စမ္းစမ္းတင္ - Trick or Treat- Halloween မုန္႔မေကၽြးရင္ သရဲေခ်ာက္မွာေနာ္
(မိုုးမခ) ႏိုု၀င္ဘာ ၁၊ ၂၀၁၆
ေအာက္တိုဘာ ၃၁ ရက္ဟာ တိုတိုရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ တေစၦၾကီးပြဲပါပဲ။ ဗမာျပည္မွာ တရုတ္ေတြလုပ္တဲ့ ပြဲကိုေတာ့ အမွတ္ရမိပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ ဗမာေတြ အယူရွိတဲ့ အကၽြတ္အလြတ္ပြဲနဲ႔ ဆင္မဆင္ေတာ့ မသိပါ။ အကၽြတ္အလြတ္ပြဲဆိုတာ ၾကားသာၾကားဖူးျပီး ဘာေၾကာင့္လုပ္သလဲဆိုတာ စိုးစဥ္းမွ် မသိတာလည္း အမွန္။
သာသနာျပဳေက်ာင္းေနသူေတြကို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွဳနဲ႔ အလွမ္းေ၀းတယ္- လူက ငပိစားျပီး ဗိုလ္ဆန္တယ္လို႕ အေျပာခံရတဲ့ ျပည္သူပိုင္ မသိမ္းခင္ကာလမွာ … ေက်ာင္းမွာ Halloween ပြဲ မက်င္းပပါ။ ဒီဇင္ဘာ ခရစ္စမတ္ေက်ာင္း ပိတ္ကာနီးေလာက္မွသာ လက္ေဆာင္ဖလွယ္ၾက- ကပြဲလုပ္ၾက- သီခ်င္းဆိုၾကျပန္ေတာ့လည္း အဂၤလိပ္သီခ်င္းဆိုၾကေပမဲ့ ျမန္မာ သီခ်င္းဆို- ျမန္မာအက က ၾကတာမ်ားတာ မွတ္မိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မာသာၾကီးေတြက သူတို႕ေမြးရပ္ေျမက စလာတဲ့ Halloween ပြဲကို ေအာက္တိုဘာလကုန္မွာ က်င္းပနိုင္ေပမဲ့ မက်င္းပပါ။ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္က အဂၤလိပ္ေတြကို အာခံတဲ့ေနရာမွာ တူလြန္းလို႔ ဗမာေတြကို အဂၤလိပ္ေတြက အေရွ႕တိုင္းက အိုင္းရစ္ေတြလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မာသာၾကီးေတြက အိုင္ယာလန္က လာၾကတဲ့ ကက္သလစ္ သီလရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
နိဒါန္းေတြအပ်ိဳးလြန္ေနတာ ခုမွတကယ္ေျပာမယ့္ Halloween အေၾကာင္းေရာက္ပါျပီ။ Halloween ဟာ အစဥ္အလာအေနနဲ႔ ၀တ္စံု ၀တ္တာထက္… ခုလိုပဲ အိမ္မွာ မီးေတြထြန္း၊ ေခ်ာက္ခ်ားစရာ အရိုးေခါင္းေတြခ်၊ ပင့္ကူမွ်င္တုေတြလုပ္၊ ေရႊဖရံုသီးကို သူရဲမ်က္ႏွာ ထြင္း -သရဲပံုေတြ.. ေသြးစုတ္ဖုတ္ေကာင္ေတြ ျပထားေလ့ရွိခဲ့တာလို႕ ဆိုပါတယ္။
လူငယ္ေတြလည္း ဘယ္ေနမလဲ… သူတို႕ကေတာ့ ဆန္းသစ္နိုင္သမွ် ထြင္နိုင္သမွ်ထြင္… သၾကားလံုးလိုက္ေတာင္းတဲ့ အရြယ္လြန္ျပီမို႕ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ဘားဆိုင္ေတြဘက္ လွည့္… ေပ်ာ္ၾက..ျမဴးၾက…ေသာက္ၾက.. စားၾကေပါ့ အထည္လုပ္ငန္းနဲ႕ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ တေစၦၾကီးပြဲေပပါ့။
(မိုုးမခ) ႏိုု၀င္ဘာ ၁၊ ၂၀၁၆
ေအာက္တိုဘာ ၃၁ ရက္ဟာ တိုတိုရွင္းရွင္း ေျပာရရင္ တေစၦၾကီးပြဲပါပဲ။ ဗမာျပည္မွာ တရုတ္ေတြလုပ္တဲ့ ပြဲကိုေတာ့ အမွတ္ရမိပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ ဗမာေတြ အယူရွိတဲ့ အကၽြတ္အလြတ္ပြဲနဲ႔ ဆင္မဆင္ေတာ့ မသိပါ။ အကၽြတ္အလြတ္ပြဲဆိုတာ ၾကားသာၾကားဖူးျပီး ဘာေၾကာင့္လုပ္သလဲဆိုတာ စိုးစဥ္းမွ် မသိတာလည္း အမွန္။
ဗမာျပည္မွာ အလြတ္ပညာသင္ေက်ာင္းေတြ ထြန္းကားေနေတာ့ ကေလးေတြ ၀တ္စံုမ်ိဳးစံုနဲ႔ Halloween ပြဲ ဆင္ ႏႊဲေနတဲ့ ပံုေတြေတြ႕ရေတာ့ အေနာက္တိုင္း အေလ့ ကူးစက္သြားျပီလို႕ ေတြးရပါတယ္။
၁၉၆၂ ခုမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အာဏာသိမ္းျပီး ကိုယ္ပိုင္ အလြတ္ ပညာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳေက်ာင္းေတြကို ျပည္သူပိုင္ သိမ္းလိုက္တဲ့ေနာက္ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ကိုပဲ စြဲကိုင္ေစပါေတာ့တယ္၊ ပညာေရး အဆင့္နိမ့္က်တာ မနိမ့္က်တာ ဒီေနရာမွာ ဘာမွ မေျပာလိုဘဲ ဗမာစာကလြဲလို႕ ဘာသာရပ္တိုင္း အဂၤလိပ္လိုသင္ေနရာက အဂၤလိပ္စာကလြဲလို႕ အားလံုး ဗမာလုိ သင္ရပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အဂၤလိပ္စာညံ႕ကုန္ၾကပါတယ္။ မိဘအသိုင္းအ၀ိုင္းမေကာင္းရင္ ဒါမွမဟုတ္ကိုယ္တိုင္ က်ားကုပ္က်ားခဲ မၾကိဳးစားရင္ အဂၤလိပ္စာက ဘယ္လိုမွ ေကာင္းမလာနိုင္ပါဘူး၊ ျမန္မာမွဳျမတ္နိုးျပီး ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္နဲ႔ ပဲ ခ်ီတက္တဲ့အခါ အဂၤလိပ္စာ ညံ႕လို႔ ဗမာစာေရာ ေကာင္းၾကပါသလား။ က သတ္နဲ႔ တ သတ္ လြဲၾကပါတယ္။ ၀ါက် တေၾကာင္းသာ ဆံုးသြားေပမဲ့ ဘာကို ဆိုလိုမွန္းမသိ၊ ၾကိယာကို နာမ္လိုေရးတဲ့အခါ ထမင္းစားျခင္း အမွဳ တို႕- ေဆြးေႏြးမွဳတို႕ ျဖစ္။ နိုင္ငံတကာ ဘာသာေရာ မိခင္ဘာသာပါညံ့ကုန္ၾက ျပန္ပါတယ္။
သာသနာျပဳေက်ာင္းေနသူေတြကို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမွဳနဲ႔ အလွမ္းေ၀းတယ္- လူက ငပိစားျပီး ဗိုလ္ဆန္တယ္လို႕ အေျပာခံရတဲ့ ျပည္သူပိုင္ မသိမ္းခင္ကာလမွာ … ေက်ာင္းမွာ Halloween ပြဲ မက်င္းပပါ။ ဒီဇင္ဘာ ခရစ္စမတ္ေက်ာင္း ပိတ္ကာနီးေလာက္မွသာ လက္ေဆာင္ဖလွယ္ၾက- ကပြဲလုပ္ၾက- သီခ်င္းဆိုၾကျပန္ေတာ့လည္း အဂၤလိပ္သီခ်င္းဆိုၾကေပမဲ့ ျမန္မာ သီခ်င္းဆို- ျမန္မာအက က ၾကတာမ်ားတာ မွတ္မိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မာသာၾကီးေတြက သူတို႕ေမြးရပ္ေျမက စလာတဲ့ Halloween ပြဲကို ေအာက္တိုဘာလကုန္မွာ က်င္းပနိုင္ေပမဲ့ မက်င္းပပါ။ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီေခတ္က အဂၤလိပ္ေတြကို အာခံတဲ့ေနရာမွာ တူလြန္းလို႔ ဗမာေတြကို အဂၤလိပ္ေတြက အေရွ႕တိုင္းက အိုင္းရစ္ေတြလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မာသာၾကီးေတြက အိုင္ယာလန္က လာၾကတဲ့ ကက္သလစ္ သီလရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
နိဒါန္းေတြအပ်ိဳးလြန္ေနတာ ခုမွတကယ္ေျပာမယ့္ Halloween အေၾကာင္းေရာက္ပါျပီ။ Halloween ဟာ အစဥ္အလာအေနနဲ႔ ၀တ္စံု ၀တ္တာထက္… ခုလိုပဲ အိမ္မွာ မီးေတြထြန္း၊ ေခ်ာက္ခ်ားစရာ အရိုးေခါင္းေတြခ်၊ ပင့္ကူမွ်င္တုေတြလုပ္၊ ေရႊဖရံုသီးကို သူရဲမ်က္ႏွာ ထြင္း -သရဲပံုေတြ.. ေသြးစုတ္ဖုတ္ေကာင္ေတြ ျပထားေလ့ရွိခဲ့တာလို႕ ဆိုပါတယ္။
အဂၤလိပ္ေတြက အေရွ႕တိုင္းက အိုင္းရစ္လို႕ေျပာတဲ့ ဗမာေတြလိုပဲ အိုင္ယာလန္သားေတြကလည္း နာနာဘ၀ကို ယံုၾကည္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ခု ဗမာနိုင္ငံထိပ်ံ႕လာတဲ့ Halloween ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၀၀ မွာ အိုင္ယာလန္က စခဲ့တာပါတဲ့။ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဗမာလို ေျပာရင္ သံပံုးတီး ေတာထုတ္တာပါပဲ၊ နာနာဘာ၀ေတြ သူတို႔ေျမထဲ ေယာင္လည္လည္ေရာက္မခင္ ေဆာင္းတြင္းမတိုင္ခင္ သရဲ၀တ္စံုေတြ၀တ္ျပီး သရဲေတြကို ရြာထဲ၀င္မလာရဲေအာင္ လွန္႕တဲ့ အေလ့စခဲ့တာပါ။
ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီး ေအဒီ ၁၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္ခင္မွာပဲ ႏြမ္းပါးတဲ့မိသားစုေတြဟာ တအိမ္၀င္ တအိမ္ထြက္သြားၾကျပီး အိမ္ရွင္ေတြကို သူတို႔အိမ္ကေသသြားတဲ့ သူေတြအတြက္ ဆုေတာင္းေပးပါမယ္- ဒိအတြက္ အျပန္အလွန္အျဖစ္သူတို႔ စားဖို႔ေသာက္ဖို႕ စားစရာေလးမ်ားေပးၾကပါ ဆိုတဲ့ ဓေလ့ေပၚလာတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ စားစရာေတာင္းတဲ့ အေလ့နဲ႕ သရဲ၀တ္စံု၀တ္ သရဲကိုေခ်ာက္တဲ့ အေလ့ႏွစ္ခုေပါင္းစပ္သြားျပီး .. မုန္႔မေကၽြးရင္ သူရဲေခ်ာက္မွာေနာ္- ဒါမွ မဟုတ္ အေခ်ာက္မခံရင္ မုန္႕ေကၽြး trick or treat ဆိုတဲ့ကေလးေတြ အရပ္ထဲ အိမ္တကာလွည့္ မုန္႔ဖိုးပဲဖိုး သၾကားလံုး ခ်ိဳခ်ဥ္ သစ္သီး ယူတဲ့ ေပ်ာ္ဓေလ့ ျဖစ္လာတာပါပဲ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုေတာ့ အိုင္ယာလန္က ေျပာင္းလာတဲ့ လူေတြနဲ႔ အတူ ၁၉ ရာစုမွာ trick or treat ဓေလ့၀င္လာပါတယ္။ ၁၉၂၀ ျပည္႕လြန္ႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ အေတာ္ေပၚျပဴလာျဖစ္လာေပမဲ့ ဒုတိယကမၻာစစ္ အတြင္းမွာေတာ့ သၾကားေခၽြတာတဲ့အေနနဲ႔ trick or treat မလုပ္ျဖစ္ပါဘူး။ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ သူျပန္လာျပီေပါ့ - trick or treat အေခ်ာက္ခံမလား မုန္႕ေကၽြးမလား Halloween ပြဲအတြက္ အေမရိကန္ေတြ ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚလာသန္း ရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ သံုးလိမ့္မယ္လို႕ ခန္႔မွန္းထားေတာ့ ၾကားထဲက ႏွေမ်ာေနေသး၊ ေအးေလ… သၾကၤန္လို သံုးၾကျဖဳန္းၾကမွာေပါ့။
Halloween ၀တ္စံုေတြထဲ ကေလးေတြက ေပၚျပဴလာအျဖစ္ဆံုး ဆူပါဟီးရိုး ၀တ္စံု ၀တ္ၾကျပီး Princess ၀တ္စံု နဲ႕ တိရစၦာန္လို ၀တ္စံုက ဒုတိယနဲ႕ တတိယရွိတယ္တဲ့… ကေလးေတြကေတာ့ အရပ္ထဲ သၾကားလံုး လွည့္ေတာင္းရံု…. မိဘေတြကေတာ့ သားသမီးေတြ ပူဆာတဲ့ ၀တ္စံု၀ယ္ေပးေပါ့… ေစ်းကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပမဲ့ ေပးေတာ့ေပးရတာပဲ … ရာသီစာကို…
လူငယ္ေတြလည္း ဘယ္ေနမလဲ… သူတို႕ကေတာ့ ဆန္းသစ္နိုင္သမွ် ထြင္နိုင္သမွ်ထြင္… သၾကားလံုးလိုက္ေတာင္းတဲ့ အရြယ္လြန္ျပီမို႕ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ ဘားဆိုင္ေတြဘက္ လွည့္… ေပ်ာ္ၾက..ျမဴးၾက…ေသာက္ၾက.. စားၾကေပါ့ အထည္လုပ္ငန္းနဲ႕ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ တေစၦၾကီးပြဲေပပါ့။