ကိုုသန္းလြင္ - ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ႏွင့္သူ၏အၾကံေပးအရာရွိ
(မိုုးမခ) ဇြန္ ၂၀၊ ၂၀၁၅
(၁)
ကြန္လြန္သူ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းမစၥတာလီကြမး္ယူး၏ စ်ာပနအခမး္အနား က်င္းပရာသို႕ Dr. Albert Winsemius ၏ သားသမီးမ်ား တက္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါသည္။ ဒတ္(ခ်္)လူမ်ိဳး စီီးပြားေရးပညာရွင္ မစၥတာ၀င္စီးမီးရပ္(စ) မွာ စကၤာပူအစိုးရ၏ အၾကံေပး အရာရွိအျဖစ္ ၁၉၆၁ ခုနွစ္မွစ၍၂၅ နွစ္ၾကာ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္။ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ဆန္းစစ္ၾကည့္လ်င္ သူ ၏လက္ရာေျမာက္မ်ားစြာကိုေတြ႔ရ မည္ျဖစ္ သည္၊ အခ်ိဳ႔ကလည္း ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လီကြမ္းယူး သည္ သူ႔အကူအညီကိုသာ မရလ်င္ စကၤာပူသည္ ဤမွ် ေအာင္ျမင္စရာအေၾကာင္းမရွိဟုအလြန္အကြ်ံ ဆိုသူကဆိုၾကသည္၊
၁၉၆၅ ခုနွစ္မွာျဗိတိသွ် ကိုလိုနီ အျဖစ္မွလြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ျပီး မေလးရွား ဖက္ဒေရးရွင္းမွခြဲထြက္ခါ လြတ္လပ္ သည့္နုိင္ငံအျဖစ္ စကၤာပူ၏ စီးပြားေရး မွာ သုည က စခဲ့ရသည္၊ စီးပြားေရး ေအာင္ျမင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႕ ပဌမ ကမၻာ့နိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ေဒါက္တာ၀င္းစီးမီးရပ္မွာ ဒက္(ခ်္)နိုင္ငံမွ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ တိုးတက္ေရးဌာန၏ဒါရိုက္တာ ဂ်င္နရယ္ လုပ္ခဲ့ဘူးသည္။ စကၤာပူက ကုလသမဂၢသို႔ စီးပြားေရး၊ စက္မႈလက္မႈထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အၾကံဥာဏ္ ေပးႏိုင္ရန္ လူလႊတ္ေပးဘို႔ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္၊ သူသည္ေပၚတူဂီအစိုးရ အၾကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ သူ႔စကားကို နားမေထာင္သျဖင့္ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနေပရာ သူသည္စကၤာပူသို႔လာရန္ ခ်က္ခ်င္း သေဘာတူလက္ခံခဲ့ သည္၊
စကၤာပူသို႔ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ေရာက္ရွိလာျပီး တႏွစ္အခ်ိန္ယူခါအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ေလ့လာခဲ့သည္၊ ၁၉၆၁ခုႏွစ္ ဂြ်န္လ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ သူ၏အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ပါေသာစီးပြားေရး အၾကံျပဳလႊာတေစာင္ကို တင္သြင္း ခဲ့ သည္၊ ထိုစဥ္က ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ မစၥတာလီကြမ္းယူက သူ႔ ရီပို႔ ကိုလက္ခံလိုက္ခ်ိန္မွ စျပီး သူသည္ ထာ၀ရ အၾကံေပးအရာရွိျဖစ္သြားေတာ့သည္၊ သူ႔ ရီပုိ႔မွာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပါတ္သက္၍ေကာင္းတာေတြမပါဘဲ ယိုယြင္းပ်က္စီးေနတာေတြဘဲပါသည္၊ သို႔ပါေသာ္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့ေနျခင္း မဟုတ္ပါဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ကေျပာသည္။ သူအၾကံေပး အရာရွိျဖစ္လာပံုမွာ ကန္ထရိုက္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ဟူ ၍မရိွ၊ ခန္႔စာဟူ၍လည္း မထြက္လာ၊ တဦးႏွင့္တဦး ယံုၾကည္မႈကို အေျခခံ၍ ျဖစ္လာခဲ့ေသာေသာ အလုပ္ ျဖစ္ပါ သည္။
သူ႕တင္ျပခ်က္မ်ားတြင္ မေလးရွားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းရန္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းဖြင့္ရန္၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ အလားတူ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး တို႔အျပင္ အေမရိကား၊ အဂၤလန္၊ ၾသစေၾတးလ် နယူးဇီလန္တို႔ ႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းဖြင့္ရန္တို႔ကို အဆိုျပဳခဲ့သည္။
ထိုရီပုိ႔တြင္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကို အစိုးရအဖြဲ႔တြင္ အ၀င္မခံရန္ႏွင့္ မစၥတာရပ္ဖဲ(လ္)( Sir Thomas Stamford Bingley Raffles) ၏ သမိုင္းဆိုင္ရာအေရးပါမႈကို မေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္တို႔ ပါ၀င္ခဲ့သည္၊ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မွာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒကို လက္ခံသူမဟုတ္ေပ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ပဌမအခ်က္ကို ပူစရာမရွိ၊ ထို႔ေနာက္ ၁၈၁၉ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ရပ္ဖဲလ္သာ စကၤာပူ ကၽြန္းတြင္ စတည္းခ်မေနထိုင္ခဲ့လ်င္ ယေန႔ စကၤာပူ လည္းျဖစ္လာလိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု ခံယူသူျဖစ္သည္၊ ထိုစဥ္က စကၤာပူတြင္ လူဦးေရတံငါလုပ္သား ၁၂၀ သာရွိခဲ့သည့္ သူတို႔သည္ “သမိုင္းကို အသစ္ ေျပာင္းလဲေရး မည့္ လူလိမ္လူညာေတြ မဟုတ္ပါ” ဟုေျပာျပီး သူ၏တင္ျပခ်က္ကို မဆိုင္းမတြ လက္သင့္ခံခဲ့ပါသည္။
မစၥတာ ရပ္ဖဲ(လ္) ၏ အေရးပါမႈကို လက္ခံျခင္းျဖင့္ ကိုလိုနီအစိုးရ၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုကို လက္မခံျခင္း မဟုတ္ဟုျပသရာ ေရာက္သည္ဟု အၾကံေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္၊ ကမၻာတြင္ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစြမ္းရည္၊ ရံပံုေငြ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေသာကုမၸဏီပိုင္ရွင္ၾကီးမ်ား၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ျပဳၾကမည့္ပုဂိၢဳလ္မ်ား အေနျဖင့္ မစၥတာရပ္ဖဲလ္ အေပၚ စကၤာပူ အစိုးရသစ္က သေဘာထားကို သိလိုၾကလိမ့္မည္ဟု ရွင္းျပခဲ့ပါသည္။
၀င္စီးမီယပ္ ၏ မစ္ရွင္မွာ စကၤာပူႏိုင္ငံကိုစက္မႈႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲ ေရးပင္ျဖစ္သည္၊ သို႔ေသာ္လည္း ျဗိတိသွ် စစ္သားမ်ား ထြက္ခြါသြားျပီးစ စကၤာပူမွာ အခြန္သာသာ က်န္ရစ္သည္၊ မေလးရွားႏိုင္ငံက လည္း သူ၏ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဆက္ဆံေရးတို႔တြင္ စကၤာပူ၏ က႑ ကို ထည့္သြင္းမစဥ္းစား လို၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကလည္း အဖုအထစ္ေတြႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည္။
ေဒါက္တာမီးယပ္(စ္) က ျဗိတိသွ်စစ္တပ္ မ်ား ထြက္ခြါသြားရာ ေနရာတခုလံုးကို စစ္တပ္ပိုင္ေျမ လုပ္မပစ္ရန္ ေဆာ္ၾသသည္၊ စင္တိုဇာ ကၽြန္းကို Tourist တို႔ အတြက္ အပမ္းေျဖရာကၽြန္း အျဖစ္ေျပာင္းလဲ ရမည္ဟုဆိုသည္၊ ပင္မကၽြန္းေပၚ မွ စစ္တပ္ တပ္စခန္းခ်ခဲ့ရာ ေနရာမ်ားကို အမ်ားျပည္သူ အသံုးျပဳႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ားျဖစ္ရ မည္ဟု အၾကံျပဳခဲ့သည္၊ ဆလီတာ စစ္တပ္သံုးေလဆိပ္ မွာ အမ်ားျပည္သူသံုး ေလဆိပ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ EDB Economic Development Board ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္၊ ေဒါက္တာမီးယပ္(စ္) က ႏိုင္ငံျခား မွ ေရာက္လာမည့္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ လုိအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးမည့္ “ One Stop Agency ” တခုလိုသည၊္ ထို ေအဂ်င္စီ က စက္ရံုထူေထာင္ရန္ လာသူတဦး၏ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ေျမေနရာ ပါ၀ါ၊ ေရလိုအပ္ခ်က္ ႏွင့္ လံုျခံဳစိတ္ခ်စြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေရးကို ဌာနတခုထဲ တေနရာထဲက ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ ေအာင္စီစဥ္ေပးရမည္ဟုအၾကံျပဳခဲ့သည္၊ အီးဒီဘီ ၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမွာ စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ားႏွင့္ ခြဲမရပါ၊
ပဌမတြင္ ကုလသမဂၢ UNDP ႏွင့္ ILO မွ အရာရွိမ်ား ကိုဖိတ္ေခၚျပီး အီး၊ဒီ၊ဘီ ကိုကူညီရန္ တာ၀န္ေပးအပ္ ၾကသည္၊
EDB ရံုးခန္းဖြင့္ျပီးသည္ႏွင့္ ကမၻာအရပ္ရပ္ တကၠသိုလ္ၾကီးမ်ား မွ ဘြဲ႕ရလာခဲ့ၾကေသာ ေတာ္ေပ့ဆိုသည့္ လူငယ္မ်ားကို EDB အရာရွိအျဖစ္ခန္႔အပ္သည္၊ အဂၤလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္ၾကီး မ်ားမွ ဘြဲ႕ရလူငယ္မ်ားသည္ EDB ၏တက္ၾကြေသာ ထက္ျမက္ေသာ၊ အရာရွိမ်ားျဖစ္လာၾကျပီး သူတို႔၏ အဓိကတာ၀န္မွာ ႏိုင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမည့္သူမ်ားကို ရွာေဖြေရး စက္ရံုအလုပ္ရံုထူေထာင္ရာတြင္ အကူအညီ ေပးေရးပင္ျဖစ္သည္၊ သူတုိ႔သည္ ကမၻာအရပ္ရပ္ရွိ ကုမၸဏီေပါင္းစံုမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသို႔ တယ္လီဖုံး ေခၚ ဆက္သြယ္ၾကသည္၊ အဆင္ေျပမည့္ အဆင့္ေရာက္ရန္ ကိုယ္တိုင္ အေရာက္သြားၾကရသည္ လည္းရွိ သည္၊ စကၤာပူ ဆိုေသာႏိုင္ငံကို မၾကားဖူး မသိၾကေသာ ကုမၸဏီ ပိုင္ရွင္မ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္၊
မိမိ အလုပ္ကို ယံုၾကည္စိတ္၀င္စားမႈရွိျခင္း (Enthusiasm)၊ အခက္ခဲဟူသမွ် ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရ မည္ဟူေသာ ခိုင္မာေသာစိတ္ဓာတ္ရွိျခင္း တို႔ျဖင့္ လူငယ္မ်ားအလုပ္လုပ္ၾကသည္၊
ေဒါက္တာမီးရပ္(စ) ၏ရီပို႔တြင္သေဘၤာတည္ေဆာက္ျပင္ဆင္ျခင္း၊ သတၱဳအင္ဂ်င္နီယာလုပ္ငန္းမ်ား၊ ဓါတုေဗဒ၊ လွ်ပ္စစ္ ႏွင့္ ပစၥည္းကရိယာမ်ားထုတ္လုပ္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ဟုဆိုထားသည္။ အနာဂါတ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ အေနျဖင့္ စကၤာပူ၏ ပထ၀ီ အေနအထားေၾကာင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ကြန္တိမ္နာ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ေဒသတြင္း အၾကီးဆံုးျဖစ္လာမည့္ ေလဆိပ္ကို တည္ေဆာက္ရန္လိုသည္ဟု အၾကံျပဳခဲ့သည္၊ ယခုအခါ ကက္ပဲ(လ) သေဘၤာဆိပ္မွာ ကမၻာေပၚတြင္ ဒုတိယ အလုပ္အမ်ားဆံုး ကြန္တိန္နာ ဆိပ္ကမ္းတခု ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္၊ အမ်ားသိၾကသည့္အတိုင္း ခ်န္ဂီေလဆိပ္မွာ ေဒသအတြင္း အေကာင္းဆံုး ေလဆိပ္မ်ားတြင္ တခုအပါအ၀င္ျဖစ္ေနပါသည္၊
ေဒါက္တာမီးရပ္(စ္)က ၁၉၆၈ခုႏွစ္တြင္ နယူးေရာက္ျမိဳ႔တြင္ ၌ အီးဒီဘီ ရံုးခြဲ ဖြင့္ရန္ အၾကံေပးခဲ့သည္၊ ထို ရံုး သည္ အေမရိကန္မွ ထိပ္တန္းကုမၸဏီၾကီးမ်ား ႏွင့္ တိုက္ရို္က္ဆက္သြယ္ႏိုင္ျပီး သူတို႔လိုအပ္လာလ်င္ စကၤာပူသို႔ေမးျမန္းရန္မလိုေတာ့ေပ၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကားမွ ကုမၸဏီ ၾကီးမ်ားစကၤာပူ၌ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ လုပ္ၾကရာတြင္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ပါသည္၊
ထို႔ေနာက္ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္မွ စတင္၍ရွစ္ႏွစ္ဆက္တိုက္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လုပ္လာခဲ့ေသာ လီကြမ္းယူးသည္ ၁၉၆၈ခုႏွစ္တြင္ အလုပ္ မွ ခြင့္ယူခါ Harvard တကၠသိုလ္တြင္ Fellowship ယူျပီး အခ်ိန္ျပည့္ေက်ာင္းအိပ္ ေက်ာင္းစား လုပ္ေနထိုင္ခဲ့သည္၊ Kennedy School of Government ၏ စီစဥ္ေပးခ်က္အရ ကုမၸဏီၾကီး မ်ား မွ ထိပ္တန္းအရာရွိၾကီးမ်ားႏွင့္ Breakfast meeting, work lunch စသည္ျဖင့္ အျမဲဆိုသလို ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြး အၾကံဥာဏ္ ဖလွယ္ခြင့္ကို ရခဲ့သည္။
ေဒါက္တာမီးရပ္(စ္)၏ သားတေယာက္မွာ အေမရိကန္ Consultancy ကုမၸဏီတခုတြင္ အလုပ္လုပ္ေန ရာ သူ႕အေနျဖင့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီသူေဌးၾကီးမ်ား၏ ေတြးေခၚပံု၊ အလုပ္လုပ္ပံုတို႔ကို ေသခ်ာ စြာရွင္းျပႏိုင္ခဲ့ သည္။
လုပ္ငန္းတခုေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ စြန္႔စားရန္လိုအပ္ပံု ( risk ) ယူရမည့္ပမာဏအေျခအေန၊ တို႔ကို ေသခ်ာ သေဘာေပါက္မွသာ ထိုႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံၾကလိမ့္မည္၊ သူတို႔သည္ ႏိုင္ငံတခု၏ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈ၊ စီးပြားေရး ဘ႑ာေရး၊ ခိုင္မာမႈ၊ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ခိုင္မာေသာ ဆက္ဆံေရးရွိရန္ လိုအပ္ပံု၊ ကုန္ထုတ္ လုပ္မႈကို ရပ္ဆိုင္းျပစ္ရမည့္ အႏၱရာယ္နဲႏိုင္သမွ် နဲရန္ လိုအပ္ပံု၊ ကုန္ၾကမ္းေပးမည့္ ကုမၸဏီမ်ား ကန္ထရိုက္ တာမ်ားစီမံခန္႔ခြဲမႈ စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို သတိထားတည္ေဆာက္ရန္ လိုအပ္ပံု၊ မ်ားကို ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အဖို႕ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် သေဘာေပါက္နားလည္သြားခဲ့သည္။
စကၤာပူသို႔ ထိုင္၀မ္ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္မွ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား ေရာက္လာၾကပါသည္၊ သို႔ေသာ္ ၄င္းတို႔မွာ ေငြရင္း ေငြႏွီး အေသးစားလုပ္ငန္းအတြက္ အထည္လုပ္ငန္း၊ ကေလးကစားစရာလုပ္ငန္း စသည္တို႔သာျဖစ္သည္၊ ၾကီးၾကီးမားမား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေသာ ကုမၸဏီမ်ားကိုမူ အေမရိကန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ကုမၸဏီၾကီးမ်ားကိုသာ အားကိုးၾကရသည္။
အစၥေရးႏိုင္ငံသည္ မိမိကို မလိုလားသည့္ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားျဖင့္ ၀ိုင္းရံထားေသာႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အစၥေရး တို႔သည္ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္း အတြက္ ဥေရာပ ႏွင့္ အေမရိကားကို သာအားကိုးရသည္၊ ၄င္းကို အေ၀းသို႔ လွမ္းေမွ်ာ္ရသည့္ Leapfrog ေပၚလစီဟုေခၚသည္၊ စကၤာပူမွာလည္း အလားတူအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား မွာအားမကိုးႏိုင္ဘဲျဖစ္ ေနရာ အေ၀းမွ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အားကိုးရန္သာရွိေတာ့သည္၊ ဤသည္မွာ စကၤာပူႏိုင္ငံ ၏စီးပြားေရးထူေထာင္မႈအတြက္ ခ်မွတ္လိုက္ရေသာ ပဌမမူ၀ါဒ ျဖစ္သည္၊
ဒုတိယမူ၀ါဒမွာ စကၤာပူကို တတိယကမၻာ့အလယ္တြင္ ပဌမ ကမၻာအတြက္ အိုေအစစ္ကို ဖန္တီးေပးရန္ ပင္ျဖစ္သည္၊ အဂၤလိပ္စာ တတ္ကၽြမ္းသူေက်ာင္းသား လူငယ္လုပ္အား ႏွင့္ စာေရးစာခ်ီ၊၊ စာရင္းကိုင္အတတ္ ပညာ၊ အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္စသည္ျဖင့္ ပဌမ ကမၻာမွ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ လူသားအရင္းအျမစ္ ကိုျဖည့္ဆည္းေပးရန္ပင္ျဖစ္သည္၊ သူတို႔အတြက္လံုျခံဳေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာသင္ၾကားေရး၊ တယ္လီကြန္ျမဴ နီေကးရွင္း၊ သြားလာမႈလြယ္ကူေရး ႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးရမည္ဟု နား လည္ခဲ့သည္၊
ယေန႔ စကၤာပူသည္ လီကြမ္ယူ ေမွ်ာ္မွန္းခဲ့သလို ေဒသတြင္းတြင္ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္ေနပါၿပီ၊ တိုးတက္ ေသာ ကမာၻႏိုင္ငံႀကီးမ်ား အတြက္ အိုေအစစ္ တခုလည္း ျဖစ္ေနပါၿပီ၊
ဒတ္(ခ်) တို႔ ပိုင္ဆိုင္ေသာ Phillips ဖိလစ္ကုမၸဏီသို႔ ေဒါက္တာမီးရပ္(စ) ကိုယ္တိုင္သြားၿပီး စကၤာပူတြင္ စက္ရံု ထူေထာင္ရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္၊ ယခုအခါ ဖိလစ္သည္ ေဒသဆိုင္ရာ ရံုးခ်ဳပ္ကို စကၤာပူတြင္ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ဖိလစ္ အမွတ္အသားႏွင့္ ပစၥည္းေပါင္းစုံ ထုတ္လုပ္ေသာ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံုႀကီးမ်ားရိွသည္။
သူသည္ အစိုးရ၏ အၾကံေပးအရာရွိ ျဖစ္ခ်ိန္မွစ၍ တႏွစ္လ်င္ ႏွစ္ႀကီမ္ (သို႔မဟုတ္) သံုးႀကိမ္စကၤာပူသို႔လာ သည္၊ တႀကိမ္လ်င္ ၂ ပါတ္ (သို႔မဟုတ္) ၃ ပါတ္ခန္႔ေနသည္၊ သူသည္ ႏိုင္ငံေတာ္သမတ မွစ၍ ကုမၸဏီ CEO မ်ား၊ ဘဏ္ဥကၠ႒မ်ား၊ (Trade Union) မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား စသည္တို႔ႏွင့္ ပ႒မ အပါတ္ တြင္ ေတြ႔သည္၊ ၿပီးလ်င္ သူ၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား၊ ေနာက္ႏွစ္အတြက္ လိုအပ္သည့္ plan မ်ားကို ေရးဆြဲျပသည္၊ ေနာက္ဆံုး လီကြမ္ယူႏွင့္သူ ေန႔လည္စာ အတူစားရင္း သူေတြ႔ရိွခ်က္မွ လိုအပ္ခ်က၊္ ျပဳျပင္ရန္ အခ်က္စသည္ ျဖင့္ ေဆြးေႏြးတင္ျပသည္၊ သူ၏ရီပို႔ကိုတင္သည္။
စကၤာပူ အစိုးရ အေနျဖင့္ သူလိုအပ္သည္တို႔ကို ေမးျမန္းရန္၊ သူ႔လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ ဆက္သြယ္ေရး အရာရိွတဦးခန္႔ေပးထားသည္၊ စကၤာပူေလေၾကာင္းမွ ေလယာဥ္ မ်ားက သူ႔ထံ စကၤာပူ စထရိတ္တိုင္း သတင္းစာကို ေန႔စဥ္အေရာက္ ပို႔ေပးရသည္၊ သူေျပာစရာရိွသည္ တို႔ကို ဆက္သြယ္ေရး အရာရိွအား ေျပာျပႏိုင္သလို သူ႔ေနႏွင့္ စကၤာပူသုိ႔ လာရန္လိုအပ္သည္ဆိုပါက အခ်ိန္မေရြး အျမဲအေရာက္ လာေလ႔ရိွသည္။
သူသည္အလုပ္မွ ၁၉၈၃ ခုဒီဇင္ဘာလတြင္ အနားယူခဲ့သည့္တိုင္ စကၤာပူႏိုင္ငံသို႔ အျမဲ အလည္အပါတ္ လာခဲ့သည္၊ သူ႔အတြက္ေလယာဥ္ပ်ံစားရိတ္ႏွင့္ ေဟာ္တယ္ခ ကို အစိုးရက က်ခံရသည္၊ ေနာက္ပိုင္း ဇနီးျဖစ္သူ အိပ္ရာထဲမွ မထႏိုင္ေသာ အခ်ိန္မွစ၍ အလည္အပါတ္မလာႏိုင္ေတာ့၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္သူ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္၊
တႀကိမ္တြင္ ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနေသာ ဗိယက္နမ္ႏိုင္ငံက မစၥတာလီကြမ္ယူးကို သူတို႔ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရး Reform လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္ကူညီေဆာင္ရြက္ပါရန္ ကမ္းလွမ္း ဖိတ္ေခၚခဲ့ သည္၊ လီကြမ္ယူးက မစၥတာ ၀င္းစီယပ္ အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္လုပ္စဥ္က အေၾကာင္းရပ္မ်ားကိုေဖၚျပခါ သူ႔အေနျဖင့္ ဤမွ် အခ်ိန္မေပးႏိုင္ပါဟုအေၾကာင္းျပန္ခဲ့သည္၊ သူသည္ေန႔တိုင္း စထရိတ္တိုင္း သတင္းစာကို ဖတ္ခါ လိုအပ္ခ်က္မွန္ သမွ်ကို အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ ေနခဲ့ရေၾကာင္း သူ႔အတြက္ ဗီိယက္နမ္ ႏိုင္ငံကိုအၿမဲတေစ ေစာင့္ၾကည့္ ေနရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာျပၿပီး ျငင္းဆိုခဲ့သည္။
(၃)
စကၤာပူႏိုင္ငံ၏ တန္ဘိုးထား သတိတရ ရိွမႈတို႔ကို မစၥတာ လီကြမ္ယူ၏ စ်ာပန အခမ္းအနားသို႔သူ႔သားသမီး မ်ားကို တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ေခၚျခင္းျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ရွိေနေသာ အစိုးရက ျပသခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က ေရသုေတသန အေဆာက္အဦးေဘးမွလမ္းကို Dr. Winsemius Road ဟုဂုဏ္ျပဳအမည္ေပးခဲ့ပါသည္၊ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္၊ အမ်ိုးသား စက္မႈတကၠသိုလ္မ်ားမွ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ မ်ား၊ NTUC ေခၚ National Trade Union Congress မွအျမင့္ဆံုးေပးအပ္ေသာဆု၊ မ်ားခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၾကသည္၊ စက္မႈတကၠသိုလ္ၾကီးက Dr. Winsmius နာမည္ျဖင့္ Professorship တခု ဖန္တီးျပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပညာရွင္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚခန္႔ထားခဲ့ၾကပါသည္၊
Dr. Winsmius ကိုသိမွီလိုက္သူမ်ားက သူ၏ေက်းဇူးမ်ားအေၾကာင္းကို ယေန႔တိုင္ ေျပာဆိုေနၾကဆဲျဖစ္ပါ သည္၊
ကိုသန္းလြင္
Ref: From Third World to First by Mr. Lee Kuan Yew