ေက်ာ္ေဆြ - အစ္ကို ကိုဝင္းေဖ(ေမာင္စြမ္းရည္) အသက္ ၈၀ ျပည့္ ေမြးေန႔သို႔ ကန္ေတာ့ပန္း စာလႊာ
(မိုးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၇၊ ၂၀၁၇
(၁)
၂၀၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၇ ရက္ေန႔ဟာ အစ္ကို(ကိုဝင္းေဖ၊ ငဝက္ ေမာင္စြမ္းရည္ - ကဗ်ာဆရာ၊ စာေပေဝဖန္ေရး ဆရာ) အသက္ ၈၀ ျပည့္ မဂၤလာ အခါသမယ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ျဖစ္ပါ တယ္။
အစ္ကို႔ကို အေဖ ဦးသိန္းေဖနဲ႔ အေမ ေဒၚတင္ၾကည္တို႔က ျမင္းၿခံခ႐ိုင္၊ ျမင္းၿခံ ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နဲ႔ ေက်းလက္အေခၚ ၃ တိုင္(၆ မိုင္) အကြာ၊ ၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕လက္မွာရွိတဲ့ ကံဆင့္ေတာင္႐ြာလို႔ ေခၚတဲ့ ႐ြာငယ္ ေလးတ႐ြာမွာ ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ အခုအခ်ိန္ ျပန္လွည့္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အေဖ့ဘက္မွာေရာ၊ အေမ့ဘက္မွာပါ အစ္ကိုနဲ႔ သက္တူ႐ြယ္တူ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာရယ္လို႔ တေယာက္တေလမၽွ အသက္ထင္ရွား မရွိရွာၾကေတာ့ပါဘူး။ ေၾကကြဲ စိတ္ထိခိုက္စရာပါ။
အစ္ကိုတဦးတည္းသာ ဇနီးသည္ေရာ သားသမီး ေျမးစုံလင္စြာ၊ မိတ္ေဆြ အေပါင္း အသင္းစုံစြာနဲ႔ အေမရိကန္၊ နယူးေယာက္မွာ မိမိဝါသနာပါရာ ကဗ်ာ၊ စာေပမ်ား ေရးသားျပဳစု၊ ကေလာင္ လက္နက္ စြဲကိုင္ရင္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို တိုက္ပြဲဝင္ရင္း က်န္းက်န္းမာမာ ေနထိုင္လ်က္ရွိေနတယ္လို႔ ၾကားသိေနရပါတယ္။ ကုသိုလ္ထူးသူ တေယာက္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အစ္ကို႔ အသက္ ၈၀ ျပည့္၊ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ မဂၤလာအခါသမယမွာ အစ္ကို၊ ဇနီး- သားသမီး ေျမးမ်ားနဲ႔အတူ အသက္ရာေက်ာ္တိုင္ က်န္းက်န္းမာမာ ရွိႏိုင္ပါေစေၾကာင္း အေဝးေရာက္ ညီငယ္တေယာက္အေနနဲ႔ ဆုေတာင္း ပထနာျပဳရင္း ဒီ ေဆာင္းပါးကို ေရးလိုက္ပါ တယ္။
(၂)
အစ္ကို ကိုဝင္းေဖဟာ ေဖေဖဦးသိန္းေဖ၊ အမေဒၚတင္ၾကည္(ကၽြန္ေတာ္တို႔က အေမကို အမလို႔ ေခၚပါ တယ္။) တို႔ရဲ႕ တအူတုံဆင္း ေမြးခ်င္း ၁၂ ေယာက္အနက္မွ စတုတၳ သားရတနာပါ။ အစ္ကို႔ကို မေမြးခင္ အေမေဒၚတင္ၾကည္က ေမာင္သာဓု၊ ေမာင္ကိုႀကီးနဲ႔ မမိုးဆိုတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ညီငယ္၊ ႏွမငယ္ေတြ မျမင္ဘူးလိုက္တဲ့ သားသမီးရတနာ ၃ ဦး ေမြးဖြား ခဲ့ပါေသးတယ္။ (ဒီ ၃ ေယာက္ ႀကီးစဥ္ငယ္လိုက္ ဟုတ္ မဟုတ္ မမွတ္မိေတာ့ပါ၊ အေမ ေဒၚတင္ၾကည္ အသက္ထင္ရွား ရွိစဥ္ ေျပာျပထားတဲ့ ကိုယ္ မျမင္ဘူးလိုက္တဲ့ အစ္ကို အစ္မေတြအျဖစ္ မွတ္သားထားတဲ့ အမည္ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။)
အဲဒီ ၃ ေယာက္ အဖတ္ မတင္ဘဲ စတုတၳေျမာက္ေမြးလာတဲ့ အစ္ကို ကိုဝင္းေဖကို ကၽြန္ေတာ္ မျမင္ဘူးလိုက္တဲ့ အဘိုး ဦးဘိုးထီ(ေဖေဖ့ အေဖ) က “မယ္တင္ၾကည္ - ညည္း အရင္ကေလးေတြလည္း တေယာက္မွ အဖတ္မတင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ မယ္ေ႐ႊသင့္ မွာလည္း လက္ရွိႏို႔စို႔ကေလးရွိေနတယ္၊ ညည္း သားနဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းပဲ။ သူ႕ကို ႏို႔တိုက္ေမြးခိုင္း လိုက္ပါ”လို႔ ဆိုသတဲ့။ အေမ ေဒၚတင္ၾကည္ဟာ ေရွ႕မွာလည္း တေယာက္မွ အဖတ္မတင္တာနဲ႔ အစ္ကို႔ကို ‘မမယ္သင့္’ဆီ ႏို႔တိုက္ေမြးဖို႔ ေပးထားခဲ့ရတာလို႔ သိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အစ္ကို႔ ငယ္နာမည္ကိုလည္း ေက်းလက္ေတြမွာ ကေလးအဖတ္မတင္ရင္ ေပးေလ့ရွိတဲ့ အတိုင္း ‘ငဝက္’လို႔ အမည္ ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ဟန္တူ ပါတယ္။
ဒါနဲ႔ အစ္ကိုေအာက္က ဆက္တိုက္ေမြးလာတဲ့ သမီးကိုလည္း ေဖေဖနဲ႔ အမတို႔က ‘မိေခြး’လို႔ ေပးခဲ့ပုံရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေခၚတာကေတာ့ ‘အေဌး’တဲ့။ တကယ္ နာမည္ကေတာ့ ‘ခင္ေဌးရီ’ ‘မေဌးရီ’ပါ။ အဲဒီေနာက္ ဆ႒မေျမာက္ သမီးရတနာကိုေတာ့ ကေလးရွိမွန္းေတာင္ မသိရေအာင္ ေအးလို႔ ‘မေအး’လို႔ အမည္ေပး ခဲ့ပါသတဲ့။ အခုေတာ့ အစ္ကို႔ရဲ႕ ဒီႏွမ ၂ ေယာက္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဒီအစ္မႀကီး ၂ ေယာက္စလုံးလည္း ကြယ္လြန္ကုန္ၾကပါၿပီ။ အဲဒီ‘မေအး’၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေခၚ မမေအး ေအာက္မွာ သားေယာက္်ားေလးတဦး အေမေဒၚတင္ၾကည္က ေမြးခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ‘ဗိုလ္ေအာင္ဆန္း’လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေခတ္စား ေနတဲ့ ကာလမွာ ေမြးခဲ့ပုံရပါတယ္။ (ေသခ်ာ မေမးျမန္းခဲ့ဘူးေပးမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ အေဖ့ညီေတြက ႏိုင္ငံေရးသမားေတြပါ)။ သူလည္း ငယ္ငယ္႐ြယ္႐ြယ္ ဆုံးပါး သြားပုံရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ကိုယ့္ အထက္ က အစ္ကို အစ္မအျဖစ္ စာရင္းမွာ မွတ္သားထားတာေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ သမီးရတနာတဦး ထြန္းကား ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ‘တင္သိန္းၾကည္’လို႔ ေခၚပါတယ္။ အေဖနဲ႔ အေမ နာမည္ ၂ ခုေပါင္းစပ္ထားတဲ့ အမည္ေလးပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔က ‘အၾကည္’လို႔ ေခၚတာပါ။ သူလည္း အသက္ ၅၀ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဆုံးပါးသြားခဲ့ရွာတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းေလာက္ကတည္းက လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားအျဖစ္ မိသားစုနဲ႔ ခြဲခြာသြားခဲ့သူ ျဖစ္ေနေတာ့ မိသားစုကိစၥေတြ စုံစုံလင္လင္ မသိႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ သူ႕နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔က ဆက္တိုက္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္က သူ႕ေအာက္မွာ သူ႕ေမာင္ေလး အျဖစ္ ေမြးလာသူပါ။ အမည္က ‘ေက်ာ္ေဆြ’ပါ။ ဒီနာမည္ ေပးခဲ့သူက အထက္မွာ ေရးခဲ့တဲ့ အစ္ကို ကိုဝင္းေဖ (ငဝက္) ပါတဲ့။ ေခတ္ပ်က္မွာ ေတာႀကိဳအုံၾကား ေရာက္လာတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ ေၾကာ္ျငာ တ႐ြက္ကို အစ္ကိုေတြ႕ သတဲ့။ အဲဒီမွာ ႐ုပ္ရွင္ မင္းသား ေက်ာ္ေဆြနဲ႔ေက်ာ္ေဖတို႔က ရွမ္းေဘာင္းဘီ အနက္ေတြဝတ္ထားၿပီး ဓားခုတ္ေနတဲ့ ပုံေတြေတြ႕ရေတာ့ သေဘာ က်သတဲ့။ ႐ုပ္ရွင္လည္း ၾကည့္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵျဖစ္ေနမိၿပီး ဒီအမည္ေတြကို စြဲလမ္းေနမိသတဲ့။ အဲဒီတုန္း က ေဆြမ်ိဳးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ မီးဝင္မီးထြက္ မီးဖြားထားသူ သားေယာက္်ားေလး တေယာက္ကလည္း ရွိေနပါၿပီ။ ဒါနဲ႔ အဲဒီ ၂ ေယာက္ကို ေက်ာ္ေဆြနဲ႔ ေက်ာ္ေဖလို႔ နာမည္ ေပးလိုက္ပါ သတဲ့။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေဖရဲ႕ညီ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ‘သခင္စိုး’ကို ေလးစားသူ ေတြျဖစ္ၾကေတာ့ ေက်ာ္ေဖကို ေက်ာ္စိုးလို႔ ေျပာင္းပစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေက်ာ္ေဆြနဲ႔ ေက်ာ္ေဖ ျဖစ္မလာဘဲ၊ ေက်ာ္ေဆြနဲ႔ ေက်ာ္စိုးျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဗမာထုံးစံမွာ ေန႔သင့္နံသင့္ အမည္ေပး တယ္ဆိုေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မိသားစုအတြင္းမွာ အဲဒီအစဥ္အလာ သိပ္ရွိပုံမရပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ေအာက္က ႏွမငယ္ကေတာ့ ျမျမသန္းတဲ့။ အဲဒီနာမည္ကေတာ့ ဂ်ပန္ေခတ္မွာ ေဖေဖက အမႈတခုနဲ႔ ေထာင္က်သတဲ့၊ ဒါနဲ႔ ေရွ႕ေနငွားေတာ့ အဲဒီမွာ ဆက္စပ္ေပးတဲ့ လူရဲ႕ဇနီးက ျမျမသန္းတဲ့။ အဲဒါကို သတိတရအျဖစ္နဲ႔ ျမျမသန္းလို႔ ေမြးလာတဲ့ သမီးကို နာမည္ေပးလိုက္တာပါတဲ့။ ျမျမသန္းေအာက္မွာ ေမြးလာတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ညီေလးကေတာ့ လွထြန္းေအာင္တဲ့။ သူအသက္မရွည္ပါဘူး။ ငယ္ငယ္ေလးမွာပဲ ဆုံးပါးသြားခဲ့ရွာတယ္။ အဲဒီေအာက္မွာ ႏွမအငယ္ဆုံး တေယာက္ရွိပါတယ္။ ‘ျမတ္မြန္’တဲ့။ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီး အကယ္ဒမီျမတ္မြန္ ေခတ္စားခ်ိန္ ေမြးလို႔ ေပးလိုက္တဲ့ အမည္ပါ။ ဒါေပမဲ့ ေနာင္မွာေတာ့ သူ႕အမည္ေရွ႕မွာ ‘ခင္’တလုံးတိုးလာၿပီး ‘ခင္ျမတ္မြန္’ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေခၚေတာ့ ျမတ္မြန္ပဲ ေခၚတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အထက္မွာ ေျပာသလို ေန႔သင့္နံသင့္ အစဥ္အလာ မဟုတ္ဘဲ ေခတ္စားေနတာေတြကို ထင္ဟပ္ေပးလိုက္တာေတြ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ျပန္ေတြးေတာ့ ေန႔သင့္နံသင့္ျဖစ္ေအာင္ ျမတ္မြန္ကို တနလၤာသမီးမို႔ ‘ခင္’ဆိုတာေလး ျဖည့္လိုက္သလားလို႔ အခု ျပန္ေတြးမိပါတယ္။
အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေဖ ဦးသိန္းေဖနဲ႔ အေမေဒၚတင္ၾကည္တို႔က ေမြးလိုက္တဲ့ အစ္ကို ေမာင္စြမ္းရည္နဲ႔ တအူတုံဆင္း ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ ၁၂ ေယာက္ အမည္ စာရင္းပါပဲ။ တနည္းဆိုရင္ အေဖဦးသိန္းေဖနဲ႔ အေမ ေဒၚတင္ၾကည္တို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ မိသားစု အေဆာက္အအုံႀကီးလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။
အခု အသက္ထင္ရွား က်န္ရစ္သူဆိုလို႔ အစ္ကို ကိုဝင္းေဖ၊ ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာ္ေဆြ၊ ႏွမ ျမျမသန္း၊ ျမတ္မြန္ - ဒီ(၄) ေယာက္ပဲ က်န္ပါတယ္။ အစ္ကိုက အေမရိကန္ နယူး ေယာက္မွာ။ ကၽြန္ေတာ္က တ႐ုတ္ျပည္ ေ႐ႊလီမွာ။ ႏွမေလးႏွစ္ေယာက္ကလည္း တေယာက္က ျမင္းၿခံမွာ၊ တေယာက္က ရန္ကုန္မွာတဲ့။ တေယာက္ တကမၻာစီ ျခားေနဆဲပါ။
ဒါေပမဲ့ ေခတ္ႀကီးက ‘ကမၻာ့႐ြာေခတ္’မဟုတ္လား။ သတင္းေတြကေတာ့ ၾကားေန သိေနရ တာေပါ့။
အေမကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အႀကီးေတြက ‘အမ’လို႔ ေခၚေပမယ့္၊ အခု က်န္ေနတဲ့ အငယ္ဆုံး သမီးႏွစ္ေယာက္က ‘အေမ’ေခၚပါတယ္။ ေဖေဖက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္ ကတည္းက ကြယ္လြန္သြားခဲ့တာပါ။ ဒီေတာ့ အိမ္ကိစၥေတြေရာ၊ ေတာင္သူလုပ္ငန္းကိစၥေတြပါ သူတဦးတည္း ဦးစီးေနရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တခါတေလ အလုပ္အားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အမနဲ႔ မိသားစု ၾကည္ၾကည္ႏူးႏူး စကားစျမည္ ေျပာၾကရင္း အမက သူ႕ဆုံးသြားတဲ့ သားသမီးေတြအေၾကာင္း တမ္းတမ္းတတ ေျပာတတ္တယ္။ အဲဒီလို ေျပာရင္း “အမေမြးတာ မ်ားလိုက္တာ ၁၂ ေယာက္ေတာင္မွေနာ္”လို႔ ေျပာရင္ “ဟဲ့-ဟဲ့-မဟုတ္တာ၊ မလုပ္ပါနဲ႔၊ အဲေလာက္မမ်ား ပါဘူး”လို႔ အထိတ္တလန္႔ေျပာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔က “ဟင္-အစ္မပဲ ေျပာထားတာေလ၊ ဒီမွာ ေရၾကည့္မယ္ေလ”ဆိုၿပီး၊ သူေျပာထားတဲ့ နာမည္ေတြကို အစဥ္လိုက္ ေရတြက္ျပမွ သူက ရွက္စႏိုးရယ္ပါတယ္။ အခု တိုင္းတပါးမွာ တကိုယ္တည္း ေနထိုင္ေနရင္း တခါတေလ အားလပ္ေနေတာ့ ငယ္စဥ္ ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀က အျဖစ္အပ်က္ေတြ ဟိုေတြးဒီေတြး ေတြးရင္း အမအေၾကာင္း ေရာက္သြား ရင္ အဲဒါေလး ကို ျပန္သတိရတတ္ပါတယ္။
အဲဒါေလးနဲ႔ တဆက္တည္း အေမလူထုေဒၚအမာေျပာတဲ့ “ဒိုဗမာျပည္က အမ်ိဳးသမီးေတြက ကိုယ့္ ခင္ပြန္းအတြက္ သားသမီးေတြ အမ်ားႀကီးေမြးေပးတယ္၊ အဲဒါနဲ႔တင္ အားမရေသးဘူး၊ မိသားစုစားဝတ္ ေနေရးအတြက္ ခင္ပြန္းလုပ္စာနဲ႔ မေလာက္ငရင္လည္း တဖက္တလမ္းက ထြက္ၿပီးဝင္ေငြရွာ၊ သားသမီး ေတြကို လုပ္ေကၽြးေသးတယ္၊ သိပ္သတၱိ ေကာင္းတာ”လို႔ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ေရးခဲ့တာကို သြားသတိရမိ တတ္တယ္။
တကယ္ပဲ အမလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ေဖေဖက (ကၽြန္ေတာ္တို႔က အေဖကို ေဖေဖေခၚပါတယ္။) က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္၊ သူ႕အသက္ ၄၀ ေက်ာ္မွာ ဆုံးသြားခဲ့တာဆိုေတာ့ အစ္မက မုဆိုးမအျဖစ္နဲ႔ သားသမီး ေတြကို လူလားေျမာက္ေအာင္ ႐ုန္းကန္ ေကၽြးေမြးခဲ့ရွာတာပါ။ ခုေတာ့ ေဆြမ်ိဳးေတြနဲ႔ ခြဲၿပီး တိုင္းတပါးမွာ ေနေနရေတာ့ အိမ္ကိုလြမ္းတိုင္း ကိုယ္တိုင္ အစ္မနဲ႔အတူ ႐ြာမွာ ေက်ာင္းအားရက္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ ေမာင္ႏွမတေတြ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရားခဲ့ရတာေတြကို သတိရေနမိတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ‘အစ္ကိုႀကီး အဖအရာ’‘အစ္မႀကီး အမိအရာ’ ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း အစ္ကိုနဲ႔ အစ္မေတြက တာဝန္ေက်စြာ အခုေနာက္ဆုံး အထိ ကၽြန္ေတာ့္အေပၚ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့၊ ေစာင့္ေရွာက္ေနမႈေတြကို သတိရ ေတြးမိတိုင္း အစ္ကိုတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံနဲ႔ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးနဲ႔အတူ အေဌး၊ မမေအးနဲ႔ အၾကည္တို႔ကို စိတ္နဲ႔အာ႐ုံျပဳ ကန္ေတာ့ေနမိပါတယ္။
အစ္ကို႔အသက္ ၈၀ ျပည့္ေမြးေန႔ကို အာ႐ုံျပဳရင္း ကိုယ္တိုင္လည္း ၇၀ နားနီးလာပါ ေပါ့လားလို႔ သတိထားေနရင္းကေန အစ္မကို ကၽြန္ေတာ့္ ေမြးသကၠရာဇ္ကို ေမးရင္ သူက “မင္းက ေက်ာ္စိုးနဲ႔ မီးဝင္မီးထြက္ ေမြးတာ”လို႔ပဲေျပာတတ္တာကို သတိရမိပါတယ္။
ဒီလိုပဲ ျမျမသန္း ေမြးသကၠရာဇ္ေမြးရင္လည္း သူက “လွစိန္တို႔ အလႉေန႔ ေမြးတာ”လို႔ ေျဖတတ္ၿပီး မမေအး ေမြးသကၠရာဇ္ကိုေတာ့ “ကိုဘသင္ ဆုံးတဲ့ေန႔၊ ဘိုေကေသာင္း အိမ္ေရာက္ လာတဲ့ေန႔”လို႔ေျဖတာပါ။
ဒါဟာ ေက်းေတာသူ အေမတေယာက္က သူ႕သားသမီးေတြရဲ႕ ေမြးေန႔ မွတ္နည္းျဖစ္တယ္။ ဒါေလးေတြဟာ အမရဲ႕ သားသမီးေမြးေန႔ အလြယ္တကူ မွတ္နည္းေလး ေတြအျဖစ္ အစ္မအတြက္ အမွတ္တရေလးေတြအျဖစ္ စိတ္အာ႐ုံမွာ အၿမဲလန္းဆန္း လတ္ဆတ္ေနဆဲပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္မွာ ဇာတာစနစ္ဆိုတာမ်ိဳး စနစ္တက် မရွိပါဘူး။ ေဖေဖက ေက်ာင္းဆရာဆိုေတာ့ ဒိုင္ယာရီေရးေလ့ရွိလို႔ သူ႕ဒိုင္ယာရီေတြထဲ ေရးမွတ္ခဲ့တာမို႔ အဲဒီထဲမွာသာ အတိအက် ရွိတာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြ ေက်ာင္းေနေတာ့ အဲဒီေမြးသကၠရာဇ္ကို ကိုယ့္ဘာသာ မွတ၊္ သယ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတာပါပဲ။
(၃)
ငယ္စဥ္ဘ၀ေတြကို ျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ အစ္ကိုနဲ႔အတူေနရတာ အလြန္နည္းလွ တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။ အစ္ကိုနဲ႔ မမေအးတို႔က အိမ္နဲ႔ခြဲၿပီး ၿမိဳ႕သြား ေက်ာင္းတက္ေနရသူ ေတြကိုး။ အေဌးကေတာ့ အိမ္မွာ ေဖေဖနဲ႔ အမတို႔နဲ႔အတူ ေတာင္သူ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔ က်န္ခဲ့သူဆိုေတာ့ အေဌးနဲ႔ အတူ ငယ္စဥ္ဘ၀ ေနရတာက ပိုမ်ားတယ္လို႔ ဆိုရမွာေပါ့။ ငယ္ဘ၀ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ အစ္ကို အိမ္ျပန္ ေရာက္ေတာ့ ေဖေဖက အစ္ကို႔ကို ေအာက္သက္ေက်ေအာင္ ေရထမ္းခိုင္းလို႔ အစ္မက သူ႕သားေက်ာင္းသားႀကီးကို ေရထမ္းခိုင္းရမလားဆိုၿပီး မ်က္ရည္စက္လက္ ျဖစ္ေနတဲ့ အစ္မကို အစ္ကိုအေၾကာင္း စဥ္းစားရင္း စိတ္အာ႐ုံမွာ ျပန္ေပၚလာတယ္။
တခါေႏြေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ သရက္သီးခတ္သြားၾကတာကိုလည္း မွတ္မိတယ္။ လူမ်ားမ်ား မပါဘူး။ ေဖေဖရယ္၊ အစ္ကိုရယ္၊ ကိုလွဝိုင္း(အေဌးခင္ပြန္း ကိုလွဝင္း) ရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ရယ္ ၄ ေယာက္ပဲ။ အစ္မအၿမဲ ႐ြတ္ဆိုေလ့ရွိတဲ့ “ေ႐ႊဒုန္းသရက္ တျပည္လုံးမက္”ဆိုတဲ့ သရက္ပင္မွာေပါ့။ ကိုလွဝိုင္းက သရက္သီး တက္ ခတ္ရင္း ကိုင္းက်ိဳးက်တာ၊ အစ္ကိုက ကိုလွဝိုင္းက်လာရင္ ဖမ္းဖို႔ဆိုၿပီး ေအာက္ကေန ဟန္တျပင္ျပင္ လုပ္ေန တာ။ ကိုလွဝိုင္းကလည္း ထန္းသမားသားလည္းျဖစ္၊ သြက္လက္ ဖ်တ္လတ္သူလည္းျဖစ္ေတာ့ ကိုင္းက်ိဳးက်ေပ မယ့္ ေအာက္က်မလာဘူး။ က်န္တဲ့သရက္ကိုင္းတခုကို လွမ္းဆြဲခိုထားလိုက္တယ္။ အဲလို မဟုတ္ရင္ေတာ့ ေအာက္က်ရင္ အသက္ေပ်ာက္ၿပီေပါ့။ သစ္ပင္ေပၚမွာ ကိုလွဝိုင္းက တြဲေလ်ာင္း ရွိေနေတာ့မွ အစ္ကိုက မင္းက်လာလည္း ငါက ဖမ္းထားမလို႔ ျပင္ေနတာလို႔ ေျပာေတာ့မွ ေဖေဖလည္း ရယ္ေမာႏိုင္ေတာ့တယ္။
အဲဒီသဲထိတ္ရင္ဖို ျဖစ္ရပ္ကိုလည္း မေမ့ဘူး။ အစ္ကိုက တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားႀကီးျဖစ္သြားေတာ့ တကၠသိုလ္ အရန္တပ္ရင္းမွာ စစ္ေရးေလ့က်င့္ခဲ့ ရလို႔ အခုန္အပ်ံေတြ အေလ့အက်င့္ရလာတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ႐ြာျပန္လာလို႔ ညီအစ္ကို သရက္ေတာေတြ ထန္းေတာေတြဘက္ထြက္လို႔ ႐ြာေဘး ေျပာင္းျပာေခ်ာင္းထဲေရာက္တာနဲ႔ ကမ္းပါးယံေတြက ခုန္ခ်ျပ၊ ေျပးတက္ျပနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့ကို သတၱိရွိေအာင္လို႔ဆိုၿပီး ေလ့က်င့္ေပးတာေတြ သတိရေနဆဲပါ။
ေနာက္ထပ္ ကၽြန္ေတာ္ မူလတန္းေက်ာင္းသားဘ၀ေပါ့။ အစ္ကိုရဲ႕မိတ္ေဆြ ကိုတင္ေမာင္နဲ႔ အတူ သူတို႔ဇာတိ နဂါးေပါက္ဆိုတဲ့ ႐ြာကို သြားလည္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို လည္း ေခၚသြားတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္က အိမ္နဲ႔မခြဲဖူးသူဆိုေတာ့ ၃-၄ ရက္ေလာက္ေနေတာ့ အိမ္လြမ္းၿပီး ငိုငိုေနလို႔ အစ္ကိုနဲ႔ ကိုတင္ေမာင္လည္း ၾကာၾကာမေနရေတာ့ဘဲ ျပန္လာခဲ့ရတယ္။ အစ္ကိုက ‘မင္းေတာ့ ေနာက္ေခၚလို႔ မျဖစ္ပါဘူး’ဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ ေသးတယ္။
အဲဒီလို ငယ္ငယ္ကတည္းက အိမ္ကို လြမ္းတတ္သူတေယာက္ဟာ အခုေတာ့ တိုင္းတပါးမွာ ကိုယ့္ယုံၾကည္ခ်က္အတြက္ အလြမ္းေတြကို ရင္မွာသိမ္းဆည္းရင္း ဆက္လက္ တိုက္ပြဲဝင္ ေနဆဲ။ အလြမ္းေတြကို ဗမာဗြီဒီယို ဇာတ္ကားေတြကို ၾကည့္ရင္း လြမ္းစရာ ရွိရင္လြမ္းလိုက္၊ မ်က္ ရည္က်စရာရွိရင္ က်လိုက္နဲ႔ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြ တေယာက္တေနရာ တေျမစီျခား ေနရတဲ့ အေၾကာင္း ရင္းျဖစ္တဲ့ တိုင္းျပည္ကို ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း တြန္းပို႔ခဲ့တဲ့ ေဖာက္ျပန္ေရးသမား ဖဆပလ လက္ယာ ဆိုရွယ္လစ္ဂိုဏ္း၊ ျပည္တြင္းစစ္ကို သက္ဆိုးရွည္ေစတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၊ စစ္အစိုးအရ၊ စစ္အုပ္စုဂိုဏ္း ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ မဆလ၊ န၀တ၊ နအဖတို႔အေပၚ နာက်ည္းေဒါသျဖစ္မႈေတြကို အင္အားအျဖစ္ ေျပာင္းရင္း လြမ္းစရာေတြနဲ႔ ေျဖေနရေတာ့ တာပါပဲ။
အဲဒီလို အလြမ္းေတြၾကားကပဲ ႏွမ အငယ္ဆုံးေလး ျမတ္မြန္ငယ္ငယ္က ပုံရိပ္တခုကို ျပန္သတိ ရမိျပန္တယ္။ အစ္ကိုနဲ႔ ျမတ္မြန္က အသက္ ၂၀ ေလာက္ကြာၾကတာ။ အစ္ကိုက တကၠသိုလ္ေက်ာင္းပိတ္လို႔ အိမ္ျပန္ေရာက္လာတဲ့ တႏွစ္၊ အိမ္ေပၚမွာ အဂၤလိပ္စာေတြ စိတ္ထဲက ဖတ္႐ုံနဲ႔ အားမရေတာ့ အသံထြက္ ဖတ္မိတာကိုး။ ေဘးမွာ ရွိေနတဲ့ ျမတ္မြန္ေလး က အိမ္ေပၚ၊ အစ္ကိုေဘးနားက ဆင္းလာၿပီး “အေမ့ အစ္ကိုက အိမ္ေပၚမွာ ဆဲေန တယ္” ဆိုၿပီးလာတိုင္တယ္ေလ။ ခုေတာ့ ျမတ္မြန္ကလည္း ေျမးေတြနဲ႔ျဖစ္ေနၿပီ။ အစ္ကို႔ႏွမ အဲဒါျပန္ေျပာျပရင္ တဟားဟား ရယ္ေနမွာကို ျမင္ေယာင္ေနမိေသးတယ္။
အစ္ကိုက ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြအားလုံးကို ပညာတတ္ေတြျဖစ္လာေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆုံး ႀကိဳးစား ေပးခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကိုလည္း ျပန္သတိရမိတယ္။ မမေအးနဲ႔ ကိုလွဝိုင္းက အတန္းတူ။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ စတုတၳတန္း အတူေအာင္ၾကတာ။ ဒီေတာ့ ေႏြေက်ာင္းပိတ္မွာ အစ္ကိုက အဂၤလိပ္စာ သင္ေပးခဲ့တာ။ ႏွစ္ေယာက္စလုံး ပညာထူးခၽြန္ သူေတြပါ။ ကိုလွဝိုင္းက စတုတၳတန္းစေကာလားရွစ္ ရသူ။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း ေဖေဖက လည္း မရွိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္ကလည္း သူ႕ကို မကူညီႏိုင္ျဖစ္ၿပီး ပညာတပိုင္းတစျဖစ္သြားရတာ။ မမေအးကေတာ့ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းေရာက္ေတာ့ အစ္ကိုက မႏၲေလးေခၚသြားၿပီး ‘ပြဲကုန္း’အလြတ္ပညာသင္ ေက်ာင္းမွာ ထားေပးေတာ့ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းႏွစ္ခ်င္း ေအာင္ခဲ့ တာ။ အဲဒါ ေဖေဖ ဆုံးတဲ့ႏွစ္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မမေအး တကၠသိုလ္ဆက္တက္ေရး အခက္ျဖစ္ သြားရရွာတယ္။ တဖက္မွာ အစ္ကိုကလည္း တကၠသိုလ္ တက္ေနတာ ေက်ာင္း မၿပီးေသး၊ ေဖေဖလည္း မရွိေတာ့တာနဲ႔ မမေအးက မိသားစု ကသီလင္တ မျဖစ္ေအာင္ မူလတန္း ဆရာမေလးထြက္လုပ္ရွာပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္၊ ဝင္ေငြရွာၿပီး အစ္မကို ကူညီခဲ့ရရွာတာ။ ေမာင္နဲ႔ ညီမေလးေတြကို ထိန္းေက်ာင္းရင္း တကၠသိုလ္တက္ေနတဲ့ အစ္ကို႔ကိုလည္း တဖက္တလမ္းက ျပန္ကူညီေပးခဲ့ ရရွာတာပါ။
ဒီအေၾကာင္းေတြ ေတြးေန ေရးေနရင္းက ေဖေဖကြယ္လြန္တုန္းက အျဖစ္အပ်က္ တခ်ိဳ႕ျပန္သတိရ လာတယ္။ ေဖေဖက သူ႕တို႔ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြက တေယာက္မွ အသက္မရွည္ဘဲ သူပဲက်န္ခဲ့တာဆိုေတာ့ သူအစ္မ၊ သူ႕ညီရဲ႕ သားသမီးေတြကို သိပ္ခ်စ္ ရွာတာကိုး။ သူ႕ေဆြမ်ိဳး ရင္းခ်ာ ဆိုလို႔ကလည္း ဒီ ၃ ေယာက္၊ ကိုကို(ထြန္းေဖ)၊ မမေအးသန္း၊ မႂကြယ္(ခင္စန္းႂကြယ္) တို႔ပဲ ရွိတာေလ။ ေဖေဖ ေရာဂါအျပင္း အထန္ျဖစ္ လာေတာ့ မျဖစ္ ေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ေတာင္သာရွိ မမေအးသန္း(မေအးသန္း) နဲ႔ မႂကြယ္တို႔ကို လူလႊတ္ ေခၚလိုက္ ေတာ့ ေရာက္လာတယ္။ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း ေဖေဖေနတဲ့ အိမ္ဘက္ကိုဝင္သြားၿပီး ‘ဘဘ’သမီးတို႔ ေရာက္လာၿပီဆိုၿပီး ႏႈတ္ဆက္ေတာ့ မ်က္စိ ဖြင့္ၾကည့္ရွာတယ္။ အေျခအေန မေကာင္းမွန္းသိလို႔ မမေအးသန္းနဲ႔ မႂကြယ္တို႔ ညီအစ္မ သူ႕ခုတင္ေဘး ထိုင္ကန္ေတာ့ လို႔လည္းၿပီးေရာ ေဖေဖဟာ အသက္ထြက္၊ ကြယ္လြန္ သြားခဲ့တယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္အာ႐ုံမွာ ဘယ္လိုမွ ေမ့ေဖ်ာက္ပစ္လို႔မရဘူး။ သူ႕တူမေလး ႏွစ္ေယာက္ကို ေဖေဖဟာ သံေယာဇဥ္ႀကီးလွပါလား။ သူ႕တူမေလးေတြ မေရာက္မခ်င္း အသက္ေအာင့္ထားၿပီး၊ သူ႕တူ မေလး ေတြကို ေနာက္ဆုံးျမင္ေတြ႕ ႏႈတ္ဆက္ၿပီးမွ ခြဲခြာသြားပါကလားလို႔ လူသား တေယာက္ရဲ႕ ‘သံေယာဇဥ္ ေႏွာင္ႀကိဳး’ဆိုတာကို ဆင္ျခင္မိလာတယ္။
တဆက္ထဲ ေရးေနရင္းကေန မမေအး ျပန္ေျပာျပတာေတြကို သတိရလာတယ္။ အစ္ကို ႏိုင္ငံျခား မထြက္မီတရက္။ ရင္သားကင္ဆာ ကုေနရရွာတဲ့ မမေအးနား တေန႔လုံး လာျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၿပီး၊ ေနာက္ေန႔မွ အစ္ကို ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားၿပီး ျပန္လာေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ သိေတာ့ တ႐ႈတ္႐ႈတ္ငိုလိုက္ရတာတဲ့။ တကယ္ပဲ အခုေတာ့ သူ႕ခမ်ာ အစ္ကိုနဲ႔ ျပန္မဆုံႏိုင္ရွာဘဲ ထာ၀ရ ခြဲသြားရရွာၿပီကိုးဆိုၿပီး ေရးေနရင္း ကၽြန္ေတာ္ မ်က္ရည္ လည္မိတယ္။ သူေနာက္ဆုံး မက်န္းမာမာ ျဖစ္ၿပီး မႏၲေလးမွာ ေဆးကုေနရတယ္ ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မၾကာမၾကာ ဖုန္းဆက္ျဖစ္တယ္။ သူက “မင္း ေနေကာင္းေအာင္ေန၊ မမေအး မင္းဆီလာခဲ့မယ္” လို႔ တဖြဖြ ေျပာေနရွာတာ။ ဒီလို ေျပာေနရင္းက “မမေအး ဆုံးသြားၿပီ” ဆိုတဲ့ တယ္လီဖုန္းဝင္လာေတာ့ ငို႐ုံကလြဲလို႔ ဘာမွ မတတ္ႏိုင္ပါဘူးအစ္ကို။ မမေအး မဆုံးမီ တခါဆုံျဖစ္တယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ေတာခိုသြားၿပီဆိုေတာ့ အစ္မက မမေအး ဆီေရာက္လာၿပီး ညီအစ္မတေတြ ေမာင္ႏွမခ်င္း ျပန္ဆုံေတာ့မွာ မဟုတ္လို႔ ငိုၾကသတဲ့။ ဒီေတာ့ အစ္မက “ညည္းတို႔မငိုနဲ႔။ ငါ့သားက ေကာင္းတဲ့ကိစၥသြားလုပ္တာ၊ ညည္းတို႔ မ်က္ရည္က အပူ။ ငါ့သား ထိခိုက္တယ္”လို႔ ေျပာသတဲ့။ အဲဒီေနာက္‘သားေမာင္ေက်ာ္ေဆြ’ ေဘးမသီရန္ မခပါေစနဲ႔”လို႔ အၿမဲတမ္း ဆုေတာင္းေနတာလို႔ ေျပာျပပါတယ္။ မိခင္မ်ားရဲ႕ သားသမီးအေပၚ ထားတဲ့ေမတၱာသံေယာဇဥ္ကို ပိုနား လည္ ပိုၿပီးေႏြးေထြးမႈကို ခံစားမိပါတယ္။ ပိုေၾကကြဲရတယ္။
အစ္ကိုက ‘ကဗ်ာဆရာ့အေဖ၊ ကဗ်ာဆရာ့အေမ’ ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးမွာ “အမဟာ သားေယာက္်ား ေလးေတြနဲ႔ အက်ိဳးမေပးရွာဘူး”ဆိုတာမ်ိဳး ေရးခဲ့တာကို ျပန္သတိရတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ေမြးလာတဲ့ အစ္မရဲ႕ သားအမ်ားစုဟာ ေမြးခဲ့ရေပမယ့္ အဖတ္ မတင္ရွာဘူး။ အသက္ ရွင္ခဲ့တဲ့ အစ္ကို႔ကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ေပြ႕ပိုက္ မိခင္ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ မေမြးခဲ့ ရရွာဘူး။ အသက္ရွင္လာျပန္ေတာ့ ႐ြာမွာ ေက်ာင္းမရွိလို႔ ေက်ာင္းရွိရာ ေဆြမ်ိဳးေတြ ဆီပို႔ ထားၿပီး ပညာသင္ေပးခဲ့ရလို႔ ခြဲေနခဲ့ရတာ။ ဒါေၾကာင့္ အစ္ကိုပင္စင္ယူၿပီးေနာက္ အစ္ကို႔ အိမ္မွာ အခ်ိန္ ကာလတခု ေခၚထားၿပီး အစ္မကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ထားေတာ့ အစ္မက “သားရယ္ …. အေမက မင္းကို ငယ္ငယ္တုန္းကလည္း ရင္ခြင္မွာ ေပြ႕ပိုက္ ျပဳစုေစာင့္ ေရွာက္ခဲ့ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ခုမွပဲ အတူေနရတာ၊ ငါ့သားကို ေပြ႕ပိုက္ပါရေစဦးဆိုၿပီး ပင္စင္စားသားကို ေပြ႕ဖက္နမ္း႐ႈတ္တယ္” ဆိုတာကို ဖတ္ရေတာ့ မငိုဘဲ မေနႏိုင္ ဘူးအစ္ကို။
ကၽြန္ေတာ္က ‘အမ’(အေမ့)ရင္ခြင္ထဲက ထြက္လာၿပီး ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ ဝင္ေနသူ။ အမခမ်ာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုေတာ့ မိခင္ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ ေကၽြးႏိုင္ေပမယ့္ လူလားေျမာက္ေအာင္ အလြယ္တကူ ေမြးခဲ့ရတာ မဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့သားေတြလို အသက္ဆုံး ပါး မသြားရေအာင္ အစ္မဟာ သူ႕ အသက္နဲ႔ထပ္ေမြးခဲ့ရရွာတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ေလးဘက္တြားအ႐ြယ္မွာ ေက်ာက္ေပါက္ပါသတဲ့။ အလြန္ျပင္းထန္ပါတယ္။ ေခတ္ကလည္း ေခတ္ ပ်က္ပါ။ ျပည္တြင္းစစ္ကာလအစပါ။ မိသားစုအားလုံး ႐ြာမွာ ေနလို႔မျဖစ္လို႔ ေတာထဲ ေရွာင္ေနရတာတဲ့။ အဲဒီတုန္းက ေက်ာက္ေရာဂါဆိုတာ ကပ္ေဘးတခုမို႔ အားလုံးက စိုးရိမ္ပါ တယ္။ ဒါနဲ႔ က်န္မိသားစုဝင္ေတြပါ ကူးစက္မကုန္ေအာင္ အမဟာ မိသားစုတခုလုံးနဲ႔ခြဲခြာၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ မိသားစု ေနထိုင္ရာ တိုက္ကို သားအမိ ျပန္လာသတဲ့။ တိုက္ထဲမွာ အမဟာ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေပြ႕ပိုက္ၿပီး သူ႕ကို ကူးစက္မွာလည္း နည္းနည္းမွ မစိုးရိမ္ဘဲ သူ႕အသက္နဲ႔လဲ ျပဳစုရတာတဲ့။ ေက်ာက္ေရာဂါက ျပင္းထန္လြန္းေတာ့ မၾကည့္ရက္ႏိုင္ေတာ့လို႔ အစ္မဟာ ငွက္ေပ်ာ႐ြက္ေပၚ ကၽြန္ေတာ့္ကို တင္ထားၿပီး ဘာကိုမွ စိုးရိမ္ေၾကာက္႐ြံ႕၊ ႐ြံရွာမေနေတာ့ဘဲ ရင္းေသြး သားရတနာေလးရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ေပၚက ျပည္တ႐ႊဲ႐ႊဲျဖစ္ေနတဲ့ ေက်ာက္ဖုေလးေတြကို သူ႕လၽွာနဲ႔ လ်က္ေပးေနသတဲ့။ ဒီကပ္ေရာဂါကို ကုႏိုင္တဲ့ေဆး မရွိတဲ့ေခတ္မွာ ‘မိခင္ေမတၱာ’ ဆိုတဲ့ သဘာ၀ေဆးစြမ္းေၾကာင့္ အသက္ရွင္ခဲ့ ရပါတယ္။
ေလးဘက္ေျပးေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေက်ာက္ေပါက္ လိုက္တာေၾကာင့္ ခ်ည့္နဲ႔သြားၿပီး ေလးဘက္ မေျပးႏိုင္တဲ့ ဘ၀ ျပန္ေရာက္သြားသတဲ့။ စကား ေျပာေတာ့လည္း အစ္မေတြၾကား ႀကီးျပင္းခဲ့တာမို႔ မိန္းကေလး ေတြေျပာသလို ‘ေဟာေတာ္-ေဟာ္ေတာ္’လို႔ပဲ ေျပာေနေတာ့တာပဲတဲ့။ အစ္ကိုေရးခဲ့တဲ့ “သား ေယာက္်ားေလး ေတြနဲ႔ အက်ိဳးမေပးရွာဘူး”ဆိုတာကေန ေတြးမိလိုက္တာပါ။
ဒါေပမဲ့ ေျဖသာတာေလးတခုေတာ့ရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အထက္တန္း ေက်ာင္းသား ဘ၀က အမ မႏၲေလးေဆး႐ုံႀကီးမွာ ခြဲစိတ္မႈတခုလုပ္ေတာ့ ေသြးလိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ေသြးကလည္း (ဘီ) အစ္မရဲ႕ေသြး ကလည္း (ဘီ) မို႔သားနဲ႔အေမ ေသြးခ်င္းတူလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေသြးလႉခဲ့ရတဲ့ ေကာင္းမႈကေလးနဲ႔ အမကို သတိရတိုင္း ေျဖမိပါတယ္။
ေဖေဖကလည္း ေစာေစာ ကြယ္လြန္သြားရ။ သားသမီးေတြကိုလည္း ပညာေရးေၾကာင့္ ခြဲထားရ။ ကိုယ္တိုင္ကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္ ေခါင္းခ်ခဲ့ရာ ႐ြာကအိမ္ကေလးမွာပဲ သူတတ္ႏိုင္တာေလးေတြ တကုတ္ကုတ္ လုပ္ရင္း သားသမီးေတြကို တတ္ႏိုင္သမၽွ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ဖို႔ အမဟာ တသက္လုံး ႀကိဳးစားေနထိုင္ သြားခဲ့ရွာတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ေတာမခိုမီ(က်ဴရွင္ဆရာလုပ္ေနခ်ိန္) ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီ တခါတခါ ေရာက္ေရာက္ လာတတ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာ သမီးအငယ္ဆုံး ၂ ေယာက္ေရာ၊ သူ႕အခ်စ္ဆုံးေျမးဦး ၂ ေယက္ေရာ အတူေနၾကတာပါ။ ေရာက္လာတိုင္း ေနာက္တေန႔ မနက္ေစာေစာထ အိမ္ေဘးက ေဈးမွာ ဝယ္ခ်င္ရာေတြ ဝယ္လာၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးတာပါပဲ။ ေန႔ခင္း သူ႕သမီးေတြလစ္တာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္နား ကပ္လာၿပီး ဖက္နမ္းရွာ တာပါပဲ။ အခုေတာ့ ဒီမွာ ရဲေဘာ္ေတြ၊ မိတ္ေဆြ မိသားစုေတြနဲ႔ အတူေနရင္း အေမလုပ္သူေတြက သားေတြကို ပိုခ်စ္တတ္ၿပီး၊ အေဖလုပ္ သူေတြက သမီးေတြကို ပိုခ်စ္တတ္တယ္ဆိုတဲ့ သဘာ၀ကို ေတြ႕ေနျမင္ေနရေတာ့မွ အစ္မရဲ႕ သားေတြ အေပၚထားတဲ့ မိခင္ေမတၱာကို ပိုနားလည္ လာမိတယ္ ပိုနက္နက္နဲနဲ ခံစားမိ လာတယ္ အစ္ကို။
အစ္ကို႔ အသက္ ၈၀ ျပည့္ေမြးေန႔အတြက္ ကန္ေတာ့ပန္းဆင္ဖို႔ အာ႐ုံျပဳေနရင္းကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ကြယ္လြန္သြားရွာၿပီျဖစ္ၾကတဲ့ ေမြးသဖခင္၊ ေမြးသမိခင္ ေက်းဇူရွင္ အေဖအေမနဲ႔ အစ္မမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ အေဌး၊ မမေအးနဲ႔ အၾကည္တို႔ကိုလည္း အာ႐ုံျပဳေနမိ တယ္။ သူတို႔ကိုလည္း တပါတည္း အာ႐ုံျပဳကန္ေတာ့မိပါတယ္။ သူတို႔ကိုယ္စား အစ္ကိုပဲ သာဓုေခၚေပးပါေတာ့ အစ္ကို။
တခါမွာေတာ့ အေဌးသမီးေလးနဲ႔ ဆုံျဖစ္ေတာ့ သူက “ဦးဝက္က အိမ္မွာ ဝိုင္းက်ဴရွင္ ဖြင့္ထားေပးတာ။ ဒါေၾကာင့္ သမီးတို႔ ေမာင္ႏွမတေတြ ဆယ္တန္းေအာင္တာ”လို႔ ေျပာျပလို႔ ညီေတြ၊ ႏွမေတြကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ခဲ့႐ုံမက တူေတြတူမေတြကိုပါ ဆက္လက္ ျပဳစုပ်ိဳး ေထာင္ေပးႏိုင္ခဲ့တာ သိရလို႔ ဝမ္းသာမိတယ္။ အစ္ကို႔ကို ေက်းဇူးတင္မိတယ္။ တဆက္တည္း သူက “ဦးဝက္က တျခားဝိုင္းက်ဴရွင္ေတြက ျပန္လာရင္လည္း အိမ္ ဘက္လွည့္ဝင္တတ္တယ္ ဦးေလးေဆြ။ အိမ္ေရွ႕ေရာက္ရင္ ဦးဝက္က ‘အေဌး’ေရလို႔ အသံေပးလိုက္တာနဲ႔ အေမကလည္း ‘အစ္ကိုေလးေရ’လို႔ ထြက္ႀကိဳလိုက္တာ။ အိမ္ေပၚေရာက္တာနဲ႔ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ စားစရွိတာ တြယ္ေတာ့တာပဲ”လို႔ အားရပါးရ ေျပာျပဖူးတယ္။ အဲဒါ မိစိုး ေျပာျပတာပါ။ အေဌးက အစားအေသာက္ ဝါသနာပါသူဆိုေတာ့ အစ္ကိုတို႔ ေမာင္ႏွမ စားေသာက္ဝိုင္းကို အၾကားနဲ႔ကိုပဲ အေဝးကေန သေရ က်ေနမိတယ္။
အစ္ကိုက ေက်ာင္းပိတ္ရင္ ႐ြာျပန္လာတတ္ၿပီး သူဖတ္ထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ အားလုံးျပန္ သယ္လာ တတ္တာကိုလည္း သတိရေနမိတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူကဗ်ာေရးလို႔ စာမူရွင္အျဖစ္ ရထားတဲ့ ေငြတာရီမဂၢဇင္းတို႔၊ ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းစတာေတြပါတယ္။ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ႏွစ္လည္ မဂၢဇင္းေတြလည္း အစ္ကိုယူလာလို႔ ေတြ႕ဖူးျမင္ဖူး ဖတ္ဖူးလာတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က ထုတ္တဲ့ လက္ဝါးေလာက္ရွိတဲ့ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္ေဝတဲ့ ႐ုပ္ျပ စာအုပ္ ေလးေတြလည္း ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ေလးေတြကိုလည္း စာမ်က္ႏွာအလိုက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖတ္ရေအာင္ အစ္ကိုက ဗမာလို ျပန္ေရး ေပးထားတယ္။ တ႐ုတ္ေက်းလက္ ပုံျပင္စာအုပ္ ေတြပါသလို လူထုတိုက္ထုတ္ လူထုဦးလွရဲ႕ တိုင္းရင္းသားပုံျပင္စာအုပ္ေတြ၊ အညာေက်း လက္ပုံျပင္၊ ေက်ာင္းကန္အနီးက ပုံျပင္စသျဖင့္ စာအုပ္မ်ိဳးစုံလွတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အလယ္ တန္းေက်ာင္းသားဘ၀မွာ ဒီစာအုပ္ေတြကို စတင္ဖတ္ရင္း စာဖတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြ ရလာတယ္လို႔ ေျပာရင္ မမွားဘူး။
သတိအရဆုံးေတြကေတာ့ လူထုဦးလွရဲ႕ ပုံျပင္စာအုပ္ေတြ ဖတ္ရတာ၊ တ႐ုတ္ေက်းလက္ ပုံျပင္ထဲက ‘အာဖန္ထီး ပုံျပင္’မ်ားကို ဖတ္ရတာ အမွတ္ မိဆုံးပါပဲ။ (အာဖန္ထီးပုံျပင္ဟာ ဗမာျပည္က ‘ေပၚဦး’ပုံျပင္လိုဟာမ်ိဳးေတြပါ)။
တကၠသိုလ္ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္းမ်ားကို ဖတ္ရင္း မဂၢဇင္းမွာပါဝင္တဲ့ မန္းတကၠသိုလ္ရဲ႕ ေက်ာင္းသား သမဂၢ ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္း၊ မန္းတကၠသိုလ္ ကေလာင္ရွင္သင္း ဓာတ္ပုံစတဲ့ မန္းတကၠသိုလ္ ေက်ာင္း သားလႈပ္ရွားမႈဓာတ္ပုံေတြကို အားက်ေနမိတာပါပဲ။ ဒီဓာတ္ပုံေတြထဲက တခ်ိဳ႕က အိမ္ထရံ ေပၚမွာ အိမ္တိုင္ေတြ ေပၚမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားတာမို႔ ေန႔စဥ္နဲ႔အမၽွ မန္းတကၠသိုလ္ကို ရင္းႏွီးေန တာ၊ တကၠသိုလ္ဆိုတာကို အိပ္မက္ မက္ခဲ့ရတာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အစ္ကိုက ေက်ာင္းပိတ္ရင္ သူ႕အေပါင္းသင္း မိတ္ေဆြေတြကိုပါ အလည္အပတ္ ေခၚလာေတာ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားႀကီးေတြကို အနီးကပ္ ေတြ႕ျမင္ ရင္းႏွီးခြင့္ရလာတာ။ အားက်တာေတြ ျဖစ္ရပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ အထက္တန္းေက်ာင္းသားျဖစ္ေတာ့ ႐ြာမွာ ေနလို႔ မျဖစ္ေတာ့လို႔ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ေပၚ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ စာသင္ရပါတယ္။ ကိုဝင္းေဖ (ေမာင္စြမ္းရည္) ရဲ႕ ညီအျဖစ္နဲ႔ မိတ္ေဆြ ေတြတိုးလာပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ (ကဗ်ာဆရာ ကိုေလးေမာင္-ကိုကိုးကၽြန္းအာဇာနည္) ရဲ႕ ညီျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေခၚ ဇံႀကီး (ညီေစမင္း)နဲ႔ စတင္ရင္းႏွီး ခဲ့တယ္။ ေနာက္ႏွစ္ န၀မတန္းေရာက္ေတာ့ အစ္ကိုက မမေအးတုန္းကလိုပဲ ကၽြန္ေတာ့္ကို မႏၲေလး ေခၚပါ တယ္။ ‘ေနျပည္ေတာ္ ’အလြတ္ပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ထားေပးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ပိုမ်က္စိပြင့္ နားပြင့္ အျမင္က်ယ္လာေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကဗ်ာဆရာႀကီးတင္မိုးနဲ႔ ဂုဏ္ထူးသိန္းႏိုင္တို႔နဲ႔ စာသင္ၾကား ခြင့္ရခဲ့သလို ရင္းႏွီးခြင့္လည္း ရခဲ့ပါတယ္။ အထက္ဗမာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာ အသင္းရဲ႕ အေနာက္ က်ဳံးလမ္း၊ ဓမၼဗိမာန္မွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ စာဆိုေတာ္ေန႔ အခမ္းအနားမ်ားနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ထိေတြ႕ခြင့္ရလာပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အထက္ဗမာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာ အသင္းမွ စာေရးဆရာ ကဗ်ာဆရာတခ်ိဳ႕ကိုလည္း နီးနီးကပ္ျမင္ေတြ႕ခြင့္ ရလာပါ တယ္။
ေမာင္စြမ္းရည္ရဲ႕ ညီအျဖစ္ ဦးေလး လူထုဦးလွနဲ႔ ေဒၚေဒၚလူထု ေဒၚအမာတို႔နဲ႔လည္း ရင္းႏွီးခြင့္ရပါတယ္။ အဲဒီန၀မတန္း တက္ေနတဲ့ ႏွစ္မွာပဲ အစ္ကိုေမာင္စြမ္းရည္အိမ္ကို ကိုဖိုးသံေခ်ာင္း တေခါက္ေရာက္လာတာ ေတြ႕လိုက္ဖူးပါတယ္။ ရင္းႏွီးခြင့္ မႀကဳံပါဘူး။ ဒါ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႕ျမင္လိုက္ျခင္းပါပဲ။ ပထမအႀကိမ္ ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အ႒မတန္း ေက်ာင္းသားဘ၀။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ၿခံထြက္ စပ်စ္သီးမ်ားကို မႏၲေလးလာေရာင္းတဲ့ အေခါက္မွာ အစ္ကိုက ကၽြန္ေတာ့္ကို သူေနခဲ့ဖူးတဲ့ မန္းတကၠသိုလ္ ေရႊျပည္ေအးေဆာင္ကို လိုက္ျပရင္း ေ႐ႊျပည္ေအးေဆာင္ရဲ႕ အလယ္က ၾကက္ေတာင္ ကစားကြင္းမွာ ၾကက္ေတာင္ကစားေနတဲ့ ကိုဖိုးသံကို လက္ ၫႇိဳးထိုးျပတာပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ျမင္ဖူးတယ္ရွိေအာင္ျပတဲ့သေဘာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ အစ္ကိုကိုစြမ္းရည္ရဲ႕ ေတာသား ညီငယ္ဟာ တစတစ လူမႈေရးနယ္ပယ္ က်ယ္ျပန္႔လာ တယ္လို႔ ဆိုရေတာ့မွာပါပဲ။
န၀မတန္း(ဟိုက္စကူးဖိုင္နယ္-တန္းျမင့္ေက်ာင္းထြက္စာေမးပြဲ)ေအာင္ၿပီး တကၠသိုလ္ဝင္တန္း (အေျခခံပညာ အထက္တန္း) ကို ေနျပည္ေတာ္ေက်ာင္းမွာပဲ ဆက္လက္ တက္ေရာက္ ပညာသင္ယူပါတယ္။ အစ္ကို႔အိမ္မွာပဲ ဆက္လက္ေနထိုင္ ပညာသင္ယူခဲ့ တာပါ။ ဒီကာလေတြမွာ အစ္ကိုတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မိခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ဆိုးသြမ္းမိုက္မဲမႈေတြကို မေရးလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ ကိုယ့္အစ္ကိုမွ အစ္ကိုလို႔ ထင္ၿပီး အစ္ကို႔ဇနီးကို အစ္မတေယာက္လို သေဘာမထားဘဲ ဂ်စ္တစ္တစ္လုပ္ေနတဲ့ ေတာသား လူမလိမ္မာ ကၽြန္ေတာ့္လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ အခုအခါ အေဝးကေန လက္အုပ္ခ်ီကန္ေတာ့ရင္း ခြင့္လႊတ္ပါလို႔ပဲ ေတာင္းပန္ ပါရေစေတာ့။
အစ္ကိုတို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ေနေန အစ္ကိုႀကီး အဖေနရာကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရးကို နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ ေျဖရွင္းေပးခဲ့တယ္။ မမၿပဳံးကလည္း အစ္ကို လုပ္သမၽွ အဆင္ေျပေအာင္ လိုက္ေလ်ာ ေပးခဲ့တယ္။ ခင္ပြန္းသည္ကို ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြအေပၚ တာဝန္ေက်တဲ့ အစ္ကိုႀကီး တေယာက္ျဖစ္ေအာင္ အစ္ကိုလုပ္သမၽွကို ျဖည့္ဆည္း ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ အခုအခါ အလြန္ ေက်းဇူးတင္မိေနပါတယ္။ အစ္ကိုရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဖက္ေကာင္း ဇနီးသည္ေကာင္း အမ်ိဳးသမီးအျဖစ္ ေလးစား ဂုဏ္ယူေနမိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ေရာက္ေတာ့လည္း တကၠသိုလ္က သူငယ္ခ်င္းဆရာေတြ ထံအထိ အစ္ကိုက လိုက္လံ အပ္ႏွံေပးခဲ့တယ္။ ဆရာေတြကလည္း သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ညီအျဖစ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ တကၠသိုလ္ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ စာေမးပြဲက်ေတာ့လည္း စိတ္ပ်က္အားငယ္ မသြားေစဘဲ ေက်ာင္းတက္ရင္း တဖက္က ျမန္မာစာ ဂုဏ္ထူးဦးသိန္းႏိုင္ က်ဴရွင္မွာ စာစစ္အလုပ္ကိုလုပ္ရင္း ဝင္ေငြအနည္းပါးရေအာင္ လုပ္ေပးၿပီး ေက်ာင္းတက္ ေစပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ျမန္မာစာနဲ႔ ပိုမိုထိေတြ႕ခြင့္ရလာခဲ့ၿပီး တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆင္းေတာ့ က်ဴရွင္ဆရာျဖစ္ လာခဲ့ပါ တယ္။
ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀ထဲက ဘက္တဖက္ပါ။ အျခားဘက္တဖက္ကေတာ့ တိုးတက္တဲ့ ေတာ္လွန္တဲ့စာေပေတြနဲ႔ ပိုမိုထိေတြ႕ ခြင့္ရလာတယ္။ အစ္ကိုတို႔ ဆရာတင္မိုးတို႔ေနာက္က တဆက္တည္းေပၚေပါက္လာတဲ့ ျမင္းၿခံသား ကဗ်ာညီေနာင္ျဖစ္တဲ့ ေမာင္လွဝင္း(ျမင္းၿခံ)၊ ေမာင္လူမွိန္(ျမင္းၿခံ) တို႔အစုနဲ႔ပါ ကိုေက်ာ္ဇံလွမွတဆင့္ ဆက္စပ္မိလာၿပီး ျမင္းၿခံရဲ႕ မာ့က္စ္ဝါဒေလ့လာေရးအုပ္စုအျဖစ္ တစတစ ျဖစ္တည္လာတယ္။ ေနာင္မွာ ၆၉ ကၽြန္းဆြယ္အေရးအခင္းမွာ အဖမ္းခံရတဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ကိုတင္ဝင္း၊ မန္းတကၠသိုလ္႐ူပေဗဒေက်ာင္းသား ကိုေသာင္းတင္၊ ေနာင္မွာ ျပည္သူ႕တိုးတက္ေရးပါတီ ဗဟိုစည္း႐ုံးေရး ေကာ္မတီဝင္ျဖစ္တဲ့ က်ဴရွင္ဆရာ ကိုခင္ေမာင္ေအး၊ ၄၈၂၈ အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ က်ဆုံးသြားတဲ့ ကိုေသာင္းထြန္း၊ ေတာခိုဖို႔ ေရွာင္ရင္းတိမ္းရင္း က်ဆုံးသြားတဲ့ ကိုရဲျမင့္တို႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မာ့က္စ္ဝါဒ ေလ့ လာေရး အစုရဲ႕ အဖြဲ႕ဝင္ေတြပဲ။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ထဲမွာ ဦးေအာင္သူ အင္းစိန္ေထာင္က လြတ္လာတယ္။ မႏၲေလး ေရာက္လာၿပီး တညမွာ ကိုေက်ာ္ဇံလွက ကိုဝင္းေဖညီ အျဖစ္ မိတ္ဆက္ေပးလို႔ ေရွ႕ကခ်ီ တက္ေနတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးမ်ိဳးဆက္နဲ႔ ကၽြန္ ေတာ္စတင္ ဆက္စပ္မိလာတယ္။ အဲဒီေနာက္ သူနဲ႔အမႈတြဲ ဦးျမသြင္၊ အဲဒိေနာက္ ေဒၚျမင့္ျမင့္(အခု ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အဖြဲ႕ဝင္) တို႔နဲ႔လည္း ေမာင္စြမ္းရည္ရဲ႕ ညီအျဖစ္ စတင္မိတ္ဆက္ေပးၾကလို႔ ရင္းႏွီးခြင့္ ရတာပါဆိုရင္ လည္း မမွားပါဘူး။ ဒါနဲ႔မေရွးမေႏွာင္းမွာပဲ ကိုကိုးကၽြန္းျပန္ ကိုဖိုးသံေခ်ာင္း အင္းစိန္ေထာင္က လြတ္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ အစုထဲကေန ေမာင္စြမ္းရည္ရဲ႕ ညီလည္းျဖစ္လို႔ လူထုတိုက္ဝင္ထြက္ဖို႔လည္း သင့္ေတာ္သူတေယာက္အျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့္ကို တာဝန္ေပးလို႔ ကိုဖိုးသံကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံ ႏႈတ္ဆက္ဖို႔ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေပးလာတဲ့ တာဝန္အရ ကၽြန္ေတာ္လူထုတိုက္ကို သြားေတာ့ ဦးေလးလူထုဦးလွက ေမာင္စြမ္းရည္ရဲ႕ ညီအျဖစ္ သိထား လို႔ ခ်က္ခ်င္းပဲ ကိုဖိုးသံနဲ႔ အခန္းတခန္းထဲမွာ ေတြ႕ဆုံစကားေျပာဖို႔စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ကိုဖိုးသံနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္ရၿပီး၊ ‘ကိုကိုးကၽြန္း ရဲေဘာ္မ်ားရဲ႕ တိုက္ပြဲဝင္စိတ္ဓာတ္’နဲ႔ ‘တိုက္ပြဲေတြ’ကိုလည္း အေသးစိတ္ နားလည္ခြင့္ရလိုက္ပါတယ္။ တဆက္တည္း ဒါေတြကို ဝါဒလည္း ျဖန္႔ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ ကိုေအာင္ၿငိမ္း(ျမင္းၿခံ) လည္း လြတ္လာပါတယ္။ သူ႕ေဆြမ်ိဳး မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ အတူ ျမင္းၿခံဘူတာကို သြားေရာက္ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ကုိေအာင္ၿငိမ္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ ေျမေအာက္အစုတစု ျမင္းၿခံမွာ အခိုင္အမာ ျဖစ္တည္လာေတာ့တယ္။ တဖက္မွာလည္း ကၽြန္ေတာ္က က်ဴရွင္ဆရာအျဖစ္ မိမိ ကိုယ္ကို ဖုံးကြယ္ထားလိုက္ပါတယ္။
ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ကေတာ့ ေျမေအာက္စည္း႐ုံးေရး စည္းကမ္းအရမို႔ အစ္ကို ေမာင္စြမ္းရည္ကို ဘာမွလည္း မေျပာျပ။ ေျပာျပလို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ ပါဘူး။ ေရရွည္ျမႇဳပ္ႏွံေရးမူအရ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀နဲ႔ရန္ကုန္ေရာက္ရင္ က်ဴရွင္ဆရာမ်ားျဖစ္တဲ့ ဦးအုန္းေက်ာ္နဲ႔ ဇီ၀ ေၾကးမုံဦးရဲထြတ္တို႔ဆီမွာသာ ဝင္ထြက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ သူ႕ဆီေရာက္လာရင္ေတာ့ အစ္ကိုက ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဗဟိုေကာ္မတီရဲ႕ အာေဘာ္ ‘ျပည္သူ႕အသံ’က ထုတ္လႊင့္တဲ့ သတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ ကူးယူ ဝါဒျဖန္႔တဲ့စာေစာင္ေတြကို အထပ္လိုက္ ကၽြန္ေတာ့္လက္ထဲ ထည့္ေပး ေလ့ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ပါတီရဲ႕ ေျမေအာက္အဖြဲ႕ဝင္ တေယာက္အျဖစ္ အဲဒီတုန္းက ‘ျပည္သူ႕အသံ’က ထုတ္လႊင့္သမၽွကို ကက္ဆက္တလုံးနဲ႔ ဖမ္းယူ ျပန္လည္ ကူးေပးေရး တာဝန္ယူေနသူ တေယာက္ဆိုတာေတာ့ အစ္ကို မသိရွာ ပါဘူး။ ညီအစ္ကိုခ်င္း စိတ္ခ်ရသူတေယာက္အျဖစ္နဲ႔ ဖတ္ေစခ်င္လို႔ ေပးေနတယ္ပဲလို႔ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ခံယူခဲ့တာပါ။
ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာမွာ အထက္ဗမာျပည္ ေျမေအာက္တာဝန္ခံ အဖြဲ႕ဝင္တဦးကို စစ္ ေထာက္လွမ္းေရးက သတင္းေဖာ္ထုတ္ လိုက္လံဖမ္းဆီးတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ ေပၚလာတယ္။ အဲဒီလူဟာ ေျပးေနရင္းက မိမိဘာသာ အမိခံ၊ ပါတီနဲ႔ ရဲေဘာ္ေတြကို သစၥာေဖာက္သြားေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႔ ျမင္းၿခံေျမေအာက္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြဟာ အဖြဲ႕ခြဲၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚက စနစ္တက်ဆုတ္ခြာ၊ ပါတီရဲ႕ လက္နက္ကိုင္ေဒသေတြ ဆင္းဖို႔ျဖစ္လာ ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ရွမ္းျပည္ဘက္ကို ကၽြန္ေတာ္တာဝန္ယူရမယ့္ ရဲေဘာ္(ေဒၚျမင့္ျမင့္နဲ႔အတူ) ေရွာင္တိမ္း အဆက္အသြယ္ရွာေပမယ့္ အဆင္မေျပခဲ့ဘူး။ ရဲေဘာ္(ေဒၚျမင့္ျမင့္)လည္း သူ႕အိမ္က စိတ္မခ်လို႔ လိုက္ရွာေခၚလို႔ ေတြ႕တာနဲ႔ ျပန္ထည့္ေပးလိုက္ရတယ္။
ေနာက္ဆုံး ကၽြန္ေတာ္တဦးတည္း ရန္ကုန္ေရာက္ပါတယ္။ က်ဴရွင္ဆရာတေယာက္ အိမ္မွာ တည္းခိုၿပီး၊ ေရာက္တဲ့ည ဆရာတင္မိုးဆီ သြားေတြ႕ လိုက္ေတာ့ “မင္းကို ေမၽွာ္ေနတာ၊ မင္းအိမ္က လႊတ္လိုက္လို႔ မင္းတူေရာက္ေနတယ္။ မင္းကို ေထာက္လွမ္းေရးက လိုက္ဖမ္းေန တယ္။ မင္းျပန္မလာဖို႔ မင္းကိုလိုက္ရွာ ေျပာေနတာ။ မင္းေတာခိုေတာ့မွာ မဟုတ္လား။ မင္း ခင္ေမာင္ျဖဴ မွတ္မိတယ္မဟုတ္လား။ ေတာင္ႀကီးက ‘အာကာ’က်ဴရွင္ကို သြားလိုက္။ မင္းအစ္ကိုနဲ႔ ေရာ ေတြ႕ခ်င္ေသး သလား။ ေတြ႕ခ်င္ရင္ သူ႕က်ဴရွင္ကို မနက္ ၇ နာရီလာခဲ့”လို႔ ဝမ္းသာအားရနဲ႔ တရစပ္ေျပာေနပါေတာ့တယ္။
ကၽြန္ေတာ္လည္း စိတ္ေအးရၿပီမို႔ တည္းခိုအိမ္ကို စိတ္ခ်လက္ခ် ျပန္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္ေန႔မနက္ အစ္ကို က်ဴရွင္ ဖြင့္ထားတဲ့ ေနရာ ကမာ႐ြတ္၊ လွည္းတမ္းဘက္ကို သြားေရာက္ ဆက္သြယ္လိုက္ပါတယ္။ အစ္ကိုလည္း ဝမ္းသာအားရ လက္ခံေတြ႕ဆုံၿပီး “မင္းေတာ ခိုမယ္ဆိုရင္လည္း စိတ္ေအးလက္ေအးသြားပါ။ အမကို အစ္ကို တာဝန္ယူမယ္။ မင္းတူေတြ က်ဴရွင္တက္ေနတယ္။ ေတြ႕ဦးမလား။ ေတာခိုမယ္ဆိုရင္ ကိုတင္မိုးေျပာၿပီးၿပီ မဟုတ္လား။ ေတာင္ႀကီးက အာကာက်ဴရွင္ကို သြားလိုက္”လို႔ တည္ၿငိမ္ေအးေဆးစြာ ေျပာပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ တူေတြနဲ႔လည္း မေတြ႕ေတာ့သလို ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ႏွမ အငယ္ဆုံးနဲ႔ေရာ အစ္မအႀကီးဆုံးကိုပါ၊ ဘယ္သူထံမွ ဝင္ေရာက္ႏႈတ္ဆက္မေနေတာ့ဘဲ အဲဒီေန႔မွာ တည္းခိုအိမ္ကို ျပန္လာခဲ့တယ္။ အိမ္ရွင္နဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္တေန႔ မနက္အေစာမွာ ရန္ကုန္ကို ႏႈတ္ဆက္ၿပီး အစ္ကိုနဲ႔ ဆရာတင္မိုးတို႔က ကၽြန္ေတာ့္ကို ေတာခိုဖို႔ ေပးလိုက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးထဲ ဆင္းဖို႔ ထြက္ခြာလာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါ ၁၉၇၈၊ စက္တင္ဘာ ေႏွာင္းပိုင္း ရက္တရက္ပါပဲ။
ေတာ္လွန္ေရးသမားတေယာက္၊ ကြန္ျမဴနစ္တေယာက္ ျဖစ္ခဲ့တာ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ ၄၀ နီးပါး တိုင္ခဲ့ပါၿပီ။ အခုအခါ ကမၻာအႏွံ႔မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ တတိယ မ်ိဳးဆက္ထဲက အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ သက္တန္းထဲက ‘ေထာင္မက်ဘူးတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ တေယာက္’အျဖစ္ ေပးအပ္ထားတဲ့ တာဝန္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ ထမ္းေဆာင္ေနပါတယ္ အစ္ကို။ ညီက‘ေထာင္မက်ဘူး တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္’၊ အစ္ကိုက ‘ေထာင္မက် ဘူးတဲ့ ကဗ်ာဆရာ’။ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ ဆရာတင္မိုးရဲ႕ အလွကိုယ္စီကဗ်ာမွာ ေရးဖြဲ႕ထားခဲ့သလို “သဘာ၀ လၽွင္၊ အလွကိုယ္စီ၊ စြမ္းရည္ကိုင၊ လက္ေဆာင္ငွ၏” လို႔ ဆိုရေတာ့မွာပါ။ ဗမာျပည္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ကိုႏိုင္တဲ့တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ေနၾက တာပဲလို႔ မွတ္ယူထားတာပါ။
ကၽြန္ေတာ္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကာလကို ျဖတ္သန္းေနစဥ္၊ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ပန္ဆန္းမွာ၊ တေန႔ ဗိုလ္က်င္ေမာင္ေခၚ ရဲေဘာ္ထြန္းက ေခၚယူၿပီး ေမာင္စြမ္းရည္နဲ႔ ဆက္သြယ္ခ်င္တယ္ ခင္ဗ်ားမွာ အေထာက္အထားျပဖို႔ ဘာ အခ်က္အလက္မ်ား ေပးလို႔ရႏိုင္မလဲလို႔ ေမးလာဖူးပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ဆီမွာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ေမာင္လွဝင္း (ျမင္းၿခံ) ေျပးရင္းလႊားရင္း အစ္ကိုနဲ႔ ဆုံလို႔ သူတို႔ကဗ်ာဆရာခ်င္း ေပးလိုက္တဲ့ ‘ပတ္ကား ေဖာင္တိန္’တေခ်ာင္း ေမာင္လွဝင္း (ရဲေဘာ္ခ်ိဳ) ထံမွာ ရွိတယ္လို႔ ေျပာၿပီး ရဲေဘာ္ထြန္းထံ ေပးခဲ့ဖူး တယ္။ ေနာင္တႏွစ္ ေလာက္ၾကာေတာ့ အဲဒီေဖာင္တိန္ေလး ျပန္ေရာက္လာတယ္။
အဲဒီတုန္းက ရဲေဘာ္ထြန္းက ေမာင္စြမ္းရည္နဲ႔ မႏၲေလး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္းမွာ ဟိုတုန္းက ဆုံဖူးတယ္။ သူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဗိုလ္က်င္ေမာင္မွန္း မသိပါဘူးလို႔ တရင္းတႏွီး ေျပာျပဖူးပါတယ္။ ဒါဟာ အစ္ကို႔ဘ၀ထဲက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီရဲ႕ ပထမမ်ိဳးဆက္ေတြထဲက ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တေယာက္နဲ႔ အစ္ကိုမသိလိုက္ဘဲနဲ႔ ဆက္စပ္မႈတခု အျဖစ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ အာ႐ုံမွာ မွတ္သားထားခ်က္ တခုျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အစ္ကိုဟာ တခါမွ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ တရားဝင္ ပါတီအဖြဲ႔ဝင္ေတာ့ မျဖစ္ခဲ့ဖူးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ပါတီဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ပန္ဆန္းကို ေရာက္ခါစ၊ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္လယ္ေလာက္ရဲ႕ တရက္မွာ ကိုခိုင္ေအာင္ (ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာ သားအငယ္-ကိုေက်ာ္ေဇာဦး) က ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာနဲ႔ ေမာင္စြမ္းရည္ ညီလို႔ မိတ္ဆက္ေပးပါတယ္။ သူက မိတ္ဆက္ေပးရင္း “ဆရာတင္မိုးတို႔ ဆရာ စြမ္းတို႔လည္း ေတာ္လွန္ေရးထဲ ဆင္းလာရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ”လို႔ သူ႕စိတ္ထဲရွိတဲ့အတိုင္း ေျပာလိုက္ေတာ့ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာက “အဲဒီလို ဘယ္ျဖစ္မလဲ။ လူတိုင္းေတာ္လွန္ေရးထဲ ဆင္းလာလို႔မျဖစ္ဘူး။ သူတို႔နယ္ပယ္မွာ သူတို႔လုပ္စရာေတြ၊ သူတို႔ လုပ္ႏိုင္တာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္” လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးတာကို သတိရတယ္။ အမွန္ပဲ။
အစ္ကိုဟာ ကဗ်ာဆရာတေယာက္၊ စာေပေဝဖန္ေရးဆရာ (စာေပးသမိုင္းပညာရွင္) တေယာက္ျဖစ္လို႔ စာေပနယ္မွာ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္လို႔ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာ ေျပာခဲ့တဲ့စကားကို ခုေတာ့ ပိုေလးနက္၊ ပိုသေဘာ ေပါက္နားလည္ ခံစားေနမိတယ္။ ဒီေန႔လို ဗမာစာကို ေရးခ်င္သလိုေရး၊ အသံထြက္ကို ထြက္ခ်င္သလို ထြက္ေနတဲ့ ကာလမွာ အစ္ကို႔ အေနနဲ႔ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္ တာေတြ၊ လုပ္ႏိုင္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ယုံၾကည္ လို႔ ေမြးေန႔ရည္စူးၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ ထားခဲ့တဲ့ စကားကို ေမြးေန႔ကန္ေတာ့ ပန္းအျဖစ္ လက္ေဆာင္ပါး လိုက္ရပါတယ္။
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေန႔ရက္ေတြကို ျဖတ္သန္းရင္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ သႀကၤန္ အၿပီး ႏွစ္ဆန္း တရပ္ေန႔မွာ ပါတီဟာ လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ ပုန္ကန္မႈကို ရင္ဆိုင္လိုက္ရၿပီး နယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ကာ ပါတီဗဟိုနဲ႔ အတူ ကၽြန္ေတာ္လည္း တဖက္ႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္ ခိုလႈံခဲ့ရတယ္။ ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံအၿပီး တိုင္းျပည္က ထြက္လာတဲ့ ကဗ်ာဆရာ ဝင္းတင့္ထြန္းနဲ႔ ဆုံခဲ့ရတယ္။ ဆရာတင္မိုးတို႔ အစ္ကိုတို႔လည္း ျပည္တြင္းမွာ ဆက္ေနလို႔ မသင့္ေတာ့တာနဲ႔ ျပည္ပကို ထြက္လာခဲ့ၾကရတယ္။ အဲဒီလို ထြက္လာေတာ့ ဗိုလ္က်င္ေမာင္က ဆရာတင္မိုးျဖစ္ျဖစ္၊ ေမာင္စြမ္းရည္ျဖစ္ျဖစ္ တကယ္လို႔ ဒီကိုပဲ လာေနခ်င္ တယ္ဆိုရင္လည္း ပါတီက တာဝန္ယူသြားမယ္လို႔ တရားဝင္ ပါတီတာဝန္ခံ ေကဒါႀကီးတဦးမွ တဆင့္ ေျပာၾကားခဲ့တာကို အစ္ကိုရဲ႕ ေမြးေန႔ကို အာ႐ုံျပဳရင္း ျပန္လည္ သတိရလာတယ္။
အစ္ကိုနဲ႔ ဆရာတင္မိုးတို႔ဟာ ဆိုရွယ္လစ္တ႐ုတ္ျပည္ကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ၾကည့္ ႐ႈျမင္ေတြ႕ခ်င္တာရယ္၊ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္အဖြဲ႕ဝင္လည္းျဖစ္၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္းျဖစ္ၿပီး ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာကို ျပန္လည္ေတြ႕ဆုံ ဂါရ၀ျပဳခ်င္တာရယ္၊ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို လက္ငင္းတာဝန္ယူေနတဲ့မ်ိဳးဆက္ဟာ ဆရာတင္မိုးနဲ႔ အစ္ကိုတို႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္သူ ရဲေဘာ္ ေတြျဖစ္ၾကၿပီး ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ ေလာက္ ကြဲကြာေနခဲ့ၾကသူေတြျဖစ္လို႔ ျပန္လည္ ေတြ႕ဆုံ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္ၾကတာ ရယ္တို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ျပည္ကို လာခ်င္တဲ့ သတင္းၾကားရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တေမၽွာ္ေမၽွာ္ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ေရာက္လာရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ ကေတာ့ ဆရာတင္မိုး တို႔ အစ္ကိုတို႔ကို ထိုင္ကန္ေတာ့္ လိုက္မယ္လို႔ ေမာင္လွဝင္း(ျမင္းၿခံ)နဲ႔ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာတို႔၊ ကိုဝင္းတင့္ထြန္းတို႔နဲ႔ ေျပာျဖစ္လိုက္ေတာ့ သူတို႔ ကလည္းတို႔လည္း ထိုင္ကန္ေတာ့ လိုက္မွာေပါ့လို႔ ေျပာရင္း ေမၽွာ္ေနခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီလိုနဲ႔ ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာလည္း ကြယ္လြန္၊ ဆရာတင္မိုးလည္း ကြယ္လြန္၊ ကၽြန္ေတာ့္ဇနီးလည္း ကြယ္လြန္ခဲ့ၾကရရွာၿပီေပါ့။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္ မဆုံျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။
ဒီအေတာအတြင္းမွာ ကဗ်ာဆရာဝင္းတင့္ထြန္းက အစ္ကိုတို႔ ဆရာတင္မိုးတို႔နဲ႔ ရင္းႏွီးလွတဲ့ ပန္းခ်ီ ေက်ာ္တဦးနဲ႔ တေနရာမွာခ်ိန္းၿပီး မိတ္ဆက္ေပးပါတယ္။ အဲဒီပန္းခ်ီဆရာကို ဘယ္သူဘယ္ဝါနဲ႔ မိတ္ဆက္ ေပးမယ္လို႔ ေျပာေခၚလာတာမဟုတ္ဘဲ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံေပးၿပီး “ခင္ဗ်ား ဒါဘယ္သူထင္တုန္း”လို႔ မိတ္ဆက္ေပးပါတယ္။ အဲဒီပန္းခ်ီဆရာက “ဘယ္သူျဖစ္ရမွာတုန္း၊ ဒီ႐ုပ္မ်ိဳးက သိသာတယ္ေလ။ ကိုစြမ္းရည္ ညီျဖစ္မွာေပါ့”လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ရင္း ေျပာလိုက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ တက္ရင္း ဒီအျဖစ္မ်ိဳး ႀကဳံလိုက္မိတာကို ျပန္သတိ ရလိုက္မိတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ တကၠသိုလ္ပထမႏွစ္ေပါ့။ မန္းတကၠသိုလ္အဝင္ မိန္းလမ္းမႀကီး၊ ေရနီးေျမာင္းကို မျဖတ္မီ လမ္းေဘး၊ ေဗာဓိကုန္းဘက္ မွာ ‘လမင္းတရာ’ စာအုပ္အငွားဆိုင္ေလးတဆိုင္ လာဖြင့္တယ္။ ဖြင့္တဲ့ သူက ဦးေစာလြင္(တကၠသိုလ္ ေမာင္ေစာလြင္)။ အထက္ ဗမာႏိုင္ငံစာေရး ဆရာ အသင္းရဲ႕ အသင္းဝင္တေယာက္မို႔ အထက္ဗမာႏိုင္ငံစာေရးဆရာ အသင္းလႈပ္ရွားမႈေတြ ကေန ကၽြန္ေတာ္ သူ႕ကိုသိေနတာပါ။ သူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို မသိပါဘူး။ တရက္ ကၽြန္ေတာ္ သူ႕ဆိုင္ထဲ ဝင္လာတာ၊ ေတြ႕တာနဲ႔ သူက ေကာက္ခါငင္ခါ “ခင္ဗ်ားက ဘယ္ဇာတိလဲ”လို႔ ေဖာ္ေ႐ြ ရင္းနီးစြာ ႏႈတ္ဆက္ ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း သူ႕ကို မရင္းႏွီးေပးမယ့္ လူပုဂၢိဳလ္အရ သိၿပီးသားမို႔ အမွန္အတိုင္း ”ျမင္းၿခံသားပါ” လို႔ ေျဖလိုက္ ပါတယ္။ သူက တဆက္တည္း “မင္း ငဝက္ညီလား၊ သိပ္တူတာပဲ”လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးတာကိုလည္း တဆက္တည္းျပန္လည္ သတိရမိလာပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ က်ဴရွင္ဆရာ ဘ၀က မမေအးနဲ႔ အတူေနတာပါ အစ္ကို။ မမေအးက မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ရွိတာက “မင္း အစ္ကိုေလးနဲ႔ ႐ုပ္တင္မကဘူး ရယ္သံလည္း အစ္ကိုေလးနဲ႔ တူတယ္”တဲ့ေလ။ မတူတာကေတာ့ အစ္ကိုက ေဖေဖရဲ႕ ဗီဇေသြးျဖစ္တဲ့ ေဖေဖျဖစ္ခ်င္တဲ့ ‘ကဗ်ာ ဆရာ၊ စာေရးဆရာ’ျဖစ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္က ဦးေလးေတြရဲ႕ ဗီဇေသြးျဖစ္တဲ့ ‘ေတာ္လွန္ေရးသမား’ ျဖစ္လာျခင္း တို႔ပါပဲ။ (အေဖရာ အေမဘက္ကပါ ဦးေလး ေတြဟာ အလံနီေရာ၊ အလံျဖဴဘက္မွာပါ ပါဝင္ခဲ့ၾကၿပီး အမ်ားစု ဟာ အေစာပိုင္းကတည္းက က်ဆုံးသြားကုန္ပါၿပီ။ တဦးတေလကေတာ့ လက္နက္ခ်ခဲ့တာ ရွိဖူးပါ တယ္။)
(၄)
ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာကေတာ့ ႐ႈံးလိုက္၊ ထပ္တိုက္လိုက္၊ ထပ္႐ႈံးလိုက္ ထပ္ တိုက္လိုက္၊ ေနာက္ဆုံး ေအာင္ပြဲခံ ဆိုတဲ့ တရားအတိုင္း ခ်ီတက္ေနတာပါပဲ။ ဒါဟာ အမွန္ တရားပါပဲ။ ဒါဟာ သစၥာတရားပါပဲ။ ဒါဟာ လူသား လူအဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈရဲ႕ သမိုင္းေဗဒျဖစ္တယ္။ တနည္း သမိုင္း႐ုပ္ဝါဒျဖစ္တယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ယုံၾကည္တယ္။ အစ္ကိုလည္း ဒီသမိုင္း႐ုပ္ဝါဒကို ယုံၾကည္စြဲကိုင္ၿပီး ဗမာျပည္ ေဖာက္ျပန္ေရး အစိုးရ အဆက္ ဆက္ကို ဆန္႔က်င္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္။ ဖိႏွိပ္သူနဲ႔ အဖိႏွိပ္ခံရသူ၊ ဘက္ ၂ ဖက္မွာ အဖိႏွိပ္ခံ ဘက္က ရပ္ခံၿပီး ကေလာင္လက္နက္ ကိုင္စြဲကာျပည္သူ႕ စာေပလမ္းေၾကာင္းေပၚ တက္ လွမ္းခဲ့တယ္။ မဆလ၊ န၀တ၊ နအဖ စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ျပည္သူ ေတာ္လွန္ေရးအရပ္ရပ္ကို ရပ္ခံၿပီး ကဗ်ာဖြဲ႕တယ္။ ေဖာက္ျပန္တဲ့ စာေပေတြကို ေဝဖန္တိုက္ခိုက္ရင္း ျပည္သူ႕စာေပလမ္းေၾကာင္း အတြက္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္း ေပးတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ျပည္သူ႕ကဗ်ာဆရာ၊ ျပည္သူ႕ေဝဖန္ေရးဆရာဆိုတဲ့ ဘြဲ႕ထူးကို ေနာက္ဆုံးမွာ အစ္ကိုပိုင္ဆိုင္ သြားႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ယုံၾကည္ေနပါတယ္။
အစ္ကိုေလၽွာက္လွမ္းလာတဲ့၊ ေလၽွာက္ လွမ္းေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္လို႔ ဆက္လက္ၿပီး ေလၽွာက္လွမ္း ႏိုင္ပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳရင္း ၂၀၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ အသက္ ၈၀ ျပည့္ေတာ့မယ့္ အစ္ကိုကိုဝင္းေဖ(ေမာင္စြမ္းရည္)ရဲ႕ အသက္ ၈၀ ေမြးေန႔ကို ရည္စူးရင္း အစ္ကိုတို႔ ဇနီး ေမာင္ႏွံကို ကန္ေတာ့လိုက္ပါတယ္။ အစ္ကို ကိုဝင္းေဖ(ေမာင္စြမ္းရည္)တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ပါေစ။
ေက်ာ္ေဆြ ၂၀၁၆၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၉ ရက္။