ဇင္လင္း ● လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡအားလုံး အဆုံးသတ္ပါ၊ ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ပါ
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၇
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္သည္ ယခုလက္ရွိ အေျခအေနအထိ မေရရာ မေသခ်ာေသးသည့္ လကၡဏာမ်ားျဖင့္ စိတ္မေအးဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္။ အစိုးရက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလထဲမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ က်င္းပရန္ စီစဥ္လွ်က္ရွိေသာ္လည္း အစိုးရ၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ UNFC ၏ ‘ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရး ကုိယ္စား လွယ္အဖြဲ႕’ (DPN) တို႔ေတြ႕ဆံုႏိုင္ရန္အတြက္ ညႇိႏိႈင္းမႈမ်ား သေဘာတူညီမႈ မရေသးဟု ၾကားသိေနရသည္။
အစုိးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ ‘တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္’ (NCA) လက္မွတ္ မထုိးရေသးသည့္ ‘ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ’ (UNFC) ၏ ‘ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ညႇိႏႈိင္း ေဆြး ေႏြးေရး ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕’ (DPN) တုိ႔သည္ တရား၀င္ မၾကာခဏ ေတြ႕ဆုံညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရုံမက၊ အလြတ္ သေဘာေတြ႕ဆုံမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။ NLD အစုိးရကလည္း “ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင္လုံ ဒုတိယ အေက်ာ့ အစည္းအေ၀း” ကို ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း က်င္းပရန္ စီစဥ္လွ်က္၊ ညီလာခံမတုိင္မီ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကုိ ျပဳလုပ္၍ သေဘာထားမ်ားစုစည္းရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေၾကာင္း သိရသည္။ ၎ညီလာခံမတုိင္မီ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) အစည္းအေ၀းေခၚယူရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆုိင္ရာ မူေဘာင္ ျပန္လည္ သုံးသပ္မႈလုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ေနသည္ဟု UPDJC တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဆုိေၾကာင္းလည္း ၾကားရသည္။
သို႕တိုင္ေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ - ၂၁ ရာစု ပင္လုံျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႀကိဳးပမ္းေနခိုက္ တပ္မေတာ္က စစ္ဆင္ေရးမ်ား တိုးျမွင့္တိုက္ခိုက္္ေနသျဖင့္ ျပည္သူလူထုအတြင္း စိတ္ပ်က္အားငယ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းေဒ သမ်ားတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ကခ်င္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕(KIA)၊ တအာင္း လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႕(TNL A)၊ ကိုးကန္႔လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (MNDAA)၊ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕(AA) တို႔ပါဝင္ေသာ လက္နက္ကိုင္ ၄ ဖြဲ႕အၾကား တစ္လ အတြင္း တိုက္ပြဲေပါင္း (၁၀၀)ထက္မ နည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး၊ ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ အရပ္သားအမ်ားအျပား ေသဆံုးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ UNFC အဖြဲ႕ဝင္ တုိင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ကိုးဖြဲ႕ရွိရာ လတ္တေလာတြင္ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (KIO/ KIA)၊ တအာင္းလက္နက္ကိုင္အ ဖြဲ႕ (TNLA) ႏွင့္ ကိုးကန္႔လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႕(MNDAA) တို႔သည္ တပ္ မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား မၾကာခဏျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲမ်ား ေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္တပ္သားမ်ား ေသဆံုးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည့္အျပင္ ေဒသခံျပည္သူအမ်ားအျပား စစ္ ေဘးဒုကၡႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။
UNFC အဖြဲ႕ဝင္ တုိင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအနက္ ကခ်င္အဖြဲ႕ (KIO/ KIA)၊ တအာင္းအ ဖြဲ႕ (TNLA) ႏွင့္ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕(MNDAA) တို႔သည္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ မၾကာခဏ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိသည္။ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ား ေသဆံုးဒဏ္ရာရရွိရုံမက၊ ေဒသခံျပည္သူ အေျမာက္အျမား စစ္ဒဏ္ခံရသျဖင့္ ဆင္းရဲဒုကၡ ႀကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။
ဤအေတာအတြင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ပင္လံုညီလာခံတြင္ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC အဖြဲ႕ကို ေလ့လာသူအျဖစ္သာ တက္ေရာက္ခြင့္ျပဳၿပီး ေဆြးေႏြးခြင့္မျပဳပါက၊ ညီလာခံ တက္ေရာက္မည္ မဟုတ္ဟု ဒုတိယ ဥကၠ႒ ႏိုင္ဟံသာက ၂၀၁၆ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္ေန႕တြင္ DVB သတင္းအားေျပာေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
NCA အပစ္ရပ္လက္မွတ္ မထိုးေသးသည့္ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔မ်ားက NCA စာခ်ဳပ္ကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္၊ စာခ်ဳပ္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔အားလံုး ပါဝင္ေစရန္၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသမ်ား ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ စသျဖင့္ အခ်က္ ၈ ခ်က္ ေတာင္းဆိုထားသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို အစိုးရက လိုက္ေလ်ာလွ်င္ NCA လက္မွတ္ထိုးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို NCA လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ ၈ ဖြဲ႕ႏွင့္ ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္၍ တပ္ဖြဲ႔အားလံုး မပါဝင္ေသာေၾကာင့္ အဓိပၸာယ္ အႏွစ္သာရ ျပည့္စုံမႈမရွိႏိုင္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။
၂၀၁၆ ႏုိဝင္ဘာတြင္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ UNFC ၏ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕(DPN) တို႔ တတိယအႀကိမ္ တရားဝင္ေဆြးေႏြးမႈကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပခဲ့သည္။ ၎လအတြင္း၌ ထပ္မံ ေတြ႕ဆံုရန္ သေဘာတူခဲ့ေသာ္လည္း UNFC အဖြဲ႕ဝင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား တုိက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္ေနေသာေၾကာင့္ ေတြ႕ဆံုမည့္ အစီအစဥ္ ပ်က္ျပယ္ခဲ့ရေၾကာင္း 7Day Daily သတင္းအရ သိရသည္။ အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ အႀကံ ေပးအဖြဲ႕ဝင္ ဦးလွေမာင္ေရႊက NCA လက္မွတ္မထုိးရေသးသည့္ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ရက္ပိုင္းအတြင္း ေတြ႕ဆံုႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း ဇန္နဝါရီ ၇ ရက္ေန႕က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ က်င္းပသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိုရမ္အတြင္း ေမးျမန္းမႈမ်ားကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
‘‘အခု ဒီ ၂၀၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ မွာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ဒုတိယအစည္းအေဝး အတြက္ ဒီမွာလည္း အေရးႀကီး တဲ့သူေတြအားလံုးပါႏုိင္ဖို႔ ထပ္ႀကိဳးစားေနတယ္။ ပါႏုိင္ဖို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဒီအတြက္လည္း ရက္ပိုင္း အတြင္းမွာ ျပန္ေတြ႕ဆံုမႈေတြ လုပ္ဖို႔ရွိတယ္’’ ဟု ဦးလွေမာင္ေရႊက 7Day Daily သို႕ေျပာသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ (Peace Process) အေကာင္အထည္ေဖၚရာတြင္ အႀကီးမားဆံုးစိန္ေခၚမႈမွာ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ေရးျဖစ္ေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားက ဇန္န၀ါရီ ၇ ရက္ေန႕က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ Green Hill ဟိုတယ္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိုရမ္တြင္ ေျပာၾကားၾကသည္ဟု Daily Eleven သတင္းအရ သိရသည္။ အဆိုပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိုရမ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ မည္သို႔ ေအာင္ျမင္မႈရရွိႏုိင္မည္နည္းဆိုသည့္ ေမးခြန္းအေပၚ အထူးျပဳေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု သိရသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး(CNF) မွ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာဆလိုင္း လ်န္မႈန္းက အခမ္းအနားမွဴးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး KNU အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ပဒိုေစာကြယ္ထူး၀င္း၊ UPDJC အတြင္းေရးမွဴးအဖြဲ႕၀င္ ဦးလွေမာင္ေရႊ၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လူမႈေရး၀န္ႀကီး ဦးႏုိင္ငံလင္း၊ ၿငိမ္းေဖာင္ေဒးရွင္း ဒါ႐ိုက္တာ ေဒၚဂ်ာနန္လေထာ္၊ ဦးရန္ေက်ာ္ႏွင့္ စာေရးဆရာေနာင္ေက်ာ္တို႔က ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ရန္ အမွန္တကယ္ လိုလားပါက လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ နားလည္မႈရွိရွိ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကရန္လိုေၾကာင္း၊ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ သတင္းစကား အမွားမ်ားေၾကာင့္ ပဋိပကၡမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားႏိုင္သည့္အတြက္ အားလံုးက ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးျဖစ္စဥ္၊ အားလံုးပါ၀င္ေရးျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း၊ သို႕ဆိုလွ်င္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားရရွိရန္ အလွမ္းမေ၀းေၾကာင္း ဦးလွေမာင္ေရႊက ဆိုသည္။
“အဲဒီေတာ့ အခက္ဆုံးအလုပ္ကေတာ့ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးပဲ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္တယ္ ဆုိရင္ က်န္တဲ့ဟာက ေတာ္ေတာ္လြယ္တယ္။ အခ်က္ေတြရွစ္ခ်က္၊ ကုိးခ်က္ဒီထဲမွာ တခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြက NCA ထဲမွာ ပါတယ္လုိ႔ အစုိးရဘက္၊ တပ္မေတာ္ဘက္ေတြက ေထာက္ျပတယ္။ တခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြက ေရွ႕မွာ ရွစ္ဖြဲ႕က လက္မွတ္ထုိး ထားတယ္။ သူတုိ႔လုိပဲ ထုိးလုိက္ပါလား။ ဆုိေတာ့ ယုံၾကည္မႈကုိ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ခက္တဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ သူတုိ႔နဲ႔ကုိယ္နဲ႔ညႇိ ေနရတာေလးက ၾကာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ဒီေန႔လုိေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဖုိရမ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔လုိ ဒီေန႔ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကုိလည္း မီးေမာင္းထုိးျပႏုိင္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု ဦးလွေမာင္ေရႊက ဆိုေၾကာင္း အလဲဗင္း မီဒီယာသတင္းက ေဖၚျပသည္။
“ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ နီးပါး ဒီလက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ အေမြအႏွစ္ဆုိးကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ခံစားၿပီးၿပီ။ ဒီလုိအေမြဆုိးကုိ ခံစားေနတဲ့ သူအခ်င္းခ်င္း ရန္ျပန္မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ငါ့ေၾကာင့္၊ သူ႔ေၾကာင့္ဆုိၿပီး အခ်င္းခ်င္း အျပစ္မဖုိ႔ဘဲနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ၀ုိင္းၿပီး ဒီျပႆနာဟာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အားလုံးရဲ႕ ျပႆနာျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္မပါဘဲနဲ႔ ဒီျပႆနာေျဖရွင္းလုိ႔ မရဘူး။ ခင္ဗ်ား မပါဘဲနဲ႔ ဒီျပႆနာေျဖရွင္းလုိ႔ မရဘူးဆုိတဲ့ ဒီ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ဆုိတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈ အတူတကြနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အစိုးရဘက္ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းဘက္က ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုးကေသာ္လည္းေကာင္း အတူတကြခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေတာ့ အတူတကြ ဦးတည္ရာ တစ္ခုတည္းကို အတူတကြ တြန္းမယ္ဆိုရင္ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးက ကြၽန္ေတာ္တို႔အမွန္တကယ္ ရရွိႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာဆလိုင္းလ်န္မႈန္းက ဆုိသည္။
အဆိုပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိုရမ္ကို Centre for Development and Ethnic Studies (CDES) မွ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္အတြက္ မည္သည့္အရာမ်ားက အေရးႀကီးသည္ကို နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ က်င္းပျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း CDES ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ဆလုိင္းလ်န္မႈန္းက ေျပာၾကားသည္။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ NCA တြင္ အေျခခံမူအျဖစ္ အခ်က္ (၁၁) ခ်က္ ခ်မွတ္ ထားေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။
Centre for Development and Ethnic Studies (CDES) က ထုတ္ေ၀သည့္ “ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္” စာအုပ္၏ အခန္း (၁) "အေျခခံ မူမ်ား"တြင္ ===>
(က) ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အား ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေရးတို႔ကို ေရွးရႈ၍ လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရား မွ်တမႈတို႔ကို အေျခခံၿပီး ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ႏွင့္အညီ ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသား တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္မ်ား အျပည့္အဝရွိေသာ၊ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ တုိ႔ကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုကုိ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ရလဒ္မ်ားႏွင့္အညီ တည္ေဆာက္သြားရန္။
(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ သမိုင္းရွည္ၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆုံးသတ္ႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာကုိ စစ္ေရးျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳဘဲ ႏုိင္ငံေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းမည့္ ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္ တစ္ရပ္ ထူေထာင္ၿပီး၊ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ အဆုံးသတ္ ႏုိင္ရန္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကုိ ဦးစြာေဆာင္ရြက္ ရန္။ (ဂ) တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ပူးေပါင္း ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ႏိုင္ငံေရး ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားရန္။
(ဃ) ဤျပည္ေထာင္စု အတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ႏိုင္ငံသား အားလံုးကို လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လိင္ကြဲျပားမႈ တို႔ေၾကာင့္ ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္း မျပဳဘဲ တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရး ရရွိေစရန္။
(င) ႏုိင္ငံေရးကိစၥအလုိ႔ငွာ ဘာသာ သာသနာကုိ အလဲြသုံးစား မျပဳရန္၊ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ ဘာသာေရး ေရာယွက္ျခင္း မရွိသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကုိ ထူေထာင္ရန္။ (စ) ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ေနာက္ခံသမိုင္း၊ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ၊ စာေပ၊ ဘာသာ စကားႏွင့္ အမ်ိဳးသား လကၡဏာ မ်ား မတူကြဲျပားမႈကို လက္ခံ အသိအမွတ္ျပဳ၍ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု၊ ဘာသာစကား ေပါင္းစံုတုိ႔ျဖင့့္ ျပည္ေထာင္စု လကၡဏာ တစ္ရပ္ကို ႏိုင္ငံသားအားလံုး စုေပါင္း ေဖာ္ေဆာင္ရန္။
(ဆ) ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ရည္မွန္း၍ တိုင္းရင္းသား မ်ား၏ လိုလားခ်က္မ်ားႏွင့္ သေဘာထား ဆႏၵမ်ားကို အေျခခံၿပီး ပါဝင္ သင့္သူ အားလုံး ပါဝင္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို က်င္းပသြားရန္။
(ဇ) ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးဘက္မ်ားအၾကား ဝိဝါဒ ကြဲျပားမႈမ်ားကို ေရရွည္ တည္တ့ံ ခုိင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္ စိတ္ရင္း ေစတနာမွန္ျဖင့္ အေက်အလည္ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ရန္။
(စ်) ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည့္ ႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ ထားရွိ ေသာ ကတိကဝတ္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းရန္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ကို ပြင့္လင္း ျမင္သာျခင္း၊ တာဝန္ယူျခင္း၊ တာဝန္ခံျခင္း စသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္။
(ည) ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ထြန္းလာမည့္ တုိးတက္မႈမ်ားကို တစ္ဖက္ႏွင့္ တစ္ဖက္ အခြင့္ အေရးမယူဘဲ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ပါ ကိစၥရပ္မ်ားကို ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္။
(ဋ) ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လုံး၏ အသက္၊ အိုးအိမ္၊ စည္းစိမ္လုံျခံဳေရးႏွင့္ ျပည္သူ လူထု၏ဘဝ ျမႇင့္တင္ေရးကို ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္သြားရန္။ …. စသည္ျဖင့္ ေဖၚျပပါရွိသည္။
လတ္တေလာတြင္ NCA အေျခခံမူ (ဆ) အရ “ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ ရည္မွန္း၍ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လိုလားခ်က္မ်ားႏွင့္ သေဘာထား ဆႏၵမ်ားကို အေျခခံၿပီး ပါဝင္သင့္သူ အားလုံး ပါဝင္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို က်င္းပသြားရန္” - ဆိုသည့္ ကိစၥကို ေဖေဖၚ၀ါရီတြင္ က်င္းပမည့္ ဒုတိယအေက်ာ့ ပင္လုံညီလာခံမတိုင္မီ အေကာင္အ ထည္ေဖၚရန္ အထူးအေရးႀကီးလွ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေအာင္ျမင္ ေရးသည္ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႕၏ အေျမာ္အျမင္ရွိမႈႏွင့္ အေပးအယူမွ်မႈအေပၚ မ်ားစြာတည္ေနသည္ဟု ဆိုရမည္။ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ယခုထက္ပို၍ စိတ္ရွည္သည္းခံရန္ႏွင့္ သေဘာထားႀကီးရန္ လိုသည္။
ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းျခင္းေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဆင္းရဲမြဲေတျပီး ျပည္သူလူထု ေသေၾက အနာတရ ျဖစ္ခဲ့ရ သည္ကို မ်က္ကြယ္မျပဳသင့္။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းျဖင့္သာ အေျဖရွာသင့္သည္ကို သေဘာေပါက္သင့္ျပီ ျဖစ္သည္။ သို႕ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမိုင္းရွည္ၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆုံးသတ္ႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာကုိ စစ္ေရးျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳဘဲ ႏုိင္ငံေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းမည့္ ႏုိင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈသစ္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ခ်ိန္ သင့္ျပီျဖစ္ပါသည္။ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆုံးသတ္ ႏုိင္ေရးသို႕ေရွးရႈ၍ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကုိ ေစာႏိုင္သမွ် ေစာစြာ ေဆာင္ရြက္ၾကေစလိုေၾကာင္း လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ အစည္းအားလုံးအား တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္အပ္ပါသည္။