ၿငိမ္းခ်မ္းေအး ● ငတ္ေနတဲ့ကမၻာ
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၆
■ ကမၻာမွာ လူ ၉ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္က အာဟာရ မျပည့္ဘဲ ငတ္ေနတယ္။ က်န္းမာသန္းစြမ္းဖို႔ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရ မျပည့္သူ ဦးေရ ၇၉၅ သန္း ရွိတယ္။ ဗမာျပည္ အပါအဝင္ ကမၻာ့ ဆင္းရဲတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ တို္င္းျပည္ေတြက အမ်ားစု ျဖစ္တယ္။
■ အာရွတိုက္က ကမၻာမွာ ငတ္ေနတဲ့ လူေတြ အမ်ားဆံုးေနတဲ့ တိုက္ႀကီး ျဖစ္တယ္။ တိုင္းျပည္ အလိုက္ လူဦးေရ အခ်ိဳးနဲ႔ တြက္ရင္ေတာ့ ဆာဟာရ သဲကႏၱရ အာဖရိက တိုင္းျပည္ေတြက ဆာေလာင္မႈႏႈန္း အျမင့္ဆံုး ျဖစ္ၿပီး ၄ ေယာက္ မွာ ၁ ေယာက္က ဗိုက္မဝၾကဘူး။
■ ၅ ႏွစ္ ေအာက္ ကေလးငယ္ ေသဆံုးမႈရဲ႕ တဝက္နီးပါးက အာဟာရ မျပည့္လို႔ တနည္းအားျဖင့္ ငတ္ေနၾကလို႔ ျဖစ္တယ္။ ႏွစ္စဥ္ ငတ္လို႔ ေသတဲ့ ကေလးငယ္ ဦးေရ က ၃.၁ သန္း ရွိတယ္။
■ ဗမာျပည္ အပါအဝင္ မဖြံ႕ၿဖိဳး ေသးတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာ ကေလး သန္း ၁၀၀ (ကေလး ၆ ေယာက္ မွာ ၁) ေယာက္က ရွိသင့္တဲ့ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မျပည့္မီ ၾကဘူး။
■ ကမၻာ့ ကေလး ၄ ေယာက္ မွာ ၁ ေယာက္က ခႏၶာကိုယ္ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြးေနတယ္။ ဆင္းရဲတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြမွာဆိုရင္ ၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ ႏႈန္း ျဖစ္ေနတယ္။
■ ကမၻာမွာ မူလတန္းတန္းေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ကေလးငယ္ ၆၆ သန္းဟာ ဝမ္းေဟာင္းေလာင္း ဆာေလာင္ေနလ်က္ စာသင္ခန္းမွာ စာသင္ေနရတယ္။
■ တကယ္လို႔သာ အမ်ိဳးသမီး လယ္သူ၊ ေတာင္သူ ေတြသာ ေယာက္်ား လယ္သမား၊ ယာသမားမ်ား နည္းတူ ေျမယာ၊ ေငြ အရင္းအျမစ္ ေတြကို တန္းတူညီမွ် အသံုးခ် ခြင့္ ရမယ္ဆိုရင္ ကမၻာမွာ ဆာေလာင္ေနတဲ့ လူ အေရအတြက္ကို သန္း ၁၅၀ အထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မယ္။
ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္ က ဆာေလာင္မႈ စာရင္းဇယား စစ္တမ္းက တခ်ိဳ႕ပါ။
ဒီႏွစ္ ၂၀၁၆ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာေန႔ (ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္ေန႔) အတြက္ ေဆာင္ပုဒ္က “ရာသီဥတုက ေျပာင္းလဲေနတယ္၊ စားနပ္ရိကၡာ နဲ႔ စိုက္ပ်ိးေရး လည္း ေျပာင္းကို ေျပာင္းမွ ရပါမယ္” တဲ့..။
က်ေနာ္ က ေတာ့ စားႏိုင္ ေသာက္ႏိုင္ ဗိုက္ဝေနတဲ့ လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ Mindset လည္း ေျပာင္းမွ ရမယ္လို႔ ထပ္ ျဖည့္ခ်င္ပါတယ္။
အရင္းရွင္ စီးပြားေရး က ဖန္တီး လမ္းေၾကာင္းေပးသမွ် ေစ်းကြက္ မွာ မလိုလားအပ္ဘဲ ဗံုးေပါလေအာ အစားအစာေတြကို သံုးျဖဳန္း ပစ္တဲ့ အက်င့္ေတြကို တကိုယ္ေရ ေစာင့္ထိန္းႏိုင္ရင္ ေကာင္းမယ္ ယူဆပါတယ္။
ဥပမာ - ဗမာျပည္မွာ က်င့္သံုးမႈ နည္းေသးတယ္လို႔ ယူဆတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ ေကာင္းေကာင္း စားလို႔ ရေသးတဲ့ စားစရာ အက်န္ (Leftovers) ေတြကို အိမ္ကို ထုပ္ပိုး သယ္ေဆာင္ယူတဲ့ (Doggy Bag / Doggie Bag) အက်င့္ကို က်ယ္က်ုယ္ျပန္႔ျပန္႔ တည္ေဆာက္ယူတာမ်ိဳးပါ။ အိမ္ကို မသယ္ခ်င္ရင္လည္း ေနရာတိုင္းမွာ ခလုတ္တိုက္ မိ မတတ္ ျမင္ ေနရတဲ့ လမ္းေပၚက လိုအပ္ေနတဲ့ သူေတြကို ေဝငွ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာလည္း စားစရာ အက်န္ေတြကို အိမ္ေျခရာေျခမဲ့ေတြ၊ လမ္းေပၚက ေတာင္းရမ္းစားေသာက္သူေတြကို အစီအစဥ္ တခုနဲ႔ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ျပန္လည္ ေပးေဝမႈေတြလည္း လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဗားေတာ့ဗရက္ ရဲ႕ “အနာဂတ္အတြက္ ကဗ်ာ” ထဲက လိုပဲ ဆုိရရင္ ..
“ငါ့ အေနနဲ႔ေတာ့ အလုပ္ လက္ရွိ စားႏိုင္ ေသာက္ႏိုင္
မွန္ပါတယ္
သို႔ေပမယ့္ ဒါက ကံေကာင္းလို႔ကြ..
ကံဆိုးတဲ့ အလွည့္မွာေတာ့ ငါလည္း ငတ္မွာပဲ..”
ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္မႈ၊ စီးပြားေရး ေသာင္းက်န္းမႈ၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အာဏာ ကိုးကြယ္မႈ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ိဳးစံုနဲ႔ လူေတြ မိုက္ခ်င္တိုင္း မိုက္ေနတဲ့ ဆင္ျခင္တံု မဲ့ မိုက္မဲမႈ အျပည့္ နဲ႔ ငတ္ေနရတဲ့ ကမၻာ မွာ ေဂဟစနစ္ ပ်က္ယြင္းၿပီး ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈ မ်ိဳးစံုနဲ႔ ေဘးဒုကၡကပ္ဆိုး ေတြဟာ အနာဂတ္မွာ ပိုလိုေတာင္ တိုးလာမွာ ျဖစ္သလို လူဦးေရနဲ႔ အစာေရစာ မမွ်တမႈ ဟာလည္း ပိုမို ႀကီးမ်ားမာလာမွာ ျဖစ္တာ မို႔ ကံဆိုးတဲ့ အလွည့္ ခင္ဗ်ား ေကာ က်ေနာ္ေကာ ငတ္မွာပါပဲ။
အားလံုးအတြက္ ...
ငတ္ေနတဲ့ ကမၻာ အတြက္ ဆင္ျခင္ေတြးေတာၾကဖို႔ပါ…။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
ေအာက္တိုဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၆
ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာေန႔
(ေဝဖန္ရန္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ - nyeinchanaye81@gmail.com)
ဓာတ္ပံု အညြန္း - သန္လ်င္ သဘာဝ တရားရိပ္သာမွာ မွီခိုေနထိုင္ေနသူ ကေလးငယ္မ်ား၊ မ်က္ႏွာ သိပ္ မထင္ရွားေအာင္ ပန္းခ်ီ ပံု ျပဳလုပ္ ထားပါတယ္။