ေမာင္ေမာင္စိုး - ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွွင့္ တရုတ္
(မိုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၂၇၊ ၂၀၁၇
ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း နိုင္ငံတကာပါဝင္မွဳ
သမၼၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ကစတင္သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကထဲကပင္ နိုင္ငံတကာ၏ ပါဝင္ပတ္သက္မွဳ ကို ေတြ့ရ သည္။ ထိုစဥ္က ပတ္သက္ပုံ အေျခခံအားျဖင့္ ၂ မ် ဳိးရွိသည္။
ပထမတမ် ဳိ းမွာ ျမန္မာျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ကုလသမဂၢႏွင့္ တရုတ္မွ ေလ့လာသူ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျပဳ လုပ္သည့္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ျဖစ္ေစ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ား သီးသန့္လုပ္သည့္ အစည္း အေဝးမ်ားတြင္ျဖစ္ေစ ကုလသမဂၢႏွင့္ တရုတ္ျပည္မွ အထူးသံတမန္မ်ား တက္ေရာက္ေလ့ရွိျကသည္။ ကုလသမဂၢမွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴ းခ် ဳပ္၏ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်နမ္ဘီးယား တက္ေရာက္ေလ့ရွိျပီး တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အာရွေရးရာ အထူးသံတမန္ျဖစ္သူ တက္ေရာက္ေလ့ရွိသည္။ လက္ရွိ တရုတ္သံတမန္မွာ မစၥတာဆြန္ေကာ့ရွန္ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္တမ် ဳိ းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အလွဴ ရွင္အျဖစ္ ပါဝင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ထူေထာင္ထားသည့္ MPC ေခၚ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန ႏွင့္ သူ၏လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားသည္ ဥေရာပ
မွ အလွဴ ရွင္မ်ား၏ ထည့္ဝင္ေငြျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ မ်ားျပားလွေသာ အစည္းအေဝးမ်ား၏ ကုန္က်စားရိတ္မ်ား ခရီးစာရိတ္မ်ားသည္ နိုင္ငံျခားအလွဴ ရွင္မ်ား၏ အလွဴ ေငြမ်ားျဖင့္လည္ပတ္ပါသည္။
အလွဴ ေငြထည့္ဝင္ေထာက္ပ့ံျခင္းသည္ အစိုးရထံသုိ့သာမက တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့မ်ားထံသုိ့လည္း တိုက္ရိုက္ေထာက္ပ့ံသည္လည္း ရွိသည္။ ဂ် ပန္နိပြန္ေဖါင္ေဒးရွင္းသည္ KNU ေဒသ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ့ျဖိဳ းေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေငြေျကးေထာက္ပ့ံ ကူညီလ်က္ရွိသည္။ အလားတူပင္ အစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးဆဲျဖစ္သည့္ UNFC အဖြဲ့အား ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ကုန္က်စာရိတ္မ်ားကို နိုင္ငံရပ္ျခား အလွဴ ရွင္မ်ား အထူးသျဖင့္ အေနာက္က ေထာက္ပ့ံကူညီလ်က္ရွိသည္။ ထို့သုိ့ ကူညီသည့္အဖ့ြဲမ်ားတြင္ စဝ္ဟန္ေညာင္ေဝ၏ EBO ဥေရာပဗမာျပည္ဆိုင္ရာရံုးလည္း ပါဝင္သည္။
လက္ရွိ NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္လည္း ထိုအကူအညီ အေထာက္အပ့ံမ်ား ဆက္လက္ ေပးအပ္ဆဲျဖစ္သည္။ ထိ့ုအတူ ယခုအခါ တရုတ္ကလည္း ကုလသမဂၢမွတဆင့္ JMC အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ေစာင့္ျကည့္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အလွဴ ေငြ ကူညီေထာက္ပ့ံမွဳ ျပဳ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိ့ုျပင္ ထိုင္းႏွင့္ တရုတ္နိုင္ငံတိ့ုသည္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ား ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးမွဳ မ်ားအား ၎တိ့ုနိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပဳ လုပ္ၿခင္းအား ခြင့္ျပဳ ခ့ဲသည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ ယခုအခ်ိန္ထိ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္၊ ဥေရာပ၊ ထိုင္း ႏွင့္ တရုတ္တိ့ုသည္ ေလ့လာသူအျဖစ္၎ ဘဏၰာေရးဆိုင္ရာ ေထာက္ပ့ံကူညီသူမ်ားအျဖစ္၎ တရားဝင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ေနသည္ကို ေတြ့ရပါသည္။ ဤသိ့ု တရားဝင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ေနေသာ္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ျကားဝင္ေစ့စပ္ ညိွႏွဳိင္းေပးသူမ်ားအျဖစ္ေတာ့ တရားဝင္ ပါဝင္ခြင့္မရွိေပ။ သုိ့ေသာ္ ၎တိ့ု ပါဝင္ပတ္သက္မွဳ အရ ေနရာထိုင္ခင္း သြားလာခြင့္ ဘဏၰာေရးစသည့္ ၎တိ့ုပါဝင္ကူညီေပးသည့္ အေျခခံမ်ားအေပၚမွ ၎တိ့ု၏အာေဘာ္ႏွင့္ ၎တိ့ု၏ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္ဘြယ္ရွိသည္ဟုသာ ယူဆရပါသည္။
နယ္စပ္အေျချပဳ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား
ျမန္မာျပည္ရွိ ျပည္နယ္မ်ားတြင္အေျချပဳ သည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အမ်ားစုသည္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားႏွင့္ ကင္းကြာမရေပ။ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ကင္းကြာေသာ အဖြဲ့မ်ားကလည္း နယ္စပ္ေဒသရွိ အဖြဲ့မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ ခ်ိတ္ဆက္ထားျကသည္။ သုိ့မွသာ စစ္ေရးအရ ခံစစ္ဆင္ နို္င္ရန္၎ စစ္လက္နက္ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ႏွင့္ ဆက္စပ္နိုင္ရန္၎ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ့နိုင္မည္ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အမ်ားစုသည္ ထိုင္းႏွင့္ တရုတ္နယ္စပ္မ်ားတြင္ အေျချပဳ ျကသည္။ ထိုနိုင္ငံမ်ားသည္ ေစာေစာပိုင္းက ျမန္မာ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးမေကာင္းခ့ဲျကေပ။ ထိုသုိ့ေသာ အေျခအေနေအာက္တြင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ားရွိေနျခင္းသည္ ၎တိ့ု၏ နိုင္ငံမ်ားလုံျခံဳ ေရးအတြက္ ျကားခံလုံျခဳ ေရးဇံုတခုက့ဲသုိ့ ျဖစ္ေနေပရာ ၎တိ့ုအတြက္ အက် ဳိ းရွိေသာ အေျခအေနဟုဆိုရမည္။ ထိ့ုေျကာင့္လည္း နယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေပ်ာ့ေျပာင္းေသာ သေဘာထား ထားရွိခ့ဲျကသည္။ အတိုင္းအတာအကန့္အသတ္ျဖင့္ ကူ ညီခ့ဲျကသည္ကို ေတြ့ရသည္။
သုိ့ေသာ္ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီး အေစာပိုင္းကာလမ်ားႏွင့္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္စီးပြါးေရး တိုးခ် ဲ့လာသည့္ ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ကြာျခားလာခ့ဲသည္။ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္လာေသာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး၊ နိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္မွဳ မ်ားအတြက္ နယ္စပ္ေဒသ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးသည္ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္လာရာ ထိုင္းနိုင္ငံေရာ တရုတ္တိ့ုပါ ထိုကိစၥအား ေျပာင္းလဲ စဥ္းစားလာသည္ကို ေတြ့ရသည္။
သူတိ့ုအတြက္ စဥ္းစားစရာျပသနာမွာ နယ္စပ္ေဒသ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားသည္ ထိုင္း တရုတ္နိုင္ငံတို့ႏွင့္စာလ်င္ မ်ားစြာ ေခတ္ေနာက္က်ေနသည့္ အျပင္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတိ့ု အခြင့္အေရးမ်ား ဆံုးရွံဳ းေနသည္ကို သူတိ့ုသိျပီးျဖစ္သည္။ နယ္စပ္တေလ်ာက္ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္ေနေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ သူတိ့ု၏ နိုင္ငံတြင္းတြင္လည္း မ်ားစြာရွိေနသည္။ ဥပမာ ထိုင္းနိုင္ငံအတြင္း၌ ကရင္၊ မြန္၊ ကရင္နီ လူမ် ဳိ းမ်ားရွိေနသက့ဲသုိ့ တရုတ္နိုင္ငံတြင္း၌လည္း ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ တအန္းပေလာင္၊ ကိုးကန့္၊ တရုတ္၊ ဝ၊ အခါ စသည့္လူမ် ဳိးမ်ားႏွင့္ ထိုလူမ် ဳိ းမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ေရး ေဒသမ်ားရွိေနသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူတိ့ုသေဘာထားကို ေဖၚျပလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ သူတိ့ုနိုင္ငံတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ဂယက္ရိုက္မွဳ မရွိေအာင္ ဂရုစိုက္ကိုင္တြယ္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။ တရုတ္ျဖစ္ေစ ထိုင္းျဖစ္ေစ လက္လြတ္စပယ္ ကိုင္တြယ္၍ မရေပ။
ထိုင္းနယ္စပ္ႏွင့္ ဂ်ပန္
ထိုင္းနယ္စပ္တေလ်ာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ဂ်ပန္ နိပြန္းေဖါင္ေဒးရွင္းမွ တက္တက္ျကြျကြ ပါဝင္ပတ္သက္ေနျပီး KNU အားလည္း အကူအညီမ်ား ေပးေနသည္ကိုေတြ့ရသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ KNU သည္ NCA လက္မွတ္ထိုးထားျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ေနသည္။
ဂ်ပန္တိ့ုအဖိ့ု ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ စက္မွဳ လက္မွဳ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမွဳ ပ္ႏွံထားသည္။ ၎တိ့ု၏ ထုတ္ကုန္မ်ားကို ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မွ ျမန္မာျပည္တြင္းသုိ့ အလုံးအရင္းႏွင့္ ပိ့ုနိုင္ရန္ နယ္စပ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းဘိ့ု လိုသည္။ တကယ္တမ္းဆိုလ်င္ ဂ်ပန္တိ့ုအဖိ့ု ျမန္မာျပည္တြင္ ရင္းႏွီးျမွဳ ပ္ႏွံရန္မွာ မည္မ်ွဆႏၵရွိသည္ျဖစ္ေစ လတ္တေလာ၌ သီလဝါ စက္မွဳ ဇံု စတင္ေနသည္ ဆိုေသာ္လည္း အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ ျမွဳ ပ္ႏွံရန္မွာမူ မျဖစ္နိုင္ေခ်။ အဘယ္ေျကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာျပည္ အေျခခံအေဆာက္အအုံတခုျဖစ္သည့္ လ်ပ္စစ္ဓါတ္ လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မွီေရးကို လာမည့္ ၅ ႏွစ္မွ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ မ်ားစြာ လိုအပ္ေနေသး၍ျဖစ္သည္။
ထိ့ုေျကာင့္လည္း ဂ်ပန္တိ့ုအဖိ့ု ထိုင္းနိုင္ငံရွိ သူတိ့ု၏စက္မွဳ ထုတ္ကုန္မ်ားအား ျမန္မာျပည္သုိ့ လြယ္ကူစြာပိ့ုေဆာင္ေရးသည္ ေရွးဦးလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ သုိ့အတြက္ နယ္စပ္တည္ျငိမ္ေရးသည္ လိုအပ္လာသည္။ ယခင္က ေကာ့ကရိတ္မွ ျမဝတီသုိ့ ေဒါနေတာင္ေက်ာ္ခရီးသည္ အတက္တရက္ အဆင္းတရက္ျဖင့္ ျကန့္ျကာခ့ဲသည္။ ယခု ေဒါနေတာင္ပတ္လမ္း ေဖါက္လုပ္ျပီးေနာက္ တစ္နာရီသာ သြားရသည့္ခရီးျဖစ္ခ့ဲသည္။ ထိ့ုေျကာင့္လည္း ဂ်ပန္တိ့ု ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ တက္ျကြစြာပါဝင္ခ့ဲပုံရသည္။
တရုတ္ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္
တရုတ္တိ့ုသည္ ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေလ့လာသူအျဖစ္ ေစာစြာကတည္းက ပါဝင္ခ့ဲေသာ္လည္း တက္ျကြသည့္အခန္းက ပါဝင္ခ့ဲျခင္းေတာ့မရွိေပ။ နယ္စပ္ေဒသရွိတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သေဘာထားမွာလည္း ေစာစြာကတည္းက ထားရွိခ့ဲျကေသာ ျကားခံ လုံျခံဳ ဟူသည့္ လုံျခံဳ ေရးဆိုင္ရာအယူအဆသည္လည္း က်န္ရွိ၍ေနသည္။ ထိ့ုျပင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ျပီးေနာက္ ထိုင္းနယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့မ်ားအေပၚသုိ့ အေနာက္၏ ၾသဇာစိမ့္ဝင္လာသက့ဲသုိ့ တရုတ္နယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ့မ်ားဆီသုိ့ အေနာက္ျသဇာ စိမ့္ဝင္လာမည္ကို စုိးရိမ္မွဳ ရွိပုံရသည္ဟု ဆိုရမည္။
ထိ့ုျပင္ ၂၀၁၅ ႏွစ္ဆန္းတြင္ ျဖစ္ပြါးခ့ဲေသာ့ ကိုးကန့္ေဒသတိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရုတ္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ခ့ဲသည္။ ေျမြမေသ ဒုတ္မက် ဳိ း လုပ္ခ့ဲသည္။ ျမန္မာျပည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တက္တက္ ျကြျကြ ပါဝင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ သုိ့ေသာ္ ၂၀၁၆ နိုဝင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန့က စတင္ေသာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲမ်ားတြင္ေတာ့ တရုတ္တိ့ုအဖိ့ု ေျမြမေသ ဒုတ္မက် ဳိ း လုပ္၍ မရနိုင္ေတာ့ေပ။ အဘယ္ေျကာင့္ဆိုေသာ္ ယခုအျကိမ္တိုက္ပြဲသည္ မူဆယ္ ေရႊလီနယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္းေပၚတြင္ ျဖစ္ပြါးလာ၍ျဖစ္သည္။ စစ္ပြဲမ်ား မရပ္တန့္နိုင္က အဆိုပါ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္း လုံျခံဳ မွဳ ႏွင့္ တည္ျငိမ္မွဳ မရွိနိုင္သည္ကို တရုတ္တိ့ု ေကာင္းစြာသိသည္။
ထိ့ုေျကာင့္ အဆိုပါေဒသ၌ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးျခင္းသည္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္းေပၚတြင္ မရွိသည့္ ကိုးကန့္ေဒသ ဝ ေဒသတိ့ုႏွင့္မတူေပ။ လက္ရွိတိုက္ပြဲျဖစ္ပြါးျဖစ္ပြါးေနေသာ ေနရာသည္ လတ္တေလာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ အေရးပါသက့ဲသုိ့ တရုတ္တိ့ု၏ေရရွည္စီမံကိန္းျဖစ္သည့္ ပိုးလမ္းခါးပတ္ စီမံကိန္းအတြက္ အေရးပါသည့္ေဒသျဖစ္ေပသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ တရုတ္တိ့ုအဖိ့ု ၎တိ့ုနယ္စပ္လုံျခံဳ ေရး ၎တို့နယ္ေျမအတြင္းသုိ့ က်ည္ဆံ အေျမာက္ဆံက်သည္ထက္ ပို၍ အေရးျကီးေသာျပသနာျဖစ္လာသည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ တရုတ္မည္သုိ့ပါဝင္မည္နည္းဆိုသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စဥ္းစား တြက္ခ်က္ေနျကေပေတာ့သည္။ ဘက္ႏွစ္ဖက္လုံးအတြက္ တရုတ္သည္ မဲတင္းေပးမည့္ ပါဝါျဖစ္ေပရာ တရုတ္ ဘယ္ဘက္လိုက္မည္နည္းဆိုသည္က အေရးပါေနပုံရသည္။
မိမိတစ္ဦးခ်င္းအရမူ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားေျကာင့္ တရုတ္သည္ ျကားေနသည့္ အေနအထားကို ဆုပ္ကိုင္ျပီး ျမန္မာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္တက္ျကြသည့္ မူဝါဒကို က်င့္သုံးလာဘြယ္ ရွိေပသည္။
ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြါးျပီးမျကာမွီ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ နိုဝင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန့တြင္ တရုတ္ ျမန္မာ ႏွစ္နိုင္ငံ ကာကြယ္ေရးဝန္ျကီးဌာနႏွင့္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီး ၂ ခုစီပါဝင္သည့္ ၂+၂ ေဆြးေႏြးပြဲတရပ္ကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ျပဳ လုပ္ခ့ဲသည္။ ၎အစည္းအေဝးတြင္ ႏွစ္နိုင္ငံနယ္စပ္တည္ျငိမ္ေရးျပသနာသည္ ေရွ့တန္းေရာက္သည့္ ျပသနာျဖစ္ခ့ဲသည္။ ထိ့ုျပင္ အဆိုပါ ၂+၂ အစည္းအေဝးမ်ားကို ပုံမွန္ က်င္းပသြားျကမည္ဟုဆိုပါသည္။
တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ၏ အာေဘာ္ဟုဆိုေသာ ဂလိုဘယ္တိုင္းတြင္လည္း ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သေဘာထားမ်ားကို ေဖၚျပသည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားပါဝင္လာခ့ဲသည္။ အထက္ပါေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ႏွင့္ ေဆာင္းပါးမ်ားပါ အခ်က္အလက္မ်ားအရ တရုတ္တိ့ုသည္ ျမန္မာျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရ းလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တက္ျကြစြာ ပါဝင္ေတာ့မည္ဟု သုံးသပ္ရ သည္။ တရုတ္တိ့ုအေနႏွင့္ တဖက္က ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္တည္ေဆာက္ျပီး နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေျကာင္း တိုးျမွင့္ေရး တည္ျငိမ္ေရးႏွင့္ ပိုးလမ္းခါးပတ္ စီမံကိန္းအား ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖၚသြားမည္ျဖစ္သက့ဲသုိ့ လက္ရွိ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡတြင္ပါဝင္ေနေသာ အဖြဲ့အားလုံးအားလည္း ေဆြးေႏြးပြဲစားပြဲဝိုင္းဆီသုိ့ ေရာက္ရွိေစရန္တြန္းအား ေပးေဆာင္ရြက္သြားဘြယ္ရာရွိပါသည္။
တရုတ္တိ့ုအေနႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡတြင္ပါဝင္ေနေသာအဖြဲ့အားလုံးအား ေဆြးေႏြးပြဲစားပြဲဝိုင္းသုိ့ေရာက္ရွိေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရအား တြန္းအားေပးေဆာင္ရြက္ဘြယ္ရွိသက့ဲသုိ့ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့မ်ား၏ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လြယ္ကူသည္က အစျပဳ ရန္ႏွင့္ လက္ေတြ့မက်ေသာ စဥ္းစားမွဳ မ်ားကို စြန့္လႊတ္ရန္ တြန္းအားေပးဘြယ္ရွိသည္။ တဖက္ကလည္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ NLD အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီး ျငိမ္းခ်မ္း လုပ္ငန္းစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ စစ္ေရးဖိအားေပးသည့္နည္းကို စြန့္လႊတ္ရန္ တြန္းအားေပးဘြယ္ရွိပါသည္။ တရုတ္တိ့ုအေနႏွင့္ တဖက္ဖက္က ရပ္တည္ မည္ဆိုသည့္အေျခအေန မရွိေခ် ။ လက္ရွိအေေျခအေနအရ တရုတ္တိ့ုအေနျဖင့္ တဖက္ဖက္က ရပ္တည္ျခင္းသည္ အက် ဳိ းမရွိေခ် ။ ဖက္အားလုံးက လက္သင့္ခံႏိုင္သည့္ ဖက္အားလုံးအက် ဳိ းရွိသည့္ အေျခအေနတရပ္ကို ေဖၚေဆာင္နိုင္ရန္ ျကားဝင္ ၍ တက္ျကြစြာ တြန္းအားေပး ညိွႏွဳိ င္းေဆာင္ရြက္ ဖြယ္ရွိသည္ဟု သုံးသပ္ရ ပါသည္။
တရုတ္၏လက္ေတြ့ေျခလွမ္း
ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၌ စစ္္ပြဲမ်ားျပင္းထန္ေနစဥ္မွာပင္ ေဒါက္တာ တင္မ် ဳိ းဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္သည္ တရုတ္ျပည္ ဖိတ္ျကားခ်က္အရ တရုတ္ျပည္ခရီးစဥ္သည္ ၂၀၁၆ နိုဝင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန့တြင္ စတင္ပါသည္။ လြန္ခ့ဲေသာတစ္လခန့္ကထဲက စီစဥ္ထားေသာ ခရီးစဥ္ျဖစ္ေပရာ စစ္ပြဲကာလႏွင့္ တိုက္ဆိုင္သြားသည္ဟု ဆိုရပါမည္။
ထိုသုိ့တိုက္ဆိုင္သြားသည့္ခရီးစဥ္တြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္မွ စုံစုံ ညီညီပါသြားသည္ျဖစ္ရာ ထိုအခြင့္အခါကိုယူ၍ ေျမာက္ပိုင္းပဋိပကၡကို ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းနိုင္ရန္ တရုတ္တိ့ု့စီစဥ္ေပးခ့ဲသည္ကို ေတြ့ရသည္။ တရုတ္
နယ္စပ္တြင္ရွိသည္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ ၆ ဖြဲ့အား ယူနန္ျပည္နယ္ ခြင္းမင္းျမိဳ့ ေတာ္သုိ့ ေခၚ၍ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးရန္ ၂၀၁၆ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန့ ၂ ရက္ေန့မ်ားတြင္ စီစဥ္ေပးခ့ဲသည္။
တရုတ္၏စီစဥ္ေပးမွဳ ျဖင့္ ခြင္းမင္ေရာက္လာေသာ အဖြဲ့ ၆ ဖြဲ့အနက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ UWSA /NDAA အဖြဲ့ ၂ ဖြဲ့တိ့ုေတြ့ဆံုခ့ဲျဖစ္ခ့ဲျက ေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးေနေသာ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ့ျဖစ္သည့္ KIA/ TNLA/ MNDAA/ AA အဖြဲ့ ၄ ဖြဲ့ ေတြ့ဆံုပြဲ မျဖစ္ေျမာက္ခ့ဲေပ။ အဓိကအဖြဲ့ ၄ ဖြဲ့ႏွင့္ ေတြ့ဆံုပြဲ မျဖစ္ေျမာက္သျဖင့္ ပြဲစီစဥ္ သူတရုတ္တိ့ု စိတ္ပ်က္ဘြယ္ျဖစ္ခ့ဲပုံရသည္။ စူပါ ပါဝါနိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပုခုံးခ်င္း ယွဥ္ေနျပီျဖစ္သည့္ တရုတ္အစိုးရ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးကိုယ္တိုင္ ခြင္းမင္အထိလာေရာက္ျပီး စီစဥ္ခ့ဲေသာ္လည္း ျဖစ္ေျမာက္ျခင္းမရွိခ့ဲ့သျဖင့္ တရုတ္နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးမွ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းျခင္းမျပဳ ပါက ျမန္မာျပည္သည္ နလံမထူသည့္နိုင္ငံ ( Failed State ) ျဖစ္သြားနိုင္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳ ခ့ဲသည္္ကို ျကားသိရသည္။ ထိ့ုျပင္ တရုတ္နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးကိုယ္တိုင္ လာေရာက္စီစဥ္ျခင္းသည္ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ တရုတ္တိ့ု မည္မ်ွအေလးထားသည္ကို ေဖၚျပေနျခင္းလည္းျဖစ္သည္ကို ဂရုျပဳ ျကရန္လိုသည္။
သုိ့ေသာ္ တျကိမ္ စီစဥ္ျခင္း ပ်က္သြားရံုႏွင့္ တရုတ္တိ့ု လက္ေလ်ာ့ပုံ မရေခ် ။ ၂၀၁၆ ဒီဇင္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန့တြင္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ့ ၄ ဖြဲ့အား တရုတ္ျပည္ ယူနန္ျပည္နယ္ ခြင္းမင္ျမိဳ့ ၌ တရုတ္ကိုယ္စားလည္ မစၥတာ ဆြန္ေကာ့ရွန္က ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ့ျဖစ္ေသာ KIA/ TNLA/ MNDAA/ AA တိ့ုမွ ကိုယ္စားလည္မ်ားအား ေခၚယူေတြ့ဆံုခ့ဲသည္။ တပ္မေတာ္က၎၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီအမတ္အမ်ားစု ရွိသည့္ရွမ္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္က၎ အျကမ္းဖက္အဖြဲ့အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုေသာ ထိုအဖြဲ့မ်ားကို တရုတ္တိ့ုအေနႏွင့္ အျကမ္းဖက္အဖြဲ့အျဖစ္သတ္မွတ္ပုံမရဘဲ ေဆြးေႏြးပြဲစားပြဲဝိုင္းတြင္ ပါဝင္ရမည့္အဖြဲ့မ်ားအျဖစ္သေဘာထားျပီး ျပသနာကို ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းရန္လိုသည္ဟု တရုတ္တိ့ုသေဘာထားသည္ကို ေဖၚျပျခင္းျဖစ္ပုံရပါ
သည္။
ထိုေဆြးေႏြးပြဲအျပီး ၂၀၁၆ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္တြင္ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ့ ၄ ဖြဲ့မွ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးရန္ အသင့္ရွိေျကာင္းထုတ္ ျပန္သည္ကို ေတြ့ရသည္။ သုိ့ႏွင့္ တရုတ္ျပည္တြင္ ေျမာက္ပိုင္း ၄ ဖြဲ့ႏွင့္ ေတြ့ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ စီစဥ္ေနေျကာင္းသတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခ့ဲသည္။ ဤအခ်က္သည္ တရုတ္တိ့ု ျမန္မာျပည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ လက္မေလ်ာ့ဘဲ တြန္းတြန္ းတိုက္တိုက္ တက္တက္ျကြျကြ ဆက္လက္ပါဝင္မည္ကို ျပသျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
နိဂံုး
သုိ့ျဖစ္ရာ လက္ရွိေျမာက္ပိုင္းစစ္ေရးပဋိပကၡသည္ တရုတ္တိ့ုအား ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရ းလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တက္ျကြစြာ ပါဝင္လာေစရန္ တြန္းအားေပးသက့ဲသုိ့ ျဖစ္ေစသည္ဟုဆိုရမည္။ ေျမာက္ပိုင္းစစ္ပြဲႏွင့္အတူ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တရုတ္တိ့ု တက္တက္ျကြျကြ ပါဝင္လာေတာ့မည္ကို ေရွာင္လႊဲ၍ မရနိုင္ေတာ့ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။ တရုတ္တိ့ုသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္၎ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တက္ျကြေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ားစြာကို ျပဳ လုပ္ေနသည္ႏွင့္ တျပိဳင္တည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တက္ျကြစြာ ပါဝင္သြားမည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။
ျပီးပါျပီ
ေမာင္ေမာင္စိုး
ေနာက္ဆက္တြဲ
ဤေဆာင္းပါးမွာ လြန္ခ့ဲေသာ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းက ေရးသားခ့ဲျပီး မေဖၚျပျဖစ္ခ့ဲေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ လက္ရွိေနာက္ဆက္တြြဲျဖစ္ရပ္မ်ား အေနႏွင့္ ၂၀၁၇ ဇႏၷဝါရီလ ၁၀ ရက္ေန့တြင္ တရုတ္အထူးသံတမန္ မစၥတာ ဆြန္ေကာ့ရွန္သည္ ေနျပည္ေတာ္၌ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ် ဳပ္ႏွင့္ ေတြ့ဆံုခ့ဲသည္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီ ၁၇ ရက္ေန့တြင္ ဝ နယ္ ပန္ဆန္း၌ UWSA မွ ဦးေပါက္ယိုခ်မ္းႏွင့္ ဝ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သြားေရာက္ေတြ့ဆံုခ့ဲသည္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန့တြင္ ယူနန္ျပည္နယ္ ခြင္းမင္ျမိဳ့ ၌ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ့ျဖစ္ေသာ KIA/MNDAA/TNLA/AA တိ့ုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးခ့ဲပါသည္။ တရုတ္၏တက္ျကြသြက္လက္ေသာ ေျခလွမ္းမ်ားစြာကို ျမင္ေတြ့ေနရပါသည္။
photo credit UWSA