မင္းဇင္ - ဆရာနဲ႔ ေနာက္ဆုံးညစာ
(မိုးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၊ ၂၀၁၇
ဆရာဦးကုိနီ အလုပ္ၾကံခံရတယ္ၾကားေတာ့ စိတ္ထိခုုိက္ တုန္လႈပ္မိပါတယ္။ ဒီလ ၁၁ ရက္ေန ့ကပဲ ဆရာဦးတင္ေအး စီစဥ္ေပးလုိ ့ဆရာဦးကုိနီ အပါအ၀င္ ပါေမာကၡဆရာႀကီးေတြ၊ ပညာရွင္ႀကီးေတြနဲ ့ညစာ စားရင္း နာရီေပါင္းမ်ားစြာ စကားေတြ တ၀ ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ ့လူ ့အဖြဲ ့စည္းမွာ မလုံျခဳံမႈေတြ ဒင္းၾကမ္းျပည့္ေနတဲ့ အေၾကာင္း စကားစပ္မိၾကေတာ့ ဆရာဦးကုိနီက တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးကုိ (သီအုိရီ သေဘာတရား ကိန္းႀကီးခန္းႀကီး ေတြ မပါဘဲ) ေရွ ့ေနခ်ဳပ္၊ ျပည္ထဲေရးနဲ ့တရားေရး အဆက္အစပ္ေတြကုိ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းထဲကေန ရုုိးရွင္း အားပါစြာနဲ ့ ရွင္းျပခဲ့တာ ခုထိ နားစြဲေနဆဲပါ။
က်ေနာ္ကေတာ့ ”ဆရာရယ္ freedom from fear လုိ ့ ရင္ေကာ့ရမယ့္အစား fear of freedom အေျခဆုိက္ေနၿပီ ထင္ပါတယ္” လုုိ ့ေျပာေတာ့ သူက ရယ္ပါတယ္။
ခုေနာက္ပုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူရင္း အခ်င္းခ်င္း စကားေျပာျဖစ္ရင္ အေျပာအဆုိ ဆင္ျခင္ပါ၊ လူမႈကြန္ယက္မွာ ဟုိေရး ဒီေရး မေရးပါနဲ ့။ အေနအထုိင္ အသြားအလာ ဆင္ျခင္ပါ။ ပုံမွန္ ရွိအပ္တဲ့ သတိအဆင္အျခင္ထက္ ေက်ာ္ၿပီး ဂရုုဓမၼထားပါ၊ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတယ္။ ေထာင္တန္းက စလုိ ့ အသက္အထိ အႏၱရာယ္ရွိတယ္ လုိ ့ သတိေပးေနၾကတာပါ။ တကယ္ေတာ့ တဦးခ်င္းရဲ ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ကုိယ္သတိနဲ ့ကုိယ္ ကန္ ့သတ္ဖုိ ့ႏႈိးေဆာ္ေန ၾကတာပါပဲ။
လြတ္လပ္ခြင့္ဆုိတာ တာ၀န္ယူမႈ နဲ ့တြဲေနတာပါ။ ႏုိင္ငံေရး စနစ္ေတြ မွာေတာ့ အျပန္အလွန္ တာ၀န္ယူမႈ ကုိ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈနဲ ့ အာမခံခ်က္ျပဳရတာပါ။ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ လုိင္စင္လုိ ယူၿပီး တာ၀န္မဲ့ က်င့္ၾကံသူေတြေၾကာင့္ တဖက္သား နဲ ့ လူအမ်ား မထိခုုိက္ရေအာင္ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ နဲ ့ ထိန္းေက်ာင္းရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ အလြန္အမင္း အားနည္းေနရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကင္းမဲ့တဲ့အေျခဆုိက္ ေနရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္ပုိင္ ကုိယ့္ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ က်င့္သုံး ေျပာဆုိ ေနထုိင္ရတာဟာ အႏၱရာယ္ကုိ ဖိတ္ေခၚသလုိ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေတာရုုိင္းဥပေဒ စုိးမုိးၿပီး ေလးေခတ္ ျမားေခတ္မွာေတာ့ အားႀကီးသူသာ အသက္ရွင္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္သြားတတ္တာကုိး။ ဒီလုိ အေျခအေနမွာ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္တာတုိ ့၊ ေနထုိင္ သြားလာတာတုိ ့ဟာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းနဲ ့တရားဥပေဒရဲ ့ အကာအကြယ္ မရေတာ့ရင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ (ယုံၾကည္သလုိ) ေျပာဆုိ သြားလာ ေနထုိင္မိတဲ့ အတြက္ ကုိယ့္တာ၀န္ကုိယ္ပဲ ယူရေတာ့မယ္ဆုိတာဟာ ႀကီးေလးတဲ့ ၀န္ထုပ္၀န္ပုိးပါပဲ။ စိတ္ဓာတ္အားႀကီးသူတခ်ဳိ ့ကလြဲလုိ ့ သူသူ ငါငါ လူတကာအတြက္ကေတာ့ ဒါဟာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလြန္းလွပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကုိယ္လြတ္ရုုန္းဖုိ ့ ထြက္ေပါက္ရွာတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လူ ့အဖြဲ ့စည္း၀င္တုိင္း ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ကုိယ္လြတ္ရုုန္းႏုိင္ဖုိ ့ ဆုုိတာကေတာ့ မလြယ္ႏုိင္ဘူးေပါ့။ ဒီေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ က်င့္သုုံးမယ့္အစား ကုိယ့္ကုိယ္စား တာ၀န္ခံ စဥ္းစားေပးမယ့္သူ၊ ထုတ္ေဖာ္ေျပာေပးမယ့္သူ၊ လုပ္ေဆာင္ ေပးမယ့္သူကုိ ရွာၿပီး ပုံအပ္ခ်င္လာတာ၊ ႏုိင္ငံေရး စစ္ေရး စီးပြားေရး ဘာသာေရးစတဲ့ အာဏာပုိင္စုိးသူေတြကုိ မ်က္ေစ့မွိတ္ အားကုိးလာတာဟာ (လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေၾကာက္လာသူေတြမွာ) အေတြ ့ရမ်ားတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းပါပဲ။
ငယ္ငယ္က စြဲစြဲလမ္းလမ္း ႏွစ္သက္ခဲ့ဖူးတဲ့ လူမႈစိတ္ပညာရွင္ Erich Fromm က လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေၾကာက္လာတဲ့ fear of freedom အခါမွာ လူဟာ အားကုိးရွာတယ္။ ပုံအပ္က်ဳိးႏြံ ေခြယုိင္က်လာတယ္၊ ဒါဟာ အာဏာရွင္၀ါဒ ထြန္းကားဖုိ ့အတြက္ တြန္းအားပါပဲလုိ ့ ဆုိဖူးပါတယ္။
၆၆ ဃ ကေနစလုိ ့ ဆရာဦးကုိနီ လုုပ္ၾကံခံရတဲ့အထိ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတာဟာ လူ ့အဖြဲ ့ အစည္းမွာ အေၾကာက္တရားနဲ ့ ေျခာက္ျခားေနေအာင္ တမင္ၾကံရြယ္ ေရာ့သလားလုိ ့ေတြးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ဆရာဦးကုိနီရဲ ့ နာေရးကုိ ေထာင္နဲ ့ခ်ီ တက္ၾကတဲ့ လူမ်ားစုကုိေတြ ့ေတာ့ ေသြးစည္းညီညြတ္တဲ့ သတၱိကုိ အားရမိပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ ဒီအင္အားကုိ အရွည္သျဖင့္ ဆက္ထိန္း တည္တံေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ၾကမလဲ၊ လႈပ္ရွားမႈလား၊ အသင္းအပင္းလား၊ ဥပေဒစတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွင္းလား၊ အားလုုံး ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့လား၊ လားေပါင္းမ်ားစြာ စဥ္းစားစရာျဖစ္ရပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ------
ဆရာေရ - သြားႏွင့္ပါ။ ကုိယ့္လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ကုိယ္က်င့္သုံး ေျပာဆုိ ေနထုိင္ရတာဟာ ေၾကာက္စရာမဟုုတ္ဘူး။ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးက ျပည္သူ ့ ဘ၀ လုံျခဳံေရးကုိ တာ၀န္မယူေတာ့တဲ့အခါ လူေတြရဲ ့ ကုိယ့္တာ၀န္ ကုိယ္ယူရဲတဲ့စိတ္၊ အခ်င္းခ်င္း ရုုိင္းပင္းေသြးစည္းတဲ့ သတၱိနဲ ့ပဲ လူ ့အဖြဲ ့အစည္း ေရွ ့ဆက္ေလွ်ာက္ရမယ္ဆုိတာ ဆရာ့ေနျခင္း နဲ ့ေသျခင္းက ဆရာသက္ေသျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
သြားႏွင့္ပါ ဆရာ။ ေကာင္းရာသုဂတိလားပါေစ။