ၿငိမ္းခ်မ္းေအး ● အေျပာင္းအလဲဟာ စာသင္ခန္းက စရပါမယ္
(Education Digest / The Ladies News / မိုးမခ)
(Education Digest / The Ladies News / မိုးမခ)
ေအာက္တုိဘာ ၃၊ ၂၀၁၆
Education Digest က “၂၁ ရာစု ပင္လံု အလြန္ ျမန္မာ့ပညာေရးကို ေဆြးေႏြးျခင္း” (ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္ေန႔) ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ပညာရွင္ေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ အေၾကာင္း သိရလို႔ အင္မတန္ဝမ္းသာမိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆို ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ခံထားရလို႔ ျဖစ္ခ်င္တိုင္းျဖစ္ ပ်က္ခ်င္တိုင္း ပ်က္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပႆနာႀကီးေတြကို ေျပာတိုင္းမွာ ပညာေရးက အေရးႀကီးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ပင္မ ေရေသာက္ျမစ္ ေရာဂါျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အပါအဝင္ လူမႈ-စီးပြား-က်န္းမာ-ပညာ-အားကစား ဘက္စံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာမယ္ဆိုတာလည္း မလြဲ ဧကန္ မွန္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ေျဖရွင္းရာမွာ ပညာေရးက႑ကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အေထာက္အကူ ေနရာက ပါႏိုင္တဲ့ အတြက္ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကိုလည္း တိုင္းျပည္မွာ ထိပ္တန္းဦးစားေပး အဆင့္ အျဖစ္ မျဖစ္မေန ဦးစားေပး လုပ္ကိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္နဲ႔အတူ ပညာေရးကလည္း တၿပိဳင္နက္တည္း လုပ္ရမယ့္ “Concurrent” ျဖစ္စဥ္ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ အေၾကာင္းက ပညာေရးစနစ္၊ မူဝါဒနဲ႔ ျပ႒ာန္းစာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အေပၚ သက္ေရာက္မႈက အေရးပါလို႔ပါပဲ။
ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အဓိက ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာက တိုင္းျပည္ရဲ႕ လူမ်ိဳးစုစံု၊ အစုအဖြဲ႕စံု၊ အလႊာစံုမွာ အတိတ္ေခတ္စနစ္ရဲ႕ ဒဏ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ “လူမႈ-စီးပြား-ႏိုင္ငံေရးရာ” ကြာဟေနမႈ၊ သဘာမတူညီမႈေတြကို နီးစပ္ေအာင္၊ ထိကပ္ေအာင္၊ နားလည္မႈတခုတည္ေဆာက္ယူႏိုင္ေအာင္ ညွိႏိႈင္းေတြ႕ဆံု အေျဖရွာတဲ့ အမ်ိဳးသားအဆင့္ (တႏိုင္ငံလံုးအဆင့္) ရင္ၾကားေစ့ေရးလို႔ ေယဘုယ် နားလည္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ရင္ၾကားေစ့ေရး ျဖစ္စဥ္ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႔ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္စြမ္းတဲ့ အေထာက္အကူပစၥည္း (Cataylst) အျဖစ္ ပညာေရးက႑ကလည္း အသံုးေတာ္ခံႏိုင္ပါတယ္။ အခုအခါ ယူနက္စကိုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသင္ခန္းစာေတြ သင္မယ္သိရလို႔ ဝမ္းသာရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီထက္မက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လိုအပ္ပါတယ္။
■ ပညာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး
ဥပမာ တခု ကို ၾကည့္ပါ။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ပညာေရးသင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြမွာ (အေျခခံ + အဆင့္ျမင့္ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ) ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးစကတည္းက တည္ရွိလာခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးစု ေရးရာနဲ႔ အယူဝါဒ ေရးရာ အေျခခံ ေတာ္လွန္ေရး ေတြကေန အေျခတည္လာခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ ျပႆနာ ရင္းျမစ္ကို အမွန္အတိုင္း၊ ပကတိ အတိုင္း ပံုေဖာ္မႈ အင္မတန္ အားနည္းေနပါတယ္။ ေရာင္စံု လက္နက္ကိုင္ေသာင္းက်န္းသူေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနလို႔ တပ္မေတာ္က တိုင္းျပည္ကို ဦးေဆာင္ေနရတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာသာ တင္းက်မ္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
အလားတူပဲ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္က ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအမည္ခံ အာဏာသိမ္းခဲ့မႈ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္းတေလွ်ာက္ ကေန႔ေခတ္အထိ တပ္မေတာ္ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑ ကိုလည္း ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲမွာစိုးလို႔၊ တိုင္းျပည္ကို ေခ်ာက္ထဲ မက်ေစခ်င္လို႔ တပ္မေတာ္က ကယ္တင္ဟန္ ပံုေဖာ္မႈေတြသာ ပညာေရးစနစ္မွာ အျမစ္တြယ္ေနပါတယ္။
ဒီလို ပညာေရးမ်ိဳးနဲ႔ အယူဝါဒေရးရာေကာ၊ လူမ်ိဳးစုေရးရာမွာပါ ရင္ၾကားေစ့ဖို႔ လိုေနတဲ့ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ဘယ္လို အဆံုးတိုင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖရွင္းႏိုင္ပါ့မလား ခင္ဗ်ား။ လူၿပိန္းအေတြးနဲ႔ ေတြးၾကည့္ရင္ကို ပညာေရးစနစ္ ပံုေဖာ္မႈက ႏိုင္ငံေရးကို ဘယ္ေလာက္ထိခိုက္ေစသလဲ ျမင္ႏိုင္ပါမယ္။
ဥပမာ ေနာက္တမ်ိဳးကို ၾကည့္ပါ။ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ အရပ္သား အစိုးရ အမ်ားစု ဆိုၾကတဲ့ ေခတ္အထိလည္း ပညာေရးစနစ္၊ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာေတြမွာ ၁၉၆၂၊ ၇ ရက္ ဇူလိုင္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကစလို႔ ၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆၊ ၉၆၊ ၈၈ ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ အဆံုး ရဟန္း၊ ျပည္သူ၊ ေက်ာင္းသား၊ အလုပ္သမား အေရးေတာ္ပံု အသီးသီးရဲ႕ သမိုင္းနဲ႔ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းအရင္းေတြ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ စာသင္သားေတြကို သင္ၾကားျပသေပးမႈ၊ သမိုင္းသင္ခန္းစာ ယူ ထုတ္ႏႈတ္ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္စပ္ျပမႈ ပညာေရး မေပးႏိုင္ေသးဘူး။ “ေနာင္ဆိုရင္ ဆူဆူပူပူမလုပ္နဲ႔၊ က်ည္ဆန္စာမိမယ္၊ ၿငိမ္ၿငိမ္ဝပ္ဝပ္ေနၾက” ဆိုတဲ့ သြားေလသူ အာဏာရွင္ေဟာင္းႀကီးရဲ႕ ႀကိမ္းေမာင္းမႈနဲ႔ အလား သဏၭာန္တူ အေတြးအေခၚမ်ိဳးကိုသာ ေပးတဲ့ ေက်ာင္းစာသင္ခန္းက ဘယ္လို လြတ္လပ္စြာ စဥ္းစားေတြးေခၚတဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းကို အေျခခံတဲ့ စြန္႔ဦးတီထြင္ ပညာရွင္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးမလဲ ခင္ဗ်ား။ ႏိုင္ငံေရးအရဆိုရင္လည္း ဒီလို သမိုင္းအမွန္ကို မေဖာ္ထုတ္တဲ့ အေနအထားနဲ႔ ခံခဲ့ရသူ ျပည္သူနဲ႔ စံခဲ့ / စံေန သူ လူတစု ဘယ္လို ရင္ၾကားေစ့ႏိုင္ပါ့မလဲ ခင္ဗ်ား။
■ ပညာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသားေရးရာ
ပညာေရး စနစ္မွာ မွားယြင္းေနတဲ့ ပံုေဖာ္မႈ၊ လမ္းေၾကာင္းမႈေတြ အျပည့္ ျဖစ္ေနတာ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု သမိုင္း၊ လူနည္းစု လူမ်ိဳးစု ေရးရာ ဆက္စပ္ပါပဲ။ ပညာေရး စနစ္မွာ ဘာသာ တခု၊ လူမ်ိဳး တခု တည္းကို စံ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းျခင္းပါ။ ရွင္းေအာင္ ဆိုရရင္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး၊ ဗုဒၶဘာသာ တဘာသာ တည္းကိုသာ ဗဟိုျပဳ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း တည္ေဆာက္ထားျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္မွာ မွီတင္းေနထိုင္ေနသူ ဘာသာစံု၊ လူမ်ိဳးစံု အားလံုးရဲ႕ သေဘာ၊ သဘာဝ ေတြ ကို ပညာေရး စနစ္မွာ လ်စ္လ်ဴရႈ ခ်န္ထားမႈ က လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း အမုန္းေတြ၊ ရန္ၿငိဳးေတြ၊ အာဃာတေတြ မေလ်ာ့ႏိုင္၊ မေပ်ာက္ႏိုင္၊ ပဋိပကၡေတြျဖစ္၊ စစ္မီးေတြ ဆက္လက္ ေတာက္ေနရျခင္း ရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းႀကီး တရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
မတူကြဲျပားသူခ်င္း ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီး၊ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာက တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အရင္ သိမွ၊ တေယာက္ ဓေလ့၊ ထံုးစံ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ကို တေယာက္ နားလည္မွ ျဖစ္ႏိုင္မွာပါ။ ဒါေတြကို ကေလး ဘဝ အေျခခံ ပညာေရး စနစ္မွာ ေလ့လာခြင့္ သိခြင့္ မရခဲ့ရင္ ဒီကေလး ႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္း ဝင္တဲ့ အခါမွာ မတူကြဲျပားမႈေတြကို လက္သင့္မခံႏိုင္၊ မိမိနဲ႔ မတူညီသူေတြကို နားမလည္ႏိုင္ ျဖစ္ကာ အျမင္လြဲမႈေတြ အေျခတည္၊ အမုန္းေတြ ထားမိမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ပညာေရး စနစ္က ျပဳျပင္ ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္စြမ္းရွိရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝမ္းနည္းစရာပါပဲ၊ ဒီအလုပ္ကိုလည္း လက္ရွိ ပညာေရးျပ႒ာန္းစာ အမ်ားစုက မေပးစြမ္းႏိုင္ပါဘူး။
မူလတန္းကေန တကၠသိုလ္ အဆင့္ အထိ သမိုင္း၊ ျမန္မာစာ ႀကိဳက္တဲ့ ျပ႒ာန္း စာအုပ္ တအုပ္အုပ္ ကို ယူၾကည့္ပါ။ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ေစာ္နံတဲ့ လူမ်ိဳးေရး အသားေပး၊ ျမန္မာ လူမ်ိဳးႀကီး ဝါဒ အေျခခံ စာ၊ ဗုဒၶ ဘာသာ အေျချပဳ စာ ဒါေတြပဲ အဓိက လႊမ္းမိုးေနတာ ေတြ႕ျမင္ရမွာပါ။ လူနည္းစု အေငြ႕အသက္ သေဘာပါတာဆိုလို႔ “ရာဇာဓိရာဇ္အေရးေတာ္ပုံက်မ္” ကို အက်ဥ္း သင္ရတာမ်ိဳးေလာက္ပဲ ရွိပါမယ္။
ဒီႏွစ္ ပညာသင္ႏွစ္ တကၠသိုလ္အဆင့္မွာ သမိုင္းဘာသာ အဓိက သင္ယူသူ မရွိလို႔ လူႀကီးမ်ားက ဝိုင္း ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ လူငယ္ေတြ သမိုင္းကို စိတ္မဝင္စားဘူး၊ ေလ့လာလိုစိတ္မရွိဘူး စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ ျပႆနာက ေခတ္အဆက္ဆက္ အုပ္စုိးခဲ့သူမ်ားရဲ႕ အာဏာ၊ ဥစၥာ အတၱကို အေျခခံၿပီး လိုသလို ပံုဖ်က္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သမိုင္း ဘာသာရပ္ ေက်ာင္းျပ႒ာန္းစာကသာ လူငယ္ေတြကို စာသင္ခန္းကိုလာ ေလ့လာေစေအာင္ ဆြဲေဆာင္မႈ အႏွစ္သာရ မရွိျခင္းပါ။ ဒီလို သမိုင္း ျပ႒ာန္းစာမ်ိဳး၊ သမိုင္းလိမ္ သမိုင္းဝွက္ ပံုေဖာ္မႈမ်ိဳးနဲ႔ ဆက္သြားေနရင္ ေနာက္လည္း သမိုင္းကို သင္ယူလိုသူ ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။
■ ပညာေရးနဲ႔ စစ္ဘုရင္ သူရဲေကာင္းကိုးကြယ္ဝါဒ
ပညာေရးကေန လူငယ္ေတြကို ေပးေနတဲ့ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ေနာက္တခုကေတာ့ တိုင္းျပည္ကို လက္နက္အားကိုးနဲ႔ တည္ေဆာက္လာခဲ့ဟန္ ပေဒသရာဇ္ စစ္ဘုရင္ေတြကို သူရဲေကာင္းအသြင္ အလြန္အကၽြံ အမႊန္းတင္ ပံုေဖာ္ေနမႈနဲ႔ စစ္ပြဲေတြကို တရားေသာစစ္၊ မ်ိဳးခ်စ္စစ္ ဆိုၿပီး စစ္ေသြးစစ္မာန္ တရားလြန္ၾကြေစေနမႈပါ။ ျပည္သူက ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးကို တပ္မေတာ္တစုတည္းက လုပ္ခဲ့ေလဟန္ ပံုေဖာ္မႈမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံေရး အရ အရယူခဲ့တဲ့ လြတ္လပ္ေရးကို တပ္မေတာ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေလသဟန္ ပံုေဖာ္မႈမ်ိဳးနဲ႔ ပုဂံ ေခတ္ကစလို႔ ပေဒသရာဇ္ စစ္ဘုရင္အဆက္ဆက္ နဲ႔ ေနာက္ဆံုး တပ္မေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အထိ တိုင္းျပည္၊ လူမ်ိဳး (ျမန္မာ/ဗမာ) နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးကို စစ္ဝါဒ၊ စစ္တပ္နဲ႔ စနစ္ကသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေနဟန္ တလြဲ ပံုဖ်က္မႈမ်ိဳးကို ပညာေရးစနစ္မွာပါ ထည့္သြင္း မိႈင္းတိုက္ေနျခင္းမ်ိဳးေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရမယ့္ အနာဂတ္ခရီးလမ္းအတြက္ ဆူးေျငာင့္ခလုတ္ေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။
အေျခခံပညာေရးမွာ အခုအခ်ိန္ထိ “ေနာက္တေခတ္တြင္မွ ေအာင္စစ္သည္ ဇာနည္မ်ားလိုပ၊ စြန္႔စားကာ စစ္ေျမနန္းကိုကြယ္ ျမန္းရမယ္ေလ” ဆိုတဲ့ ဘယ္သူေရးမွန္းမသိတဲ့ စစ္ဝါဒအားေပး မ်ိဳးဆက္သစ္ကို စစ္ေျမျပင္ တြန္းလႊတ္ေနတဲ့ “ဗမာ့သား” ကဗ်ာမ်ိဳးနဲ႔ “ေရွာင္ေစတဲ့ ရွားေစ၊ ရွားေစတဲ့ ေရွာင္ေစ တို႔ေသြးကို လာမစမ္းနဲ႔ ကၽြမ္းျပန္လိမ့္ေလ” ဆိုတဲ့ အမုန္းတရားအားေပး၊ လူသတ္ဝါဒ အေျချပဳ စိတ္ၾကြေဆး “တို႔ေသြး” လို ကဗ်ာမ်ိဳးေတြ ျပ႒ာန္းထားတာကို ၾကည့္ပါ။ စစ္ဝါဒ အသားေပး၊ စစ္ေျမျပင္မွာ သတ္ရ၊ ျဖတ္ရ၊ ေသရတာကို ခ်ီးမြမ္းခန္းဖြင့္ၿပီး ဘယ္လို ပညာေခတ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ ကမၻာအလယ္မွာ ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္မလဲ ခင္ဗ်ား။
■ ပညာေရးနဲ႔ က်ား-မ လူမႈ ေရးရာ
လက္ရွိ ပညာေရး ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြမွာ တဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ေနတဲ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ က်ားဗဟိုျပဳစနစ္ (Patriarchy) ေယာက္်ားသာ စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိသူ (Male Chavuinism) ဝါဒ သြတ္သြင္းထားျခင္းပါပဲ။ က်ား-မ ေရးရာ (Gender) အတြက္ သုေတသန လုပ္ေနသူ က်ေနာ့္ရဲ႕ မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းျပ႒ာန္းစာမွာ ဘာေၾကာင့္ “ေယာက္်ားသူရဲေကာင္းအေၾကာင္းေတြခ်ည္း လႊမ္းမိုးထားလဲ” လို႔ တာဝန္ရွိသူတဦးကို (အခုလတ္တေလာ) စစ္တမ္းတခု အတြက္ ေမးေတာ့ “မိန္းမသူရဲေကာင္းမွ မရွိပဲဗ်ာ” လို႔ ျပန္ေျဖပါသတဲ့။ က်ေနာ္ပါဝင္ ေဆြးေႏြးရတဲ့ သုေတသနအေထာက္အကူျပဳ ေဆြးေႏြးပြဲတခုမွာ သိခဲ့ရတာပါ။ ဒီလို စကား၊ သေဘာေတြဟာ က်ေနာ့္ကို အံအားသင့္ မင္သက္ေစၿပီး အနာဂတ္အတြက္ အေကာင္းျမင္လိုစိတ္ ေပ်ာက္ဆံုးေစပါတယ္။ အရင္ေခတ္စနစ္ေတြလိုပဲ စစ္တိုက္တဲ့လူမွ သူရဲေကာင္ေခၚကာ ဂုဏ္ျပဳၿပီး ျပ႒ာန္းစာမွာ ထည့္သြင္းေနၾကဦးမလို႔လား ခင္ဗ်ား။ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ စာေပ၊ အႏုပညာ၊ အားကစား က႑စံုမွာ ကာယ၊ ဉာဏ ဘက္စံု အစြမ္းျပ တိုင္းျပည္ဂုဏ္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးသူရဲေကာင္းေတြကို အသားေပး ေဖာ္ထုတ္ဖို႔နဲ႔ က်ား-မ ခြဲျခားမႈ အျမင္ေတြ ပေပ်ာက္ဖို႔ လက္ရွိ ပညာေရးက စြမ္းေဆာင္မေပးႏိုင္ပါဘူး။ လက္ရွိ “ဘဝအတြက္တာ” သင္ခန္းစာ ေအာက္က “က်ား-မေရးရာ သင္ခန္းစာ” ေလာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး ခင္ဗ်ား။
■ ပညာေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
အထက္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ပညာေရးစနစ္က သက္ေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသားေရးရာ၊ စစ္ဝါဒနဲ႔ က်ား-မ လူမႈေရးရာ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရင္ မ်က္ေမွာက္တိုင္းျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရး အရ၊ လူမ်ိဳးေရး အရ၊ က်ား-မ လိင္ အရ ဘာေၾကာင့္ မၿငိမ္းခ်မ္းႏိုင္ျဖစ္ေနတယ္၊ ကြဲျပားေနရတယ္၊ ရင္ၾကားေစ့လို႔ မရျဖစ္ေနတယ္၊ သင့္ျမတ္ေရးလမ္းစဥ္ တည္ေဆာက္လို႔ မရျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါမယ္။ ပညာေရးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေျခမျပဳဘဲ တဖက္ပိတ္ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ၊ စစ္ဝါဒ အသားေပးနဲ႔ က်ား ဗဟိုျပဳ တည္ေဆာက္ထားေနသေရြ႕ တိုင္းျပည္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းအမွန္ေပၚကို ေရာက္ရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။
ဒီလို ပညာေရးစနစ္နဲ႔ ၂၁ ရာစု ပင္လံုတင္မဟုတ္ ၂၂ ရာစု ပင္လံုေရာက္သြားသည့္တိုင္ေအာင္လည္း ခြင့္တူညီမွ် ဝါဒျဖဴစင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္သလို တိုင္းျပည္မွာ တရားမွ်တ လြတ္လပ္မႈ အေျခခံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မတည္ေဆာက္ႏိုင္ရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ လူမႈ-စီးပြားနဲ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေထြေထြ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘဲ အရာရာ ဓားမေနာက္ပိတ္ေခြး အျဖစ္ လူေမြးလူေရာင္မေျပာင္တဲ့ စနစ္ဆိုး တိုင္းျပည္ဆိုးဟာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သံသရာ လည္ေနမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြယ္လြန္သြားရွာၿပီျဖစ္တဲ့ စာေရးဆရာ/ျမန္မာစာ ဆရာ ဆရာဦးေအာင္သင္းဟာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားက စလို႔ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ လူငယ္ေရးရာ စာေပေဟာေျပာပြဲေတြမွာ “အခုေခတ္က ခလုတ္တခ်က္ႏွိပ္တာနဲ႔ အိမ္နံပါတ္ရွာ လာမွန္တဲ့ ေခတ္”၊ “တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္ခ်င္သလား ပညာ”၊ “တိုင္းျပည္တိုးတက္ခ်မ္းသာခ်င္သလား ပညာ”၊ အရာရာ “ပညာ -- ပညာ” ဆိုၿပီး ပညာဗဟိုျပဳ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ေရွးရႈဖို႔ အျမဲ တိုက္တြန္းတတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ဒါကို အၾကြင္းမဲ့ ေထာက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ျဖည့္စြက္ရပါမယ္။ လက္ရွိ ပညာေရးစနစ္၊ ေက်ာင္းျပ႒ာန္းစာနဲ႔ အမိန္႔ေပးစနစ္ နာခံမႈ အဓိက စာသင္ခန္း ယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ေတာ့ ကမၻာတန္းဝင္ ပညာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။
■ နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရေသာ္ ပညာေရးစနစ္မွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို လူအမ်ားကို အင္အားတရွိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သက္ေရာက္ေစတဲ့ Soft Power ရွိပါတယ္။ ဒီလို အားေကာင္းတဲ့ အနာဂတ္အတြက္ တိုင္းျပည္ရတနာေလးေတြ ေမြးထုတ္ေပးေနတဲ့ ေနရာမွာ၊ စနစ္မွာ ေဆာင္းပါး တေလွ်ာက္ တင္ျပခဲ့တဲ့ အျပစ္အနာအဆာေတြ အျပည့္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမ်ိဳးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ က်ား-မ ေရးရာ ျပႆနာေတြကို အစျပဳေစတဲ့၊ ႀကီးထြားေစတဲ့၊ ေရရွည္ေစတဲ့ သေဘာေတြ စိတ္မေကာင္းဖြယ္ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ လူလူခ်င္း အျပန္အလွန္ ေလးစားခ်စ္တတ္ဖို႔ရာ၊ မတူကြဲျပားမႈေတြကို လက္ခံကာ အယူဝါဒကြဲျပားမႈ အစံုစံုကို နားလည္ လက္ခံ ခႏၱီပါရမီ (Tolerance) ရင့္သန္ က်င့္ၾကံႏိုင္ဖို႔ရာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းကို လိုလားဖို႔ရာ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ျမတ္ႏိုးဖို႔ရာ စတဲ့ စတဲ့ ၂၁ ရာစု ေမမီေဒါက္မီ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတည္ေဆာက္ႏို္င္ဖို႔ ေဒါက္တိုင္ေတြကို စာသင္ခန္းက တည္ေဆာက္ေပးႏိုင္ရပါမယ္။
“စည္းကမ္းအစ စာသင္ေက်ာင္းက” လို႔ မ-ဆ-လ ေခတ္မွာ ဆိုၾကသလို အခု ေျပာင္းဆိုၾကည့္ဖို႔ လိုေနပါတယ္။ “ႏိုင္ငံေရး အစ စာသင္ခန္းက”၊ “ရင္ၾကးေစ့ေရး၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အစ စာသင္ခန္းက”၊ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစ စာသင္ခန္းက”၊ “လူမႈတရားမွ်တမႈ အစ စာသင္ခန္းက” ျဖစ္ရပါမယ္။ “ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ” အမွန္ဟစ္ေၾကြး လိုၾကရျဖင့္ အားလံုး အတြက္ အေျပာင္းအလဲ ကို ပညာေရးစနစ္က စတင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း တာဝန္ရွိသူ အေပါင္း စဥ္းစားဆင္ျခင္ႏိုင္ေအာင္ တင္ျပလိုက္ေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ား။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
စက္တင္ဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၆
(ဆက္သြယ္ရန္ႏွင့္ ေဝဖန္ရန္ - nyeinchanaye81@gmail.com)
ေဆာင္းပါးပါ ကဗ်ာ ႏွစ္ပုဒ္ အညႊန္း -- အစိုးရပညာေရး ၄ တန္းနဲ ့ ၆ တန္းမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ျမန္မာစာသင္ရိုးက ကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္ပါ။
မွတ္ခ်က္ -- Education Digest (ပညာပေဒသာ) အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္ အတြဲ-၅၊ အမွတ္-၃၉ တြင္ မူလ ပံုႏွိပ္ခဲ့ပါသည္။
https://www.facebook.com/TheNewEducationDigestJournal/posts/1099509546800302:0
မွတ္ခ်က္ -- Education Digest ဂ်ာနယ္ က စီစဥ္တဲ့ “၂၁ ရာစု ပင္လံု အလြန္ ျမန္မာ့ပညာေရးကို ေဆြးေႏြးျခင္း” မွာ Moderator အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အစက စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္ တျခား ဖ်က္လို႔ မရတဲ့ အလုပ္ကိစၥတခုနဲ႔ တိုက္သြားလို႔ ပြဲမွာ ပါဝင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဆာင္းပါးဟာ စကားဝိုင္းမွာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးမယ့္ ပညာရွင္ ဆရာမ်ားကို ေဆြးေႏြးေစလိုတဲ့ က်ေနာ့္ရဲ႕ ေမးခြန္းမ်ားနဲ႔ က်ေနာ့္ ရဲ႕ အျမင္မ်ားလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။
Edu Digest က ေအာက္တိုဘာ ၄ အဂၤါေန႔၊ ေန႔ခင္း ၁ နာရီ Orchid ဟိုတယ္မွာ ျပဳလုပ္မယ့္ ပညာေရးေဆြးေႏြးပြဲ အေၾကာင္းကို သူတို႔ရဲ႕ Event Page မွာ သြားေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
https://web.facebook.com/events/658666497632276/
The Ladies News Journal တြင္လည္း ထပ္မံ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
http://theladiesnewsjournal.com/articles/mon-2016-10-03-1334/3674