Cartoon Saw Ngo (2010) |
တူေမာင္ညိဳ - “ကာခ်ဳပ္” ကို ဘယ္သူခန္႔သလဲ
မိုုးမခ၊ (၂၀၁၆ ေဖေဖၚဝါရီ ၁၆ )
“ကာခ်ဳပ္” ကို ကာခ်ဳပ္ကပဲ ခန္႔တယ္။ ဘယ္သူမွခန္႔လုိ႔ မရဘူး။ လက္ရွိ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္မင္းေအာင္လိႈင္ကို ကာခ်ဳပ္ဗုိလ္သန္းေရႊ က ခန္႔ခဲ့တာပဲ။ ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၁၈ အာဏာသိမ္း (နဝတ) ဥကၠ႒ ကာခ်ဳပ္ဗိုလ္ေစာေမာင္ကုိ ကာခ်ဳပ္ဗိုလ္ေနဝင္းကခန္႔တာပဲ။ ဗိုလ္ေစာေမာင္ကို ကာခ်ဳပ္အရာကထုတ္ပယ္ၿပီး ဗိုလ္သန္းေရႊကို ကာခ်ဳပ္တင္ေတာ့လည္း ဗိုလ္ေနဝင္းကပဲ ခန္႔ခဲ့တာပါ။ ဒီအေၾကာင္း (ဗိုလ္ေစာေမာင္ကို ဖယ္ရွားၿပီး ဗုိလ္သန္းေရႊ ကာခ်ဳပ္ျဖစ္လာပံု) ကို ဗိုလ္ခင္ညြန္႔ ရဲ႕ “ေမွာ္ဝန္းသား” စာအုပ္မွာဖတ္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရလည္း “ကာခ်ဳပ္”ကို သမၼတက ခန္႔လို႔မရဘူး။ ကာခ်ဳပ္ ကသာ “ဒုတိယသမၼတ” တစ္ေယာက္ စိတ္ ႀကိဳက္တင္ႏုိင္ခြင့္ရွိတယ္ မဟုတ္လား။ [၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၆၀၊ ပုဒ္မခြဲ (ခ) ပုဒ္မခြဲငယ္ (၃) ကိုၾကည့္ပါ] ဒီပုဒ္မက “ကာခ်ဳပ္” ကုိ ဒုသမၼတေလာင္းစိတ္ႀကိဳက္ခန္႔ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အာဏာ ေပးထားျခင္းျဖစ္တယ္။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၃၄၂ အရ ကာခ်ဳပ္ကို(ကာလံု)ရဲ႕အဆုိျပဳေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ခန္႔အပ္ႏုိင္တယ္လို႔ ဘယ္လိုပဲ ေရးထား ပါေစ၊ ကာခ်ဳပ္သစ္ကိုလက္ရွိကာခ်ဳပ္ကသာခန္႔အပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့(ကာလံု)ဟာ ကာခ်ဳပ္ရဲ႕အဆိုျပဳခ်က္ကို ေထာက္ခံတဲ့ တံဆိပ္တုံးထုေပးဖို႔သာျဖစ္တယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ (ကာလံု) ထဲမွာ ကာခ်ဳပ္အပါအဝင္နဲ႔ ကာခ်ဳပ္က ခန္႔ထားသူခ်ည္း ၆ ေယာက္ပါေန တယ္မဟုတ္လား။ ၂၀၀၈အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၀ (ခ) နဲ႔ (ဂ) ဖတ္ၾကည့္ရင္ စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္သမွ် သြန္လုိသြန္ေမွာက္လို လုပ္ႏုိင္တဲ့ အာဏာကုန္ “ကာခ်ဳပ္” လက္ထဲအပ္ထားတယ္ဆုိတာ သိပ္ကိုထင္ရွားပါတယ္။
(၁၀ ေဖေဖၚဝါရီ) ဘီဘီစီသတင္းမွာ “ကာခ်ဳပ္နဲ႔ ဒုကာခ်ဳပ္ ပင္စင္သက္တမ္း ၆၅ ႏွစ္အထိတိုးျမွင့္” ဖို႔ ၄ လပတ္ အစည္း အေဝးမွာ ဆံုးျဖတ္တဲ့အေၾကာင္းသိရတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က မီဒီယာေကာင္စီနဲ႔ ကာခ်ဳပ္ေတြ႔ဆံုေတာ့ မီဒီယာေကာင္စီဝင္ တစ္ဦး က ၂၀၁၆ မွာ ကာခ်ဳပ္အၿငိမ္းစားယူမွာလား ေမးတာကို ေဘးမွာရွိတဲ့ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္က ဝင္ေျဖတာက “ ကာခ်ဳပ္အေနနဲ႔ စစ္ဥပေဒ အရ ဆက္ၿပီး တာဝန္ဆက္ယူလို႔ရတယ္” လို႔ေျဖေၾကာင္းသိရတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလို တုိးတာ ဘာမွမဆန္းဘူး။ စစ္ဥပေဒရဲ႕အထက္မွာ ကာခ်ဳပ္ ထာဝစဥ္ရွိေနၿပီး၊ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒရဲ႕အထက္မွာလည္း “ကာခ်ဳပ္” ရွိေနပါတယ္။
သမုိင္းကိုျပန္ၾကည့္ပါ။
၁၉၆၂ အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ (၁၉၇၂ ကေန ၂၀၁၁အထိ) ကာခ်ဳပ္ ၅ ေယာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ကာခ်ဳပ္ ၅ ေယာက္ စလံုးကို ဗိုလ္ေနဝင္း စိတ္ႀကိဳက္ခန္႔ခဲ့တာပါ။ ဒီအထဲမွာ ကာခ်ဳပ္ရာထူးက ဖယ္ရွားခံရတ့ဲ ကာခ်ဳပ္ ၂ ေယာက္ရွိပါတယ္။ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္တင္ဦး ( ဒီခ်ဳပ္ နာယကႀကီး ဦးတင္ဦး ) နဲ႔ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္ေစာေမာင္တို႔ပဲျဖစ္တယ္။
ေနျပည္ေတာ္က “စစ္သမုိင္းျပတုိက္သစ္ဖြင့္ၿပီ”ဆုိတဲ့ ေၾကာ္ျငာေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီမွာသြားၾကည့္တဲ့အခါ အစဥ္အဆက္ ကာခ်ဳပ္ ဓါတ္ပံုေတြထဲမွာ ဗုိလ္တင္ဦးနဲ႔ ဗိုလ္ေစာေမာင္ပုံ ခ်ိတ္ထားသလား ၾကည့္ခဲ့ၾကစမ္းပါ။ ဗိုလ္ေနဝင္းပုံေတာ့ ခ်ိတ္ဆြဲထားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
လက္ရွိကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္မင္းေအာင္လိႈင္ကို သမၼတရဲ႕ “ေဘာလံုးပံုစြမ္းေဆာင္ရည္ဆု” ႏွစ္ထပ္ကြမ္းရေစခ်င္လို႔ထင္ပါရဲ႕ (VOA) သတင္းဌာနက သံုးသပ္သူ စည္သူေအာင္ျမင့္က “ တပ္မေတာ္ကို Standard Army ပီသစြာ တပ္ခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ကေန ေနာက္တစ္ ေယာက္ကို စနစ္တက် တာဝန္လဲႊေပးသြားခဲ့” ဖုိ႔ ေရႊနားေတာ္သြင္းေနပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ႏုိင္ခဲ့ရင္ သမၼတေနရာေတာင္ေမွ်ာ္မွန္းႏုိင္မယ္လို႔ အတိတ္ေကာင္း၊ နိမိတ္ေကာင္းေတြေတာင္ေစတနာဗလပြနဲ႔ ႀကိဳတင္ဆက္သြင္းဖတ္ၾကားေပးေနပါတယ္။
“အေမရိကံအသံ” (VOA) ဆုိေတာ့ ဒီလိုအသံျမည္ေပးတာ အေၾကာင္းမဲ့ေတာ့ဟုတ္ဟန္မတူပါဘူး။ အရင္စစ္အစိုးရ အာေဘာ္ ျဖစ္တဲ့ “(VOA) လိမ္ေနသည္/ညာေနသည္”လုိ႔ ေျပာရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ေခတ္စနစ္နဲ႔အညီ “(VOA) ေလွာ္ေနသည္/ ဖားေနသည္/ ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေနသည္/ အလံရွဴးလုပ္ေနသည္” လုိ႔ ေျပာမွ ျဖစ္ရပ္နဲ႔ကုိက္ညီလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။
“အာဏာရွင္စနစ္ ျပန္လည္ ထြန္းကားမလာေရးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေတြဟာ အခ်ိန္ တန္ရင္ အနားယူရမယ္” တဲ့ ( အနားမယူခ်င္လုိ႔ ပင္စင္သက္ကို ၆၀ ကေန ၆၅ ေျပာင္းပါတယ္ဆုိမွ) စည္သူေအာင္ျမင့္ ေျမွာက္ပင့္ ေပးတဲ့အတုိင္းသာဆုိရင္ေတာ့ သြားေလသူ စစ္အာဏာရွင္ဗိုလ္ေနဝင္းကို အမွတ္ေပးရေတာ့မွာပါပဲ၊ ဗိုလ္ေနဝင္းဟာ (၁၉၄၉ ေဖေဖၚဝါရီ လ ၁ ရက္မွ ၁၉၇၂ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ထိ)ကာခ်ဳပ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၂ ခု၊ ဧၿပီလ ၂၀ အသက္ ၆၁ ႏွစ္ မွာ ကာခ်ဳပ္ကေနအနားယူပါတယ္။ ဗိုလ္စန္း ယု ကေန ဗိုလ္သန္းေရႊအထိ သူ႔စိတ္ႀကိဳက္ “ကာခ်ဳပ္” ေတြ တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္တင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ေနဝင္းကိုယ္တုိင္ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒအရ သမၼတႀကီးလည္း ျဖစ္ခဲ့တာပဲေလ။ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္စန္းယုလည္း ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးျဖစ္ခဲ့တာပဲေလ။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ
“ကာခ်ဳပ္သစ္”ကို လက္ရွိကာခ်ဳပ္က စိတ္ႀကိဳက္ခန္႔ႏုိင္ပါတယ္။
သမၼတေလာင္းလ်ာတစ္ေယာက္ကိုပင္ ကာခ်ဳပ္က စိတ္ႀကိဳက္ေရြးတင္ႏုိင္ပါတယ္။
ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ကို ႏုိင္ငံသားအားလံုးရဲ႕အထြတ္အထိပ္ေနရာ ရရွိထားတယ္ဆုိတဲ့သမၼတနဲ႔ အျမင့္ဆံုးဥပေဒျပဳေရး မ႑ိဳင္လို႔ဆုိၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင့္မရွိပါဘူး။
standard army ျဖစ္ဖုိ႔ အရင္းခံအက်ဆံုးအခ်က္က ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းရမယ္။ (၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ဆိုတာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဒီမိုကေရစီအေရၿခံဳေပးထားတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္၊ကာခ်ဳပ္္နဲ႔စစ္တပ္က ထင္ရာစုိင္းႏုိင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္တယ္ )
ဒုတိယအခ်က္က လက္ရွိစစ္တပ္ကို စစ္အုပ္စုက ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္အျဖစ္လုပ္ထားတဲ့အေနအထားကေနျပဳျပင္ေျပာင္းလဲယူ ရမယ္။ စစ္တပ္ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက စစ္တပ္ဟာ ကာကြယ္ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္မွာရွိရမယ္။ သမၼတ၊ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုနာခံရမယ္။“သမၼတ၊လႊတ္ေတာ္နဲ႔အေျခခံဥပေဒတုိ႔ကို ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ကဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးထားခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့အေနအထား”ကို ေျပာင္းလဲ ပစ္ရလိမ့္မယ္။
အရင္းရွင္စနစ္ႏုိင္ငံေတာ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႏုိင္ငံေတာ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္တပ္နဲ႔ကာခ်ဳပ္ဟာ သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အမိန္႔ကို နာခံၾကရတယ္ မဟုတ္လား။
ညြန္း
ျမဝင္း - တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သမုိင္းအက်ဥ္း (၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္အထိ)
ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ကို ႏုိင္ငံသားအားလံုးရဲ႕အထြတ္အထိပ္ေနရာ ရရွိထားတယ္ဆုိတဲ့သမၼတနဲ႔ အျမင့္ဆံုးဥပေဒျပဳေရး မ႑ိဳင္လို႔ဆုိၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင့္မရွိပါဘူး။
standard army ျဖစ္ဖုိ႔ အရင္းခံအက်ဆံုးအခ်က္က ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းရမယ္။ (၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ဆိုတာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဒီမိုကေရစီအေရၿခံဳေပးထားတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္၊ကာခ်ဳပ္္နဲ႔စစ္တပ္က ထင္ရာစုိင္းႏုိင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္တယ္ )
ဒုတိယအခ်က္က လက္ရွိစစ္တပ္ကို စစ္အုပ္စုက ခါးပုိက္ေဆာင္တပ္အျဖစ္လုပ္ထားတဲ့အေနအထားကေနျပဳျပင္ေျပာင္းလဲယူ ရမယ္။ စစ္တပ္ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက စစ္တပ္ဟာ ကာကြယ္ဝန္ႀကီးဌာနေအာက္မွာရွိရမယ္။ သမၼတ၊ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုနာခံရမယ္။“သမၼတ၊လႊတ္ေတာ္နဲ႔အေျခခံဥပေဒတုိ႔ကို ကာခ်ဳပ္နဲ႔စစ္တပ္ကဗိုလ္က်လႊမ္းမိုးထားခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့အေနအထား”ကို ေျပာင္းလဲ ပစ္ရလိမ့္မယ္။
အရင္းရွင္စနစ္ႏုိင္ငံေတာ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႏုိင္ငံေတာ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္တပ္နဲ႔ကာခ်ဳပ္ဟာ သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အမိန္႔ကို နာခံၾကရတယ္ မဟုတ္လား။
ညြန္း
ျမဝင္း - တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သမုိင္းအက်ဥ္း (၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္အထိ)