ဇြန္မုိး - ျမန္မာျပည္သို႔ ေပးစာ - အေမရိကန္ အိပ္မက္ဆိုး
(မိုးမခ) ႏို၀င္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၆
ခ်စ္သူငယ္ခ်င္းတို႔
ကမာၻႀကီးကို ကိုင္လႈပ္ေနတဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ ႔ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးကိုၾကည့္ၿပီး အံ့ၾသေနၾကလား။ ဒီတပြဲကေတာ့ ေအာင္ပြဲခံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဒီမုိကရက္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပေရာဟိတ္ေတြ၊ သတင္းမီဒီယာေတြကို ပင့္လက္သီးျပင္းျပင္းနဲ႔ အရိႈက္ကို အထိုးခံလိုက္ရတဲ့ မယံုႏိုင္လိုက္ေအာင္ ျမန္ဆန္လြန္တဲ့ပြဲတပြဲလို ျဖစ္ခဲ့တယ္။ မင္းတို႔ေတြ တအံ့တၾသ ေမးခြန္းထုတ္သလို ၿမိဳ ႔ေန ပညာတတ္ လစ္ဘရယ္ (liberal) ဒီမိုကရက္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ကို ေျပာင္းေရႊ ႔အေျခစိုက္ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ဒို႔ေရႊဗမာေတြမွာေတာ့ အိပ္မက္ဆိုးႀကီး မက္ေနသလို တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခား စိုးရိမ္မႈမ်ားနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ ရလဒ္အတြက္ ေျဖမဆယ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာမည့္သူကို လက္မခံခ်င္၊ လက္မခံႏိုင္သူေတြကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ခံစားခ်က္ေတြ ဖြင့္အန္ဖို႔ လမ္းေပၚတက္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေနၾကတယ္ (သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလူ ဘုရွ္ (၂၀၀၁) ခုႏွစ္ အျငင္းပြားစရာ မဲေရတြက္မႈနဲ႔ အႏိုင္ရတုန္းကလည္း ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္)။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ႏွစ္ (၂၀၀) ေက်ာ္ တည္ရွိိလာခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ေအာက္မွာ ႏိုင္သူရႈံးသူၾကား ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဴးစကားေတြေျပာ၊ မဲဆႏၵရွင္ေတြကို ႏွစ္သိမ့္စကား၊ ေက်းဇူးတင္စကားေတြဆိုၿပီး တဦးတေယာက္ ပုဂၢိဳလ္၊ ပါတီ အက်ဳိးစီးပြားထက္၊ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ ႔ရႈၿပီး အတူလက္တြဲ ခရီးဆက္ၾကဖို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြက တိုက္တြန္းေျပာဆိုၾကတယ္။
ေျပာမယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရး နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲက ထင္သေလာက္ ခန္႔မွန္းရ သိပ္မခက္လွပါဘူး။ ဒို႔ေရႊျပည္မွာလို ေခ်ာက္ခ်ီးေခ်ာက္ခ်က္ သံုးေယာက္တစ္ပါတီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ရာခ်ီ မရွိဘူး။ သမိုင္းတေလွ်ာက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီး ႏွစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ တျခားပါတီအင္အားစုေတြ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ အေျခအေန၊ အခြင့္အေရး ရဖို႔ေတာ့ ခက္တယ္။ ရွိခဲ့ရင္လဲ မဲဆႏၵရွင္ေတြက သိပ္အေလးထား ေထာက္ခံအားေပးမႈ မရွိိဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ အဓိက ပါတီႀကီးႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီ (Republican Party) ေခၚ GOP – Grand Old Party နဲ႔ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (Democratic Party) ႏွစ္ပါတီက ေလးႏွစ္တႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အျပန္အလွန္ အႏိုင္ယူၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (သမၼတအစိုးရအဖြဲ႔)၊ ဥပေဒျပဳေရး (အထက္/ေအာက္ လႊတ္ေတာ္) နဲ႔ တရားစီရင္ေရးေတြကို ခြဲေဝအုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့တာ အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ (၁၈၆၁-၆၅) ေနာက္ပိုင္းကာလကေန ဒီေန႔အထိေပါ့။ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲသမုိင္းကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီပါတီႏွစ္ခု အလွည့္က် အုပ္ခ်ဳပ္သလိုမ်ဳိးကို ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
ၿပီးေတာ့ မဲေပးသူေတြ ကြဲျပားရပ္တည္မႈကိုလည္း အလြယ္သိႏိုင္တယ္။ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္လို႔ မဲေပးဖို႔ ေလွ်ာက္လႊာတင္တာနဲ႔ ဘယ္ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳလဲဆိုတာကို ျဖည့္ရတယ္။ တခ်ဳိ ႔က Independent (သို႔) No Party Affiliation ေရးျဖည့္ၾကတယ္။ အဲဒီမွတ္တမ္းေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဘယ္ျပည္နယ္မွာ ရီပတ္ဘလင္ကန္ မဲဆႏၵရွင္ေတြ အေနမ်ားၿပီး၊ ဒီမုိကရက္တစ္ေတြ ဘယ္မွာရွိလဲဆိုတာကို သိႏိုင္တယ္။ ဒါနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ျပည္နယ္ (၅၀) ကို ဘယ္ျပည္နယ္က ဒီမုိကရက္တစ္ အမာခံျပည္နယ္ဆိုၿပီး Blue State (အျပာေရာင္ျပည္နယ္) နဲ႔ Red State (အနီေရာင္ျပည္နယ္ - ရီပတ္ဘလင္ကန္) လို႔ ခြဲျခားထားတာကို ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေျမပံုနဲ႔ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြမွာ ေတြ႔နိုင္တယ္။
အလြယ္ေျပာရရင္ ၿမိဳ ႔ႀကီးျပႀကီး ျပည္နယ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွာ California, Washington, Oregon, Colorado နဲ႔ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္းမွာ Maryland, Delaware, New York, New Jersey, Massachusetts, Vermont , Maine ျပည္နယ္ေတြက ဒီမုိကရက္တစ္ ႀကီးစိုးတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြ ျဖစ္ၿပီး၊ အေနာက္ေတာင္ဘက္ Texas, Arizona ျပည္နယ္ေတြနဲ႔ ေျမာက္ဘက္အစြန္းဆံုး နဲ႔ အလယ္ပိုင္းေဒသျပည္နယ္ေတြက ရီပတ္ဘလင္ကို ေထာက္ခံတဲ့ ျပည္နယ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ Bible Belt ေခၚ ခရစ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ျပင္းထန္တဲ့ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြျဖစ္တဲ့ Arkansas, Mississippi, Alabama, Tennessee, Georgia, South Carolina, Kentucky နဲ႔ North Carolina ေတြက အမ်ားအားျဖင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရဲ ႔ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ၊ ကိုယ္ဝန္ဖ်က္ခ်မႈ ေထာက္ခံမခံ စတဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ၾကတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေရွ ႔ရိုးစြဲ အယူဝါဒ ဆြဲကိုင္ထားတဲ့ ရီပတ္ဘလင္ကန္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကို ေထာက္ခံၾကတာမ်ားတယ္။
ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အႀကိတ္အနယ္ယွဥ္ၿပိဳင္ရတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေျမ ျပည္နယ္ေတြက ေတာင္ပိုင္း Florida နဲ႔ အေနာက္အလယ္ပိုင္း Ohio, Iowa, Wisconsin, Minnesota တို႔ျဖစ္ၿပီး၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈ၊ စြဲေဆာင္မႈအေပၚ အေျခခံၿပီး ေျပာင္းလဲမဲေပးတဲ့ Swing State ေခၚ အျပင္းအထန္ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားရတဲ့ Battleground State ျပည္နယ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အေရြးခံ သမၼတေလာင္းအေနနဲ႔ မိမိတို႔ အမာခံျပည္နယ္ေတြမွာ အႏုိင္ရၿပီး၊ ခရစ္ယာန္စက္ဝန္းျပည္နယ္ေတြ နဲ႔ အထူးသျဖင့္ ေတာင္ပိုင္း နဲ႔ အလယ္ပိုင္းျပည္နယ္ေတြမွာ အႏိုင္မရရင္ ရႈံးဖို႔ေသခ်ာတယ္။
ေျပာမယ္ဆို အက်ည္းတန္ရုပ္ဆိုး၊ ညစ္ပတ္ဆိုးဝါးလွတဲ့ ဒီႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၿမိဳ ႔ေန ပညာတတ္ လူတန္းစားေတြ၊ တိုင္းတပါးမွ ေရႊ ႔ေျပာင္းလာသူေတြ နဲ႔ လူနည္းစု (Hispanics, Black, Asian) ေတြ ရႈတ္ခ်ဆန္႔က်င္ မဲမေပးခဲ့တဲ့ လူရႈပ္လူရမ္းကား နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေငြရွင္ဓနရွင္ စီးပြားေရးသမား ေဒၚနယ္ထရမ့္ (Donald Trump) က အဲဒီ ျပည္နယ္ေတြမွာ စကားကို ေရွ ႔ေနာက္မညီ လွည့္ပတ္ေျပာဆိုတတ္သူလုိ႔ စြပ္စြဲခံရသူ၊ သူ႔ေယာက်္ား သမၼတလက္ထက္ ေျမာက္အေမရိကတိုက္ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NAFTA Trade Agreement) ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးဆံုးရႈံးသြားခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ပုဂၢိဳလ္ေရး အျမင္မၾကည္လင္၊ အခဲမေက် ေဒါသျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ေအာက္ေျခ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစား လူျဖဴမဲဆႏၵရွင္ အမ်ားစုရဲ ႔ ေထာက္ခံမဲေတြ ဆံုးရႈံးခဲ့တဲ့ ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ကို အႏိုင္ရရွိလိုက္တယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေအာင္ပြဲခံခဲ့တဲ့ သမၼတေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အဲဒီ မဲဆႏၵနယ္ေျမ ျပည္နယ္ေတြမွာ အႏိုင္ရရွိတာကို ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ မဲေပးႏိုင္တဲ့ လူဦးေရရဲ ႔ တဝက္နီးပါးေလာက္ပဲ မဲေပးခဲ့ၾကတာ ႏွစ္ခ်ီလာခဲ့ပါၿပီ။ မဲေပးၾကတဲ့အထဲမွာ ၿမိဳ ႔ႀကီးျပႀကီးေန ဒီမုိကရက္တစ္လို႔ ေၾကညာထားတဲ့ ေငြေၾကးခ်မ္းသာသူေတြ၊ ပညာတတ္၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြက ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ မဲေပးေလ့ မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဒီမိုကရက္ထဲမွာ ေရွ ႔ရိုးစြဲဝါဒီ ကြန္ဆားေဗတစ္ (Conservative) ကိုယ္စားလွယ္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္မဲေပးတဲ့ Blue dog (ေခြးျပာ ေခၚရမလား) ဒီမိုကရက္တစ္ေတြလည္း ရွိတယ္။ သူတုိ႔က ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းရဲ ႔ ဘာသာေရး၊ အက်ဳိးစီးပြားရပ္တည္ခ်က္၊ လုုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ သူတုိ႔ဆြဲကိုင္ထားတဲ့ ကြန္ဆားေဗတစ္ မူဝါဒေတြနဲ႔ မကိုက္ညီရင္ မိမိတုိ႔ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို မဲမေပးဘဲ၊ ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို မဲေပးတတ္သလို၊ လံုးဝမဲမေပးဘဲ ေနတတ္တယ္။
ရီပတ္ဘလင္ကန္ပါတီ မဲဆႏၵရွင္ေတြကေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူး။ ပါတီက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လုိက္တဲ့ ျဖဴျဖဴမဲမဲ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို ေနာင္လာမွေနာင္ရွင္း တခဲနက္ မဲေပးၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ အေျပာင္းအလဲ၊ အျပင္းအထန္ မဲဆြယ္ရတဲ့ ျပည္နယ္ၿမိဳ ႔ေတြမွာ Blue dog မဲဆႏၵရွင္ေတြ မ်ားေနၿပီး ပါတီတင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အေပၚ အစာမေၾကရင္ ဒီမိုကရက္တစ္ေတြ အရႈံးပြဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတယ္။ အခုတႀကိမ္လည္း ဟီလာရီ … အဲဒီ အုပ္စုေတြရဲ ႔ မဲမရတာေၾကာင့္လည္း ေဒၚနယ္ထရမ့္ ကို အဲဒီေဒသေတြမွာ ရႈံးႏိွမ့္သြားခဲ့တယ္။
အခု ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို တႏိုင္ငံလံုး မဲေပးမႈနဲ႔ၾကည့္ရင္ ဟီလာရီ ကလင္တန္က လူထုဆႏၵမဲ (Popular vote) စုစုေပါင္း (၅၉) သန္းေက်ာ္ ရရွိိၿပီး၊ ေဒၚနယ္ထရမ့္ က (၅၈) သန္းေက်ာ္ ရရွိၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဟီလာရီ လူထုဆႏၵမဲ ပိုရၿပီး၊ ရႈံးႏိွမ့္ရျခင္းအေၾကာင္းက အေမရိကန္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒအရ ျပည္နယ္အလိုက္ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ေရြးေကာက္ခံမဲ (Electoral vote) စုစုေပါင္း အေရအတြက္ (၂၇၀) မရရွိလို႔ ျဖစ္တယ္။ ျပည္နယ္အလုိက္ ကိုယ္စားျပဳ ေရြးေကာက္ခံမဲ ခြဲေဝမႈက ျပည္နယ္ရွိလူဦးေရေပၚ မူတည္ၿပီး မဲအေရအတြက္ ကြဲျပားတယ္။ ဟီလာရီ အႏုိင္ရရွိတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေျမေတြက အေနာက္ဘက္ျခမ္းမွာ ဝါရွင္တန္ (၁၂ မဲ)၊ ေအာ္ရဂြန္ (၇ မဲ)၊ ကယ္လီဖိုးနီးယား (၅၅ မဲ)၊ နာဗားဒါး (၆ မဲ) တို႔ျဖစ္ၿပီး၊ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွာ ကိုလိုရားဒို (၉ မဲ) နဲ႔ နယူးမက္ဆီကို (၅ မဲ) ေျမာက္ဘက္မွာ မင္နီဆိုးတား (၁၀ မဲ)၊ အေနာက္အလယ္ပိုင္းမွာ အီလီႏိြဳင္စ္ (၂၀ မဲ) နဲ႔ အေရွ ႔ဘက္ျခမ္းမွာ ဗားဂ်ီးနီးယား (၁၃ မဲ)၊ ေမရီလန္း (၁၀ မဲ)၊ ဒလ္ဝဲရား (၃ မဲ)၊ နယူးဂ်ာစီ (၁၄ မဲ)၊ နယူးေရာ့ခ္ (၂၉ မဲ)၊ ကြန္နက္တီးကတ္ (၇ မဲ)၊ ရုိ ႔ထ္အိုင္စ္လန္း (၄ မဲ)၊ မက္ဆက္ခ်ဴးဆက္ (၁၁ မဲ)၊ ဗားေမာင့္ (၃ မဲ)၊ နယူးဟမ္ရွား (၄ မဲ)၊ မိန္း (၄ မဲ) နဲ႔ ဟာဝိုင္ရီကၽြန္း (၄ မဲ) စတဲ့ ျပည္နယ္ေတြမွာ အႏိုင္ရၿပီး၊ က်န္ျပည္နယ္ (၃၀) မွာေတာ့ လိုအပ္တဲ့ ျပည္နယ္ကိုယ္စားျပဳ မဲအေရအတြက္ (၂၇၄) မဲနဲ႔ ေဒၚနယ္ထရမ့္ အႏိုင္ရသြားခဲ့တယ္။
တႏွစ္ေက်ာ္ ေငြေၾကးအကုန္အက်မ်ားစြာ သံုးၿပီး၊ ဒို႔ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ အဆေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ က်ယ္ဝန္းႀကီးမားတဲ့ ျပည္နယ္ (၅၀) နဲ႔ ၿမိဳ ႔ရြာေတြကို ေန႔ညဆက္ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ စကားစစ္ထိုးပြဲေတြ၊ မီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ေျဖရွင္းမႈေတြ၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ၊ ရုပ္သံထုတ္လႊင့္ခ်က္ေတြ အဆင့္ဆင့္နဲ႔ ေနာက္ဆံုး ပါတီႏွစ္ခုရဲ ႔ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံ၊ လူထုက သမၼတအျဖစ္ မဲေပးတင္ေျမွာက္ခံရဖို႔ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာေျပး လုပ္ေဆာင္ရတာ လြယ္တဲ့အလုပ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ တဘက္မွာလဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးက ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား သံုးစြဲႏုိင္သူေတြ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္၊ အႏိုင္ယူတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေလာင္းကစားပြဲလုိ႔ ေဝဖန္ေျပာဆိုၾကတယ္။ အဲဒီ ေျပာဆိုမႈက မမွားဘူး … ေတာ္ရံုတန္ရံု ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္၊ ရန္ပံုေငြ ရွာေဖြမသံုးစြဲႏိုင္ဘဲနဲ႔ ဝင္ေရာက္မယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ဘူး (ဟီလာရီ ကလင္တန္ - ေဒၚလာ ၁.၃ ဘီလီယန္။ ေဒၚနယ္ထရမ့္ - ေဒၚလာ ၇၉၅ သန္း)။ ေၾကာက္စရာလန္႔စရာ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈကို ေျဖရွင္းဟန္႔တားဖို႔ ေျပာၾက ဆိုၾကေပမယ့္ ေနာက္ဆံုး ေငြမ်ားေငြႏိုင္ တားမရဆီးမရ ျဖစ္ေနဆဲေပါ့။
အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ဒီတႀကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲက ေျခာက္ျပစ္ကင္းသဲလဲစင္ မဟုတ္၊ ေျပာစမွတ္တြင္က်န္ေအာင္ အေတာ္ပြဲဆူလွတယ္။ ႏွစ္ဘက္ပါတီမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္သူေတြက လူမုန္းမ်ား၊ ေျပာစရာဆိုစရာ ျပႆနာ ေသာင္းေျခာက္ေထာင္နဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး တဦးနဲ႔တဦး ေျပာဆိုတိုက္ခိုက္မႈေတြက မယံုႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ေၾကာက္စရာလန္႔စရာ။
ေဒၚနယ္ထရမ့္ က ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္လို႔ ေမာင္းခတ္ေၾကညာတဲ့ ပြဲဦးထြက္မွာ သူသမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အေမရိကန္ကို ၾသဇာတကၠမႀကီးမားတဲ့ တိုင္းႏိုင္ငံအျဖစ္ ျပန္တည္ေဆာက္ၿပီး (Make America Great Again) ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ/ဝင္ေရာက္လာတဲ့ မူစလင္ေတြကို ဘယ္လိုထိန္းခ်ဳပ္ စီစစ္ဟန္႔တားမယ္။ တရားမဝင္ ေရႊ ႔ေျပာင္း (ခိုး) ဝင္လာသူေတြကို လူသတ္သမားေတြ၊ မုဒိမ္းေကာင္ေတြလုိ႔ မိႈခ်ဳိးမွ်စ္ခ်ဳိး စြပ္စြဲေျပာဆိုၿပီး၊ မက္ဆီကန္ နဲ႔ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ႏိုင္ငံသူ/သားေတြ ဝင္ေရာက္လာမႈကို တားျမစ္ဟန္႔တားဖို႔ ေတာင္ဘက္ အေမရိကန္ - မက္ဆီကိုႏိုင္ငံ နယ္နမိတ္ကို အုတ္တံတိုင္းခတ္မယ္၊ အမ်ဳိးသမီး၊ မသန္းစြမ္း၊ မတူကြဲျပားသူေတြကိုလည္း ပိုးစိုးပက္စက္ ေစာ္ကားေမာ္ကား ေျပာဆိုကာ ေရြးေကာက္ပြဲစင္ျမင့္ေပၚ ေလွာင္ေျပာင္မႈေတြကို ရင္ေကာ့ခံ၊ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုၿပီး ေရာက္ခဲ့တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတေလွ်ာက္မွာလည္း ယွဥ္ၿပိဳင္ဘက္ ရီပတ္ဘလင္ကန္၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကိုလည္း မၾကားဝံ့မနာသာ ျပင္းထန္တဲ့ စကားလံုးၾကမ္းေတြနဲ႔ ဖ်က္ဆီးတိုက္ခိုက္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး၊ တဆိတ္တအိတ္လုပ္ အေျပာအေဟာေတြနဲ႔ ဝါရွင္တန္ဒီစီ က လက္ေတြ႔မဆန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို စိတ္ကုန္ခမ္းေနၾကတဲ့ ေတာနယ္ၿမိဳ ႔ရြာေန စက္ရံုအလုပ္ရံု အလုပ္သမား၊ လယ္သမား နဲ႔ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေနသူေတြရဲ ႔ ေထာက္ခံအားေပးမႈကို အံ့ဘနန္း ရရွိခဲ့တယ္။
ႏိုင္ငံေရးပါးဝ ႏိုင္ငံေရးစင္ျမင္ေပၚ အခ်ိန္ၾကာ ရပ္တည္လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ဟီလာရီ ကလင္တန္ က ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ သူ႔ေယာက်္ား ေဘးလ္ ကလင္တန္ (Bill Clinton) ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေနာက္ သမၼတျဖစ္ခ်ိန္ကေန ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး၊ ေယာက်္ားျဖစ္သူ သမၼတ ကလင္တန္ ေပၚလစီဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြမွာ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီး၊ သူ႔အမွားက သမၼတကလင္တန္ရဲ ႔ လိင္ေဖာက္ျပန္မႈေတြကို ကာကြယ္ျငင္းဆိုခဲ့၊ ေျမာက္အေမရိကတိုက္ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ထိုးတာကို ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး သူမသိ၊ သေဘာမတူသလို ေရွ ႔ေနာက္စကားမညီ ေျပာဆိုခဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္မွာ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံအေရးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့၊ အဆိုးဆံုးက ကိုယ္ပိုင္အီးေမးလ္ ဝန္ေဆာင္မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ဳိ ႔ဝွက္စာရြက္စာတမ္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို တာဝန္မဲ့၊ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ျဖစ္သလို အီးေမးလ္ ေပးပို႔သံုးစြဲျခင္းစတဲ့ ျပႆနာေတြနဲ႔ စြပ္စြဲရႈတ္ခ်ျခင္း ခံရကာ။ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ ရီပတ္ဘလင္ကန္ နဲ႔ ေဒၚနယ္ထရမ့္တို႔ရဲ ႔ အကြက္က်က် အပ်က္သေဘာ တိုက္ခိုက္မႈေတြ (Negative Campaign Ads) နဲ႔ အလယ္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္မ်ားရဲ ႔ ေထာက္ခံမႈ မရခဲ့တာေၾကာင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ အရႈံးပြဲနဲ႔ ေက်နပ္ခဲ့ရျပန္တယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္ေနထုိင္ၾကတဲ့ ဒို႔ေရႊျမန္မာေတြကေတာ့ အိုဘားမား - ကလင္တန္တို႔ ျမန္မာ့အေရးကို အပိုင္းတခု ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာရယ္၊ ေရႊ ႔ေျပာင္းအေျခခ်သူေတြကို ဘာလုပ္မယ္ ညာလုပ္မယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုေနတဲ့ လူရႈပ္လူေပြ ေဒၚနယ္ထရမ့္ကို ရြံရွာမုန္းတီးတာေၾကာင့္ ဟီလာရီ ကို ေရြးခ်ယ္မဲေပးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒို႔တေတြရဲ ႔ လက္တဆုပ္စာ မဲေတြက ကလင္တန္ အမွတ္တံဆိပ္ကို မုန္းတီး၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္စားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဖယ္ရွားခ်င္ၾကတဲ့ အေျခခံလူတန္းစား လူျဖဴလူမ်ားစု မဲေတြကို မေက်ာ္လႊာႏိုင္ခဲ့ဘူး။ ဒီတႀကိမ္ေတာ့ ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီလို႔ ဟစ္ေၾကြးေနတဲ့ လူျဖဴေတြရဲ ႔ ထိုးႏွက္ခ်က္ကို ဒို႔တေတြ အငိုက္မိကုန္ၾကတယ္။
အခုေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ မတမ္းတ မမက္ခ်င္တဲ့ အိပ္မက္ဆုိးႀကီး ဒို႔တေတြဆီ ေရွာင္မရတိမ္းမရ ဝူးဝူးဝါးဝါး ေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ အိပ္မက္ဆိုးႀကီး မၾကာရွည္ဖို႔ ဒို႔တေတြ လမ္းစရွာ၊ လႈပ္ရွားၾကရအံုးမယ္။ အခုေတာ့ ဖြဘုတ္မွာ မခ်ိတင္ကဲ၊ မခံခ်ိမခံသာ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ဒို႔ေရႊေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲတႏွစ္အၾကာမွာ ဖရိုဖရဲ ကစဥ့္ကလ်ား ထူးမျခားနားပတ္ပ်ဳိးနဲ႔ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေသးတဲ့ ေရႊျမန္မာျပည္က မင္းတို႔က အမိရင္ခြင္ ျပန္လည္ခုိဝင္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚေနၾကတယ္။ ဒီအတြက္ ေက်းဇူးပါ။ ေစာင့္ေမွ်ာ္ႀကိဳဆိုေနၾကေပါ့။
ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္ .. မင္းတို႔ရဲ ႔
ဇြန္မုိး