အမ်ားေမွ်ာ္ေနၾကတဲ့ သမၼတၾကီး ထရန္႔ရဲ့ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္း ဆိုတာ
ႏိုင္ငံတကာသာဂိ၊ မိုးမခ၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၀၊ ၂၀၁၆
ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔မွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီက သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ယွဥ္ျပိဳင္သူ ေဒၚနယ္ထရန္႔မွာ အၾကိတ္အနယ္ မဲရလာဒ္မ်ားၾကားထဲကေနျပီး ဒီမိုကရက္ပါတီက သမၼတေလာင္း ဟီလာရီကလင္တန္ကို အႏိုင္ရျပီး အေမရိကန္သမၼတၾကီးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံလိုက္ရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ အေမရိကန္က ပထမဆုံးအမ်ဳိးသမီး သမၼတေရြးခ်ယ္လိမ့္မယ္လို႔ စိတ္ကူးယဥ္ေနၾကရာကေန လူျပိန္းတို႔ အခ်စ္ေတာ္ ေဒၚနယ္ထရန္႔ ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ စိတ္ကူးယဥ္သူမ်ား၊ လစ္ဘရယ္မ်ား၊ မီလီနီယံမ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား အၾကီးအက်ယ္ စိတ္ထိခိုက္သြားၾကပါတယ္။ မီဒီယာေတြ၊ နွစ္ဖက္ပါတီက လူေဟာင္းေတြ၊ အရင္းရွင္ေငြရွင္ၾကီးေတြရဲ့ အကူအညီ ေထာက္ခံမႈမပါဘဲ တဦးတည္း ၾကဲျပီး တေယာက္တည္း ေအာင္ပြဲဆင္သြားတဲ့ ထရန္႔ကို အေမရိကန္တျပည္လုံးသာမက ကမာၻၾကီးကပါ တခဲနက္ ေလးစားခန္႔ညား တုန္လႈပ္သြားၾကတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူရဲ့ အဓိက ေထာက္ခံသူေတြျဖစ္တဲ့ ပညာတတ္ လူျဖဴေတြ၊ အလုပ္သမား လူျဖဴေတြ၊ သက္ၾကီးရြယ္အုိ လူျဖဴေတြတင္သာမက ဘာသာမတူသူ၊ အသားအေရာင္ခ်င္း မတူသူေတြကို အဆင့္အတန္းခြဲျခားတဲ့ သူေတြ၊ မ်ဳိးခ်စ္ေတြ မ်ဳိးေစာင့္ေတြဟာ လက္ရွိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဘယ္ေလာက္ေတာင္ တူးတူးခါးခါး ျဖစ္ေနသလဲဆိုတာကို ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျပသလိုက္တာပဲလို႔ အကဲခတ္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ ရုရွားနဲ႔ တရုတ္ကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတၾကီးနဲ႔ ျပည္သူေတြကိုပါ ဆက္ျပီး လက္တြဲသြားမယ္လို႔ ၀မ္းသာစကားကို အျခားႏိုင္ငံမ်ား နည္းတူ ေျပာၾကားၾကပါတယ္။
ထရန္႔ဟာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳျပိုင္တယ္ဆိုေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ၂ရပ္မွာ ၀င္ျပိဳင္ၾကတဲ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ေတြ အေတာ္မ်ာမ်ားနဲ႔ က႑ေကာစ လုပ္ျပီး ျပိဳင္ရတာမို႔လို႔ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ၊ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ သီးျခားစီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ေတြကလည္း သူတို႔နည္းသူတို႔ဟန္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေတြကို ႏိုင္ေအာင္ ထရန္႔ကို ခြာခြာထားျပီး ျပိဳင္ရတာမို႔ ထရန္႔သမၼတျဖစ္ျပီဆိုတဲ့အခါ သူ႔ပါတီအမတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္က ထရန္႔ကို ေအာက္ၾကိဳ့ျပီး ေပါင္းရေတာ့မယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကလည္း စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ ပါတီတြင္း လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစုိးရတို႔ၾကား ပြတ္တိုက္မႈ အလားအလာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အႏိုင္ရသြားသူ ထရန္႔ကေတာ့ တႏိုင္ငံသားတည္း စိတ္ဓာတ္နဲ႔ တိုင္းျပည္ကို ျပန္လည္ ၾကီးက်ယ္ေအာင္ ျပန္လုပ္ၾကမယ္လို႔ တည္ျငိမ္စြာ (ေမာက္မာမႈ မပါဘဲ) ေျပာသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
သည္ေတာ့ ထရန္႔ရဲ့ သမၼတျဖစ္ခဲ့ရင္ ခ်က္ျခင္း လုပ္ေဆာင္မယ့္ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းေတြဆိုတာ ဘာေတြမ်ားပါလိမ့္လို႔ ၾကည့္ၾကပါစို႔။ ဒါေတြကို ေအာက္တိုဘာလတြင္းမွာ ထရန္႔မဲဆြယ္စဥ္တုန္းက လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာထားတာမို႔ ေနာက္သမၼတ က်မ္းက်ိန္ျပီးရင္ ဒါနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးျပီး ၾကည့္ရမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူနဲ႔ ျပည္ပေတြနဲ႔ ပြတ္တိုက္မႈ ဘယ္လို ျဖစ္ေပၚလာမလဲဆိုတာကိုလည္း သူ႔ေပၚလစီေတြ အေကာင္အထည္ေပၚတဲ့အခါ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁) ရာသက္ပန္ အကန္႔အသတ္မဲ့ အၾကိမ္ၾကိမ္ ၀င္ျပိဳင္ႏိုင္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ သက္တမ္းကို ကန္႔သတ္ရန္
(၂) ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား ခန္႔အပ္ျခင္းကို ဆိုင္းငံ့ရန္၊ မလိုအပ္ေသာ ၀န္ထမ္းဦးေရမ်ား ေလ်ာ့ခ်ရန္ (စစ္တပ္၊ က်န္းမာေရး၊ လုံျခဳံေရးဆိုင္ရာ မပါ)
(၃) ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒမ်ားအတြင္း မလိုအပ္ပဲ ၂ ခု ျဖစ္ေနတဲ့ ဥပေဒမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းရန္
(၄) အစုိးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ၀န္ထမ္းမ်ား အလုပ္ကထြက္ျပီးေနာက္ အျပင္ေလာ္ဘီအဖြဲ႔မ်ားတြင္ ခ်က္ျခင္း အလုပ္လုပ္ခြင့္ မရွိ၊ ၅ ႏွစ္ ေစာင့္ဆိုင္းရန္
(၅) အစိုးရ ၀န္ၾကီးမ်ား ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေလာ္ဘီအလုပ္ ရာသက္ပန္ ၀င္မလုပ္ေစရ
(၆) ႏိုင္ငံျခား ေလာ္ဘီသမားမ်ား အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအတြက္ ရန္ပုံေငြ မတည္ထူေထာင္ျခင္း မလုပ္ရ
လို႔ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ျပဳျပင္မႈကို အထက္ပါအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အေမရိကန္အလုပ္သမားမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ ဒီ လမ္းညႊန္ခ်က္ ၇ ရပ္ ခ်မွတ္မယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
(၁) NAFTA လို႔ ေခၚတဲ့ စီးပြားကုန္သြယ္ေရး စာခ်ဳပ္ကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရန္ မဟုတ္ပါက ရုတ္သိမ္းပစ္ရန္
(၂) ပစၥဖိတ္ကုန္သြယ္ဖက္ စာခ်ဳပ္ TPP မွ ႏႈတ္ထြက္ရန္
(၃) တရုတ္ျပည္သည္ ေငြေၾကးကစားသူအျဖစ္ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ရန္
(၄) အေမရိကန္အလုပ္သမားမ်ားကို ထိခိုက္ေစသည့္ မည္သည့္ ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို မဆို ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူရန္၊ ထိုအခြင့္အေရးမ်ားကို အျမတ္ထုတ္ေနသူမ်ား ႏိုင္ငံမ်ားကို အေရးယူသြားရန္
(၅) အေမရိကန္ျပည္တြင္း စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေရနံ၊ ဓာတ္ေငြ႔၊ ေက်ာက္မီးေသြး အလုပ္မ်ားအားလုံး ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္းအား လြတ္လပ္ခြင့္ေပးျပီး ေဒၚလာ ထရီလ်ံ ၅၀ ဖိုး လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္ေဖာ္ေပးရန္
(၆) အိုဘားမားနဲ႔ ကလင္တန္တို႔ ပိတ္ဆို႔ထားသည့္ ကေနဒါမွ တင္သြင္းေနသည့္ ကီးစတုန္း ေရနံလိုင္းကို ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ေပးရန္
(၇) ကုလသမဂၢကို ေပးသြင္းေနသည့္ ဘီလ်ံေပါင္းမ်ားစြာ တန္ဖိုးရွိေသာ သဘာ၀၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အစီအစဥ္မ်ားမွ အေမရိကန္က ႏႈတ္ထုတ္ျပီး ထို ေငြမ်ားကို အေမရိကန္၏ ေရႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ အေဆာက္အအုံမ်ားတြင္ ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံရန္
စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ထရန္႔က တိုင္းျပည္လုံျခဳံေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ ေအာက္ပါ အေရးယူမႈမ်ားကိုလည္း ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
(၁) အိုဘာမား ခ်မွတ္ထားခဲ့သည့္ ဥပေဒမ်ား အမိန္႔မ်ား အားလုံးကို ျပန္စိစစ္ျပီး တရားမ၀င္ေၾကာင္း ေတြ႔ပါက အကုန္ ဖ်က္သိမ္းရန္
(၂) ျပည္ေထာင္စုဗဟိုတရားရုံး၏ တရားသူၾကီး ၁ ဦး လိုအပ္ေနသည့္ ေနရာအတြက္ မိမိစိတ္တိုင္းက် လူ ၂၀ ထဲမွ ေရြးခ်ယ္ ခန္႔ထားရန္
(၃) တရားမ၀င္ျပည္ပႏိုင္ငံသားမ်ားအား ခိုလႈံခြင့္ေပးထားသည့္ ျမိဳ့အားလုံးကို ျပည္ေထာင္စု အေထာက္အပံ့မွ ျဖတ္ေတာက္ရန္
(၄) တရားမ၀င္ျပည္ပႏိုင္ငံသား ရာဇ၀တ္ေကာင္ သန္း ၂၀ ကို ျပည္ပသို႔ ႏွင္ထုတ္ရန္၊ သက္ဆုိင္ရာ တိုင္းျပည္မ်ားက လက္မခံလ်င္ ထိုႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဗီဇာမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ရန္
(၅) အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္သူမ်ား ေနထိုင္သည့္ တိုင္းျပည္မ်ားအား ဗီဇာထုတ္ေပးမႈ ရပ္ဆိုင္းရန္ ႏွင့္ အထူးစိစစ္ျပီးမွသာ လက္ခံရန္
ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးတဲ့အခါက်ရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ၂ရပ္နဲ႔ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ ေအာက္ပါ ဥပေဒအစီအမံမ်ား ျပဌာန္းမယ္ဆို လိုက္ပါတယ္။
(၁) လူလတ္တန္းစားမ်ားအတြက္ အခြန္အတုတ္ သက္သာခြင့္ေပးျခင္း ျဖင့္ အလုပ္အကိုင္မ်ား ၀င္ေငြမ်ား တိုးတက္လာေစျခင္း၊ စြမ္းအင္လုပ္ငန္းမ်ားကို အားေပးျခင္း၊ အခြန္သက္သာေစျခင္း။ ကေလး ၂ ဦးနဲ႔ အထက္ မိသားစုမ်ားကို ၃၅% အခြန္အခ ေလ်ာ့ေပါ့ေပးျခင္း။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ အခြန္ ၃၅ %မွ ၁၅ % သို႔ ေလ်ာ့ခ်ျခင္း။ ျပည္ပတြင္ ေငြေၾကးသိမ္းဆည္းထားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၀% အခြန္ျဖင့္ ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္လည္ ျမဳပ္ႏွံေစျခင္း
(၂) ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အလုပ္အကိုင္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႔ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းလုပ္သားမ်ား အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္မႈကို တားဆီးႏိုင္ရန္၊ အဆိုပါသြင္းကုန္မ်ားကို အခြန္ ၾကီးၾကပ္ရန္
(၃) ေဒၚလာ ၁ ထီလ်ံ သုံးစြဲျပီး ျပည္တြင္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားတြင္ ျပန္လည္ ရင္းႏွီးရန္
(၄) ျပည္ေထာင္စု ပညာေရးစာရိတ္ကို မိဘမ်ားထံ တိုက္ရိုက္ေပးေ၀ျပီး သူတို႔စိတ္ၾကိဳက္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကေလးေတြကို အခေပးထားႏိုင္ေရး၊ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္။ ေကာလိပ္ပညာေရး သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေစရန္
(၅) အိုဘားမား က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒကို ျပန္လည္ စဥ္းစားရန္၊ ဖ်က္သိမ္းရန္၊ အစားထိုးရန္
(၆) မိဘသက္ၾကီးမ်ား ကေလးသူငယ္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္သည့္ စာရိတ္မ်ားကို အခြန္သက္သာခြင့္ေပးရန္၊ ၀င္ေငြနည္း မိသားစုမ်ားကို ကူညီေပးရန္
(၇) မကၠဆီကို နယ္စပ္တြင္ အုတ္နံရံၾကီး ေဆာက္ျပီး တရားမ၀င္ျပည္ပသားမ်ား ရန္မွ ကာကြယ္ရန္၊ အဆိုပါ ကုန္က်ေငြကို မကၠဆီကိုအစုိးရက အကုန္ က်ခံေပးရန္။ တရားမ၀င္ လာေရာက္သူမ်ား ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ခ်မွတ္ရန္။ ျပန္လည္ ခိုး၀င္သူမ်ားကို ေထာင္ ၅ ႏွစ္ ခ်မွတ္ရန္။ ဗီဇာစနစ္ကို ျပင္ဆင္ျပီး အေမရိကန္မ်ားကို ဦးစားေပးသည့္ အလုပ္ခန္႔စနစ္ကို ထူေထာင္ရန္။
(၈) ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ မူးယစ္မႈမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား အားလုံုးကို သီးသန္႔တပ္ဖြဲ႔ ထူေထာင္ျပီး ႏွိမ္ႏွင္း အေရးယူသြားရန္။ ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ားကို အားေပးကူညီသြားရန္။
(၉) စစ္အင္အားကို ျပဳျပင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား လုပ္ရန္၊ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ားကို အားေပးကူညီရန္။ ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား တုိးျမွင္ရန္။
(၁၀) ၀ါရွင္တန္ရွိ ျခစား ပ်က္စီးေနေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူရန္
စသည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကဲ ... ပရိသတ္ၾကီးေရး ... ဒီေလာက္ဆိုရင္ျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္သူေတြထဲက ဘယ္သူေတြက ေဒၚနယ္ထရန္႔ကို ဘယ္အတြက္ေၾကာင့္ ခ်စ္ခင္ ႏွစ္သက္ ေလးစား ၾကည္ညိဳ အားကိုး အားထားျပဳျပီး မဲဆႏၵေတြ တအားေပးခဲ့ၾကသလဲဆိုတာ ခန္႔မွန္းလို႔ ရႏိုင္ပါျပီ။
လက္ရွိမွာေတာ့ျဖင့္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ျမိဳ့ေတာ္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲျပီး မနက္ခင္းမွာ ေျခာက္ေျခာက္ကပ္ကပ္နဲ႔ ျပီးသြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကယ္လီဖိုးနီးယားက ေကာလိပ္ေက်ာင္းေတြမွာလည္း လူငယ္ေတြဟာ တက္ၾကြ အားရစြာနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ပြဲခံေနၾကတာ မျမင္ၾကရပါဘူး။ အားလုံးဟာ '၀ပ္'သြားၾကတယ္လို႔ တိတ္တဆိတ္ မွတ္ခ်က္ေပးသြားၾကပါတယ္။ မီဒီယာေတြလည္း နည္းနည္းေတာ့ ၀ပ္ သြားၾကပုံပဲလို႔ ဆိုလိုက္ခ်င္ေၾကာင္းပါ။
ဆက္လက္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ၾကပါစုိ႔။ ေျပာင္းလဲမႈကို ျမင္ခ်င္ၾကသူေတြ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမင္ၾကရမလားဆိုတာေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။