(မိုုးမခ) ဇြန္ ၂၀၊ ၂၀၁၆
(၁)
ငယ္ငယ္တုန္းက ဒို႔ေနတာ နယ္ဖက္မွာဆိုေတာ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြက နည္းတယ္။ ဟိုလူ႔ဆီက ငွားဖတ္၊ ဒီလူ႔ဆီက ငွားဖတ္နဲ႔ စာေတြဖတ္လာၾကရတာ။ ၀တၳဳေတြဖတ္ျဖစ္ေတာ့လည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ရတဲ့စာအုပ္ပဲဖတ္ရတာ။ စာအုပ္ေကာင္းေတြ စာေပေကာင္းဆိုတာေတြကို ေရြးရေလာက္ေအာင္အထိ ေပါေပါမ်ားမ်ား မရခဲ့ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒို႔ေခတ္မွာ စာဖတ္တဲ့သူေတြလား၊ ရွိတာေပါ႔ကြာ။ ငါစြဲသြားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္က အဲဒီစာဖတ္သူေတြထဲက တေယာက္ရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
စာအုပ္ရလာတဲ့ဇာတ္လမ္းက ဒီလိုကြ။ ငါ႔အေဖက စက္ေလွေထာင္ဖူးတယ္။ အနီးအနား ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က ေဒသထြက္ကုန္ေတြကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ စက္ေလွပဲ။ ကုန္သည္မဟုတ္တဲ့ ရိုးရိုးခရီးသည္ နည္းနည္းပါးပါးလည္း တင္တာေပါ႔။ အေဖက ဘာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္နာမည္ေပးရင္ အဓိပၸာယ္ပါပါနဲ႔ေပးတတ္တဲ့ သူ။ သူ႔စက္ေလွကို နာမည္ေပးေတာ့ အဲဒီေခတ္တုန္းက ထင္ရွားတဲ့ သေဘၤာတစီးနာမည္ကို ယူၿပီး ေပးတယ္။ အခုစက္ေလွနဲ႔ စီးပြားရွာၿပီး ေနာင္အခါ အဲဒီသေဘၤာေလာက္ရွိတဲ့ သေဘၤာ၀ယ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ ဆိုတဲ့ အတိတ္နိမိတ္နဲ႔ပဲတဲ့။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ငါအင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားဘ၀ ေလ့လာေရးဆင္းရ တုန္းက အဲဒီသေဘၤာႀကီးေပၚေရာက္ခဲ့ဖူးတယ္။
အဲဒီလို စက္ေလွနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ေနတုန္း တေခါက္မွာေတာ့ စက္ေလွက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွဘဲ နစ္ပါေလေရာ။ စက္ေလွေပၚပါတဲ့လူေတြေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ကုန္ေတြေတာ့ ေရနစ္ၿပီး အပ်က္အစီးအဆုံး အရွဳံး ရွိတာေပါ႔။ အဲဒီစက္ေလွကို ျပန္ေဖာ္ေတာ့ စက္ေလွေပါင္းမိုးမွာ ညႇပ္ထားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ေတြ႔တယ္။ ေရစိုေနတဲ့အတြက္ ေနေတာ္ေတာ္လွန္းလိုက္ရတယ္။
အဲဒီစာအုပ္က စာေရးဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ၿပီး မွီးျငမ္းေရးသားထားတဲ့ “ရူပနႏၵီ” ဆိုတဲ့စာအုပ္ပဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိစြဲသြားလဲဆိုရင္ တထိုင္တည္းနဲ႔ တအုပ္လုံးၿပီးေအာင္ ဖတ္လိုက္တဲ့အထိပဲ။ ေနာက္ရက္ေတာ္ေတာ္ၾကာေတာ့မွ စာအုပ္ပိုင္ရွင္က သူ႔စာအုပ္သတင္းရၿပီး စာအုပ္လာေတာင္းလို႔ ေပးလိုက္ရတယ္။ စာအုပ္ပိုင္ရွင္က စက္ေလွနစ္တုန္းကပါခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းဆရာ တေယာက္ပဲ။ အဲဒီတအုပ္ေကာင္းကေနစၿပီး ဒို႔ညီအကိုေတြ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခုထက္ထိ စာအုပ္ေတြမျပတ္ဖတ္တဲ့အေလ့အက်င့္ေကာင္း ရလာၾကတာပဲ။
ကုိယ္တိုင္စာဖတ္သည္သာမက သားသမီးမ်ား ေဆြမ်ိဳးမ်ား နီးစပ္ရာမိတ္ေဆြမ်ားကိုပါ စာဖတ္သည့္အေလ့ အထ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ႀကိဳးစားေနေသာသူတေယာက္မွ ျပန္လည္ေျပာျပေသာ ဇာတ္ေၾကာင္းျဖစ္သည္။ တခုခုသိလို၍ ေမးျမန္းသည့္အခါ မဆိုင္းမတြ ေျဖႏိုင္သည္။ အေျဖကို ဘယ္လိုသိပါသလဲဟုေမးသည္တြင္ မည္သည့္စာအုပ္မွာ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာရွိသည္ အဲဒီမွာ ရွာႏိုင္သည္ စသည္ျဖင့္ ညႊန္ျပသည္။ နီးစပ္ရာမ်ားကိုလည္း စာေကာင္းေပေကာင္းမ်ားဖတ္ရွဳရန္ အျမဲလမ္းညႊန္သည္။
(၂)
ေနာက္တေယာက္ကလည္း သူရုန္းကန္ခဲ့ရေသာ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းမွ တစိတ္တေဒသကို အခုလို ျပန္ေျပာျပသည္။
မင္းသိတဲ့ အတိုင္းပဲ။ ငါအိမ္ေထာင္က်ေတာ့ အလုပ္ကလည္း မည္မည္ရရမရွိဘူး။ ႀကံဳရာ က်ပန္း လုပ္ေနရတာ။ ဟိုဖက္ကမ္းမွာ ကားစပယ္ယာ၊ ယာဥ္ေနာက္လိုက္လို႔လည္း ေခၚတယ္၊ ေမာင္းတဲ့သူကို ကူဖို႔လူ လိုတယ္ဆိုေတာ့ သြားလုပ္တယ္။ ကားက ဂ်စ္ကား။ ခရီးသည္ေတြကို စုျပံဳၿပီး တင္တယ္။ သႀကၤန္ဂ်စ္ကားေတြအတိုင္းေပါ႔။ ထိုင္စီးတဲ့သူ၊ တြယ္စီးတဲ့သူ၊ ေရွ႕က ကားစက္ဖုံးေပၚမွာ ထိုင္လိုက္တဲ့သူနဲ႔။ ကားစီးခေကာက္ရတယ္။ ခရီးသည္ေတြကို ေနရာခ်ရတယ္။ ပစၥည္းပါရင္ အတင္အခ်လုပ္ေပးရတယ္။ လူေခၚရတယ္။ ကားဆရာကို ကူညီရတယ္။ အဲဒီကေနမွ အခု ဆန္ေရာင္းတဲ့ ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္လာတာပဲ။
ေျပာေနစဥ္မွာ ဘယ္ကေနဘယ္လို ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာမပါ။ သိခ်င္ေသာအခ်က္က ကားေနာက္လိုက္ကေန ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။ သူေျပာခ်င္ေသာ သူ႔အေၾကာင္းကို အားပါးတရေျပာျပၿပီး ပဲဆီျဖင့္စိမ္ထားႏွပ္ထားေသာ လက္ဖက္သားေလးကို ဇြန္းနဲ႔ ခပ္ကာ တျမံဳ႕ျမံဳ႕ ၀ါးလိုက္ႏွင့္ ဖတ္လ်က္စသတင္းစာကို ဆက္ဖတ္ေနသည္။
သတင္းစာကို ၾကည့္ရင္းနဲ႔မွ သတိရသြားသည္။ သည္ပုဂၢိဳလ္က သတင္းစာ ေန႔တုိင္းဖတ္သည္။ သတင္းစာအျပင္ ဘာစာေတြဖတ္သလဲလို႔ စဥ္းစားမိတဲ့အခါ စာအုပ္တအုပ္ကို သြားသတိရသည္။ ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ ေရးသားသည့္ “ခေရာင္းလမ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ျခင္း” ဆိုေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္ တအုပ္ထဲသာ အေခါက္ေခါက္အခါခါဖတ္ထားပုံရသည္။ ပလတ္စတစ္အဖုံးျဖင့္ ဖုံးထားေသာ စာအုပ္အထဲ က စာရြက္မ်ားပင္ ၀ါက်င့္က်င့္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ စာအုပ္ထဲတြင္ တခ်ိဳ႕စာေၾကာင္းမ်ားကို မင္ျဖင့္ မ်ဥ္းသား ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဒီစာအုပ္တအုပ္နဲ႔ သူ႔ဘ၀ ဒီလိုအေျခအေနေရာက္လာသလားဆိုတာ ေမးခြန္း ျဖစ္သြားသည္။
(၃)
ဉာဏ္မေကာင္းေသာ ညီျဖစ္သူသည္ ပညာသင္ႏွစ္ကုန္ဆုံးေသာအခါ အကိုျဖစ္သူႏွင့္အတူ ေနရပ္ဌာေန တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္ေတာ့မည္တြင္ ဒိသာပါေမာကၡဆရာၾကီးမွ ဂါထာတပုဒ္ မရမက သင္ေပးလိုက္သည္။
ဂါထာျမန္မာျပန္မွာ “အသင္ ကၽြႏု္ပ္ကို မေကာင္းၾကံေနတယ္၊ အသင္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ ကၽြႏု္ပ္သိတယ္” ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။
သူ႔မွာ ထိုတပုဒ္ေလးကို ႏႈတ္တက္ရေအာင္ အေတာ္က်က္ယူလုိက္ရသည္။ ပညာသင္ကာလတြင္ ဉာဏ္ထုံေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ပညာမွမရ မည္သည့္ပညာမွမတတ္၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ခါနီး အနီးကပ္ သင္ယူလိုက္ရေသာ ဂါထာတပုဒ္ကိုသာ အာရုံစူးစူးစိုက္စိုက္ျဖင့္ ဇြဲနပဲသုံးကာ အေခါက္ေခါက္အခါခါ ဆိုေသာေၾကာင့္ ရခဲ့သည္။ ထိုဂါထာတပုဒ္ေက်းဇူးေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ျပန္ေရာက္သည့္အခါ ရွင္ဘုရင္မွ ေျမႇာက္စားခံခဲ့ရသည္အထိ သူ႔ဘ၀ အေျချမင့္သြားခဲ့သည္။
(၄)
ပထမဆုံးစဖတ္ဖူးေသာ ၀တၳဳစာအုပ္သည္ ထူးထူးျခားျခားျဖစ္သည္။ ဆရာေမာင္ႏွင္းေဆြ ဘာသာျပန္ ေရးသားသည့္ သိုင္း၀တၳဳလုံးခ်င္းစာအုပ္ျဖစ္ေနျခင္းပင္။ ယခင္က ဖတ္သည္မွာ ေရႊေသြးစာေစာင္၊ ရတနာ မြန္မဂၢဇင္း၊ ကာတြန္း စာအုပ္မ်ား၊ ပုံျပင္အတိုအထြာေလးမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ထိုသိုင္း၀တၳဳကလည္း ဘယ္ကဘယ္လို အိမ္သို႔ေရာက္လာသည္မသိ။ ျဖစ္ႏုိင္သည္မွာ အိမ္အလည္လာေသာ ဧည့္သည္ တေယာက္ေယာက္ က်န္သြားတာျဖစ္ႏုိင္သည္။ ေရွ႕ပုိင္းစာမ်က္ႏွာတခ်ဳိ႕မွာ မရွိေတာ့။ ရွိသည့္စာမ်က္ႏွာမွ စဖတ္ရသည္။ သိုင္း၀တၳဳဇာတ္လမ္းမွတ္မိသမွ်မွာ ဘုရင္စုိးစံရာ တုိင္းေနျပည္ေတာ္မွ အဆင့္ျမင့္သိုင္း ကၽြမ္းက်င္သည့္ သိုင္းသမားတေယာက္သည္ လူဆိုးဂိုဏ္းႀကီးထဲတြင္ သူလွ်ိဳလုပ္ကာ မတရားမႈကို ႏွစ္သက္ေသာ အနက္ေရာင္ဂိုဏ္းအား တရားမႈကို လိုလားေသာအျဖဴေရာင္သိုင္းသမားတို႔ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍ ၿဖိဳခြင္းေသာဇာတ္လမ္းျဖစ္သည္။
ထိုသိုင္း၀တၳဳမွ စတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ စာအုပ္ငွားေသာအခါ သိုင္း၀တၳဳေတြငွားဖတ္သည္။ သုိင္း၀တၳဳဖတ္ေနရင္းပင္ စာဖတ္သြက္လာေသာအခါ လူႀကီးမ်ားညႊန္ျပေသာ စာေရးဆရာမ်ား၏ ၀တၳဳမ်ား ကို ဖတ္တတ္လာသည္။ ေကာင္းတယ္ကြ အဲဒါဖတ္ကြဟု ညႊန္းၾကသည္။ စာဖတ္ရင္းမွ ရလာေသာ စာေပအရသာကို စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ေကာင္းစြာအသုံးခ်ျဖစ္ခဲ့သည္။ စာက်က္ရခက္ေနလွ်င္ အေမက အခုလို အားေပးသည္။ သားေရ သားတို႔ေတြက ၀တၳဳေတြေတာင္ တအုပ္ၿပီး တအုပ္ဖတ္ႏိုင္တာပဲ၊ ဇာတ္လမ္းေတြေတာင္ ျပန္ေျပာင္းေျပာႏိုင္တာပဲ၊ စာလည္း အဲဒီလိုပဲ လုပ္ႏိုင္ရမွာေပါ႔ဟုေျပာသည္။
(၅)
စာဖတ္ျခင္းကို အားေပးရာတြင္ သိသိသာသာအားေပးျခင္း၊ မသိမသာအားေပးျခင္းမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါ သည္။ လူငယ္မ်ား စာဖတ္ေစေအာင္ စြမ္းေဆာင္ျခင္းတြင္ စာအုပ္လက္ေဆာင္ေပးေသာ အေလ့အထသည္ သူတို႔အတြက္ အေကာင္းဆုံးလက္ေဆာင္ဟု ေျပာ၍ရပါသည္။ ဆုေပးပြဲမ်ားတြင္ ဆုလက္ေဆာင္ေပးၾက ေသာအခါ၌ စာအုပ္လက္ေဆာင္မ်ားေပးၾကသည္။ အလြန္ေကာင္းမြန္ေသာ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
စာဖတ္ေနေသာ လူငယ္မ်ားကို ေတြ႔ေသာအခါတြင္လည္း သူတို႔ေတြ ဘာစာအုပ္ေတြဖတ္ေနသည္ကို တေစ့တေစာင္းၾကည့္၍ လိုအပ္ပါက ညႊန္ျပေပးႏိုင္ေအာင္လည္း ျပဳလုပ္ရပါမည္။ ညႊန္ျပေပးႏုိင္ေအာင္ လည္း ကိုယ္တိုင္က စာဖတ္နာသူျဖစ္ဖို႔ လိုပါသည္။ တခါတေလတြင္လည္း သူတို႔ဖတ္ေနေသာစာအုပ္ေတြ ကို လိုက္ဖတ္ရတာမ်ဳိးလည္း ရွိသင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါထြက္ရွိလာေသာ စာေပမ်ားကို ဖတ္သင့္သည္ မသင့္သည္ စသည္ျဖင့္ ေ၀ဖန္ေပးႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္တုန္းက ဒါေတြဖတ္လို႔ သူတို႔ကိုလည္း ဒါေတြ ဖတ္ရမည္ဟု တရားေသ မမွတ္ထားသင့္ေကာင္းေပ။
ဖတ္ထားဖူးသမွ်ထဲမွ စိတ္ႀကိဳက္ေတြ႔ေသာ စာမ်ားကို စာညႊန္းသေဘာေလာက္ ညႊန္းႏိုင္ၾကပါလွ်င္ အညႊန္းျပဳစုသူကိုယ္တိုင္လည္း မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မွတ္စုတခုအေနျဖင့္ ရရွိသြားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အက်ိဳးရွိ၊ ဖတ္မိသူမ်ားအေနျဖင့္လည္း စာညႊန္းမ်ားမွတဆင့္ မူရင္းစာအုပ္မ်ားရွာေဖြဖတ္ရႈလိုစိတ္ ျဖစ္သြားႏိုင္ ၾကသည္အထိ အက်ဳိးမ်ားမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ မ်ားစြာျပဳစုေစခ်င္ပါသည္။
တပုဒ္ေကာင္း တအုပ္ေကာင္းေတြ႔ၿပီး စာဖတ္၀ါသနာပါသြားၾကကာ တတ္သိပညာမ်ား ေလ့လာ ရွာေဖြေရးတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ပါႏိုင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ပါေၾကာင္း။
(၁)
ငယ္ငယ္တုန္းက ဒို႔ေနတာ နယ္ဖက္မွာဆိုေတာ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြက နည္းတယ္။ ဟိုလူ႔ဆီက ငွားဖတ္၊ ဒီလူ႔ဆီက ငွားဖတ္နဲ႔ စာေတြဖတ္လာၾကရတာ။ ၀တၳဳေတြဖတ္ျဖစ္ေတာ့လည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ရတဲ့စာအုပ္ပဲဖတ္ရတာ။ စာအုပ္ေကာင္းေတြ စာေပေကာင္းဆိုတာေတြကို ေရြးရေလာက္ေအာင္အထိ ေပါေပါမ်ားမ်ား မရခဲ့ မရွိခဲ့ဘူး။ ဒို႔ေခတ္မွာ စာဖတ္တဲ့သူေတြလား၊ ရွိတာေပါ႔ကြာ။ ငါစြဲသြားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္က အဲဒီစာဖတ္သူေတြထဲက တေယာက္ရဲ႕ေက်းဇူးေၾကာင့္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
စာအုပ္ရလာတဲ့ဇာတ္လမ္းက ဒီလိုကြ။ ငါ႔အေဖက စက္ေလွေထာင္ဖူးတယ္။ အနီးအနား ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က ေဒသထြက္ကုန္ေတြကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေပးတဲ့ စက္ေလွပဲ။ ကုန္သည္မဟုတ္တဲ့ ရိုးရိုးခရီးသည္ နည္းနည္းပါးပါးလည္း တင္တာေပါ႔။ အေဖက ဘာကိုပဲျဖစ္ျဖစ္နာမည္ေပးရင္ အဓိပၸာယ္ပါပါနဲ႔ေပးတတ္တဲ့ သူ။ သူ႔စက္ေလွကို နာမည္ေပးေတာ့ အဲဒီေခတ္တုန္းက ထင္ရွားတဲ့ သေဘၤာတစီးနာမည္ကို ယူၿပီး ေပးတယ္။ အခုစက္ေလွနဲ႔ စီးပြားရွာၿပီး ေနာင္အခါ အဲဒီသေဘၤာေလာက္ရွိတဲ့ သေဘၤာ၀ယ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ ဆိုတဲ့ အတိတ္နိမိတ္နဲ႔ပဲတဲ့။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ငါအင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားဘ၀ ေလ့လာေရးဆင္းရ တုန္းက အဲဒီသေဘၤာႀကီးေပၚေရာက္ခဲ့ဖူးတယ္။
အဲဒီလို စက္ေလွနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ေနတုန္း တေခါက္မွာေတာ့ စက္ေလွက ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွဘဲ နစ္ပါေလေရာ။ စက္ေလွေပၚပါတဲ့လူေတြေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ကုန္ေတြေတာ့ ေရနစ္ၿပီး အပ်က္အစီးအဆုံး အရွဳံး ရွိတာေပါ႔။ အဲဒီစက္ေလွကို ျပန္ေဖာ္ေတာ့ စက္ေလွေပါင္းမိုးမွာ ညႇပ္ထားတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ေတြ႔တယ္။ ေရစိုေနတဲ့အတြက္ ေနေတာ္ေတာ္လွန္းလိုက္ရတယ္။
အဲဒီစာအုပ္က စာေရးဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ၿပီး မွီးျငမ္းေရးသားထားတဲ့ “ရူပနႏၵီ” ဆိုတဲ့စာအုပ္ပဲ။ ဘယ္ေလာက္အထိစြဲသြားလဲဆိုရင္ တထိုင္တည္းနဲ႔ တအုပ္လုံးၿပီးေအာင္ ဖတ္လိုက္တဲ့အထိပဲ။ ေနာက္ရက္ေတာ္ေတာ္ၾကာေတာ့မွ စာအုပ္ပိုင္ရွင္က သူ႔စာအုပ္သတင္းရၿပီး စာအုပ္လာေတာင္းလို႔ ေပးလိုက္ရတယ္။ စာအုပ္ပိုင္ရွင္က စက္ေလွနစ္တုန္းကပါခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းဆရာ တေယာက္ပဲ။ အဲဒီတအုပ္ေကာင္းကေနစၿပီး ဒို႔ညီအကိုေတြ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခုထက္ထိ စာအုပ္ေတြမျပတ္ဖတ္တဲ့အေလ့အက်င့္ေကာင္း ရလာၾကတာပဲ။
ကုိယ္တိုင္စာဖတ္သည္သာမက သားသမီးမ်ား ေဆြမ်ိဳးမ်ား နီးစပ္ရာမိတ္ေဆြမ်ားကိုပါ စာဖတ္သည့္အေလ့ အထ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ႀကိဳးစားေနေသာသူတေယာက္မွ ျပန္လည္ေျပာျပေသာ ဇာတ္ေၾကာင္းျဖစ္သည္။ တခုခုသိလို၍ ေမးျမန္းသည့္အခါ မဆိုင္းမတြ ေျဖႏိုင္သည္။ အေျဖကို ဘယ္လိုသိပါသလဲဟုေမးသည္တြင္ မည္သည့္စာအုပ္မွာ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာရွိသည္ အဲဒီမွာ ရွာႏိုင္သည္ စသည္ျဖင့္ ညႊန္ျပသည္။ နီးစပ္ရာမ်ားကိုလည္း စာေကာင္းေပေကာင္းမ်ားဖတ္ရွဳရန္ အျမဲလမ္းညႊန္သည္။
(၂)
ေနာက္တေယာက္ကလည္း သူရုန္းကန္ခဲ့ရေသာ ဘ၀ဇာတ္ေၾကာင္းမွ တစိတ္တေဒသကို အခုလို ျပန္ေျပာျပသည္။
မင္းသိတဲ့ အတိုင္းပဲ။ ငါအိမ္ေထာင္က်ေတာ့ အလုပ္ကလည္း မည္မည္ရရမရွိဘူး။ ႀကံဳရာ က်ပန္း လုပ္ေနရတာ။ ဟိုဖက္ကမ္းမွာ ကားစပယ္ယာ၊ ယာဥ္ေနာက္လိုက္လို႔လည္း ေခၚတယ္၊ ေမာင္းတဲ့သူကို ကူဖို႔လူ လိုတယ္ဆိုေတာ့ သြားလုပ္တယ္။ ကားက ဂ်စ္ကား။ ခရီးသည္ေတြကို စုျပံဳၿပီး တင္တယ္။ သႀကၤန္ဂ်စ္ကားေတြအတိုင္းေပါ႔။ ထိုင္စီးတဲ့သူ၊ တြယ္စီးတဲ့သူ၊ ေရွ႕က ကားစက္ဖုံးေပၚမွာ ထိုင္လိုက္တဲ့သူနဲ႔။ ကားစီးခေကာက္ရတယ္။ ခရီးသည္ေတြကို ေနရာခ်ရတယ္။ ပစၥည္းပါရင္ အတင္အခ်လုပ္ေပးရတယ္။ လူေခၚရတယ္။ ကားဆရာကို ကူညီရတယ္။ အဲဒီကေနမွ အခု ဆန္ေရာင္းတဲ့ ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္လာတာပဲ။
ေျပာေနစဥ္မွာ ဘယ္ကေနဘယ္လို ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာမပါ။ သိခ်င္ေသာအခ်က္က ကားေနာက္လိုက္ကေန ဆန္ကုန္သည္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။ သူေျပာခ်င္ေသာ သူ႔အေၾကာင္းကို အားပါးတရေျပာျပၿပီး ပဲဆီျဖင့္စိမ္ထားႏွပ္ထားေသာ လက္ဖက္သားေလးကို ဇြန္းနဲ႔ ခပ္ကာ တျမံဳ႕ျမံဳ႕ ၀ါးလိုက္ႏွင့္ ဖတ္လ်က္စသတင္းစာကို ဆက္ဖတ္ေနသည္။
သတင္းစာကို ၾကည့္ရင္းနဲ႔မွ သတိရသြားသည္။ သည္ပုဂၢိဳလ္က သတင္းစာ ေန႔တုိင္းဖတ္သည္။ သတင္းစာအျပင္ ဘာစာေတြဖတ္သလဲလို႔ စဥ္းစားမိတဲ့အခါ စာအုပ္တအုပ္ကို သြားသတိရသည္။ ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ ေရးသားသည့္ “ခေရာင္းလမ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ျခင္း” ဆိုေသာ စာအုပ္ျဖစ္သည္။ ထိုစာအုပ္ တအုပ္ထဲသာ အေခါက္ေခါက္အခါခါဖတ္ထားပုံရသည္။ ပလတ္စတစ္အဖုံးျဖင့္ ဖုံးထားေသာ စာအုပ္အထဲ က စာရြက္မ်ားပင္ ၀ါက်င့္က်င့္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ စာအုပ္ထဲတြင္ တခ်ိဳ႕စာေၾကာင္းမ်ားကို မင္ျဖင့္ မ်ဥ္းသား ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဒီစာအုပ္တအုပ္နဲ႔ သူ႔ဘ၀ ဒီလိုအေျခအေနေရာက္လာသလားဆိုတာ ေမးခြန္း ျဖစ္သြားသည္။
(၃)
ဉာဏ္မေကာင္းေသာ ညီျဖစ္သူသည္ ပညာသင္ႏွစ္ကုန္ဆုံးေသာအခါ အကိုျဖစ္သူႏွင့္အတူ ေနရပ္ဌာေန တိုင္းျပည္သို႔ ျပန္ေတာ့မည္တြင္ ဒိသာပါေမာကၡဆရာၾကီးမွ ဂါထာတပုဒ္ မရမက သင္ေပးလိုက္သည္။
ဂါထာျမန္မာျပန္မွာ “အသင္ ကၽြႏု္ပ္ကို မေကာင္းၾကံေနတယ္၊ အသင္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ ကၽြႏု္ပ္သိတယ္” ဆိုတာပဲျဖစ္သည္။
သူ႔မွာ ထိုတပုဒ္ေလးကို ႏႈတ္တက္ရေအာင္ အေတာ္က်က္ယူလုိက္ရသည္။ ပညာသင္ကာလတြင္ ဉာဏ္ထုံေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ပညာမွမရ မည္သည့္ပညာမွမတတ္၊ ျပည္ေတာ္ျပန္ခါနီး အနီးကပ္ သင္ယူလိုက္ရေသာ ဂါထာတပုဒ္ကိုသာ အာရုံစူးစူးစိုက္စိုက္ျဖင့္ ဇြဲနပဲသုံးကာ အေခါက္ေခါက္အခါခါ ဆိုေသာေၾကာင့္ ရခဲ့သည္။ ထိုဂါထာတပုဒ္ေက်းဇူးေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ျပန္ေရာက္သည့္အခါ ရွင္ဘုရင္မွ ေျမႇာက္စားခံခဲ့ရသည္အထိ သူ႔ဘ၀ အေျချမင့္သြားခဲ့သည္။
(၄)
ပထမဆုံးစဖတ္ဖူးေသာ ၀တၳဳစာအုပ္သည္ ထူးထူးျခားျခားျဖစ္သည္။ ဆရာေမာင္ႏွင္းေဆြ ဘာသာျပန္ ေရးသားသည့္ သိုင္း၀တၳဳလုံးခ်င္းစာအုပ္ျဖစ္ေနျခင္းပင္။ ယခင္က ဖတ္သည္မွာ ေရႊေသြးစာေစာင္၊ ရတနာ မြန္မဂၢဇင္း၊ ကာတြန္း စာအုပ္မ်ား၊ ပုံျပင္အတိုအထြာေလးမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ထိုသိုင္း၀တၳဳကလည္း ဘယ္ကဘယ္လို အိမ္သို႔ေရာက္လာသည္မသိ။ ျဖစ္ႏုိင္သည္မွာ အိမ္အလည္လာေသာ ဧည့္သည္ တေယာက္ေယာက္ က်န္သြားတာျဖစ္ႏုိင္သည္။ ေရွ႕ပုိင္းစာမ်က္ႏွာတခ်ဳိ႕မွာ မရွိေတာ့။ ရွိသည့္စာမ်က္ႏွာမွ စဖတ္ရသည္။ သိုင္း၀တၳဳဇာတ္လမ္းမွတ္မိသမွ်မွာ ဘုရင္စုိးစံရာ တုိင္းေနျပည္ေတာ္မွ အဆင့္ျမင့္သိုင္း ကၽြမ္းက်င္သည့္ သိုင္းသမားတေယာက္သည္ လူဆိုးဂိုဏ္းႀကီးထဲတြင္ သူလွ်ိဳလုပ္ကာ မတရားမႈကို ႏွစ္သက္ေသာ အနက္ေရာင္ဂိုဏ္းအား တရားမႈကို လိုလားေသာအျဖဴေရာင္သိုင္းသမားတို႔ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း၍ ၿဖိဳခြင္းေသာဇာတ္လမ္းျဖစ္သည္။
ထိုသိုင္း၀တၳဳမွ စတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ စာအုပ္ငွားေသာအခါ သိုင္း၀တၳဳေတြငွားဖတ္သည္။ သုိင္း၀တၳဳဖတ္ေနရင္းပင္ စာဖတ္သြက္လာေသာအခါ လူႀကီးမ်ားညႊန္ျပေသာ စာေရးဆရာမ်ား၏ ၀တၳဳမ်ား ကို ဖတ္တတ္လာသည္။ ေကာင္းတယ္ကြ အဲဒါဖတ္ကြဟု ညႊန္းၾကသည္။ စာဖတ္ရင္းမွ ရလာေသာ စာေပအရသာကို စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ေကာင္းစြာအသုံးခ်ျဖစ္ခဲ့သည္။ စာက်က္ရခက္ေနလွ်င္ အေမက အခုလို အားေပးသည္။ သားေရ သားတို႔ေတြက ၀တၳဳေတြေတာင္ တအုပ္ၿပီး တအုပ္ဖတ္ႏိုင္တာပဲ၊ ဇာတ္လမ္းေတြေတာင္ ျပန္ေျပာင္းေျပာႏိုင္တာပဲ၊ စာလည္း အဲဒီလိုပဲ လုပ္ႏိုင္ရမွာေပါ႔ဟုေျပာသည္။
(၅)
စာဖတ္ျခင္းကို အားေပးရာတြင္ သိသိသာသာအားေပးျခင္း၊ မသိမသာအားေပးျခင္းမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါ သည္။ လူငယ္မ်ား စာဖတ္ေစေအာင္ စြမ္းေဆာင္ျခင္းတြင္ စာအုပ္လက္ေဆာင္ေပးေသာ အေလ့အထသည္ သူတို႔အတြက္ အေကာင္းဆုံးလက္ေဆာင္ဟု ေျပာ၍ရပါသည္။ ဆုေပးပြဲမ်ားတြင္ ဆုလက္ေဆာင္ေပးၾက ေသာအခါ၌ စာအုပ္လက္ေဆာင္မ်ားေပးၾကသည္။ အလြန္ေကာင္းမြန္ေသာ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
စာဖတ္ေနေသာ လူငယ္မ်ားကို ေတြ႔ေသာအခါတြင္လည္း သူတို႔ေတြ ဘာစာအုပ္ေတြဖတ္ေနသည္ကို တေစ့တေစာင္းၾကည့္၍ လိုအပ္ပါက ညႊန္ျပေပးႏိုင္ေအာင္လည္း ျပဳလုပ္ရပါမည္။ ညႊန္ျပေပးႏုိင္ေအာင္ လည္း ကိုယ္တိုင္က စာဖတ္နာသူျဖစ္ဖို႔ လိုပါသည္။ တခါတေလတြင္လည္း သူတို႔ဖတ္ေနေသာစာအုပ္ေတြ ကို လိုက္ဖတ္ရတာမ်ဳိးလည္း ရွိသင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါထြက္ရွိလာေသာ စာေပမ်ားကို ဖတ္သင့္သည္ မသင့္သည္ စသည္ျဖင့္ ေ၀ဖန္ေပးႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္တုန္းက ဒါေတြဖတ္လို႔ သူတို႔ကိုလည္း ဒါေတြ ဖတ္ရမည္ဟု တရားေသ မမွတ္ထားသင့္ေကာင္းေပ။
ဖတ္ထားဖူးသမွ်ထဲမွ စိတ္ႀကိဳက္ေတြ႔ေသာ စာမ်ားကို စာညႊန္းသေဘာေလာက္ ညႊန္းႏိုင္ၾကပါလွ်င္ အညႊန္းျပဳစုသူကိုယ္တိုင္လည္း မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မွတ္စုတခုအေနျဖင့္ ရရွိသြားႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အက်ိဳးရွိ၊ ဖတ္မိသူမ်ားအေနျဖင့္လည္း စာညႊန္းမ်ားမွတဆင့္ မူရင္းစာအုပ္မ်ားရွာေဖြဖတ္ရႈလိုစိတ္ ျဖစ္သြားႏိုင္ ၾကသည္အထိ အက်ဳိးမ်ားမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ မ်ားစြာျပဳစုေစခ်င္ပါသည္။
တပုဒ္ေကာင္း တအုပ္ေကာင္းေတြ႔ၿပီး စာဖတ္၀ါသနာပါသြားၾကကာ တတ္သိပညာမ်ား ေလ့လာ ရွာေဖြေရးတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ပါႏိုင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ပါေၾကာင္း။