ေဇာ္သစ္ - ဟန္ဘာကာ စားသူမ်ား (၀တၳဳတုိ)
(မုိးမခ) မတ္ ၄၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) မတ္ ၄၊ ၂၀၁၆
ဟန္ဘာကာထဲမွာ ဆလပ္ရြက္၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ၾကက္သြန္နီစတဲ့ အသီးအရြက္ေတြလည္း ပါတယ္။ အရသာရွိတဲ့ အသားတစ္ မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ တစ္ခါတစ္ရံ ၾကက္ဥ ဟပ္ဖရုိက္လုိမ်ိဳးလည္း ပါတတ္တယ္။ ခ်ိစ္၊ မရုိးနိစ္စတဲ့ အႏွစ္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အထက္ေအာက္ ညႇပ္ပူး၊ ညႇပ္ပိတ္ အုပ္ထားတဲ့ ေပါင္မုန္႔သားလည္း ပါတယ္။
အတယ္ပဲ ေျပာေျပာ။ က်ဳပ္က ေတာသား။ ဟန္ဘာကာဆုိတဲ့ အစားအစာကုိ လုံးဝ မႀကိဳက္ဘူး…။
*** *** ***
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ သႀကၤန္က က်ဳပ္ တရားစခန္းဝင္တယ္။ အဲဒီမွာ လူတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့ရတယ္။ အၿငိမ္းစားယူထားတဲ့ မယက ဥကၠ႒ေဟာင္း ဦးျပည့္စုံ။ မႏၱေလးတကၠသိုလ္က ကထိက ဆရာလွ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ သူေ႒း ဦးဟုတ္စိန္။ ဇာတ္မင္း သား၊ ေျမပြဲစား ကုိေဇာ္။ ကုိယ္ပုိင္ကားနဲ႔ တကၠစီဆြဲ စားေနတဲ့ ကားဆရာ ကုိသက္။ သူတုိ႔နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ တရားစခန္းမွာ ေတြ႕ ၿပီး ခင္မင္ရင္းႏွီးခြင့္ ရခဲ့တယ္။
က်ဳပ္က မႏၱေလးက်ဳံးရဲ႕အေရွ႕ဘက္မွာ ရွိတဲ့ ေကာ္ဖီဆုိင္တစ္ဆုိင္က စားပြဲထုိးေလးပါ။ ယဥ္ေက်းေအာင္ ေျပာရရင္ ဝိတ္တာ ေပါ့ဗ်ာ။ ျမန္မာစကား စားပြဲထုိးဆုိတဲ့ အေခၚအေဝၚက မလွလုိ႔ဆုိၿပီး၊ လူေတြက က်ဳပ္တုိ႔ကို ဝိတ္တာလုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ အဂၤလိပ္စကား ဝိတ္တာက ဘယ္ေလာက္ ယဥ္ေက်း တယ္ေတာ့ က်ဳပ္မသိဘူး။ စားသုံးသူေတြက က်ဳပ္ကုိ ဝိတ္တာလုိ႔ပဲ ေခၚေခၚ။ “ရႊတ္… ရႊတ္”လုိ႔ပဲ ေခၚေခၚ။ ဖန္ခြက္ကေလးကုိ ဇြန္းေလးနဲ႔ ေခါက္ၿပီးေတာ့ပဲ ေခၚေခၚ။ က်ဳပ္နားလည္ထားတာက ဒါဟာ… က်ဳပ္တုိ႔ စားပြဲထုိးေတြကုိ ေခၚတာပဲ။
တရားစခန္းမွာ က်ဳပ္ စိတ္ခ်မ္းသာတာ တစ္ခုက က်ဳပ္ရဲ႕ ေကာ္ဖီဆုိင္ စားပြဲထုိးဆုိတဲ့ ဘဝကုိ ေမ့ထားလုိ႔ ရတာပဲ။ တရား စခန္းမွာ ဘာေကာင္ႀကီးပဲလာလာ က်ဳပ္နဲ႔အတူတူပဲ။ အဝတ္အစား၊ အေနအထုိင္၊ အစားအေသာက္ ဘာတစ္ခုမွ က်ဳပ္ထက္ မသာဘူး။
မိန္းမျဖစ္ျဖစ္၊ ေယာက်္ားျဖစ္ျဖစ္ အဝတ္အစားက အထက္ေအာက္ ေရာဂီေရာင္။ စားတာေသာက္တာက စခန္းက ခ်က္ ေႂကြးတဲ့ သတ္သတ္လြတ္ ထမင္းဟင္း။ အိပ္ရေနရတာက ကုတင္တစ္လုံး၊ ေခါင္းဦးတစ္လုံး၊ ေစာင္တစ္ထည္။ အေရာင္က လည္း အျဖဴေရာင္ေတြ။ အားလုံး တစ္ေရာင္ထဲ…။ တရားစခန္းကုိ တရားျပေပးတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးကလည္း ျပတ္တယ္။
“မိဘပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သားသမီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဇနီးခင္ပြန္းသည္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္။ တရားစခန္းဝင္ေနစဥ္မွာ အေနအထုိင္၊ အစားအေသာက္ ဆင္းရဲတယ္လုိ႔ထင္ၿပီး အိမ္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ အိမ္ေျမႇာင္ေတြက ေက်ာင္းလာၿပီး ဇာမခ်ဲ႕ၾကနဲ႔။ ဒီမွာေနတဲ့ ေရာဂီေတြကလည္း မေလာ္မာနဲ႔။ မေနႏုိင္ရင္ အခ်ိန္မေရြး ျပန္။ စည္းစိမ္ခံဖုိ႔လာတာ မဟုတ္ဘူး။ တရားရွာဖုိ႔ လာတာ။ ဒီေလာက္မွ ေအာင့္မခံ ႏိုင္ရင္ အပါယ္က်မွ မခ်ိမဆန္႔ ခံေနရလိမ့္မဗ်ား…”တဲ့…။
*** *** ***
ဒီလုိ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းတဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ေက်ာင္းမွာ တရားစခန္းဝင္ရေတာ့ ေရာဂီေတြ အားလုံးဟာ တရားအားထုတ္ဖုိ႔က လြဲရင္ တစ္ျခား ဘာမွ ေတြးစရာ မလုိေတာ့ဘူး။ ဖုန္းမရွိ။ ကားမရွိ။ လက္စြပ္၊ ဆြဲႀကိဳး အဖုိးတန္လက္ဝတ္ရတနာ ဘာမွမရွိ။ ေနာက္ဆုံး နာရီေတာင္ မပါတ္ရဘူး။ ေျခာက္ေယာက္ တစ္ခန္းေနရတဲ့ ေပႏွစ္ဆယ္ပါတ္လည္ ေက်ာင္းေဆာင္ေလးေတြထဲမွာ အခ်ိန္သိဖုိ႔ နာရီတစ္လုံး ထားေပးတယ္။ ဒါပဲ…။
ဒီေတာ့ ေရာဂီအခ်င္းခ်င္း ကုိယ္တုိင္ကသာ မေျပာရင္ ဘယ္သူက ဘာေကာင္ဆုိတာ မသိၾကဘူး။ က်ဳပ္ကုိလည္း ေကာ္ဖီ ဆုိင္တစ္ခုရဲ႕ စားပြဲထုိးလုိ႔ ဘယ္သူမွ မသိၾကဘူး။ တစ္ခါတစ္ေလ က်ဳပ္ဟာက်ဳပ္ ေတာင္ ေမ့သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ဳပ္က မလိမ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ ေမးေတာ့ အမွန္အတုိင္းပဲ ေျပာျပလုိက္တယ္။ က်ဳပ္ကုိ ေကာ္ဖီဆုိင္တစ္ခုက စားပြဲထုိးလုိ႔ သိသြားေတာ့ မင္းသားကုိေဇာ္က…
“မင္းတုိ႔ဆုိင္က ဟန္ဘာကာ အေတာ္နာမည္ႀကီးတယ္။ တရားစခန္းၿပီးရင္ေတာ့ လာစားဦးမယ္ ကြာ။ ငါက ဟန္ဘာကာဆုိ သိပ္ႀကိဳက္တာကြ…”လုိ႔ စိတ္ပါလက္ပါ ေျပာပါတယ္။ မင္းသားရဲ႕စကားကုိ ၾကားေတာ့ က်န္တဲ့ လူေတြကလည္း အားတက္ သေရာ ေထာက္ခံၾကၿပီး သူတုိ႔ေရာ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ တရားစခန္းၿပီးရင္ က်ဳပ္တုိ႔ဆုိင္မွာ ဟန္ဘာကာ အတူတူ သြားစားၾကဖို႔ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ခ်ိန္းၾက ျပန္ေရာ…။
က်ဳပ္ကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္သူေတြလုိ႔ပဲ မွတ္ယူလုိက္ပါတယ္။
*** *** ***
တရားစခန္းမွာ က်ဳပ္ရယ္၊ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္သူ အထက္က ပုဂၢိဳလ္ငါးဦးရယ္။ ေျခာက္ေယာက္ တစ္ခန္းထဲေနရတယ္။ က်ဳပ္တုိ႔ ဝင္တဲ့ တရားစခန္းက မိဘေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း၊ မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္း အတူတူ တရားစခန္းဝင္လုိ႔လည္း အတူေနခ်င္လုိ႔ မရဘူး။ တရားစခန္းတာဝန္ရွိသူေတြက သိတာနဲ႔ ခြဲထားလုိက္တာပဲ။ အဲဒါနဲ႔ ပါတ္သက္လုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးက မိန္႔တယ္။
“အသိမိတ္ေဆြေတြ၊ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ တရားစခန္းမွာ အတူတူ တစ္ခန္းထဲ မေနၾကပါနဲ႔။ ခင္ဗ်ားတုိ႔က အျပင္ေလာကမွာ ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့ၾကေတာ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ အိမ္တြင္းေရး တစ္ေယာက္အေၾကာင္း တစ္ေယာက္ သိေနၾကၿပီ။ အားတဲ့ အခ်ိန္စကား စပ္မိလုိ႔ေျပာၾကရင္ အိမ္ကိစၥေတြ ေက်ာင္းပါလာမယ္။ ဒါဆုိ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ အိမ္ကိစၥေတြက ေသခ်ာ ေပါက္ ေယာဂီကုိ အေႏွာက္အယွက္ေပးေတာ့မယ္။ ဘုန္းႀကီးကေတာ့ တရားရွာဖုိ႔လာရင္ တရားရသြားတာပဲ ျဖစ္ေစ ခ်င္ တယ္။ အိမ္လုိ ေနခ်င္ရင္ အိမ္မွာေနၾကေပါ့။ ဒီမွာေတာ့ အတြင္းသိေတြ ခြဲေနၾကပါဗ်ာ…”တဲ့။
က်ဳပ္ကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ စိတ္ကူးကုိ ႀကိဳက္တယ္။ သိၿပီးသား လူခ်င္း အတူေနရင္ မိတ္ေဆြ မတုိးဘူး။ အခု မသိတဲ့ လူခ်င္း အတူေနၾကေတာ့ ရက္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ရင္းႏွီးၿပီး မိတ္ေဆြေတြ ျဖစ္သြားၾကတယ္။ က်ဳပ္နဲ႔ တစ္ခန္းတည္း ေနသူေတြကလည္း က်ဳပ္ထက္ ဘဝအဆင့္အတန္း ျမင့္မားၾက ေပမယ့္ က်ဳပ္ကုိ ခြဲျခားၿပီး မဆက္ဆံၾကဘူး။ တန္းတူပဲ ဆက္ဆံၾကပါတယ္။ တရားစခန္းမွာမုိ႔လားေတာ့ မသိဘူးဗ်ာ…။
*** *** ***
ဒီလုိနဲ႔ တရားစခန္းဝင္တဲ့ ရက္ကေလးၾကာလာေတာ့ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္သူေတြနဲ႔ က်ဳပ္နဲ႔လည္း တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ေျပာမနာ ဆုိမနာ မိတ္ေဆြ ရင္းခ်ာေတြလုိ ျဖစ္လာၾကတယ္။ သူတုိ႔ခ်င္းသာ မိတ္ေဆြရင္းေတြလုိ ဆက္ဆံၾကေပမယ့္ က်ဳပ္ ကေတာ့ ဟန္ဘာကာႀကိဳက္သူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ေနရာမွာ သတိထားပါတယ္။ ဘာလုိ႔ဆုိ ကုိယ္က ေကာ္ဖီဆုိင္က စားပြဲထုိး ေလ။ မ်က္ႏွာသာေပး ေရႊေရး ပန္းကန္တက္တယ္ ထင္သြားရင္ မေကာင္းဘူး။
ေနာက္ၿပီး သူတုိ႔လုိ အဆင့္အတန္းလည္းရွိ ဗဟုသုတနဲ႔လည္း ျပည့္စုံတဲ့ သူေတြနဲ႔ အတူေနရတာ က်ဳပ္အတြက္ ပညာရပါ တယ္။ သူတုိ႔ ဘဝအေတြ႕အႀကဳံေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေျပာဆုိေဆြးေႏြးၾကတဲ့ တရားစကားေတြကလည္း အခုမွ ပထမဆုံးအႀကိမ္ တရားစခန္းဝင္ဖူးတဲ့ က်ဳပ္အတြက္ေတာ့ မွတ္သားစရာ ေတြ ခ်ည္းပါပဲ။
တစ္ေန႔သားဆုိ သူတုိ႔အျမင္ သူတုိ႔အေတြးနဲ႔ ဘဝဟာ ဘာလဲလုိ႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ၾကတာ ေကာင္းလြန္းလုိ႔ က်ဳပ္ျဖင့္ ဒီေန႔ထိ မေမ့ဘူး။ က်ဳပ္ရဲ႕ မွတ္စုစာအုပ္ေလးထဲမွာေတာင္ သူတုိ႔ ေျပာတဲ့ စကားေတြကုိ ေျပာသူရဲ႕ အမည္နဲ႔တြဲၿပီး မွတ္ထားမိတဲ့ အထိပဲ။
ခင္ဗ်ားလည္း စိတ္ဝင္စားရင္ ဖတ္ၾကည့္ေပါ့ဗ်ာ…
*** *** ***
“ဘဝဆုိတာ တကယ္ေတာ့ ကံတရားဆုိတဲ့ အာဏာရွင္လက္ေအာက္က ျပည္သူပဲ။ တစ္ျခားမၾကည္႕ နဲ႔ ဦးကုိပဲ ၾကည္႕။ အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈနဲ႔ အလွမ္းေဝးတဲ့ နယ္ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕မွာ မယကဥကၠ႒ လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီ ၿမိဳ႕ေလးမွာ မယကဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ဦးက ဘုရင္ပဲ။ သြားေလရာမွာ ေတြ႕တဲ့လူေတြက ဦးကုိ အဘ… အဘနဲ႔ တစ္ဖြဖြ ေခၚၾကတာေပါ့။ အဲ… ဦးထက္ျမင့္တဲ့ ခယကတုိ႔၊ တယကတုိ႔ လာတဲ့အခါၾကေတာ့လည္း ဦးကျပန္ၿပီး သူတုိ႔ကုိ အဘ… အဘနဲ႔ ေခၚရျပန္ေရာ…။ တစ္ခါတစ္ခါ ဦး စဥ္းစားမိတယ္။ ေအာ္… ငါ့ဘဝက အဘထက္ႀကီးတဲ့ အဘမရွိသမွ် အဘျဖစ္ရတဲ့ အဘပါ့လားလုိ႔…။
ကုိယ့္လက္ေအာက္က လူေတြက ကုိယ့္ကုိ အဘေခၚ။ ကုိယ့္အထက္က လူလာရင္ ကုိယ္က အဘေခၚနဲ႔ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဦးဘဝဟာ အဘသံသရာထဲမွာ မရုန္းႏိုင္ပဲ လည္ေနရသလုိပဲ။ ေအာက္က ပုိ႔ေပးတဲ့ အဘကုိ နားထဲကတစ္ဆင့္ ေခါင္းထဲ ထည္႕သိမ္းထားလုိက္။ ၿပီးရင္ အထက္ကလူေတြလာတဲ့အခါ ပါးစပ္ကတစ္ဆင့္ သူတုိ႔နားထဲ ျပန္ထည္႕ေပးလုိက္နဲ႔။ ၾကာ ေတာ့ လူနဲ႔ေတာင္ မတူေတာ့ဘူး။ အဘဆုိတဲ့ နာမ္စားကုိ ထရမ္စဖာ လုပ္ေပးရတဲ့ စက္ႀကီးၾကေနတာပဲ…။
အင္း… အဘဆုိတာလည္း တရားသေဘာနဲ႔ ၾကည္႕ရင္ ပ်က္ခ်ိန္တန္ေတာ့ ပ်က္ရတာပဲ။ ကံအရွိန္ကုန္လုိ႔ ပ်က္ပေဟ့ဆုိရင္ ဘယ္သူမွ တားလုိ႔မရဘူးေနာ္။ ဒီေနရာမွာ ကံကအခရာပဲ။ အျပစ္ရွိရွိ၊ မရွိရွိ ပ်က္မွာပဲ။
တကယ္ဆုိ ဦး အၿငိမ္းစားယူခဲ့ရတာ ဦးရဲ႕အျပစ္ လုံးဝမဟုတ္ဘူး။ ကုိယ့္သားသမီး ကုိယ္ႏုိင္ေအာင္ မထိမ္းႏုိင္တာ မိဘမွာ အျပစ္ရွိတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ရင္ေတာ့ ဒါဟာ ဦး အျပစ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ ရတာေပါ့ေလ…။”
*** *** ***
“ဒီလုိကြဲ႕ ဦးတုိ႔ ၿမိဳ႕မွာ ႏုိက္ကလပ္တစ္ခုရွိတယ္။ တရားမဝင္ ဖြင့္တာေပါ့။ ဦးလက္ေအာက္က လူေတြကုိ ေပးကမ္းၿပီး နား လည္မႈနဲ႔ ဖြင့္တယ္ဆုိပါေတာ့။ ဦးမသိေတာ့ ဦးအထက္က လူေတြကလည္း မသိၾကဘူး။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲဒီ ႏုိက္ကလပ္မွာ လူငယ္ေတြ ရန္ျဖစ္ၾကေရာေဟ့။ လူေတာင္ေသတယ္။ ဦးလည္း သိသိခ်င္း ႏုိက္ကလပ္ကုိ သြားတာေပါ့။ ဟုိလည္းေရာက္ေရာ ပုိင္ရွင္ ဘယ္မလဲ၊ ပုိင္ရွင္ေခၚေပးလုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ ပုိင္ရွင္လည္း ေရာက္လာတယ္။ ဦးလည္း ပုိင္ရွင္ကုိ ေတြ႕ေတာ့ ေဒါသျဖစ္ျဖစ္နဲ႔ လိမ့္ေဟာက္တာေပါ့။ ဘယ္သူ႕ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ဒီနုိက္ကလပ္ကုိ ဖြင့္ရတာလဲေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ပုိင္ရွင္က ျပန္ေျပာတယ္။ အဘ မိန္းမရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ ဖြင့္တာပါတဲ့။ ဦးလည္း ဆုိင္ရွင္ကုိ ဘာျပန္ေျပာရမွန္းကုိ မသိေတာ့ဘူး။ အမယ္ သူက ဆက္ေျပာေသးတယ္။ အဘသားလည္း ရွယ္ရာပါပါတယ္တဲ့။ ကဲ… ေကာင္းေရာ…။
မိန္းမဆုိတဲ့ အထက္မီးနဲ႔ သားသမီးဆုိတဲ့ ေအာက္မီး ညႇပ္ပူး၊ ညႇပ္ပိတ္ ေလာင္လုိက္တာ ဦးလည္း မယကဥကၠ႒ ရာထူးက ျပဳတ္ကေရာ…။ ဒါ့ေၾကာင့္ေျပာတာ ကံၾကမၼာဆုိတာ လူေတြအေပၚမွာ အာဏာရွင္ပဲ။ သူက ေသဆုိေသ။ သူက ရွင္ဆုိရွင္ရမွာ။ ဘဝဆုိတာ တကယ္ေတာ့ ကံတရားဆုိတဲ့ အာဏာရွင္လက္ေအာက္က ျပည္သူတစ္ေယာက္ပါပဲေလ…။”
(မယက ဥကၠ႒ေဟာင္း ဦးျပည့္စုံ)
*** *** ***
“အဘ ေျပာတာ…. အဲေလ… ဦးေျပာတာ မွန္ပါတယ္။ ဦးျပည့္စုံက သူအေတြ႕အႀကံဳနဲ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ ရတဲ့ ဘဝအေနအထားအရ ေျပာသြားတာ ျငင္းစရာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆရာၾကေတာ့ တစ္မ်ိဳး…။ ဘဝက ရုိးစင္းလြန္းတယ္။
ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဆရာ့ဘဝက သင္ယူရင္းနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ေနသလုိပဲ။ ေမြးကင္းစအရြယ္ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက ငုတ္တုတ္ ထုိင္ဖုိ႔ သင္ရတယ္။ ေလးဘက္သြားဖုိ႔ သင္ရတယ္။ မတ္တတ္ရပ္ဖုိ႔ သင္ရတယ္။ ငယ္ငယ္ကစၿပီး သင္ေနရတာ အခုထိကုိ မဆုံးႏုိင္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး အရြယ္ေရာက္လာေတာ့ ဆရာက သူမ်ားေတြ သင္ရတာထက္ကုိ ပုိသင္ခဲ့ရတယ္။ သူမ်ားေတြက ေက်ာင္းေနရင္ ေက်ာင္းစာပဲ သင္ရမွာ။ ဆရာ့ၾကေတာ့ ေက်ာင္းေနရင္းတစ္ဖက္နဲ႔ ေစ်းေရာင္းတဲ့ ပညာပါ သင္ခ့ဲရတာ။
ဆရာ့မိဘေတြက ဟုိအရင္ ညေစ်းတန္းမွာ အထည္ေရာင္းတာေလ။ ဒီေတာ့ ဆရာက ေက်ာင္းအားတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ မိဘ ေတြရဲ႕ ဆုိင္ကုိ ကူေရာင္းေပးရတယ္။ ေက်ာင္းစာအျပင္ ေစ်းေရာင္းတဲ့ ပညာပါ ရခဲ့တာေပါ့။
*** *** ***
အဲဒီအခ်ိန္က ညေစ်းတန္းမွာ ေစ်းေရာင္းရတာ မလြယ္ဘူး။ လူေတြက ညေစ်းတန္းမွာ ေစ်းဝယ္ရင္ ထက္ဝက္ဆစ္ရမယ္ခ်ည္႕ စြဲေနၾကတာ။ ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားခ်င္း အတူတူကုိ ကုန္တုိက္မွာ ေလဘယ္ကပ္ေရာင္းရင္ ကပ္ထားတဲ့ ေစ်းႏႈန္းအတုိင္း လူေတြက ဝယ္ၾကတယ္။ အဲ ညေစ်းတန္းမွာ ေရာင္းရင္ေတာ့ ေခါက္ခ်ိဳး ဆစ္ၿပီသာမွတ္။ ဒီေတာ့ ညေစ်းတန္းမွာ ေရာင္းတဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ေစ်းသည္ေတြက ထက္ဝက္အျမတ္တင္ၿပီး ေရာင္းၾကရတယ္။ ေစ်းသည္ေတြက ေခါက္ခ်ိဳးတင္ထားလုိ႔ ဝယ္သူက ဆစ္တာလား။ ဝယ္သူေတြက ေခါက္ခ်ိဳးဆစ္တတ္လုိ႔ ေစ်းသည္ေတြက ေစ်းတင္ေရာင္းတာလား။ ဒီ ဂ်ာေအး သူ႔ အေမရုိက္ဇာတ္လမ္း ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ စျဖစ္လာတယ္ေတာ့ ဆရာလည္း မသိဘူး။ ဆရာ ေစ်းစေရာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ညေစ်း တန္း ေစ်းေရာင္းနည္း သင္ရုိးညႊန္းတမ္းက ေခါက္ရုိးက်ိဳးေနၿပီ။
တစ္ခါကဆုိ ေစ်းဝယ္တစ္ေယာက္က လည္ပင္းမွာ သုိင္းႀကိဳးေလးနဲ႔ ဗန္းေလးကုိင္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ေရာင္းတဲ့ တစ္က်ပ္ဖုိး ငါးမ်ိဳး ေစ်းသည္ကုိ ေခါက္ခ်ိဳးသြားဆစ္လုိ႔ ရန္ေတြဘာေတြေတာင္ ျဖစ္ၾကေသး။
ဆရာကုိယ္တုိင္လည္း တစ္ခါႀကံဳခဲ့ဘူးတယ္။ ဒီလုိပဲ ေစ်းဝယ္က ေခါက္ခ်ိဳးဆစ္တာ။ ဆရာကလည္း ဘာရမလဲ။ မျဖစ္ဘူး။ မေရာင္းႏုိင္ဘူးနဲ႔ အုိက္တင္ခံတာေပါ့။ သူဆစ္တဲ့ ေစ်းမရရင္ မဝယ္ဘူးဆုိၿပီး ေစ်းဝယ္က လွည္႕ထြက္သြားေတာ့မွ လာ… လာ… လာ… ေစ်းဦးေပါက္မုိ႔ ေပးလုိက္တာလုိ႔ ေျပာၿပီး ဆစ္တဲ့ေစ်းနဲ႔ ေရာင္းေပးလုိက္တယ္။
ေစ်းဝယ္ထြက္သြားေတာ့မွ ၾကည္႕လုိက္ေတာ့ လား…လား… ေက်းဇူးရွင္က တစ္ထည္တည္း ယူရမွာကုိ ဆရာမသိေအာင္ တစ္ထည္ပုိယူသြားတယ္ေလ။ ဆရာလည္း ႏွစ္ထည္ကုိ တစ္ထည္ေစ်းနဲ႔ ေရာင္းလုိက္သလုိ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ သူ႔ေနာက္ လည္း ဆရာ လုိက္မေနေတာ့ပါဘူး။ ဘာလုိ႔ဆုိ ဆရာေရာင္းလုိက္တဲ့ ေစ်းက တစ္ထည္ပုိပါသြားတာေတာင္ ငါးက်ပ္ ျမတ္ ေသးတယ္… ဟား… ဟား… ဟား… ။
ဆရာ့အတြက္ကေတာ့ ဘဝဆုိတာ သင္ယူျခင္းပါပဲ။ ေက်ာင္းၿပီးေတာ့ တကၠသုိလ္မွာ က်ဴတာဝင္ လုပ္။ က်ဴတာဘဝကေန ပညာေတြဆက္သင္။ ပါရဂူဘြဲ႕ကုိ ဂ်ာမနီထိသြားယူ ကထိကျဖစ္။ ဒါနဲ႔လည္း သင္လုိ႔က မဆုံးေသးဘူး။ ကုိယ္က ဆရာဆုိေပ မယ့္ တစ္ခါတစ္ရံ ေက်ာင္းသားေတြဆီက မသိမသာ ပညာယူရတာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေဟာ အခု တရားစခန္းကုိ လာ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔နဲ႔ အတူတူ သံသရာပါမယ့္ပညာကုိ လာၿပီးသင္ေနရျပန္ၿပီ။ ဆရာ့ဘဝမွာ သင္ယူျခင္းေတြဟာ ေသမွပဲ ဆုံး ေတာ့မယ္ ထင္ပါရဲ႕…။”
(တကၠသိုလ္ကထိက ဆရာလွ)
*** *** ***
“ဝွာ့အတြက္ေတာ့ ဘီဝဆုိတာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တစ္ခုလုိပဲ။ အၿပိဳင္အဆုိင္ရွိမွ တုိးတက္ႏုိင္လယ္လုိ႔ ထင္လယ္။
အရင္က ဝွာ့က ေစ်းခ်ိဳမွာ ကက္ဆက္ျပင္ဆုိင္ေလး ဖြင့္တာေလ။ ေခ်ာက္တိေခ်ာက္ခ်က္ပါပဲ။ ဘဝဟာ အၿပိဳင္အဆုိင္ရွိမွ တုိးတက္လယ္ဆုိတာလည္း သိပ္မွန္တာပဲ။ ဝွာ့ဟာ ဝွာ့မွ အလုပ္က ျဖစ္တစ္လွည္႕ မျဖစ္တစ္လွည္႕ကုိ ဝွာ့ဆုိင္ေဘးမွာ လာ ၿပီး ေနာက္ထပ္ ကက္ဆက္ျပင္ဆုိင္ လာဖြင့္တဲ့လူက ရွိေသး။ အခုေတာ့ သူ႔ကုိ ဝွာ့က ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရဦးမယ္။ သူလာ ဖြင့္လုိ႔ သူ႔ထက္သာေအာင္ ဘာလုပ္မလဲ စဥ္းစားမိရာကေန ဝွာ့ အခုလုိ ခ်မ္းသာလာတာေလ။
ျဖစ္ပုံက ဒီလုိ…။ ဝွာ့ဆုိင္နဲ႔ အၿပိဳင္ ကက္ဆက္ျပင္ဆုိင္ လာဖြင့္ေတာ့ ဝွာ့ေလ အားကီး စိတ္ညစ္တာပဲ။ ကုိယ့္နဲ႔ စီးပြားၿပိဳင္ဖက္ ေပၚလာတာကုိး။ အဲဒါနဲ႔ ဝွာ့စဥ္းစားလယ္။ သူ႔ထက္သာေအာင္ ဘာလုပ္မလဲေပါ့။ အဲဒီမွာ ဘာသြားေတြ႕လဲ ဆုိေတာ့ ဝွာ့တုိ႔ ကက္ဆက္ျပင္ဆုိင္ေတြဟာ ျပင္ရုံပဲ ျပင္ၾကတာ။ လုိအပ္ရင္ ကက္ဆက္နဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ အပုိပစၥည္းေတြကုိ အပုိပစၥည္း ဆုိင္ေတြမွာ တစ္ဆင့္သြားဝယ္ၾကရလယ္။ ဒါနဲ႔ ဝွာ့လည္း အပုိပစၥည္းပါ တင္ေရာင္းဖုိ႔ စိတ္ကူးရသြားလယ္။ ဒီေလာက္နဲ႔လည္း ဝွာ့စိတ္ကူးက ရပ္မသြားဘူး။ ကက္ဆက္နဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ အပုိပစၥည္းေတြ ဘယ္ကလာလဲ ထပ္စဥ္းစားလယ္။ ဟုတ္လယ္ေလ။ ကုိယ္က ပင္ရင္းကုိ လုိက္ႏုိင္မွ အျမတ္မ်ားမ်ားက်န္မွာကုိး။ မႏၱေလးမွာတင္ဝယ္ မႏၱေလးမွာတင္ ျပန္ေရာင္းလုိ႔က ေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ သိပ္မရွိႏုိင္ဘူး။ ဒီေတာ့ စုိ႔စ္ကုိ လုိက္ဖုိ႔ ဝွာ့ေတြးမိသြားလယ္။ တကယ္ေတာ့ ကက္ဆက္နဲ႔ ပါတ္သက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တီဗြီနဲ႔ ပါတ္သက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမွန္ရင္ ဝွာ့တုိ႔ တရုတ္ျပည္က လာတာခ်ည္းပဲ။ ဒါနဲ႔ ဝွာ့လည္း တရုတ္ျပည္ ေရႊလီကုိ သြားဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္လယ္။ ဟုိမွာ ဝွာ့တုိ႔ အမ်ိဳးေတြလည္း ရွိလယ္ေလ…။ ဝွာ့တုိ႔ တရုတ္ေတြရဲ႕ အားသာခ်က္က မ်ိဳးရုိးအမည္တူရင္ သိသိမသိသိ အားတက္သေရာ ကူညီတတ္ၾကလယ္။”
*** *** ***
“တရုတ္ျပည္ ေရႊလီၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္သြားလယ္ဆုိရင္ပဲ ဝွာ့ ဘဝအတြက္ ထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လမ္းစေပၚ ေျခခ်မိၿပီဆုိတာ တိတိက်က် သိလုိက္ရလယ္။ ဝွာ့ေရာက္သြားတဲ့ အခ်ိန္က တရုတ္ျပည္ရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားေပးစနစ္ကုိ ဝမ္းတန္းကေန တူးတြမ္တီးကုိ ေျပာင္းခါစ။ ဝွာ့ အမ်ိဳးေတြ အိမ္မွာေရာ၊ တစ္ျခားတရုတ္ေတြရဲ႕ အိမ္ေတြမွာပါ ဝမ္းတန္းစနစ္သုံး လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း ေတြက ဘာလုပ္ရမွန္းမသိပဲ ပုိလွ်ံေနတဲ့ အခ်ိန္။ တီဗီြ၊ ကက္ဆက္၊ ေရခဲေသတၱာ၊ အဲယားကြန္း အုိ… စုံလုိ႔။
အဲဒါေတြကုိ ႀကည့္ၿပီး ဝွာ့လည္း စိတ္ကူးတစ္ခုရသြားလယ္။ တရုတ္ႏုိင္ငံမွာ သုံးမရေတာ့တဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းေတြကုိ ျမန္မာ ျပည္ကုိ သယ္၊ ဟုိေရာက္တဲ့အခါ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔သာ ခ်ေရာင္းရင္ လူေတြ အလုအယက္ဝယ္ၾကမွာပဲလုိ႔ ေတြးမိလုိက္လယ္။ ဒါနဲ႔ အမ်ိဳးေတြ အိမ္ေရာ၊ အမ်ိဳးေတြရဲ႕ အသိမိတ္ေဆြေတြအိမ္ေရာ အကုန္ အိမ္ေပါက္ေစ့လုိက္သြားၿပီး ဝမ္းတန္း လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း ေတြမွန္သမွ် လုိက္ေကာက္လယ္။ တရုတ္ေတြဆုိတာ ဝွာ့ကုိ သူတုိ႔အိမ္က အမႈိက္ပုံကုိ ပုိက္ဆံေပးၿပီး လာသိမ္းေပးတဲ့ ေက်းဇူးရွင္ႀကီးလုိကုိ ထင္သြားၾကတာ။ လူတုိင္းက ဝွာ့ကုိ သူတုိ႔ အိမ္မွာရွိတဲ့ အသုံးမဝင္ေတာ့တဲ့ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းတုိင္းကုိ အလကားနီးပါးကုိ ေပးတာ။
တခုေတာ့ရွိတာေပါ့…။ ဝွာ့က တီဗြီေတြကုိသာ မ်ားမ်ားေကာက္ေပမယ့္ က်န္တဲ့ပစၥည္းေတြကုိေတာ့ ေစ်းေရာ ပစၥည္းပါ ေလွ်ာ့ေကာက္လယ္။ ေရခဲေသတၱာ၊ အဲယားကြန္းဆုိတာ သူေ႒းေတြမွ သုံးႏုိင္တာေလ။ သူေ႒းေတြကလည္း သူမ်ားသုံးၿပီး သားအေဟာင္းေတာ့ ဘယ္ဝယ္မလဲ။ တရုတ္ႏုိင္ငံက ပစၥည္းေတြက အေဟာင္းျဖစ္တဲ့အျပင္ ဝမ္းတန္းဆုိေတာ့ ေရခဲေသတၱာ တုိ႔ အဲယားကြန္းတုိ႔က အေရာင္းမသြက္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ ဝွာ့က သိတာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဝွာ့က တီဗြီေတြကုိပဲ ေစ်းပုိေပးၿပီး မ်ားမ်ားဝယ္လယ္။ ကက္ဆက္လည္း နဲနဲပဲ ယူလယ္။ ကက္ဆက္ကလည္း ေနာက္က်ရင္ ေခတ္ကုန္ေတာ့မွာေလ။
ဝွာ့ အဓိကျပစ္မွတ္ထားတာ ျမန္မာျပည္က ဆင္းရဲသားေတြ…။ ဒီေတာ့ ဆင္းရဲသားေတြ ဝယ္ႏုိင္မယ့္ေစ်းနဲ႔ ပစၥည္း အမ်ိဳး အစား အမ်ားႀကီး ရေအာင္ ဦးေႏွာက္သုံးရလယ္။ အဲဒီလုိ ဝယ္လာၿပီး ျပန္ေရာင္းေတာ့မွ ဝွာ့သိလုိက္ရတာက ျမန္မာျပည္မွာ တီဗြီတစ္လုံးေလာက္ကုိေတာင္ အဆင့္မွီမွီ အသစ္ဝယ္မသုံးႏုိင္တဲ့ ဆင္းရဲသားေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါ့လားဆုိတာပဲ။ ‘သိတာနဲ႔ အသိအတုိင္းက်င့္သုံးရင္ ခ်မ္းသာအစစ္ကုိ ရလယ္’ဆုိတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ စကားလုိေပါ့။ ဝွာ့လည္း အသိအတုိင္း တရုတ္ ျပည္ကုိ ေခါက္တု႔ံေခါက္ျပန္သြားၿပီး ဝမ္းတန္း တီဗီြေတြ သယ္လုိက္တာ ျမန္မာျပည္မွာ အိမ္တုိင္းနီးပါး တီဗီြ ၾကည္႕ႏုိင္သြား တဲ့အျပင္ ဝွာ့ကုိယ္တုိင္လည္း သိပ္မၾကာခင္ ခ်မ္းသာလာေတာ့တာေပါ့။
အခုဆုိ ဝွာ့ရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းဆုိင္ေတြဟာ မႏၱေလးမွာတင္ ဆုိင္ခြဲေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနၿပီေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဝွာ့ အယူအဆက ေတာ့ ဘီဝဆုိတာ ဇီးကြက္စီးပြားေရးလုိပဲ။ အၿပိဳင္အဆုိင္ရွိမွ တုိးတက္ႏုိင္လယ္။”
(စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ သူေ႒းဦးဟုတ္စိန္)
*** *** ***
“ကြၽန္ေတာ္က အရင္က ဇာတ္ဆရာမင္းသားဗ်။ ဇာတ္ဆရာလည္း ဇာတ္ဆရာ မင္းသားလည္း မင္းသားဆုိေတာ့ ကြၽန္ေတာ့ အဖြဲ႕ေလးထဲမွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ့ကုိ ဘုရင္လုိ သေဘာထားၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ မင္းသားဆုိတာ အဖြဲ႕ရဲ႕ ထမင္းအုိးလုိ႔လည္း ဇာတ္သမားေတြက တင္စားတတ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔ တင္စားတာလည္း မလြန္ဘူးဗ်။
ဇာတ္အဖြဲ႕တစ္ခု ေအာင္ျမင္ၿပီဆုိရင္ အဲဒီအဖြဲ႕က ေခါင္းေဆာင္မင္းသားရဲ႕ ကံၾကမၼာက အဓိကပဲ။ အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေျပာရရင္ စန္းေပါ့ဗ်ာ။ အႏုပညာဆုိတဲ့ အရာကလည္း ခက္တယ္ဗ်။ ဘယ္ေလာက္ ေတာ္ေတာ္ စန္းမရွိရင္ မေအာင္ျမင္ဘူးဗ်။ ဇာတ္သဘင္ေလာကဆုိ ပုိဆုိးေသး…။ ေနာက္က ဘယ္ေလာက္ပဲ မုိးပ်ံေအာင္ေတာ္တဲ့ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ပ့ံပုိးပံ့ပိုး၊ ေခါင္း ေဆာင္မင္းသား ကုိယ္တုိင္က စန္းမရိွရင္ အဖြဲ႕က လုံးဝ မေအာင္ျမင္တတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဇာတ္သမားေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ သက္ ဆုိင္ရာအဖြဲ႕က မင္းသားကုိ အဖြဲ႕ရဲ႕ ထမင္းအုိးလုိ႔ ေျပာတာ မလြန္ပါဘူး။
ဇာတ္အဖြဲ႕တစ္ခုမွာ အျပင္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဇာတ္ခုံေပၚမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မင္းသားရဲ႕ အရိပ္အကဲကုိ ၾကည္႕ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။ ဇာတ္ခုံေပၚမွာဆုိ မင္းသား ေျပာတာဆုိတာ၊ သရုပ္ေဆာင္တာ၊ ကတာေတြကုိ ၾကည္႕ၿပီး ေနာက္က လူရႊင္ေတာ္ေတြ၊ မင္းသမီးေတြ၊ အဖြဲ႕သားေတြက လုိအပ္သလုိ ပံ့ပုိးေပးရတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခ်င္းခ်င္းလည္း ဟာကြက္ေတြ၊ မွားယြင္းတာေတြ ရွိရင္ ဖာေထးေပးရေသး တယ္။ ဒါမွလည္း ေအာင္ျမင္တဲ့ အဖြဲ႕တစ္ခု ျဖစ္မွာေလ။ သဘင္ရဲ႕ သေဘာမွာ ညီညြတ္ျခင္းမပါလုိ႕ကုိ မရဘူးေျပာပါေတာ့။ မင္းသားက စန္းေတာ့ ရွိပါရဲ႕ ေနာက္က အဖြဲ႕အစည္းက မေကာင္းရင္လည္း ဇာတ္အဖြဲ႕က ေရရွည္ မေအာင္ျမင္ႏုိင္ဘူး။
မင္းသားရဲ႕ စန္းက ဇာတ္အဖြဲ႕ကုိ လူသိေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။ ေနာက္က အဖြဲ႕ရဲ႕ ပံ့ပုိးမႈက သဘင္အဖြဲ႕တစ္ခုကုိ သက္တမ္း ရွည္ေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။ ဒီလုိေျပာရင္ ရမလားပဲ။ ဒါေပမယ့္ ပရိတ္သတ္နဲ႔ ပြဲငွားေတြ သိတာကေတာ့ မင္းသားေပါ့ဗ်ာ။
အဖြဲ႕ထဲမွာ မင္းသမီးတစ္ေယာက္ ေနထုိင္မေကာင္းလုိ႔ လူစားထုိးကရင္ ပရိတ္သတ္က နားလည္ လက္ခံၾကေပမယ့္၊ ေခါင္းေဆာင္ မင္းသားေနမေကာင္းလုိ႔ မထြက္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ခဲထုခံရမယ္သာမွတ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ မင္းသားက ေနမေကာင္း ရက္နဲ႔ ထြက္ကရလုိ႔ ဆုိတာကတာေတြ အဆင္မေျပရင္လည္း အျပစ္တင္ မလြတ္ဘူး။ သူတုိ႔သိတာ ေခါင္းေဆာင္ နဖူးစီး မင္းသားေလ။ သူတုိ႔ ၾကည္႕ခ်င္တာ ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အႏုပညာပဲ။
ဒီေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မင္းသားကုိ ဇာတ္ခုံေပၚမွာတင္မက အျပင္မွာလည္း သူနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ မိဘေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြက ဂရုစုိက္ၾကရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ သဘာရင့္ၿပီး ဇာတ္သေဘာကုိ ေနာေၾကေနတဲ့ ဇာတ္သမားေတြကလည္း မင္းသားဆုိရင္ တေလးတစား ဆက္ဆံၾကတယ္။
မင္းသား အိပ္ေနတယ္ စကားတုိးတုိး ေျပာၾက… ဆုိတာမ်ိဳး…။ ကုတင္ေအာက္မွာ ျခင္ေဆးေခြေလး လာထြန္းေပးတာတုိ႔။ မင္းသား ထမင္းစားေနရင္ ေဘးက ယပ္ခပ္ေပးတာတုိ႔။ မင္းသားနဲ႔ ပါတ္သက္လာရင္ မေတာ္တဆ ဖ်ားမွာ နာမွာကအစ တယုတယနဲ႔ ဂရုစုိက္ၾကတာေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္လည္း မင္းသားက တုန္းကေတာ့ အဲဒီလုိ ေမတၱာနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ိဳးေတြ ခံစားခဲ့ရဘူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္တာက မင္းသားဆုိတာ ေမတၱာတရားကုိ မလုိခ်င္ေအာင္ ေဖာျခင္းေသာျခင္းရေနေတာ့ ဒါေတြကုိ တန္ဖုိးထားရ ေကာင္းမွန္း မသိခဲ့ဘူး။
*** *** ***
အိမ္ေထာင္က်ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္ လုံးဝ ဇာတ္မကေတာ့ဘူး။ ဂိမ္းဆုိင္ေလး တစ္ဆုိင္ဖြင့္တယ္။ အဲဒီမွာ စေတြ႕ တာပဲ။
ဂိမ္းဆုိင္ဆုိေတာ့ သိတဲ့အတုိင္း ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေလ။ ကြၽန္ေတာ္က သူမ်ားဝန္ေဆာင္ဖုိ႔ ေနေနသာသာ ကုိယ့္ဝန္ကုိယ္ ေတာင္ မေဆာင္ႏုိင္လုိ႔ ပီေအ (ဇာတ္မင္းသားမ်ား၏ ပစၥည္းထိမ္း) နဲ႔ ေနခဲ့တဲ့ မင္းသား။ အလုပ္က ဘယ္လုိမွ မအပ္စပ္ဘူး။ ခက္တာက ကြၽန္ေတာ့မွာကလည္း အရင္းအႏွီးက မ်ားမ်ားစားစား မတတ္ႏုိင္ေတာ့ ဂိမ္းဆုိင္ ျဖစ္ရုံသာ ေထာင္ႏုိင္တာ၊ အ လုပ္သမားေတြ၊ ဝန္ထမ္းေတြက မငွားႏုိင္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဂိမ္းလာႏွိပ္တဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ဝန္ေဆာင္မႈကုိ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ပဲ လုပ္ရေတာ့တာေပါ့။
တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ဂိမ္းလာႏွိပ္တဲ့ ကေလးေတြကုိ ျခင္ကုိက္မွာ စုိးလုိ႔ ျခင္ေဆးေခြ ထြန္းေပးရတာနဲ႔။ သူတုိ႔ အုိက္မွာစုိးလုိ႔ (ယပ္ေတာ့ ခပ္မေပးရဘူး) ပန္ကာဖြင့္ေပးရတာနဲ႔။ သူတို႔ထုိင္ေနတဲ့ အႀကိဳအၾကားဝင္ၿပီး ခလုတ္တပ္ေပး၊ စက္ဖြင့္ေပးနဲ႔ တစ္ခါတစ္ခါ ကုိယ့္ဘဝကုိယ္ အရမ္းစိတ္ညစ္မိတယ္။ ညပိုင္း ဆုိင္သိမ္းေတာ့လည္း ထုိင္ခုံေတြကုိ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္း သိမ္း၊ တံျမက္စည္းလွဲ၊ အားလုံးပဲ။ ၿပီးသြားေတာ့ သူတုိ႔ တစ္ေန႔လုံး ေထြးသြားခဲ့တဲ့ ကြမ္းေသြးခြက္ေတြကုိပါ ေဆးရေသးတယ္။ ‘ေအာ္… မင္းသား ဘဝတုန္းက ကုိယ္စားတဲ့ ပန္းကန္ေတာင္ ကုိယ္မေဆးခဲ့တဲ့ေကာင္ ဝဋ္လည္ပဟ…’လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ ကုိယ္ေတာင္ ေလွာင္ေျပာင္မိတယ္။ အိပ္ယာဝင္တုိင္းလည္း စဥ္းစားမိတယ္။ ‘ငါ… ကုိယ့္အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္း အေပၚ စိတ္ပ်က္ေနသလား။ ဒီလုိသာ စိတ္ပ်က္ေနရင္ ငါ… ဒီအလုပ္နဲ႔ ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး ေရရွည္ ရပ္တည္မလဲ’ေပါ့။
အဲဒီလုိ ေတြးပါမ်ားေတာ့ ကြၽန္ေတာ့ ေခါင္းထဲမွာ ဒႆနလုိလုိ အေတြးတစ္ခု ဝင္လာတယ္။ အဲဒါ ဘာလဲ ဆုိေတာ့ ‘ဘဝ ဆုိတာ ဇာတ္ခုံႀကီးတစ္ခုလုိပါ့လား။ လူေတြ အားလုံးဟာ ကိုယ္က်ရာ ဇာတ္ရုပ္ကုိ ပီျပင္ေအာင္ သရုပ္ေဆာင္ ေနၾကရ တာပဲ’လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ ေတြးမိလုိက္တယ္။ အဲဒီအေတြးဝင္လာတဲ့ ေန႔ကစၿပီး ဂိမ္းဆုိင္အလုပ္ဟာ ကြၽန္ေတာ့အတြက္ သိပ္မ ပင္ပန္းေတာ့ဘူး။ တစ္ခါတစ္ေလ လူ႔သဘာဝအရ ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္ ၿငီးေငြ႕စိတ္ပ်က္လာတဲ့အခါ… “ဟိတ္ေကာင္… ေမာင္ ေဇာ္။ မင္းအခု အလွည္႕က် သရုပ္ေဆာင္ေနရတာ ဂိမ္းဆုိင္ပုိင္ရွင္ေနာ္။ မင္းသား မဟုတ္ဘူး။ ပီျပင္ေအာင္ သရုပ္ေဆာင္”လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ ကုိယ္ အားေပးလုိက္တယ္။
အဲဒီလုိ လုပ္ေနရင္းကပဲ တစ္ခါတစ္ရံ ကြၽန္ေတာ့ကုိ မင္းသားအျဖစ္ အားေပးခဲ့တဲ့ ပရိတ္သတ္ေတြကုိ သတိရမိတယ္။ အင္း… တကယ္ေတာ့ ေမတၱာတရားဆုိတာ အလကားေပးေပမယ့္ အဖုိးနဲ အုိးကြဲနဲ႔ေတာ့ မရႏုိင္ဘူးေလ…။ အခုေတာ့ ကြၽန္ ေတာ္လည္း ဘဝဇာတ္ခုံေပၚမွာ ဇာတ္ရုပ္တစ္ခု ထပ္ေျပာင္းၿပီး ေျမပြဲစားအျဖစ္ သရုပ္ေဆာင္ ေနရျပန္ၿပီ…။”
(ဇာတ္မင္းသား၊ ေျမပြဲစား ကုိေဇာ္)
*** *** ***
“ဘဝသံသရာ… ရွည္လ်ားေထြျပား…. မေနမနား…. တစ္သြားတည္း သြားၾကတာ… ခရီးပန္းတုိင္… မေရာက္မခ်င္း… တစ္ ေယာက္ဆင္း…. တစ္ေယာက္တက္…. ဆက္လက္ထြက္ခြာလာ….
အဲဒီ သီခ်င္းလုိေပါ့ဗ်ာ…။ ဘဝဆုိတာ ကြၽန္ေတာ့အတြက္ေတာ့ အငွားကားတစ္စီးနဲ႔ ပုိတူေနတယ္။ ေန႔စဥ္ လူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ့ကားကုိ ငွားငွားစီးၾကတယ္။ ငွားစီးၾကတဲ့ ခရီးသည္တုိင္းကလည္း သိတယ္။ ဒီကားကုိ သူတုိ႔ တကယ္မပုိင္ဘူး။ ခဏတာ လုိရာေရာက္ဖုိ႔ ငွားစီးၾကရတယ္ဆုိတာကုိ။
ဒါေပမယ့္ လူေတြက ခက္တယ္။ သိသိႀကီးနဲ႔ကုိ ငွားစီးရတဲ့ကားကုိ ေဂ်းမ်ားခ်င္ၾကေသးတယ္။ ကူရွင္ေတြက ေပါက္လုိ႔တုိ႔။ အဲယားကြန္းက မေအးဘူးတုိ႔။ ေမာင္းတာက ေႏွးလုိက္တာတုိ႔။ အုိ… စုံေနတာပဲ။ သူတုိ႔ ကြၽန္ေတာ့ကားကုိ ႀကိဳက္ႀကိဳက္၊ မႀကိဳက္ႀကိဳက္ အခ်ိန္တန္ေတာ့လည္း ဆင္းသြားၾကရတာပါပဲ။ ဘယ္သူမွ အပုိင္ မရပါဘူး။ တစ္ေယာက္ဆင္းသြားရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ တက္လာတာပဲ။ သူတုိ႔ တတ္ႏုိင္တဲ့ ေငြေၾကးနဲ႔ ကြၽန္ေတာ့အတြက္ တြက္ေျခကုိက္ရင္ လုိက္ပုိ႔ လုိက္တာပဲ။
တစ္ခါတစ္ခါ ကြၽန္ေတာ္ စဥ္းစားမိတယ္။ ကားငွားစီးတဲ့ လူေတြကုိ လုိရာပုိ႔ေပးေနရတဲ့ ကြၽန္ေတာ္ ဟာ ကားေမာင္းေနတဲ့ အခုိက္အတန္႔မွာ သူတုိ႔ရဲ႕ ကံၾကမၼာ ျဖစ္ေနတာပဲ။ သူတုိ႔ ကြၽန္ေတာ့ကုိေပးတဲ့ ကားခဟာ သူတုိ႔ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကုသုိလ္၊ အကု သုိလ္ပဲ။ သူတုိ႔ ပုိက္ဆံ အနဲအမ်ားေပၚ မူတည္ၿပီး ခရီး အကြာအေဝးက မတူႏိုင္ဘူးေလ။ ဒါကုိ ကားငွားစီးသူေတြ သိၾက ရဲ႕လားေတာ့ မသိဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ေတြးမိတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိ သူတို႕ သြားခ်င္တဲ့ေနရာကုိ ကြၽန္ေတာ္က ပုိ႔ေပးခဲ့တာကုိ ခရီးမဆုံးေသးသလုိ ရပ္တန္႔ ေငးေမာေနတဲ့ ခရီးသည္ မ်ိဳးလည္း ႀကံဳခဲ့ဘူးတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း တစ္ေနရာဝင္ တစ္ေနရာထြက္နဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ မဆုံးႏုိင္တဲ့ ခရီးကုိ သြား ေနသလုိ အျပတ္ငွားစီးတဲ့ ခရီးသည္မ်ိဳးလည္း ႀကံဳရတယ္။ ဘယ္လုိပဲ စီးစီး၊ အငွားကားဟာ အငွားကားပါပဲ။ ကုိယ္ေပး ထားတဲ့ေငြ အရွိန္ကုန္ရင္ ဆင္းသြား ၾကရတာပါပဲ။ အငွားကားရဲ႕ သဘာဝကုိ ဘယ္သူ လြန္ဆန္ႏုိင္မွာလဲ။
*** *** ***
ကြၽန္ေတာ့ ဘဝဆုိလည္း ဒီလုိပဲ။ တစ္ေယာက္ဆင္း တစ္ေယာက္တက္ အငွားကားလုိပဲ။ ရန္ကုန္ မွာ ပထမ အိမ္ေထာင္ က်ခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ရတဲ့ မိန္းမက သိပ္ေတာ္တာ။ ကြၽန္ေတာ္ သူနဲ႔ရေတာ့ ဘာစီး ပြားမွ ရွာစရာမလုိဘူး။ သူပဲ ဦးေဆာင္ၿပီး စီးပြားရွာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ေအးေဆးပဲ။ အခ်ိန္တန္ မိန္းမေပး တဲ့ လၻက္ရည္ဖုိးေလး အိပ္ထဲထည္႕ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔ ေလေပါလုိက္။ စာဖတ္လုိက္။ အိပ္လုိက္၊ စားလုိက္နဲ႔ ဇိမ္ကုိက်လုိ႔။ ဒီလုိ ေျပာလုိ႔ ကြၽန္ေတာ့ဘဝဟာ သိပ္ကုိ ေအးခ်မ္းတာ ပဲလုိ႔ေတာ့ မထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ကြၽန္ေတာ့ရဲ႕ အိမ္ေထာင္ေရးဟာ စည္းစိမ္အျပည့္နဲ႔ ငရဲက်ေနရသလုိပါပဲဗ်ာ။
ကြၽန္ေတာ့ မိန္းမဟာ အားလုံးေတာ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ အားနည္းခ်က္က ဗ်စ္ေတာက္၊ ဗ်စ္ေတာက္နဲ႔ အရမ္း နားပူတာပဲ။ အျပင္မွာ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး တစ္ခုခု အဆင္မေျပလုိ႔ အိမ္ကုိ ေဒါသနဲ႔ ျပန္လာတဲ့အခါမ်ိဳးဆုိ ပုိဆုိးေသး။ အိမ္မွာ တစ္ ေယာက္တည္းရွိတဲ့ ကြၽန္ေတာ့အေပၚ ပုံက်ၿပီသာမွတ္ေတာ့။ လင္ကုိယ္မယား ႏွစ္ေယာက္တည္းဆုိေတာ့ ခုိင္းတဲ့လူလည္း မထားဘူး။ အိမ္ရဲ႕ ေဝယ်ာဝစၥ ကြၽန္ေတာ္ပဲ လုပ္ရတယ္။ သူအျပင္မွာ စီးပြားထြက္ရွာသလုိ၊ ကြၽန္ေတာ္လည္း အိမ္အလုပ္ေတြ အားလုံး လုပ္ရတာပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလ အိမ္အလုပ္ေတြနဲ႔ ပင္ပန္းလုိ႔ တီဗီြၾကည္႕ရင္ ၾကည္႕ျပန္ၿပီ၊ စာဖတ္ရင္ ဖတ္ျပန္ၿပီနဲ႔။ အျပစ္ကုိ မလြတ္ဘူး။ သူ႔မ်က္ေစ့ထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ဟာ ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ဆုိတာထက္ ရေသ့စိတ္ေျဖ အျပစ္တင္ဖုိ႔ ဝယ္ထားတဲ့ အရုပ္တစ္ရုပ္လုိပဲ။ ၾကာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ သည္းမခံႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ငါဟာ ဘာမွ သုံးမရတဲ့ ေယာက်္ားတစ္ ေယာက္ပါ့လားလုိ႔လည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ျမင္လာတယ္။
ဒါနဲ႔ ဒီမိန္းမေတာ့ ငါ ဆက္ေပါင္းလုိ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ၾကာရင္ သူ အျပစ္တင္တာနဲ႔တင္ ကုိယ့္ကုိယ္ ကုိယ္ သတ္ေသမိေတာ့ မယ္လုိ႔ ေတြးမိၿပီး၊ အဲဒီ မိန္းမကုိ အၿပီးအျပတ္ ကြာရွင္းျပစ္လုိက္တယ္။ ေနာက္ ေတာ့ ရန္ကုန္မွာလည္း မေနခ်င္ေတာ့တာနဲ႔ မႏၱေလးကုိ ေျပာင္းလာခဲ့တာ။
မႏၱေလးေရာက္ေတာ့ အခုလက္ရွိ ေပါင္းေနတဲ့ မိန္းမနဲ႔ေတြ႕ၿပီး အိမ္ေထာင္သစ္ ထူလုိက္တယ္။ တစ္ခါေသဖူး ပ်ဥ္ဖုိးနား လည္ဆုိသလုိ အရင္ မိန္းမနဲ႔တုန္းက စီးပြားေရးမွာ ကုိယ္က ဦးမေဆာင္ႏုိင္လုိ႔ မိန္းမႏုိင္စားတာ ခံရတယ္လုိ႔လည္း စိတ္က စြဲေနတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ကားေလးတစ္စီးဝယ္။ စီးပြားေရးကုိ ေယာက်္ားျဖစ္တဲ့ ကုိယ္ကပဲ ဦးေဆာင္ ရွာေကြၽးေနရတာေပါ့။
အင္း… အခုေတာ့ နားပူတာအျပင္ ကားေမာင္းရလုိ႔ ပင္ပန္းတာပဲ ပုိလာပါသဗ်ာ။ မိန္းမေတြက ဒီတုိင္းခ်ည္းပါပဲ…။”
(တကၠစီအုံနာ အငွားကားဆရာ ကုိသက္)
*** *** ***
အဲဒါ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္သူ ပညာရွိ ငါးဦးေျပာသြားတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘဝအေတြ႕အႀကံဳေတြနဲ႔ ဒႆနေတြပဲ။ မွားတာ၊ မွန္တာ ေတာ့ က်ဳပ္လည္း မသိဘူး။ သူတုိ႔ ေျပာတာေတြကုိ က်ဳပ္ကေတာ့ သေဘာက်လုိ႔ မွတ္စုေလးနဲ႔ ေရးမွတ္ထားတယ္။
အဲဒီေန႔က သူတုိ႔လည္း ေျပာၿပီးေရာ က်ဳပ္ကုိလည္း သူတုိ႔က ေမးပါတယ္။ ဘဝကုိ ဘယ္လုိ ျမင္သလဲတဲ့။ က်ဳပ္က ေတာ သား။ မိဘမ်ားကလည္း လယ္အပိုင္မရွိလုိ႔ သူမ်ားလယ္မွာ အခစား ဝင္လုပ္ရတဲ့ လယ္ကူလီ။ က်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ကလည္း ဆယ္တန္းေလာက္ပဲ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေကာ္ဖီဆုိင္ စားပြဲထုိး။ သူတုိ႔နဲ႔ ယွဥ္ၿပီး က်ဳပ္ ဘယ္လုိလုပ္ ေျပာႏုိင္မွာလဲ။ ေျပာရင္လည္း ဆင္းရဲတာေတြ၊ အဆင္မေျပတာေတြပဲ ၾကားရမွာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ဳပ္က တုိတုိပဲ။ “သိပါဘူးဗ်ာ…”လုိ႔ ျပန္ေျဖခဲ့တယ္။
ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္တဲ့ အဲဒီလူေတြက သူတုိ႔ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အလုပ္တစ္ခုကုိေတာ့ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တတ္ပုံရတယ္။ တရားစခန္းၿပီးသြားေတာ့ တစ္ေန႔မွာ သူတို႔ ငါးေယာက္စလုံး ဆုံၿပီး က်ဳပ္တို႔ဆုိင္ကုိ ဟန္ဘာကာ လာစားၾကတယ္ေလ။
*** *** ***
တရားစခန္းၿပီးကတည္းက မေတြ႕တာ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ သူတုိ႔ ငါးေယာက္ရဲ႕ မ်က္ႏွာကုိလည္း ျမင္လုိက္ေရာ က်ဳပ္ေလ လႊတ္ကုိ ဝမ္းသာသြားမိတာ။ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ကြဲကြာေနရတဲ့ ေဆြမ်ိဳးေတြကုိ ေတြ႕လုိက္ရသလုိပဲ။ အဲဒီေန႔က ဧည္႕ႀကိဳတာဝန္က က်ဳပ္တာဝန္ မဟုတ္တာေတာင္မွ ဆုိင္ေရွ႕မွာ ရပ္လုိက္တဲ့ သူတုိ႔ ကားနားထိေရာက္ေအာင္ကုိ သြား ႀကိဳမိတယ္။ အကုိ ေနေကာင္းလား။ ဦး ေနေကာင္းလားနဲ႔ ပဋိသႏၱာရစကားေတြလည္း ဆုိလားဆုိရဲ႕။
က်ဳပ္ကသာ ဝမ္းသာအဲလဲနဲ႔ ႏုတ္ခြန္းဆက္သေနတာပါ။ သူတုိ႔ကေတာ့ က်ဳပ္ကုိ ဝတ္ေၾကတန္းေၾက “ေအး” “ေအး”လုိ႔ပဲ တစ္ေယာက္တစ္ခြန္းဆီ ေျပာသြားၾကပါတယ္။ ဒါကုိက က်ဳပ္ကုိ သူတုိ႔က အျမင့္ဆုံးခ်ီး ျမႇင့္တာ ထင္ပါရဲ႕။ ေမွ်ာ္လင့္သလုိ တုန္႔ျပန္မႈ မရလုိ႔ ေၾကာင္ေငးေနတဲ့ က်ဳပ္ကုိ မယကဥကၠ႒ေဟာင္း ဦးျပည့္စုံကေတာ့ ကားေသာ့ ျပစ္ေပးရင္း စကားတစ္ခြန္း ေျပာသြားပါေသးတယ္။
“ေမာင္သူရ ဦး ကားကုိ ဝန္းထဲသြင္းလုိက္စမ္းပါကြာ”တဲ့။
*** *** ***
က်ဳပ္ နားလည္လုိက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ယူနီေဖာင္းေတြရဲ႕ တန္ခိုးပဲေလ။ အရွိန္လုိ႔ ေခတ္မွီေအာင္ ေျပာရင္လည္း ရတာေပါ့။ သူတုိ႔ က်ဳပ္ကုိ တရင္းတႏီွး ဆက္ဆံတုန္းက က်ဳပ္က တရားရွာသူ ေရာဂီကေလးေပါ့။ သူတုိ႔ ကုိယ္တုိင္ကလည္း ေရာဂီေရာင္ ယူနီေဖာင္းနဲ႔။ က်ဳပ္နဲ႔ တန္းတူ။ ဘာမွ မကြာဘူး။
အခု က်ဳပ္က ျပာတာတာ စားပြဲထုိး ယူနီေဖာင္းကုိ ဝတ္ထားၿပီး၊ သူတုိ႔ကလည္း ခ်က္တုိ႔၊ ဟစိတုိ႔ အေကာင္းစားဘရမ္း ယူနီေဖာင္းေတြနဲ႔ ဆုိေတာ့ ဒီေလာက္ေတာ့ ရွိေပမေပါ့။ ေအာ္… လူေတြ… လူေတြ… ယူနီေဖာင္းကုိ ၾကည္႕ၿပီး ရင္ထဲက ခင္မင္မႈေတြ၊ ေမတၱာတရားေတြ၊ စိတ္သေဘာထားေတြ ေျပာင္းတတ္ၾကပါ့လားလုိ႔ပဲ ေတြးမိလုိက္ပါတယ္။
က်ဳပ္လည္း ဆုိင္ထဲေရာက္ေတာ့ သူတုိ႔ လုိအပ္တာေတြ ခ်ေပးရင္း ခတ္မဆိတ္ပဲ ေနလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ကုိ ေလးစားရင္း စြဲကလည္း ရွိ။ သူတုိ႔ ေျပာတာေတြကုိ စိတ္ကလည္း ၾကားခ်င္မိေတာ့ ခပ္လွမ္းလွမ္းကေန သူတုိ႔ ဘာေတြ ေျပာမလဲ နားစြင့္ေနမိတယ္။ က်ဳပ္ရဲ႕ အခ်စ္ေတာ္ ဟန္ဘာကာ ႀကိဳက္သူေတြဟာ သူတုိ႔မွာထားတဲ့ ဟန္ဘာကာေတြကုိ စားရင္း၊ ဟန္ဘာကာ အေၾကာင္းကုိ ေရးႀကီးခြင္ က်ယ္ လုပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကျပန္ပါတယ္။
မင္းသား ။ ။(ပါးစပ္ေပါက္အက်ယ္ႀကီးထဲ ဟန္ဘာကာကုိ ပလုတ္ပေလာင္းသြတ္ၿပီး) တကယ္ေတာ့ ဟန္ဘာကာဆုိတာ ဆလပ္ရြက္တုိ႔၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးတုိ႔၊ ၾကက္သြန္နီတုိ႔ဆုိတဲ့ အသီး အရြက္ေတြပါလုိ႔ စားေကာင္းတာဗ်။
လုပ္ငန္းရွင္သူေ႒း ။ ။(လက္ထဲက ဟန္ဘာကာကုိ ပါးစပ္ထဲ မသြင္းေသးပဲ၊ အသားျပားေလးရဲ႕ ႏုတ္ခမ္းသားကုိ အသာ ပြတ္ရင္း) ဘယ္ဟုတ္မလဲ ကုိေဇာ္ရဲ႕။ အီသားမပါရင္ ၾကားဟာသြားမွာေပါ့။ ဝွာ့ကေတာ့ ဟန္ဘာကာမွာ အီသားထည့္ ထား တာကုိ သေဘာအက်ဆုံး။
တကၠသုိလ္ ကထိက။ ။(ဟန္ဘာကာကုိ အႏွစ္ေတြ လွ်ံထြက္လာေအာင္ လက္နဲ႔ ျဖစ္ညႇစ္ကုိင္ရင္း) ဘာေျပာေျပာ အႏွစ္က အဓိကပါဗ်ာ။ ဟန္ဘာကာမွာ ခ်ိစ္တုိ႔၊ မရုိးနိစ္ တုိ႔ဆုိတဲ့ အႏွစ္မပါရင္ အရသာ ေပါ့သြားမွာေပါ့။
မယကဥကၠ႒ေဟာင္း ။ ။( ေပါင္မုန္႔သား ႏွစ္ခုကုိ အိစိအိစိနဲ႔ ႏွိပ္ရင္းက) ဘယ္အရာ ျဖစ္ျဖစ္ အထိမ္း အကြပ္ဆုိတာ လုိတယ္ ကြ။ အထက္ေအာက္ ညႇပ္ထားတဲ့ ေပါင္မုန္႔ႏွစ္ခ်ပ္မပါရင္ ဟန္ဘာကာရဲ႕ အရသာ ဟာ ေဘးကုိ လွ်ံထြက္ၿပီး ပ်က္သြားမွာပဲ။
တကၠစီအုံနာ ကားဆရာ။ ။(ဟန္ဘာကာကုိ အခ်ဥ္ရည္ နဲနဲတုိ႔၊ ငရုတ္ေကာင္းအေလာေတာ္ ျဖဴး၊ ဆားနဲနဲထည္႕ၿပီး) ကြၽန္ ေတာ္ကေတာ့ ဟန္ဘာကာစားရင္ ဒီလုိအပုိစာဒါးေလးေတြ ထည့္မွ ေကာင္းတယ္ ထင္မိတယ္။ ဆုိင္ကလည္း မလုိအပ္ပဲ ေတာ့ ခ်ေပးလိမ့္မယ္ မထင္ဘူး။
အဲဒီလုိ ဟန္ဘာကာႀကိဳက္သူ ပညာရွိေတြ ေျပာေနၾကတဲ့ ဟန္ဘာကာအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာေတြကုိ နားေထာင္ၿပီး သေဘာက်လုိ႔ က်ဳပ္ကေတာ့ ခပ္လွမ္းလွမ္းကေန ႀကိတ္ၿပံဳးမိတယ္။ သူတုိ႔ ေျပာတာေတြက ဟုတ္သေယာင္နဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ ျပန္သြားၾကေတာ့မွ သူတုိ႔ စားေသာက္သြားတဲ့ စားပြဲကုိရွင္းရင္း “ေအာ္… ဒီလူေတြ ဟန္ဘာကာရဲ႕ အရသာ အစစ္ အမွန္ကုိ သိမသြားၾကပါ့လား” လုိ႔ က်ဳပ္ တစ္ေယာက္တည္း ေတြးမိတယ္။