ထြန္း၀င္းၿငိမ္း - ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေႏြဦး စတင္ႏုိင္ၿပီေလာ
(သံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္၊ ရန္ကုန္) မိုးမခ၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
အားလံုး “တစ္” က ျပန္စ
တႏုိင္ငံလုံးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ NCA ကို လက္ရွိအစိုးရလက္ထက္မွာ မခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ရင္ သခၤါရသေဘာတရားအရ မၿမဲႏုိင္ဘူး၊ အားလံုး “တစ္” က ျပန္စရမွာျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရ လက္ထက္ သက္တမ္းကုန္ခါနီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဆုိသူက ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒါက စစ္တပုိင္းအစုိးရရဲ႕ NCA ဆုိတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေရာင္းျမွင့္တင္ပြဲမွာ မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းထြက္မကုိက္ခဲ့လုိ႔ ၿခိမ္းေခ်ာက္သလုိလုိ၊ အၾကပ္ကုိင္တာလုိလုိ၊ အတင္းတြန္းထည့္လုိက္တဲ့ စကားလုိ႔ ဆုိႏုိင္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ကုန္ပစၥည္းတခုလုိ သေဘာထားၿပီး အခု ဝယ္ရင္ ဝယ္၊ မဝယ္ေသးဘဲ ေခါင္းမာမာနဲ႔ ျငင္းေနရင္ မတန္တဆေပးရမယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တာလည္း ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္ အားစုေတြရဲ႕ စုစည္းမႈကို အင္အားသုံး ထိုးႏွက္ၿဖိဳခြဲလုိက္တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ဥပမာကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ေတြမွာ အခုေလာေလာဆယ္ အႀကီးအက်ယ္ထုိးစစ္ဆင္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြက သက္ေသပါပဲ။
စစ္အုပ္စုက ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ထားၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြ၊ ေဒသဖြံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းဆုိတာေတြ၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္နဲ႔ ျပည္သူ႕စစ္ဖြဲ႕စည္းေရးေတြက ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ အကုန္လုံး ႐ိုး႐ိုးသားသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ရည္႐ြယ္တာမဟုတ္ဘဲ၊ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြကို စီးပြားေရး မက္လုံးေတြေပးကာ ေခ်ာ့ျမွဴသိမ္းသြင္းၿပီး တိုက္စိတ္ခိုက္စိတ္မ်ား ေလၽွာ႔ပါးလာေစေအာင္ လုပ္တယ္။ အဖြဲ႕ေတြ ကြဲကာ အင္အားခ်ည့္နဲေစတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာ သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္အတိုင္း စီးပြားေရးခ႐ိုနီ၊ ႏိုင္ငံေရးေရေျမြအျဖစ္နဲ႔ လိုက္ပါလာကာ လက္နက္ခ်လာေအာင္ လုပ္တာသာ ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႕ေနရတာပါပဲ။
လွည့္ပတ္က်ဳံးသြင္းေန
အခုေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာလည္း တကယ့္ျပႆနာျဖစ္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ကို မိမိရရ ေျဖရွင္းႏိုင္ေအာင္ တိုက္႐ိုက္ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းတာ မဟုတ္ဘဲ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ဖြဲ႕စည္းမႈေတြနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့လုပ္နည္းေတြ သုံးၿပီး ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြကို စကားလုံးျပႆနာေတြအျဖစ္ ထင္ျမင္လာေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အထူးကၽြမ္းက်င္ၾကပါတယ္။ အစည္းအေဝးေတြ၊ ေတြ႕ဆုံစားေသာက္ပြဲႀကီးေ တြ၊ ႏုိင္ငံျခား ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေစၿပီး ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တုိးတက္ေအာင္ျမင္ေန သလုိ ႏုိင္ငံတကာကုိ အထင္ေရာက္ေစပါတယ္။ အဲဒီလုိ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ မနားတမ္းတင္ဆက္ထား ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ေျဖရွင္းေရးသည္သာ အေကာင္းဆုံးအျဖစ္ လက္ခံလာေအာင္ လွည့္ပတ္က်ဳံး သြင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ကလည္း စစ္တပုိင္းအစုိးရရဲ႕ သတင္းစာေတြကေန သူတုိ႔လုိခ်င္တဲ့လမ္းေၾကာင္းကုိ အခုလုိ ဝါဒျဖန္႔တာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ “ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား မက်င္းပမီ အခ်ိန္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္လုိသည္ဆုိလွ်င္ မိမိတုိ႔၏ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၿပီး အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္ရမည္သာ ျဖစ္သည္။” ဆုိတာမ်ဳိးအျပင္ “ ေရြးေကာက္ပြဲမွလြဲ၍ အျခားေရြးခ်ယ္စရာ မရွိၿပီ” ဆုိတဲ့ စစ္အုပ္စုေလာ္ဘီ၊ ႏုိင္ငံေရးပြဲစားေတြက “ ၂၀၁၀ ေပးထားခ်က္ကုိ လက္ခံလုိက္ပါ။ ျငင္းခုံေနရင္အခ်ိန္ၾကာၿပီး တုိင္းျပည္တုိးတက္မႈ ေနာက္ က်သြားမယ္။ နည္းပညာေခတ္မွာ တႏွစ္ဆုိရင္သိပ္သိသာတယ္။ ႏွစ္ ၅၀ လည္းေနာက္က်ၿပီးၿပီ။” ဆုိၿပီး အတင္းတြန္းေမာင္း တင္ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္က စစ္အုပ္စုရဲ႕ တုိက္ရုိက္မီဒီယာမဟုတ္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာအေယာင္ေဆာင္ထားတဲ့ ပုဂၢလိက စာနယ္ဇင္း တခ်ဳိ႕မွာ “တတိယအင္အားစုလုိလုိ” “တတိယလုိင္း ေယာင္ေယာင္” ပုဂၢဳိလ္တခ်ဳိ႔ က ႏုိင္ငံေရးပုေရာဟိတ္လုိလုိ၊ ႏုိင္ငံေရးဗ်ဴဟာ ကၽြမ္းက်င္သူလုိလုိ စစ္အုပ္စုဘက္က ရပ္ခံ ဘက္လုိက္ေပးတဲ့၊ လူထုအျမင္ကုိ ေဝဝါးသြားေအာင္ မႈိင္းတုိက္ဝါဒျဖန္႔ေပးတဲ့ သေဘာထားေကာက္ခ်က္လုိလုိ၊ သုံးသပ္ခ်က္ဆန္ဆန္၊ အယူအဆေယာင္ေယာင္ အာေဘာ္ေတြ ခ်ိန္ကုိက္ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးဟာ စစ္အုပ္စု အာဏာတည္ၿမဲေရး အတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္က လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြပါပဲ။
လူ႔အခြင့္ အေရးျမွင့္တင္ဖုိ႔
စစ္တပုိင္းအစုိးရနဲ႔ အရပ္သားအစ္ိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ လႊတ္ေတာ္ေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံအသစ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဆုိတာေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့ေပမယ့္ လူထုရဲ႕အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္မႈေပးဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ေတြက ဥပေဒမ်ားေရးဆြဲျပဌာန္းမႈမွာလည္း လူထုရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို အေလးထား ထည့္သြင္းေရးဆြဲတာ မေတြ႕ရသေလာက္ ပါဘဲ။ အရင္အစိုးရ အဆက္ဆက္ လူထုကုိ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြ ဖ်က္သိမ္းတာ၊ ျပင္ဆင္တာ၊ အသစ္ေရးဆြဲတာေတြ အနည္းငယ္ ရွိလာေပမယ့္ နည္းပါးပါေသး တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ေပၚေပါက္လာ တယ္ဆုိေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚ ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္မႈေတြ မေပးႏိုင္ဘဲ၊ အဲဒီေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ကန္႔သတ္္ခံေနရၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးျမွင့္တင္ဖုိ႔ ကိစၥရပ္ေတြ ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာ မေတြ႕ရပါဘူး။
အရပ္သား အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက အားထုတ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ပံုစံ သက္ေရာက္ေပ မယ့္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲၾကီး၊ ငယ္ေတြ၊ အပစ္အခတ္ေတြ ၾကိမ္ဖန္ မ်ားစြာျဖစ္ပြားေန ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ လူနည္းစု အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ထိေရာက္တဲ့ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ ကိစၥေတြမွာ တာ၀န္ ပ်က္ကြက္ေနတာပါ။ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦး ခ်င္းစီရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ ေျမယာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒရဲ႕အကာအကြယ္ ရပိုင္ခြင့္၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္၊ ႏွိပ္စက္သူေတြဟာ အျပစ္ေပး အေရးယူ ခံရျခင္းက ကင္းလြတ္ ေနတာေတြ၊ မွ်တတဲ့ တရားစီရင္မႈနဲ႔ ဥပေဒအရာမွာ တန္းတူမႈနဲ႔ အကူအညီမ်ားေပးေရး ကင္းမဲ့ေနတာကုိေတြ႕ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကို လက္ခံရမယ္ဆိုၿပီး အက်ပ္ကုိင္ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေခ်ာ့ျမွဴနည္း၊ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးၿပီး ၿခိမ္းေခ်ာက္အက်ပ္ကိုင္တဲ့နည္းေတြနဲ ႔ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္လုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ ဆုိတာ ႏုိင္ငံေရးကိစၥ ေျဖရွင္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ေတြ႔က်ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲႏုိင္မယ့္ ညီၫြတ္ေရးနဲ႔သာ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တည္ေဆာက္ ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ တန္းတူရည္တူရွိၿပီး တရားမွ်တ၊ လြတ္လပ္တဲ့၊ ဖိအားေပး၊ အၾကပ္ကုိင္မႈကင္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီနည္းက် အျပန္ အလွန္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး အေျဖရွာဖုိ႔လိုပါတယ္။
နာမည္မ်ိဳးစံုေပးထားတဲ့ အလဲအထပ္ေတြ
အစုိးရအဆက္ဆက္က “ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး” ဆုိတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိ တုိင္းျပည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိခဲ့ပါဘူး။ အစုိးရသစ္ေတြ ေျပာင္းသြားေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြ အေပၚမွာ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းေရး၊ အျပဳတ္တုိက္ေရး၊ လက္နက္ခ်ေရးဆုိတဲ့မူကုိ က်င့္သုံးတာ ေျပာင္းမသြားပါဘူး။ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္၊ အစုအဖြဲ႔အလိုက္၊ အဖြဲ႔အစည္းအလုိက္ လက္နက္ ခ်တာ၊ အလင္းဝင္တာ၊ လက္နက္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ လဲလွယ္တာ၊ လက္နက္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲလွယ္တာ စသျဖင့္ နာမည္မ်ိဳးစံုေပးထားတဲ့ အလဲ အထပ္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ တည္ေဆာက္ၾကပါတယ္။ အရင္းစစ္လိုက္ေတာ့ လက္နက္ခ်တာနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း ဖ်က္သိမ္းခံလုိက္တာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။ လက္နက္ခ်သူ ခ်သြားေပမယ့္၊ ပ်က္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပ်က္သြားေပ မယ့္၊ ျပည္တြင္းစစ္က ျဖစ္ၿမဲျဖစ္လ်က္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္သာ သက္ဆုိးရွည္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ ေဝးကြာၿမဲ ေဝးေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ မရပ္စဲႏုိင္တဲ့ အခ်က္ဟာ ဒီမုိကေရစီျပည့္ျပည့္ဝဝမရွိတာနဲ႔ တန္းတူေရး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မရွိတာကုိ ဝန္ခံေနတာ၊ သက္ေသ ခံေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲလုိ႔ ရရဲ႕လား၊ ဒီမုိကေရစီေရာ အျပည့္အဝ ရရွိႏုိင္ပါရဲ႕လား၊ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို အာမခံႏုိင္ပါရဲ႕လား။ ဆုိတာေတြက စဥ္းစားစရာေမးခြန္းေတြပါ။ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲႏုိင္တဲ့ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကိုေဖၚေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း တစ္စံု တစ္ရာ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ေပမယ့္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ အဲဒီလုိ အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ပါရွိတာ မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ စစ္အုပ္စုက ကိုင္စြဲထားတဲ့ “ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚလစီ” ဆိုတာ အရင္းစစ္လုိက္ရင္ လက္နက္ခ်၊ တပ္ဖ်က္ၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေဘာင္ထဲ ဝင္ေရးသာ ျဖစ္တာကုိ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပံုေပၚထင္ရွားလာတာကေတာ့ “အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အစုိးရ” မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး “တာဝန္” ပဲ ရွိေနၿပီး တကယ့္ အာဏာဟာ ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ လက္ထဲမွာပဲရွိၿမဲ ရွိေနတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲဖို႔ဆုိတာမွာလည္း စစ္အုပ္စုက ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဘက္ေပါင္းစံုခ်ဳပ္ကုိင္ၿပီး ဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ေနတဲ့ အျဖစ္ကို ဇစ္ျမစ္ကေန ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ပီပီျပင္ျပင္ မေျပာင္းလဲႏုိင္သမွ် တကယ့္အေျပာင္းအလဲဟာ လိုအပ္ၿမဲ လိုအပ္ ေနဦးမွာပါ။ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲလိုသူေတြရဲ႕လက္ထဲမွာ “တာဝန္” ပဲရွိေနၿပီး၊ အမွန္တကယ္ အေျပာင္းအလဲကို ျပဳလုပ္ႏုိင္တဲ့ “အာဏာ” မရွိရင္ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲေရးကို တကယ္တန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိမရွိဆုိတာ အေရးႀကီးတဲ့ ေမးခြန္းအျဖစ္ရွိေနဆဲပါပဲ။
လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚ ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ ကိစၥ
ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC က တစ္ႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အပါအ၀င္ အာမခံခ်က္ရွိၿပီး အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္ဆင့္ကုိ တက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရကုိ အဆုိျပဳထားတဲ့ အခ်က္ ၉ ခ်က္ပါ အဆုိျပဳမႈကုိ ႏုိ၀င္ဘာ ၈ ရက္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
UNFC ရဲ႕အဆုိျပဳခ်က္မွာ စိတ္၀င္စားဖုိ႕ေကာင္းတာက တစ္ႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း ေၾကညာျခင္းကုိ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္မွ ဤသေဘာတူညီခ်က္ ရရွိၿပီးေနာက္ ၂၄ နာရီအတြင္း ထုတ္ျပန္ၿပီး ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ၀င္အဖြဲ႕၀င္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ၄၈ နာရီအတြင္း အသီးသီးထုတ္ျပန္သြားရန္ ဆုိၿပီးပါရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အတြက္ လက္ေတြ႕အက်ဆုံး၊ လုိအပ္မႈအရွိဆုံးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထုအေပါင္းအတြက္ လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚ ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကုိ အေျခခံၿပီး ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အညီ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသား တန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိေသာ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံကုိ တည္ေဆာက္သြားရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲအဆင့္ဆင့္တြင္ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္တုိ႔၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးတုိ႔၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ေစၿပီး တုိင္းရင္းသားကုိယ္ စားလွယ္မ်ား ႏွင့္ အျခားပါ၀င္သင့္ ပါ၀င္ထုိက္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ ၎တုိ႔ႏွင့္ စပ္ဆုိင္ေသာ က႑မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေစရန္တုိ႔ကုိလည္း အဆုိျပဳခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ကုိးခ်က္ေျမာက္အေနနဲ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ ရွစ္ခ်က္ကုိ ႏွစ္ဖက္ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြး သေဘာတူညီမႈရရွိၿပီးတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္ တုိက္ခုိက္မႈဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) ကုိ လက္မွတ္ေရး ထုိးရန္ဆုိၿပီး အဆုိျပဳထားတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေႏြဦးကုိ စတင္ၾကဖုိ႔
ဒါေၾကာင့္ အခုအေနအထားမွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ အရပ္သားအစုိးရဟာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အရင္က က်င့္သုံးေနက် အျပဳတ္တုိက္၊ လက္နက္ခ်၊ တပ္ဖ်က္ၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေဘာင္ထဲဝင္ဆုိတဲ့ မေအာင္ျမင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚလစီကုိ တရားေသဆုပ္ကုိင္ထားတာမ်ဳိး မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ အခု ေၾကညာလုိက္တဲ့ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ရဲ႕ တန္းတူေရးနဲ႔ ကုိယ္ပုိင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ကုိ အေျခခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္သြားေရးမူေတြကုိ အဓိကထားၿပီး NCA ကုိ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွ သာလွ်င္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေႏြဦးကုိ စတင္ႏုိင္မွာျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ထြန္းဝင္းၿငိမ္း
၉၊ ၁၁၊ ၂၀၁၆
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္
အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၃၆၊ ႏုိဝင္ဘာ ၂၀ - ၂၇
ကုိးကား
၁။ ၈၊ ၁၁။ ၂၀၁၆ ေန႔ထုတ္ျပန္တဲ့ ညီညြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒ ရယ္ေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔၀င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏အဆိုျပဳခ်က္ (မူၾကမ္း)
၂။ ဝင္းတင္ထြန္း မလင္းႏုိင္ေသးတဲ့ ဗမာျပည္၊ လင္းေတာ့မွာလား ဗမာျပည္ ပထမအႀကိမ္ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၆။
(သံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္၊ ရန္ကုန္) မိုးမခ၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
အားလံုး “တစ္” က ျပန္စ
တႏုိင္ငံလုံးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ NCA ကို လက္ရွိအစိုးရလက္ထက္မွာ မခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ရင္ သခၤါရသေဘာတရားအရ မၿမဲႏုိင္ဘူး၊ အားလံုး “တစ္” က ျပန္စရမွာျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရ လက္ထက္ သက္တမ္းကုန္ခါနီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဆုိသူက ေျပာခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒါက စစ္တပုိင္းအစုိးရရဲ႕ NCA ဆုိတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေရာင္းျမွင့္တင္ပြဲမွာ မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းထြက္မကုိက္ခဲ့လုိ႔ ၿခိမ္းေခ်ာက္သလုိလုိ၊ အၾကပ္ကုိင္တာလုိလုိ၊ အတင္းတြန္းထည့္လုိက္တဲ့ စကားလုိ႔ ဆုိႏုိင္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ကုန္ပစၥည္းတခုလုိ သေဘာထားၿပီး အခု ဝယ္ရင္ ဝယ္၊ မဝယ္ေသးဘဲ ေခါင္းမာမာနဲ႔ ျငင္းေနရင္ မတန္တဆေပးရမယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တာလည္း ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္ အားစုေတြရဲ႕ စုစည္းမႈကို အင္အားသုံး ထိုးႏွက္ၿဖိဳခြဲလုိက္တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ဥပမာကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္ေတြမွာ အခုေလာေလာဆယ္ အႀကီးအက်ယ္ထုိးစစ္ဆင္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြက သက္ေသပါပဲ။
စစ္အုပ္စုက ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ထားၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြ၊ ေဒသဖြံၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းဆုိတာေတြ၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္နဲ႔ ျပည္သူ႕စစ္ဖြဲ႕စည္းေရးေတြက ေပၚထြက္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ အကုန္လုံး ႐ိုး႐ိုးသားသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ရည္႐ြယ္တာမဟုတ္ဘဲ၊ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြကို စီးပြားေရး မက္လုံးေတြေပးကာ ေခ်ာ့ျမွဴသိမ္းသြင္းၿပီး တိုက္စိတ္ခိုက္စိတ္မ်ား ေလၽွာ႔ပါးလာေစေအာင္ လုပ္တယ္။ အဖြဲ႕ေတြ ကြဲကာ အင္အားခ်ည့္နဲေစတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာ သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္အတိုင္း စီးပြားေရးခ႐ိုနီ၊ ႏိုင္ငံေရးေရေျမြအျဖစ္နဲ႔ လိုက္ပါလာကာ လက္နက္ခ်လာေအာင္ လုပ္တာသာ ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႕ေနရတာပါပဲ။
လွည့္ပတ္က်ဳံးသြင္းေန
အခုေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာလည္း တကယ့္ျပႆနာျဖစ္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ကို မိမိရရ ေျဖရွင္းႏိုင္ေအာင္ တိုက္႐ိုက္ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းတာ မဟုတ္ဘဲ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ဖြဲ႕စည္းမႈေတြနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့လုပ္နည္းေတြ သုံးၿပီး ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြကို စကားလုံးျပႆနာေတြအျဖစ္ ထင္ျမင္လာေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အထူးကၽြမ္းက်င္ၾကပါတယ္။ အစည္းအေဝးေတြ၊ ေတြ႕ဆုံစားေသာက္ပြဲႀကီးေ တြ၊ ႏုိင္ငံျခား ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေစၿပီး ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တုိးတက္ေအာင္ျမင္ေန သလုိ ႏုိင္ငံတကာကုိ အထင္ေရာက္ေစပါတယ္။ အဲဒီလုိ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ မနားတမ္းတင္ဆက္ထား ၿပီး ေနာက္ဆုံးမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ေျဖရွင္းေရးသည္သာ အေကာင္းဆုံးအျဖစ္ လက္ခံလာေအာင္ လွည့္ပတ္က်ဳံး သြင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ကလည္း စစ္တပုိင္းအစုိးရရဲ႕ သတင္းစာေတြကေန သူတုိ႔လုိခ်င္တဲ့လမ္းေၾကာင္းကုိ အခုလုိ ဝါဒျဖန္႔တာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ “ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား မက်င္းပမီ အခ်ိန္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္လုိသည္ဆုိလွ်င္ မိမိတုိ႔၏ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၿပီး အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္ရမည္သာ ျဖစ္သည္။” ဆုိတာမ်ဳိးအျပင္ “ ေရြးေကာက္ပြဲမွလြဲ၍ အျခားေရြးခ်ယ္စရာ မရွိၿပီ” ဆုိတဲ့ စစ္အုပ္စုေလာ္ဘီ၊ ႏုိင္ငံေရးပြဲစားေတြက “ ၂၀၁၀ ေပးထားခ်က္ကုိ လက္ခံလုိက္ပါ။ ျငင္းခုံေနရင္အခ်ိန္ၾကာၿပီး တုိင္းျပည္တုိးတက္မႈ ေနာက္ က်သြားမယ္။ နည္းပညာေခတ္မွာ တႏွစ္ဆုိရင္သိပ္သိသာတယ္။ ႏွစ္ ၅၀ လည္းေနာက္က်ၿပီးၿပီ။” ဆုိၿပီး အတင္းတြန္းေမာင္း တင္ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္က စစ္အုပ္စုရဲ႕ တုိက္ရုိက္မီဒီယာမဟုတ္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာအေယာင္ေဆာင္ထားတဲ့ ပုဂၢလိက စာနယ္ဇင္း တခ်ဳိ႕မွာ “တတိယအင္အားစုလုိလုိ” “တတိယလုိင္း ေယာင္ေယာင္” ပုဂၢဳိလ္တခ်ဳိ႔ က ႏုိင္ငံေရးပုေရာဟိတ္လုိလုိ၊ ႏုိင္ငံေရးဗ်ဴဟာ ကၽြမ္းက်င္သူလုိလုိ စစ္အုပ္စုဘက္က ရပ္ခံ ဘက္လုိက္ေပးတဲ့၊ လူထုအျမင္ကုိ ေဝဝါးသြားေအာင္ မႈိင္းတုိက္ဝါဒျဖန္႔ေပးတဲ့ သေဘာထားေကာက္ခ်က္လုိလုိ၊ သုံးသပ္ခ်က္ဆန္ဆန္၊ အယူအဆေယာင္ေယာင္ အာေဘာ္ေတြ ခ်ိန္ကုိက္ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးဟာ စစ္အုပ္စု အာဏာတည္ၿမဲေရး အတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္က လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြပါပဲ။
လူ႔အခြင့္ အေရးျမွင့္တင္ဖုိ႔
စစ္တပုိင္းအစုိးရနဲ႔ အရပ္သားအစ္ိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ လႊတ္ေတာ္ေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံအသစ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဆုိတာေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့ေပမယ့္ လူထုရဲ႕အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္မႈေပးဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ေတြက ဥပေဒမ်ားေရးဆြဲျပဌာန္းမႈမွာလည္း လူထုရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို အေလးထား ထည့္သြင္းေရးဆြဲတာ မေတြ႕ရသေလာက္ ပါဘဲ။ အရင္အစိုးရ အဆက္ဆက္ လူထုကုိ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြ ဖ်က္သိမ္းတာ၊ ျပင္ဆင္တာ၊ အသစ္ေရးဆြဲတာေတြ အနည္းငယ္ ရွိလာေပမယ့္ နည္းပါးပါေသး တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ေပၚေပါက္လာ တယ္ဆုိေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚ ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္မႈေတြ မေပးႏိုင္ဘဲ၊ အဲဒီေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ကန္႔သတ္္ခံေနရၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးျမွင့္တင္ဖုိ႔ ကိစၥရပ္ေတြ ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာ မေတြ႕ရပါဘူး။
အရပ္သား အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက အားထုတ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ပံုစံ သက္ေရာက္ေပ မယ့္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တိုက္ပြဲၾကီး၊ ငယ္ေတြ၊ အပစ္အခတ္ေတြ ၾကိမ္ဖန္ မ်ားစြာျဖစ္ပြားေန ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ လူနည္းစု အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ထိေရာက္တဲ့ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ ကိစၥေတြမွာ တာ၀န္ ပ်က္ကြက္ေနတာပါ။ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦး ခ်င္းစီရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ ေျမယာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒရဲ႕အကာအကြယ္ ရပိုင္ခြင့္၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္၊ ႏွိပ္စက္သူေတြဟာ အျပစ္ေပး အေရးယူ ခံရျခင္းက ကင္းလြတ္ ေနတာေတြ၊ မွ်တတဲ့ တရားစီရင္မႈနဲ႔ ဥပေဒအရာမွာ တန္းတူမႈနဲ႔ အကူအညီမ်ားေပးေရး ကင္းမဲ့ေနတာကုိေတြ႕ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကို လက္ခံရမယ္ဆိုၿပီး အက်ပ္ကုိင္ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေခ်ာ့ျမွဴနည္း၊ စစ္ေရးအရ ဖိအားေပးၿပီး ၿခိမ္းေခ်ာက္အက်ပ္ကိုင္တဲ့နည္းေတြနဲ ႔ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္လုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ ဆုိတာ ႏုိင္ငံေရးကိစၥ ေျဖရွင္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ေတြ႔က်ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲႏုိင္မယ့္ ညီၫြတ္ေရးနဲ႔သာ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တည္ေဆာက္ ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ တန္းတူရည္တူရွိၿပီး တရားမွ်တ၊ လြတ္လပ္တဲ့၊ ဖိအားေပး၊ အၾကပ္ကုိင္မႈကင္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီနည္းက် အျပန္ အလွန္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး အေျဖရွာဖုိ႔လိုပါတယ္။
နာမည္မ်ိဳးစံုေပးထားတဲ့ အလဲအထပ္ေတြ
အစုိးရအဆက္ဆက္က “ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး” ဆုိတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိ တုိင္းျပည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိခဲ့ပါဘူး။ အစုိးရသစ္ေတြ ေျပာင္းသြားေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြ အေပၚမွာ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းေရး၊ အျပဳတ္တုိက္ေရး၊ လက္နက္ခ်ေရးဆုိတဲ့မူကုိ က်င့္သုံးတာ ေျပာင္းမသြားပါဘူး။ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းအလုိက္၊ အစုအဖြဲ႔အလိုက္၊ အဖြဲ႔အစည္းအလုိက္ လက္နက္ ခ်တာ၊ အလင္းဝင္တာ၊ လက္နက္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ လဲလွယ္တာ၊ လက္နက္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲလွယ္တာ စသျဖင့္ နာမည္မ်ိဳးစံုေပးထားတဲ့ အလဲ အထပ္ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ တည္ေဆာက္ၾကပါတယ္။ အရင္းစစ္လိုက္ေတာ့ လက္နက္ခ်တာနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္း ဖ်က္သိမ္းခံလုိက္တာပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။ လက္နက္ခ်သူ ခ်သြားေပမယ့္၊ ပ်က္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပ်က္သြားေပ မယ့္၊ ျပည္တြင္းစစ္က ျဖစ္ၿမဲျဖစ္လ်က္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္သာ သက္ဆုိးရွည္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကေတာ့ ေဝးကြာၿမဲ ေဝးေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ မရပ္စဲႏုိင္တဲ့ အခ်က္ဟာ ဒီမုိကေရစီျပည့္ျပည့္ဝဝမရွိတာနဲ႔ တန္းတူေရး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မရွိတာကုိ ဝန္ခံေနတာ၊ သက္ေသ ခံေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲလုိ႔ ရရဲ႕လား၊ ဒီမုိကေရစီေရာ အျပည့္အဝ ရရွိႏုိင္ပါရဲ႕လား၊ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို အာမခံႏုိင္ပါရဲ႕လား။ ဆုိတာေတြက စဥ္းစားစရာေမးခြန္းေတြပါ။ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲႏုိင္တဲ့ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကိုေဖၚေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း တစ္စံု တစ္ရာ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ေပမယ့္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ အဲဒီလုိ အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ပါရွိတာ မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ စစ္အုပ္စုက ကိုင္စြဲထားတဲ့ “ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚလစီ” ဆိုတာ အရင္းစစ္လုိက္ရင္ လက္နက္ခ်၊ တပ္ဖ်က္ၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေဘာင္ထဲ ဝင္ေရးသာ ျဖစ္တာကုိ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပံုေပၚထင္ရွားလာတာကေတာ့ “အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အစုိးရ” မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး “တာဝန္” ပဲ ရွိေနၿပီး တကယ့္ အာဏာဟာ ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ လက္ထဲမွာပဲရွိၿမဲ ရွိေနတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲဖို႔ဆုိတာမွာလည္း စစ္အုပ္စုက ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဘက္ေပါင္းစံုခ်ဳပ္ကုိင္ၿပီး ဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ေနတဲ့ အျဖစ္ကို ဇစ္ျမစ္ကေန ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို ပီပီျပင္ျပင္ မေျပာင္းလဲႏုိင္သမွ် တကယ့္အေျပာင္းအလဲဟာ လိုအပ္ၿမဲ လိုအပ္ ေနဦးမွာပါ။ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲလိုသူေတြရဲ႕လက္ထဲမွာ “တာဝန္” ပဲရွိေနၿပီး၊ အမွန္တကယ္ အေျပာင္းအလဲကို ျပဳလုပ္ႏုိင္တဲ့ “အာဏာ” မရွိရင္ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲေရးကို တကယ္တန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိမရွိဆုိတာ အေရးႀကီးတဲ့ ေမးခြန္းအျဖစ္ရွိေနဆဲပါပဲ။
လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚ ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ ကိစၥ
ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC က တစ္ႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အပါအ၀င္ အာမခံခ်က္ရွိၿပီး အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္ဆင့္ကုိ တက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အစုိးရကုိ အဆုိျပဳထားတဲ့ အခ်က္ ၉ ခ်က္ပါ အဆုိျပဳမႈကုိ ႏုိ၀င္ဘာ ၈ ရက္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
UNFC ရဲ႕အဆုိျပဳခ်က္မွာ စိတ္၀င္စားဖုိ႕ေကာင္းတာက တစ္ႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း ေၾကညာျခင္းကုိ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္မွ ဤသေဘာတူညီခ်က္ ရရွိၿပီးေနာက္ ၂၄ နာရီအတြင္း ထုတ္ျပန္ၿပီး ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ၀င္အဖြဲ႕၀င္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ၄၈ နာရီအတြင္း အသီးသီးထုတ္ျပန္သြားရန္ ဆုိၿပီးပါရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အတြက္ လက္ေတြ႕အက်ဆုံး၊ လုိအပ္မႈအရွိဆုံးနဲ႔ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထုအေပါင္းအတြက္ လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚ ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကုိ အေျခခံၿပီး ပင္လုံစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အညီ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသား တန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိေသာ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံကုိ တည္ေဆာက္သြားရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲအဆင့္ဆင့္တြင္ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္တုိ႔၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႕အစည္းအားလုံးတုိ႔၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္ေစၿပီး တုိင္းရင္းသားကုိယ္ စားလွယ္မ်ား ႏွင့္ အျခားပါ၀င္သင့္ ပါ၀င္ထုိက္ေသာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ ၎တုိ႔ႏွင့္ စပ္ဆုိင္ေသာ က႑မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေစရန္တုိ႔ကုိလည္း အဆုိျပဳခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ကုိးခ်က္ေျမာက္အေနနဲ႔ ေတာင္းဆုိခ်က္ ရွစ္ခ်က္ကုိ ႏွစ္ဖက္ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြး သေဘာတူညီမႈရရွိၿပီးတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္ တုိက္ခုိက္မႈဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) ကုိ လက္မွတ္ေရး ထုိးရန္ဆုိၿပီး အဆုိျပဳထားတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေႏြဦးကုိ စတင္ၾကဖုိ႔
ဒါေၾကာင့္ အခုအေနအထားမွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ အရပ္သားအစုိးရဟာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အရင္က က်င့္သုံးေနက် အျပဳတ္တုိက္၊ လက္နက္ခ်၊ တပ္ဖ်က္ၿပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေဘာင္ထဲဝင္ဆုိတဲ့ မေအာင္ျမင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚလစီကုိ တရားေသဆုပ္ကုိင္ထားတာမ်ဳိး မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ အခု ေၾကညာလုိက္တဲ့ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ရဲ႕ တန္းတူေရးနဲ႔ ကုိယ္ပုိင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ကုိ အေျခခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္သြားေရးမူေတြကုိ အဓိကထားၿပီး NCA ကုိ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွ သာလွ်င္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေႏြဦးကုိ စတင္ႏုိင္မွာျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ထြန္းဝင္းၿငိမ္း
၉၊ ၁၁၊ ၂၀၁၆
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္
အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၃၆၊ ႏုိဝင္ဘာ ၂၀ - ၂၇
ကုိးကား
၁။ ၈၊ ၁၁။ ၂၀၁၆ ေန႔ထုတ္ျပန္တဲ့ ညီညြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒ ရယ္ေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔၀င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏အဆိုျပဳခ်က္ (မူၾကမ္း)
၂။ ဝင္းတင္ထြန္း မလင္းႏုိင္ေသးတဲ့ ဗမာျပည္၊ လင္းေတာ့မွာလား ဗမာျပည္ ပထမအႀကိမ္ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၆။