ခင္ေအာင္ေအး ● ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္း
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၂၂၊ ၂ဝ၁၆
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၂၂၊ ၂ဝ၁၆
(လွသန္းရဲ႕ေနာက္ဆံုးကာလ အခ်ိန္တခုမွာ သူနဲ႔အတူေနျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရက္ေတြအတြင္း ကိုယ္တိုင္႐ိုက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ပံု)
ဓာတ္ပံု - ခင္ေအာင္ေအး
ကဗ်ာဆရာ လွသန္း (ေခၚ) ၾကည္ေမာင္သန္း (၁၉၆၃-၂ဝ၁၁)
(ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ကြယ္လြန္ျခင္း ၅ႏွစ္ျပည့္ အမွတ္တရ စာစု)
ဓာတ္ပံု - ခင္ေအာင္ေအး
ကဗ်ာဆရာ လွသန္း (ေခၚ) ၾကည္ေမာင္သန္း (၁၉၆၃-၂ဝ၁၁)
(ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ကြယ္လြန္ျခင္း ၅ႏွစ္ျပည့္ အမွတ္တရ စာစု)
■ ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္း (၁)
(June 27, 2016)
ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္းေပါ့ေလ။ “အရမ္းလွသန္း” လို႔လည္း အမည္တြင္ေပရဲ႕။ “အရမ္းလွသန္း” ကို သူ႔ ဘာသာ သူ ဘာသာျပန္ဆိုေတာ့ “လက္မရြံ႕လွသန္း” ဆိုပဲ။ ကိုယ္ေရးေပးခဲ့ဖူးတဲ့ (သူ႔ကိုရည္ညႊန္းတဲ့) ကဗ်ာ "လွသန္းအတြက္ သာမာန္ ရိုးရိုးကဗ်ာတပုဒ္"ကို ခပ္တည္တည္နဲ႔ (ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာ) ဆိုျပီး သူ႔ “လက္မရြံ႕ကဗ်ာ” စာအုပ္မွာ ထည့္တယ္ေလ။ တကယ္က သူ႔ကို အဆဲေလးနဲ႔ ထိတို႔ထားတဲ့ ကဗ်ာပါ။
လွသန္းကို လူကိုယ္တိုင္ထက္ အရင္ကဗ်ာကို ေတြ႕ပါတယ္။ ေရႊလမင္းမွာ ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ထိုင္တဲ့ ကာလတခုတုန္းက ကိုယ့္ ကို သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာ "ေဖေဖာ္ဝါရီ"ကဗ်ာေလး ေပးေတာ့ Book Mark လို လက္ႏွစ္လံုး သာသာ စာရြက္ရွည္ေမ်ာေမ်ာေပၚမွာ ေတာ္ေတာ္လွပေသသပ္တဲ့ လက္ေရးနဲ႔ ေရးထားတာေလးရပါတယ္။
“ဘယ္သူ႔လက္ေရးလဲ…” ေမးေတာ့ “လွသန္း…” တဲ့။
လွသန္းဆိုတာ ဘယ္သူလဲ ဘာလဲ မေမးျဖစ္ဘဲ သိပ္မၾကာခင္မွာ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္မႈတခုနဲ႔ လွသန္းရဲ႕ ပံုႏွိပ္ထား တဲ့ ကဗ်ာ "အသည္းကြဲၿပီးေနာက္ သတင္းစကား"ကို ဖတ္ရပါတယ္။ မဆိုင္းမတြပဲ ေရႊလမင္း ညေနခင္းကို ေျပးပါတယ္။ ကို ေအာင္ခ်ိမ့္ကို “ဒီလွသန္း မဟုတ္လား” လို႔ အတည္ျပဳခ်က္ရယူပါတယ္။ ကိုယ္ အမွတ္မမွားဘူးဆိုရင္ အဲ့ဒီအခ်ိန္က လွ သန္း ေထာင္က်ေနခ်ိန္ပါ။
ဒီလိုနဲ႔ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ လွသန္းနဲ႔ မဆံုျဖစ္ပါဘူး။ ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ ဝိုင္းေတာ္သားမ်ားနဲ႔လည္း သိပ္မလံုးေထြးျဖစ္ပါဘူး။ ၉ဝ ဝန္း က်င္တဝိုက္ ထင္ပါတယ္။ ကိုယ္က ကိုေအာင္ခ်ိမ့္နဲ႔ေတြ႕ခ်င္ရင္ သူတို႔ ဝိုင္းသိမ္းခ်ိန္ ငါးခြဲ ေျခာက္ေလာက္ကို ေရႊလမင္းဆိုင္ ေရွ႕သြား ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ကို မ်က္ရိပ္ျပျပီး ျပည္သူ႔မုန္႔တိုက္ (ယခု ရွန္ဂရီလာ) နားက ေစာင့္ပါတယ္။
သူက သူ႔လူေတြနဲ႔ လမ္းခြဲခဲ့ျပီး ကိုယ္နဲ႔လမ္းေလွ်ာက္ၾကပါတယ္။ သမၼတခံုးေက်ာ္ ေအာင္ဆန္းကြင္းကိုပတ္ၿပီး ပန္းကန္လံုး ကြၽန္း၊ အဲ့ဒီကေန လုပ္သားေဆးရံုေရွ႕ျဖတ္၊ တခါတေလ အဲ့နားက ခပ္ခ်ာခ်ာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေလးမွာ တေထာက္နား ပါတယ္။ ျပီးရင္ တာေမြေစ်းအထိ ဆက္ေလွ်ာက္ၾကျပီး တာေမြေစ်းေရွ႕ကေန တီအီး အလဲဗင္း ကားၾကီးနဲ႔ သူ႕အိမ္ေဂဟာရွိရာ ေျမာက္ဒဂုံ ကိုျပန္ေလ့ရွိပါတယ္။
လွသန္းအေၾကာင္း ေျပာဖို႔ ေရခံေျမက အဲဒီေနရာ အဲဒီကာလက စတာမို႔ နည္းနည္းခင္းက်င္းရတာပါ။ ၁၉၉ဝ တဝိုက္အထိ မုတ္သံု၊ ျမင့္စန္းတို႔နဲ႔ မ်က္မွန္းတန္းမိေပမယ့္ ခင္ခင္မင္မင္ မျဖစ္ၾကေသး ဘူး။ သိဒၶတၳလႈိင္နဲ႔ စကားဟဟ မေျပာျဖစ္ေသးဘူး။ ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ ဗဟိုျပဳေနတဲ့ကာလေတြေပ့ါ။ ကိုေခ်ာနဲ႔ကေတာ့ ၁၉၈ဝ မ်ားကေန ၁၉၉ဝ အစပိုင္းအထိ တတြဲတြဲပါ။ ေနာင္ သူ႔မွာ လူငယ္အသိုင္းအဝိုင္းက အႀကီးႀကီးျဖစ္လာေတာ့ သိပ္မဆံုျဖစ္ေတာ့ဘူး။
ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၉၄-၉၅ ေလာက္မွာ ပင္လယ္ မဂၢဇင္းအတြက္ ကဗ်ာကိုင္ ေပးရဖို႔ျဖစ္လာ။ အဲဒီမွာ လွသန္းကို တကိုယ္ေတာ္လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ ျဖစ္တယ္။ လွသန္းက မဂၢဇင္းေတြမွာ သိပ္မပါေသးဘူး။ ကိုယ္ကေတာ့ တကိုယ္ေတာ္ ကစ္ပစ္လုိက္ခ်င္ျပီ။ “အသည္း ကြဲၿပီးေနာက္ သတင္းစကား” နဲ႔တင္ ႀကိဳက္ေနၿပီ။ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ လံုေလာက္ေနၿပီ။
ဒါနဲ႔ ေမာင္စစ္တင္ ကို သံတမန္ လႊတ္ရတယ္။ ကိုယ္က ေတြ႕ခ်င္တယ္ေပ့ါ။ လွသန္းနဲ႔ ခ်ိန္းဖို႔။ ဒါနဲ႔ ကိုစစ္တင္ကတဆင့္ ဒိတ္လာျပီး ပုဇြန္ေတာင္က ကိုယ္တို႔ ထိုင္ေနက် အရက္ဆိုင္ကို ခ်ိန္းလိုက္ပါတယ္။ မနက္ခင္း ၁ဝ နာရီ ေလာက္က စ ေသာက္တာ အေသာက္ေကာ စကားေကာ ဘယ္လိုမွ တေယာက္ကိုတေယာက္ ဟဲ့ မရ ဟန္႔မရနဲ႔။ ၁ နာရီ ထိုးေတာ့ ေတာ္ ေတာ့ကို မွန္ေနၾကျပီ။ ေအာင္ခ်ိမ့္ဆီသြားမယ္ ျဖစ္ေရာ။ ႏွစ္ေယာက္စလံုး တေလသံတည္း ထြက္တာ။ ဒါနဲ႔ ကိုယ့္စူပါကပ္ ဇီးေရာင္ေလးနဲ႔ ေျမာက္ဒဂုံ ကို ခ်ီတက္ၾကပါေလေရာ… ။
■ ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္း (၂)
(June 27, 2016)
ကိုေအာင္ခ်ိမ့္အိမ္ကို ဒုတ္ဒုတ္ထိ ေရာက္သြားေတာ့ သူလည္း အံ့အားသင့္ ဒါေပမယ့္ ေပ်ာ္ရႊင္လို႔၊ ကိုယ္နဲ႔ လွသန္းက သူ႔ ကဗ်ာေတြ အၿပိဳင္အဆိုင္ လက္တမ္း ရြတ္ျပၾက (လုေတာင္ရြတ္တာ) ဘာေတြ ေျပာမိမွန္းေတာ့ ႏွစ္ေတြၾကာခဲ့ျပီမို႔ မမွတ္မိ ေတာ့ပါဘူး။ အရမ္းကို ေပ်ာ္ေနတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ကိုေအာင္ခ်ိမ့္အိမ္က အျပန္ လမ္းခြဲဖို႔ ႏႈတ္ဆက္လိုက္ တဆိုင္ ဝင္လိုက္၊ ေနာက္တၾကိမ္ ထပ္ႏႈတ္ဆက္လိုက္ တဆိုင္ဝင္လိုက္နဲ႔ ညေန ငါးနာရီသာသာမွာ သာေကတ ရႈခင္းသာက သူ႔အိမ္ ကို ေရာက္ေနၾကၿပီ။ ခဏထိုင္ၿပီး လမ္းထိပ္ ျပန္လိုက္ပို႔မယ္ဆို ျပီး သူ႔အိမ္နားက အျမည္းဆိုင္ကေန ဘီအီးတပိုင္း ဆြဲလာ ၿပီး ျမစ္ကမ္းနားေဘး ဆက္ထိုင္ၾကေသးတယ္။ မိုးစံုးစံုးခ်ဳပ္မွ ဘယ္က ဘယ္လို လမ္းခြဲျဖစ္ၾကတယ္မသိ။ ေနာက္ေန႔မနက္က် ေခါင္းေတြကိုက္ အရက္နာေတြက်ၿပီး ေနာက္ဆံုးအပိုင္းကို ဘယ္လိုမွ ျပန္စဥ္းစားလို႔မရေတာ့ဘူး။
ဒီအေၾကာင္း ကဗ်ာရွည္တပုဒ္ ေရးဖူးေသးတယ္။ ဘဝမွာ လူတေယာက္ေယာက္ကို ရည္ညႊန္းေပး ေရးတဲ့ ကဗ်ာမ်ိဳး အ ေတာ္နည္းခဲ့ပါတယ္။ အလြန္ ခ်စ္ခင္ေလးစားတဲ့ ကိုေအာင္ခ်ိမ့္ကိုေသာ္မွ ရည္ညႊန္းျပီး ကဗ်ာမေရးဖူးခဲ့ဘူး။ လွသန္းကို ကဗ်ာ ၄ ပုဒ္ (သူ႔ကို တိုက္ရိုက္ ရည္ညႊန္းျပီး) ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါဟာ သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ၾကား က နက္ရိႈင္းမႈပဲ။
ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ေန႔ ၃၄ လမ္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ျပန္ဆံုၾက။ သူ႔ကဗ်ာေတြ ကိုယ့္ကို ေပးဖတ္။ ကိုယ္က စိမ္ေျပနေျပ ဖတ္ ၿပီးေတာ့ တကိုယ္ေတာ္ ကဗ်ာက႑မွာ သံုးဖို႔ ကဗ်ာတခ်ိဳ႕ေရြးတယ္။ သူနဲ႔ကုိယ္နဲ႔လည္း ရက္ပိုင္း လပိုင္းအတြင္းမွာ စိတ္ ခ်င္း အရမ္းနီးစပ္သြားခဲ့ၾကတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက သိႏွင့္ ခင္မင္ကြၽမ္းဝင္ႏွင့္ခဲ့ၾကသလို တသားတည္း ျဖစ္ခဲ့ တယ္။
သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သူလည္း ဘဝေစရာ တာဝန္တခုအျဖစ္ မေလးရွားမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ထြက္သြားေလရဲ႕။ သူ႔တကိုယ္ေတာ္ ကဗ်ာမ်ား ေဖာ္ျပမယ့္ ပင္လယ္မဂၢဇင္း အမွတ္ (၄) လည္း အားလံုးျပင္ဆင္ၿပီးကာမွ မထြက္ႏိုင္ပဲ ႏွစ္ေပါက္ေအာင္ၾကာ သြား တယ္။ ေနာက္ဆံုး လံုးဝရပ္သြားတယ္ဆိုပါေတာ့။
မေလးရွားကေန သူ႕ကဗ်ာေတြ ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ ဘာညာမွာ ပါလာျပီး ကဗ်ာဆုေတြ ဘာေတြရ။ လွသန္း အၾကီးၾကီးျဖစ္လာ။
ေနာက္ထပ္ ႏွစ္အခ်ိဳ႕လြန္ခဲ့ျပီးေတာ့ လွသန္းတေယာက္ ရန္ကုန္ကို ျပန္ေရာက္လာခဲ့တယ္။ က်န္းမာေရးလည္း နည္းနည္း ခ်ိဳ႕ယြင္းစ ျပဳျပီ။ မုတ္သံုက ေျမာက္ဒဂံုက ေက်ာ္ဘ (လူဆန္ုး) ရဲ႕ ႏွစ္ထပ္လံုးခ်င္းအိမ္ကို ငွားေနေတာ့ ပန္းခ်ီဆရာ ကဗ်ာ ဆရာေတြရဲ႕ ေပ်ာ္ပြဲစားက်င္းပရာ၊ ေခတၱကြန္းခိုရာ၊ တေန႔တာ တေထာက္နားရာ သာလာယံ ဇရပ္ၾကီးျဖစ္လာခဲ့ေပ့ါ။ ျဖစ္ ခ်င္ေတာ့ လွသန္းတို႔ကလည္း အဲဒီနဲ႕မလွမ္းမကမ္း ၅ မိနစ္ေလာက္ထြက္လိုက္တာနဲ႔ ေရာက္တဲ့အရပ္မွာဆိုေတာ့ ျပီးပါေလ ေရာပဲ။ တခါခါ လူအရမ္းမ်ားရင္ လွသန္းနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ အသာေလးလစ္ျပီး လွသန္းအခန္းမွာ သြားၿပီး ေလပစ္ၾက တယ္။ သူ႔ ေခါင္းရင္းမွာ ကိုခင္ဝမ္း ပန္းခ်ီကားႀကီးက ထီးထီးႀကီးမင္းမူလို႔။
ဒီလိုနဲ႔ ကိုယ္လည္း မိသားစုဘဝအတြက္ ကုမၸဏီတခုမွာ အလုပ္ဝင္လုပ္ရင္း အားလံုးနဲ႔အဆက္ျပတ္ေနခ်ိန္ လွသန္းတ ေယာက္ သဃၤန္းကြၽန္းစံျပ ေဆးရံုေပၚ ေရာက္ေနေၾကာင္း သတင္းၾကားရေတာ့တယ္။ ကိုယ္လည္း သြားမယ္ သြားမယ္နဲ႔ အလုပ္က ပိေနေတာ့ မေရာက္ဘူး ျဖစ္ေနရာက တရက္ေတာ့ မနက္ ၅ နာရီ ေလဆိပ္မွာ ပစၥည္းတက္ပို႔ျပီး အျပန္ အိမ္ျပန္ရင္ လည္း မထူးတာမို႔ ေခ်ာင္းဝ ေက်ာင္းနားက ကုမၸဏီရံုးခန္းကိုပဲ တန္းသြားလိုက္တယ္။ ၆ နာရီခြဲ သာသာပဲ ရွိေသးတာမို႔ ရံုးမွာ ရံုးေစာင့္နဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္တည္းေပ့ါ။
အဲဒီမွာ လွသန္းကို ရုတ္တရက္ သတိရျပီး ဒိန္းခနဲျဖစ္သြားတယ္။ သူ႔သတင္းကို ေအာင္ဘညိဳဆီက ေနာက္ဆံုးရတာ ၂ ရက္ ေလာက္ရွိသြားျပီ။
“အေျခအေနမေကာင္းဘူးအကို၊ သိပ္ေမ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိဘူး၊ သြားျဖစ္ေအာင္သြားလိုက္ပါ..” လို႔ သူေျပာခဲ့တယ္။
ခုေလာက္ရွိ ကိစၥမ်ား ျပီးသြားျပီလားလို႔ စိတ္ထင့္မိျပီး စာရြက္လြတ္တရြက္ေပၚမွာ ကဗ်ာတပုဒ္အျဖစ္ သြန္ခ်မိတယ္။ အဲဒီ စာသား ေတြက "လွသန္းအတြက္ သာမာန္ရိုးရိုးကဗ်ာတပုဒ္"ဆိုတဲ့ ကဗ်ာရွည္တပုဒ္ အျဖစ္ထြက္ေပၚလာေတာ့တာပဲ။
လွသန္းအတြက္ သာမန္ ကဗ်ာ ႐ိုး႐ိုးတပုဒ္
သူလာတယ္
မိုက္ေႂကြးတင္အထပ္ထပ္တင္ဖို႔
မွန္ဘီလူးလိုေလာကကိုေဇာက္ထုိးၾကည့္ၿပီး
ပံုရိပ္အတည့္ျပန္ေဖာ္ဖို႔
ေန႔ကိုညလုပ္ၿပီး ညကိုေန႔လုပ္ဖို႔
ပင္လယ္ေလာက္ဒုကၡႀကီးေတြကိုထမ္းပိုးဖို႔
သူလာတယ္
ခါခ်ဥ္ေကာင္လိုမသန္တဲ့ခါးနဲ႔
ပီဆာေမွ်ာ္စင္ႀကီးေစာင္းေနတာၿပန္တည့္ဖို႔
တံေထြးတပ်စ္ပ်စ္ေထြးလိုက္
နတ္စကားေျပာလိုက္လုပ္ဖို႔
ကိုယ့္႐ုပ္မွကိုယ္အားမနာ
ေရသူမေတြနဲ႔ရည္းစားထားဖို႔
သူလာတယ္
စုန္းလိုေတာက္တဲ့မ်က္လံုးနဲ႔
အခ်ိဳးမတည့္တာေတြစုပ္ယူၿပီး
သူ႔ကိုယ္ပိုင္မာေက်ာစတိုင္လ္နဲ႔ေရာေမႊကာ
လူတာရဲ႕မ်က္မုန္းက်ိဳးမႈကိုခံယူဖို႔
သူလာတယ္
ျမစ္ရဲ႕ေအာက္ေျခမွာ
တီေကာင္မပါတဲ့ငါးမွ်ားခ်ိတ္နဲ႔
ေ႐ႊဒဂၤါးျပားေတြကိုမွ်ားဖို႔
အသက္မပါေျခာက္ကပ္ကပ္ရယ္သံနဲ႔
ကလင္တန္ကိုဟားဖို႔
သူလာတယ္
“ကဗ်ာေတြ႐ွင္ခ်င္ရင္
ကဗ်ာဆရာေတြေသဖို႔သာၿပင္ေပေတာ့…” လို႔
ကဗ်ာဆရာဆိုတဲ့လူေတြကိုတပ္လွန္႔ဖို႔
ႏုိဘယ္ဆုရတယ္လို႔
အိပ္မက္လုိလို တကယ္လိုလို
ပါးစပ္အရသာခံဖို႔
မေအေပး
ကဗ်ာေတာ့ ေတာ္ေတာ္အေရးေကာင္းတဲ့ေကာင္။ ။
ခင္ေအာင္ေအး
၂၆-၁၁-၉၉
အဲဒါေလး ေရးျဖစ္ျပီးေတာ့ ကတုန္ကရင္နဲ႔ ကိုျပည့္ဆီ ဖုန္းဆက္ ျပီးေမးရတယ္။ သတင္းဆိုးမ်ား တန္းၾကားရမလားလို႔ ထူ ထူပူပူ ျဖစ္ေနရာက “သက္သာေနျပီ ေဟ့ေကာင္၊ ေဆးရံုမွာပဲ မင္းသြားလိုက္” ဆိုတာနဲ႔ ေနာက္ေန႔မွာ ရံုးကိစၥ Outdoor နဲ႔ ေရာျပီး ေဆးရံုကို လိုက္သြားခဲ့တယ္။ သူကို အဲဒီကဗ်ာေလး လက္ထိ လက္ေရာက္ ေပးခဲ့တယ္။ လူနာကုတင္ေပၚမွာ သူ႕ ေခါေနတဲ့ သြားၾကီးေတြေပၚေအာင္ ျပံဳးၿပီး ဖတ္ေနတာ ဒီေန႔ထိ ျမင္ေယာင္ဆဲပဲ။
(ေနာင္ လက္မရြံ႕ကဗ်ာ ဖေယာင္းစာအုပ္ထုတ္ေတာ့ အဲဒီကဗ်ာကို ဂုဏ္ျပဳကဗ်ာဆိုျပီး ဒင္းက ထည့္ခဲ့တာ..)
■ ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္း (၃)
(June 27, 2016)
ဒီလိုနဲ႔ လွသန္းလည္း က်န္းမာေရး အတန္အသင့္ေကာင္းမြန္ျပီး ျပန္ဆင္းလာ၊ ကိုယ္နဲ႕သူနဲ႕ ကဗ်ာဆရာအမ်ားစု ထိုင္တဲ့ ဆိုင္ေတြကို ပတ္ေရွာင္ျပီး ဘားလမ္းထိပ္တို႔ ၃၅ လမ္း ဗြီဒီယိုသမားေတြ ထိုင္တဲ့ဆိုင္တို႔ဖက္မွာ တပတ္ တခါေလာက္ ခ်ိန္းျပီး ထိုင္ၾကတယ္။ ကိုယ္ကေတာ့ ကဗ်ာေရး အရမ္းက်ဲေနျပီမို႕ ျပစရာကဗ်ာမရွိဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္လည္း သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔က ကဗ်ာအေၾကာင္းရယ္လုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲတယ္။ သူ႔အၾကိဳက္ ကိုယ့္အၾကိဳက္ ကဗ်ာေတြကို ျပန္ညႊန္းတာ၊ ကိုယ္နဲ႔သူနဲ႔ ကပ္လြဲ သြားခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ျပန္ေျပာၾကတာ၊ အခ်ိဳးမတည့္တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြ အေၾကာင္း ေစာက္တင္းခ်ျပီး ဟား ၾကတာမ်ားပါတယ္။ တခါတေလ သူလည္း ေငး ကိုယ္လည္းငိုင္နဲ႔ ဘာစကားမွ ဟုတၱိပတၱိမေျပာျဖစ္ဘဲ ဆိုင္ကထ ခဲ့ၾကတာ လည္း ရွိတာေပ့ါ။
အထူးမွတ္မိေနတဲ့အခ်ိန္ေတြကေတာ့ သကၠရာဇ္ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္ ကိုယ့္သမီး အေမရိကားကို Job Trainning နဲ႔ ေရာက္သြား ခ်ိန္ အင္တာနက္တို႔ ကြန္ျပဴတာတို႕ဆိုတာ အင္မတန္ ရွားပါးေသးတဲ့ အခ်ိန္။ သမီး အီးေမးလ္ အေကာင့္ေလးတခု ဖြင့္ေပး ျပီးေတာ့ ဖုန္းထဲကေန ႏႈတ္နဲ႔ေျပာတာကို လိုက္မွတ္ထားတဲ့ စာရြက္ကေလး ကိုင္ျပီး ဘားလမ္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းဘက္ထိပ္နား၊ ဘုရင့္ရံုနဲ႕မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေလာက္) က ဆိုင္မွာ အီးေမးလ္ လာစစ္ေတာ့ သူလည္းပါတယ္။ အီလက္ထရြန္းနစ္ စနစ္သံုးျပီး ကမၻာၾကီးနဲ႕ဆက္သြယ္ခ်က္ တခုကို အတူတူ ရင္တခုန္ခုန္နဲ႔ ျဖတ္သန္းၾကပံုမ်ားေပ့ါ။ အင္တာနက္က မရတာလား၊ အဲ့ဆိုင္ က ကြန္ျပဴတာက တခုခု ျဖစ္ေနတာလား၊ စက္သံုးတဲ့ ေကာင္ေလးက မကၽြမ္းက်င္တာလား၊ မမွတ္မိေတာ့ပါ ဘူး။ သမီးရဲ႕ ပထမဆံုးပို႔လိုက္တဲ့ အီးေမးလ္ေလးကို သူ ပို႔လိုက္ၿပီးလုိ႔ ၄ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔က်မွ ရတယ္။ စာလံုးေဖာင့္ကလည္း ခုလို မစံုလင္ေသး၊ ဗမာေဖာင့္ဆိုတာ ေဝလာေဝး။ (ခုေခတ္ ေမးလ္ ၁ ေစာင္ ရိုက္၊ Send ကို Click လိုက္တာနဲ႕ ရႊပ္ခနဲ အီးလ္ ေမးက ထြက္သြား၊ စကၠန္႔ ပိုင္း သို႔မဟုတ္ အလြန္ဆံုး ၁ မိနစ္အတြင္း ကိုယ့္စက္ေပၚမွာ စာက ကြၽိကနဲ ဝင္လာတာနဲ႔ ႏႈိင္း ယွဥ္ၾကည့္ပါ)
လွသန္းလည္း အဲဒီတုန္းက သူ႕ကိစၥနီးပါးေလာက္ ကိုယ္နဲ႔ တူတူတက္ႂကြျပီး ေနာက္ေန႔ စာျပန္ေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို မနည္း ေခြၽးျပန္ေအာင္ေရးလာတာကို တူတူဖတ္၊ သူ႕ပါးစပ္ႀကီးတလံုးနဲ႔ ဟုတ္တာေရာ မဟုတ္တာေရာ ခပ္တည္တည္နဲ႔ အပိုင္ေျပာ၊ ျငင္းခုန္။ စာရြက္ေပၚမွာ ပ႐ု (ဖ္) ျပင္ၾကျပီး ခုနက ဆိုင္က ကေလးကိုပဲ စာရိုက္ခိုင္းျပီး စာျပန္ရတာေတြ တကယ့္ကို အမွတ္ တရပါပဲ။
သူနဲ႔ကိုယ္ ၂ ေယာက္ တတြဲတြဲေနခဲ့ခ်ိန္ကို ဘယ္သူမွ သိပ္မသိလုိက္ပါဘူး။ သူနဲ႔တင္မက ကိုယ္ဟာ ကဗ်ာေလာက၊ စာ ေလာကက ကိုယ္အရသာရွိတဲ့ လူၾကီး လူငယ္ေတြနဲ႔ အဲ့လိုပဲ တေယာက္ခ်င္းေရြးေပါင္း ေရြးျပီး ဆိုင္ထိုင္တဲ့ အက်င့္ ရွိခဲ့ပါရဲ႕။ ဟိုးတုန္းက တရုန္းရုန္းနဲ႔ ေတြ႕သမွ်လူ အကုန္ အရက္ဆိုင္ ေခၚ တူတူထိုင္ ျပသနာေတြျဖစ္ၾက။ ရန္ျဖစ္ ထိုးၾကိတ္ ကာလမ်ား ကို ၿငီးေငြ႕သြားလို႔ပါပဲ။ ၁၉၈ဝ နဲ႔ ၁၉၉ဝ အတြင္း ကာလေတြတုန္းက အေနအထိုင္မ်ိဳးကို မၾကိဳက္ေတာ့တာ အဓိကေပ့ါေလ။
ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ လူဆန္းပိုင္ မုတ္သံု ငွားေနတဲ့ သာလာယံ ဇရပ္ၾကီးမွာ တအုန္းအုန္းနဲ႔ စည္ကားေနတဲ့ ကာလရဲ႕ တခ်ိဳ႕ရက္ ေတြမွာေတာ့ လွသန္းကို မေတြ႕ရျပန္ဘူး။ လွသန္း ေပ်ာက္ေနတယ္။ ေမာင္ႏိုး တခါခါလာတတ္တယ္။ ကိုယ္နဲ႔အတူ အ မ်ားဆံုး ဆံုျဖစ္ၾက ဝိုင္းျဖစ္ၾကသူေတြကေတာ့ အိမ္ခံ မုတ္သံု၊ ပန္းခ်ီေမာင္ညိဳဝင္း၊ ေမာင္ျပည့္မင္း၊ ေနႏြယ္၊ ပန္းခ်ီျမင့္စိုး၊ ကိုသီတာ၊ ဗေဌးၾကည္၊ ဧကစာခ်ိဳ၊ မင္းဟန္၊ လွသန္း၊ ေမာင္ႏိုးနဲ႕ ေနာက္ရုတ္တရက္ အမည္ေဖာ္မရေတာ့တဲ့ သူတခ်ိဳ႕ ေတြေပ့ါ။ အဲဒီအခန္းမွာပဲ ေန႔ခင္းဖက္ သြားခိုရင္းနဲ႔ မိုးဆမ္းပန္း ဂ်ာနယ္ထဲက သုခမိန္လွိဳင္ရဲ႕ “ရတနာသိုက္” ကို အထပ္ လိုက္ဖတ္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီ ဂ်ာနယ္ထဲပဲ ထင္တယ္၊ ေဇယ်ာလင္း ရဲ႕ အလွပဆံုး စကားလံုး ကို ဖတ္ျပီး ကဗ်ာအေတြး၊ အျမင္၊ အသိ စ ျပီးေျပာင္းလဲခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခန္းဟာ အိမ္ရွင္ မုတ္သံု လူပ်ိဳၾကီး ဘဝ က ကၽြတ္လြတ္ခဲ့ရသလို (ည ၈နာရီတိတိဆို အားလံုး ဘရိတ္ ဆြဲထားရတယ္၊ မုတ္သံုက သူ႕ေကာင္မေလးနဲ႔ ဖံုး ေျပာခ်ိန္မို႔လို႔) လွသန္းတေယာက္လည္း ဒီဖက္မွာ ေျခ လွမ္းေတြပ်က္ျပီး ၾကည့္ျမင္တိုင္က မိေခ်ာရဲ႕အိမ္ကို စက္က်ေနခ်ိန္မ်ားပဲေပ့ါ။ အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ အဂၤလိပ္စာ ေလ့ လာေနတယ္ဆိုလား၊ ကိုေဌး (ၾသဂတ္စ္လင္း) နဲ႔ စကားေတြ သြားပြားတာဆိုလား၊ မေသခ်ာမေရရာလွပါဘူး။
အဲ မၾကာပါဘူး၊ လွသန္းတေယာက္ မိေခ်ာနဲ႔ ညားျပီလို႔ သတင္း ၾကားရေတာ့တာပါပဲ။
■ ဆံပင္တရမ္းရမ္းနဲ႔ လွသန္း (၄)
(June 28, 2016)
ဒီလိုနဲ႔ လွသန္းလည္း ၾကည့္ျမင္တုိင္ဘက္ကို ေရြ႕သြား၊ ကိုယ္လည္း ေျဗာင္းသတ္ေနေအာင္ အလုပ္မ်ားေနရာက ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္ဖို႔ အေၾကာင္းဖန္လာခဲ့တယ္။ ဒီ့မတိုင္ခင္ေတာ့ သူ ဆံထံုးေနာက္ကို ေယာင္ပါသြားရာ ၾကည့္ျမင္တိုင္ ပြဲစားလမ္းက အိမ္ကို ႏွစ္ေခါက္သံုးေခါက္ေလာက္ ေရာက္ခဲ့ေသးသေပ့ါ။ စာသင္ခံုေတြၾကားက ျဖတ္ျပီး ေနာက္ေဖးခန္းေလးထဲ စာအုပ္ပံု ၾကား ျမဳပ္ေနတဲ့ လွသန္းနဲ႔ ကမန္းကတန္း ႏႈတ္ဆက္ျပီး လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ထြက္ခဲ့ၾကျမဲပါပဲ။
ဒီေနရာမွာ တခု လွပတဲ့အကြက္ကေလးတခုရွိတာ ထည့္ေျပာခ်င္တယ္။ လွသန္းလည္း ဂုဏ္တယူယူေပ့ါေလ။ ကိုေအာင္ ခ်ိမ့္ရဲ႕ကဗ်ာ (မဟုတ္မွလြဲေရာ ေဖေဖာ္ဝါရီ ကဗ်ာမွာပဲ ထင္ရဲ႕) ထဲမွာ စာသားတခု ပါတယ္။
အိမ္နံပါတ္ သံုးဆယ့္ကိုး
ပြဲစားမ်ား တြတ္ထိုးသံ
.....
ဆိုတာေလးေပ့ါ။
တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ လွသန္းနဲ႕မယ္ေခ်ာ္ (မိေခ်ာသူ႔ဘာသာ ေက်ေက်နပ္နပ္ေပးထားတဲ့နာမည္) အိမ္ေထာင္ဦးကာလ ေနၾကတဲ့ ေဂဟာက ၾကည့္ျမင္တိုင္ ပြဲစားလမ္း အိမ္နံပါတ္ ၃၉ တဲ့ေလ။ တိုက္ဆိုင္ပံုက လွပလြန္း ရင္ခံုဖြယ္ေကာင္းလြန္းရဲ႕။
လွသန္း အေၾကာင္းေျပာရင္း သူ႕ရဲ႕ ထီမထင္ အမူအက်င့္ေတြ မ်က္စိထဲ တဝဲလည္လည္ တန္းစီျပီး ေပၚလာတယ္။ ကံ ေကာင္းခ်င္ေတာ့ သူ အရက္ေသာက္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္နဲ႔ မတြဲမိေသးဘူး။ သူအရက္ျပန္ ေသာက္တဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့လည္း ကိုယ္နဲ႕သိပ္မတြဲျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ အုပ္လိုက္ၾကီး သမၼတကမ္းေျခ ထိုင္ၾကတဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့ ကိုယ္က ျပည္ပ ကိုေရာက္ေနခဲ့ျပီ။ သတင္းေတြေတာ့ ၾကားပါတယ္။ သမၼတကမ္းေျခ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ဟိန္းျမတ္ေဇာ္ ေျခေထာက္ၾကီး ဟက္ပက္ကြဲသြားတာတို႔၊ လူအိမ္ ဘာျဖစ္သြားတယ္တို႔။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႕ကို ဓားနဲ႔ လိုက္ရမ္းလို႔တို႔၊ ဟုတ္တာလည္း ပါမယ္၊ ခ်ဲ႕ကားတာလည္း ပါမယ္ေပ့ါေလ။
သူ မရွိေတာ့မွ ကိုယ္တေခါက္ သမၼတကမ္းေျခမွာ သြားထုိင္ေသးတယ္။ ဘယ္သူေတြလည္းေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ေမာင္ႏိုးပါတယ္။ ေအာင္ဘညိဳ ခဏဝင္လာတယ္။
“ေဟ့ေကာင္ က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔” လို႔ က ရုဏာ ေဒါေသာနဲ႔ ေျပာရေသးတယ္။ “ဟုတ္ကဲ့.. တခြက္တည္းပါ အစ္ကို” လို႔ ေျပာရွာတယ္။
ခုေတာ့ ေအာင္ဘညိဳလည္း လွသန္းေနာက္ကို လိုက္သြားခဲ့ျပီ။
ေနာင္ ျပန္ေျပာလို႔ သိရတဲ့ သူ႕ရဲ႕ ၾကည့္ျမင္တိုင္ နယ္ေျမသိမ္း ဇာတ္လမ္းေတြကလည္း ေျပာမဆံုးေပါင္ ေတာသံုးေထာင္ ေပ့ါေလ။ မွတ္မွတ္ရရ ကာရာအိုေက ဆိုင္ေတြေပၚကာစ၊ ကိုယ္ကေတာ့ အလုပ္သေဘာအရကို မကင္းတာတေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ ဝါသနာပါတာ တေၾကာင္းမို႔ မၾကာမၾကာ ေရာက္တတ္ပါရဲ႕။
ဒါနဲ႕တေန႔ အစ္ကိုၾကီးနဲ႔ လွသန္းကို ေရာက္ဖူးတယ္ရွိေအာင္လို႔ ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားလမ္းက ဆိုင္တဆိုင္ကို ေခၚသြား တယ္။ ဘီယာမွာေသာက္ၾကတယ္။ ေကာင္မေလးေခၚတဲ့ ဓေလ့ေတာ့ သိပ္မထြန္းကားေသးဘူး။ အတူလာထိုင္ျပီး သီ ခ်င္းတြဲဆိုေပးတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ ခုေခတ္လို စိတ္သြားတိုင္းကိုယ္ပါလုိ႔မရေသးဘူး။ အဲဒီတုန္းက လွသန္းၾကည့္ရတာ ေအးတိေအးစက္နဲ႔၊ ေပ်ာ္ပံုမရဘူး။ အျပန္က်ေတာ့ ကားေပၚမွာ "ေနာက္ကို ဒီလို ဆိုင္ေတြသြားရင္မေခၚစမ္းပါနဲ႔ဗ်ာ၊ အာရံု ေနာက္လုို႔"ဆိုပဲ၊ ငတက ကိုယ့္ကို ေျပာပံု ။
ေနာင္ ကာရာအိုေက ဆို သူခ်ည္းပဲ လို႔ (ေနာက္ေပါက္ကေလးေတြ ျပန္ေျပာတာ) တဆင့္စကား ျပန္ၾကားရေတာ့ ကိုယ့္မွာ ျပံဳးမိေသးတယ္။ သူနဲ႔ေတာ့ တခါမွ ထပ္မသြားျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
ဒီလိုနဲ႔ကိုယ္က စကၤာပူကိုထြက္သြားျပီး ေရရွည္အေျခခ်ဖို႔က်ေတာ့ မလြယ္ကူတာမို႔ ထိုင္းကို ျပန္ဆင္းလာ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ ေတာ္ၾကီးမွာ ေသာင္တင္ေနတုန္း တရက္ေပ့ါေလ။ လျပည့္ေန႔ အခါၾကီးရက္ၾကီး တရက္ပဲ ထင္ပါ့။ ကိုျပည့္ကို အရမ္း သတိရတာနဲ႔ လွမ္းျပီး Overseas ေခၚမိတယ္။ လားလား လွသန္းတို႔အိမ္မွာတဲ့။ လူစံု တက္စံုတဲ့။
မုတ္သံု၊ ေက်ာ္ဘ (လူဆန္း)၊ မင္းဟန္၊ ေနႏြယ္ (ပါတယ္ထင္) ေနာက္ျဗဳန္းခနဲ ျပန္ေတြးလုိ႔ မေပၚတဲ့ အရင္းအခ်ာေတြ၊ ကို ျပည့္ အေခၚ ဂ်ပိုးေတြ အကုန္လံုးနီးပါးေပ့ါ။ တေယာက္ျပီးတေယာက္ ဖံုးကို အလွည့္က် ေျပာလိုက္တာ ကိုယ့္မွာ ဖုန္းဖိုး ကို အေတာ္ထိသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ေပ်ာ္ျပီး တကယ္ၾကည္ႏူးရပါတယ္။ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီး မေတြ႕ရတဲ့လူရင္းေတြနဲ႔ အားပါး တရ ေနာက္ေျပာင္ၾကည္စယ္ ေျပာဆိုလိုက္ရတာနဲ႔ကို တန္ေနပါျပီ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ အေပ်ာ္ေတြက ကိုယ့္အတြက္ ၁ ရက္ပဲ ခံပါတယ္။
ေနာက္ေန႔မွာ အြန္လိုင္းေပၚကတဆင့္ ကိုျပည့္ ျပန္ေျပာျပလို႔ အဲ့ဒီေန႔က အမူးလြန္ျပီး ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၾက၊ ေက်ာ္ဘကား မွန္ၾကီးကို လွသန္းက ရိုက္ခြဲလိုက္လုိ႔ ဆိုတဲ့ သတင္းဆိုးၾကီးကို ၾကားရေတာ့တာပဲ။
××××× ××××× ××××× ×××××
(ဂြၽန္လရဲ႕ ေႏွာင္းပိုင္းတရက္မွာ ဘယ္လိုကဘယ္လို စိတ္ထဲ ၾကိတ္ၾကိတ္ခဲဲခဲျဖစ္လာတယ္မသိ။ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ လွသန္း အေၾကာင္းတုိ႔ထိ ေရးမိတယ္။ ပထမ ေတာ့ စေတးတပ္စ္ တခု ႏွစ္ခု ေလာက္တင္ အာရံုမွာ မိတာေလး ေရးဖို႔ ပါပဲ။ ကိုယ္ တုိင္လည္း စိတ္ပါသြား ကြန္မင့္မွာလည္း ဆက္ေရးဖို႕ တိုက္တြန္းၾကတာေၾကာင့္ အပိုင္း ၄ ပိုင္း ေရးျဖစ္သြားတယ္။ ျပီးေတာ့ လည္း တံု႔ခနဲ တန္းလန္းၾကီး ရပ္သြားတယ္။ ဆက္မေရးျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ျပီးျပည့္စံုေအာင္ ေရးသင့္တာေပ့ါေလ။ ဒါေပမယ့္ စကတည္းက စာတေစာင္ ေပတဖြဲ႕အျဖစ္ေရးဖို႔ရာ ရည္ရြယ္ခဲ့တာမဟုတ္ေတာ့ စာေရးဟန္ကအစ ၾကံဳသလို က်သလို ေရးထားတာျဖစ္သလို ဘယ္မွာရပ္မယ္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္အဆလည္း မလုပ္ခဲ့တာမို႔ ခုလို တံုးတိႀကီး ရပ္သြားခဲ့ရတာပါ။
အခု မိုးမခက ဒီစာမူကို သံုးမယ္ဆိုေတာ့ ျပန္ဖတ္ၾကည့္တယ္။ လႊင့္ပစ္ေလာက္ေအာင္ မဆိုးတာေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ ျပန္ ေရး ဖို႔ရာက်ေတာ့လည္း စိတ္ခြန္အား မျပည့္စံုတာေၾကာင့္ အက်အေပါက္ေလး နည္းနည္းပါးပါးျပင္ျပီး ဒီအတုိင္းသံုးဖို႔ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္
လွသန္းဆံုးေတာ့ ကိုယ္ လန္ဒန္ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လွသန္းဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ အေရးၾကီးတဲ့ကဗ်ာဆရာတ ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကဗ်ာကို ရိုးေျမက်ေပါင္းသင္းခဲ့တယ္။ ဒီေသခ်ာမႈ ႏွစ္ခု ေၾကာင့္ သူ႕အေၾကာင္း ခုလို တို႔ထိ ေရးသား ျဖစ္တာေလးဟာ စာဖတ္သူအမ်ားကို ခ်ျပသင့္တယ္လို႔ ယူဆတာေၾကာင့္ မိုးမခမွာ သံုးခြင့္ျပဳလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဖက္ ဖက္က အဆင္ေျပရင္ေတာ့ သူနဲ႕ကိုယ္နဲ႕ေနာက္ဆံုး ဆံုေတြ႕ခဲ့တဲ့ သူမကြယ္လြန္မီ ၄-၅ -၆ လ ေလာက္က အေၾကာင္း ေလးေတြကို ေရးဖြဲ႕ခ်င္မိပါေသးတယ္။)
ခင္ေအာင္ေအး
၂၁ ေအာက္တိုဘာ ၂ဝ၁၆ ဖရာ့ပရာဒင္န္၊ ဘန္ေကာက္ ၁၃း၂၆ နာရီ