ေမာင္ေမာင္စုိး ● ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲႏွင့္ စစ္ေရးအေျခအေနသုံးသပ္ခ်က္ (နိဂံုး)
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၆
● ကရင္ျပည္နယ္
ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ယခင္က အင္အားႀကီးသည့္ KNU ကရင္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ရွိခ့ဲေသာ္လည္း ယခုအခါ အဆိုပါ KNU အဖြဲသည္ အဖြဲ႕မ်ားစြာကြဲေနသည္။ ပင္မ KNU/DKBA နွင့္ KNU/KNLA (PC) အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲသည္ ယခုအခါ NCA လက္မွတ္ထိုးရာတြင္တြင္ပါဝင္ထားျပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ အဆင္အေျပဆံုးအဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည္ဟု ဆိုရမည္။ ထို႔ျပင္ ေစာခ်စ္ သူဦးစီး DKBA မွ ခြဲထြက္ေသာအဖြဲ႕သည္ BGF အျဖစ္ အစ္ိုးရ၏ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္သည္။
လက္ရွိ ကရင္ျပည္နယ္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနေသာအဖြဲ႕မွာေစာေက်ာ္သက္ႏွင့္ ေစာဆန္းေအာင္တုိ႔ဦးစီးသည့္ DKBA မွ ခြဲထြက္သည့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ ၿပီးခ့ဲေသာလပိုင္းက မဲသေဝါတဝိုက္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း ေလာ ေလာဆယ္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျငိမ္သက္ေနသည္။ ေစာဆန္းေအာင္တုိ႔ဦးစီးသည့္ DKBA အဖြဲ႕သည္ အင္အား ၅၀၀ ခန္႔သာ ရွိနိုင္သည္ဟုခန္႔မွန္းရျပီး လက္ရွိတြင္ တပ္မေတာ္၏ေဒသခံတပ္မ်ားႏွင့္ ေစာခ်စ္သူ၏ BGF တပ္ဖြဲ႕တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ထိမ္းခ်ဳပ္ ရင္ဆိုင္နိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထို႔ျပင္ က်န္ KNU အဖြဲ႕မ်ား အပစ္ရပ္ထားစဥ္ကာလတြင္ ေစာဆန္း ေအာင္တုိ႔၏ လႈပ္ရွားနိုင္စြမ္းမွာ အကန္႔အသတ္ရွိသည္ဟုသုံးသပ္ရသည္။
ျပီးခ့ဲေသာ နိုဝင္ဘာလအတြင္းက KNU ပါတီကြန္ဂရက္က်င္းပခ့ဲေသာ္လည္း ေခါင္းေဆာင္သစ္ေရြးခ်ယ္မႈ မျပဳခ့ဲပါ။ ေနာက္ ထပ္ ၆ လခန္႔ေရႊ႕ဆိုင္းခ့ဲေသာ္လည္း လာမည့္ကြန္ဂရက္တြင္လည္း ေခါင္းေဆာင္သစ္ေရြးခ်ယ္မည္ဟု ယတိျပတ္ေျပာဆိုနိုင္ ျခင္းမရွိပါ။ အကဲခတ္မ်ားက ေနာက္တၾကိမ္ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ပါက လက္ရွိဥကၠဌ ေစာမူတူးေစးေဖါ ျပန္လည္အေရြးခံ ရမည္မွာ မေသခ်ာလွဟု ယူဆၾကသည္။ လက္ရွိျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အဆင္ေျပသူ ေစာမူတူးေစး ေဖါ ျပန္လည္အေရြးမခံရဘဲ သေဘာထားတင္းမာသူမ်ား တက္လာပါက တပ္မေတာ္ႏွင့္တင္းမာမႈမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားမည္ ကို ပူပင္ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိ KNU အေနႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပက္ DKBA ႏွင့္ KNU/KNLA(PC) နဲ႔ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္၍ ကရင္ ညီညြတ္ေရးကိုထိမ္းသိမ္းနိုင္ရန္ၾကိဳးစားေနသည့္ အခ်ိန္အခါျဖစ္ေပရာ KNU အတြင္း ေနာက္ထပ္အကြဲအျပဲတခု မျဖစ္ေအာင္ ဥိီးစားေပးစဥ္းစားဘြယ္ရွိသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း KNU ႏွင့္ တပ္မေတာ္ၾကား ေနာက္ထပ္ လက္နက္ပိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရန္ အလားအလာနည္းသည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
● ကယားျပည္နယ္
ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ ကလလတႏွင့္ ကယန္းျပည္သစ္ပါတီတုိ႔မွာ ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္း BGFႏွင့္ ပသစအျဖစ္ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ကယားျပည္နယ္အတြင္း NCA လက္မွတ္မထိုးေသးသည့္အဖြဲ႕မွာ UNFC အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္သည့္ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ KNPPတဖြဲ႕သာျဖစ္သည္။ KNPP သည္ ေစာေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ေျပာက္က်ား လႈပ္ရွားမႈမ်ားသာရွိျပီး NCA လက္မွတ္မထိုးေသးေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ႏွင့္လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ၾကီးၾကီးမားမရွိခ့ဲပါ။ ယခုအခ်ိန္တြင္လည္း စစ္ေရးအရ ႀကီးမားသည့္လႈပ္ရွားမႈမရွိနိုင္ဟု ယူဆရပါသည္။
● မြန္ျပည္နယ္
မြန္ျပည္နယ္တြင္ NCA လက္မွတ္မထိုးေသးသည့္ UNFC အဖြဲ႕ဝင္မြန္ျပည္သစ္ပါတီ NMSP ရွိသည္။ NCA လက္မွတ္မထိုး ေသးေသာ္လည္းျပီးခ့ဲေသာႏွစ္ပိုင္းမ်ားအတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ၾကီးၾကီးမားမား မရွိခ့ဲေပ။ ယခုလဲ ျဖစ္ နိုင္ေခ် နည္းသည္ဟု ယူဆရပါသည္။
KNPP ႏွင့္ NMSP တုိ႔မွာ စစ္ေရးအရ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕မ်ားက့ဲသုိ႔ စစ္အင္အားေတာင့္တင္းျခင္းမရွိေပရာ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ပါကလည္း ၾကီးမားေသာတိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားရန္ အလားအလာနည္းသည္။
● ခ်င္းျပည္နယ္
ခ်င္းျပည္နယ္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေသာ CNF ေခၚ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးမွာ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထား ျပီးျဖစ္သည္။ ၎တပ္ဖြဲ႕ဝင္အခ်ဳိ႕ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ရွိေသာ္လည္း လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရန္အလားအလာမရွိေပ။
● ရခိုင္ျပည္နယ္
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေလာေလာဆယ္ ရခိုင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၂ ခုရွိသည္။ တခုမွာ ALP ျဖစ္ျပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္တြင္ အေျချပဳသည္။ ALP သည္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးျပီးျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရန္အေျခအေနမရွိပါ။
ေနာက္ထပ္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မွာ ULA/AA ျဖစ္သည္။ ULA/AAသည္ လက္ရွိ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ျပီး အဓိကစုဖြဲ႕ေလ့က်င့္မႈ ကိုတ႐ုတ္နယ္စပ္တြင္ ျပဳလုပ္ၾကေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းမွစ၍ ၎၏အင္အားအခ်ဳိ႕ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းသုိ႔ ျပန္လည္ထိုးေဖါက္ဝင္ေရာက္ျပီး တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခ့ဲေသးသည္။ သုိ႔ ေသာ္ ယခုအခ်ိန္တြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသည့္သတင္းမ်ား မေတြ႕ရေပ။ ULA/AA အေနႏွင့္ ထိုေဒသတြင္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္က့ဲသုိ႔ ၾကီးမားသည့္ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္ရန္ အကန္႔အသတ္မ်ားစြာရွိသည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ လတ္တေလည စစ္ေရးအၾကပ္အတည္းတခုမွာ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာေဒရွိ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ႏွင့္္ ပတ္သက္သည့္ျပႆနာျဖစ္သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘဂၤလီအေရးသည္ ႏွစ္အခ်ဳိ႕ လိပ္ခဲတင္းတင္းျဖစ္ေနရာမွ ၂၀၁၆ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အေျပာင္းအလဲတခုျဖစ္ေပၚခ့ဲသည္။ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္မ်ားသည္ အဆိုပါေန႔မွစ၍ နယ္ျခား ေစာင့္ရဲစခန္းမ်ားကို တျပိဳင္နက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကိုျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။ ထို႔ျပင္ ထိုေန႔မွစ၍ဆက္လက္၍ ရဲမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းမ်ားအားလည္းေကာင္း ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ယခုအၾကိမ္ထူးျခားခ်က္မွာ ေဒသခံရခိုင္မ်ားႏွင့္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားသည့္ပုံစံမဟုတ္ဘဲ အစိုးရလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအား ဦး တည္တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ တိုက္ခိုက္သည့္ပုံစံမွာလည္း လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕တခုထူေထာင္ျပီး စစ္စခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္၍ တိုက္ခိုက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားအား အေျချပဳတိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ယခုအခ်ိန္ထိ မည္ သည့္အဖြဲ႕အစည္း မည္သူကေခါင္းေဆာင္္၍ တိုက္ခိုက္သည္ဆိုသည္ကို ရွင္းလင္းစြာ သိရျခင္းမရွိေပ။ သုိ႔ျဖစ္ရာ စစ္မ်က္ႏွာ ဖြင့္ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ ခက္ခဲမႈရွိသည္။ ဘဂၤါလီေက်းရြာမ်ားႏွင့္ စစ္ခင္းရသက့ဲသုိ႔ျဖစ္ေနေပသည္။
တဖက္ကလည္း ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္တုိ႔က နိုင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာတြင္ ရြာမ်ားဖ်က္ဆီးမႈ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္အသတ္ခံရမႈ မုဒိန္းမႈ စသည္တုိ႔ျဖင့္ ျပန္လည္စြပ္စြဲတိုက္ခိုက္ရာ ကုလသမဂၢ နိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးမ်က္ႏွာစာႏွင့္ အာဆီယံအတြင္း နိုင္ငံေရးအရ အၾကပ္အတည္း ေတြ႕ေနရသည္။
တဖက္ကလည္း စစ္ေရးအရ မေျဖရွင္း၍လည္းမရ။ သမ႐ိုးက် စစ္ဆင္မႈပုံစံႏွင့္လည္းမရ၊ ခက္ခဲေနေပသည္။ ၾကီးမားသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားနိုင္ေခ် နည္းပါးေသာ္လည္း တပ္အင္အားလုံေလာက္ရန္ လိုအပ္ေနေပသည္။ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာ ေဒသတြင္ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ လူဦးေရသည္ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထက္ျဖစ္ေပရာ ရဲႏွင့္တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းမ်ားအေနႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈထိမ္းသိမ္းနိုင္ရန္ တပ္အင္အား အလုံေလာက္ခ်ထားရန္ လိုအပ္ေနျပီး တပ္အင္အားေလ်ာ့က်သည္ႏွင့္ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္တုိ႔၏လႈပ္ရွားမႈ ျပန္လည္ျမင့္မားလာဘြယ္ရွိသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာေဒသသည္ တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ စစ္အင္အားခ်ထားရန္ လိုအပ္သည့္ေဒသတခုျဖစ္၍ေနေပေတာ့သည္။
● နာဂေတာင္တန္း
နာဂေတာင္တန္းတြင္ အေျချပဳ သည့္ NSCN (K) နာဂအဖြဲ႕သည္။ ေဒသဆိုင္ရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထိုးထားေသာ္လည္း NCA လက္မွတ္ထိုးထားျခင္း မရွိသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ျပင္ ၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံပထမအၾကိမ္ အစည္းအေဝး သို႔လည္း တက္ေရာက္ျခင္းမရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္နာဂအဖြဲ႕၏ နိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ အဓိကပဋိပကၡျဖစ္ေနသည္မွာ ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္မဟုတ္ဘဲ အိႏၵိယအစိုးရျဖစ္ေပရာ ျမန္မာျပည္ နာဂေတာင္တန္း၌ နာဂအဖြဲ႕ႏွင့္တပ္မေတာ္တုိ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ရန္ ျဖစ္နိုင္ေခ် မရွိသေလာက္ နည္းပါးပါသည္။
● ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲႏွင့္ စစ္ေရးအလားအလာ
သုိ႔ျဖစ္ရာ ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲႏွင့္အတူ အျပင္းအထန္ ကူးစက္နိုင္သည့္ေဒသမ်ားမွာ ရွမ္းအလယ္ ရွမ္းအေရွ့ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ တုိ႔ ျဖစ္သည္ဆိုသည္ ကိုေတြ႕ရပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ထူးျခားခ်က္အျဖစ္ ထားရွိရမည့္ေဒသျဖစ္၍ေနေပမည္။
လက္ရွိ တပ္မေတာ္စစ္အင္အားႏွင့္ ေလေၾကာင္းပစ္ကူ လက္နက္ၾကီးပစ္ကူတုိ႔၏အားသာခ်က္အရ ေဒသတကြက္ခ်င္း ျဖစ္ ပြားသည့္စစ္ပြဲမ်ားအားရင္ဆိုင္ရန္ အင္အားလုံေလာက္သည္ဟု ဆိုနိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အင္အားလုံေလာက္သည္ဆို ေသာ္လည္း ေတာေတာင္ထူထပ္ေသာ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္မႈ ခက္ခဲေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈခက္ခဲေသာေဒသမ်ားတြင္ စိတ္ၾကိဳ က္ စစ္ဆင္ရန္ ခက္ခဲပါသည္။ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားအဖို႔ ေဒသကြၽမ္းက်င္မႈႏွင့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အားကိုး အားထားျပဳနိုင္မႈေပၚမူတည္၍ လွည့္ပတ္ေရွာင္တိမ္းနိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္းအေပၚ အသုံးျပဳနိုင္ေခ်မ်ားသည္။ လက္ရွိေျမာက္ ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕အဖို႔ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲမ်ားကို အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ဆင္ႏႊဲဘြယ္ရွိျပီး လွည့္လည္ေရွာင္တိမ္း၍ ေျပာက္ က်ားစစ္ဆင္ျခင္းကိုသာ အေလးထားလုပ္ေဆာင္ဖြယ္ရွိသည္။
တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ စစ္ပြဲအတြင္း စခန္းတခု ၿမိဳ႕ရြာတခုအား အင္အားသုံး အခ်ိန္သုံး၍ ရယူသိမ္းပိုက္နိုင္ေသာ္လည္း အ ဆိုပါ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းနိုင္ရန္ ျဖတ္ေလးျဖတ္က့ဲသုိ႔ စစ္ဆင္ေရးမ်ားလုပ္ရန္ လြယ္ကူမည္မ ဟုတ္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။ စစ္ပြဲသည္ ၾကာျမင့္သြားဘြယ္ရာသာရွိသည္ဟု ယူဆပါသည္။
ထိ့ုျပင္ လက္နက္ၾကီးပစ္ကူႏွင့္ စစ္အင္အား တစုံတရာရွိကာ ေျပာက္က်ားစစ္ပုံစံထက္ ပုံမွန္စစ္ပုံစံဘက္သုိ႔ အေလးသာေန ေသာ UWSA က့ဲသုိ႔ တပ္ဖြဲ႕မ်ဳိးနွင့္ မလႊဲမေရွာင္သာစစ္ပြဲျဖစ္ပြားပါက ႏွစ္ဖက္ အေသ အေပ်ာက္ျမင့္တက္နိုင္ပါသည္။ ထိ့ုျပင္ လက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲအား ျမန္ဆန္စြာ ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္ျခင္းမရွိပါက ျပင္ပနိုင္ငံမ်ား၏ ပါဝင္စြက္ဖက္မႈရွိလာျပီး စစ္ျဖစ္ပြားေနေသာႏွစ္ဖက္စလုံးအား အသီးသီးအသက စစ္လက္နက္ေထာက္ပ့ံမႈမ်ား ေပၚေပါက္ လာပါက စစ္ဒဏ္ႏွင့္စစ္ေၾကာင့္ ပိုမိုထိခိုက္ပ်က္စီးနိုင္သည္ကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ၾကရန္လိုပါသည္။ စစ္ရွိန္ျမင့္လာပါက မုန္းကိုးၿမိဳ႕ ပ်က္စီးသည္က့ဲသုိ႔ အျခားၿမိဳ႕ ရြာမ်ားလည္း ပ်က္စီးလာနိုင္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ စစ္မီးအား ကန္႔သတ္မထား နိုင္ ခ့ဲပါကလည္း စစ္ဒဏ္သည္ တိုင္းျပည္အား ျပင္းထန္စြာသင့္ေစျပီး နလံမထူသည့္နိုင္ငံ (Failed State) အျဖစ္သုိ႔ ေလွ်ာ က်နိုင္ေပသည္။
ၿပီးပါၿပီ။
ေမာင္ေမာင္စိုး (Mg Mg Soe)
၄၊ ၁၂၊ ၂၀၁၆ ေန႔က ဧရာဝတီျမန္မာပိုင္းတြင္ေဖၚျပၿပီး ျဖစ္သည္။