ထက္ေခါင္လင္း၊ ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (Myanmar Now) ● တိုင္းဧရာရဲ႕ စက္မႈလယ္ယာကူးေျပာင္းေရးအခက္အခဲ
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၆
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၆
ပုသိမ္ (Myanmar Now) - မနက္ေနမထြက္ခင္ကတည္းက ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ကန္ႀကီးေထာင့္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဦးစိုးျမင့္ေအာင္ က လယ္ကြက္ထဲမွာ ရိတ္သိမ္းေခြၽေလွ႔စက္ေတြနဲ႔ ဝင္းမွည့္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ စပါးပင္ေတြကို ရိတ္သိမ္းၿပီး ထြက္လာတဲ့စပါးေတြကို သူကိုယ္တိုင္ဦးစီးကာ အိတ္သြတ္ ထုတ္ပိုးေနပါတယ္။
လူငယ္လူရြယ္ လယ္ယာလုပ္သားေတြ ၿမိဳ႕ျပကို၊ ျပည္ပကိုထြက္ကုန္ၾကလို႔ ေန႔စားအငွားလယ္လုပ္သားေတြ ရွားပါးေနၿပီျဖစ္ တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕စပါးက်ီေဒသမွာ ဒီစက္ႀကီးေတြကပဲ သူ႔အတြက္ေတာ့ အဓိက အားထားစရာျဖစ္လာတယ္လုိ႔ မၾကာေသး ခင္က ကြင္းယားအေရွ႕ေက်းရြာအျပင္ဘက္ လယ္ကြင္းထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနရင္း Myanmar Now ကို ေျပာျပပါတယ္။
“ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ၿမိဳ႕နယ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ကုန္းလည္းက်တယ္၊ လမ္းမနဲ႔လည္းနီးေတာ့ စက္ေတြအတြက္ အဆင္ေျပတယ္။ ဒါေပမယ့္ လမ္းနဲ႔ေဝးတဲ့ လယ္ကြင္းေတြနဲ႔ ေရနက္ကြင္းလိုျဖစ္ေနတဲ့ လယ္ေတြအတြက္ေတာ့ စက္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုမွလုပ္ မရဘူး” လို႔ လယ္ ၁၇ ဧကပိုင္ ဦးစိုးျမင့္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လယ္ယာသံုး စက္ကိရိယာေတြ၊ ယႏၱရားေတြသံုးႏိုင္တဲ့ လယ္သမားက အနည္းငယ္ပဲ ရိွပါတယ္။ ဦးစိုးျမင့္ ေအာင္ဟာ အဲဒီထဲက တစ္ေယာက္ပါ။ ရန္ကုန္-ပုသိမ္အေဝးေျပး ကားလမ္းမေဘးက သူ႔လယ္ကြင္းလိုမ်ဳိး လမ္းနဲ႔နီးတဲ့ လယ္ကြင္းေတြမွာ စက္ႀကီးေတြ ဝင္ထြက္လုပ္ကိုင္ ႏိုင္ေပမယ့္ ကြင္းဘက္က်တဲ့ လယ္ေတြမွာေတာ့ ေရွးရိုးနည္းေတြအတုိင္း လုပ္ကိုင္ရတယ္လုိ႔ သူက ရွင္းျပတယ္။
မၾကာေသးခင္က ေတြ႔ရေသာ ဧရာဝတီျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္တစ္ခု
ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးအပါအဝင္ ျမန္မာျပည္ရဲဲ႕ စက္မႈလယ္ယာစနစ္ ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ လယ္ယာသံုးယႏၱ ရားေတြ အသံုးခ်ႏိုင္မႈ၊ ဒီယႏၱရားေတြ အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေျမအေနအထား အဆင္သင့့္ျဖစ္ေရး၊ ကန္ ထ႐ိုက္လယ္ယာေျမစနစ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒျပ႒ာန္းျခင္း အစရိွတဲ့လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနတယ္လို႔ လယ္သမားေတြ၊ ကြၽမ္းက်င္သူ ေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။
● စက္ယႏၱရား
ေန႔စားလယ္ယာလုပ္သားရွားပါးတဲ့ျပႆနာကို ကုစားဖို႔ဆိုတာက စက္မႈလယ္ယာကို မျဖစ္မေနေျပာင္းမွ ရမွာပါ။ ဆန္စပါး အဓိကစိုက္ပ်ိဳးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္မႈလယ္ယာကေန စက္မႈလယ္ယာကိုကူးေျပာင္းမယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ယခင္အစုိးရမ်ား လက္ထက္ကတည္းက ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိအစိုးရကလည္း လယ္သမားေတြကို ထြန္စက္ေတြ၊ ရိတ္သိမ္းေႁခြေလွ႔ စက္စတာေတြကို ငွားရမ္းတာ၊ အရစ္က် ေရာင္းခ်တာေတြ လုပ္ေပးေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ထြန္စက္ အရြယ္အစားေပၚမူတည္ၿပီး တစ္ဧကကို က်ပ္ ၆,၅ဝဝ၊ ၁၃,ဝဝဝ ႏႈန္းေတြနဲ႔ အငွားထြန္ယက္ေပးေနတယ္လို႔ ပု သိမ္ခရိုင္ စက္မႈလယ္ယာဌာနဦးစီးမွဴး ဦးၿငိမ္းေသာင္းက ေျပာပါတယ္။
ရိတ္သိမ္းေႁခြေလွ႔စက္ႀကီး အသုံးျပဳႏႈန္းကလည္း တစ္ဧကေပၚမွာ က်ပ္ ၃၅ဝဝဝ ႏႈန္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္ေပးတယ္၊ ထြန္စက္ႀကီး၊ လက္တြန္းထြန္စက္၊ ရိတ္သိမ္းေႁခြေလွ႔စက္၊ စပါးေႁခြေလွ႔စက္တို႔ကိုဝယ္လိုရင္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း သုံးရစ္ခြဲၿပီး ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ ေရာင္းခ်ျဖန္႔ျဖဴးေပးေနတယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
စက္မႈလယ္ယာဌာနက အရစ္က်ေရာင္းခ်ေပးတဲ့စက္ေတြထဲမွာ ရိတ္သိမ္းေႁခြေလွ႔စက္တစ္လုံးကို က်ပ္သိန္း ၃၆ဝ ဝန္းက်င္ ထိရွိတယ္လို႔ ဦးၿငိမ္းေသာင္းက ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္လုပ္ ေဒါင္ဖန္းအမ်ဳိးအစား လက္တြန္းထြန္စက္တစ္လုံးဟာ က်ပ္ ၁၆ သိန္းဝန္းက်င္ အနည္းဆုံးရိွၿပီး ေစ်းအမ်ားဆံုးထြန္စက္ႀကီးဟာ က်ပ္သိန္း ၂၄ဝ ဝန္းက်င္ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ဌာနရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္နည္းပါးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခ႐ိုင္အတြင္းက လယ္သမားေတြရဲ႕ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကိုသာ အရစ္က် ေရာင္းခ်ေပးႏိုင္တယ္၊ က်န္တဲ့လယ္သမားေတြကဝယ္လိုရင္ ျပင္ပကုမၸဏီေတြကေန ဝယ္ယူေနၾကတယ္လို႔ သူက ဆက္ ေျပာပါတယ္။
“ အခု လယ္ယာဝန္ေဆာင္မႈအသင္းေလးေတြဖြဲ႕ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ အဲဒီအသင္းကေန သမဝါယမနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ ေငြေခ်းၿပီး သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ စက္ေတြဝယ္ႏိုင္ေအာင္ေပါ့။ ဒီနည္းနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း စက္ေတြဝင္လာၿပီး လုပ္သားရွားပါးတာကို ေျပလည္ေစ ဖို႔ေပါ့” လို႔ ၎ကေျပာပါတယ္။
စက္မႈလယ္ယာကူးေျပာင္းဖို႔ကိစၥဟာ အင္နဲ႔အားနဲ႔ေတာ္လွန္ေရးႀကီးတစ္ရပ္အသြင္ ျဖစ္မလာေသးပါဘူး။
ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္က လယ္သမား ကိုမ်ိဳးခ်စ္ကေတာ့ သူတို႔ေက်းရြာအေနနဲ႔ေတာ့ အစိုးရဆီက စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြကလြဲၿပီး ဘာမွ ပံ့ပိုးကူညီတာေတြကို မရ၊ လယ္ကြက္ေတြကလည္း စက္ႀကီးေတြနဲ႔လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေျမျပင္အေနအထား မရွိတဲ့အခါ အလုပ္သမားရွားပါးမႈဒဏ္က တကယ့္ကိုစိန္ေခၚမႈျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္ေခ်းေငြအေနကလည္း စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ေမြးျမဴေရးဘဏ္က ယခင္ တစ္ဧကကို က်ပ္တစ္သိန္းကေန ယခုႏွစ္မွာ တစ္သိန္းခြဲႏႈန္းကို ျမႇင့္ေပးခဲ့တာပါ။ အမ်ားဆုံး ၁ဝ ဧကထက္ ပိုၿပီး ေခ်းမေပးပါဘူး။
စက္ႀကီးေတြနဲ႔ ထြန္ရက္ႏိုင္တဲ့လယ္ေတြဆိုတာ ကားလမ္းေဘးနားက လယ္ေတြသာမ်ားတယ္လုိ႔ စည္ေတာ္ကုန္းေက်းရြာ အုပ္စု၊ ေညာင္ကုန္းေက်းရြာမွာ ေနထိုင္တဲ့ ကိုမ်ိဳးခ်စ္က ဆက္ေျပာတယ္။
“အစိုးရအေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကို စက္ေတြမ်ားမ်ားေထာက္ပံ့ေပးေစခ်င္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေျမနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့စက္မ်ိဳးေတြေပါ့။ အခုေခ်းတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြဆိုတာက နည္းလည္းနည္းတယ္၊ ေခ်းတဲ့ ကာလကလည္း ေျခာက္လပဲ။ ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြရမွ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ကိုယ္လိုတဲ့စက္ကို ဝယ္ႏိုင္မွာ” လုိ႔ ၄၃ ႏွစ္အရြယ္ ကိုမ်ိဳးခ်စ္က ဆိုပါတယ္။
တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရ စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီး ဦးဘဟိန္းကေတာ့ ဧရာဝတီတိုင္းက လယ္သမားေတြရဲ႕ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ လယ္ သုံး ဧကေလာက္ပဲ လုပ္ႏိုင္ၿပီး ၂ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ လယ္ ၃ ဧက ေအာက္မွာပဲ လုပ္ကိုင္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
● ေျမျပင္အေနအထား
စက္မႈလယ္ယာစနစ္ကို အမွန္တကယ္ ကူးေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားစြာျပဳလုပ္ရဦးမွာျဖစ္တယ္၊ လက္တြန္းထြန္ စက္ေတြနဲ႔ အသံုးျပဳေနတာကိုပဲ စက္မႈလယ္ယာစနစ္ ကူးေျပာင္းေနပါတယ္လို႔မယူဆႏိုင္ေၾကာင္း ကန္ႀကီးေထာင့္ၿမိဳ႕က ေအာင္သိဒၶိ ဆန္စက္နဲ႔ လယ္ဧက ၇ဝ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။
ကန္သင္းရိုး လိုအပ္တာထက္ ပိုမိုမ်ားျပားတဲ့ ေျမျပင္အေနအထားကလည္း စက္မႈလယ္ယာစနစ္ကိုကူးေျပာင္းရာမွာ အမ်ား ႀကီး အဟန္႔အတားျဖစ္စတယ္လုိ႔ ပုသိမ္ခရိုင္က စက္မႈလယ္ယာဌာန ဦးစီးမွဴးျဖစ္သူ ဦးၿငိမ္းေသာင္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီကလယ္ေတြက ေထာင့္ခ်ိဳးေတြေရာ၊ ႀတိဂံေတြေရာ အကြက္ပုံစံက အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနတာ။ စက္ႀကီးတခ်ိဳ႕က လွည့္ရခက္ တယ္။ ေနာက္ၿပီး လယ္တစ္ကြက္နဲ႔တစ္ကြက္ စက္ေတြကူးေျပာင္းဖုိ႔ကလည္း လမ္းကမရွိဘူး” လို႔ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ စက္မႈလယ္ယာအတြက္ ဧကလယ္ကြက္ေတြကိုေဖာ္ထုတ္ၿပီး လယ္ကြက္ေလးမွာ ေရသြယ္ေျမာင္း၊ စက္ကိရိ ယာေတြသြားလာႏိုင္ဖုိ႔ လမ္းေတြကအစ အကြက္က်က် ေဖာ္ထုတ္ထားတဲ့အျပင္ လယ္ကြက္ေတြကို အဆင္ေျပေအာင္ ညိႇ ထားတဲ့အတြက္ စပါးအထြက္တိုးေရး အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔ကိုနမူနာျပဳၿပီး သူက သံုးသပ္ပါတယ္။
စက္မႈလယ္ယာ စံျပစိုက္ခင္းမ်ား တၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ ဧက ၃ဝဝ ႏႈန္း ရိွေၾကာင္း၊ ဧရာဝတီတုိင္းမွာ လယ္ဧက ၃၇ သိန္းႏွင့္ ယွဥ္ လွ်င္ စံျပလယ္ကြက္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈမွာ "ေျပာပေလာက္ေအာင္” မရိွေသးဘူးလို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
● ကန္ထ႐ိုက္လယ္ယာစနစ္
တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ စက္မႈလယ္ယာစနစ္ကို ေဒသခံလုပ္ငန္းရွင္တခ်ိဳ႕ စုေပါင္းထားတဲ့ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီေတြက လယ္သမား ေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ကန္ထရိုက္စနစ္ကို က်င့္သံုးလာၾကတယ္လို႔ ဧရာပုသိမ္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီဥကၠ႒ ဦးဝင္းျမင့္လိႈင္က ေျပာပါတယ္။ ကန္ထရိုက္ယူသူက လိုအပ္တဲ့စက္ေတြ၊ သြင္းအားစုေတြ၊ မ်ိဳးစပါးေတြကအစ အကုန္လံုးကို ကူညီေထာက္ ပံ့ကာ ထြက္မယ့္စပါးကို ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ၿပီး ျပန္ယူတဲ့စနစ္ကို ျပဳလုပ္တာမ်ိဳးျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
အဲ့ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ရာမွာ အဓိကအဟန္႔အတားျဖစ္ေစတာက လယ္သမားအမ်ားစုဟာ ကန္ထရိုက္စနစ္နဲ႔ လယ္ကြက္ကို စနစ္တက်ျပန္လည္ျပဳလုပ္ရာမွာ မိမိတို႔ပိုင္ဆိုင္တဲ့လယ္ပမာဏ ေလ်ာ့က်သြားမွာနဲ႔ မိမိတို႔လယ္ေတြ ဆံုးရံႈးသြားမလား ဆို တာကို စိုးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ကန္ထရိုက္လယ္ယာစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္လုိ႔မရဘူးလုိ႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။ အစိုးရဆီမွာလည္း စက္မႈလယ္ယာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိက်တဲ့စီမံခ်က္ေတြ မေတြ႕ရေသးဘူးလို႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ေအာင္သိဒၶိ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက ကန္ထရိုက္လယ္ယာစနစ္ကို တခ်ိဳ႕က လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒါဟာ တရားမဝင္ဘူးလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ ရလဒ္က လယ္သမားမ်ားဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို မယံုၾကည္၊ ကုိယ္ တုိင္လည္း အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔ အားမရွိၾကဘူး လုိ႔ သံုးသပ္ပါတယ္။
“ကန္ထရိုက္စနစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိက်တဲ့ဥပေဒလည္းမရွိေသးဘူး။ လယ္သမားဘက္နဲ႔ ကုမၸဏီဘက္နဲ႔ သူ႔ဘက္ ကိုယ့္ ဘက္ ဥပေဒေတြ သတ္မွတ္ေပးေလ။ ထြက္လာမယ့္စပါးကိုလည္း အေျခခံေစ်း သတ္မွတ္ေပးထားလုိက္ရင္ လယ္သမား ေတြမွာလည္း စပါးေစ်းက်မွာမပူရေတာ့ သူအက်ိဳးရွိ ကိုယ္အက်ိဳးရွိျဖစ္မွာ” လို႔ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္က ဆိုပါတယ္။
ပုသိမ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ Green Peasant Institute အဖြဲ႕က ဒါရိုက္တာ ဦးတင္လင္းေအာင္က ကန္ထရိုက္စနစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဆုိပါ ဥပေဒထဲမွာ မပါဝင္ေသးဘူးလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ သူတုိ႔အဖဲြ႔က လယ္သမားေတြကို ဥပေဒေရးရာ၊ အသိပညာေရး ရာ ကူညီပ့ံပိုးေပးေနတာပါ။
ဧကကြက္ေတြ ေဖာ္ဖုိ႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ နည္းပညာ၊ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ဝန္ထမ္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္ ေတြလိုအပ္တယ္၊ လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္မႈ သက္ေသခံလက္မွတ္ (ပံုစံ-၇)၊ ေျမပံုေတြ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲရမွာေတြနဲ႔ ကုန္က်စရိတ္အလြန္ ကို ျမင့္မားမွာကို လယ္သမားမ်ားမလုပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အစိုးရအကူအညီနဲ႔သာ လုပ္ႏိုင္မယ္၊ လက္ရွိလယ္ယာေျမဥပေဒက လယ္သမားေတြကို အကာအကြယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ မေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။
“လက္ရွိဥပေဒကိုပဲ ျပင္ျပင္၊ ဥပေဒအသစ္ကိုပဲဆြဲဆြဲ လယ္သမားေတြကိုလည္း ပါဝင္ခြင့္ေပးရမယ္။ လယ္သမားေတြကလည္း ကိုယ့္ဥပေဒကို နားလည္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရမွာျဖစ္သလို ဥပေဒအတိုင္း နစ္နာေနတာေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရဲဆိုရဲေဆြးေႏြး ရဖုိ႔ လိုတယ္။ ဒီလို အားလံုးပါဝင္မွ ဘယ္စီမံကိန္းမဆို အဆင္ေျပမယ္” လုိ႔ ဦးတင္လင္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။ ။