ေအာင္သူၿငိမ္း - ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ထိုင္းပညာေရးအေတြ႔အၾကံဳ (၂)
(မိုးမခ) ၾသဂုတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၆
ထိုင္းႏိုင္ငံေက်ာင္း တခုရွိ ကစားကြင္း
အေစာပိုင္းက ကၽြန္ေတာ္သိသေလာက္ ထိုင္းပညာေရးစနစ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္းပါးေရးမိတာကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က အားေပး ဖတ္ရႈတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးအတြက္ မိဘ၊ ေမာင္ဖြားေတြက အေလးထားၾကေၾကာင္း သိရွိရတာကလည္း မဂၤလာတပါးပါပဲ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေရွ႕တိုင္း တရုတ္၊ ကိုရီးယားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သားသမီးေတြရဲ႕ ပညာေရးကို အေလးထားၾကပါတယ္။ ကေလးေတြကို ပညာေပးတာဟာ မိသားစု အတြက္ ေရရွည္တန္ဖိုးရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအျဖစ္လည္း ရႈျမင္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မည္သို႔ျဖစ္ေနပါေစ၊ မိသားစု ေတြက ပညာေရးအတြက္ သားသမီးေတြပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကေလးေတြ က်ဴရွင္ၿပီး က်ဴရွင္၊ ေက်ာင္းစာေတြ အလြတ္က်က္မွတ္ေနတာ ျမင္ရေတာ့လည္း အေတာ့္ကိုစိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ဘက္စံုဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးထက္စာရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေက်ာင္းစာတခုတည္းအေပၚ၊ ေနာက္ဆံုးေျပာရရင္ စာေမးပြဲ အဆံုးအျဖတ္ေပးမႈအေပၚ မွီခိုေနၾကတာ ျမင္ရေတာ့ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိရသေလာက္ ထိုင္း ပညာေရးစနစ္အေၾကာင္း ဆက္ေရးပါမယ္။
အာဆီယံေဒသတြင္း ဗဟုသုတ ရေစရန္ ေက်ာင္းတြင္ စီစဥ္ထားမႈ
■ ႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး အစီအစဥ္
ထိုင္းေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးေတြကို ႏို႔တိုက္ေကၽြးတဲ့အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္က ေက်ာင္းအခ်ိဳ႕ မွာ ကေလးေတြကို ႏြားႏို႔တိုက္ေကၽြးေရးကိစၥ ေျပာဆိုတာ ၾကားရပါေသးတယ္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းအေရအတြက္ မည္မွ်မ်ား မ်ား၊ အတိုင္းအတာ ဘယ္ေလာက္က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႏို႔တိုက္ေကၽြးတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာမသိရပါဘူး။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းေတြကို ႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး အစီအစဥ္ ျဖစ္လာပံုက ဒီလိုပါ။ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ ႏို႔စားႏြားေမြးတဲ့ လယ္သမားေတြက ႏို႔ေတြမေရာင္းၾကရလို႔ ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ အဲသည္အခါမွာ ဒီႏို႔ေတြကို အစိုးရက ဝယ္ယူၿပီးေတာ့ ကေလးေတြကို တိုက္ ေကၽြးဖို႔ ျဖစ္လာတာပါ။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာ အမ်ဳိးသားႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး လႈပ္ရွားမႈ ဘုတ္အဖြဲ႔ [National Milk Drinking Campaign Board (NMDCB)] ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္နဲ႔ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕က အခ်ဳိ႔စမ္းသပ္ေနရာ အခ်ဳိ႔မွာ မူလတန္း နဲ႔ မူႀကိဳကေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းကေပးလာတဲ့ ကူပြန္နဲ႔ ႏို႔ဝယ္ယူရင္ ၂၅% ေစ်းေလွ်ာ့ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ကို စတင္စမ္း သပ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားမွာ အဲဒီအစီအစဥ္ကို တႏိုင္ငံလံုးကို ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးက အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာရွိတဲ့ ကေလးေတြကို အခမဲ့ႏို႔ ၂၀၀ ml တိုက္ေကၽြးပါတယ္။
အစိုးရေက်ာင္းမ်ားမွာ ႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး စီမံကိန္းရဲ႕ ပင္မရည္ရြယ္ခ်က္က ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းလုပ္ငန္းကို အစိုးရက ကူညီေပးတာပါပဲ၊ ေဒသထြက္ႏို႔ေတြအတြက္ ေရာင္းကုန္ေစ်းကြက္ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။ ကေလးေတြကို ငယ္ ရြယ္စဥ္ကတည္းက ႏို႔တိုက္ေကၽြးမယ္။ ေနာက္ပိုင္း ႏို႔ကို အရသာျပင္ဆင္ၿပီး လူႀကီးေတြပါ ေနာက္ပိုင္းေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေစ်းကြက္ရေအာင္ ဖန္တီးေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိန္းဂဏန္းေတြအရ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ ထိုင္းေတြ ႏို႔ေသာက္ႏႈန္း နည္းပါေသး တယ္။ ၁ ႏွစ္ကို ၂ လီတာေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ အဲသည္ကေန ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ ၁ ႏွစ္ကို လူ ၁ ေယာက္ ၂၃ လီတာ အထိ ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ ႏို႔ေစ်းကြက္ကလည္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား အေစာပိုင္းမွာ ၁ ႏွစ္ကို ၂၉၀ လီတာသန္းကေန၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ၁၁၄၆ လီတာသန္းအထိ တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေဒသေတြမွာ ကၽြဲႏြားအုပ္ပမာဏကလည္း ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ မွာ ၁၃၂,၀၀၀ ေကာင္ကေန၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ၄၁၂,၀၀၀ ေကာင္အထိ တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရေက်ာင္းေတြက ႏို႔ တိုက္ေကၽြးမႈဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏို႔ေစ်းကြက္ရဲ႔ ဝယ္လိုအား ၃၀% အထိကို ယူထားပါတယ္။ [ေအာက္ေျခမွတ္စု ၁ ႏွင့္ ၂ တြင္ ရႈ --]
ေက်ာင္းတြင္း ႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး အစီအစဥ္
ဓာတ္ပံု - ဘန္ေကာက္ပို႔စ္
အဲသည္ေတာ့ ကေလးေတြက ေက်ာင္းမွာ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ေနရတာ မရွိေတာ့ဘူး။ ႏြားႏို႔ေသာက္ၾကရပါတယ္။ ေႏြ ရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြဆိုရင္ အိမ္မွာေသာက္ႏိုင္ဖို႔ စကၠဴေသတၱာနဲ႔ပါ ထည့္ေပးလိုက္ၾကပါတယ္။ ၁ ႏွစ္ကို ပညာ သင္ရက္က ၂၀၀ ရက္ ရွိေပမယ့္၊ ႏြားႏို႔တိုက္ေကၽြးမႈကို ၂၃၀ ရက္ သတ္မွတ္ကာ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ ႏို႔တိုက္ေကၽြးခဲ့ ပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ ထိုင္းက ကေလးေတြ ႀကီးထြားသန္မာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သမီးအႀကီးကလည္း ႏို႔ႀကိဳက္လာပါ တယ္။ သမီးႀကီးလာတဲ့အထိ ႏို႔ကို စြဲစြဲျမဲျမဲ ေသာက္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းႏို႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပႆနာေတြလည္း ရွိလာပါေသးတယ္။ ႏို႔ေတြ ပုတ္သိုးေနတဲ့ကိစၥ၊ စံခ်ိန္မျပည့္မီ တဲ့ကိစၥနဲ႔ ယခု ႏို႔တိုက္ေကၽြးမႈ အစီအစဥ္မွာ လာဘ္စားမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာပါ။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္းက စၿပီး၊ ေက်ာင္းႏို႔တိုက္ေကၽြးေရး ကိစၥကို ႏို႔ဘုတ္အဖြဲ႔ကပဲ စီမံခန္႔ခြဲလာခဲ့ပါတယ္။ [ဒီဘုတ္အဖြဲ႔မွာ ႏို႔ထြက္ကုန္ ထုတ္လုပ္မႈ ျမႇင့္တင္ေရးအဖြဲ႔ (DPO)၊ တိရစၦာန္ေမြးျမဴေရးဌာန နဲ႔ သမဝါယမျမႇင့္တင္ေရးဌာနတို႔ ပါဝင္ၾကပါတယ္] ႏို႔ဘုတ္အဖြဲ႔က ဘယ္သူေတြဆီက ႏို႔ဝယ္ယူ မယ္ဆိုတာ ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ ႏြားႏို႔အစိမ္း ဘယ္လိုဝယ္မယ္၊ ဘယ္လိုကိုတာ သတ္မွတ္ မယ္၊ ဘယ္မွာခ်က္လုပ္မယ္ စသည္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးဝန္ႀကီးဌာနေအာက္မွာ ထားရွိတဲ့ ႏို႔ဘုတ္အဖြဲ႔က ဘတ္ဂ်က္တႏွစ္ကို ဘတ္ ၁၅ သန္း စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒီေငြနဲ႔ အစိုးရေက်ာင္း ၄၀,၀၀၀ ေက်ာ္မွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသား ၇.၆ သန္းကို ႏို႔တိုက္ေကၽြးဖို႔ ပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္ကပါ ႏို႔ဘုတ္အဖြဲ႔ဝင္ အခ်ဳိ႔နဲ႔ ႏြားႏို႔ေပးသြင္းသူေတြ အၾကား ေစ်းညိႇေဆာင္ရြက္မႈေတြကို၊ ေစ်းတင္ေရာင္းခ်မႈေတြကို ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးရတာမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
ေက်ာင္းရွိ လက္ေဆးကန္မ်ား
ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အိမ္ရာ
■ ေက်ာင္းသံုးဖတ္စာအုပ္မ်ား
တခါက ဘယ္လို႔ျဖစ္လို႔လဲ မသိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္သမီးအႀကီးက ေက်ာင္းသံုးဖတ္စာအုပ္အခ်ဳိ႕မရဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းကလည္း မွာထားေပးတာ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေနာက္က်ေနပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အျပင္စာအုပ္ဆိုင္မွာ ရွာဝယ္ေပးရဖို႔ ျဖစ္လာပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့မွ ထိုင္းေက်ာင္းေတြက ဖတ္စာအုပ္အေၾကာင္း သိရ ပါတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း (ဘယ္အတန္းမွာ ဘယ္လိုကိစၥ တတ္ေျမာက္ရမယ္) ဆိုတာ အစိုးရက ဆံုးျဖတ္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖတ္စာအုပ္ေတြကိုေတာ့ ျပင္ပကုမၸဏီေတြက ေရးၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြက သူတို႔ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ ကုမၸဏီက စာအုပ္ကို မွာၿပီးဝယ္ယူၾကပါတယ္။ အဲသည္ေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာ ဖတ္စာအုပ္ကုမၸဏီေရြးခ်ယ္မႈက မတူညီၾက ပါဘူး။ စာအုပ္ဆိုင္ကေျပာပါတယ္။ ကုမၸဏီအမည္သိရင္၊ သို႔မဟုတ္ ဖတ္စာအုပ္ပါ ဘားကုဒ္ (Barcode) ကို သိရင္ သူတို႔ မွာေပးလို႔ ရပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တခုေကာင္းတာကေတာ့ ဖတ္စာအုပ္ေတြက ကိစၥအသစ္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈအလိုက္ ကုမၸဏီေတြက ျပင္ဆင္ေနၾကပါ တယ္။ သူတို႔ကုမၸဏီက စာအုပ္ပိုေရာင္းေကာင္းေအာင္၊ အျမဲ ကာလနဲ႔ေလ်ာ္ညီစြာျပင္ဆင္ (Update) လုပ္ေနၾကရပါ တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ထိုင္းက The Nation သတင္းစာက အယ္ဒီတာ ကာဝီ ခ်ဳံကစ္တာဝုန္ (Kavi Chongkittavorn ) နဲ႔ေတြ႔ေတာ့ သူ႔ဇနီးက ဖတ္စာအုပ္ (Textbook) ေရးၿပီး ေရာင္းခ်ေၾကာင္း ေျပာတာၾကားရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ကၽြန္ေတာ္ (NIDA) တကၠသိုလ္မွာတက္ေတာ့ အတန္းေဖာ္ တဦး က ဖတ္စာအုပ္ေရာင္းတဲ့ကုမၸဏီတခုမွာ ဖတ္စာအုပ္ေရးသူ စာေရးဆရာ လုပ္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္း ဖတ္စာအုပ္ေတြဟာ ပ်င္းစရာေကာင္းတယ္၊ ဆြဲေဆာင္မႈ အားနည္းတယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ေဝဖန္မႈေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဖတ္စာအုပ္ေတြ ဒီထက္ ပိုထိေရာက္ေအာင္ ျပင္ဆင္လိုတယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ေျပာဆိုၾကသံလည္း ၾကားရပါတယ္။
Pico (Thailand) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာတခုအရ ထိုင္းႏိုင္ငံက ေလ့လာေရးစာအုပ္စာတမ္းေတြ (ဖတ္စာအုပ္၊ ေလ့က်င့္ခန္း စာအုပ္မ်ား အပါအဝင္) ရဲ႕ ၇၀% ကို ျပင္ပပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝသူေတြက ထုတ္လုပ္ၾကၿပီး၊ မိမိဘာသာ အရည္အေသြးအာမခံ စနစ္ (Publisher's Self-assurance Category) နဲ႔ ထုတ္တယ္ဆိုပါတယ္။ အဓိကက်တဲ့ ထုတ္ေဝသူက ဆရာမ်ားနဲ႔ ပညာေရးဝန္ထမ္းမ်ား လူမႈဖူလံုေရးျမႇင့္တင္ေပးေရး ေကာ္မရွင္ (Welfare Promotion Commission for Teachers and Educational Personnel) လက္ေအာက္က ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပုဂၢလိက ပံုႏွိပ္တိုက္ကုမၸဏီ ၁၆-ခု က ထုတ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေလ့လာခ်က္တခုအရ ေလ့လာေရးစာအုပ္စာတန္း ၆၇၁ ခုကို စိစစ္ၾကည့္ရာမွာ အစိုးရ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနက အတည္ျပဳထားတာ ၃၀% ေလာက္ပဲ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စာအုပ္ထုတ္ေဝေရး ကုမၸဏီ ေတြကလည္း ေက်ာင္းေတြဆီက အမွာရဖို႔၊ ခပ္လြယ္လြယ္ပဲ၊ အခ်က္အလက္ အခ်ဳိ႔ျပင္ဆင္၊ ပံုစံေဟာင္းအတိုင္း ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝလိုက္ၾကတာပဲလို႔ ေဝဖန္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ေဝဖန္ပိုင္းျခားဖို႔ ေမးခြန္းေတြ ျပင္ဆင္ထားတာ အားနည္း တယ္လို႔ ေထာက္ျပမႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ [ေအာက္ေျခမွတ္စု ၃ တြင္ ရႈ --]
■ စာေမးပြဲမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဆယ္တန္း (Grade 11) တကၠသိုလ္ဝင္တန္း စာေမးပြဲက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆယ္တန္းအမွတ္နဲ႔ပဲ ေက်ာင္းေတြ ေအာင္ခ်က္ေကာင္း-မေကာင္းကို ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ဘဝတက္လမ္းကိုလည္း ဆံုးျဖတ္ သလို ျဖစ္ပါတယ္။ ဆယ္တန္းစာေမးပြဲကလည္း ေျဖဆိုသူ ၁၀၀ မွာ ၇၀% ေလာက္ က်က်န္ရစ္ၿပီး၊ ၃၀% ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေလာက္ပဲ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ က်န္တဲ့အတန္းေတြမွာေတာ့ စဥ္ဆက္မျပတ္ အကဲျဖတ္စနစ္ကို က်င့္သံုးတယ္လို႔ သိရပါ တယ္။ မၾကာေသးမီကေတာ့ ၄-တန္းနဲ႔ ၈-တန္းမွာ အစိုးရစစ္ ျပန္လည္က်င့္သံုးမယ္ဆိုတာမ်ဳိးလည္း သိခဲ့ရပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္သတိထားမိသေလာက္ေတာ့ ထိုင္းက ကၽြန္ေတာ့သမီးေတြမွာ စာေမးပြဲက အတန္းအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ခပ္ေပါ့ေပါ့ပဲ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းတြင္း က်ဴတိုရီယာယ္လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ေက်ာင္းတက္မႈ စတဲ့ရမွတ္ေတြနဲ႔ပဲ အတန္းတက္ေပးခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ သူတို႔ကို စုတုျပဳသေဘာမ်ဳိး၊ Presentation ပံုစံမ်ဳိးေတြ ခိုင္းတာ သတိထားမိပါတယ္။ ဥပမာ- စကၠဴခ်ပ္ႀကီးတခုမွာ သီတင္းကၽြတ္ပြဲေတာ္အေၾကာင္း အင္တာနက္ေတြကရွာ၊ ျဖတ္ညႇပ္ကပ္၊ နံရံကပ္စာေစာင္သဖြယ္ ေရာင္စံုေတြနဲ႔ တင္ျပရတာမ်ဳိးေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ၿမိဳ႔က ေစတီအေၾကာင္း ကားခ်ပ္ ေတြနဲ႔ တင္ျပရတာမ်ဳိးေတြ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္းမွာ အစိုးရစစ္ စာေမးပြဲေတြအျပင္၊ တကၠသိုလ္ေတြကစစ္တဲ့ ျပင္ပ စာေမးပြဲေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။
ေက်ာင္းတြင္း အေသးစားစိုက္ပ်ိဳးေရးပေရာဂ်က္ တခု
အဲသည္စာေမးပြဲေတြကို အို-နက္ (O-Net) လို႔ေခၚၾကပါတယ္။ ပံုမွန္ အမ်ဳိးသား ပညာေရး စာေမးပြဲ O-NET (Ordinary National Educational Test) ပါ။ Grade-၆, ၉ နဲ႔ ၁၂ ေတြမွာ ေျဖၾကရပါတယ္။ အဲသည္စာေမးပြဲရမွတ္ေတြက ေက်ာင္း သားတဦးခ်င္း အတြက္ေရာ၊ ေက်ာင္းေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းဆရာ-ဆရာမ ေတြကလည္း ဒီရမွတ္ေတြကိုၾကည့္ၿပီး သူတို႔သင္ၾကားပို႔ခ်မႈ တိုးတက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီစာေမးပြဲ ေတြက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ အေျခခံပညာေရး ပင္မသင္ရိုးညႊန္းတမ္းအရ စစ္ေဆးတာပါ။ ၁၂-တန္းေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ဘာသာရပ္ ၈-ခုကို ေျဖၾကရပါတယ္။
၁။ ထိုင္းဘာသာ
၂။ သခ်ၤာ
၃။ သိပၸံ
၄။ လူမႈေရး ေလ့လာမႈ၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ
၅။ က်န္းမာေရး ေလ့လာမႈႏွင့္ ကိုယ္ကာယ ပညာေရး (PE)
၆။ ဝိဇၨာ (Arts)
၇။ အလုပ္အကိုင္ ႏွင့္ နည္းပညာ (Occupation and Technology)
၈။ ႏိုင္ငံျခား ဘာသာရပ္မ်ား … ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒါအျပင္ တေလာက ကၽြန္ေတာ့္သမီးက ခ်ဴလာေလာင္ေကာင္တကၠသိုလ္က လုပ္တဲ့ အဂၤလိပ္စာကၽြမ္းက်င္မႈ စာေမးပြဲ ကို သြားေျဖခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါက မေျဖမေနရ စာေမးပြဲ မဟုတ္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီးတကၠသိုလ္ေတြက စာစစ္ဌာနေတြ လုပ္ ေဆာင္ထားၾကၿပီး စာေမးပြဲေတြ လုပ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ Chulalongkorn University Academic Testing Centre (CU-ATC) ပါ။ ႏိုင္ငံတကာက လုပ္တဲ့ TOEFL, TOEIC စာေမးပြဲမ်ဳိးနဲ႔ ဆင္ပါတယ္။ စာေမးပြဲေျဖဆိုခ်ိန္ေတြ သတ္မွတ္ ထားၿပီး၊ စာေမးပြဲရလဒ္ေတြက ၂-ႏွစ္ သက္တန္းခံပါတယ္။ ဒီလိုေအာင္ျမင္ထားတဲ့ ၂-ႏွစ္ သက္တမ္းကာလအတြင္း တကၠသိုလ္ေလွ်ာက္ရာမွာ၊ အျခားလုပ္ငန္းေနရာေတြမွာ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ စာေမးပြဲမ်ဳိးပါ။ ေက်ာင္းသားတိုင္း မေျဖမေနရ ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အျခားတကၠသိုလ္ေတြမွာလည္း ဒီလိုစာစစ္ဌာနေတြ ထားရွိၾကပါေသးတယ္။
■ ေကာေစာေနာ (သို႔မဟုတ္) ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရး
တခါက ကၽြန္ေတာ္ ေဖ့ဘုတ္မွာ ေရးျဖစ္ပါေသးတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔တုန္းကပါ။
"ဆယ္တန္းစာေမးပြဲ ေအာင္စာရင္းေတြထြက္တယ္။ ေပ်ာ္ေနတဲ့မိဘေတြ၊ ဂုဏ္ထူးမပါေပမယ့္ ေအာင္လို႔ ဝမ္းသာတဲ့မိဘ ေတြလည္း FB မွာေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူလတန္းကို ေက်ာင္းဝင္တဲ့ ၁ ႏွစ္ေက်ာင္းသား ၁.၁ သန္းမွာ ၃ သိန္းပဲ ဆယ္တန္း (Grade 11) ကို ေရာက္တယ္။ အဲဒီထဲကမွ ၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ပဲ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္။ (ဒါက ဘက္စံုပညာေရးက႑ ေလ့လာမႈ CESR က ေတြ႔ရွိခ်က္ ေဖာ္ျပထားတာ)။ ဒါကို ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေက်ာင္းသား ၁ သန္း လို႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ခုႏွစ္ေအာင္ခ်က္ရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း ၃၇% လို႔ ၾကားရတယ္။
က်သြားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ေနာက္တႀကိမ္ ျပန္ႀကိဳးစားၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုး မေအာင္ရင္ေတာ့ အျပင္ကို အလုပ္ရွာ ေဖြဖို႔ ေရာက္သြားတာေပါ့။ CESR ေတြ႔ရွိခ်က္မွာ အမွန္က ဆယ္တန္းအဆင့္ ပညာက သီအိုရီမ်ားၿပီး၊ ဆယ္တန္းထြက္ရင္ လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ႏိုင္ဖို႔ လက္ေတြ႔အရည္အခ်င္းက နည္းလွတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔က နည္းပညာနဲ႔ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း (Technology& Vocational Education) ကိုပါ ပူးတြဲသင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ အၾကံျပဳၾကတယ္။
ဆယ္တန္းျပန္ေျဖၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားက ၄၇၀,၀၀၀ ေလာက္ရွိတယ္လို႔ CESR က ဆိုထားတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာက အထက္တန္းက ထြက္ရရင္လည္း အလုပ္ခြင္ ဝင္လို႔ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တဝက္ပ်က္နဲ႔ ကိုယ္ဝန္ရ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ရတာမ်ဳိး၊ အျခားအေၾကာင္းနဲ႔ က်ရႈံးေနတာ ရွိေတာင္ အရင္ရမွတ္ Credit ေတြကို ျပန္ကယ္ ႏိုင္တဲ့စနစ္၊ နည္းပညာ/ သက္ေမြး လက္ေတြ႔ေတြေပါင္းၿပီး အထက္တန္းေက်ာင္း ျပန္ေအာင္ျမင္ေအာင္ သြားႏိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြ ေပးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႔ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေက်ာင္းသား ၁ သန္းအတြက္လည္း စဥ္းစားသင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။"
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာေတာ့ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးဌာနရွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း မၾကာေသးမီက ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးဌာန အသစ္ စဖြဲ႔တယ္လို႔ ဖတ္ လိုက္ရပါတယ္။ ထိုင္းမွာေတာ့ အတိုေကာက္အားျဖင့္ (ေကာေစာေနာ) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ခယ္မတေယာက္ ဒီလို ေကာေစာေနာတက္တာ ေတြ႔ရဖူးပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ဘီဘီစီသတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ ဦးဝင္းျမင့္ဟာလည္း ဒီလို ေကာေစာေနာ ပညာေရးနဲ႔ တက္ေရာက္ၿပီး၊ ဘြဲ႔ယူလာခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ ဒီလိုေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးအေၾကာင္း ေသခ်ာေမးျဖစ္ပါတယ္။
ဒါကို အေဝးသင္ပညာေရး (တနည္း ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရး) လို႔ေခၚၿပီး၊ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနေအာက္က ဌာနတခု ျဖစ္ပါတယ္။ မူလတန္းမွာ အဆင့္ ၁-၂-၃-၄ ခြဲထားၿပီး ၆-လခန္႔ တက္ေရာက္ရပါတယ္။ ပံုမွန္ပညာေရးအတိုင္း ႏွစ္ျပည့္ မသင္ပါဘူး။ မူလတန္းၿပီးတဲ့အခါ ၆-တန္းေအာင္လက္မွတ္ေပးပါတယ္။ ေနာက္တခါ အဆင့္-၉ ( Level 9) ကိုေတာ့ ၂-ႏွစ္ခန္႔ တက္ရပါတယ္။ အဆင့္ (၁၂) Level- 12 ကေတာ့ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းပါ။ တႏိုင္ငံလံုး ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာ ဒီလို အေဝးသင္ ပညာေရးဌာန ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကို ဖတ္စာအုပ္ေတြ ေပးဖတ္ပါတယ္။ စေန-တနဂၤေႏြမွာေတာ့ အနီးကပ္သင္တန္း တက္ေစပါတယ္။ အိမ္စာလုပ္ဖို႔ ခိုင္းတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ရပ္ကြက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကိစၥေတြ စုေပါင္း လုပ္ေဆာင္တယ္ ဆိုရင္လည္း ေပးတဲ့အမွတ္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲသည္လို ေက်ာင္းပံုမွန္တက္မယ္၊ အိမ္စာပံုမွန္လုပ္မယ္၊ ရပ္ေရးရြာေရးေလးလည္း လုပ္မယ္ဆိုရင္ အမွတ္ ၄၀ ရမွတ္ေလာက္ကေတာ့ ေသခ်ာေနပါတယ္။ နည္းနည္းထပ္ႀကိဳးစား လိုက္တာနဲ႔ ေအာင္သြားဖို႔က က်ိန္းေသးပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းျပင္ပ အတန္းေတြကို စစ္တဲ့ စာေမးပြဲေမးခြန္းေတြကေတာ့ ဗဟိုရွိဌာနက လာပါတယ္။ လက္ရွိေက်ာင္းေတြ ေနရာကိုသံုးၿပီး သင္ၾကားတာ၊ စစ္ေဆးတာ လုပ္ၾကပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ မွာ ေထာင္ထဲကေန အတန္းေအာင္သြားတယ္၊ ဘြဲ႔ရသြားတယ္ဆိုတာလည္း ဒီစနစ္ပါပဲ။ ေထာင္ထဲက အက်ဥ္းသားေတြ ကို ျပဳျပင္ေပးေရးအတြက္ ဒီလို ေကာေစာေနာစနစ္နဲ႔ စာသင္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၅ မွာ လူတိုင္းစာတတ္ေျမာက္ေရး (Education for All) နဲ႔ အျမဲေလ့လာဆည္းပူးေနတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း (A Learning Society) ကို တည္ေဆာက္ဖို႔လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျခခံ ပညာဌာနက ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြအတြက္ တာဝန္ယူၿပီး၊ အသက္ ၁၅-ႏွစ္ေက်ာ္သူမ်ားအတြက္ကိုေတာ့ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးေကာ္မရွင္ [Office of the Non-Formal Education Commission (ONFEC)] က တာဝန္ယူ ပါတယ္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ပညာေရးဥပေဒအရ ေပၚေပါက္လာတာပါ။
ဒီလို စာသင္တန္းေတြမွာ ပင္မသင္ရိုးညႊန္းတမ္းႀကီးနဲ႔ ကြာျခားပါတယ္။ အေထြေထြဗဟုသုတ ၃၀% ေလာက္နဲ႔ ဘဝသက္ တာ ကၽြမ္းက်င္မႈ (Life skills)၊ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ဘာသာရပ္နဲ႔ ဝင္ေငြရရွိေရးကိုလည္း ထည့္သြင္း သင္ၾကားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိမိကိုယ္ပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုကို ဘယ္လို စမလဲ၊ ဘယ္လိုစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မလဲ ဆိုတဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈေလး ေတြပါ ထည့္သြင္းသင္ၾကားပါတယ္။ ကုန္က်စားရိတ္က မမ်ားလွပါဘူး။ ရာဂဏန္းေလာက္ပဲ ကုန္က်တယ္လို႔ ဦးဝင္းျမင့္ က ေျပာျပပါတယ္။ အကယ္၍ ေကာေစာေနာ ပညာေရးက ေန တကၠသိုလ္ဝင္တန္းေအာင္လာရင္ေတာ့ ရတ္ခ်ဖတ္ (Rajabhat Institute) လို႔ေခၚတဲ့ ရပ္ရြာရွိ တကၠသိုလ္မ်ား၊ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ေက်ာင္းမ်ား၊ ပြင့္လင္းတကၠသိုလ္ (Open University) လို႔ ေခၚၾကတဲ့ ရမ္ကမ္ဟန္တကၠသိုလ္ (Ramkamhaeng Open University)၊ ဆိုခိုထိုင္း ထမၼထိရတ္ ပြင့္လင္းတကၠသိုလ္ [Sukhothai Thammathirat Open University, Thailand (STOU)] စတာေတြကို ဆက္တက္လို႔ ရပါတယ္။ အဲဒါအျပင္ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးဌာနက အမ်ားသံုးစာၾကည့္တိုက္မ်ား (၈၄၇ ခု)၊ ရပ္ရြာ ေလ့လာေရး စင္တာမ်ား Community Learning Centres (၈၀၅၇ ခု)၊ သိပၸံဌာနဲ႔ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား ပညာေရး ထုတ္လႊင့္ေပးမႈ ေတြလည္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ [ေအာက္ေျခမွတ္စု ၄ တြင္ ရႈ --]
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ စာရင္းအရ ေက်ာင္းျပင္ပ ပညာေရးမွာ တက္ေရာက္ေနသူေတြက မူလတန္းမွာ ၁၇၆, ၇၁၅ ဦး၊ အလယ္တန္း ၆၀၇,၁၀၅ ဦးနဲ႔ အထက္တန္း ၉၀၅, ၄၄၁ ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပညာေရးစနစ္က မသန္စြမ္းသူေတြ ေက်ာင္းၿပီးေျမာက္လာ တာက ၂၁၂, ၂၅၈ ဦး ရွိပါတယ္။ ေထာင္က်ေနသူေတြက ေက်ာင္းၿပီးလာတာ ၅၉, ၈၅၀ ဦး၊ ကေလးသူငယ္ေထာင္ေတြ က ေက်ာင္းၿပီးလာသူ ၅၉,၈၅၀ ဦး ရွိပါတယ္။
ဒီလို ေက်ာင္းျပင္ပ ေက်ာင္းသားေတြကို စစ္ေဆးဖို႔က်ေတာ့ အဲန္-နက္ ဆိုတဲ့ စာေမးပြဲကို ဗဟိုက ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ပါ တယ္။ N-NET (Non-Formal National Educational Test) ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းလိုမ်ဳိး Grade-12 ၊ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကိုေတာ့ ေအာက္ပါဘာသာရပ္ေတြ စစ္ေဆးပါတယ္။
၁။ ကြန္ျပဴတာ အသံုးခ်မႈ
၂။ ေန႔စဥ္ဘဝ သခ်ၤာ
၃။ အငယ္စား-အလတ္စား စီးပြားစီမံခန္႔ခြဲမႈ (SME Business Administration)
၄။ ဒီမိုကေရစီ
၅။ ရပ္ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံ
၆။ အဂၤလိပ္စကားေျပာ (သို႔မဟုတ္) တရုတ္စကားေျပာ (ေရြးခ်ယ္ရန္စိတ္ႀကိဳက္ ဘာသာရပ္ျဖစ္)
၇။ ထိုင္းဘာသာျဖင့္ ဆက္သြယ္ေရး
၈။ ရပ္ရြာ သုေတသန (Community Research)
၉။ မိသားစုအတြက္/ ရပ္ရြာအတြက္ အစားအေသာက္ စီမံမႈ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္သူၿငိမ္း
ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။)
- Dr. Issara Suwanabol, "School Milk Programme in Thailand", avialable online at
- "Milking the system", Bangkok Post, 18/10/2015
- Chularat Seangpassa, "Making textbooks more appealing better than spending millions on a reading campaign", The Nation, August 29, 2016.
- Wisanee Siltragool, "Thailand Non-formal education", UNESCO. 2007.