မိုု္က္ခဲစိန္ - ျမန္မာေတြ ျပည္ေတာ္ျပန္တာနဲ႔ ပတ္သက္လိုု႔
(မိုုးမခ) ေအာက္တိုုဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၆
စက္တင္ဘာနဲ႔ ေအာက္တိုုဘာအတြင္း ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေတြၾကား လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္ၾကတာကေတာ့ သူတိုု႔ေတြ ဘယ္လိုု အိမ္ျပန္ၾကမလဲ၊ ဘယ္လိုု ျပန္လည္ပတ္လိုု႔ ရမလဲ ဆိုုတာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ အေနာက္ႏိုုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္းမွာလည္း သည္ကိစၥက ေမးခြန္းအျဖစ္ ေရပန္းစားပါတယ္။ သည္ေနရာမွာ ရပ္တည္ခ်က္ပိုုင္းဆိုုင္ရာ ေမးခြန္းက အဓိက ပထမဆုုံး ေရွ႔တန္းေရာက္လာပါတယ္။ ဘာလဲဆိုုေတာ့ ျပည္ပေရာက္ေတြကုုိ ႏိုုင္ငံေရးခံ၀န္ခ်က္ေတြ လက္မွတ္ထိုုးျပီးေတာ့မွ ျပန္ခြင့္ရမယ္ ဆိုုတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒါကိုု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ခ်က္ျခင္း တုုန္႔ျပန္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေတြ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြဟာ ျပည္ေတာ္ျပန္ၾကရာ၀ယ္ ႏိုုင္ငံေရးခံ၀န္ခ်က္ ထိုုးျပီး ျပန္ရတယ္ဆိုုတဲ့ ယခင္အစုုိးရကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ မလိုုအပ္ေတာ့ဘူး၊ ဒါကိုု လိုုအပ္သလိုု ျပဳျပင္ရမယ္ ဆိုုတာပါ။ သည္ေတာ့ ဒီအေရးကိစၥကိုု ျပည္ပရွိ ျမန္မာသံရုုံးေတြ ဘယ္လိုု ဆက္လက္ ျပဳျပင္ကိုုင္တြယ္သလဲဆိုုတာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရုုံေပါ့။
ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ … စက္တင္ဘာေႏွာင္းပိုုင္းမွာ ျပည္၀င္ခြင့္ခံ၀န္ခ်က္ (ျမန္မာဘာသာျဖင့္) ေဖာင္ေတြ မူကြဲေတြကိုု အေမရိကန္သံရုုံး အခြဲ (နယူးေယာက္ ၀ါရွင္တန္ အယ္လ္ေအ) တိုု႔က သူတိုု႔ ၀က္ဆိုုက္ေတြမွာ တင္ထားတာကိုု လူေတြက ေထာက္ျပလာၾကပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာ ေလွွ်ာက္လႊာ အဂၤလိပ္ဘာသာ၏ ခံ၀န္ခ်က္ကေတာ့ တသမတ္တည္း မေျပာင္းမလဲ ဆက္ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာပါ။ “ျမန္မာျပည္တြင္းေရးႏွင့္ ဥပေဒမ်ားကိုု ဆန္႔က်င္ျခင္း မျပဳပါ” ဆိုုတာကေတာ့ ႏိုုင္ငံျခားသားမ်ားနည္းတူ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသား(ေဟာင္း)ေတြ လက္မွတ္ထိုုးၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္ေတာ့ ဆိုုလိုုခ်င္တာက ျမန္မာဘာသာနဲ႔ ခံ၀န္ခ်က္မွာကေတာ့ “ျမန္မာႏိုုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ လႈံေဆာ္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မလုုပ္ပါ” ဆိုုတဲ့ စာသားကိုု ေျဖေလ်ာ့လိုုက္တယ္။ သိုု႔ေသာ္ “ျမန္မာႏိုုင္ငံအား ဆန္႔က်င္မႈမ်ား မလုုပ္ပါ” ဆိုုတဲ့ (အဂၤလိပ္စာသား) ကိုုေတာ့ ဆက္လက္ထားရွိတယ္ ဆိုုတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုု ႏိုုင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားအရ မည္သည့္ ႏိုုင္ငံတကာဗီဇာေလ်ာက္လႊာမွာ မဆိုု ပါ၀င္တာျဖစ္လိုု႔ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြက လက္ခံၾကရမယ္လိုု႔ ယူဆဖြယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံသားျဖစ္ေစ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းျဖစ္ေစ ျပည္ပႏိုုင္ငံသားမည္သူမဆိုု ျမန္မာျပည္၏ တည္ဆဲ ဥပေဒမ်ားကိုု လိုုက္နာရန္၊ ျမန္မာျပည္ (အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ) ကိုု မဆန္႔က်င္ရန္ လိုုက္နာၾကဖိုု႔ဆိုုတာ မူအားျဖင့္ လက္ခံပါသလားဆိုုတာ တဦးခ်င္းစီ၏ မိမိဖာသာ ေမးၾကည့္ဖိုု႔ ေျဖၾကည့္ဖိုု႔ ေမးခြန္းပါ။
ကဲ ေနာက္တခ်က္ လာပါျပီ ခင္ဗ်ာ။ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားမ်ား လား၊ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းမ်ားလား။ ဘယ္ အမ်ဳိးအစားထဲမွာ ပါ၀င္သူျဖစ္ေနပါသလဲ။
တရား၀င္ ျမန္မာပတ္စ္ပိုု႔သက္တမ္း ဆက္လက္ရွိေနဆဲ၊ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျပည္ပေရာက္ေတြက တရား၀င္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာပတ္စပိုု႔ သက္တမ္းကုုန္သြားျပီး အျခားျပည္ပႏိုုင္ငံေတြထံက တရား၀င္ ဗီဇာ ဘာမွမရွိသူေတြကလည္း (တရားမ၀င္) ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္လိုုဆိုုရင္ေတာ့ illegal immigrant - Myanmar Citizen ေတြပါ။ တရား၀င္ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေတြကေတာ့ ျမန္မာသံရုုံးထံက ဗီဇာခြင့္ခံစရာ အထူးတလည္မလိုုပါ။ ကိုုယ့္ျမန္မာပတ္စ္ပိုု႔ေလး ကိုုင္ျပီး ျပည္ေတာ္ျပန္ရုုံ လည္ပတ္ရုုံ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ … ဘာဗီဇာအခြင့္အခံမွ မရွိေတာ့တဲ့ ပတ္စ္ပိုု႔သက္တမ္းကုုန္ေနတဲ့ (တရားမ၀င္) ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေတြက်ေတာ့ ဘယ္လိုုလုုပ္ၾကမလဲ။ ျမန္မာသံရုုံးက သူတိုု႔ကိုု ေလ်ာက္လႊာ လက္ခံ စီစစ္ေပးျပီး ျပည္ေတာ္ျပန္ႏိုုင္ရန္ အထူးသက္တမ္းတိုု ပတ္စ္ပိုု႔၊ လက္မွတ္ ထုုတ္ေပးျပီး ျမန္မာႏိုုင္ငံကိုု တရား၀င္ ျပန္၀င္ခြင့္ လုုပ္ေပးေနတယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္။
ကဲ … ေနာက္ေမးခြန္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်။ သက္တမ္းကုုန္ ျမန္မာပတ္စ္ပိုု႔ ရွိခ်င္ ရွိေနမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ရွိျပည္ပႏိုုင္ငံမွာ တရား၀င္ေနထိုုင္ခြင့္ ဗီဇာတစုုံတရာ၊ အျမဲတန္းေနထိုုင္ခြင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ တစုုံတရာ (citezen, green card, refugee, asylum စသည့္) ျပည္ပႏိုုင္ငံ၏ ဥပေဒအကာအကြယ္ႏွင့္အညီ အျခားတရား၀င္ေနထိုုင္ခြင့္ လက္မွတ္ရထားသူ ၊ ယူထားသူေတြကိုုေတာ့ “ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္း”မ်ားအျဖစ္ သေဘာထားတယ္ သတ္မွတ္တယ္လိုု႔ ဆိုုရပါမယ္။ သူတိုု႔ေတြကေတာ့ ျမန္မာသံရုုံးမွာ ဗီဇာ ယူရတယ္၊ ေလ်ာက္ရတယ္ ခင္ဗ်။ သူတိုု႔ေတြက ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းမ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ (တရား၀င္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသား၊ တရားမ၀င္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေတြလိုု တိုုက္ရိုုက္အခြင့္အေရးမရၾကလိုု႔) သံရုုံးဗီဇာကိုု ေလ်ာက္ထားၾကျပီး သူတုုိ႔ ကိုုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ျပည္ပႏိုုင္ငံက ထုုတ္ေပးထားတဲ့ သက္ဆိုုင္ရာ ခရီးသြားလက္မွတ္၊ ႏိုုင္ငံျခားပတ္စ္ပိုု႔နဲ႔ ျပည္ေတာ္ျပန္ၾကဖိုု႔ လည္ပတ္ၾကဖိုု႔ ျဖစ္တယ္လိုု႔ ျမန္မာသံရုုံးေတြက သေဘာထားေပးပါတယ္။ ယခုု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ အစုုိးရသစ္ လက္ထက္မွာ အေမရိကန္ခရီးသြားလက္မွတ္မွာ ျမန္မာသံရုုံးဗီဇာရယ္၊ ျမန္မာသံရုုံးက ႏိုုင္ငံသားေဟာင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာရယ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ျပန္လိုု႔ရေၾကာင္း၊ ျပီးေတာ့ ကိုုယ့္ျပည္ပဌာနီကိုုလည္း ျပန္၀င္ခြင့္ ရွိေၾကာင္း သတင္းေတြ ၾကားမိပါတယ္ ခင္ဗ်။
ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြ တရား၀င္ျမန္မာႏိုုင္ငံသား ျပန္ျဖစ္ဖိုု႔ကေတာ့ လက္ရွိအစုုိးရက ဆက္လက္ တိုုင္ပင္ ေဆြးေႏြးေနဆဲ ျဖစ္တယ္ ဆိုုပါတယ္။ သိုု႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြ ျမန္မာျပည္မွာ အျမဲတန္း ေနထိုုင္ခြင့္ ဗီဇာရွည္ လိုုခ်င္ရင္ ထုုတ္ေပးႏိုုင္ဖိုု႔လည္း ဥပေဒမ်ားနဲ႔အညီ လက္ခံေဆာင္ရြက္ေနတယ္လိုု႔ သိရျပန္ပါတယ္။
ဒါဆိုု အားလုုံး ေဇ၊ ပိစ္ေပါ့။ ဘာျပသနာေတြ ရွိေနလိုု႔လဲ။ ျပသနာကေတာ့ ကာလုုံနဲ႔ ျပည္ထဲေရးရဲ့ အခုုတမ်ဳိး ေတာ္ၾကာတမ်ဳိး သေဘာထားေတြ၊ မူ၀ါဒေတြေၾကာင့္လိုု႔ ေ၀ဖန္သူေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ျမန္မာပတ္စ္ပိုု႔၊ ျမန္မာဂရင္းကဒ္၊ ျမန္မာဗီဇာေတြ တရား၀င္ ဥပေဒနည္းလမ္းမ်ားနဲ႔အညီ မည္သိုု႔ပင္ ရယူထားသည္ျဖစ္ေစကာမူ ႏိုုင္ငံေရးအာမခံခ်က္ ရွိပါတယ္လိုု႔ ခုုခ်ိန္ထိ ျမန္မာအစုုိးရအသစ္၊ ျမန္မာသံရုုံးက ေျပာခြင့္ရ၊ ႏိုုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးရုုံး၊ ဆိုုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မီတီတိုု႔က အခုု မိုုက္ခဲစိန္၏ ေဆာင္းပါးပါ အခ်က္မ်ားလိုု တရား၀င္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိေသးတာပါပဲ။ အထက္ပါ ေကာက္ခ်က္ေတြ အစီအစဥ္ေတြဟာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ လုုပ္ထုုံးလုုပ္နည္းေတြ အားလုုံးဟာ ၂၀၁၀ သိန္းစိန္အစိုုးရတက္ျပီးေနာက္က အခုု ၂၀၁၅ ေဒၚစုု အစုုိးရအသစ္ တက္ခ်ိန္အတြင္း အလြတ္သေဘာ ႏႈတ္မိ္န္႔သေဘာေတြ နားလည္မႈေတြနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ျဖစ္ေနလိုု႔ပါပဲ။
တေက်ာင္း တဂါထာ တရြာ တပုုဒ္ ဆန္း ဆိုုသလိုု ဂ်ပန္ႏိုုင္ငံက ျမန္မာသံရုုံးက ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေတြကိုု (တရား၀င္၊ တရားမ၀င္၊ ႏိုုင္ငံသားေဟာင္း) အေပၚ မူ၀ါဒ နည္းဥပေဒ တမ်ဳိးတဖုုံနဲ႔ ဆက္ဆံခ်င္ ဆက္ဆံေနႏိုုင္ပါတယ္။ ျဗိတိန္နဲ႔ ဥေရာပေရာက္ ျမန္မာေတြအတြက္လည္း အဲသည္က ျမန္မာသံရုုံးေတြရဲ့ သေဘာထားနဲ႔ ဆက္ဆံပုုံက တမ်ဳိးတဖုုံ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္က ျမန္မာေတြထဲက ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္း ႏိုုင္ငံေရးတက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူေတြက အသံက်ယ္လြန္းလိုု႔ စြာလြန္းလိုု႔သာ အထက္ကေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ “ျမန္မာႏိုုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ လႈံေဆာ္သူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မလုုပ္ပါ” ဆိုုတဲ့အခ်က္ကိုု ျမန္မာသံရုုံးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေရွ႔ေမွာက္မွာ မ်က္ႏွာ ေအာက္သိုုးသုုိးလုုပ္ျပီး တြန္႔တိုုစြာနဲ႔ ေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေ၀းေရာက္အင္န္အယ္ဒီအစိုုးရ (ေဟာင္း)၏ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ (ေဟာင္း) ေဒါက္တာစိန္၀င္း၊ ဇနီးသည္ ေဒၚစီစီသြယ္တိုု႔နဲ႔ အေပါင္းအပါ ႏိုုင္ငံသားေဟာင္းမ်ားကိုု ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း သည္ကေန မွတ္တမ္းျပဳလိုုက္ပါတယ္။
နိဂုုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ရယ္ေမာစရာေလးနဲ႔ပဲ ျမန္မာႏိုုင္ငံသားေဟာင္းေတြကိုု ေျပာလိုုက္ခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာရိုုးရာ ဘာသာေရး အယူအဆမွာ ဘ၀ေဟာင္းက ခ်ဳပ္ျပီး ဘ၀သစ္ကိုု ေျပာင္းသြားေပမယ့္ ဘ၀ေဟာင္းကိုု စြဲျပီး မကၽြတ္မလြတ္ ျဖစ္ေနရတဲ့ ေလာကသားေတြဆိုုတာ ရွိပါသတဲ့။ ဘ၀သစ္ကိုုလည္း မကူးႏိုုင္၊ ဘ၀ေဟာင္းကိုုလည္း ျပန္သြားလိုု႔ မရေတာ့နဲ႔ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္ေနရသူေတြကိုု ဘ၀ေဟာင္းက က်န္ရစ္သူေတြက ပရိတ္ေတြ ရြတ္၊ အမွ်ေတြ ေ၀ျပီး ကၽြတ္ေအာင္ လြတ္ေအာင္ လုုပ္ေပးၾကေလ့ ရွိပါသတဲ့။ ေနာက္တခါ ျမန္မာျပည္ၾကီးက ေျပာေရးဆိုုခြင့္ရွိသူေတြ အာဏာပါ၀ါရွိသူေတြလာတဲ့အခါ ပရိတ္ေတြ ရြတ္၊ ကမၼ၀ါေတြ ဖတ္ျပီးေတာ့သာ အမွ်ေ၀ေပးၾကပါလိုု႔ ေတာင္းဆိုုရင္မ်ား ေကာင္းေလမလား ေပ့ါ ခင္ဗ်ား
(သာဓုု သာဓုု သာဓုု)