ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ (Myanmar Now) ● ရွမ္းေတာင္ပိုင္း ပဲပုပ္ေတာင္သူတို႔ ရာသီဥတုကို ရဲရဲရင္ဆိုင္ႏိုင္ၿပီ
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၁၈၊ ၂၀၁၇
ပဲပုပ္ရိပ္သိမ္းခ်ိန္ မိုးမိမယ့္အႏၱရာယ္ကို ေရွာင္ရွားႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ရရိွထားၿပီလို႔ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ပဲပုပ္စိုက္ေတာင္သူ မ်ားက ေျပာပါတယ္။
ပင္းတယ (Myanmar Now) - ပဲႏို႔၊ တိုဟူးျဖဴတို႔ ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ပဲပုပ္ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းကို ဌာနဆိုင္ရာေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္း ေတြက နည္းပညာ၊ မ်ဳိးေစ့နဲ႔ စက္ပစၥည္းကူညီတာေၾကာင့္ သီးႏွံပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈ ေလ်ာ့ပါးလာေတာ့မယ္လို႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ေတာင္သူေတြက မၾကာေသးခင္က ေျပာၾကပါတယ္။
ဓႏုကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊ ပင္းတယၿမိဳ႕နယ္မွာ ေနထိုင္သူ ဦးလွမင္းက စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနက ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးထားတဲ့ အရည္အေသြးျမွင့္ ပဲပုပ္ေစ့ေတြကို ကိုင္ၾကည့္ရင္း ပီတိျဖစ္တဲ့ အၿပံဳးနဲ႔ ၿပံဳးေနပါတယ္။
မႏွစ္က ရိတ္သိမ္းခ်ိန္မွာ မိုးသည္းသည္းမည္းမည္းရြာသြန္းမႈနဲ႔ ႀကဳံခဲ့ၿပီး သီးႏွံတခ်ိဳ႕ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေပမယ့့္ အခုေတာ့ ရာသီဥတုကို နည္းပညာအကူအညီနဲ႔ ရင္ဆိုင္ဖို႔ ၅၂ ႏွစ္အရြယ္ ဓႏုတိုင္းရင္းသားႀကီးက အသင့္ျဖစ္ေနပံုပါပဲ။
“ေခြၽေလွ႔စက္ေတြ၊ အေျခာက္ခံဖို႔စက္ေတြလည္း ရွိေနၿပီဆိုေတာ့ ေအာင္ျမင္ႏုိင္ပါတယ္” လို႔ ေတာင္ေရႊပုထိုးေက်းရြာက ဦး လွမင္းက ယံုၾကည့္ခ်က္ရွိတဲ့ေလသံနဲ႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။
မႏွစ္က ပဲပုပ္ ၁ ဧကပဲစိုက္ပ်ိဳးေပမယ့္ ဒီႏွစ္ဆန္းပိုင္း ပဲပုပ္စိုက္ပ်ိဳးတဲ့ရာသီမွာေတာ့ ငါးဆ တုိးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ဳိးလုပ္ကိုင္မယ္လို႔ သူ က ေျပာပါတယ္။
ရပ္ေစာက္ၿမိဳ႕နယ္ အလယ္ေခ်ာင္ေက်းရြာသား ကိုလွမ်ိဳးေဇာ္ရဲ႕ ၁ဝ ဧက ပဲပုပ္စိုက္ခင္းလည္း မႏွစ္က ရိပ္သိမ္းခ်ိန္မွာ မိုးမိ သြားပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္း ရာသီဥတုဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ေဒသခံေတြဟာ Winrock International ဆိုတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရး ဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖဲြ႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီအဖဲြ႔ရဲ႕အကူအညီနဲ႔ အေျခာက္ခံစက္တစ္လံုးကို ရြာမွာ တည္ေထာင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး အရည္အေသြးပိုေကာင္းတဲ့ ပဲပုပ္မ်ိဳးေစ့ေတြလည္း ရိွေနပါၿပီ။
“စိုက္ကြင္းထဲမွာ ခ်က္ျခင္းရိတ္ၿပီးေတာ့ အပင္လိုက္အေျခာက္ခံလို႔ရတဲ့စနစ္ေတြရွိတယ္” လို႔ ကိုလွမ်ိဳးေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
● ေတာင္သူတို႔အတြက္ အကူအညီ
ရွမ္းျပည္နယ္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန ဦးစီးမႈး ဦးသိန္းဝင္းက ရိတ္သိမ္းခ်ိန္မွာ မိုးလြတ္ေအာင္ ေစာၿပီးစိုက္ပါ။ သက္တမ္းတိုတဲ့ ပဲပုပ္အမ်ိဳးအစားကို ေရြးပါ။ မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးသန္႔ကို စိုက္ပ်ိဳးၾကပါလို႔ ေတာင္သူေတြကို တုိက္တြန္းေနေၾကာင္း ရွင္းျပပါတယ္။
“ရာသီဥတုကေျပာင္းလဲေနတာ။ ရာသီဥတုနဲ႔ခ်ိန္ဆၿပီး စိုက္ပ်ိဳးရမယ္ဆိုၿပီး အသိပညာေပးေနပါတယ္” လို႔ ရွမ္းျပည္နယ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးမွဴးက ေျပာပါတယ္။
အရည္အေသြးမွီတဲ့ ပဲပုပ္အမ်ိဳးအစားေတြရရိွေရး၊ ခ်ိန္ခါမဟုတ္ မုိးရြာတာမ်ဳိးလို ေျပာင္းလဲလာတဲ့ရာသီဥတုကို ရင္ဆိုင္ႏုိင္ ေရးတို႔အတြက္ Winrock အဖဲြ႔က အေျခာက္ခံစက္၊ လက္တြန္းမ်ိဳးေစ့ခ်ကရိယာ၊ မ်ိဳးေစ့သိုေလွာင္ျခင္းနည္းပညာ စတာေတြ ကို အကူအညီေပးေနပါတယ္။
ဒီအဖဲြ႔ရဲ႕ စီမံကိန္းအရာရိွတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးသက္ေဆြက ေစ်းကြက္အလားအလာေကာင္းတဲ့ ပဲပုပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အကူအညီ ေပးဖို႔ သူတုိ႔အဖဲြ႔က ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေတာင္သူ ကိုလွမ်ိဳးေဇာ္က စက္ကရိယာနဲ႔နည္းပညာအကူအညီေတြအျပင္ သူတို႔ရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေခ်း ေငြျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ပဲပုပ္ေစ်းကြက္က ႀကီးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က စိုက္ခ်င္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတာင္သူေတြမွာ နည္းပညာလိုတယ္။ ေငြ ေၾကး အရင္းအႏွီးေတြလည္းလိုအပ္တယ္။ အတိုးႏႈန္းနည္းနည္းနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတာင္သူေတြကို ေခ်းငွားေပးဖို႔ေပ့ါ။ လို အပ္လာရင္ ဘယ္ကေနသြားေခ်းလို႔ရလဲ မသိတာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္” လို႔ ရပ္ေစာက္ၿမဳိ႕နယ္က ေတာင္သူ ကိုလွမ်ဳိး ေဇာ္က ရွင္းျပပါတယ္။
လယ္ယာသံုးစက္ကရိယာေတြကို အရစ္က်ဝယ္ယူေရးအတြက္ ကနဦးသြင္းရမယ့္ေငြပမာဏ မ်ားျပားတတ္တာေၾကာင့္ အစုိးရဆီက အတိုးႏႈန္းပါးတဲ့ ေခ်းေငြလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ပဲပုပ္ေတာင္သူ ကိုလွမ်ဳိးေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
● ေစ်းကြက္
ပဲပုပ္ကို ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ရပ္ေစာက္နဲ႔ပင္းတယနယ္ေတြမွာ အမ်ားဆံုးစိုက္ပ်ိဳးတယ္၊ ျပည္နယ္အတြင္း ပဲပုပ္စိုက္ပ်ိဳး ဧက ၂ သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္၊ ဒါဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပဲပုပ္စိုက္ပ်ဳိးမႈရဲ႕ ၅၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပဲပုပ္စိုက္ခင္းေတြကို ဧရာဝတီ၊ ပဲခူး၊ စစ္ကိုင္း၊ မႏၱေလး အစရိွတဲ့ တိုင္းေဒသႀကီးတို႔မွာလည္း ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။
Winrock ရဲ႕ ၂ဝ၁၅ မတ္လထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ခုမွာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ပဲပုပ္စားသံုးမႈက ႏွစ္စဥ္ သန္း ေပါင္း ၈၆.၂ တန္ ရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ဟာ ျမန္မာအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ပဲပုပ္ေစ်းကြက္တစ္ခုပါပဲ။
၂ဝ၁ဝ မတုိင္ခင္အထိ တရုတ္ကို ပဲပုပ္ပို႔ခဲ့တဲ့လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးကေတာ့ ဦးေအာင္ဆန္းဝင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံကုန္သည္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားနဲ႔စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းရဲ႕ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းေဒသ ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ရွမ္းေတာင္ပိုင္းက ထြက္တဲ့ပဲပုပ္ေတြကို တရုတ္ႏုိင္ငံဘက္ ပို႔ခဲ့တာ ေန႔စဥ္ တန္ ၅ဝ ကေန ၁ဝဝ အထိ ရိွတယ္လို႔ Myanmar Now ကို ေျပာပါတယ္။
၂ဝ၁ဝ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တရုတ္ႏုိင္ငံက ပဲပုပ္တန္ခ်ိန္ ၅,ဝဝဝ ကေန ၁ဝ,ဝဝဝ ၾကား ပို႔ဖို႔ေတာင္းဆိုလာတယ္၊ ေစ်းကြက္ လိုအပ္ခ်က္ မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္တာေၾကာင့္ ပဲပုပ္တင္ပို႔မႈကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္ရတယ္လို႔ သူက ရွင္းျပတယ္။
“စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနက စမ္းသပ္စိုက္ပ်ိဳးမယ္။ ထြက္အားေကာင္းေအာင္လုပ္မယ္။ ေစ်းကြက္ရွိလား။ ေစ်းကြက္ရွိေအာင္ လုပ္ေပးမယ္။ ဒါေတြကို သူတို႔ကဦးေဆာင္ရမွာေပါ့” လို႔ ဦးေအာင္ဆန္းဝင္းက ေျပာပါတယ္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန ရွမ္းျပည္နယ္ ျပည္နယ္မွဴး ဦးသိန္းဝင္းကေတာ့ ေစ်းကြက္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ဟာ ကုန္သည္ေတြရဲ႕ တာဝန္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေစ်းကြက္လိုအပ္ခ်က္ရွိလာတဲ့အခါမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနနဲ႔ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပါ၊ အရည္အေသြးအပါအဝင္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အတြက္ ေတာင္သူေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ ရြက္သြားရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။ တန္ဘယ္ေလာက္လိုခ်င္သလဲ။ ဘယ္လိုအရည္အေသြးေတြကို လိုခ်င္သလဲ၊ ဒါကိုသိဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏို္င္ငံျခားကိုတင္ပို႔ႏုိင္တဲ့ ေစ်းကြက္သာတကယ္ရွိမယ္ဆိုရင္ ကုန္သည္ေတြလိုအပ္ သ ေလာက္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနက လယ္သမားေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါတယ္” လို႔ သူက Myanmar Now ကို ေျပာျပပါတယ္။ ။