ေအာင္သူၿငိမ္း - ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္ ဘူမိေဘာ အလြန္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး ရိုက္ခတ္ႏိုင္မႈ

 ေအာင္သူၿငိမ္း - ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္ ဘူမိေဘာ အလြန္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး ရိုက္ခတ္ႏိုင္မႈ
(The Voice Weekly ဂ်ာနယ္။ Vol. 12. No. 39. ေအာက္တိုဘာ ၂၄-၃၀၊ ၂၀၁၆) 
(မိုးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၂၆၊ ၂၀၁၆
 
==================
ထိုင္းျပည္သူေတြအတြက္ေတာ့ ေရႊေတာင္ႀကီးၿပိဳခဲ့ၿပီဟု ဆိုရမည္။ သူတို႔ခ်စ္သည့္ ဘုရင္မင္းျမတ္ ဖူမိဖြန္ အဒူရဒက္ ေအာက္တိုဘာ ၁၃ ရက္ေန႔က တိမ္းပါးခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ရုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ လြန္ေလသူ ဘုရင္ မင္းျမတ္ကို ဂါရဝျပဳရန္ လာၾကသူ လူစုလူေဝးကို ျမင္ၾကရသည္။ ငိုယိုေနၾကသည့္ သာမန္ျပည္သူအမ်ား ကိုလည္း ေတြ႔ၾကရသည္။ ျပည္သူ အမ်ား၏ ႏွလံုးကို သိမ္းၾကံဳးယူငင္ထားသူ ဘုရင္ကို ရပ္ေဝးမွပင္ လာ၍ ေနာက္ဆံုး ဂါရဝျပဳႏႈတ္ဆက္ၾကသည္။ ျပည္သူ မ်ားက ခ်စ္ၾကည္ညိဳၾကသကဲ့သို႔ ကမၻာေပၚတြင္ နန္းသက္ အရွည္ဆံုးေသာ ဘုရင္တစ္ပါးလည္း ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ႏွင့္ ၁၂၆ ရက္ စိုးစံခဲ့ရသည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ၃၀ ဦး သူ၏လက္ထက္တြင္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရင္က သူတစ္ပါး တည္း။

သူဆံုးပါးၿပီးေနာက္ အိမ္ေရွ႔မင္းသား ဗာဂ်ီရာေလာင္ကြန္ကို နန္းဆက္ခံမည့္သူအျဖစ္ လ်ာထားေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ဘုရင္သစ္က နန္းတက္ပြဲကို အခ်ိန္ယူဦးမည္ဟု ဆိုထားသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ဝမ္းနည္းပူေဆြးမႈကာလ အျဖစ္ တစ္ႏွစ္သတ္မွတ္ေၾကညာ ထားၿပီး၊ ယင္းကာလအတြင္း ျပည္သူမ်ားက ေျပာင္လက္ေတာက္ပစြာ ဝတ္စားၾက မည္မဟုတ္။ အနက္ေရာင္ ဆင္ယင္ၾကမည္။ အလားတူ ကုမၸဏီအမ်ားကလည္း သူတို႔၏ ဝက္ဘ္ဆိုဒ္မ်ားကို အျဖဴ-အမဲ အေရာင္ေျပာင္းကာ ဝမ္းနည္းေၾကာင္းျပ ၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး ကေလးမ်ားၾကည့္သည့္ ကာတြန္းခ်င္နယ္မ်ဳိးပင္ အျဖဴ အမဲေရာင္ ေျပာင္း၍ ျပသေနသည္ကို ျမင္ၾကရသည္။

သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံတကာသတင္းစာမ်ား၊ ထိုင္းသတင္းစာ အခ်ဳိ႔က ဘုရင္မင္းျမတ္အလြန္ကာလအတြက္ ေစာေၾကာ ၾကည့္လာၾကသည္။ ေမးခြန္းမ်ား ထုတ္လာၾကသည္။ အခ်ဳိ႔ကလည္း ထိုင္းဘုရင္အလြန္ ထိုင္းႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပေျပာဆိုသည္မ်ား ရွိလာခဲ့သည္။

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘုရင္- ျပည္သူ႔ဘုရင္
------------------------------
ထိုင္းဘုရင္ ပံုရိပ္က ျပည္သူအမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအၾကားတြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အေလးေပးသည့္ဘုရင္၊ ျပည္သူတို႔ကို ေစာင္မၾကည့္ရႈသည့္ဘုရင္ဟု ျမင္ၾကသည္။ သူ၏ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ သူ၏နန္းသက္ ၆၀ ျပည့္ ကာလတြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကိုဖီအာနန္က ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္၏ ပထမဦးဆံုး လူသားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ဘဝတစ္သက္တာ ေအာင္ျမင္မႈဆု (Human development lifetime achievement award) ကို ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဤသို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစရန္လည္း သူ၏ အေစာပိုင္းဘဝမ်ားက ျပဌာန္း ေပးခဲ့သည္။ သူက ၁၉၄၆ ခုႏွစ္တြင္ ထီးနန္းတက္ ဘုရင္ျဖစ္လာေသာ္လည္း၊ သူ၏ နန္းေတာ္ဘဝ အေစာပိုင္းကာလမ်ား တြင္ မလႈပ္သာခဲ့ေပ။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ကတည္းက အလံုးစံုဘုရင္စနစ္မွ စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ သည္။ ဘုရင္ ဖူမိဖြန္ နန္းတက္လာသည့္အခ်ိန္က စစ္အာဏာရွင္ ပလက္ ဖိဘြန္ေဆာင္ခရမ္ (Plaek Phibunsongkhram) အာဏာထြားေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ဘုရင္အေနျဖင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားမ်ား မရွိခဲ့။ နန္းေတာ္ျပင္ပ မိုင္ ၅၀ ဝန္းက်င္သို႔ပင္ ထြက္ခြင့္မရခဲ့သည့္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္ထားမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ သူက ဤအေျခအေနကို ေဖာက္ထြက္ယူ သည္။ နန္းေတာ္ထဲသို႔ သူေဌးသူႂကြယ္မ်ား ဖိတ္ၾကားသည္၊ အလွဴခံသည္။ ရရွိသည့္ရန္ပံုေငြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ျပန္သံုးသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ သူ႔အတြက္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ရသြားသည္။ ျပည္သူအမ်ားအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေဆာင္က်ဥ္း ေပးႏိုင္သကဲ့သို႔၊ သူ၏ၾသဇာစက္ကိုလည္း ျဖန္႔က်က္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရစ္ ထာနာရတ္က ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္၊ ဖီးမာရွယ္ ဖိဘြန္း ေဆာင္ခရမ္ထံမွ အာဏာသိမ္းလိုက္ၿပီးသည့္ ေနာက္မွ ဘုရင္၏ၾသဇာအာဏာ စတင္တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ သူက ဤသို႔အာဏာသိမ္းပိုက္ခဲ့သည့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဆရစ္ ထာနာရတ္ကိုလည္း "ၿမိဳ႔ေတာ္၏ ကာကြယ္ေပးသူတပ္မွဴး"အျဖစ္ ခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့သည္။ ဤေနာက္ပိုင္းတြင္ သူကဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တိုးလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီျဖင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးနည္းစနစ္မ်ား၊ သိပၸံပညာ စမ္း သပ္မႈမ်ားကို ခ်ဲ႔ထြင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗီယက္နမ္စစ္ျဖစ္လာျပန္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္အဖို႔ အဓိက ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးမဟာမိတ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ မျပန္႔ပြားလာေစေရး အတြက္ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ဆင္းရဲမႈ ေလ်ာ့ခ်ေရး အကူအညီမ်ားလည္း တိုး၍ ရရွိလာခဲ့သည္။ မိုးေခါင္ေရရွားေဒသမ်ား တြင္ ဘုရင္က မိုးအတုဖန္တီး၍ ရြာေပးသည္ကလည္း ေက်းလက္ေန လူထုမ်ားအဖို႔ တန္ခိုးရွင္တစ္ပါးသဖြယ္ ထင္မွတ္မွား စရာ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ဘိန္းစိုက္ေနၾကသည့္ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ အစားထိုးသီးႏွံမ်ား ဖန္တီးေပးသည္။ ဆည္မ်ားတည္ ေဆာက္ေပးသည္။ အေျခခံအေဆာက္အဦ လမ္းပန္းထူေထာင္ေပးသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မ်ား ေနာက္ပိုင္းတြင္ေတာ့ နန္းေတာ္က ဦးေဆာင္သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံခ်က္မ်ား၏ အထြဋ္အထိပ္ကာလ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဘုရင္က ခ်ဳိင္းဖတ္ထနာ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို ထူေထာင္၍ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အားသြန္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ေတာ့ ဘုရင္က ခ်ျပေဆြးေႏြးသည့္ မိမိဘာသာ ဖူလံုေရး စီးပြားေရးစနစ္ (Self-sufficiency economy) သေဘာတရားကိုပါ ပို၍ တိုးခ်ဲ႔ လာသည္။ သေဘာတရား သင္ၾကားပို႔ခ်မႈမ်ား၊ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္အတူ လက္ေတြ႔စံျပလုပ္ကြင္းမ်ားပါ ျမင္ခဲ့ၾကရသည္။

ဘုရင္က စစ္ေအးတိုက္ပြဲကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်ခဲ့သည္။ ေဒသတြင္း စစ္ပြဲမ်ားမွ အက်ဳိးအျမတ္ ထုတ္ယူခဲ့သည္။ ထိုင္း ျပည္သူမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေနသည့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ ေသာက္သံုးေရ ရရွိေရး၊ လူမႈဖူလံုေရး ကိစၥအမ်ားအျပား ကို ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ေစခဲ့ပါသည္။

ျပည္သူတို႔ကို တခါတရံ လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့သည့္ ဘုရင္
--------------------------------------------------
ထိုင္းႏိုင္ငံ သမိုင္းတေလ်ာက္ ဆူပံုအံုႂကြမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ဤသို႔ေသာ လူထုေတာင္းဆိုမႈမ်ားတြင္ ဘုရင္က မည္ကဲ့သို႔ ရပ္တည္ေပးခဲ့ပါသနည္း။ ထိုင္းဘုရင္၏ ရပ္ တည္ခ်က္အေပၚ မေက်နပ္ၾကသူလည္း အမ်ားအျပား ရွိသည္။ ထိုင္းဘုရင္ကို ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖေပးႏိုင္သည့္ ၾသဇာရွိသူ၊ ထိုင္းလူမႈအဖြဲ႔အစည္းအတြင္း မတူကြဲျပားသည့္ အင္အားစုမ်ားကို စုစည္းႏိုင္သည့္ ၾသဇာ (binding power) ရွိသူဟုလည္း ျမင္ၾကသည္။

အထူးသျဖင့္ ေဝဖန္သူမ်ားက ေျပာၾကသည္မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ သမိုင္းတေလ်ာက္ စစ္အာဏာ သိမ္းမႈမ်ားစြာကို ဘုရင္က ေထာက္ခံေပးခဲ့သည္။

ထိုမွ်မက ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္ရပ္မ်ားစြာတြင္ ဘုရင္က ျပည္သူျပည္သားတို႔ဖက္က ရပ္တည္ မေပးခဲ့ဟု ဆိုၾကသူမ်ား လည္း ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ "စစ္ပ္စီတူလာ"ဟု ေခၚသည့္ ေအာက္တိုဘာ ၁၄၊ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားစြာတို႔ ေသြးေျမခခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္က ဆာရစ္ကြယ္လြန္ ၿပီးေနာက္ စစ္အာဏာသိမ္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထႏြန္ ကစ္တီကာခၽြန္ လက္ထက္ျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာသိမ္းအစိုးရကို သမၼာ ဆတ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားက ဆန္႔က်င္ စိန္ေခၚၾကသည္။ ဘုရင္က ေက်ာင္းသားမ်ားကို လူစုခြဲခိုင္းသည္။ လူစု မခြဲသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို စစ္အစိုးရက ရဟတ္ ယာဥ္မ်ား၊ တင့္ကားမ်ား၊ ေျခလ်င္တပ္မ်ားျဖင့္ ေခ်မႈန္းရာ ေက်ာင္းသား ၇၇ ဦးေသ၊ ၈၅၇ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ ဤေန႔ကို ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ "ဝမ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ေန႔"ဟု သမိုင္းဝင္ သတ္မွတ္ထားၾကသည္။

၁၉၇၃ ခုႏွစ္က ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈအေပၚ ဘုရင္က ေထာက္ခံသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း၊ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ လ ၆ ရက္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္မူ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားသူမ်ားက လည္း ကြန္ျမဴနစ္လိုလားသူမ်ားဟု စြပ္စြဲ၍ ရုပ္ဆိုးအက်ည္းတန္သည့္ ေခ်မႈန္းမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဘုရင္ေထာက္ခံထား သည့္ ေက်းရြာကင္းေထာက္တပ္ဖြဲ႔မ်ား၊ ျပည္သူ႔စစ္ လက္နက္ကိုင္မ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရက္စက္စြာ သုတ္သင္ ေခ်မႈန္းခဲ့ၾကသည္။ အစိုးရသတင္းမ်ားအရ ေက်ာင္းသား ၄၆ ဦးေသ၊ ၁၆၇ ဒဏ္ရာရကာ ေက်ာင္းသား ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။ အခ်ဳိ႔ရင္းျမစ္မ်ားက ေသဆံုးသူ ရာေက်ာ္မည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဤအျဖစ္ကို "ထိုင္းလူထုမ်ား၏ စုေပါင္း စိတ္အနာဒဏ္ရာ"အျဖစ္ ေဖာ္ျပၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆူခ်င္ဒါ ကရာပရာယြန္းႏွင့္ လူထုလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ ခ်မ္ေလာင္း ဆရီေမာင္ တို႔၏ ပဋိပကၡတြင္မူ ဘုရင္က ၾကားဝင္၍ သူတန္-သူတန္ ဆံုးမေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လူမႈပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္လာ တိုင္း၊ ျပည္သူမ်ားက ဘုရင္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ၾကသည္။ ဘုရင္၏ ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖမႈကို လိုလားၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႔ ေဝဖန္သူမ်ားကမူ နန္းေတာ္ကြန္ရက္ (Network Monarchy) ဟူသည့္ အင္အားစုက ဘုရင့္နန္းေတာ္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ေရွးရိုးစြဲ အုပ္စုမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး၊ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သက္ဆင္ထံမွ အာဏာသိမ္းမႈႏွင့္ အျခားကိစၥမ်ားကို ၾကံစည္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္ဟု စြပ္စြဲခဲ့ၾကသည္။ ယင္းကြန္ရက္က တိုင္းျပည္၏ ဒီမိုကေရစီေရး အေျခခံ အင္စတိ က်ဴးရွင္းမ်ားကို လိႈက္စားေစခဲ့သည္။ ခ်ိနဲ႔ေစေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိခဲ့ၾကသည္။

ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္အလြန္ ေမးခြန္းမ်ား
------------------------------------------
အခုကာလက ယခင္အေျခအေနမ်ဳိး ျပန္၍ မရွိႏိုင္ေတာ့ဟု သံုးသပ္သူမ်ားက ဆိုၾကသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ၾကန္အင္ လကၡဏာဟု သတ္မွတ္ေဖာ္ျပၾကသည့္ "ဘုရင္-သာသနာ- ႏိုင္ငံေတာ္"အယူအဆမွ တစ္ပါးကြယ္ခဲ့ရၿပီ ျဖစ္သည္။ ထိုမွ် မက ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အာဏာအခင္းအက်င္းျဖစ္ေသာ "ဘုရင္-တပ္မေတာ္- ဗ်ဴရိုကရက္မ်ား"ထိန္းညိႇမႈတြင္လည္း တစ္ပါး ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ဤအတြက္ေၾကာင့္လည္း ဘုရင္အလြန္ အာဏာခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ျပန္ညိႇမႈ၊ သို႔မဟုတ္ အင္အားစု အသီးသီး၏ ထႂကြလာမည့္ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားမွသည္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔မႈ ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ ထိုမွ်မက ဘုရင္ အေနျဖင့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းအတြင္း အေစးကပ္ေစသည့္ အင္အား (binding power) ပိုင္ဆိုင္ထားသူျဖစ္ရာ၊ ဘုရင္အလြန္ ကာလ ညီညြတ္ေရးၿပိဳကြဲမည့္ အေရးလည္း ပူပန္ၾကသည္။

ေသခ်ာသည္ကေတာ့ အိမ္ေရွ႔မင္းသားမွ ဘုရင္ျဖစ္လာမည့္သူအေနျဖင့္ ဖခမည္းေတာ္ကဲ့သို႔ လူထုခ်စ္ခင္ ေထာက္ခံမႈ မရရွိႏိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်ဴလာေလာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ ပါေမာကၡ သစ္ထိနန္ ပုန္ဆက္ ဟီရတ္ (Thitinan Pongsudhirak) ကေတာ့ "ဘုရင္ ဖူမိဖြန္ အဒူရာဒက္ မရွိေတာ့သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ပထမဦးဆံုး ၾကံဳ ၾကရေတာ့မည္၊ ယခင္အေမရိကန္မွ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ဂၽြန္ အက္ဖ္ ကေနဒီ ကြယ္လြန္ၿပီးကာလ အေျခအေနမ်ဳိး၊ ဆိုဗီယက္ ယူနီ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗလာဒီမာ လီနင္၊ တရုတ္သမၼတႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ေမာ္စီတုန္း၊ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွ နယ္လ္ ဆင္မင္ဒဲလားတို႔ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ အေျခအေနမ်ဳိး"ဟု သူက တင္စားသည္။

အေျခအေနက ပိုရႈပ္ေထြးလာမည္။ ယခုကတည္းက ဓားထုတ္သူ ထုတ္ထားၾကၿပီဟု သူက တင္စားေဖာ္ျပသည္။ ယခင္ ဘုရင္စနစ္ကို ေဝဖန္ေနၾကသူမ်ား၊ ဆန္႔က်င္ေနၾကသူမ်ား ပို၍ထႂကြလာၾကေတာ့မည္။ ယခင္ ဘုရင္စနစ္ ဗဟိုျပဳ လူမႈ-ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းတြင္ နစ္နာခံစားခဲ့ၾကရသူမ်ားကလည္း ပို၍ အသံထြက္လာၾကေတာ့မည္။ ႏိုင္ငံတကာ သတင္း မီဒီယာကလည္း ယခင္ေရးခြင့္မသာသည့္ အေျခအေနမွ ယခုေတာ့ အကြက္ေကာင္း၊ သတင္းေကာင္းကို ေခ်ာင္းေနၿပီ ဟု ပါေမာကၡ သစ္ထိနန္က ဆိုသည္။ ဤသို႔ ေဝဖန္ေရးသားခ်က္မ်ားကို တုံ႔ျပန္ႏိုင္ရန္ ထိုင္းတြင္ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ထား သည့္ ဗ်ဴဟာမရွိဟုလည္း သူက ဆိုေသးသည္။

ထို႔အျပင္ ထိုင္းဘုရင္စနစ္ေၾကာင့္ ဓနဥစၥာခြဲေဝမႈတြင္လည္း အလြန္အက်ဴး မမွ်တမႈမ်ား ရွိေစခဲ့သည္။ ဘုရင္ႀကီးကိုယ္၌ က ကမၻာ့ေပၚတြင္ အႂကြယ္ဝဆံုးဘုရင္တစ္ပါးဟု Forbes မဂၢဇင္းက ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။ ဘုရင္ႏွင့္ နန္းေတာ္ကပိုင္ဆိုင္ သည့္ Crown Properties Bureau ဆိုလွ်င္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၃၀ ခန္႔ ပိုင္ဆိုင္မႈ ရွိေနသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဤသို႔ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ၊ ဓနဥစၥာ မညီမွ် ပိုင္ဆိုင္မႈ၏ ဆိုးက်ဳိးကြင္းဆက္၊ မတည္ၿငိမ္မႈအေပၚ စိုးရိမ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိေနၾက သည္။

အခ်ဳိ႔က ထိုင္းဘုရင္စနစ္၏ အနာဂတ္ကိုပါ ေမးခြန္းထုတ္လာေနၾကသည္။ နန္းေတာ္၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ ဓနဥစၥာအေပၚ ပို၍ ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစရန္၊ ဘုရင္ႏွင့္ နန္းတြင္းသား နန္းတြင္းသူမ်ားအေပၚ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ေပးေနရမႈမ်ားအေပၚ ပို၍ ပြင့္လင္းျမင္သာေစရန္၊ ပို၍ ေစာင့္ၾကည့္ႀကီးၾကပ္မႈ ရႏိုင္ခြင့္ စသည္ျဖင့္ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ား ရွိလာေနသည္။ ထိုမွ်မက နန္းေတာ္ေကာင္စီ (Privy council) ႏွင့္ နန္းေတာ္ကြန္ရက္ (network monarchy) ၏ ဒီမိုကေရစီ ခ်ိနဲ႔ေစေရး ေျခထိုး ေနမႈမ်ားအေပၚ ေျပာဆိုမႈ ရွိလာေနသည္။ လက္ရွိျဖစ္လာမည့္ ဘုရင္သစ္၏ အားသာခ်က္- အားနည္းခ်က္မ်ားက ဘုရင္ စနစ္ ေရရွည္တည္ျမဲႏိုင္မႈအေပၚ အေျဖျဖစ္လာေစမည္ဟု ဆိုၾကသည္။

 အိမ္ေရွ႔မင္း ဗာဂ်ီရာေလာင္ကြန္ကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက အိမ္ေရွ႔မင္းသားခန္႔အပ္ၿပီး၊ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ား ေႏွာင္းပိုင္း ကတည္းက ထီးနန္းလႊဲအပ္ေပးရန္ ၾကံစည္ခဲ့ဖူးသည္။ မေအာင္ျမင္ခဲ့။ မင္းသား၏ ပံုရိပ္ကို တိုးတက္လာေအာင္ ၾကံစည္ မစြမ္းႏိုင္ခဲ့ဘဲ ျဖစ္ရာ၊ ယခုကြယ္လြန္ခ်ိန္တိုင္ ဆက္ခံေရးျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘဲ ရွိေနခဲ့သည္။ ဤသည္မွာလည္း ဘုရင္စနစ္၏ တရားဝင္မႈ (legitimacy) အတြက္ အားနည္းခ်က္တစ္ရပ္ အေနျဖင့္ ရွိေနခဲ့ရသည္။

မၿပီးျပတ္ေသးသည့္ စစ္အာဏာသိမ္းကာလႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား အလားအလာကလည္း ေနာက္ထပ္ စိုးရိမ္ ပူပန္စရာကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႔ကေတာ့ ယခု စစ္အာဏာသိမ္းအစိုးရက အခ်ိန္တစ္ခုတိုင္ ဆြဲထားျခင္းမွာ ဘုရင္ ႀကီး၏ က်န္းမာေရးႏွင့္လည္း သက္ဆိုင္သည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။ နန္းေတာ္တြင္လည္း အုပ္စုမ်ား ရွိေနၾကၿပီး၊ တပ္မေတာ္၊ အစိုးရ၊ ႏိုင္ငံေရးအစုမ်ားအၾကားတြင္လည္း သူတို႔ဘာသာ အစုဖြဲ႔မႈမ်ား ယခင္ကတည္းက ရွိေနၾကၿပီး ျဖစ္သည္။ ဤအစု မ်ား ေနရာခ်ေရးႏွင့္ ဘုရင္ႀကီးအလြန္ ဟန္ခ်က္ ျပန္လည္ထိန္းညိႇေရးသည္လည္း အထိန္းမေတာ္လွ်င္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔မႈ မ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ႏိုင္ငံေရး-စီးပြားေရး ရိုက္ခတ္ႏိုင္မႈ
----------------------------------------------
အခ်ဳိ႔က ထိုင္းဘုရင္ႀကီး ကြယ္လြန္မႈက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ရိုက္ခတ္လာေလမည္ေလာဟု ပူပန္စိုးရိမ္သူမ်ားလည္း ရွိပါသည္။  အထူးသျဖင့္ အကယ္၍ ဘုရင္ႀကီးအလြန္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ပါက ရိုက္ခတ္လာေလမည္ေလာဟု စိုးရိမ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။

မိမိကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဟု ယူဆေနသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဘုရင္စနစ္က စည္းမ်ဥ္းခံဘုရင္စနစ္သာ ျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေရးရာ၊ စီးပြားေရးရာ ကိစၥအမ်ားကို အစိုးရကသာ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ပါသည္။ ဤသို႔ ေန႔စဥ္လက္ေတြ႔ ႏိုင္ငံေရးမ်ဳိးတြင္ နန္းေတာ္က ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိလွပါ။ ဘုရင္ႀကီးအလြန္ကာလ ျမန္မာ-ထိုင္းဆက္ဆံေရး (ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး က႑မ်ဳိးစံုတြင္) ထူးထူးျခားျခား ေျပာင္းလဲသြားရန္ မျမင္မိပါေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထိုင္းႏိုင္ငံအဖို႔ မဟာဗ်ဴဟာ က်သည့္ ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ ေဒသတြင္း စၾကၤန္လမ္းမႀကီးမ်ား၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ အလားအလာေကာင္းမ်ား မ်ားစြာ ရွိေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ရုပ္ခ်ည္း ေျပာင္းလဲရန္ဆိုသည္မွာ ျဖစ္ႏိုင္ ေျခ မရွိလွပါ။ လက္ေတြ႔လည္း မက်ပါ။

သို႔ေသာ္ စိုးရိမ္ရန္ရွိသည္ကား ထိုင္းအတြင္းေရးမွသည္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ မတည္ၿငိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း ယခုကဲ့သို႔ ပူေဆြးဝမ္းနည္းဆဲကာလတြင္ ပဋိပကၡမ်ား ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ထြက္ေပၚလာရန္ မရွိဟု ယူဆႏိုင္ပါေသး သည္။ ပဋိပကၡမ်ား၊ ထိပ္တိုက္ေတြ႔မႈမ်ား ရွိမည္ဆိုလွ်င္ေသာ္မွ အခ်ိန္တစ္ခု အားယူၾကရရန္ ရွိႏိုင္ပါေသးသည္။ သို႔တိုင္ ေအာင္ ထိုင္းႏိုင္ငံက လူမႈပဋိပကၡ၊ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို သမိုင္းတေလ်ာက္ ျဖတ္ခဲ့ရသည္။ ေသြးထြက္သံယို မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။ သို႔တိုင္ေအာင္ ကာလတိုအတြင္း ျပန္လည္တည္ၿငိမ္ေစသည့္ ခြန္အား၊ တစ္နည္း အနာ ျပန္က်က္ ေစသည့္ အင္အား (healing power) ေကာင္းသည္ဟုေတာ့ ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ားအတြက္ တစံုတရာ ရင့္က်က္မႈ ရွိေနခဲ့ၿပီဟုလည္း သံုးသပ္ႏိုင္ပါသည္။ ဘုရင္အလြန္ကာလ တည္ၿငိမ္စြာ ေလွ်ာက္လွမ္းျဖတ္သန္းႏိုင္ေစ ဖို႔သာ ေမွ်ာ္လင့္ရပါေတာ့သည္။

အကိုးအကား
၁။ Pongsudhirak. T (2016 October 17). "Thailand as we knew it is now at an end". Bangkok Post.
၂။ Strekfuss. D. (March 2013). The Future of the Monarchy in Thailand. Kyoto Review of Southeast Asia. Issue 13.