ဇာနည္ဝင္း (Myanmar Now) ● ျမန္မာစာေပ ျပည္ပထြက္ေရး
ပိုလန္ကဗ်ာဆရာမႀကီး Wisława Szymborska (၁၉၂၃-၂၀၁၂) အတြက္ ဂုဏ္ျပဳညေနခင္း အစီအစဥ္ကို တနဂၤေႏြေန႔က ရန္ကုန္ၿမဳိ႕မွာ လုပ္ေတာ့ ကဗ်ာခ်စ္သူတခ်ဳိ႕ တက္ေရာက္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ပိုလန္ကဗ်ာဆရာမႀကီး ကြယ္လြန္သြားတာ ၅ ႏွစ္ ရိွပါၿပီ။ သူဟာ ကဗ်ာဆရာ၊ အက္ေဆးေရးသူ၊ ဘာသာျပန္ုသမား၊ စာေပေဝဖန္ေရးသမား ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ၁၉၉၆ မွာ ႏိုဗဲလ္စာေပဆု ရရိွတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ ကေလာင္ရွင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။
မိတ္ေဆြရင္းေတြကေတာ့ သူဟာ ႏိွမ့္ခ်တတ္သူျဖစ္တယ္၊ ခပ္ေအးေအးေနတတ္တယ္၊ သူတပါးအတြင္းေရး ေမးခြန္းထုတ္ တာေတြကို မႏွစ္သက္သလို သူ႔အေၾကာင္း ထုတ္ေျပာရတာလည္း ႀကဳိက္သူမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဂုဏ္ျပဳတာေတြ လည္း ႀကဳိက္တတ္သူမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆုိေသာ္လည္း ရန္ကုန္၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ PEN Myanmar ရံုးခန္းမွာေတာ့ သူ႔အမွတ္တရ အစီအစဥ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အစီအစဥ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကမကထ ျပဳသူေတြကေတာ့ ကေလာင္ရွင္ေတြနဲ႔စုစည္းထားတဲ့ PEN Myanmar အဖဲြ႔၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပိုလန္သံရံုးတို႔ပါပဲ။
၈၈ ႏွစ္ အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ဆရာမႀကီးအတြက္ ဂုဏ္ျပဳညေနခင္းအစီအစဥ္မွာ သူ႔ကဗ်ာ ျမန္မာဘာသာျပန္ထား တာေတြကို ဖတ္ၾက ရြတ္ၾက၊ အမွတ္တရစကား ေျပာၾကပါတယ္။
ဆရာမႀကီးကို အတုယူစရာေကာင္းတဲအခ်က္ေတြထဲက ၂ ခု အေၾကာင္းကိုလည္း ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ျပည့္မင္းက ေျပာ သြားပါတယ္ … သူတုိ႔ဆီက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေကာင္းစားခ်ိန္မွာ သူဟာ ပါတီကေန သတၱိရိွရိွ ထြက္လုိက္တယ္လို႔ ဆုိတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ ေလးစားစရာ ေကာင္းတာကေတာ့ သူေရးတဲ့ ကဗ်ာပုဒ္ေရက ၃၅ဝ ထက္ နည္းေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတ့ဲ ေမးခြန္းကို ဆရာမႀကီးက အိမ္မွာ အမိႈက္ပံုး ရိွတယ္ လို႔ ျပန္အေျဖေပးျခင္းပါပဲတဲ့။
ပိုလန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွာလည္း သူကြယ္လြန္တဲ့ ၅ ႏွစ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔က အမွတ္တရ ပို႔စ္တစ္ခု တင္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ပိုလန္က သူတို႔ဆရာမႀကီးပံုေတြနဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုတ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဂုဏ္ျပဳထိုက္တဲ့စာဆိုႀကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ႀကီးျမတ္သူေတြကို တံဆိပ္ေခါင္းထက္ တင္တဲ့ အစဥ္အလာ ျမန္မာျပည္မွာ မရိွေသးပါဘူး။ အနာဂတ္မွာေတာ့ ရိွလာေကာင္းပါရဲ႕။
ျမန္မာ ကေလာင္ရွင္မ်ားရဲ႕ စာေပလက္ရာေတြကို အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ထားတာရိွမယ္၊ အဲဒီလက္ရာေတြကို အဆိုတင္ သြင္းသူေတြလည္း ရိွမယ္ဆိုရင္ အနာဂတ္မွာ ျမန္မာစာေပလက္ရာေတြလည္း ႏိုင္ငံတကာစာေပဆုေတြ ရႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္။
လတ္တေလာ ဘာသာျပန္စာေပ အားမေကာင္းေသးတဲ့အတြက္ အနာဂတ္အတြက္ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားႏိုင္ပါတယ္။
အနာဂတ္ ျမန္မာ သံတမန္ေတြကလည္း သူတုိ႔တာဝန္က်တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ျမန္မာစာေပကို မိတ္ဆက္ေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ရိွလာရင္ ေက်နပ္စရာ ေကာင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ။
(ဒီဘေလာ့ဂ္ပို႔စ္ကုိ http://www.myanmar-now.org/my/ မွာလည္း ဖတ္ရႈႏိုင္ပါေၾကာင္း)
(မုိးမခ) ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၇
ပိုလန္ကဗ်ာဆရာမႀကီး Wisława Szymborska (၁၉၂၃-၂၀၁၂) အတြက္ ဂုဏ္ျပဳညေနခင္း အစီအစဥ္ကို တနဂၤေႏြေန႔က ရန္ကုန္ၿမဳိ႕မွာ လုပ္ေတာ့ ကဗ်ာခ်စ္သူတခ်ဳိ႕ တက္ေရာက္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ပိုလန္ကဗ်ာဆရာမႀကီး ကြယ္လြန္သြားတာ ၅ ႏွစ္ ရိွပါၿပီ။ သူဟာ ကဗ်ာဆရာ၊ အက္ေဆးေရးသူ၊ ဘာသာျပန္ုသမား၊ စာေပေဝဖန္ေရးသမား ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ၁၉၉၆ မွာ ႏိုဗဲလ္စာေပဆု ရရိွတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ ကေလာင္ရွင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။
ဆရာမႀကီးရဲ႕ အမည္ကို PEN Myanmar က ၿဗိဆြာဗား ရွင္မ္ေဘာ(ရ)စကား လို႔ စာလံုးေပါင္းပါတယ္။ သူ႔အမည္ အသံထြက္ကို https:// translate.google.com/#pl/ en/Wisława%20Szymborskaမွာ နားေထာင္ႏိုင္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြရင္းေတြကေတာ့ သူဟာ ႏိွမ့္ခ်တတ္သူျဖစ္တယ္၊ ခပ္ေအးေအးေနတတ္တယ္၊ သူတပါးအတြင္းေရး ေမးခြန္းထုတ္ တာေတြကို မႏွစ္သက္သလို သူ႔အေၾကာင္း ထုတ္ေျပာရတာလည္း ႀကဳိက္သူမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဂုဏ္ျပဳတာေတြ လည္း ႀကဳိက္တတ္သူမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆုိေသာ္လည္း ရန္ကုန္၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ PEN Myanmar ရံုးခန္းမွာေတာ့ သူ႔အမွတ္တရ အစီအစဥ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အစီအစဥ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကမကထ ျပဳသူေတြကေတာ့ ကေလာင္ရွင္ေတြနဲ႔စုစည္းထားတဲ့ PEN Myanmar အဖဲြ႔၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပိုလန္သံရံုးတို႔ပါပဲ။
၈၈ ႏွစ္ အရြယ္မွာ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ဆရာမႀကီးအတြက္ ဂုဏ္ျပဳညေနခင္းအစီအစဥ္မွာ သူ႔ကဗ်ာ ျမန္မာဘာသာျပန္ထား တာေတြကို ဖတ္ၾက ရြတ္ၾက၊ အမွတ္တရစကား ေျပာၾကပါတယ္။
ဆရာမႀကီးကို အတုယူစရာေကာင္းတဲအခ်က္ေတြထဲက ၂ ခု အေၾကာင္းကိုလည္း ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ျပည့္မင္းက ေျပာ သြားပါတယ္ … သူတုိ႔ဆီက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေကာင္းစားခ်ိန္မွာ သူဟာ ပါတီကေန သတၱိရိွရိွ ထြက္လုိက္တယ္လို႔ ဆုိတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ ေလးစားစရာ ေကာင္းတာကေတာ့ သူေရးတဲ့ ကဗ်ာပုဒ္ေရက ၃၅ဝ ထက္ နည္းေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတ့ဲ ေမးခြန္းကို ဆရာမႀကီးက အိမ္မွာ အမိႈက္ပံုး ရိွတယ္ လို႔ ျပန္အေျဖေပးျခင္းပါပဲတဲ့။
ပိုလန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွာလည္း သူကြယ္လြန္တဲ့ ၅ ႏွစ္ျပည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔က အမွတ္တရ ပို႔စ္တစ္ခု တင္ထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ပိုလန္က သူတို႔ဆရာမႀကီးပံုေတြနဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္းေတြ ထုတ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဂုဏ္ျပဳထိုက္တဲ့စာဆိုႀကီးေတြ အမ်ားအျပား ရိွပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ႀကီးျမတ္သူေတြကို တံဆိပ္ေခါင္းထက္ တင္တဲ့ အစဥ္အလာ ျမန္မာျပည္မွာ မရိွေသးပါဘူး။ အနာဂတ္မွာေတာ့ ရိွလာေကာင္းပါရဲ႕။
ျမန္မာ ကေလာင္ရွင္မ်ားရဲ႕ စာေပလက္ရာေတြကို အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ထားတာရိွမယ္၊ အဲဒီလက္ရာေတြကို အဆိုတင္ သြင္းသူေတြလည္း ရိွမယ္ဆိုရင္ အနာဂတ္မွာ ျမန္မာစာေပလက္ရာေတြလည္း ႏိုင္ငံတကာစာေပဆုေတြ ရႏိုင္ပါ လိမ့္မယ္။
လတ္တေလာ ဘာသာျပန္စာေပ အားမေကာင္းေသးတဲ့အတြက္ အနာဂတ္အတြက္ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားႏိုင္ပါတယ္။
အနာဂတ္ ျမန္မာ သံတမန္ေတြကလည္း သူတုိ႔တာဝန္က်တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ျမန္မာစာေပကို မိတ္ဆက္ေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ရိွလာရင္ ေက်နပ္စရာ ေကာင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ။
(ဒီဘေလာ့ဂ္ပို႔စ္ကုိ http://www.myanmar-now.org/my/ မွာလည္း ဖတ္ရႈႏိုင္ပါေၾကာင္း)
ဆရာမႀကီးရဲ႕ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို သူတုိ႔ဘာသာစကားနဲ႔ ရြတ္ျပေနတဲ့ ပိုလန္ႏိုင္ငံသူ Danuta Zasada
ပုိလန္သံရံုး ကိုယ္စားလွယ္မ်ား
ေမာင္ျပည့္မင္း၊ ေမာင္ေဒး
ခြန္ရွားလိႈင္၊ ေမာင္ေသြးသစ္
PEN Myanmar ဥကၠ႒ မ်ဳိးျမင့္ညိမ္း
အခမ္းအနားမွဴး ကဗ်ာဆရာ ခင္ေအာင္ေအး