ေမာင္ေမာင္စုိး - NCA ႏွင့္ Failed State - အပိုင္း (၅)
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၅
● တက္သုတ္႐ုိက္ေနေသာ NCA
တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးထိုင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မခ်မွီပင္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း NCA လက္မွတ္ထိုး မည္ဟု MPC က ဆိုသည္။ NCA လက္မွတ္ထိုးျပီး ေဆာင္ရြက္မည့္ေျခလွမ္းမ်ားကို ခ်ျပေနသည္။ ၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ၁၁ ကMPC တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ျပီး NCA လက္မွတ္ထိုးျပီး ေျခလွမ္းမ်ားကို ခ်ျပခ့ဲသည္။
၎တုိ႔ထဲတြင္ JMC Joint MonitoringCommittee ေခၚ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ UPDJC UnionPeace Dialouge Joint Committee ေခၚ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္ေရး ပူးတြဲေကာ္မတီတုိ႔ဖြဲ႕ စည္းေရး ရက္ ၆၀ အတြင္း နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ေရးဆြဲေရး ရက္ ၉၀ အတြင္း နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပေရးတုိ႔ပါဝင္သည္။
သုိ့ေသာ္ ၎စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ည ရန္ကုန္စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ရွိ ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္းအသင္းေတာ္ KBC ၌ ရန္ကုန္ ကခ်င္ လူထုရႏွင့္ ေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ KIO ဒုဥကၠဌ ႏွင့္ UNFC ဥကၠဌ ျဖစ္သူ ဦးအင္ဘန္လက လာမည့္ ေအာက္တိုဘာပထမပတ္၌ NCA လက္မွတ္ထိုးရန္ မျဖစ္နိုင္ဟု ဆိုခ့ဲသည္။
ထိုေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ ဦးအင္ဘန္လ က KIO အေနျဖင့္ NCA လက္မွတ္ထိုးရာတြင္ အားလုံးပါဝင္ေရးမူကုိ ဆုပ္ကိုင္ထားေၾကာင္း အားလုံးပါဝင္ေရးကို သမတက လက္မခံ၍ စိတ္မေကာင္းေၾကာင္း AA ကိစၥ KIO ကတာဝန္ယူရန္မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း အဖြဲ႕ေသးေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္သူမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္၍ အေလးနက္ထားစဥ္းစားရန္ သမတအားတိုက္တြန္းခ့ဲ ေၾကာင္း မိမိတုိ႔အေနႏွင့္ NCA လက္မွတ္ထိုးရန္ ဆုံးျဖတ္ထားေသာ္လည္း ေအာက္တိုဘာလတြင္မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း သမတကမ္းလွမ္းတဲ့ ေအာက္တိုဘာပထမပတ္ထိုးေရးကို တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ၅ ေယာက္အနက္ တစ္ေယာက္ထဲက ေခါင္းျငိမ့္လိုက္၍ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ရေၾကာင္းတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား၏ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးပ်က္ျပားမွာ စိုးရိမ္ ေၾကာင္း အားလုံးပါဝင္ေရးကိုမူအရလက္ခံသည့္ သမတဦးသိန္းစိန္သေဘာထားကို ၾကိဳဆိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားပါသည္။
KIO အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာလဂ်ာကေတာ့သမတႏွင့္ေတြ႕ဆုံခ့ဲသည့္ အခ်က္မ်ားကို တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ရန္ အစည္းအေဝးကို စက္တင္ဘာ ၂၅/ ၂၆ မ်ားတြင္ က်င္းပရန္ စီစဥ္ဖိတ္ၾကားထားျပီဟု ဆိုပါသည္။ တက္ေရာက္သည့္ ကခ်င္လူထုက ျပန္လည္ေဆြးေႏြးရာတြင္ ယခုလက္မွတ္ထိုးသည္ကိုအားမေပးေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည္ေစလိုေၾကာင္းေဆြးေႏြးသည္ဟု ဆိုပါသည္။
၂၀၁၅ စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္က က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕ျတိဂံတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္၌ ဦးေအာင္မင္း ဦးသိန္းေဇာ္ေခါင္းေဆာင္သည့္ UPWC ႏွင့္ UWSA မွ ေပါက္ယိုရိ ေခါင္းေဆာင္သည့္အဖြဲ႕ေတြ႕ဆုံခ့ဲေသာ္လည္းNCA တြင္ UWSA ပါဝင္လက္မွတ္ထိုးေရးအတြက္ျပီး ျပတ္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မရခ့ဲဟုဆိုပါ သည္။
ဤသုိ့ေသာအေျခအေနေအာက္တြင္ အစိုးရႏွင့္ MPC တုိ႔အေနႏွင့္ ေအာက္တိုဘာပထမပတ္အတြင္း လက္မွတ္ထိုးရန္ တက္သုတ္ရိုက္ေနရ ပါသနည္း။ အားလုံးေၾကနပ္သေဘာတူမႈမရွိသည့္အေျခအေနတြင္ NCA လက္မွတ္ထိုးျခင္းသည္ အေျခ ခံေကာင္း ရနိုင္ဘြယ္ရွိမရွိ စဥ္းစားရန္လိုအပ္ေပသည္။
အစုိးရႏွင့္ MPC အဖို႔ အခ်ိန္ ၂ ႏွစ္ကာလအတြင္း တရားဝင္ေတြ႕ဆုံမႈ ၁၀ ၾကိမ္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံမႈအၾကိမ္ ၅၀ ခန့္ျပဳလုပ္ခ့ဲရာ လုံေလာက္ျပီ ယူဆသျဖင့္ေလာ။ သုိ႔မဟုတ္ ကုန္ခ့ဲအခ်ိန္ ေငြေၾကးတုိ႔အရ ရလဒ္တခုကို ေဖၚျပခ်င္၍ေလာ။ ဦးသိန္းစိန္၏ သမတသက္တမ္း ကုန္ဆုံးခါနီီး၍ေလာ။ သုိ႔မဟုတ္ ေနာက္အစိုးရမတက္မွီ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္မ်ားကို ခ်မွတ္ထားလို၍ေလာ။ သုိ႔မဟုတ္ တိုင္းရင္းသားကိစၥ ဆက္လက္ေျဖရွင္းရန္ ဦးသိန္းစိန္အေနႏွင့္ သမတ သက္တမ္း ေနာက္တခုလိုသည္ဟု အေၾကာင္းျပရန္ေလာ။ ေလာေပါင္းမ်ားစြာေသာေမးခြန္းတုိ႔ေပၚလာေပသည္။
တကယ္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားအေရးတြင္ ရလဒ္တခုထြက္ရန္ဆိုသည္မွာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းတခုေပၚတြင္ လက္မွတ္ထိုးသည္ ထက္ အေရးၾကီးသည္မွာ ႏွစ္ဖက္နားလည္မႈ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္နိုင္ေရးျဖစ္သည္။ လက္ရွိ NCA လက္မွတ္ထိုးရန္ အတြက္ ပထမျပႆနာမွာ အားလုံးပါဝင္ႏိုင္ေရးကို အစိုးရက လက္မခံႏိုင္ဘဲ MNDAA/TNLA/ AA တုိ႔ ၃ ဖြဲ႕ကိုခ်န္ထား ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤျပႆနာႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရႏွင့္ MPC ဘက္မွ ၾကည့္ျမင္ပုံသည္ လုပ္ငန္းစဥ္ျပႆနာ အဆင့္ဆင့္လုပ္ သြားရမည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းျပႆနာအျဖစ္ၾကည့္သည္။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားဖက္ကမူ သူတုိ႔၏ တပ္ ေပါင္းစု မဟာမိတ္ျပႆနာအျဖစ္ၾကည့္သည္။ ျမန္မာျပည္ေတာင္ဖက္ျခမ္းရွိ ကရင္အဖို႔ ၎ျပႆနာသည္ မေလးနက္ေသာ္ လည္း ေျမာက္ပိုင္းရွိ တဆက္စပ္ထဲရွိေနေသာ KIA/SSPP-SSA/UWSA/NDAA တုိ႔အတြက္မူ အေရးၾကီးသည့္ စစ္ေရး နိုင္ငံေရး မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုျပႆနာအျဖစ္ၾကည့္ျမင္သည္။ သူတုိ႔အဖို႔ တဖြဲ႕ႏွင့္တဖြဲ႕ ေက်ာခ်င္းကပ္နိုင္ပါမွ အင္ အားေတာင့္တင္းနိုင္သည္။ အင္အားမ်ား တစတစကြဲျပားပါက ေနာက္ဆုံး မိမိအင္အားပါျပဳန္းတီး အၾကပ္တည္း ဆိုက္ႏိုင္ သည္ဟု မူအရခံယူထားၾကသည္။
ဒုတိယျပသနာ ျမန္မာစစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မွ NCA လက္မွတ္မထိုးမွီ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးကိုေဇာင္းေပးေျပာဆိုျခင္းသည္၎ သမတဦးသိန္းစိန္မွ MNDAA/TNLA/AA ၃ဖြဲ႕ႏွင့္ပတ္သက္ျပီးပါဝင္ေရးႏွင့္ နည္းနာရွာသြားမည္ဆ္ိုေသာ္လည္း၎အဖြဲ႕မ်ား လက္နက္ခ်မွလက္ခံမည္ဟု ေျပာထားေသာ ကာခ်ဳပ္မွ သမတ၏ေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ မပါဝင္သည့္ျပင္ ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း သမတ၏ သေဘာထားကို အတည္ျပဳျခင္းမရွိေသးျခင္းသည္၎ နည္းနာရွာသြားမည့္ သမတ၏လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ရွင္း ရွင္းလင္းလင္း မေတြ႕ရေသး၍၎ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားတြင္ ယုံၾကည္ရန္ခက္ခဲေနျပီး သံသယရွိေနဆဲျဖစ္ပုံရသည္။
တကယ္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားျပသနာေျဖရွင္း ရန္အတြက္ NCA လက္မွတ္တက္သုတ္ရိုက္ထိုးရန္ထက္ တဖက္ႏွင့္တဖက္ ယုံၾကည္မႈ နားလည္မႈေကာင္းမ်ား တည္ေဆာင္နိုင္ဘို႔ ပိုအေရးၾကီးသည္။ ယခုရက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္တိုက္ပြဲ မ်ားက ပိုျပင္းထန္လာေနသည္။ RCSS ႏွင့္လည္းေကာင္း၊ TNLA ေဒသတြင္လည္းေကာင္း၊ ကိုးကန္႔ေဒသတြင္လည္းေကာင္း၊ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားရာမွ KIA ႏွင့္ မုန္းကိုး ေဖါင္းဆိုင္ေဒသတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားရက္ဆက္ျပန္ျဖစ္လာေနသည္။
ျပီးခ့ဲေသာရက္ပိုင္း ျဖဴးနယ္မဲဆြယ္ပြဲတခုတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း သူရဦးေရႊမန္းက အျပဳတ္ျဖဳတ္အျပတ္ရွင္းျပီး ပုံစံမ်ိဳးစုံ သြင္း ေနရာယူ၊ ေနရာေနရင္ေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာမဟုတ္ဘူးဟု ဆိုသည္။ အထိုးႏွက္ခံလိုက္ရသည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း တဦး၏ သံေဝဂဟု ဆိုရေပမည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သင့္ေလ်ာ္သည့္အေျဖရရန္အတြက္ ျပႆနာကို ၾကည့္ျမင္ပုံ စဥ္းစား ေတြးဆပုံတုိ႔ ေျပာင္းလဲရန္ေတာ့ လိုအပ္ေပလိမ့္မည္။ ထို႔ျပင္ အားလုံးမပါဝင္ႏိုင္သည့္ အပစ္ရပ္ေရးႏွင့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ သည္ ျပႆနာကို ျပီးျပတ္ေအာင္ေျဖရွင္းနိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။
● နလံမထူသည့္နိုင္ငံေတာ္ Failed State
သယံဇာတေပါႂကြယ္ဝသည္ဆိုေသာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လက္ေတြ႕တြင္ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝေသာ နိုင္ငံတခုျဖစ္မလာဘဲ ကမၻာ့အဆင္းရဲဆုံးနိုင္ငံျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ လြန္ခ့ဲေသာ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္က အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ ထိပ္ဆုံးကဟုဆိုေသာ္လည္း ယခုေတာ့ေနာက္ဆုံးကျဖစ္ေနသည္။ သစ္ေတာသယံဇာတ ျပဳန္းတီးမႈတြင္ ထိပ္ဆုံးကေရာက္ေနေပမဲ့ တိုင္းျပည္ကေတာ့ အမြဲဆုံးျဖစ္ေနသည္။ လူတစုက်ိက်ိတက္အခ်မ္းသာေနေပမဲ့ အမ်ားစုၾကီး မြဲျပာၾကေနဆဲျဖစ္သည္။ ပညာတတ္မ်ား မ်ားစြာ ထြက္ေန သည္ဆိုေသာ္လည္း အလုပ္အကိုင္မရွိ၍ နိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားတြင္ လူဦးေရသန္းအခ်ဳိ႕ အလုပ္လုပ္ေနရသည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္သည္။ ယိုးဒယားကို ေအာင္ခ့ဲတာ ဒို႔ဗမာဟု ႂကြားဝါေနေသာ္လည္း ယေန႔ကာလတြင္ ထိုင္းနိုင္ငံသုိ႔ လူသန္း ႏွင့္ခ်ီ သြား၍ မ်က္ႏွာငယ္ႏွင့္အလုပ္လုပ္ေနရေသာ တိုင္းျပည္ျဖစ္သည္။ Failed State ဟုေခၚၾကသည့္ နလံမထူသည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္ေနသည္။
တိုင္းျပည္အေျခအေနေျပာင္းေနသည္ ဆိုေသာ္လည္း ႏွစ္ငါးဆယ္ခံခ့ဲရသည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က ခိုင္ခိုင္မာမာ အျမစ္ တြယ္ေနဆဲျဖစ္သည္။တိုင္းျပည္၏ က႑အသီးသီးတြင္ ပညာရွင္မ်ား ေနရာမရဘဲ လူမွန္ေနရာမွန္ မျဖစ္နိုင္ေသး။ အဂတိ လိုက္စားေသာ အစိုးရယႏၲယားႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမိုးမႈကင္းမဲ့ေသာ ဥပေဒအထက္မွ လူမ်ားၾကီးစုိးဆဲျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာက အရင္းအႏွိီးမ်ားအကူအညီမ်ားဝင္ရန္ နိုင္ငံေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျပည့္ျပည့္ဝဝ မလုပ္နိုင္ေသးေပ။ နိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ လိုအပ္သည့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံ ဘ႑ာေရးစနစ္ တရားစီရင္ေရးစနစ္မ်ား ျပည့္ စုံရန္ မ်ားစြာလိုအပ္ေနေသးသည္။
ထိုထဲတြင္ လြတ္လပ္ေရးရကထဲကစလာေသာျပည္တြင္းစစ္ကို မရပ္တန့္နိုင္ အဆုံးမသတ္နိုင္ေပ။ ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ၾကာ ျပည္ တြင္းစစ္ကို မေျဖရွင္းနိုင္ေသးေပ။ ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္းမွာပင္ စစ္ေဘး ဒုကၡသည္အရအတြက္ သိန္းအခ်ဳိ႕တုိးလာျပီး အာ ရွတြင္ ဒုကၡသည္အမ်ားဆုံး ဒုတိယေနရာ ေရာက္လာသည္။ စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္ႏွင့္ စစ္စားရိတ္ျဖင့္ ပိေနေသာတိုင္းျပည္ျဖစ္ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ဤျပည္တြင္းစစ္ျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္ပါက တိုင္းျပည္သည္ နလံထူနိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။
တိုင္းျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စားပြဲဝို္င္းတြင္ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေႏြးမႈသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ အစခ်ီခ်က္ဟုဆိုရပါမည္။ သုိ႔ ေသာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆနာကို တဖက္ဖက္က လိုခ်င္ေသာပုံစံအတိုင္းဇြတ္သြင္း၍ ေျဖရွင္း၍မရႏိုင္ေပ။ အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မႈနားလည္မႈတည္္ေဆာက္သည့္ အေျခခံေပၚမွ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းရယူဘို႔ လိုအပ္ေပမည္။ ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ျဖစ္ပြားခ့ဲသည့္ ျပည္ တြင္းစစ္မွ ရခ့ဲသည့္အစိုင္အခဲႏွင့္ သံသယမ်ားကား နဲလွသည္မဟုတ္သည္ကို အထူးဂရုျပဳရန္လိုေပလိမ့္မည္။ တဖက္ဖက္က လိုခ်င္သည့္ပုံစံအတိုင္းေျဖရွင္းပါက ျပႆနာမေျပလည္ဘဲ စစ္ပြဲဆီသုိ႔ ျပန္လည္ဦးတည္သြားႏိုင္ေပသည္။
ျပသနာေျဖရွင္းေရးတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူေရး ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ျပသနာသည္ အေရးပါ သည့္အခန္းမွပါသည္ကို အသိမွတ္ျပဳရန္လိုအပ္သည္။ လြတ္လပ္ေရးရယူရန္အတြက္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုးရန္လုံးပမ္းစဥ္က ျပည္မႏွင့္တြဲျပီး လြတ္လပ္ေရးယူပါ။ ၁၀ ႏွစ္ေနလို႔ မၾကိဳက္ပါက ခြဲထြက္နိုင္ပါသည္ဆိုသည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအားဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေပးခ့ဲသည့္ ဂတိတလုံး အဖတ္တင္ေနသည္ကို ဂ႐ုျပဳရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အႏွစ္သာရျပည့္ဝေသာ တိုင္း ရင္းသားမ်ားလည္းလက္ခံႏိုင္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတရပ္ေပၚလာရန္လိုအပ္ေပမည္။
ထို႔ျပင္ လက္ရွိတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားျပႆနာ သာမန္ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးသက္သက္သာမကဘဲ ေဒသ တြင္း အားျပိဳင္ေနေသာ အင္အားအားၾကီးနိုင္ငံမ်ားၾကား ေရာက္ရွိေနသည္ျဖစ္ရာ အထူးသတိထား ကိုင္တြယ္ရန္လိုအပ္ သည္။ သုိ႔မဟုတ္က ျမန္မာျပည္သည္ျပင္းထန္ေသာ စစ္ေျမျပင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားနိုင္ေပသည္။
သုိ႔ျဖစ္က တိုင္းျပည္သည္ နလံမထူသည့္နိုင္ငံ Failed State အျဖစ္က ႐ုန္းထြက္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။
ၿပီးပါၿပီ