ဇင္လင္း - ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၅
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၅
ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ဟာ ရက္ေပါင္း (၁၀၀) သာသာပဲ လိုပါေတာ့တယ္။ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသက္တမ္း (၄) ႏွစ္ ေက်ာ္ ခဲ့ေပမယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈအပိုင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့တိုးတက္မႈရယ္လို႔ ျပစရာ မျမင္မိပါ။ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြကို၊ ေယဘုယ်စိပ္ျဖာၾကည့္တဲ့အခါ၊ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ဘာတစ္ခုမွ် ေအာင္ျမင္တာ ျပစရာ မရွိတာ ျမင္ေတြ႔ေနရတယ္။ ဥပေဒမဲ့ ေျမသိမ္းယာသိမ္းကိစၥ၊ အနိမ့္ဆုံး လုပ္ခ/လစာ ကိစၥ၊ အမ်ိုးသား ပညာေရး ဥပေဒ ကိစၥ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမတည္ျငိမ္တာေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ေန႔စဥ္ ဘ၀ စား၀တ္ေနေရး အေျခအေနေတြ ဆုတ္ယုတ္ျပီးရင္း၊ ဆုတ္ယုတ္ရင္း ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ သာမန္ျပည္သူလူထု အားကိုးေလာက္တဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္ ေဖၚေဆာင္ မေပးႏိုင္တဲ့ကိစၥ၊ ပညာေရး က်န္းမာေရး လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး၊ ေရကိစၥ လွ်ပ္စစ္မီးကိစၥ အစစ အရာရာမွာ ရလဒ္ေကာင္း မထြက္တာကို ၾကည့္ရင္ လက္ရွိ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ တိုးတက္မႈ ရွိ မရွိ သိႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုးဆုံးကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ မရပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး မရရွိေသးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါ တယ္။ အစိုးရရဲ႕ ေစတနာ ေျဖာင့္မွန္ရဲ႕လား။ ဒါမွမဟုတ္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေစတနာကပဲ လြဲေခ်ာ္ေနတာလား။ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္အၾကား မူ၀ါဒ သေဘာထားကြဲလြဲမႈ ရွိေန သလား….စသည္ျဖင့္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြဘက္က ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာ အစိုးရရဲ႕ MPC က ျငိမ္းခ်မ္းေရး စကားေျပာ၊ အျခားတစ္ဖက္မွာ တပ္မေတာ္က စစ္ဆင္ေရးဆက္လုပ္၊ ျဖစ္ေနဦးမယ္ဆိုရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲဟာ အာဏာတည္ျမဲေရး ေသနဂၤဗ်ဴဟာေတြထဲက နည္းဗ်ဴဟာ တစ္ကြက္လား။ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ စစ္ရပ္ စဲေရး မရရွိေအာင္ တမင္ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုနဲ႔ လုပ္ေန တာလား။ စစ္ပြဲကို အေၾကာင္းျပျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေရႊ႔ဆိုင္းမွာလား….စသျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေခတ္သစ္ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ထူးျခားတဲ့ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို ဖန္တီးႏိုင္ဖို႔ ေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူ လူထုဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကစျပီး ေသြးေျမ အႀကိမ္ႀကိမ္ အက်ခံ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ ျပည္သူလူထု ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ မႈေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ မၾကာမီ ၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔မွာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီးတစ္ရပ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပပါေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲအခင္းအက်င္းက လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္လာႏိုင္ပါ့မလားလို႔ လူထုအတြင္း စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနတာလည္း ေတြ႔ရတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီးဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္လာမယ္လို႔အျပည့္အ၀ ယုံၾကည္မႈ မရွိေၾကာင္း၊ NLD ပါတီရဲဲ႕ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ အစည္းအေဝးအၿပီး ဇူလုိင္ (၁၁) ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလုိက္ တာျဖစ္ပါတယ္။
“က်မတို႔ ဒီေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္၊ အားလံုးသိတဲ့ အတိုင္းပဲ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔အၿပီး ကိုယ္စားလွယ္စာရင္းေတြ တင္ၿပီးေတာ့ ႏိုဝင္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ္ဆိုတာကေတာ့ ေၾကညာၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္၊ အဲ့ဒီေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ပ္အေနနဲ႔ ဒီေန႔ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔ အစည္းအေဝးေခၚ ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ေရး မဝင္ေရးကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္၊ တိုတို ေျပာ ရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်မတို႔အဖြဲ႔ခ်ုဳပ္အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကိုဝင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္ ဆိုတာကေတာ့ အဓိကအားျဖင္ေတာ့ မၿပီးေသးတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ပါပဲ”
အဓိပၸာယ္ကေတာ့ လက္ရွိေရြးေကာက္ပြဲ အခင္းအက်င္းမွာ သံသယျဖစ္စရာေတြ အမ်ားအျပားေတြ႔ေနရေပမယ့္၊ မၿပီး ေသးတဲ့ “ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္း”ကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဒီပြဲမွာ မဲဆႏၵနယ္ (၁၂၀၀) ၀န္းက်င္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ထားတယ္လို႔ ေဒၚစုက ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ လူအမ်ား စုိးရိမ္ မကင္း ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥကေတာ့ မဲဆႏၵရွင္စာရင္းေတြ အမွားအယြင္းမ်ားလြန္းေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါပဲ။ NLD က ဧၿပီလ မတုိင္ခင္ ကတည္းက မဲစာရင္းေတြ စိစစ္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ စိစစ္တဲ့အခါမွာ ၃၀% ကေနၿပီးေတာ့ ၈၀% ၾကား အမွားေတြ ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ္ ေကာ္မရွင္တာ၀န္ရွိသူ တခ်ဳိ႕က အဲေလာက္မွားျခင္းမရွိဘူးလို႔ ျငင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဲဆႏၵရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အဆိုအရလည္း မဲစာရင္း အမွားမ်ားေနတာကေတာ့ ေသခ်ာသေလာက္ရွိပါတယ္။
၂၀၁၃ ဒီဇင္ဘာလတုံးက ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္႐ုံးခြဲေတြမွာ တာ၀န္ထမ္းနိုင္ဖို႔ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အရာရွိ (၆၁) ဦး ခန္႔လိုက္တဲ့အေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၄၇/ ၂၀၁၃ နဲ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ သတိျပဳမိပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၀န္ထမ္းအျဖစ္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ႐ုံးကေန ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ (၅၈) ေယာက္ကို လက္ေထာက္ညြန္ၾကားေရးမွုးတာ၀န္ေပးၿပီး၊ ဗိုလ္ႀကီး အဆင့္(၃) ေယာက္ကို ဦးစီးအရာရွိ အျဖစ္ ဒီဇင္ဘာလဆန္းက စၿပီး ခန္႔အပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဘက္လိုက္မႈ ကင္းရွင္းသူ ေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္မွာ တာ၀န္ေပးရမယ့္အစား၊ စစ္ဖက္အရာရွိေတြကို တင္ႀကိဳေနရာခ်ထားတာ ကလည္း ျပည္သူလူထုအဖို႔ စိုးရိမ္စရာ ကိစၥပါပဲ။ စစ္ဖက္က ႏွစ္ေပါင္း (၅၀)ေက်ာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့လို႔ လူထုဟာ မြဲျပာက်ခဲ့ရျပီး၊ အထိတ္ထိတ္အလန္႔လန္႔ေနခဲ့ရတာေၾကာင့္ ဒီကိစၥအတြက္ စိုးရိမ္ၾကပုံရပါတယ္။
ေနာက္အေရးႀကီးတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုက ၂၀၁၅ ႏို၀င္ဘာ (၈) ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကတိကဝတ္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းဖို႔ အခြင့္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ဒီမုိကရက္ပါတီ ဒု-ဥကၠ႒ Joseph Crowley ကေျပာေၾကာင္း လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံသတင္းမွာ ၾကားရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္မွာ စစ္တပ္က အမတ္ေနရာ ၂၅% ယူထားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ ထားတာေၾကာင့္၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ Crowley က ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈနဲ႔ ယံုၾကည္လက္ခံႏုိင္မႈကို ထိခုိက္ေနတဲ့အတြက္ ဒီကိစၥကို အျမန္ဆံုး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ Mr. Crowley က တုိက္တြန္းထားတယ္။
ဒီ့အျပင္ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ၾသဇာႀကီးတဲ့ ရီပါဘလီကင္ အမတ္ Mitch McConnell ကလည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပၿပီး တဲ့အထိ ျမန္မာအေပၚ ကုန္သြယ္ေရးအေထာက္အပံ့ေတြ မေပးသင့္ဘူးလို႔ ဇူလိုင္ ၉ ရက္က ေျပာၾကားေၾကာင္း RFA ျမန္မာသတင္းအရ သိရပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ စစ္တပ္ကို တခ်က္လႊတ္အာဏာေပးထားျပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ မျဖစ္ေရး တားဆီးထားတဲ့ အခ်က္တခ်ိဳ႔ ျပင္ဆင္ေရးကို လႊတ္ေတာ္မွာ ပိတ္ဆို႔ခဲ့တဲ့အေပၚ Mitch McConnell က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကေန ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားခဲ့ၿပီ လို႔ ေဝဖန္ထားတာ သတိျပဳမိတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အစိုးရအေနနဲ႔ မိမိတပ္ကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲဖို႔ လိုပါတယ္။ လက္ရွိ စစ္တပ္က အစိုးရျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးလမ္းစဥ္ကို ေသြဖည္ခြင့္ရရွိေနတာဟာ အေျခခံဥပေဒမွာ တပ္ကို တပ္ေနရာမွာ မထားတာေၾကာင့္ပါပဲ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ စစ္တပ္တိုင္းဟာ အစိုးရရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာ ရွိပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္က သေဘာမတူဘဲ၊ သမၼတက အတည္ မျပဳဘဲ၊ စစ္ပြဲတစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခြင့္ မရွိပါ။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က သမၼတရဲ႕ အမိန္႔မရဘဲ တပ္ေတြကို တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔ အမိန္႔ေပး ခြင့္မရွိပါ။ မိမိမကြ်မ္းက်င္တဲ့၊ မိမိနဲ႔မပတ္သက္တဲ့၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ေတြမွာလည္း စစ္ဖက္ က ပါ၀င္ရန္ မလိုပါ။ မိမိနဲ႔မဆိုင္တဲ့ စီးပြားေရးက႑မွာလည္း စစ္ဖက္က ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္စရာ မလိုပါ။ သူ႔ေန ရာနဲ႔ သူ၊ အရပ္ဖက္၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ တာ၀န္ထမ္းရြက္မႈကို စစ္ဖက္က ေလးစားလက္ခံ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀)ေက်ာ္ စစ္တပ္က မိမိနဲ႔မပတ္သက္တဲ့က႑ေတြမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ Least Developed Country ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျငင္းပယ္ေနသမွ်၊ တိုင္းျပည္ ဆင္းရဲတြင္းႏြံမွာ နစ္ျမဲ နစ္ေနမွာျဖစ္လို႔၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏိုင္သည့္တိုင္၊ လူထုေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကေတာ့ ေလထဲမွာ တိုက္အိမ္ေဆာက္သလို ျဖစ္ေနလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
((၂၀၁၅ ဇူလိုင္လ (၂၀) တနလၤာေန႔ထုတ္ ((ဒီလိႈင္း)) ဂ်ာနယ္မွာ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ေဆာင္းပါး))