မာန္ (ေတာင္လုုံးျပန္) - ဆရာမင္းသစ္အင္တာဗ်ဴး - ၈

မာန္။ ။ က်ေနာ္ၾကားဖူးတာေလးတခုေမးပါရေစဆရာ ၊ဆရာစာေပနယ္မွာ က်င္လည္ရင္းနဲ႔
ဆရာ အဝကၽြန္းခ်စ္ေမာင္တို႔ ဆရာျမတ္ခိုင္တို႔နဲ႔ နယ္ခရီး ထြက္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ညပိုင္းေတြပါ ေလ်ာက္လည္ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ၾကားဖူးတယ္၊ အဲဒါေလးသိပါရေစဆရာ။

မင္းသစ္။ ။ က်ေနာ္ အဝကၽြန္းတို႔ ျမတ္ခိုင္တို႔နဲ႔ ခရီးမသြားဖူးဘူး။

မာန္။ ။ ဒါဆို က်ေနာ္အမွတ္မွားတာျဖစ္မယ္၊ ဆရာဟိန္းလတ္နဲ႔လူခ်င္းမွားတာေနမယ္..

မင္းသစ္။ ။ ဟုတ္မယ္၊ က်ေနာ္ေတာ ့မသြားဖူးဘူး၊ လြဲသြားၿပီ

မာန္။ ။ ဆရာ့စာေပအေၾကာင္း ဆက္ေျပာပါဦးဆရာ

မင္းသစ္။ ။ အဲဒါပဲ၊ ေနာက္က်ေတာ့လည္း ျပတ္သြားျပန္ေရာ ၊ေနာက္ထပ္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ ျပတ္ျပန္ေရာ ၊တစ္ခါ သံုးေလးႏွစ္ေလာက္ျပန္ေရး ျပန္ေရာ၊ အခုက်ေတာ့ အရင္ကေသရမွာမေၾကာက္ေပမဲ့ အခုေသရမွာနည္းနည္းေၾကာက္လာတယ္၊ ေရးခ်င္တာေတြ မေရးလိုက္ရမွာစိုးလို႔၊ အခ်ိန္ကမက်န္ေတာ့ဘူးေလ၊ အခ်ိန္ေတြရွိတုန္းက ဘာမွမလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ျဖဳန္းတီးပစ္ခဲ့တယ္၊ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ သိတယ္ေလ၊ အခုခ်ိန္မက်န္ေတာ့ဘူး၊ ခုႏွစ္ဆယ့္တစ္ႏွစ္၊ ဒီအရြယ္ထိေနႏိုင္တာကိုက ဘုရားသခင္ေက်းဇူးပါပဲ၊ ဘာပဲေျပာေျပာ အခ်ိန္ကမက်န္ေတာ့ဘူး၊

မာန္။ ။ဟုတ္တာေပါ့ဆရာရယ္၊ ကိုယ္ေရးခ်င္တာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေသးတာကိုး၊ ေရးရမွာေတြလည္း အမ်ားႀကီးကိုး။ အခုဆရာ့ရဲ႕က်ဴရွင္ေလာကၿပီးၿပီ၊ မိုးေဝျဖတ္သန္းမႈေတြၿပီးၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီျဖတ္သန္းတဲ့ကာလေတြမွာ ဆရာမွတ္မွတ္ရရျဖစ္တဲ့ စာေပအျဖစ္အပ်က္ေတြ ဆရာ့စိတ္ထဲရွိတာေတြ ေျပာျပပါဦး

မင္းသစ္။ ။ နံပါတ္တစ္၊ က်ေနာ္တို႔လုပ္ခ်င္ေတြ က်ေနာ္တို႔ထုတ္ခ်င္တဲ့မဂၢဇင္းေတြ ဖတ္မယ့္လူ မရွိဘူး

မာန္။ ။ အဲဒါဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲဆရာ

မင္းသစ္။ ။ၾကာၿပီ၊1970 ေလာက္ကတည္းက။ ဘယ္လိုဟာမ်ဳိးေတြလည္း ဆိုေတာ့၊ တကယ့္စာေပစစ္ေတြေပါ့ဗ်ာ ၊ခင္ဗ်ားတို႔ က်ေနာ္တို႔ဖတ္ခ်င္တဲ့ဟာမ်ဳိးေတြေပါ့၊ အဲဒါေတြကလည္း ဖတ္မယ့္သူက ခင္းဗ်ားတို႔က်ေနာ္တို႔ေလာက္ပဲရွိတာ၊ က်ေနာ္ မိုးေဝလုပ္တာလည္း ျပဳတ္၊ တခါ 91 ေလာက္မွာ စပယ္ျဖဴလုပ္တာလည္း ျပဳတ္၊
ေနာက္ၿပီးက်ေတာ့ သူမ်ားထုတ္ေပးတာပါ၊ ပင္းယထုတ္ေတာ့လည္း ျပဳတ္၊ ေနာက္ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ကိုယ္ထုတ္တာပါ၊ ကိုတာရဲ႕ခ်င္းတြင္းမဂၢဇင္း၊ အဲဒါလုပ္ေတာ့လည္း ျပဳတ္။ က်ေနာ္တို႔လုပ္ခ်င္တာေတြ လုပ္လို႔မရဘူးဗ်။ 

အဲဒီေတာ့ ဘာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ စိတ္ကုန္သြားတယ္။ အထူးသျဖင့္ မဂၢဇင္းထုတ္ေဝေရးေပါ့၊ က်ေနာ္ေျပာမယ္။ က်ေနာ္အခုထုတ္ထားတဲ့စာအုပ္သံုးအုပ္ ရွိတယ္၊ တအုပ္က လြမ္းရတဲ့သူေတြ၊ အဲဒါကႏွစ္ႀကိမ္ရွိၿပီ။ ေ နာက္တအုပ္က အိပ္မက္ကြန္ဖရင့္ ဝတၲဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္။ေ နာက္တအုပ္က ပညာေရးပညာေရးရွက္ဖြယ္၊ ဒါက သံုးႀကိမ္ရွိၿပီ။ ကဲတြက္ၾကည့္စမ္း အဲဒီမွာ က်ေနာ္တကယ္ တန္ဖိုးထားတာက က်ေနာ့္ဝတၱဳတိုေပါင္းခ်ဳပ္ေပါ့။ မေရာင္းရဘူး ဟိုဟာေတြေလာက္။ ဟုတ္တယ္ေနာ္၊ ပညာေရး ပညာေရး ရွက္ဖြယ္ဆိုတာက်ေတာ့ဗ်ာ၊ ေခတ္နဲ႔ကြက္တိျဖစ္ၿပီးေတာ့အဲဒီလို။

အဲဒီေတာ့ကိုမာန္ရာ၊ ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္ကုန္ပါတယ္၊ အခုဘာျဖစ္လာလဲဆိုေတာ့ လူကအႏုပညာအားနည္းလာတယ္၊ အားနည္းလာေတာ့ own creation ကဗ်ာတို႔ ဝတၲဳတိုတို႔ သိပ္မေရးႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ကိုယ့္အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ကိုယ့္ေခါင္းထဲက သုတကိုပဲ ႏိူက္ထုတ္ၿပီးေတာ့ အရံသင့္ေရးလိုက္ရံုပါပဲ။ အဲဒါနဲ႔ က်ေနာ္ေဆာင္းပါးေတြေရးျဖစ္သြားတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲဒီမွာလည္းပဲ ကိုယ္ဝတၱဳတိုေရးျဖစ္တဲ့ကဗ်ာေရးျဖစ္တဲ့ဟာေလးက အေထာက္အကူျဖစ္ပါတယ္၊

တင္ျပပံုက်ေတာ့ သူမ်ားေတြရဲ႕ေဆာင္းပါးနဲ႔မတူေတာ့ဘူး၊ က်ေနာ္တို႔က ဝတၱဳတိုသမားကေန လာတာကိုး၊ အဲဒါမ်ဳိးေလးေတြေပါ့၊ ဘာပဲေျပာေျပာလံုးဝမေရးျဖစ္တာထက္စာရင္ေတာ့ ေရးျဖစ္တယ္၊ မေသခင္ေရးဦးမယ္ေပါ့။

က်ေနာ့္ကို ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာက မတင္တင္ဦးက ကဗ်ာအေၾကာင္းေရးခိုင္းေတာ့၊ ဟာ က်ဳပ္မေရးရဲဘူးလို႔၊ ခုေခတ္ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြအေၾကာင္း။ အဲဒီလိုပဲ ကိုမ်ိဳးျမင့္ညိမ္းက ေရးပါဦးဗ်ာတဲ့၊ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္ေရးမယ္ေနာ္လို႔၊

ခင္ဗ်ားတို႔မဂၢဇင္းပါ ထိမလားေတာ့မသိဘူးလို႔၊ ထိထိဗ်ာေရးတဲ့၊ က်ေနာ္ေရးလိုက္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေရာ တာဝန္ေက်ရဲ႕လားစာေပေဆာင္းပါး၊ ေနာက္တခါ ဒီလထုတ္ ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာမွာ က်ေနာ္ထပ္ေရးတယ္၊ အႏုပညာဟာ ေရွ႕မွာရွိတယ္၊ အဲဒါက က်မ္းပိၾကမွာစိုးလို႔၊ ကေလးေတြက်မ္းပိၾကမွာစိုးလို႔။

မာန္။ ။ဆိုလိုတာကဘာကိုဆိုလိုတာလဲဆရာ

မင္းသစ္။ ။ က်ေနာ္ေျပာျပမယ္ဗ်၊ က်ေနာ္တို႔အထူးသျဖင့္1964 ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတကၠသိုလ္ေရာက္
တဲ့ေက်ာင္းသားအမ်ားစုဟာ အႏုပညာမတတ္ေတာ့ဘူး၊ မတတ္ရတာက သူတို႔အျပစ္မဟုတ္ဘူး၊ အသင္မခံရလို႔၊ မသင္ေတာ့ဘူးတဲ့၊ အဲဒီေတာ့သူတို႔တေတြႀကီးျပင္းလာတဲ့ ေခတ္ၾကေတာ့လည္း အေမွာင္ေခတ္ထဲမွာႀကီးျပင္းလာရတယ္၊ စာအုပ္စာတမ္းက မရွိဘူး အဂၤလိပ္လိုေရးထားရင္ မဖတ္တတ္ေတာ့ဘူး။

အဲဒီေတာ့က်ေနာ္တို႔ဆီမွာက ဖတ္တတ္တဲ့သူ၊ ဖတ္တတ္တဲ့သူေရးလို႔ရွိရင္ အဲဒါေလးေတြပဲ ဖတ္ရတယ္၊ ဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားေစာေစာကေျပာတဲ့ဟာေလးျပန္ၿပီးေတာ့စၾကရေအာင္၊ ဒီပဋိပကၡ ဘယ္ကစသလဲဆိုတာေလး၊ ကဗ်ာမွာ ကာရန္မဲ့ျခင္းမမဲ့ျခင္းကိစၥက ေနာက္မွေျပာမယ္၊ စကားေျပ မွာစတာ၊ form နဲ႔ comtent၊ ပံုသ႑န္နဲ႔အေၾကာင္းအရာ၊ ဘယ္ဟာက ဘာ၊ အဲဒါျငင္းၾကတာ၊ လူႀကီးေတြကျငင္းၾကတာ၊ ျငင္းတဲ့အခါၾကေတာ့ အဂၤလိပ္စာအုပ္ႀကီးေတြ ကိုင္ျငင္းၾကတယ္၊ ျငင္းေတာ့ ကဗ်ာဆရာေပါက္စ၊ စာေရးဆရာေပါက္စေလးေတြကလည္း (ေဆးစာဖတ္ရာ နားေထာင္ပါေရာဂါေပ်ာက္ႏိုးႏိုးေပါ့)၊သူတို႔မွာက original လည္း မျမင္ဖူးဘူး၊ သူတို႔လူႀကီးေတြ ေရးသမွ်ဖတ္ေပါ့ဗ်ာ။

အဲဒီမွာတင္ ဂိုဏ္းေတြ ကြဲကုန္ေရာ၊ ဇင္ႏိုးၾကဴး ဂိုဏ္း၊ ဒါက ကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္တယ္၊ ေက်းဇူးရွိတယ္၊ ျမဇင္ ေမာင္သာႏိုး မင္းလွညြန္႔ၾကဴး၊ ဇင္ႏိုးၾကဴးဂိုဏ္း။ သူတို႔က ရမ္သမ္ကိုတင္သြင္းတာေပါ့၊ ကာရန္ကို ဘာနဲ႔အစားထိုးမလဲ၊ ကာရန္ကို ရမ္သမ္နဲ႔ အစားထိုးမယ္ေပါ့၊ အမွန္ေတာ့ ရမ္သမ္ကိုက ညီတာကိုေျပာတာ။ ရမ္သ္မစ္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ညီတာ။ ထားပါေတာ့ဗ်ာ၊ ဒါက ဇင္ႏိုးၾကဴးဂိုဏ္း။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခါ ဘာဂိုဏ္းေပၚေသးတုန္းဆိုေတာ့ ေနနတ္မင္းဂိုဏ္း။ ဒါက စကားေျပနဲ႔ ပတ္သက္တာ။ ေမာင္ေနဝင္း၊ နတ္ႏြယ္၊ မင္းေက်ာ္။ သူတို႔ကေတာ့ form နဲ႔ comtent၊ ပံုသ႑န္နဲ႔ အေၾကာင္းအရာမွာ ပံုသ႑န္အေရးႀကီးတယ္၊ တကယ္တန္း တြက္ၾကည့္ေတာ့ ဒါက ကၽြဲကူး ေရပါေတြ။ အႏုပညာဆိုတာ ပံုသ႑န္တခုတည္းနဲ႔ တည္ေဆာက္လို႔မွမရတာ။ အေၾကာင္း အရာခ်ည္းလည္း တည္ေဆာက္လို႔မရဘူး၊ အဲဒါကိုဗ်ာ၊ အႏိုင္လုေနၾကတာ၊ေျပာၾကတာဗ်ာ အဂၤလိပ္စာအုပ္ႀကီးေတြနဲ႔။ 

အဲဒီမွာေနာက္ ထပ္တဂိုဏ္းထပ္ေပၚလာတယ္၊ ဂုန္ယုန္ဂိုဏ္း။ ဒဂုန္ တာရာနဲ႔ လင္းယုန္ေမာင္ေမာင္။ သူတို႔က ဘာေျပာတုန္းဆိုေတာ့ ကာရန္မဲ့ခ်င္မဲ့ အဘိဓာန္(အဘိဓမၼာ) မမဲ့နဲ႔။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အတတ္ပညာဆိုတာ မုဆိုးကိုစိုင္သင္သြားလိမ့္မယ္၊ အဲဒီ ဂုန္ယုန္ဂိုဏ္းကနာမည္ကသာ ႏွစ္ေယာက္တည္း။ သူတို႔ ေနာက္မွာ အုပ္စုက သိပ္ေတာင့္ တယ္၊ အဲဒီကာလမွာ ကၽြန္းကျပန္လာၾကတဲ့ ျမသန္းတင့္၊ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္တို႔၊
အျပင္ဘက္မွာရွိေနတဲ့ ပါရဂူတို႔၊ တင္မိုးတို႔၊ ေမာင္သာႏိုးတို႔ ေမာင္စြမ္းရည္တို႔။

အဲဒီမွာ ယေန႔ျမန္မာစာေပဆိုၿပီးေတာ့ ဂုန္ယုန္ဂိုဏ္းက ထုတ္ၾကတယ္။ ဆရာနတ္ႏြယ္ရဲ႕တံခြန္တိုင္ေမာင္ႏွမမ်ားနဲ႔ ဆရာတင့္ဆန္းရဲ႕ေခ်ာလည္းေခ်ာတဲ့ေဘဘီစာအုပ္ေတြကို အပစ္အခတ္အညစ္အသတ္ဆိုတဲ့စကားလံုးနဲ႔စၿပီးေတာ့ ေဝဖန္လိုက္တာ။ ကိုစြမ္းရည္ေက်းဇူးေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲဒီစာအုပ္ႏွစ္အုပ္ အရမ္းေရာင္းရတာပဲ။  အဲဒီစာအုပ္ေတြ ညစ္ပတ္တယ္တဲ့ေဟ့ ဖတ္ၾကရေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့၊ ဟားဟား။

…