ဖုိးထက္ - ပံုျပင္ေျပာဖုိ႔ မဲေပးပါ
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅
ကြၽန္ေတာ္ ကာတြန္းကားေတြႀကိဳက္တယ္လို႔ေျပာေတာ့“ခင္ဗ်ားကလည္းဗ်ာ.. ကိုယ့္အသက္အရြယ္လည္း ကိုယ္အားနာပါ ဦး။ မႀကီးမငယ္ႀကီးနဲ႔…ဟင္း..ဟင္း…ဟင္း” ဟု ရယ္သြမ္းေသြးခံရသည္။ သူ၏ ရိသဲ့သဲ့ ရယ္သံကိုမ်က္ကြယ္ျပဳကာ Nemo, Rio, A Bug’s Life, Lion King အတြဲေတြ, The Croods တို႔ကို သူ႔ကိုေပးျပေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ဘာေၾကာင့္ ကာတြန္းကားေတြ ႐ူးသလဲဆိုတာ နားလည္သြားပံုရပါ၏။
ကာတြန္းကားေတြကို အသက္ႀကီးသည္အထိ ႐ူးသြပ္သူေတြမွာ ကြၽန္ေတာ္တေယာက္တည္း မဟုတ္ဘူးဟု ထင္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တေယာက္တည္းသာ အသက္ႀကီးႀကီးမွ ကာတြန္းကားၾကိဳက္ရသလားဆိုသည့္အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္ျခင္းခံရသူလည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ တန္ဖိုးထားတာေတြ မတူညီၾကေသာအခါ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏူးရာ နယ္ပါယ္မတူညီၾကေသာအခါ သူ႔တန္ဖိုး ကိုယ္ နားမလည္၊ ကိုယ္တန္ဖိုးထားတာ သူမသိ ျဖစ္တတ္ၾကသည့္ လူ႔သေဘာ ျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။
ကာတြန္းကားေတြ ဘာေၾကာင့္ႀကိဳက္သလဲဟု ကိုယ့္ဘာသာျပန္ေမးၾကည့္ေတာ့ အျပစ္ကင္းလို႔၊ ေပးခ်င္တဲ့အခ်က္အလက္ ေတြကို ႐ိုးရွင္းလြယ္ကူစြာေပးတတ္လို႔၊ video effect အထူးျပဳလုပ္ခ်က္ေတြကို ခပ္လြယ္လြယ္ကူကူဘဲ နားလည္ေပးလို႔ရ လို႔ဟု အေျဖရသည္။ ေနာက္ထပ္ အဓိကက်သည့္အခ်က္တစ္ခု ရိွပါေသးသည္။ ပံုျပင္နားေထာင္ရတာႀကိဳက္လို႔ ကာတြန္း ကားေတြႀကိဳက္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
သစ္ပင္မ်ား အမ်ိဳးအစားကြဲၾကသလို၊ ရွင္သန္ေပါက္ဖြားရာ နယ္ပါယ္မတူ ႀကီးထြားရွင္သန္ၾကသလို လူေတြသည္လည္း ကြဲျပား ျခားနားေသာ ကေလးဘ၀ေနာက္ခံမ်ားျဖင့္လူ႔ဘ၀ကို စခဲ့ၾကသည္။ ပံုျပင္ဆုိသည့္စကားလံုးကို ကေလးတိုင္း ၾကား ဘူးၾကမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ပံုျပင္ ၀၀လင္လင္ နားေထာင္ခဲ႔ရသည့္ကေလးေတြနည္းမည္ဟု ထင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက အခုေခတ္ကေလးေတြ ပံုျပင္နားေထာင္ဖို႔မွ အခ်ိန္ရိွၾကပါဦးမလား။ ပံုျပင္ေတြ ေျပာျပသူေတြမွ ရိွၾကပါ ဦးမလား။ အခ်ိန္မွ ရၾကရဲ့လား။ ပံုျပင္သည္ ကေလးတစ္ေယာက္၏ လူ႔ဘ၀အစ စိတ္ေနစိတ္ထားကို ပံုေဖာ္၊ ေခ်ာဆစ္၊ ထုလုပ္ရာတြင္ ထက္ျမက္၊ ခြၽန္ျမလွသည့္ေဆာက္သြား တစ္ခုႏွင့္တူပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္ ငယ္ငယ္က ပံုျပင္ေျပာျပသူေတြ အမ်ားႀကီးမရိွခဲ႔ေသာ္လည္း စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ ႏွစ္ၿပီး ပံုေျပာျပသူေတြ ရိွခဲ႔သည္။ အေမ့အေမ ကြၽန္ေတာ့္အေမႀကီး၊ အေမ၊ ေလးတန္းဆရာမ ေဒၚမိမိေလးတို႔သည္ ကြၽန္ေတာ္႔ကို ပံုျပင္အမ်ားဆံုး ေျပာျပသူ ေတြ ျဖစ္သည္။ ပိုၿပီးကံေကာင္းတာက သူတို႔သံုးေယာက္၏ ပံုေျပာပံု ေျပာနည္း မတူ။ ပိုရွင္းေအာင္ေျပာရလွ်င္ ထမင္း၀ိုင္းႀကီး တစ္ခုမွာ အရသာမတူသည့္ဟင္းေကာင္းသံုးခြက္ႏွင့္ ဥပမာေပးခ်င္သည္။ ဆရာမ ေဒၚမိမိေလးက အက္စကီးမိုး၊ အေမဇုန္ သစ္ေတာက ေႁမြႀကီးေတြ စသည့္ သိပၸံနည္းက်က်ပံုျပင္ေတြကို ေျပာသည္။
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ပညာေရးႏွင့္ေလးတန္းပညာေရးသာ ၿပီးခဲ႔ရွာေသာ အေမႀကီးပံုျပင္ေတြက ငါးရာ႔ငါးဆယ္ ဇာတ္နိပါတ္၊ ဇာတ္ႀကီးဆယ္ဖြဲ႕တို႔အ၀န္းအ၀ိုင္းထဲက ဘယ္ေတာ႔မွ မထြက္။ ေတ၊ ဇ၊ သု၊ ေန အစခ်ီသည့္ဇာတ္ႀကီး ဆယ္ဖြဲ႕ကို တစ္ည လွ်င္ တစ္ခုေျပာျပသည္။ “ငါ႔ေျမး…ဒီညက ဘယ္ေရာက္ၿပီလဲကြဲ႔… မေန႔ညက ဇ…. ဇနကၠမင္းသားဇာတ္ၿပီးၿပီဆိုေတာ့ သု…သု၀ဏၰသာမကြဲ႕” ဟု အစခ်ီကာ သု၀ဏၰသာမ၏အသံကလြဲၿပီး ဒုကူလႏွင့္ပါရိကာအသံဆိုလွ်င္ Tone တမ်ဳိး၊ ပိဋိယကၡ မင္းႀကီး (စာလံုးေပါင္းေတြ မွားပါလိမ္႔မည္) ဆိုလွ်င္ Tone တမ်ဳိး၊ သိၾကားမင္းအသံဆိုလွ်င္ အသံဆြဲဆြဲရွည္ရွည္ႀကီးေျပာ၊ ငိုစရာရိွတာ ငိုျပ၊ ငွက္သံ၊ သမင္သံ၊ က်ားဟိန္းသံ၊ ေႁမြႏွာမႈတ္သံ စသည္ စသည္တို႔ကို မပ်င္းမရိ၊ မၿငီးမေငြ႕ ေျပာျပသည္။ ဒီလိုေျပာရင္း “ေတာင္ပို႔ေတြ ဘာေတြဆိုတာ ေႁမြေတြ ဘာေတြ ေနတာကြဲ႕…အဲဒါႀကီးေတြ သြားဖ်က္ဆီးရင္ အႏၱရာယ္ရိွ တယ္” “မိဘကို သိတတ္လိမၼာတဲ့ကေလးဆိုေတာ့ လူ၊ နတ္၊ သတၱ၀ါေတြ ခ်စ္တာေပါ႔ကြယ္” ဟုပံုေျပာရင္း ကြၽန္ေတာ့္စိတ္ကို ရသေလာက္ ျပင္ေပးခဲ႔ပါသည္။ တစ္ခါတရံေတာ့ ၃၇ မင္းနတ္ေတြ အေၾကာင္းကို ယံုၾကည္မႈ အကဲပိုပို၊ ႐ိုေသေလးစားဖြယ္ရာ အျဖစ္ေတြကို ျပန္ေျပာျပေနသည့္ပံုစံျဖင့္ပံုျပင္ ေျပာသလို ေျပာျပသည္။ ဒီလိုေျပာေနစဥ္မွာ အေမသိလွ်င္ေတာ့ သူတို႔ သားအမိ စကားမ်ားၾကရသည္။
အထက္တန္းျပ ဆရာမ ပညာေရးဘြဲ႕ရ အေမက ၃၇ မင္း နတ္ေတြကို ကင္းကင္းရွင္းရွင္း ေနခ်င္သည္။ လံုး၀မယံုၾကည္တာလဲ မဟုတ္။ အေမႀကီးက ကြၽန္ေတာ္႔ကို ကိုႀကီးေက်ာ္၊ အေမေရယဥ္၊ မႏွဲေလး၊ ဗ်၀ြိ၊ ဗ်တၱ၊ မအိုဇာ၊ ေရႊဖ်ဥ္းႀကီး၊ ေရႊဖ်ဥ္းေလး တို႔ကို ဗဟုသုတအျဖစ္ေျပာျပေနလွ်င္ ဘာမွမကန္႔ကြက္ေသာ္လည္း လိုတာထက္ပိုလာလွ်င္ေတာ့ ၾကားကျဖတ္ၿပီး ဟန္႔ တတ္သည္။ “အေမက ဘာမွန္းလဲမသိဘူး။ ကေလးကို သတိၱိရိွေအာင္၊ မေၾကာက္တတ္ေအာင္လုပ္ေပးရမယ့္အစား ဘာမ ဟုတ္တဲ့ အစိမ္းေသတဲ့လူေတြကို မလန္႔လန္႔ေအာင္ ေလွ်ာက္ေျပာေနတယ္” ဟု ေ၀ဖန္သည္။ အေမဒီလို ေျပာလိုက္လွ်င္ အေမႀကီးက “ဘုရား… ဘုရား.. ၀င္းျမင္႔ရယ္..အကိုႀကီးတုိ႔ မမႏွဲတုိ႔ အဲဒီေကာင္မကို ခြင္႔လႊတ္ပါေတာ္.. ေဗြမယူပါနဲ႔… ကြၽန္ ေတာ္မ်ိဳးမႀကီး ဆိုဆံုးမမႈအားနည္းလို႔ ဒီလိုစကားေတြထြက္ရတာပါ…” ဘာညာဟုေျပာကာ သူ႕နတ္ေတြကို ေတာင္းပန္ လို႔မဆံုးေတာ႔။
အေမကေတာ့ ေခတ္ပညာတတ္ပီပီ အေမႀကီးလို ပံုျပင္မ်ိဳးမေျပာ။ သူ႔လက္စြဲက ေတာတြင္းသားေလး ေမာဂၢလိ။ တခါ တရံေတာ့ လူထုဦးလွ ပံုျပင္စာအုပ္ေတြကို တျဖည္းျဖည္းတြဲဖတ္ၿပီး ခဏၾကာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တေယာက္တည္း ဖတ္ေစ သည္။ အေမ့ေတာတြင္းသားေမာဂၢလိကို ကြၽန္ေတာ္စြဲသြားပံုက သစ္ပင္ေပၚတက္ၿပီး ေခြးလိုအူသျဖင့္ အေမႀကီးက နမိတ္ မရိွ၊ နမာမရိွဟု တြယ္တာခံရဘူးသည္။ အေမ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္၊ ဘယ္ႏွစ္ခါ ျပန္ေျပာ၊ ျပန္ေျပာ ေမာဂၢလိ၊ ရွီရာခန္၊ ဘူူးလူး တို႔ကို အိ္ပ္မက္ထဲအထိ စြဲမက္သည္။ အေမက သူ႔ေတာတြင္းသား ေမာဂၢလိအေၾကာင္းကို ဘာသာျပန္ဘဲ ဖတ္လာသလား၊ မူရင္းဘဲ ဘယ္မွာ ဘယ္လိုဖတ္လာသလဲ ကြၽန္ေတာ္မသိ။
ထိုစာအုပ္ The Jungle Book ကို မူရင္းေရးသူက အဂၤလိပ္စာေရးဆရာႀကီး Rudyard Kipling။ ေရးသည့္ခုႏွစ္က ၁၈၉၄။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အကုန္လံုးကို သူ႔တုိ႔အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးေတြ သိမ္းၿပီးတာ ၉ ႏွစ္ခန္႔ဘဲ ရိွေသးသည္။ ၿပီးေတာ့သူက အႏိၵယက အုပ္ ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ႔သူ။ ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကိုကို စစ္ျပဳရာမွာ အႏိၵယရိွ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အသိုင္း အ၀ိုင္း က အဓိကႀကိဳးကိုင္ခဲ႔သည္။ သူနဲ႔ပတ္သက္ခ်င္မွ ပတ္သက္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ႔စာအုပ္ထဲက ေတာတြင္းသား ေမာဂၢလိကို အသဲထဲစြဲေပမယ့္ သူ႔ကိုေတာ့ သိပ္အစာေက်ခ်င္တာမဟုတ္။
ကြၽန္ေတာ္ အသက္ႀကီးလာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္႔ကို ပံုျပင္ေျပာေနၾက အေမႀကီးလည္းမရိွေတာ႔။ အေမနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ကလည္း တေျမစီ၊ တေရစီ။ အနီးနား ရိွရင္ေသာ္မွ ကြၽန္ေတာ္႔ကို ပံုျပင္ေျပာျပဖုိ႔ စိတ္၀င္စားေတာ႔မွာမဟုတ္။ သူ႔ေတာတြင္းသားေလးကို သူ႔ေျမးေတြအား လက္ဆင္႔ကမ္း ေျပာျပေနသည္လို႔ အမ်ိဳးေတြက ျပန္ေျပာၾကသည္။ ဒီေတာ့ဘ၀ထဲမွာ ေမာလာရင္၊ အလုပ္ ပင္ပန္းလာလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္႔ကို ပံုျပင္အစားေျပာျပမည့္ ကာတြန္းကားေတြကိုဘဲ အားကိုးရသည္။ ကာတြန္းကားေလးေတြက ကေလးေတြအတြက္ ရည္ရြယ္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ဘာသာစကား အခက္အခဲ ဘာမွမရိွ။ လြယ္လြယ္ကူကူ ေပါ႔ေပါ့ပါးပါး။
ပံုျပင္ေျပာဖို႔၊ ပံုျပင္နားေထာင္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အခ်ိန္ရိွခ်င္မွ ရိွပါလိမ္႔မည္။ သို႔တည္းမဟုတ္ ပံုျပင္နားေထာင္ဖို႔၊ ပံုျပင္ေျပာ ဖုိ႔လူရိွခ်င္မွ ရိွပါလိမ္႔မည္။ သို႔ေသာ္ ပံုျပင္အစားထိုး ကာတြန္းကားေလးေတြကိုၾကည့္ဖို႔ေတာ့ အခိ်န္လည္း အမ်ားႀကီး ေပး စရာ မလို။ လူရိွဖို႔လည္း မလို။ ရႏုိင္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကလဲ အမ်ားႀကီး။ ဥပမာ…
A Bug’s Life ကာတြန္းကားထဲက ႏွံေကာင္မ်ားႏွင့္ ပုရြက္ဆိတ္ေတြအေၾကာင္းကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ၾကည့္သင္႔သည္။ ပုရြက္ ဆိတ္မ်ားသည္ ႏွံေကာင္မ်ား၏ အခိုင္းခံ၊ အႏိွမ္ခံမဟုတ္။ ဘာအေၾကာင္းႏွင့္မွ ႏွံေကာင္မ်ားကို ပုရြက္ဆိတ္မ်ားက ေၾကာက္ ေနစရာ မလို။ စည္းလံုးညီညႊတ္မႈဘဲ လိုသည္။ ကိုယ္႔တာ၀န္ ကိုယ္ေက်ၾကဖို႔ဘဲလိုသည္။ A Bug’s Life ကို ခင္ဗ်ားရဲ့သား၊ သမီးေလးေတြနဲ႔အတူတူၾကည့္ရင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္စစ္ကြၽန္၊ စနစ္ကြၽန္မွ ျဖစ္ဖုိ႔မလိုဘူးလို႔ေတြးမိရင္ ေတြးမိမယ္။
ၿပီးေတာ့ငါ့မဲတစ္ျပားဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါလားလို႔ သိခ်င္ သိလာပါလိမ္႔မယ္။ ခ်စ္ျခင္းအားျဖင့္ မဲေပးပါ။ ႏွံေကာင္ေတြကို ေတာ္လွန္ဖို႔ မဲေပးပါ။ ပံုေျပာသူနဲ႔ ပံုျပင္နားေထာင္သူေတြ ေအးေအးလူလူ ပံုျပင္ေတြ အမ်ားႀကီး ေျပာႏိုင္ေစဖုိ႔ မဲေပးပါ။
ဖိုးထက္
Photo : getty images