ေမာင္ေမာင္စုိး – တ႐ုတ္ေပၚလစီအေရြ႕ႏွင့္ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရး (၅)
(မုိးမခ) ဇြန္ ၂၅၊ ၂၀၁၅
( င ) နယ္စပ္ေဒသ တည္ျငိမ္းေအးခ်မ္းေရး
၁။ တရုတ္တိ့ုအေလးထားမွဳ -
တရုတ္တိ့ု ျမန္မာႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေပၚလစီေရးဆြဲသည့္အခါ မိုင္ေထာင္ခ်ီရွည္လ်ားေသာ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသ တည္ျငိမ္ ေအးခ်မ္းေရး အေလးထား ထည့္သြင္းစဥ္းစားေလ့ရွိသည္။ဤသိ့ု ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမွာ နယ္စပ္လုံျခံဳေရး နယ္စပ္ကုန္သြယ္မွဳ ဖ့ြံျဖိဳးေရးသက္သက္ အေျခခံေပၚက ျကည့္ပုံမရေပ။ မိုင္ေထာင္ခ်ီ ေသာ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္တေလ်ာက္ တရုတ္ဘက္ျခမ္းတြင္ ေနသူအမ်ားစုမွာလည္း တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ျကျပီး ျမန္မာဖက္ရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္မွဳ ကူးလူးဆက္ဆံမွဳရွိရာ ျမန္မာဖက္ျခမ္းမွ တိုင္းရင္းသားျပသနာမ်ား တရုတ္ျပည္တြင္းသိ့ု ကူးစက္မည္ကိုလည္း အထူးစိုရိမ္စြာျဖင့္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ ထားပုံရသည္။
၁၉၉၀ ဝန္းက်င္ အေရွ့ေျမာက္တြင္ ဗကပ ျပိဳကြဲျပီး တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့ငယ္မ်ားကြဲသက့ဲသု့ိ ျမန္မာျပည္တြင္း၌ လည္း မဆလ ျပဳတ္၍ နဝတ တက္သည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေပၚလစီေျပာင္းလဲခ်မွတ္ရာတြင္ နယ္စပ္အေရး အထူးထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ခ့ဲသည္ကိုေတြ့ရသည္။ တရုတ္ဗဟို စစ္ေကာ္မရွင္ ခ်င္တူးစစ္ေဒသမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမန္မာျပည္နယ္ စပ္ေျမာက္ဖ်ား ကခ်င္ျပည္နယ္ ေခါင္လန္ဖူး ဖီေမာ္ေဒသမွစ၍ ေတာင္ဖက္အစြန္မဲေခါင္ျမစ္အထိ တရုတ္ျပည္တြင္းမွ လွည့္၍ နယ္စပ္အေျခအေနကို စူးစမ္းသုံးသပ္မွဳျပဳလုပ္ခ့ဲသည္။
နယ္စပ္ရွိ ဗကပ မွခြဲထြက္လာေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္အဖြဲ့အားလုံး နဝတ စစ္အစိုးရႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားသည္။ ဗကပကို ျဖိဳခြဲႏိုင္သည့္ဆုလာဘ္အေနႏွင့္ ထိုတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ားအား အထူးအခြင့္အေရးမ်ားေပးထားရာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့မ်ားဆက္ဆံေရး အထူးေကာင္းေနသည္။ က်န္ေနေသာ KIA မွာလည္း မျကာမွီ အပစ္ရပ္မည့္အလားလားရွိေနသည္။ ထိုသိ့ုေသာ အေျခအေန ေအာက္တြင္ ျမန္မာစစ္ေခါငး္ေဆာင္မ်ား မည္မ်ွဆိုးသည္ျဖစ္ေစ ႏွစ္နိုင္ငံ နယ္စပ္ တည္ျငိမ္ေရးကို ေရွ့ရွဳကာ နဝတ စစ္အစိုးရ အား ေထာက္ခံဆက္ဆံရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျကသည္။
၂။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွစ္ ၂၀ -
အဆိုပါ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္၂၀ တိုင္၍ ၂၀၀၉ ေရာက္ခ့ဲသည္။ နယ္စပ္ေဒသ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့ျပသနာကို တဆင့္တက္ ေျဖရွင္းနိုင္ျခင္း မရွိေသး။ ၂၀၀၈ ေျခဥ အတည္ျပဳ ျပီးေနာက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့မ်ားအား နယ္ျခား ေစာင့္တပ္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ့စည္းရန္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက အဆိုျပဳလိုက္သည္။ အင္အားေသးငယ္ေသာ အဖြဲ့အခ်ိဳ့ လက္ခံခ့ဲေသာ္လည္း အင္အားျကီးအဖြဲ့မ်ား လက္မခံ ျငင္းဆန္ခ့ဲ ျကသည္။ လက္မခံေသာ အဖြဲ့ထဲတြင္ ကိုးကန့္ အထူးေဒသ ၁ MNDAA လည္းပါသည္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ၎တိ့ုအား မူးယစ္ေဆးဝါး လက္နက္စက္ရံု စသည့္ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ အင္အားသုံးဖယ္ ရွားခ့ဲသည္။ ျပင္ဆင္မွဳမရွိေသာ ဖုန္ျကားစင္းတိ့ု ကိုးကန့္ေဒသမွ လ်င္ျမန္စြာ စြန့္ခြါ ထြက္ေျပးရေတာ့၏ ။
ကိုးကန့္စစ္ဆင္ေရးကို ဦးစီးသည့္ ကစထ မွဴး မွာဗိုလ္မင္းေအာင္လိွဳင္ျဖစ္သည္။ ဖုန္ျကားစင္းအဖြဲ့အား တိုက္ခိုက္ရန္ အစိုးရတပ္မမ်ား ကိုးကန့္ ေဒသသိ့ု ဝင္ေရာက္လာသည္။ ကိုးကန့္ေဒသခံမ်ားလည္း အိမ္မ်ား ကိုပိတ္၍ စစ္ေဘးေရွာင္ရန္ ထြက္ေျပးျကရသည္။
ထိုစစ္ေဘး ေရွာင္ ကိုးကန့္ေဒသခံတိ့ု၏ တံခါးပိတ္ထားခ့ဲေသာ အိမ္မ်ား အ ေဖါက္ခံရ ျပီး ပစၥည္းမ်ားဆုံးရွံဳးသည္ဟူေသာ သတင္းမ်ားထြက္ ေပၚလာခ့ဲသည္။ ထိုအခါ တရုတ္နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာနမွ ျမန္မာ ျပည္တြင္းရွိ တရုတ္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အသက္အိုးအိမ္ ပိုင္ဆိုင္မွဳ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစိုးရက တာဝန္ယူေစာင့္ေရွာက္ေပး ရန္ ေျကျငာခ်က္ထုတ္ခ့ဲသည္။ ၁၉၈၉ မွစသည့္ နယ္စပ္ေဒသျငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ား အႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ သည့္ ၂၀၀၉ တြင္ နယ္စပ္ျပသနာ ျပန္လည္စတင္သည္ဟု ဆိုရ ေပမည္။
၃။ တေက်ာ့ျပန္ ကခ်င္စစ္ပြဲ -
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ့ေရးကို KIA လည္းလက္မခံခဲ့။ ၂၀၀၉ ၂၀၁၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္း KIA အားျမန္မာစစ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ အျကိမ္ျကိမ္သတိေပးခ့ဲျပီး ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ျပန္လည္ ျဖစ္ပြါးခ့ဲသည္။ လ္ိုင္ဇာ ဌာနခ်ဳပ္အပါ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း သာမက ရွမ္းေျမာက္ တရုတ္နယ္စပ္တဝိုက္ပါ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြါးခ့ဲသည္။ ၁၀၅ မမ ေဟာ္ဝစ္ဇာမ်ား ေလေျကာင္းပစ္ကူမ်ားျဖင့္ ျကီးမား သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဖက္အက်အဆုံးတိက်စြာ ထုတ္ ျပန္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း နိုင္ငံတကာစစ္ေရးအကဲခတ္မ်ားအဆိုအရ ႏွစ္ဖက္က်ဆုံ ဒဏ္ရာ ၅၀၀၀ နီးပါးရွိသည္ဟုဆိုသည္။
စစ္ပြဲ၏ တရုတ္ျပည္ေပၚတိုက္ရိုက္သက္ေရာက္မွဳမွာ လိုင္ဇာ အနီး တရုတ္ပိုင္နက္ အတြင္းသိ့ု ျမန္မာစစ္ဖက္မွ ၁၀၅ မမက်ည္ မ်ား က်ျခင္း ျမန္မာေလတပ္ ေလေျကာင္းပ်ံသန္းမွဳ တရုတ္ ပိုင္နက္ထဲသိ့ု အျကိမ္အခ်ိဳ့က်ြံဝင္ျခင္း ျမန္မာျပည္မွ ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ား တရုတ္ပိုင္နက္အတြင္းသိ့ုေျပးဝင္လာျခင္း တရုတ္နိုင္ငံသား ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ား လိုင္ဇာသိ့ုလာေရာက္စုေဝးျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ထိုးစစ္ကို ကန့္ကြက္ျကျခင္း စသည္တိ့ုျဖစ္ ျကသည္။
၄။ မျငိမ္မသက္ေသာကာလမ်ား -
၂၀၁၂ တြွင္း KIA ႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပန္လည္ျပဳလုပ္လာေသာ္ လည္း တိုက္ပြဲမ်ားကား ျကိဳျကားျကိဳျကား ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲပစ္တင္ရင္း တိုက္ပြဲမ်ားကား ရပ္တန့္ မသြားေပ။ ထို့ျပင္ ၂၀၁၃ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွစ၍ KIA ႏွင့္ပူးတြဲျပီး TNLA ေခၚ ပေလာင္အဖြဲ့မ်ား MNDAA ေခၚ ကိုးကန့္အဖြဲ့မ်ား ရွမ္းေျမာက္ တရုတ္နယ္စပ္တြင္ စတင္ပူးတြဲလွဳပ္ရွားလာျကသည္။ တိုက္ပြဲငယ္မ်ား မျကာခဏ ျဖစ္ပြါးလာသည္။ ဤသိ့ုျဖင့္ တရုတ္နယ္စပ္တေလ်ာက္ မျငိမ္မသက္ေသာကာလ မ်ား ျကာရွည္လာခ့ဲသည္။၂၀၀၉ မွစေသာမီးပြါးသည္ ၂၀၁၁ မွ စျပီး ျပင္ျပင္ထန္ထန္ ေတာက္ေလ်ာက္ ေလာင္က်ြမ္းသည္ဟု ဆိုရေပမည္။
၅။ ကိုးကန့္စစ္ပြဲ -
၂၀၁၅ ေဖဖဝါရီ ၉ ရက္မွစျပီး ကိုးကန့္ေဒသတြင္း ယခင္ ကိုးကန့္ ဖုန္ျကားစင္း၏MNDAA တပ္မ်ားျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာ ျပီး တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္စြာျပန္လည္ျဖစ္ပြါးသည္။ အစိုးရစစ္တပ္ မွလည္း တပ္အင္အားအလုံးအရင္း လက္နက္ျကီး ေလေျကာင္း ပစ္ကူအလုံးအရင္းျဖင့္ ျပန္လည္ထိုးစစ္ဆင္ဆင္သည္။ သိ့ုေသာ္ ယခု၂၀၁၅ ဇြန္လ တိုင္ ေလးလျကာသည္ထိ ျပီးျပတ္ျခင္းမရွိေပ။
ဤစစ္ပြဲက တရုတ္ျပည္အေပၚ သက္ေရာက္မွဳပိုျကီးသည္။ တရုတ္ျပည္တြင္းသိ့ု ေလယဥ္ဗံုး အေျမာက္ဆံ ပိုမိုက်သည္။ တရုတ္နိုင္ငံသားမ်ား ထိခိုက္ေသဆုံး ဒဏ္ရာရမွဳမ်ားရွိလာသည္။ တရုတ္ျပည္ဘက္သိ့ု စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ား အမ်ားအျပားေရာက္ ရွိသည္။ ကိုးကန့္ေဒသတြင္းအရပ္သားမ်ားေသဆုံးမွဳ ေဒသခံတိ့ု ၏ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အိုးအိမ္မ်ား ဆုံးရွံဳးမွဳႏွင့္ပတ္သက္ျပီး တရုတ္ျပည္တြင္း အျခားေဒသမွာျဖစ္သည္ထက္ပိုမို ဂယက္ထ သည္။ အဘယ္ေျကာင့္ဆိုေသာ္ ကိုးကန့္တိ့ုသည္ ျမန္မာနိုင္ငံသား မ်ား ျဖစ္ေနျကေသာ္လည္း လူမ်ိဳးမွာ တရုတ္မ်ားျဖစ္ေနျက၍ျဖစ္ ေပသည္။ ထိ့ုေျကာင့္ စစ္ပြဲႏွင့္ကပ္ရက္ လင္စန္းခရိုင္တြင္းသာမက တရုတ္ျပည္တြင္းထိပါ ပ့်ံႏွံ့ဂယက္ရိုက္သည္။ တရုတ္တိ့ုအတြက္ နယ္စပ္မတည္ျငိမ္မွဳ၏ ျကီးမားေသာ ရိုက္ခတ္မွဳကိုခံရသည္။ တရုတ္အမ်ိဳးသားေရးလွံဳ့ေဆာ္မွဳကိုျကံဳရသက့ဲသိ့ု တရုတ္နိုင္ ငံျခားေရးေပၚလစီႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေမးခြန္းမ်ားေပၚလာသည္။
၆။ ဝ ႏွင့္ မိုင္းလား -
တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္တေလ်ာက္ စစ္ပြဲမျဖစ္သည့္ေနရာဆို၍ ဝ ႏွင့္ မိုင္းလားသာက်န္ေတာ့သည္။ သိ့ုေသာ္ ထိုေဒသရွိ အဖြဲ့မ်ား နွင္ ကိုးကန့္ ဖုန္ျကားစင္းတို့ နက္နက္ရွဳိင္းရွဳိင္း ပတ္သက္မွဳ ရွိေန သည့္အျပင္ ျမန္မာျပည္၏ တိုင္းရင္းသားေဆြးေႏြးပြဲအလားလာ မွာ ေမွးမိွန္လ်က္ရွိသျဖင့္ ထိုေဒသမ်ားတြင္လည္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္လာနိုင္သည္ကိုလည္း တရုတ္တိ့ုစိတ္ပူေနရသည္။ ၂၀၁၅ ဇြန္လအတြင္း ထိုင္းနယ္စပ္ မိုင္းတုံ မိုင္းဆတ္ ပုံပါက်င္ တဝိုက္ UWSA ဝ တပ္ႏွင့္ အစိုးရတပ္မ်ားျကား တင္းမာမွဳျဖစ္ သည္။ ႏွစ္ဖက္ညိွႏွဳိင္း၍ အဆင္ေျပသြားျကေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ားကား ရင္ဆိုင္အသင့္ျပင္ထားျကသည္ကေတာ့ ရပ္မသြားေခ်။ အမွားမခံေသာ အေျခအေန ျဖစ္သည္။ တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္တေလ်ာက္လုံး မျငိမ္မသက္ ျဖစ္သြား နိုင္သည္။ ဤကား တရုတ္တိ့ုစိတ္အပူဆုံးကိစၥ ျဖစ္သည္။ တရုတ္တိ့ု၏ ေပၚလစီကို လွံဳ့နိုးေစေသာကိစၥျဖစ္သည္။ တရုတ္တိ့ု ဤ ျဖစ္လာနိုင္ေခ်မ်ားကို တြက္ခ်က္၍ ျပင္ဆင္မွဳမ်ားကို ့ လုပ္လာေနသည္ကေတာ့ အေသအခ်ာျဖစ္ေပသည္။
ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္