ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး) - နႏၵမညာ ဂူဘုရား၊ မင္းနန္သူ
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၅
 |
| နႏၵမညာ ဂူဘုရား၊ ယခင္ |
ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ မင္းနန္သူအရပ္၊ ဘုရားသံုးဆူ ဂူဘုရားအတြဲရဲ႕ေျမာက္ဘက္ မလွမ္းမကမ္းမွာ နႏၵမညာဂူဘုရား၊ ဘုရား အမွတ္ (၅၇၇/၃၀၆-က) တည္ရွိပါတယ္။
အဲဒီ ဂူဘုရားနဲ႔ကပ္လ်က္ ဥမင္တစ္ခုလည္းရွိပါတယ္။ အဲဒီဥမင္ထဲမွာေတြ႕ရွိရတဲ့ သကၠရာဇ္ ၆၂၁ ေရးထိုးပါရွိတဲ့ ေက်ာက္စာ ကို အေထာက္အထားျပဳၿပီး နန္းစံႏွစ္ သကၠရာဇ္ (၆၂၁ မွ ၆၃၈) နရသီဟပေတ့မင္းႀကီးလက္ထက္ ကာလအတြင္း၊ သခင္ အနႏၵပညာ ဘြဲ႕ေတာ္ရွိတဲ့ မေထရ္ႀကီး သီတင္းသံုးရာ ဥမင္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ဥမင္နဲ႔ ကပ္လ်က္ဂူဘုရားကိုလည္း အနႏၵပညာ - နႏၵပညာ - နႏၵမညာလုိ႔ အေခၚအေ၀ၚ ေျပာင္းလဲလာၿပီး၊ ဒီကေန႕ နႏၵမ ညာ ဘြဲ႕ေတာ္အမည္တြင္ေနတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ မွန္းဆရပါတယ္။
ဂူဘုရားအတြင္းမွာ ေတြရတဲ့ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီေတြက ေတြ႕ရွိရသမွ် ပုဂံေခတ္ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြထဲမွာ လက္ရာ အေကာင္းဆံုးေတြထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ တန္ဆာဆင္မႈ၊ အေၾကာင္းအရာ ဖြဲ႕စည္းမႈ၊ သရုပ္ေဖၚမႈ၊ ေဆးေရာင္သြင္းမႈတို႕မွာ အင္မတန္မွ လက္သားက်ေနၿပီး ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြျဖစ္ေၾကာင္းကို သက္ေသျပေနပါတယ္။ အေသးဆံုးစုတ္တံ ေတြကို အသံုးျပဳေရးဆြဲထားတဲ့ အႏုစိတ္လက္ရာေတြက ဒီကေန႕အထိ ထင္ရွားျပတ္သားေနဆဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶ ပံုေတာ္ ပါရွိတဲ့ ပန္းခ်ီကြက္ႀကီး ၆ ခု၊ မတ္ရပ္ နတ္ရုပ္ႀကီး ၃ ခု၊ မယ္ေတာ္မာယာ သားဖြားခန္းေတြအပါအ၀င္ အေသးစိတ္ ျခယ္ မႈန္းထားပါတယ္။
 |
| နႏၵမညာ ဂူဘုရား၊ ယခု |
ဂူအမိုး မ်က္ႏွာက်က္မွာ ေရးဆြဲထားတဲ့လက္ရာေတြကိုၾကည့္ရင္ ဒီေလာက္ေတာင္မွ ေကာင္းမြန္တဲ့လက္ရာေတြကို ေနရာ ကပ္ကပ္သပ္သပ္ အေပၚတည့္တည့္မွာ ေရးဆြဲထားပံုက ပန္းခ်ီပညာရွင္ရဲ႕အရည္အခ်င္းကို ျပဆိုေနသလိုပဲ အံ့မခန္း ရွိလွပါ ေတာ့တယ္။
ေက်ာက္စာ၀န္ ခ်ားလ္စ္ ဒူရိြဳင္းဆဲလ္ (Charles Duroiselle ) က နႏၵမညာ ဂူဘုရားအထဲမွာရွိတဲ့ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီေတြကို ေလ့လာၿပီး ေကာက္ခ်က္ စာတမ္းေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ သုေတသီပညာရွင္ေတြက သူ႕ ယူဆခ်က္္ေတြမွာ လက္မခံႏိုင္စရာေတြ ပါရွိေနတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုတာ ရံဖန္ရံခါ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အယူအဆ မတူညီတာ ေတြေတာ့ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။
 |
| အေရွ႕ဘက္ အ၀င္မုခ္ နံရံေပၚက ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ |
 |
| အေရွ႕ေတာင္ဘက္ နံရံေပၚက ဗုဒၶ ဆင္းတုေတာ္ |
အထူးသျဖင့္ ပုဂံရာဇ၀င္ေတြမွာ ေရးသားေလ့ရွိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ၊ ပုဂံေခတ္ အရည္းႀကီးေတြနဲ႔ပတ္သက္တာေတြကို ဂူဘု ရားနံရံေတြမွာ ေရးဆဲြထားတယ္လုိ႔ ခ်ားလ္စ္ ဒူရိြဳင္းဆဲလ္က ေျပာဆိုရည္ညႊန္းထားခ်က္ေတြကို လက္မခံႏိုင္ၾကတာပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အထြတ္အျမတ္ထားရွိရာ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္သီတင္းသံုးတဲ့ ဂႏၶကုဋီတိုက္ထဲမွာ အရည္းႀကီးတို႕ရဲ႕ ေလာ ကီကိစၥရပ္ေတြကို ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ေရးဆြဲမွာမဟုတ္တာက အင္မတန္ ေသခ်ာခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းခ်င္းရာ တစ္ရပ္ပါပဲ။
အေရွ႕ေတာင္ဘက္နံရံ ဆင္းတုေတာ္ပံု ပန္းခ်ီကြက္ႀကီးရဲ႕ေအာက္မွာ ခ်ားလ္စ္ ဒူရိြဳင္းဆဲလ္ ရဲ႕ ေကာက္ခ်က္ မွတ္တမ္းေတြမွာ ပါရွိတဲ့ ပန္းခ်ီကြက္တစ္ကြက္ ရွိပါတယ္။ ဒူရိြဳင္းဆဲလ္တင္ျပသလို အရည္းႀကီးေတြဆီသို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ပို႔ေဆာင္တဲ့ပံု လံုး၀မဟုတ္ပါ။
 |
| မာရ္နတ္ရဲ႕ သမီးသံုးဦးတို႔ ဖန္ဆင္းျပၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအရြယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး |
ျမတ္စြာဘုရားထံကို လာေရာက္ ဖ်ားေယာင္း ေသြးေဆာင္ၾကတဲ့ မာရ္နတ္ရဲ႕ သမီးသံုးဦးတို႔ ဖန္ဆင္းျပၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီး အရြယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ပံု ျဖစ္ပါတယ္။ ပန္းခ်ီကြက္ႏွစ္ခုကိုေပါင္းစပ္ၿပီး အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရရင္၊ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား က “ယႆဇိတံ နာ၀ဇီယတိ ” နဲ႔ “ ယႆဇာလိနီ ၀ိသတၱကာ ” အစခ်ီတဲ့ ဂါထာေတြကို ႁမြက္ဆိုၿပီး ကိေလသာတဏွာကို ေအာင္အပ္ၿပီးေၾကာင္း မိန္႔ဆိုေနဟန္ ျဖစ္ပါတယ္။
အညႊန္း
- ပုဂံသုေတသနလမ္းညႊန္၊ ဦးဗိုေက၊ ပထမအႀကိမ္၊ ၁၉၈၁
- နံရံပန္းခ်ီမွေျပာေသာပုဂံေခတ္ ပံုရိပ္မ်ား၊ စႏၵာခင္၊ ပထမအႀကိမ္၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ
- ပိဋကတ္ေတာ္လာ ပုဂံေခတ္ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ (ဦးမ်ိဳးညြန္႕- ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာန) ပထမအႀကိမ္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ
- Pagan, Art and Architecture of Old Burma: Paul Strachan 2nd Edn. 1996
- Pictorial Guide to Pagan: Ministry of Union of Burma, Reprint 1971
- Historical Sites in Burma: Aung Thaw, Director of Archaeology: Reprint 1978
- http://www.baganmyanmar.com