဖာက္ေရာင္းခ်ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မေအာင္ျမင္စရာမရွိဘူးလု႔ိ ကြ်န္မေတာ့ ယူဆတယ္” ဟု ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးက ေျပာသည္။
လွည္းတန္းမီးပိြဳင့္အနီးတြင္လည္း ခ်င္းရိုးရာအစားအစာ သီးသန္္႔ေရာင္းခ်သည့္ဆိုင္တစ္ဆိုင္ကို လမ္းသြယ္တစ္ခုအတြင္း ေတြ႔ရသည္။ Chinland Breeze ဟု အမည္ေပးထားေသာ ထိုဆိုင္၏ပိုင္ရွင္ မိုင္ေဒါ့ရင္းက ၎တို႔၏ဆိုင္သို႔ လာေရာက္သူမ်ားထဲတြင္ ဗမာလူမ်ဳိး နည္းပါးသည္ဟု ဆိုသည္။
“ဆာဗူသီးက တကယ္ေတာ့ ဆီမပါတဲ့အတြက္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပိုညီညြတ္တယ္။ ဆာဗူသီးမွာ အမဲအူတုိ႔လုိဟာေတြပါေတာ့ ဗမာေတြအတြက္က နည္းနည္း ညွီတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ လာစားၾကပါတယ္။ ရံုးပိတ္ရက္ေတြဆိုရင္ေတာ့ တစ္ရက္မွာ အနည္းဆံုး လူ ၅ဝ ေလာက္္အထိ လာစားၾကပါတယ္” ဟု ၎က မိုင္ေဒါ့ရင္းက ေျပာသည္။
ဗမာအမ်ားစုေနထိုင္ရာ ရန္ကုန္တြင္ ဆိုင္ဖြင့္ၿပီး ၄ လ ၾကာသည္အထိ အျမတ္မေပၚခဲ့ေၾကာင္း၊ ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္ႏိုင္ေရး၊ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ မ်ားစြာ ႀကိဳးပမ္းရဦးမည္ကို သေဘာေပါက္ေၾကာင္း ယခင္က စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကဳံ မရိွသူ မိုင္ေဒါ့ရင္းက ရွင္းျပသည္။
ရန္ကုန္္ၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္ေနသူ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား ဆလိုင္းေဒးဗစ္ ကီးအြမ္ေမာင္းက ရန္ကုန္တြင္ ရွားပါးသည့္ ဆာဗူသီးကို စားသံုးမိတိုင္း ကိုယ့္ေဒသသို႔ ျပန္ေရာက္သြားသည့္ ခံစားခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္လာသည္ဟု ဆုိသည္။
ဆာဗူသီး ရန္ကုန္တြင္ မေအာင္ျမင္ေသးေသာ္လည္း ခ်င္းေတာင္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မံုုရြာၿမိဳ႕ကဲ့သို႔ေသာ ေဒသမ်ဳိးတြင္ ခ်င္းအစာအစာ ေရာင္းသည့္ဆိုင္တခ်ဳိ႕မွာ "လူထိုင္စရာေနရာ မရေလာက္ေအာင္"အားေပးမႈကို ရရိွေနသည္ဟု သူက ရွင္းျပသည္။
တျခားတိုင္းရင္းသားမ်ား ခ်င္းအစားအစာကို ႏွစ္သက္လာေစရန္ တီထြင္ဖန္တီးမႈ မ်ားစြာ လိုအပ္ေနသည္ဟု ဆလိုင္းေဒးဗစ္ ကီးအြမ္ေမာင္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔အႀကဳံရိွေသာ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စားေသာက္ဆိုင္ အမ်ားအျပားႏွင့္ ထိေတြ႔ဖူးေသာ လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းသန္႔ဝင္းရႊင္ကလည္း အလားတူ သံုးသပ္သည္။
"ဆာဗူသီးက ဘယ္လိုပံုစံရိွလဲ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဘယ္ေနရာမွာေရာင္းလဲ ဆိုတာ မသိဘူး။ စားသံုးသူေတြသိေအာင္ ေၾကာ္ျငာဖို႔ လိုလိမ့္မယ္"ဟု ရန္ကုန္တြင္ ေနထိုင္သူ ကိုမင္းသန္႔ဝင္းရႊင္က ေျပာသည္။
မၾကာေသးခင္က ခ်င္းျပည္နယ္၊ မင္းတပ္ၿမဳိ႕၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားသို႔ ေရာက္ရိွစဥ္ ခ်င္းရိုးရာအစားစာကို မေတြ႔ခဲ့ရဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။
ရန္ကုန္ကဲ့သို႔ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ အျခားတိုင္းရင္းသား ေဒသ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ား ႏွင့္ ခ်င္းရိုးရာအစားအစာမ်ားကို ပူးတဲြေရာင္းခ်လာပါက စားသံုးသူမ်ား ခ်င္းအစားအစာကို ထိေတြ႔ခြင့္ရမည္ဟု သူက သံုးသပ္သည္။
ဆာဗူသီးမွာ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ေျမာက္ပိုင္းေဒသ အေခၚအေဝၚျဖစ္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္၊ ေတာင္းပိုင္းေဒသတြင္ ေျပာင္းဖူး၊ ႏြားေနာက္သားတို႔သာမက ပဲ ႏွင့္ အသီးအရြက္တို႔ကုိပါ ထည့္သြင္းခ်က္ျပဳတ္ၾကကာ ေအတြီဟု ေခၚေဝၚၾကသည္။ ။
----------------------------------
(မိုင္လိန္းဟုန္းလိုင္းသည္ Chin World မီဒီယာမွျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕Myanmar Now သတင္းေအဂ်င္စီရံုးတြင္ အလုပ္သင္ သတင္းေထာက္အျဖစ္ တစ္လၾကာ လုပ္ကိုင္စဥ္ အထက္ပါသတင္းကုိ ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။)
----------------------------------
ရန္ကုန္၊ ေက်ာက္တံတားၿမဳိ႕နယ္ ၃၈ လမ္းရိွ စားေသာက္ဆိုင္တစ္ခုတြင္ တစ္ပဲြ က်ပ္ ၈ဝဝ ႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ေသာ ဆာဗူးသီး။ ဆိုင္တြင္ မွာယူ စားေသာက္ပါက တဲြဘက္သံုးေဆာင္ရန္ ဆား၊ ငရုတ္သီး၊ အမဲသားေၾကာ္တို႔ကိုလည္း ခ်ေပးတတ္သည္ (ဓာတ္ပံု - ဇာနည္ဝင္း/Myanmar Now)