မ်ဳိးေတဇာေမာင္ ● မာမြတ္ဒါဝတ္႐ွ္
(Mahmoud Darwish - Palestine, 1941-2008)
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၂၀၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၂၀၊ ၂၀၁၇
မာမြတ္ဒါဝတ္႐ွ္ကို ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ ပါလက္စတိုင္း အေနာက္ဘက္ကမ္းက Al Birwa ဆိုတဲ့ရြာေလးမွာ ဖြား ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ မိခင္ျဖစ္သူက စာမတတ္ေပမယ့္ အဘိုးျဖစ္သူက ဒါဝတ္႐ွ္ကို စာေရးစာဖတ္သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။
၁၉၄၇ ဇြန္လ အစၥေရးလ္တပ္ေတြ က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့အခါမွာ သူတို႔မိသားစု လက္ဘႏြန္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္။ သူတို႔ရြာ ေလးဟာ အစၥေရးလ္စစ္တပ္ရဲ႕ ေခ်မႊဖ်က္ဆီးတာခံလိုက္ရပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ဒါဝတ္႐ွ္ရဲ႕ ဘဝနဲ႔ကဗ်ာမွာ အျမဲလႊမ္းမိုးေနခဲ့ပံုရပါတယ္။ သူဟာ ပါလက္စတိုင္းလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ေတြမွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ပါဝင္သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာေတြဟာ ပါလက္စတိုင္းလြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္႐ွားမႈအေပၚ ဩဇာႀကီးပါတယ္။ ပါလက္စတုိငး္အမ်ဳိးသား ကဗ်ာ ဆရာ (Natuonal Poet Laurate) အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသူပါ။ ပထမဆံုးကဗ်ာစာအုပ္ကေတာ့Wingless Birds ျဖစ္ၿပီး အ သက္ဆယ့္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကဗ်ာစာအုပ္ေပါင္း အတြဲသံုးဆယ္ေက်ာ္ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ဘာသာစ ကား ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ဘာသာျပန္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
အခုဘာသာျပန္တင္ဆက္လိုက္တဲ့ Identity Card ကို ၁၉၆၅ ေမလ ၁ ရက္ေန႔မွာ Nazareth ဆိုတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ရံုမွာ လူထုကို ရြတ္ဆိုျပခဲ့ၿပီး အာရပ္ကမာၻမွာ ရက္ပိုင္းအတြင္းပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့ပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္ကတ္လို႔ဘာသာျပန္လိုက္ေပမယ့္ အစၥေရးလ္ သိမ္းထားတဲ့ ပါလက္စတိုင္းမွာ ဒီကတ္ျပားေတြဟာ ႏိုင္ငံသားကတ္ဆိုတာထက္ပိုပါတယ္။ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကိုျပတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ မာမြတ္ဒါဝတ္႐ွ္ ဟာအစၥေရးလ္ကဗ်ာဆရာ ဟူဒါအာမီခ်ိဳင္းလိုပဲ သီးျခားေလ့လာရမယ့္ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္ၿပီး အာမီခ်ိဳင္းနဲ႔ ဒါဝတ္႐ွ္ ပူးတြဲေလ့လာျခင္းဟာ ကဗ်ာကတဆင့္ အစၥေရးလ္ပါလက္စတုိင္းျပႆနာကို စူးစမ္းႏုိုင္မယ့္ပ ေရာဂ်က္တစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမင္မိပါေၾကာင္း စကားခ်ပ္ေျပာပါရေစ။
|မွတ္ပံုတင္ကတ္|
ေရးလိုက္
ငါဟာအာရပ္တစ္ေယာက္
ငါ့မွတ္ပံုတင္ကတ္နံပါတ္က ၅ ငါးေသာင္း
ငါ့မွာကေလး႐ွစ္ေယာက္႐ွိတယ္
ကိုးေယာက္ေျမာက္ကေလး လာမယ့္ေႏြမွာေမြးမယ္
မင္းတို႔ စိတ္တိုၾကဦးမလား။
ေရးလိုက္
ငါဟာအာရပ္တစ္ေယာက္
ဘဝတူအလုပ္သမားေတြနဲ႔အတူ
ငါေက်ာက္မိုင္းမွာအလုပ္လုပ္တယ္
ငါ့မွာကေလး႐ွစ္ေယာက္႐ွိတယ္
သူတို႔အတြက္ ေပါင္မုန္႔
အဝတ္အထည္နဲ႔စာအုပ္ဖိုးေတြ
ေက်ာက္ခဲေတြဆီကရတယ္
ငါ မင္းတို႔ တံခါးဝမွာ အလႉမခံဘူး
ငါ မင္းတို႔အခန္းေလွခါးထစ္မွာ အသနားမခံဘူး
မင္းတို႔ စိတ္တိုၾကဦးမလား။
ေရးလိုက္
ငါဟာအာရပ္တစ္ေယာက္
ငါ့မွာ ဘြဲ႔ထူးတတ္မထားတဲ့ နာမည္တစ္ခု႐ွိတယ္
ေဒါသတႀကီးျဖစ္ေနတဲ့လူေတြရဲ႕တိုင္းျပည္မွာ
ငါ သည္းခံေနထုိင္တယ္
ငါ့အျမစ္ေတြဟာ ကာလတရားမေမြးဖြားခင္ကတည္းက ကုတ္တြယ္ၿပီးသား၊ထင္း႐ွဴးပင္ေတြမေပါက္ခင္
သံလြင္ပင္ေတြ၊ျမက္ေတြမေပါက္ခင္ကတည္းက။
ငါ့အေဖ ဟာ လယ္သမားမ်ိဳး႐ိုးကဆင္းသက္
အခြင့္ထူးခံလူတန္းစားလည္းမဟုတ္
ငါ့အဘိုးဆိုရင္လည္း လယ္သမား
ေရႊေပၚျမတင္ေမြးဖြားႀကီးျပင္းခဲ့တာမဟုတ္
ငါကို စာဖတ္မသင္ေပးခင္ကတည္းက
ေနမင္းရဲ႕ဂုဏ္ျဒပ္အေၾကာင္းသင္ေပးခဲ့ၾကတယ္
ငါ့အိမ္ဆိုရင္ လယ္ေစာင့္တဲလိုပဲ
သစ္ခက္ေတြ၊ႀကိမ္ေတြနဲ႔ေဆာက္ထားတယ္
ငါ့အဆင့္အတန္းကိုမင္းတို႔ေက်နပ္သလား
ငါ့မွာဘြဲ႔ထူးတတ္မထားတဲ့ နာမည္တစ္ခု႐ွိတယ္။
ေရးလိုက္
ငါဟာအာရပ္တစ္ေယာက္
ငါ့ဘိုးဘြားဘီဘင္အဆက္ဆက္ရဲ႕ သစ္သီးျခံကို
မင္းတို႔ခိုးသြားတယ္
ငါ့ သားသမီးေတြနဲ႔အတူ ထြန္ယက္ခဲ့တဲ့လယ္ကိုလည္း ခိုးတယ္
ငါတို႔အတြက္ ေဟာ့ဒီ့ေက်ာက္ခဲေတြကလြဲလို႔
ဘာမွမက်န္ဘူး
ေျပာခဲ့သလို ဒီေက်ာက္ခဲေတြကိုေရာ
ႏိုင္ငံေတာ္ကသိမ္းဦးမလား။
ဒါဆို
ပထမဆံုးစာမ်က္ႏွာရဲ႕ ထိပ္မွာေရးလိုက္
ငါ လူေတြကိုမမုန္းဘူး
မက်ဳးေက်ာ္မထိပါးဘူး
ေအး...ဒါေပမယ့္
ငါဆာေလာင္လာတဲ့အခါ
က်ဴးေက်ာ္သူေတြရဲ႕အသားဟာ ငါ့စားစရာျဖစ္လာမယ္
သတိထား
သတိထား
ငါ့ဆာေလာင္မႈကိုသတိထား
ငါ့ေဒါသကိုသတိထား။
Mahmoud Darwish ရဲ႕ Identity Card