ေသာ္တာသစ္ ● ရာသီေသြးႏွင့္ လူမႈအလႊာ
(မိုးမခ မဂၢဇင္း ဇြန္လ၊ ၂၀၁၆ ထုတ္ပါ ေဆာင္းပါး)
ႏိုဝင္ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၆
(မိုးမခ မဂၢဇင္း ဇြန္လ၊ ၂၀၁၆ ထုတ္ပါ ေဆာင္းပါး)
ႏိုဝင္ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၆
“အမ်ိဳးသမီး” အျဖစ္ လူ႔ေလာကအတြင္းသို႔ ေမြးဖြားသန္႔စင္ခံရခ်ိန္တြင္ ေရွးရိုးစြဲ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဘ၀ေပးကုသိုလ္ မေကာင္းသူ၊ မစင္ၾကယ္သူ၊ ယုတ္ညံ့သူ၊ အမ်ိဳးသားတုိ႔ထက္ တဆင့္နိမ့္က်သူဟူ၍ အလိုအေလ်ာက္ ပညတ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ သည္လို သတ္မွတ္ရသည္ဆိုေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ မယ္မယ္ရရ မရွိဘဲ မ်ိဳးဆက္ အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းလာသည့္ အယူအစြဲျဖင့္သာ က်ား ႏွင့္ မ ျဖစ္တည္မႈအၾကား လူမႈအဆင့္အတန္းကို ခြဲျခားလိုက္သည္။ သည့္ေနာက္ မတူညီေသာ ခႏၶာကိုယ္ႏွင့္ ဇီ၀လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအေပၚ မွီတည္၍ ထပ္မံခြဲျခားၾကျပန္သည္။ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား (ေယဘုယ်အားျဖင့္) အသက္ (၁၃) ႏွစ္ ၀န္းက်င္ အပ်ိဳေဖာ္၀င္စတြင္ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ခြဲျခားခံရမႈကို ပို၍ သိသိသာသာ ခံစားလာရပါသည္။
အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ လစဥ္ဓမၼတာေသြးေပၚျခင္းကို ပညတ္ႏွစ္မ်ိဳးျဖင့္ ရႈျမင္ေလ့ရွိၾကသည္။ ပထမ ပညတ္မွာ ရာသီေသြးသည္ နိမ့္က်သည္၊ ညစ္ညမ္းသည္ဆိုေသာ အယူအဆျဖစ္သည္။ နိမ့္က်သည္ဟူေသာ အျမင္ႏွင့္အတူ မေကာင္းေသာ စြမ္းပကားတန္ခိုး တစံုတရာ ရွိသည္ဟူလည္း ယူဆၾကျပန္သည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔သည္ သူတုိ႔ႏွစ္သက္ေသာ အမ်ိဳးသား၏ ခ်စ္ခင္စြဲလမ္းမႈကိုခံရေအာင္ သူတို႔၏ ရာသီေသြးျဖင့္ အစီအရင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္၊ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားတုိ႔၏ ေမြးရာပါ ဘုန္းတန္ခိုး က်ဆင္းေအာင္ ရာသီေသြးကို အသံုးျပဳကာ မေကာင္းေသာ အတတ္ျဖင့္ လုပ္ၾကံႏုိင္စြမ္းရွိသည္ဟူေသာ အယူအဆမ်ားျဖစ္သည္။
ဥပမာ - အာဖရိကတုိက္ အေနာက္ဘက္ေဒသမ်ားဆီက ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို ဆက္ခံခဲ့ေသာ အေမရိကန္-အာဖရိကန္တုိ႔၏ ဟူဒူး ေမွာ္အတတ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ ဓမၼတာေသြးကို မိမိတို႔ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ အမ်ိဳးသားတုိ႔ ေသာက္မည့္ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီခြက္ထဲထည့္ထားလွ်င္ ထိုအမ်ိဳးသား၏ တန္းတန္းစြဲ စြဲမက္ျခင္းကုိ ခံရမည္ဆိုေသာ ယံုၾကည္မႈ ရွိေလသည္။ ေရာမႏွင့္ ျဗိတိန္တို႔တြင္လည္း ၁၉ ရာစုမတုိင္ခင္ကအထိ အလားတူ ယံုၾကည္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ျမန္မာတို႔မွာပင္ ထိုသို႔ေသာ အယူအဆ ရွိေနတတ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွားရွိ ဆြန္းဘားအမ်ိဳးသမီးတုိ႔ကမူ ၎တုိ႔၏ ဓမၼတာရာသီစက္၀န္းကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားႏုိင္လွ်င္ ၎တုိ႔၏ ခင္ပြန္းသည္တုိ႔ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
နိမ့္က်သည္ဟူေသာ အျမင္အရမူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဓမၼတာလာေနစဥ္အတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံရန္ ျပ႒ာန္းထားသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားတြင္ (ဥပမာ - အိႏၵိယ၊ နိေပါ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္)၊ အမ်ိဳးသမီမ်ား ရာသီေသြးဆင္းေနစဥ္ ကာလတြင္ ေရမခ်ိဳးရ၊ ႏြားကို မထိရ (သို႔မဟုတ္လွ်င္ ထိုအမ်ိဳးသမီး သားသမီးမထြန္းကားႏုိင္)၊ မွန္မၾကည့္ရ (ၾကည့္လွ်င္ ကုိယ္ေရာင္ကုိယ္၀ါ ေမွးမွိန္တတ္သည္) ဆိုေသာ အယူအဆရွိသည္။ တန္ဇန္းနီးယားတုိ႔၏ အစြဲကမူ အမ်ိဳးသမီးတဦး၏ ရာသီေသြးစြန္းထားေသာ အ၀တ္အထည္ကို တစံုုတေယာက္ ျမင္မိပါက ကာယကံရွင္ အမ်ိဳးသမီး က်ိန္စာသင့္မည္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အာရွႏုိင္ငံတခ်ိဳ႕၏ ရိုးရာအစဥ္အလာအရ ရာသီေသြးဆင္းခ်ိန္၌ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ဘာသာေရးအခမ္းအနားႏွင့္ ေနရာဌာနမ်ားသို႔ သြားခြင့္မျပဳေပ။ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈတြင္ စင္ၾကယ္ျခင္း ႏွင့္ ညစ္ညမ္းျခင္း သတ္မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ဇာတ္နိမ့္ဇာတ္ျမင့္ ခြဲျခားသည္။ မည္သည့္ဇာတ္စနစ္တြင္ျဖစ္ေစကာမူ ရာသီေသြးေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးခႏၶာကုိယ္မွာ ညစ္ညမ္းေနသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔သည္ အမ်ိဳးသားတုိ႔ထက္ တဆင့္နိမ့္က်သည္ဟု ရႈျမင္သည္။ ေရသည္ ညစ္ညမ္းမႈကို သန္႔စင္ရန္အခရာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ ရာသီေသြးေၾကာင့္ ဟိႏၵဴမ်ား ျမင့္ျမတ္မႈအတြက္ သန္႔စင္ေသာ ေရထု မညစ္ညမ္းေစရန္ စီးဆင္းေနေသာ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကုိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအသံုးျပဳမႈ ကန္႔သတ္ထားသည္။
WaterAid အဖြဲ႕အစည္း၏ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း ေကာက္ယူေသာ ေတာင္အာရွရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ရာသီေသြးႏွင့္ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ စစ္တမ္းတြင္ ဓမၼတာလာစဥ္အေတာအတြင္း ၎တုိ႔ ကန္႔သတ္ခံထားရသည့္ အေျခအေနမ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။ စစ္တမ္းအရ ဘာသာေရးအေဆာက္အအံုထဲသို႔ ၀င္ခြင့္မျပဳျခင္း၊ မခ်က္ျပဳတ္ခိုင္းျခင္း၊ ေက်ာင္းမသြားခိုင္းျခင္း၊ သီးျခားအိပ္ေစျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ကို အမ်ားဆံုး ကန္႔သတ္ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ ေ၀းလံေခါင္ပါးေသာ ေက်းရြာမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား ဓမၼတာေသြးေပၚသည္ႏွင့္ မိဘမ်ားက ေက်ာင္းႏုတ္ျခင္း၊ ေက်ာင္းမႏုတ္လွ်င္ေတာင္ ေ၀ဒနာေၾကာင့္ (သို႔မဟုတ္) လူသိမခံလိုျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းမသြားသျဖင့္ သင္ခန္းစာမ်ားေနာက္က်ရျခင္း၊ ေနာင္အခါ ထုိအက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းေနမေပ်ာ္ဘဲ ေစာလ်င္စြာ ေက်ာင္းထြက္ရျခင္းတို႔ ရွိသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ ပညာေရးကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါသည္။
ဆင္းရဲျခင္း၊ အသိဉာဏ္ နိမ့္ပါးျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံေသာ ယဥ္ေက်းမႈအစဥ္အလာေအာက္တြင္ နစ္ျမွဳပ္ေနျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသားၾကီးစိုးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ ၾကံဳေတြ႕ခံစားေနရေသာ ဓမၼတာေသြးဆင္းရသည့္ ေ၀ဒနာမွာ ပိုမိုဆိုးရြားေစပါသည္။ ရာသီေသြးဆင္းခ်ိန္တြင္ ခႏၶာကုိယ္ေပၚတြင္ ခံစားေနရေသာ ေ၀ဒနာအျပင္၊ သည္ေ၀ဒနာကို ပတ္၀န္းက်င္မသိေအာင္ ခ်ိဳးႏွိမ္ဖံုးဖိရသည့္ စိတ္မလံုျခံဳမႈ၊ စိတ္ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈကိုလည္း ခံစားရပါသည္။ လူမႈအဆင့္အတန္း နိမ့္က်ေသာ ေဒသမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ရာသီေသြး အျပင္သို႔ မေပက်ံရန္ အ၀တ္စမ်ား အသံုးျပဳ၍ ခံထားေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ “လူသိခံရန္ မျဖစ္” ဆိုေသာ ပညတ္ႏွင့္ အယူအဆမ်ားေၾကာင့္ ထုိသို႔အသံုးျပဳၿပီးထားေသာ အ၀တ္စမ်ား သန္႔စင္စြာ ေလွ်ာ္ဖြပ္ရန္ႏွင့္ ေျခာက္ေသြ႕ရန္အတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ရသည္။ ေနေရာင္ျခည္ရေသာ ေနရာတြင္လည္း ထင္ထင္ေပၚေပၚ မလွန္း၀ံ့ၾကပါ။ ထိုနည္းတူ အမ်ိဳးသမီးလစဥ္သံုးပစၥည္း သံုးစြဲႏုိင္သူအဖို႔က်ျပန္ေတာ့လည္း “လူသိခံရန္ မျဖစ္”ဆိုျခင္းေၾကာင့္ပင္ ေစ်းဆိုင္တြင္ ေစ်း၀ယ္ျခင္းက အစ၊ ထုပ္ပိုး၍ အိမ္သို႔ယူေဆာင္လာရျခင္းအဆံုး လွ်ိဳ႕လွ်ိဳ႕၀ွက္၀ွက္ ေဆာင္ရြက္ရသည္။ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္လာ၍ သူ႕သဘာ၀အေလ်ာက္ ရာသီေသြးဆင္းရျခင္းကို အဘယ့္ေၾကာင့္ ပညတ္မ်ားသတ္မွတ္ကာ လူမႈအလႊာဖန္တီးရသနည္း။ ဖို၀ါဒၾကီးစိုးမႈ၊ ထိုၾကီးစိုးမႈကို ထာ၀စဥ္ထိန္းထားလိုမႈေၾကာင့္ဟု အဓိက ရႈျမင္ပါသည္။ သည္နည္းျဖင့္ လူမႈ၀န္းက်င္၏ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ကုိယ္တိုင္က ဟုတ္ႏုိးေယာင္ေယာင္ ထင္ျမင္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ကလည္း မလြန္ဆန္ႏုိင္၀ံ့ေတာ့ေခ်။
သည္အထဲတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈသည္လည္း ဘူးေလးရာ ဖရံုဆင့္ျပန္သည္။ ဆင္းရဲတြင္းက်ေနေသာ မိသားစုမ်ားႏွင့္ လူမႈအဆင့္အတန္းနိမ့္က် အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ သန္႔စင္ခန္းႏွင့္ သံုးစြဲရန္ ေရအလံုအေလာက္ မရွိပါ။ ဓမၼတာလာစဥ္အတြင္းတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ေရအိမ္ကုိ မၾကာခဏ အသံုးျပဳေလ့ ရွိၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ စုေပါင္းအိမ္သာမ်ားေၾကာင့္ စိတ္မလံုျခံဳျခင္းအျပင္ ညလူေျခတိတ္ခ်ိန္မွ ေရအိမ္သို႔သြားကာ အမ်ိဳးသမီးအတြင္းခံကို လဲလွယ္ရန္မွာလည္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေၾကာင့္ လံုျခံဳမႈ မရွိပါ။ ေသာက္သံုးေရေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ျဖစ္ေန၍ အသံုးျပဳထားေသာ အတြင္းခံမ်ားကို စင္ၾကယ္ေအာင္ ေလွ်ာ္ဖြပ္ေရးမွာ အလွမ္းေ၀းလြန္းလွသည္။
ထုိ႔အျပင္ ရာသီေသြးဆင္းေနခ်ိန္တြင္ ေရမခ်ိဳးရဟူေသာ သတ္မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္လည္း တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး ပိုမို ေ၀းကြာရျပန္သည္။ ဆင္းရဲျခင္းနွင့္ ဖို၀ါဒႀကီးစိုးျခင္းသည္လည္း ဆက္စပ္ျပန္သည္။ အိမ္ေထာင္တြင္ ၀င္ေငြအဓိက ရွာသူမွာ အမ်ိဳးသားမ်ားျဖစ္ေန၍ အလြန္ႏြမ္းပါးေသာ မိသားစုတြင္ အမ်ိဳးသားရွာေဖြေသာ ၀င္ေငြႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔အေနႏွင့္ လစဥ္သံုးပစၥည္း ၀ယ္ႏုိင္ရန္ အခြင့္အေရးနည္းပါးပါသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားက ၀င္ေငြသံုးစြဲမႈကို အဓိက ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရး မျပည့္စံုခ်ိန္တြင္ လစဥ္အသံုးျပဳရမည့္ အမ်ိဳးသမီးပစၥည္းအတြက္ ေငြသံုးစြဲရျခင္းကို မလိုအပ္္ေသာကိစၥအျဖစ္ အမ်ိဳးသားမ်ားက ရႈျမင္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဓမၼတာေသြးဆင္းစဥ္တြင္ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးႏုိင္မႈကုိ အေလးအထားႏုိင္ေတာ့ေပ။ သည္နည္းအားျဖင့္ အဆိုး ေက်ာ့ သံသရာလည္ရပါသည္။ က်န္းမာေရးရႈေထာင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ ရာသီေသြးဆင္းသည့္ကာလတြင္ တကုိယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ မ်ိဳးပြားအဂၤါ၊ ဆီးလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ မိန္းမကိုယ္ အစရွိသည္တုိ႔တြင္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ျပန္႔ပြားႏုိင္ပါသည္။ မ်ိဳးပြားက်န္းမာေရးအတြက္ အထူးထိခိုက္ေစသည့္ အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္ပါသည္။
လစဥ္ဓမၼတာေသြးဆင္းျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ဒုတိယပညတ္ခ်က္မွာမူ ရာသီေသြးကုိ “နိမ့္က်သည္”ဟု ရႈျမင္ေသာ ပထမပညတ္ခ်က္ႏွင့္ လံုး၀ ဆန္႔က်င္ပါသည္။ ၎မွာ ရာသီေသြးသည္ ျမင့္ျမတ္သည္၊ မိခင္ဘ၀ကို ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းရွိသည့္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ဆစ္ခ္တို႔၏ ယံုၾကည္မႈ (Sikhism) တြင္ ဓမၼတာေသြးသည္ ဘုရားသခင္က အမ်ိဳးသမီးတုိ႔ကို ခ်ီးျမွင့္ထားသည့္ လက္ေဆာင္ျဖစ္သည္။ ထို ရာသီေသြးေၾကာင့္ မိခင္ဘ၀ကုိ ရရွိႏုိင္သည္၊ လူသားအရင္းအျမစ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ျမင့္ျမတ္သည္၊ ၎တုိ႔တြင္ ရာသီေသြးစြန္းထင္းမႈ ရွိျခင္း၊ မရွိျခင္းဆိုင္ရာ ယံုၾကည္စြဲလမ္းမႈမ်ားမရွိ၊ ထို႔အတူ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုအတြင္း အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၀င္ေရာက္မႈကိုလည္း မကန္႔သတ္ထား။
သို႔ေသာ္ ဤကဲ့သို႔ ျမင့္ျမတ္ေသာ ရာသီေသြးဆင္းႏိုင္ခြင့္အတြက္ ဘုရားသခင္၏ ေက်းဇူးေတာ္ကို ခ်ီးမြမ္းရန္ ညႊန္းဆိုၾကပါသည္။ ထိုအယူအစြဲေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ တင္းက်ပ္သည့္ စည္းကမ္းမ်ားထားကာ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းကို အဆင့္တဆင့္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္ တျခားတဖက္တြင္လည္း အမ်ိဳးသမီးတေယာက္အျဖစ္ ၎၏ျဖစ္တည္မႈကို ဂုဏ္ယူေစျခင္းျဖင့္ ဣတၳိယဆန္မႈကို ေဘာင္သြင္းျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္ေစရန္လည္း သတိျပဳရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ရာသီေသြးသည္ မိခင္ဘ၀သို႔ေရာက္ေစမည့္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္သည္၊ မိခင္ျဖစ္ရျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဆိုၾကပါစို႔။ သို႔ဆုိလွ်င္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေၾကာင့္ ပဋိသေႏၶမတည္ႏုိင္ေသာ သူမ်ား၊ လူမႈ-စီးပြား အခက္အခဲေၾကာင့္ ကုိယ္၀န္မေဆာင္လုိသူမ်ား (သို႔မဟုတ္) မိမိ၏ တကုိယ္ေရ လြတ္လပ္မႈအတြက္ ကေလးယူရန္ စိတ္ဆႏၵမရွိသူမ်ားသည္ ျမင့္ျမတ္သည့္အႏြယ္ထဲတြင္ မပါ၀င္ေတာ့ဘူးလားဟု ေမးစရာရွိပါသည္။ နိမ့္က်သည္ဆိုေသာ အယူေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားတုိ႔က အမ်ိဳးသမီးတို႔ကို ခြဲျခားႏွိမ္ခ်ဆက္ဆံစရာ ျဖစ္လာသကဲ့သို႔၊ ျမင့္ျမတ္သည္ဆိုေသာ အယူေၾကာင့္လည္း အမ်ိဳးသမီးအခ်င္းခ်င္းၾကား ကုိယ္၀န္ေဆာင္ႏုိင္သည္၊ မေဆာင္ႏုိင္သည္အေပၚ မူတည္ၿပီး အဆင့္အတန္းခြဲမႈမ်ား ထပ္မံပံုေပါက္ႏုိင္ပါသည္။
အမွန္မွာ သဘာ၀ကို သဘာ၀အျဖစ္လက္ခံၿပီး အရွိတရားအတုိင္း သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖတ္သန္းႏိုင္ရန္သာ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သန္႔စင္ခန္းမ်ား ျဖည့္ဆည္းေဆာက္လုုပ္ေပးျခင္း၊ ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ လက္လွမ္းမီႏုိင္ေစရန္ ဖန္တီးေပးျခင္း၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း မထိခိုက္ေစဘဲ ေစ်းႏႈန္းသက္သာသည့္ အမ်ိဳးသမီးလစဥ္သံုးပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္မႈကို အားေပးျခင္း၊ ထုိ႔အတြက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ရန္ပံုေငြမတည္ေပးျခင္း၊ ထိုလုပ္ငန္းတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေခၚယူအလုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔ ၀င္ေငြရေစရန္ ဖန္တီးျခင္း၊ ေက်ာင္းႏွင့္ ရပ္ရြာလူထုတြင္ မ်ိဳးပြားဆိုင္ရာ အသိပညာျဖန္႔ျဖဴးျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ တကိုယ္ေရ က်န္းမာ သန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ကူညီေပးႏုိင္ပါသည္။ ရုပ္၀တၳဳပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ဓမၼတာလာစဥ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သက္ေတာင့္သက္သာရွိေရးကို ပံ့ပိုးေပးႏုိင္ေသာ္လည္း ၎တုိ႔အဓိက ေက်ာ္လႊားရမည့္ စိန္ေခၚမႈမွာ လူမႈ အစဥ္အလာႏွင့္ ပညတ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။
ရိုးရာဓေလ့မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ အကဲဆတ္ေသာ လူ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ “လိင္ပညာေပးေရး (Sex Education)” ထက္ မ်ိဳးပြားက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အသိပညာေပးျခင္း (Reproductive Health Awareness) ေခါင္းစဥ္ကိုသာ ေရွ႕တန္းတင္ရပါသည္။ အသိပညာေပးရာတြင္ ရိုးရာအစဥ္အလာကို ၁၈၀ ဒီဂရီ ေျပာင္းျပန္လွည့္ပစ္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္သျဖင့္ အကန္႔အသတ္ရွိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ရိုးရာအစြဲကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေရးအတြက္ အလြန္အခ်ိန္ယူရပါသည္။ ထုိအခါ အသိပညာေပးမႈမ်ားသည္ ရာသီေသြး “နိမ့္က်သည္”ဆိုေသာ အျမင္ကို ဖယ္ရန္အတြက္ တခါတရံ “ျမင့္ျမတ္သည္” ဆိုေသာ အစြန္္းတဖက္ကို တြန္းပို႔သကဲ့သို႔ ျဖစ္သြားတတ္သည္။
ရာသီေသြးဆိုင္ရာ အယူအစြဲမ်ား ဆန္႔က်င္လႈပ္ရွားမႈ (Menstrual Activism) တြင္ က်ား-မ၊ လူတန္းစားမေရြး၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမေရြး၊ အသက္အရြယ္မ်ိဳးစံုကို အသိပညာေပးျခင္းမ်ား ပါ၀င္သည္။ အႏုပညာလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ကမ္ပိန္းမ်ားျဖင့္ လူထု၏ အသိအျမင္ကို ဖြင့္ေပးသည္။ ရုပ္ျမင္သံၾကားဖန္သားျပင္ေပၚတြင္ အမ်ိဳးသမီး လစဥ္သံုးပစၥည္း ေၾကာ္ျငာျခင္းကိုပင္ မသင့္ေတာ္ဆိုေသာ အျမင္ကို တြန္းလွန္ျခင္းမွသည္ စကားလံုးမ်ားသံုးစြဲရာတြင္ ခြဲျခားႏွိမ္ခ်မႈမရွိေစရန္အထိ အထူးဂရုထားရန္ တိုက္တြန္းၾကပါသည္။
ေသာ္တာသစ္
ေမ ၁၄ ၂၀၁၆
(မိုးမခ မဂၢဇင္း အတြဲ (၃)၊ အမွတ္ (၆)၊ ဇြန္လ၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။)
